Научная статья на тему 'ТОБЫЛҒЫ (FILIPENDULA ULMARIA) СЫҒЫНДЫСЫН СТАНДАРТТАУ'

ТОБЫЛҒЫ (FILIPENDULA ULMARIA) СЫҒЫНДЫСЫН СТАНДАРТТАУ Текст научной статьи по специальности «Фундаментальная медицина»

CC BY
70
19
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ТОБЫЛғЫ (FILIPENDULA ULMARIA) өСіМДіГі / ГАЗОХРОМАТОГРАФИЯЛЫқ әДіС / ЖОғАРЫ ТИіМДі ЖұқА қАБАТТЫ ХРОМАТОГРАФИЯ

Аннотация научной статьи по фундаментальной медицине, автор научной работы — Сейльханова Д.М., Ибадуллаева Ғ.С., Омаркулова Ж.К., Серікбай Ф.Т.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметтері бойынша, әлем халқының едәуір көп бөлігі әртүрлі ауруларды емдеуде өсімдік тектес фитопрепараттарды қолданады. Ал Қазақстан өсімдіктер түрлерінің алуан түрлілігі бойынша бай өңір болып табылатындықтан, оның аз зерттелуі дәрілік шикізат пен фитопрепараттардың едәуір көлемінің жақын және алыс шетелден импортталуына алып келеді. Қазіргі таңда Қазақстанда фармацевтикалық нарықтың серпінді дамуы байқалады, бірақ дәрілік заттардың едәуір үлесі шетелдерден сатып алынатынын, сондай-ақ субстанциялардан дайын дәрілік нысандарға дейінгі толық циклді меншікті фармацевтикалық өндірісті дамыту туралы мәселе әлі де өзекті екенін атап өту қажет. Жоғарыда айтылғандарға байланысты ҚР Денсаулық сақтау саласына арналған жаңа фармацевтикалық өнімдерді өндірудің ғылыми негіздемелерін жасау өзекті болып табылады. Тобылғы (Filipendula ulmaria) - әр түрлі емдік қасиеттері бар, ісіктерді емдеу мен алдын алуды қоса алғанда, әр түрлі ауруларда дәстүрлі түрде қолданылатын дәрілік өсімдік. Биіктігі 1,5 м-ге дейін болатын, көлденең тамырлары бар, тамырларында түйіндері жоқ, жоғарғы жағында жұқа сызықтары бар қарапайым немесе тармақталған сабақтары бар көпжылдық шөпті өсімдік. Тобылғы өсімдігінің барлық түрлері оңай өсіріледі, ал кейбіреулері 1600 жылдан бастап мәдениетке енгізіліп, сәндік өсімдіктер ретінде қолданылады. Зерттеу бұрын 2-3 см-ге дейін ұсақталған агро-мәдени шикізатты қолданды. шикізатты дайындаудың соңғы кезеңі оның диаметрі 2 мм електен өтетін бөлшектерге ұсақталуы болды.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по фундаментальной медицине , автор научной работы — Сейльханова Д.М., Ибадуллаева Ғ.С., Омаркулова Ж.К., Серікбай Ф.Т.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

STANDARDIZATION OF MEADOWSWEET (FILIPENDULA ULMARIA) EXTRACT

According to the World Health Care Company, a significant proportion of the inhabitants of the far world uses lean pharmaceutical resources in order to cure various diseases. Since the country is considered an area with a rich variety of plant varieties, its studies rarely lead to the import of a significant number of pharmaceutical materials and lean substances from the state also from abroad. Nowadays, the pharmaceutical exchange of Kazakhstan is experiencing an upswing, however, it is necessary to highlight that a significant share of pharmaceutical money is bought from abroad, also with the data, in addition, the formation of its pharmaceutical manufacture from substances up to finished pharmaceutical configurations is associated. The full turnover of pharmaceutical configurations is also conjugate. In connection with the above factors, it is important to express academic explanations of the manufacture of the latest pharmaceutical substances in order to offer medical support in the whole Country...According to the World Health Care Company, a significant proportion of the inhabitants of the far world uses lean pharmaceutical resources in order to cure various diseases. Since the country is considered an area with a rich variety of plant varieties, its studies rarely lead to the import of a significant number of pharmaceutical materials and lean substances from the state also from abroad. Nowadays, the pharmaceutical exchange of Kazakhstan is experiencing an upswing, however, it is necessary to highlight that a significant share of pharmaceutical money is bought from abroad, also with the data, in addition, the formation of its pharmaceutical manufacture from substances up to finished pharmaceutical configurations is associated. The full turnover of pharmaceutical configurations is also conjugate. In connection with the above factors, it is important to express academic explanations of the manufacture of the latest pharmaceutical substances in order to offer medical support in the whole Country. Meadowsweet (Filipendula ulmaria) is a medicinal plant with various medicinal properties, traditionally used for various diseases, including the treatment and prevention of tumors. Perennial herb, up to 1.5 m, with horizontal rhizomes with roots without nodules, and simple or branched stems above, finely striated. All types of the meadowsweet plant are easily cultivated, and some of them have been introduced into culture since 1600 and are used as ornamental plants. The study used agro-cultivated raw materials, which were previously crushed to 2-3 cm. The final stage in the preparation of raw materials was its grinding to particles passing through a sieve with a diameter of 2 mm.

Текст научной работы на тему «ТОБЫЛҒЫ (FILIPENDULA ULMARIA) СЫҒЫНДЫСЫН СТАНДАРТТАУ»

-ВЕСТНИК КАЗНМУ #1-2022

УДК 615.32:582.734 DOI 10.53065/kaznmu.2022.91.82.089

Д.М. Сейльханова, F.C. Ибадуллаева, Ж.К. Омаркулова, Ф.Т. Сержбай

C.Ж. Асфендияров атындагы Цазац улттыцмедицинаyHueepcumemi

Алматы, Цазацстан

ТОБЫЛГЫ (FILIPENDULA ULMARIA) СЫГЫНДЫСЫН СТАНДАРТТАУ

Тушн: Дуниежузшк денсаулыц сацтау уйымыныщ мэлiметтерi бойынша, элем халцыныщ edayip квп бвлг эртyрлi ауруларды емдеуде всмдж тектес фитопрепараттарды цолданады. Ал Цазацстан вамдктер турлертщ алуан турлшш бойынша бай вщip болып табылатындыцтан, оныщ аз зepттeлyi дэршк шиюзат пен фитопрепараттардыщ eдэyip квлемтщ жацын жэне алыс шетелден импортталуына алып келедь

Цазipгi тащда Цазацстанда фармацевтикалыц нарыцтыщ cepпiндi дамуы байцалады, бipац дэршк заттардыщ eдэyip улеа шетелдерден сатып алынатынын, сондай-ац субстанциялардан дайын дэршк нысандарга дeйiнгi толыц цuклдi мeншiктi фармацевтикалыц вндipicтi дамыту туралы мэселе элi де взeктi екешн атап вту цажет. Жогарыда айтылгандарга байланысты ЦР Денсаулыц сацтау саласына арналган жаща фармацевтикалыц внiмдepдi вндipyдiщ гылыми нeгiздeмeлepiн жасау взeктi болып табылады.

Тобылгы (Filipéndula ulmaria) - эр mypлi емдк цаcueттepi бар, iciктepдi емдеу мен алдын алуды цоса алганда, эр тypлi ауруларда дэcmypлi турде цолданылатын дэршк всмдк Бшктт 1,5 м-ге дейт болатын, квлденещ тамырлары бар, тамырларында myйiндepi жоц, жогаргы жагында жуца сызыцтары бар царапайым немесе тармацталган сабацтары бар квпжылдыц швпmi всмдк Тобылгы вамдтнщ барлыц mypлepi ощай варыед1 ал кeйбipeyлepi 1600 жылдан бастап мэдениетке eнгiзiлiп, сэндж вciмдiкmep реттде цолданылады.

Зерттеу бурын 2-3 см-ге дешн усацталган агро-мэдени шиюзатты цолданды. шиюзатты дайындаудыщ сощгы кeзeщi оныщ дuамempi 2 мм електен втетн бвлшектерге усацталуы болды.

Тушн свздер: тобылгы (Filipéndula ulmaria) всшдт, газохроматографиялыц эдс хроматограмма, жогары muiмдi жуца цабатты хроматография.

Д.М. Сейльханова, Г.С. Ибадуллаева, Ж.К. Омаркулова, Ф.Т. Серикбай

Казахский национальный медицинский университет имени С.Д.Асфендиярова кафедра фармацевтической технологии, Алматы, Казахстан

СТАНДАРТИЗАЦИЯ ЭКСТРАКТА ТАВОЛГИ (FILIPENDULA ULMARIA)

Резюме: Согласно сведениям Всемирной компании здравоохранения, значительная доля жителей мира использует скудные фармацевтические ресурсы с целью излечения разных болезней. Так как Казахстан считается районом со обеспеченным многообразием разновидностей растений, его изучения крайне редко приводят ко ввозу значительного количества фармацевтических материалов и субстанций из штата, а также из-за рубежа.

В настоящее время фармацевтическая биржа Казахстана переживает подъем, однако необходимо подчеркнуть, что значительная доля фармацевтических денег покупается из-за рубежа, также с данными, кроме того, связано формирование ее фармацевтического производства от субстанций до готовых фармацевтических конфигураций. Полный оборот фармацевтических конфигураций также сопряжен. В связи с вышеуказанными факторами важно дать академические объяснения производства новейших фармацевтических субстанций, чтобы предложить медицинскую поддержку по всему Казахстану.

Таволга (Filipéndula ulmaria) - лекарственное растение, обладающее различными лечебными свойствами, традиционно используемое при различных заболеваниях, включая лечение и профилактику опухолей. Многолетнее растение, до 1,5м, с горизонтальными корневищами с корнями без узелков, и простыми или ветвистыми стеблями сверху, мелко нарезанными. Все виды растения таволга легко культивируются, а некоторые из них вводятся в культуру с 1600 года и используются в качестве декоративных растений.

В исследовании использовалось агрокультивируемое сырье, которое предварительно измельчалось до 2-3 см. Завершающим этапом в подготовке сырья являлось его измельчение до частиц, проходящих через сито диаметром 2 мм.

Ключевые слова: таволга (Filipéndula ulmaria), газохроматографический метод, хроматограмма, высокоэффективная тонкослойная хроматография.

D.M. Seilkhanova, G.S. Ibadullayeva, Zh.K. Omarkulova, F.T. Serikbay

Asfendiyarov Kazakh national medical university Department of Pharmaceutical Technologies, Almaty, Kazakhstan

STANDARDIZATION OF MEADOWSWEET (FILIPENDULA ULMARIA) EXTRACT

Resume: According to the World Health Care Company, a significant proportion of the inhabitants of the far world uses lean pharmaceutical resources in order to cure various diseases. Since the country is considered an area with a rich variety of plant

9

Щ -ВЕСТНИК КАЗНМУ #1-2022

varieties, its studies rarely lead to the import of a significant number of pharmaceutical materials and lean substances from the state also from abroad.

Nowadays, the pharmaceutical exchange of Kazakhstan is experiencing an upswing, however, it is necessary to highlight that a significant share of pharmaceutical money is bought from abroad, also with the data, in addition, the formation of its pharmaceutical manufacture from substances up to finished pharmaceutical configurations is associated. The full turnover of pharmaceutical configurations is also conjugate. In connection with the above factors, it is important to express academic explanations of the manufacture of the latest pharmaceutical substances in order to offer medical support in the whole Country. Meadowsweet (Filipendula ulmaria) is a medicinal plant with various medicinal properties, traditionally used for various diseases, including the treatment and prevention of tumors. Perennial herb, up to 1.5 m, with horizontal rhizomes with roots without nodules, and simple or branched stems above, finely striated. All types of the meadowsweet plant are easily cultivated, and some of them have been introduced into culture since 1600 and are used as ornamental plants.

The study used agro-cultivated raw materials, which were previously crushed to 2-3 cm. The final stage in the preparation of raw materials was its grinding to particles passing through a sieve with a diameter of 2 mm.

Key words: meadowsweet (Filipendula ulmaria), gas chromatographic method, chromatogram, high-performance thin-layer chromatography.

Kipicne

Тобылгы (Filipendula ulmaria) - бижтт 150 см-ге дешн кепжылды; шептесш еамдж, ол букш элемдж ормандарда, орманды дала белдеулершде жэне таулы орман белдеулершде еседi [1]. Ол халы;ты; медицинада ;абынуга ;арсы, жараларды емдейтш, антиконвульсант, тут;ыр, гемостатикалы;, капиллярларды кушейтетш, бактерияга ;арсы жэне тоник ретшде ;олданылады [2]. Шептер мен еамдж тамырлары ;атерл1 iсiктердi емдеу ушш ;олданылган [3]. Тобылгы ГYлi ресми медицинада фармакопеялы; шиюзат ретшде ;олданылады жэне тершщ жэне шырышты ;абы;тыц ;абыну ауруларын емдеуге макулданган [4].

Тобылгы (Filipendula ulmaria) Rosaceae ту;ымдасы -бул Еуропа мен Азиядагы жабайы жэне мэдени мекендейтш кепжылдык; шептесш еамдж. ДэстYрлi TYPДе жер асты жэне жер yctí белiктерi диуретикалы; антисептикалы; антиревматикалы;, тут;ыр, ас;азан жэне антацидтж эсерге ие деп саналады [5]. Кептiрiлген TYPДе суы; тиюд^ буындардын, жумса; ауырсынуын емдеу Yшiн, сондай-а; бYЙрек пен ас корыту функцияларын жа;сарту Yшiн ;олданылады. Тобылгы есiмдiгi кептеген биологиялы; ;ызмет ат;арады. Эдебиеттерге жан-жа;ты шолу

антиоксидантты, бактерияга ;арсы, ;абынуга ;арсы жэне антипролиферативт ;асиеттерге ие екенiн керсетедi [6-7].

Материалдар мен эдiстep. Зерттеу объекта тобылгы (Filipendula ulmaria) есiмдiгiнен ею TYрлi эдiспен алынган сыгынды болып табылады. Ультрадыбысты; экстракция эдiстeмeсi. 100 грамм уса;талган шикiзатты сыйымдылыгы 1000 мл колбага салып, 900 мл 70%-ды; спиртпен ультрадыбысты; экстракциямен 1 сагат iшiнде (3 рет) аламыз. Алынган сыгынды ;агаз елек ар;ылы CYзiлiп, айналмалы буландыргышта кептiрiлдi. 2 грамм ;урга; сыгындыны 20 мл суда ертп, 20 мл петролейн эфирiмен экстракцияланады. 0с1мд1к сыFындылаpындаFы органикалы; косылыстарды аньщтау эдiстeмeсi. Yлriнiн, келемi 1,0 мкл, сынаманы енгiзу температурасы 250°С, тасымалдаушы газдын, тура;ты жылдамдыгы (гелий) 1 мл/мин. Белу узындыгы 30 м, iшкi диаметрi 0,25 мм

жэне пленка калыцдыгы 0,25 мкм болатын хроматографиялык капиллярлык баган аркылы жузеге асырылды. Хроматографиялау температурасы 40°С-тан (экспозиция 0 мин) 5°С/мин-ден 150 °С-кэ дейiн кыздыру жылдамдыгымен (устау 3 мин), одан эрi кыздыру жылдамдыгы 5°С/мин дейiн 280°С (устау 1 мин) багдарланады. Аныктау SCAN m/z 34-750 режимiнде жузеге асырылады. Газды хроматография ЖYЙесiн баскару, алынган нэтижелер мен деректердi ^ркеу жэне ен,деу Yшiн Agilent MSD ChemStation багдарламалык жасактамасы (1701ЕА нускасы) колданылады. Деректердi ен,деу сактау уакытын, шындардын, аудандарын аныктауды, сондай-ак масс-спектрометриялык детектор кемегiмен алынган спектрлж акпаратты ен,деудi камтиды. Алынган масс-спектрлердi ашу Yшiн Wiley 7th edition жэне NIST'02 кiтапханалары пайдаланылады (кiтапханалардаFы спектрлердщ жалпы саны - 550 мын,нан астам). ЖоFары тиiмдi жуца цабатты хроматография эдiсiмен алдын ала фитохимияльщ талдау эдiстемесi. Жогары тиiмдi жука кабатты хроматография LINOMAT 5 Yлгiлерiн колдануга арналган жартылай автоматты аппликатормен, ADC 2 элюция камерасымен, TLC VISUALIZER 2 визуализаторымен жэне TLC SCANNER 3 сканерiмен жабдыкталган CAMAG (Швейцария) курылгысында ЖYргiзiледi. Хроматографиялау Yшiн HPLC Silica gel 60 F254, 20x10 пластиналары колданылады. Тобылгы (Filipendula ulmaria) есiмдiгiнен алынган сыгындынын, 5 мл Yлгiсi 96% этил спиртшде ерiтiлдi. ВЭТСХ пластинада, пластинанын, теменгi шетiнен 0,8 см кашыктыкта орналаскан сере сызыгына, кезекпен LINOMAT 5 жартылай автоматты аппликаторынын, кемепмен 10 мкл-ден Yлгi енпзшедь Нэтижелер мен талцылау

Сыгындыны стандарттау Yшiн салыстырмалы тыгыздык, кургак калдык жэне ауыр металдар сиякты керсеткштер КР МФ 1 том фармакопеялык эдiстемелерiне сэйкес елшендi. КР МФ I, Т.1, 2.4.8 эдютемесше сэйкес ауыр металдарды аныктау А эдiсi нэтижесi бойынша тобылгы (Filipendula ulmaria) сыгындысында ауыр металдардын, жоктыгы дэлелдендь Нэтижелер 1-кестеде келтiрiлген.

ВЕСТНИК КАЗНМУ #1-2022 - ф

Кесте 1 - Сандыц керсеткштер

Тура;тылардын, атауы Санды; керсеткiштер

Куйынды экстракция эдiсiмен алынган тобылгы ^ШрепМа и1тапа) есiмдiгiнен алынган суйы; сыгынды Ультрадыбысты; экстракция эдiсiмен тобылгы (ГШре^и1а и1тапа) есiмдiгiнен алынган ;ою сыгынды

Салыстырмалы тыгызды; 0,9157 г/см3 -

Курга; ;алды; 5,4+/-0,1 11,1+/-0,1

Ауыр металдарды аны;тау - -

Тобылгы (Filipendula и1тапа) фитохимиялы; ;урамын заттарды TYрлi-TYCтi реакциялар кемепмен сапалы

зерттеу аясында еамдж шикiзатына сапониндер, талдау ЖYргiзiлдi. Осы реакциялардын, нэтижелерi 2-

флавоноидтар, терi илегiш биологиялы; белсендi кестеде кел^ршген.

Кесте 2 - Фитохимиялы; талдау нэжилерi

Топтар Реакция Нэтиже Болуы

р е Тура;ты кебiк ;алыптастыру

д н к ж о п а С Кебiк TYзiлу ++

Шинода Кызгылт-;ызыл TYстiн, пайда болуы +

(0 т д к о н о Сш™ен Кызгылт сарыга айналатын ;ызган кезде сары TYстiн, пайда болуы +

ш а ч е Алюминий хлоридiмен Лимон сары TYсiнiн, пайда болуы +

Терi илегш заттар Темiр аммоний алюминийiмен Кара-кек бояудын, (немесе тунбанын,)пайда болуы +

Кесте 3 - Петролейн эфиршдеп хроматографиялы; талдау нэтижелерi

№ Са;тау уа;ыты, мин Косылыстар Ы;тималдыгы, % Пайыз, %

1 8,2 2-Гептенал, Р)- 75 0,19

2 8,4 Бензол, 1,2,4-триметил- 79 0,21

3 8,8 Ундекан, 4,7-диметил- 67 0,14

4 9,1 Фенол 94 0,40

5 11,2 Бензил спирт 90 0,29

6 11,5 Бензальдегид, 2-гидрокси- 75 0,15

7 12,1 Додекан, 4-метил- 74 0,11

8 12,8 Додекан, 2,7,10-триметил- 73 0,08

9 13,3 Додекан, 2,6,11-триметил- 86 0,18

10 13,5 Фенилэтил спирт 80 0,55

11 15,1 Бензамид, ^(2-оксопропил)- 70 0,07

12 15,5 Метилсалицилат 88 0,18

13 15,8 Этанон, 1-(2-метилфенил)- 70 0,15

14 16,0 2-Этоксибензил спирт 74 0,25

15 16,6 Циклогексанон, 5-метил-2 - (1-метилэтилиден)- 89 0,22

16 16,7 Бензальдегид, 2,5-диметил- 83 0,14

17 16,9 1-Деканол, 2-гексил- 72 0,10

18 17,2 2-Циклогексен-1-он, 3-метил-6-(1-метилэтил)- 79 0,11

19 17,4 Бензой ;ыш;ылы, 2-гидрокси -, этил эфирi 83 0,07

20 17,5 1Н-Пиррол-2,5-дион, 3-этил-4-метил- 71 0,24

21 17,8 Фенол, 2-метил-5-(1-метилэтил)- 78 0,13

Щ -ВЕСТНИК КАЗНМУ # 1 -2022

22 18,4 Бицикло[3.2.0]гептан-2-он, 5-формилметил-6-гидрокси-3,3-диметил-6-винил- 84 0,50

23 18,7 Бензальдегид, 4-метокси- 81 0,11

24 18,8 Гексадекан 80 0,18

25 19,1 Циклогексан, октил- 66 0,11

Бицикло [7.2.0]ундек-4-ен, 4,11,11-

26 19,5 триметил-8-метилен -, [1г - (1Я*, 42, 95*)]- 74 0,10

27 19,7 Пентадекан 73 0,09

1-(3,3-Диметил-1-ил)-2,2-диметил

28 19,8 циклопропен-3-карбон ;ышк;ылы 64 0,08

29 20,1 Тетрадекан, 2,6,10-триметил- 68 0,16

30 21,6 4-(2,4,4-триметилциклогекс-1,5-диенил)-бут-3-ен-2-он 68 0,09

31 22,7 3-Бутен-2-он, 4 - (2,6,6-триметил-1-циклогексен-1-ил)- 83 0,09

32 22,8 Фенол, 2,4-бис (1,1-диметилэтил)- 90 0,36

33 23,0 3-Бутен-2-он, 4 - (2,2,6-триметил-7-оксабицикло [4.1.0]гепт-1-ил)- 72 0,22

34 24,1 Пентадекан, 2-метил- 65 0,27

35 24,4 Толуол-4-сульфон ;ыш;ылы, 2,7-диоксатрицикло[4.3.1.0(3,8)]дец-10-ил эфир 67 0,15

36 24,6 Циклогексан, декил- 69 0,10

37 25,1 Гептадекан 78 2,04

38 25,7 Октадекан, 1-хлор- 67 0,19

39 27,3 2 (4Н)-Бензофуранон, 5,6,7,7 а-тетрагидро-4,4,7 а-триметил -, (Я)- 91 2,66

4,4,8,10,14-Пентаметил-17-(2,6,6-

40 27,5 триметилтетрагидро-2Н-пиран-2-ил)гонан-3,12-диол 63 0,22

41 29,3 4-(2,4,4-триметилциклогекс-1,5-диенил)-бут-3-ен-2-он 74 0,56

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

42 29,8 3,7,11,15-Тетраметил-2-гексадецен-1-ол 89 1,83

43 30,7 Фитол, ацетат 79 0,25

44 31,4 2-Пентадеканон, 6,10,14-триметил- 94 4,35

45 32,7 Фитол 74 0,59

46 33,5 Гексадекан ;ыш;ылы, метил эфирi 81 0,17

47 34,9 Гексадекан ;ыш;ылы, этил эфирi 90 11,94

48 35,1 Этил 9-гексадекеноат 84 0,82

49 35,2 9,12,15-Октадекатриен ;ыш;ылы, 2,3-дигидроксипропил эфир^ (Z, Z, Z)- 71 0,42

50 36,9 2-Гидрокси-1,1,10-триметил-6,9-эпидиоксидекалин 73 2,87

51 37,4 Фитол 90 42,80

52 38,6 Этил олеаты 89 0,94

53 38,8 9,12-Октадекадиен ;ыш;ылы, этил эфирi 77 6,37

54 39,2 9,12,15-Октадекатриен ;ыш;ылы, этил эфирь (Z, Z, Z)- 93 3,95

55 40,0 1-Пропен-1,2,3-трикарбон ;ыш;ылы, трибутилдi эфир 90 0,26

56 40,6 Бутилцитрат 92 1,78

57 42,3 Метил 19-метил-эйкозаноат 86 1,13

58 42,9 4,8,12,16-Тетраметилгептадекан-4-олид 89 0,79

59 43,0 Прегнан-3,17,20-триол, (За ,5р, 20S)- 67 0,34

60 45,5 Докозан ;ыш;ылы, этил эфирi 75 0,41

61 46,4 Бис (2-этилгексил) фталат 91 0,58

62 48,8 1,4-Бензендикарбон ;ыш;ылы, бис (2-этилгексил) кYрделi эфир 92 5,14

Фармакогнозия кафедрасынын, зертханасында Silyfol 254и пластиналарындагы бутанол-сiрке ;ышк;ылы-су - 4-1-2 жуйесшде жогары тиiмдi жу;а ;агазды

хроматография эдiсiн пайдалана отырып, тобылгы сыгындыларынын, сапалы; курамын зерттеу журпзшдь Нэтижелер 1-шi суретте кел^ршген.

ВЕСТНИК КАЗНМУ #1-2

: сыгынды

| сыгынды

; сыгынды

' сыгынды

Сурет 1 - Тобылгы сыгындыларынын, сапалы ;урамын зерттеу нэтижелерi

Жогары тиiмдi жу;а ;агазды хроматография эдiсiмен пластиналардагы жеке да;тар TYрiндегi заттарды R/

мэш бойынша аны;тау ЖYргiзiлдi. Нэтижелер 3-кестеде келтiрiлген.

Кесте 3 - Яг мэндерiне сэйкес тобылгы сыгындыларындагы биологиялы; белсендi заттарды сэйкестендiру

Немерi ^ мэш ББЗ атауы Куйынды экстракция эдiсiмен алынган тобылгы ^Шре^и1а и1тапа) еамдтнен алынган суйы; сыгынды Ультрадыбысты; экстракция эдiсiмен тобылгы ^Шре^и1а и1тапа) еамдтнен алынган ;ою сыгынды

1 0,180 рамнозид + +

2 0,643 галангин +

3 0,7 арабинозид +

4 0,748 замещенный кверцетин +

5 0,042 морин +

7 0,552 Галактозид + +

8 0,658 ксилозид, кверцетин +

9 0,702 арабинозид + +

10 0,764 замещенный кверцетин

11 0,825 3-ОСН3 - замещенный кверцетин + +

12 0,176 рамнозид

13 0,751 3*-ОСН3 - замещенный кверцетин + +

14 0,359 Кверцетин + +

Осылайша, тобылгы есiмдiгiнен алынган суйы; сыгындысында да, ;ою сыгындысында да флавоноидтар тобына жататын агликондар (кверцетин) TYрiнде де, гликозидтер TYрiнде де кептеген ББЗ бар екендт аны;талды. Цорытынды

3. Куйынды экстракция жэне ультрадыбысты; экстракция кемегiмен алынган экстракт стандартталды.

4. Ультрадыбысты; экстракция кемегiмен алынган ;ою сыгынды Yлгiлершiн, компоненттiк ;урамын талдай келе, бул эд^тщ арты;шылы;тарын керсеттi, бул ;урамындагы беттiк белсендi заттардын, мелшершщ жогарылауымен расталды.

5. Сапанын, тексерiлген барлы; керсеткiштерi бойынша суйы; жэне ;ою тобылгы сыгындылары КР МФ I, Т.1 талаптарына сэйкес келетiнi аны;талды.

Авторлардыц улесь Барлы; авторлар осы ма;аланы

жазуга тен, дэрежеде ;атысты.

Мудделер цацтьгеысы - мэлiмделген жо;.

Бул материал бас;а басылымдарда жариялау Yшiн

бурын мэлiмделмеген жэне бас;а басылымдардын,

;арауына усынылмаган.

Осы жумысты ЖYргiзу кезшде сырт;ы уйымдар мен медициналы; екшджтердщ ;аржыландыруы жасалган жо;.

Царжыландыру жYргiзiлмедi.

Щ -ВЕСТНИК КАЗНМУ # 1 -2022

Вклад авторов. Все авторы принимали равносильное участие при написании данной статьи. Конфликт интересов - не заявлен. Данный материал не был заявлен ранее, для публикации в других изданиях и не находится на рассмотрении другими издательствами. При проведении данной работы не было финансирования сторонними организациями и медицинскими представительствами. Финансирование - не проводилось.

Authors' Contributions. All authors participated equally

in the writing of this article.

No conflicts of interest have been declared.

This material has not been previously submitted for

publication in other publications and is not under

consideration by other publishers.

There was no third-party funding or medical representation in the conduct of this work. Funding - no funding was provided.

1 Abad, A.N.A., Nouri, M.H.K., Gharjanie, A., Tavakoli, F., 2011. Effect of Matricaria chamomilla Hydroalcoholic Extract on Cisplatin-induced Neuropathy in Mice. Chin. J. Nat. Med. 9, 126-131. doi:10.3724/SP.J.1009.2011.00126

2 Ajith, T., Nivitha, V., Usha, S., 2007. Zingiber officinale Roscoe alone and in combination with a-tocopherol protect the kidney against cisplatin-induced acute renal failure. Food Chem. Toxicol. 45, 921-927. doi:10.1016/j.fct.2006.11.014

3 I. V. Shilova, T. G. Khoruzhaya, and I. A. Samylina, Pharm. Chem. J., 49(5), 329 - 333 (2015).

4 Сазанова К.Н., Шарипова С.Х. Фракционный состав белков и молекулярные формы малатдегидрогеназы в траве лабазника вязолистного и шестилепестного // Аспирантский вестник По волжья. - 2015. - № 5-6. - С. 347-349. [Sazanova KN, Sharipova SK. Fractional

TI3IMI

composition of proteins and molecular forms of malate dehydrogenase in the grass of meadowsweet. Aspirantskiy Vestnik Povolzhiya. 2015;(5-6):347-349. (In Russ.)

5 Сазанова К.Н., Шарипова С.Х., Рыжов В.М., Куркин B.A. ЛА.В. Aнтимикробная активность извлечений из плодов двух видов лабазника // Фармация. 2017. Vol. 66, № 2. P. 22-26.

6 Jose Blanco Salas, Francisco Maria Vazquez T.R.T. Filipendula ulmaria (L.) Maxim. // Inventar. Esp. 2018.

7 Aвдеева Е.Ю., Зоркальцев M.A., Завадовская В.Д., Слизовский Г.В., Краснов E.A., Пехенько В.Г. С.М.Ю. Исследование активности экстрактов Saussurea controversa и Filipendula ulmaria при экспериментальном остеомиелите с помощью трехфазной сцинтиграфии // Бюллетень Сибирской Медицины. 2015. Vol. 14, № 3. P. 5-9.

1 Abad, A.N.A., Nouri, M.H.K., Gharjanie, A., Tavakoli, F., 2011. Effect of Matricaria chamomilla Hydroalcoholic Extract on Cisplatin-induced Neuropathy in Mice. Chin. J. Nat. Med. 9, 126-131. doi:10.3724/SP.J.1009.2011.00126

2 Ajith, T., Nivitha, V., Usha, S., 2007. Zingiber officinale Roscoe alone and in combination with a-tocopherol protect the kidney against cisplatin-induced acute renal failure. Food Chem. Toxicol. 45, 921-927. doi:10.1016/j.fct.2006.11.014

3 I. V. Shilova, T. G. Khoruzhaya, and I. A. Samylina, Pharm. Chem. J., 49(5), 329 - 333 (2015).

4 Sazanova K.N., Sharipova S.H. Fractional composition of proteins and molecular forms of malate dehydrogenase in the grass of the vyazolistny and shestilepestny labaznik // Postgraduate Bulletin of the Volga Region. - 2015. - № 5-6. - pp. 347-349. [Sazanova KN, Sharipova SK. Fractional

composition of proteins and molecular forms of malate dehydrogenase in the grass of meadowsweet. Aspirantskiy Vestnik Povolzhiya. 2015;(5-6):347-349. (In Russ.)

5 Sazanova K.N., Sharipova S.H., Ryzhov V.M., Kurkin V.A. L.A.V. Antimicrobial activity of extracts from the fruits of two types of labaznik // Pharmacy. 2017. Vol. 66, № 2. P. 22-26.

6 Jose Blanco Salas, Francisco Maria Vazquez T.R.T. Filipendula ulmaria (L.) Maxim. // Inventar. Esp. 2018.

7 Avdeeva E.Yu., Zorkaltsev M.A., Zavadovskaya V.D., Slizovsky G.V., Krasnov E.A., Pehenko V.G. S.M.Yu. Investigation of the activity of extracts of Saussurea controversa and Filipendula ulmaria in experimental osteomyelitis using three-phase scintigraphy // Bulletin of Siberian Medicine. 2015. Vol. 14, № 3. P. 5-9.

Авторлар туралы аппарат

Сейльханова Динара Махамбетовна - 7М07201 -«Фармацевтикальщ eндiрiс технологиясы» мамандыгыныц 2 курс магистранты, С.Ж. Асфендияров атындагы ;азак; улттык; медицина университету Алматы ;., e-mail: dinaralicey@mail.ru, (https://orcid.org/0000-0001-8247-1073) Ибадуллаева Fmm Сэруаркызы - PhD доктор, фармацевтикалы; технология кафедрасыныц

;ауымдастырылган профессоры, С.Ж. Асфендияров атындагы ;азак; улттык; медицина университету Алматы ;., email: aruian-d@mail.ru. телефон: fhttps://orcid.org/0000-0002-1268-9867)

Омаркулова Жанипа Куановна - "Фармация" мамандыгы бойынша медицина гылымдарыныц магистру фармацевтикалы; технология кафедрасыныц ассистенту С.Ж. Асфендияров атындагы ;азак; улттык; медицина университету Алматы ;., e-mail: omarkulova.zh@kaznmu.kz, (https://orcid.org/0000-0002-7771-7371) Сержбай Фатима Тещзбай^ызы - 7М07201 -«Фармацевтикалы; ендарк технологиясы» мамандыгыныц 2 курс магистранты, С.Ж. Асфендияров атындагы ;аза; улттык; медицина университету Алматы ;., e-mail: fatimaserikbay@mail.ru, (https://orcid.org/0000-0003-4107-907X)

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.