Научная статья на тему 'Վրաստանի գիտական ոլորտը. Վարկանշային-վիճակագրական համեմատություն'

Վրաստանի գիտական ոլորտը. Վարկանշային-վիճակագրական համեմատություն Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
88
27
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
վիճակագրություն / վարկանիշ / գիտական / հետազոտական ոլորտ / համեմատական վերլուծություն։

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Կարեն Վերանյան

Հոդվածում ներկայացվում են Վրաստանի գիտական, գիտահետազոտական ոլորտների վիճակագրական, վարկանշային տեղեկատվական տվյալները, որոնք դիտարկվում են Հարավային Կովկասի և հարակից երկրների հետ համեմատության համատեքստում։ Թեմայի շրջանակում խնդիր չի դրվել ներկայացնել Վրաստանի գիտահետազոտական ցուցանիշների որակական առանձնահատկությունները, այլ հիմնական ուշադրությունը դարձվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի հետ համեմատության շրջանակում Վրաստանի գիտական ոլորտի քանակական տեղեկատվության ուսումնասիրման խնդիրներին։ Համեմատական-վիճակագրական, վարկանշային հետազոտությունը հիմնվում է տարածաշրջանի երկրների ազգային վիճակագրական ծառայությունների տեղեկատվության, միջազգային վարկանշային կազմակերպությունների զեկույցների տվյալների վրա։ Մոնիթորինգի է ենթարկվել նաև ինտերնետային բաց աղբյուրների տեղեկատվությունը հայ-վրացական գիտակրթական, հետազոտական համագործակցության վերաբերյալ։

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE SCIENCE IN GEORGIA: A RANKING AND STATISTICAL COMPARISON

The article presents statistical and ranking data on Georgia’s scientific, research and development areas reviewed in the context of comparison with the South Caucasus and neighboring countries. Within the framework of the study qualitative aspects of Georgia’s scientific and research indicators were not intended to be presented, but rather, the main focus was on issues of studying the quantitative information of Georgia’s science in comparison with Armenia and Azerbaijan. The comparative statistical and ranking study is based on information from regional countries’ national statistical services, reports from international ranking organizations. Information from open internet sources on Armenian-Georgian scientific, educational and research collaboration was monitored.

Текст научной работы на тему «Վրաստանի գիտական ոլորտը. Վարկանշային-վիճակագրական համեմատություն»

^rUUSUUF ^FSUWU ntnrsc.

tfwpbh Hbpwbjwti

PmbmjJi pmnhpi ^J^m^mqpnLpjnLU, ^mp^mUJ2, qJsm^mU, hhsmqnsm^mU njnps, hmtfhtfmsm^mU ^hpinL&nLpjnLU:

1. Updhptihpp hwilm2lumphw]ph hhinmqninntpjnthp (World Values Survey)

UpdhpUhpJ hmtfm2^mphmjJU hhsmqnsnLpjnLUU nLunLtfUmuJpnLtf t Jmpq-^mUg mpdhpUhpU nL hmtfnqUmUpUhpp U qmum^mpqnLtf m2^mphJ smpphp hp^pUhpU nL hmumpm^nLpjnLUUhpU pus UpmUg pmqmpm^ppm^mU, mpdhpm-pmUm^mU pUqhmUpnLpjnLUUhpJ nL mnmU&.Umhms^nLpjnLUUhpJ: Uhpnqmpm-UnLpjnLhnLj ^Jpmn^nL^ hU JJ pmUJ gnLgJ^Uhp.

1. U^mUqm^mU mpdhpUhpp 2h2mmqpnLtf hU ^pnUJ, hUnq-qm^m^ hmpmph-pnLpjnLUUhpJ, pUsmUh^mU mpdhpUhpJ ^mpUnpnLpjnLUp:

2. U2^mphJ^ mpdhpUhpp pJ^ hU ^mpUnpnLtf m^mUqm^mU, ^mh^mUnqm-^mU mpdhpUhpp:

3. ZmUpmjJU mpdhpUhpU pUqqhnLl hU hmUpnLpjmU sUshum^mU U $JqJ-^m^mU mU^smUqnLpjmU hmpghpp:

4. «UUhmsJ» mpdhpUhpUnLtf mnm^Umhhpp hU hmUqnLpdnqm^mUnLpjnLUp, ImpqnL Jpm^nLUpUhpp:

^mqtfm^hp^nLpjmU qh^nLjgnLtf Uhpmn^mh t UmU pmpshq, npshq ^ms^hp^nLtf hU m2^mphJ smpphp hp^pUhpU pus JphUg pmqmpm^ppm-^mU, mpdhpmpmUm^mU qmum^mpqnL^UhpJ: shuUnLl hUp pmp-

shqnLl, ZmjmusmUU nL HpmusmUp Uhpmn^h[_ hU «nLqqm^mn» ^UpnLtf U qJppmjJU mnnL^n^ pm^m^mU ins hU qsU^nLtf JJJjmUg: Uju qmum^mpqJmU Jh^ ZmjmusmUJU U HpmusmUJU qJppmjJU mnnLtfn^ ins t JJmjU ftnLtfJ-

* «bnpm^mUp» -Smqmpm^mU htmmqnmnLpjnLUUtpJ ^hUmpnUJ m^mq ^np&mqhm:

h^mh: Uhp mmpmhm2p2mh^ JjnLu hp^pp Uqpph^mhp, qmh^nLb t mj[_ «m$p^jmh-^u[mbm^mh» ^bpnLb, phb qpmqhgpmfc q^ppn^ Jnm t Zmjmumm-h^h nL Hpmummh^h:

WVS6, 2015 WVS (iiiill

Baltic

L Lithuania \

Belarus Bulgaria i

Ukraine , Moldova

Serbia Albania, Orthodox

Romania

Japan Confucian

Hong Kong

*"Czech Rep.

Slovenia

Catholic Europe

Slovakia

Germany

Protestant

Europe Sweden

Norway

• t

Denmark I

^inland

♦ Netherlands

Austria ^ Spain

Anrinrra

France /^Switzerland Iceland

Azerbaijan | Tunisia

ebonon Bahrain^

9 KoiokMtonZ

♦ indonesiof

Ha ^n;

South Asia

New Zeala

i. Ireland

English Speaking

Brazil

IrOQ ^^flr j ^Algeria

MalavsigJ<osovo^/ppTii _ Palestine Rwanda m ^

% aÄV®™^! Latin

remen • m J »Phmipin« America

^ Zimbabwe Nigeria S

Jordan ^PGuatcmaift Mexico (

African-Islamic f U L. jc'ljr

Ghana —

Colombia

Muslim-majority countries ore in italics

-2,0 -1,S -1,0 -0,5 0,0 0,S 1,0

Survival vs. Self-Expression Values

1,5

2,0

2, S

2. Pnib.hp.Ji [wp1jwh2w[npnii£, Webometrics Ranking of World Universities

|m[wqni.jb pn^htp^ [mp^mb2w[npUwb Webometrics Ranking of World Universities hhmmqnmnLpjni.bn[ qpmq[nLb t Cybermetrics hhmmqnmm-^mb ^n^Jpp, npp qnphn^J t ^^mb^mj^ Uqqmj^b hhmmqnmm^mb ^nphpq^ (Spanish National Research Council) ^mqbmJ: ZhmmqnmnLpjnLbnLb UhpnqmpmbnLpjnLbp U qbmhmmlwb JnmhgnLbbhpp hmJw^mrnwu^wbnLd hb pnthhp^ [mp^mb2w[npUwb phn^bjmb u^qpntbpbhp^b (Berlin Principles on Ranking of Higher Education Institutions): Hwp^mb2w[npUwb hmlmp pbmp[h|_ hb pmb^ bhpnqmpmbm^mb gntg^bhp.

1. tih^rnpnbmj^b ^mjpt^b hqnLbbhp^ pmbm^p,

2. ^mjpnLb mhqmqp[mh mpdhpm[np bjntphp^ pmbm^p,

3. hpmmmpm^[mh bjntphp^ pmbm^p U qpmbg hqnLbbhpp:

Ч. ЧbpшhJшh

<21-pi] IUP», ppl 2 (66), 2016p.

п^пшш^ 1-niú übp^^g^h bü шшpшhш2p2шüp 3 ^bmnLpjnLÜübpM [m^qnLjb pnihbpü pus ppbüg qpшIbgpшh qpppbpp: bü^bu mbubnLÜ büp, p шшppbpпLp]ПLÜ Uqppb^üp, 1ш]шишшйМ U Чpшuшшüp шnш2шшшp pni-hbpü ppbüg lшp^шü2ш]pü дп1дшйр2п1 hшüшipb|M bü йрй]шйд hbs: Sb^nLj-gp шь^^шш^шэдшь hшüшÁ.ш]ü, 1ш]шишшй^ шnш2шшшp pnLh ^шйш^шй b^l-ü qpшIbдpbL t qb^nujgp 2628-p] ]pppp, pu^ Чpшuшшüp шпш2шшшp pnLhp ^ppjpupp ь^шьь 2ш1ш^ш21м1_^ шй1шй цьшш^шь hшüшLuшpшüp, qшülпLÜ t 2006-pi hnppqn^^ûniû, ш]й ib^pniü, bpp Uqppb^üp шпш^ш-шшp pnLhp frшqшp hшüшLuшpшüp, pü^übüp 6405-pi ipppniü t:

ИЩПШШЦ 1

lшpшllшJph ЧпЩшир шпш2шшшp pnihbpp llшplJшhp2p. «4bpnilbinpppu» qbl^nijg (2015p.)

bpkpp 1ш]шишшЬ (pnih, ipppß) ЧпшишшЬ (pnih, ipppß) Uqppb2шb (pnih, qpppp)

Pnil b^l (2628) fà-pplpupp Ь^ШЬЬ 0ш1ш^ш21р1П1 шйф ЦЬШШЦШЬ hшüшLuшpшü (2006) ftlшqшp hшüшLuшpшü (6405)

ll ОДИ фрярЦш]р рйишршш_ш (3022) Ь^рш ЦЬШШЦШЬ hшüшLuшpшü (2602) ЧпЩши hшüшLuшpшü (7077)

^^ишшйр Ш11Ь-pp^^ü hшüшLuш-pшü (4768) Чpшuшшüp шЬ^ЬР^Ш^ШЬ hшüшLuшpшü (6934) Ъш^р^шир l^u^lnp hшüшLuшpшü (7391)

3. lшpшlшJpb Чл^шир bppbbpp qpшшhbшшqnшшl]шb qmpSmbbnipjmbp. фШШфш^шЬ ibpimbrnpjmb

lbшшqпшпLp]ПLÜp blpp^h t 2002-2007pp hшpшl^nl^шu]шü bp^pübpp qp-шп 1р]шй пLпpшpü шпй^п! ршйш^ш^шй ip^^qpn ip^üp: Ип^ш шь1ь-^шш^п ipjn Lüp hplüln lü t шшpш&ш2p2шüp bp^pübpp lp^ш^шqpш^шü hшnШ]ПLp]ПLÜÜbpp шl)ШLÜbpp ^Ш: t^büg, np, p ШШppbpПLp]ПLÜ 1ш]шишшйр U Uqppb^üp, Чpшuшшüp цшpшqш]n lü ш]] bp^pp шqqш]pü lpáш^шqpш-^шй pjn Lpnjp ^^pn^^û ^ш]рп li qpbpb hpüünlpü pшgш^ш]nLÜ bü qpшnL-

p^üp ^h^phpnr ^hp^Mü тшрМ^рр шфш|ühpp: Ъ^ш-

rnhüp, np ühp^jnLÜ Чршишшй^ шqqш]Mü pjnLpnjM t^h^rn-

рпйш]Мй ^ш]рп lü шп^ш hü ш][_ nLnprnühpnLÜ hplpM шpЛ.шüшqpш& ^М^ш^ш-qpш^шü шфш|ühpp, ^ü^hu, opMüшl, IppnLp^ü mLmprnnLÜ, uш^ш]ü ph ^шдш^^^, ph шüq|MшLhqпL pшdMüühpпLÜ 2004-2005pp. u^uшh pшдш-1ш]п lü t qMsn Lpj шüü шп^фпг 4Mш^шqpш^шü шhгh^шш4п Lpjm Lüp: ^ш^ш-qnLjü qh^pmLÜ, «4ppnLpjnLÜ U ^ш^цде» pшdüпLÜ шфш|ühp ^ü unul pnL-hш^шü hшüш^шpqпLÜ qшuш^пuшцpпфhuпpш^шü ^ql^ p4шpшüш^M 4hpшphpJШp Uju Mpn^Lp^LÜp, phpUu, цш]üшüш4пp4шh t 2004p. и.ишш-L M2Wшüп Lp]шü qшLп4 U ЧpшuшшüM шpшшpMü pшгшpш^шü ^h^rnmpühpM фпфп^üшü hшüqшüшüpпф Ujm_u ^пг^Мд, Mü^hu ^rnhuühüp usmpU ühp^ШJшд4nг шгJПLuш^ühpMд, 2004-2005pp. u^uшh ЧpшuшшüM qMшшhhшшqпшш^шü m^mprnp (qMшшhhшшqпшшlшü ^ql^lhp^n LpjnLÜüh-

pM, m^mprnM qMшшlшü шüÀüш^шqüM p4шpшüш^M ^pnLl ü^qnLÜ) ^rnpmL^ hhшpüpшд t ш^^, Mü^P 4^jnLÜ t hplpM qMшшlшü, üшш4пp цпшhüдMш|M qhpшqшüдшцhu qh^M h4pпцш^шü hplpühp, UUb U Чшüшqш шpшшqшгpM ^rnpm l^ ш^шM4шдüшü Mpn^ Lp^ü U^u^ü:

Ь шшpphpпLp]ПLÜ Uqpph^ü^, 2,ш]шuшшüпLÜ U ЧpшuшшüпLÜ 2002-2005pp. hhшшqпшп LpjmLüühp U й2ш^п Lüühp lшшшpпг ^ql^lhp^nl-pjm LüühpM pшüш^p hшüшqph|M t: td^p ^t ü^mhj, mp 2004p. u^uшh Чpшu-ШШÜПLÜ qmphn! hhшшqпшп Lpjm Lüühp U ^ш^п Lüühp lшшшpпг ^ql^-Ihp^n LpjnLÜühpM pшüш^p ^rnpn lI ü^qh[_ t. hph 2004p. ^p 97 ül^ü ^шqüш^hpшцпLp]ПLÜ, шцш 2005p. qpшüд pM^ü шpqhü 80 tp ( Urjnluшl¡ 2).

Uijjn L uшl 2

ZhlnшqmnnLpjmlüühp U й2шЦтüühp lшlnшpnI¡ lшqlfшlhpщnLpjmlüühpp pшüшlü pus hplpühpM 2002-2007pp.

bp^p 2002 2003 2004 2005 2006 2007

Zш]шuшшü 96 99 93 102 101 89

Uqpph^ü 131 138 139 146 145 146

Чpшuшшü 99 97 97 80 -

Ъп ljü üMsnLlp ülшш4пLÜ t üшU ЧpшuшшüM hhшшqпшп LpjnLÜühp U Ü2шlпLÜühp lшшшpпг шüÁ.шüд p4шpшüшlM шпш_1пф hph 2004p. ^p 13.300 qMшш2^шшпг, шцш 2005p. hш244пLJ tp pü^ühüp 9200 ( Пцп l uшl 33).

Пщпшш13

ZblnшqmnпLpJПLhhbp U ^шПИ/ЬЬА lшlnшpпr шЬ&шЬдр1шрш!лш1р,

ш! 2ÛÛ2-2ÛÛ7pp.

bp^p 2QQ2 2QQ3 2QQ4 2QQ5 2QQ6 2QQ7

ZшJШuшшb 6737 6277 6685 6892 6723 5669

Uqppb^b 16Q19 1719Q 17712 18164 17973 18Q79

Чpшuшшb 152QQ 161QQ 133QQ 92QQ -

2,шpшlшJ^b 4nl^u^ bplpbbp^ шqqшJ^b l^шlшqpшlшb Ьшпш]пъ-pjnLbbbpp ml^jübp bb цшpпLbшlпLÜ bшU ш]1 bplpbbpnLÜ шшpblшb h^ümLbpbbpml ^pшlшbшglшh q^шшшb^b^lшlшb ш2^шшшbpbbp^ ^ЬЦЬШ-bnLp lbpшpbpJШL: Uju^bu, 2QQ3-2QQ7pp. ZшJШuшшbпLÜ ^ш1ш-

bшglшh q^шшшb^b^lшlшb ш2^шшшbpbbp^ йш1шщ Ь^1!ЬШ1ШЬПЫ ^pm^gbL t цшЬцшЬЬ^ 1ш]пъЬ qшpqшgüшb й^шпъй: ^ш^ dшtfшbшlш-Ьшш1шЬпъй ZшJШuшшbпLÜ ^pшlшbшglшh шшpblшb q^шшшb^b^lшlшb ш2^шшшbpbbp^ Ьш1ш^п1 [m^qm.Jb gпLgшb^2P qpшbglhL t 2QQ7p. йпш $18 üjü: ZшJШuшшb^ hbs qpbpb bb ЧpшuшшbпLÜ ^pшlшbшglшh

шшpblшb q^шшшb^b^lшlшb ш2^шшшbpbbp^ gпLgшb^2bbpp:

ЧpшuшшbпLÜ pшpÁ.pшqnL|b шpiJПLbpb шpÁ.шbшqplhL t 2QQ4p. 2Пф£ $14,9 l_b: Uqppb^b^ цшpшqшJПLÜ 2QQ3-2QQ7pp. imp^hpml b^m^L t ^ш1ш-bшglш& q^шшшb^b^lшlшb ш2^шшшbpbbp^ impi-b ш^ИШЬ

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

ü^rnmLÜ: Cbi mpmLÜ, 2QQ7p. шpЛ.шbшqplш& irnpm^l ш^ шplJПLbpпLÜ шц gпLgшb^2P b^L t 2Пф2 $55,1 tfjü (иитшш1 4).

1!щтшш14

О-РШШШЬ^ЬРШШЬ ш2Juшlnшhphbpp Ьш1шрр, $ lb)

bp^p 2QQ3 2QQ4 2QQ5 2QQ6 2QQ7

ZшJШuшшb =412.8lb «$12.7üLb «$15.1üLh $16,8 ÜLb $18 ÜLb

Uqppb^b «$21,6üLh «$23,7üLb «$27,8üib $35,4lb $55,1 lb

Чpшuшшb «$11,6ÜLb «$14,9üLb «$12,8üLb - -

^brnp t ь1шшь^, mp пшпLtfbшu^pпLpJшb 2P2шbшlbhpпLÜ Ьшйкйшшш-^bbbp шbglшgbh|^u шbhpшdh2ш t ^bq^pp i^mшplhL шц hplpbhp^ ^b^bu pbшl^пLpJшb р1ШРШЬШ1^, ШJbщhu tL 2Х>иф U pJПL2hmшJ^b Ь1Ш-Ummbbp^ hbs hшpшphpшlgпLpJшb ^U^mbpumnLl

<21-pq TUP», ppil 2 (66), 2016p.

^.^hpmhjmh

4. «ftthi}» ljnpiqnpmgpw.jp «Qpipwi whjutmpnqpwjwh hhqwpnJunLpjnLh 2020j».» hhwwqninnLjdjm hp (Global Technology Revolution 2020)

2006j. hhqphmjm^np «fthhq» jnpqnpmgpmh hpmqmpmjhg «Q-[npw[_ sh^hn-[nqpmjmh hhqmpn^ni_pjni_h 2020j.» qhJnLjgp h^pp^wfc w2^wphni_tf qpmni_-jjmh U mh^hn[nqpmhhpp qmpqmgn i_Jp jmh^mmhunq hhnmhjmphhpph Uph^U 2020j.: Zhmmqnmn Ljjn ihp hn^whm^np^hL t UU"b Uqqmjph hhmm^nl-qmjmh ^nphpqp jnqdpg (Nation Intelligence Council-NIC): Zhmmqnmmjmh hm^mqhp ppmjmhmgtfmh hmJmp hm^hpmL ^phmhumjmh Up^nghhp hh hmmJmg^hL hmU UUb Zhmm^ni_qn Ljjmh hnpmpmpmjmh mh^hnjnqpmjmh jhhmpnhp (Intelligence Technology Innovation Center) U UUb thhpqhmpjmjp qhqmpmmtfhhmp jnqdpg: «Hhhq» jnpqnpmgpmjp pnp&wqhmhhpp qhmhm-mmjmhhhpn^, Uph^U 2020j. mnmh&hmg^nLtf tp qpmmmh^hn[nqpmjmh qmpqmgJmh 16 ni_qqni_p]ni_h, npnhgpg tph mpUmjph thhpqhmpjm,

hhnmhmqnpqmjgmjph mh^hn[nqpmhhp, qhhhmpjnphh tfnqp^pjmg^wfc pnLjuhp, ^pp UwppUwh tfhpnqhhp, tjn[nqpmqhu Uwpni_p uhhqp mpqjni_hmph-pni_pjni_h, hppppqmjph m^sntfhphhmhhp U mjjh: Hwpjm^wjph mju qhJnLjgp Jhpnqmpmhn Ljjn ihn lJ jppmn^h^ t 7 npnhgpg hh ZUU-h Jhj

hm24wpjn4, 1 phmj^n Ljjmh hm2^n^ qprnmhhmmqnmmjmh njnp-mni_J qpmhmjmhhhpp U phdhhhphhpp p^wpwhwjp, qpmni_pjmh U mh^hn-[nqpmhhpp phUwjn^ hpmqmpmj^wfc qpmmjmh hnq^w&hhpp pmhmjp, qpmmhhmmqnmmjmh njnpmp ^phmhumjmh hmmjmgni_jhhpp, qpmmhhmm-qnmmjmh phumpmni_mhhpp p^wpwhwjp U mjjh:

Hwpjm^wjph hhmmqnmni_pjni_hni_tf jm^rnqnijU mpqjnihpp UUb-phh t 5,03 mJpnp Upm^np, hm^npqp &mqnhpmh t (3,08 Upm^np), m]hni_hhmU O-hUwhpmh (2,12): Lw^wqnLjh mmuhjmjp hqpmpmjni_j t Fupmjhip 1,53 Upm^np: U^Z hpjphhppg mnw^mmmpp ftT-h t, npp 0,89 mJpnp Upm^npn^ qpmqhghni_J t wjq. gni_gmjp 19-pq. hnppqnhmjmhp: ftT-ph hm£npqni_tf hh ni_jpmphmh U Ph[mnni_up 29 U 30-pq. qppphp: Qpmmjppmjmh n[npmni_tf Zwjmummhp U Hpwummhp ni_hhgmh phqhmhpn Ljjn i_hhhpp U hmdwqpn Ljjmh mpmtfmpmhni_pjni_hp np^mjpnphh ^m^m^ni-J t mju ^wpjm^wjph qhjni.]-gni_J: Shjnijgp pnpA.mqpmmJmh qhmhmmmjmhhhpn^, pmp&p hh hqh[_ hwU Uqpph^mhp gnigmhp2hhpp, npp qpmqhgph^ t gnigmjp 37-pq hnppqnhmjmhp: Zmjmummhp qpmqhgph^ t 55-pq ^pppp 1 ^pppmjph Upm^npn^ qp^h^n^

ll. hpwhjwh

<21-pi] IUP», ppil 2 (66), 2016p.

ßmpp^mj^ü: Smpmfcm2p£mü^ hplpühp^g mtfhümgmfcp gnLgmü^2P Hpmusm-ü^üü t 97-pq hnp^qnümlmü:

5. Qinpwi hnpwtpmpnipjmbpbqhpup 2014p.» qhljnijgji (The Global Innovation Index 2014)

2014p. hpm^mpml^hg ßnpüh[_ hmümjumpmü^ (Cornell University), INSEAD qnpfcmpmpnLpjmü mpng^ U Usm^np uh^mlmünLpjmü hmüm2^mphmj^ü Imqtfmlhp^nLpjmü (The World Intellectual Property Organization) «Q-jnpm[_ ünpmpmpnLpjmü ^üqhpup 2014p.» qhlnLjgp: ^pmünLtf ImpUnp^nLtf hü hm-üm2^mphmj^ü ünpmpmpnLpjmü ^nshüg^mjü nL püpmg^l ÄhnpphpnLtfühpp np^hu smpphp hplpühp^ süshunLpjnLüühp^ 2mpdfe ntd U ümpqlnLpjmü pmphlhgnLpjmü m^mhn^ümü qpm^mlmü: f"ü^hu ^usmhhgünLtf hü qh^nLjg^ hhq^ümlühpp, hhsmqnsnLpjmü qümhmsmlmüühpp hümpm^npnLpjnLü hü mmi^u ^nppmj^ü tfnshgnLÜühpn^ pülmjh[_ ühplmj^u hmüm2^mphmj^ü ünpmpmpnLpjmü tf^snLÜühpü nL hhnmülmpühpp: öhlnLjg^ üqmmm^ü t m^mlgh^ smpphp hplpühp^ pmqmpmlmü npn2nLtfühp imjmgünq qnpfc^üh-p^ü U qnpfcmpmp 2P^müm^ühp^ qhlm^mpühp^ü mnm^h[_ ^InLü U hmümshq pmqmpmlmünLpjnLü npqhqph[_ hmüm2^mphmj^ü ünpmpmpnLpjmü ^nshü-g^mj^ qmpqmgümü nLqqnLpjmüp1:

«Q-jnpm[_ ünpmpmpnLpjmü ^üqhpup 2014p.» qhlnLjgp 4mplmü2m^npnLÜ t m2^mph^ 143 hplpühp^ süshunLpjnLüühp^ ünpmpmpmlmü ^nshüg^mjp: Sh^nLjg^ JhpnqmpmünLpjnLünLtf l^pmn^h[_ t 81 ^m^npn2fe: bplpühp^ ünpmpmpnLpjmü 4mp^mü2m^npnLÜü ^pmlmümg^nLtf t 0-100 umüqqml^ qmum-impqümü hmtfm&mjü, npshq pmpÄpmqnLjü mpqjnLüpp pünpn2nLtf t s^jm[_ hplpfr ünpmpmpnLpjmü pmpÄp, gmfcpmqnLjü tf^m^npp gmfcp ^nshüg^mjp (UiqjnLuml 55):

U^Z müqmü hplpühpnLtf mnm^msmpp Unjqn^mü t 43-pq hnp^qnüm-imü, 40,74 mJ^n^ tf^m^np: PmpÄp hü ümU ftnLumusmü^ (49-pq q^pp), Ph-jmnnLu^ (58-pq q^pp) U HLlpm^ümj^ (63-pq q^pp) gnLgmü^ühpp: Zmjmusm-üp qpmqhgünLtf t 5-pq hnp^qnümlmüp qsü^hjn^ 143 hplpühp^ gnLgml^ 65-pq q^ppnLtf (36,06 mJ^n^ tf^m^np): ÜnpmpmpnLpjmü mpqjnLüm^hsnLpjmü

1 The Global Innovation Index 2014. http://www.uis.unesco.org/Library/Documents/global-innovation-index-2014-human-factor-in-innovation-en.pdf

gni_g¿n4 2,ш]шишшйй шpÁ.шüшqphL t рш^ш^шй ршрЛ.р шрцпъйр 0,83 ^фш^п-pn^ 143 bplpbbpM 2шррпЫ qpш¡hgühLп4 28-pi iMPfP: ^ 2,ш]шишшйр üпpшpшpш_р]шü щпшкйдМшф риш qbjn LjgM qüшhшшш^шü-

ühpM, ^^qni-jüü t ¿шрш^шфй Чп^ши^ bplpbbpM 2,ш]шишшйМ hhs hшüшIph|M t Чршишшй^ шрцш_йрр. ш]1 bpJMpp 34,53 шйфпф ифш^прп^ qpш¡hgüш_tf t 74-pi iMPPP:

U¡¡jn L ишЦ 5

0-1прш1 ЬпршршрпьрлшЬрЬцЬрир 2014р., ZшJшишшh Ii шл hpljphhp

bpkhpn Шфпф tf^^npp (0-100) Upq]nLbш^bшnLр]шb

WU bpjpbbp

43 Цпщп^ш 40,74 1,07

49 Лпшшишшй 39,14 0,79

58 PbjmnnLu 37,10 0,83

63 36,26 0,90

65 ¿ш]шишшй 36,06 0,83

79 Яшqш^ишшü 32,75 0,59

101 Uqppb^ü 29,60 0,58

112 Яp¡qишшü 27,75 0,46

128 П l_qphJишшü 25,20 0,61

137 Sш2Mkишшü 23,73 0,45

UjL bp.ljp.bbp

54 ^пLppMш 38,20 0,93

74 Чpшишшü 34,53 0,68

120 ^шй 26,14 0,57

U¡¡pjn Lpp http://www. uis. unesco.org/Library/Documents/global-innovation-index-2014-human-factor-in-innovation-en.pdf

Sшpш&ш2P2шüM hp^pühpMg gшhpшqп Ljb шpI]п i_bpü Uippt^b^bb t 101-pi hnp^qn^^b: Cüi npni_ü, üпpшpшpш_р]шü шpI]ш_üш4hшш_р]шü gni_g^n^ йт.]йцЬи 2,ш]шишшйй шnш2шшшp t 2,шpш4ш]Mh Чп^шипЫ:

lI. hpmbjmb

21 pq 1UT», pM 2 (66), 2016p.

6. UUb mqqmjpb qpwwljwb hpiibwqpwif. qpwmhhrnvaqnwvaljvab wljinpilmpjvub ilmpJjvab2tu.jpb qhljnLjggji 2014p.

(US National Science Foundation. Scientißc and Technical Activity)

Uju ^mplmü2m]pü nLunLJümuppnLpjnLüü ppmlmümg^h^ t UUb mqqmjpü qp-smlmü hpJümqpmJp inqüpg, npü UUb Imnm^mpnLpjmüü mnpüphp mülm^ qnpfcmlmjnLpjnLü t: ZpJümqpmJp qnpfcnLühnLpjnLü t hm^mjnLÜ qpsnLpjmü U sh^ünjnqpmühpp qmpqmgümü njnpsnLÜ hmslmgühjn^ qpmüm2ünphühp mühms imü ^Jpmlmjpü hhsmqnsnqühppü: 2014p. ^p^mlmqpnLpjmJp, hpJümqpmJp smphlmü pjn L^hü lmqJh[_ t 2n Lp£ $7,2 Jjpq: O-psmhhsmqnsmlmü ^mplmü2m]pü qhlnLjgp Jhpnqmpmün Lpjn Lüp hpJü^n lJ t qpm^nu^mfc qpsmlmü, hpm^mpml^mh U qpsmlmü hqnLJühpp püqhpup hmJmlmpqnLÜ (Science Citation Index (SCI) U Social Sciences Citation Index (SSCI) püqqpl^mh qpsmhhsmqnsmlmü hnq^mfcühpp 4mplmü2m^npJmü pmümlmlmü hm2-^mplp ^pm:

Cus hpJümqpmJp qhlnLjgp s^jmjühpp U^Z hplpühpp Jh^ pmpÄp gnL-gmüp2ühp hü mp^mümqph^ ß^-ü, n Llpmpümü U PhjmnnLup, npnüg hm^np-qn lü t Zmjmusmüp: F qh^, ü2^m& hplpühpp hhs Zmjmusmüp ^mplmü2m-^npJmü hmJhJmsmlmünLÜ mühpmdh2s t hm2^p mnüh[_ mnm^pü hhpppü Zmjmusmüp U mjq hplpühpp püml^nLpjmü p^mpmümlühpp smpphpnLpjmü hmüqmJmüpp (^nupp hmslm^hu ^hpmphpnLÜ t ßß-pü U ßLlpmpümjpü, npnüg püml^n Lpjn lüü mühmJhJms qhpmqmügn lü t Zmjmusmüp püml^nl-pjmü p^mpmümlp): Uuh[_ t ph mjjng ülmsJmJp s^jm[_ hplpp püml^nLpjmü pmümlmlmü mnm^hjnLpjnLüü nLqqmlpnphü ^mjJmüm^np^mfc t mjq ^hsnL-pjmü qpsmhhsmqnsmlmü ^nshügpmjp pmhmlmlmh (umlmjü n^ Jp2s npmlmlmü) pmqmqpp^n^:

Zmpm^mjpü ^n^lmup hplpühppg jm^mqnLjü mpqjnLüpp Zmjmusmüpüü t. 184,6 gnLgmüp2n^ qpmqhgph^ t 75-pq qpppp: Zm^npqü Uqpph^müü t 80-pq qppp (148,7 gnLgmüp2): Zmjmusmüp hhs hmJmqphjp t ümU Hpmusmüp gnLgmüp2p, npü mp^mümqph^ t Zmpm^mjpü ^n^lmup gmfcpmqnLjü mpqjnLüpp (117,6) U qpmqhgph^ 86-pq hnppqnümlmüp: Zmjmusmüp hmpmlpg hplpühppg pm^mlmü pmpÄp hü hqh[_ ^nLpppmjp U ^müp gnLgmüp2ühpp, npnüp qhlnLj-gnLÜ ühpmn^mh 195 hplpühpp 2mppnLÜ qpmqhgph^ hü 19 U 20-pq qppphpp (UqjnLuml 6).

ИглпьишЦ в

U2]uшphp hpJphhpM lшplшh2шlпpпLÜ'h pит qpтшhhтшqптшlшh шшМпрлшЬ, ZшJшитшh Ii шл hpjphhp, 2014р. (195 hpjpp)

T^pPD bp^pp ¿nq^bbbp^ ршЬшЦ^

15. ПА 14 150,9

19. ^nLppМш 8 328,4

20. Г^шЬ 8 175,5

42. Пъ^ш^Ьш 1726,9

60. РЬ]_ШППШ 341,6

75. ¿ш]шишшЬ 184,6

80. Uipph^h 148,7

82. ПLqphlишшh 140,9

86. Чpшишшh 117,6

91. Яшqш^ишшh 87,4

94. ипщп^ 76,2

128. Sш2Мlишшh 18,4

131. Яp¡qишшh 17,2

179. ^nLppWhhишшh 0,5

Uqpjnipp http://gtmarket.ru/ratings/scientific-and-technical-activity/info

^ш^РМ! 1

Сиш qpтшhhтшqnтшlшh шЦг^ршЬ hpjphhpp lшplшh2шlпpпLÜ'p 2014р., ZшpшlшJ]lh ЧпЦши (pin hplpM q^ppfc hш2lшpl]l, npтhq пppшh дшbp t hpjpM ipppp, ш]ЬршЬpшpÀp t hpш lшplшhp2P)

se s4 s2 so 7s 7e 74 72 7o es

¿ш]шишшЬ Uipphguih Чpшuшшh

7. Иш^Ш^Ь Шщрюшф pbqbpup 2Û15p.

«Zшüш2^шphшJMb шbшbuш^шb $mpnLÜ» ^qU^^bp^LpJni.bi ^bp^bpu bbp-^ШJшgphg Uшpq^ШJMb ^шц^шш^М Mbqbpup 2Q15p. 4шp^шb2ШJMb hbppш^шb шшpb^шb hhшшqпшпLpJПLbl, mpsbr bp^pbbpp 4шp4шb2ш4пp4пLÜ bb Mpbbg

U^pq^JMb ^шц^шш^М ^шй цпшhbgMш|M ^шфпpп2üшb u^qprnbpM

hшüшÁ.ШJb: Чшp^шb2ШJMb hbшшqпшпLpJшb übpпqшpшbпLpJПLbпLÜ 2b2шшipпLÜbhpl ^шшшp4пLÜ bb 2 hMübш^шb шъпшър^Ь ^ш.

1. ^ppntp^b hMüшbш^шb шpqJПl.bpbbpl, mprnbr hMübш^шb пL2шqpпL-PJnLbp qшpÁ4пLÜ t Ш!Ь hшbqшüшbpM ^ш, pb шпшЬ^Ьшд^шй bp^pbbpb МЬ^ршЬш^ bb ^pm^bmLÜ шцшhп4bL ^ppmtp^b mimpsm^ü Ьшцш-pш^пLpJшb pmnp ^ш4bpM U шшpMpшJMb ^JpbpM bbpqpш44ш&пLp|Пl.bl,

2. шbшbuш^шb ш^шМ^тэдшЬ шpqJПl.bpbbpl, mpsbr hMübш^шb 2Ь2ШШ-ipnLÜp ^шшшp4пLÜ t U^pi^J^b ^шфпpп2üшb ^ш ^ш hшuшpш^пLpJшb шшpMpшJMb ^üpbpM:

Чшp^шb2ШJMb hbшшqпшпLpJшb übpпqшpшbпLp|ПLbl bp^pbbpM ]mum-^pql^b ^шфпpп2üшb шппЫп^ h^üb^nLÜ t Q-1QQ J^^mp uшbqrш^M ^ш, пpшbr pшpЛ.pшqпLJb ü^^mpi ^^JmLÜ t шфш! bp^pM U^pq^JMb ^шц^шш-iM пLпpшпLÜ ш^дшЬ pшpЛ.p gпLgшbM2bbpM d^u^b:

^Ьшр t Ь^шшЬ|_, mp U^pq^JMb ^шц^шш^М qbшhшшüшb hшüшp ^qU^^bp^Lp^b bbp^ШJшgpшh übpпqшpшbпLp|Пl.bпLÜ ^^ши^шЬ ^шф-mpn2fëbbpi pш4ш^шb lbqhшbpш^шb bb U ^bb ibqqp^mLÜ U^pq^JMb ^шц^-шш|М шг2 цпшbbgMшL ^шй hшüш|Mp pп^шbqш^пl.pJПl.bl: U^b^b, bp^pM U^pq^JMb hш24шp^üшb üb^ qMшшшb^bпLпqMш^шb шpqJПLbp-

bbpi ^шй шpшшqpшbpb ^bpb^b hшbqMuшbпLÜ bb U^pq^JMb ^шц^шш^М ^pUmp pшrшqpM^bbpMg Jb^i, uш^ШJb ü^UbnLJb 0шйшЬш^ mLr^^mphb фш^шцш^д^шй bb U^pq^J^b pшrшqpM^ hшbqMuшgпr

ШJbцMuM ^^шЬ qmphmbbbpM hbш, ^b^Mufcp bb шфш! hшuшpш^пLpJшb ^шй bp^pM U^pq^JMb ф^М^ш^шЬ hш24шp^l, шnпr2шцшhш-

^шЬ шuцh^шl, pшpb^bgпLpJПLbl U шцЬ:

ФпpÀ.bbp bhp^ШJшgbhL qb^m.JgM hMübш^шb шnшbàbшhшш^пLp|ПLb-bbpi ^ш übp шnшbàbшgpшh цbшпLpJПLbbbpM 4шp^шb2ш4пpüшb: 2,Ьшш-qпшпLpJПLbпLÜ bbpшn4шh t 124 hp^Mp:

92

■Lhp^^ghhhp U^Z, Zшpшlш]Mh ЧпЦши^ U hшpшlMg hpjphhpM l^pi^j^h 1шцМшш|М lшplшh2шlnpüшh шpunl.hphhpp: t^hhp, np ^q^^p^nL^^h qhjnLjgnLÜ hhpшnlhL hh lhpp ^^pj^h шшpшhш-2p^h^ n¿ pn^np hpjphhpp, Mh¿p, ^hpUu, цЬшр t щш]üшhшlnphL ^qU^jhp-цпър]шЬ ш]1 hplphhpM йшип4 шhhpшdh2ш ШЬГЬ1ШШ1ПЪР]ШЬ pшgшlш]nL-р]шЬ hшhqшüшhpnф ^hU qhjnLjgnLÜ ¿M hhpшnlhl_ hшU Чpшишшhp, Ш]ЬПЪ-hшhIhpÀ, hш2lM шпЬЬ[П1 qhjnLjgM ]nLpopMhшlnLp]nLhp Ш]Ь hnujh^hu hhpшnhL hhp ш]и hhшшqnшnLp]шh üh^ (Пцтиш! 7).

ИглпшшЦ 7

U'шpIlшJ]lh 1шщ]пш1р Mhqhpup 2015р., WUZ U шл hpjphhp

t^ppp (pbIhшbnLp дпъдшЦпъй) bp^pn Шфпф tf^lnpp

WU bpjphbp

1 (26) ftпLишишшh 77,54

2 (31) ПЪ^Ш^ЬШ 76,21

3 (37) Яшqш^ишшü 74,56

4 (43) ¿Ш]ШЦШШЬ 72,50

5 (44) Яpгqиmшh 71,82

6 (63) Uqpph^h 67,58

7 (65) Sш2Mlитшh 67,24

8 (71) Un^nlm 66,81

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

U]l bpjphbp

10 (68) ^nLppMш 67,09

11 (80) 63,20

Urpjrnpp http://www. weforum.org/reports, ZшlIш2]uшphшJph шишкиш^!! Pnpmif

2,ш21М шпЬЬ[п1 lшplшh2Ш]Mh qhjnLjgnLÜ phiqpj^h hpjphhpM phIhш-hnLp ршЬш^ цЬшр t ши^, np U^Z hpjphhpM 2шppnLÜ [m^qnLjh шp-IjnLhphhp шpÁ.шhшqpшh 5 hpjphhpp pшlшlшh pшpÁ.p iMPfhp hh qpшгhgphL: bh¿^hu Ь1шшЬ|М t шг]пъиш1Мд, U^Z hpjphhpM 2шppp q|^шlnpnLÜ t ßt-h 26-pi hnpMqnhшlшh: ftnLишишшhMh шhUф2Шщhи hш2npInLÜ hh Пъ^шМ-ЬшЬ U Чшqш^ишшhp, npnhp qшhlnLÜ hh 31 U 37-pi iMPfhpnLÜ:

U^Z hpjphhpM дпъдш1пъй 4-pi [m^qnLjh шpunl.hpp Zш]шишшhMhh t 43-pi iMPf: Zш]шишшhMh ц^рш]^ qqшф шшpphpnLp]шüp qM^nLÜ t hш-pUшh Uipph^hp, npp qшhlnLÜ t 63-pi hnpMqnhшlшhnLÜ: bh¿^hu шhиhnLÜ hhp иг]пъиш1 7-Mg, Zш]шишшhh Mp lшplшh2Ш]Mh gnLgшhM2nl шhhшühüшш

qhpшqшhgnLÜ t hшU Mp üjnLu hшpUшh hpjphhpMh ^nLpp^jMh U ^шь^ь, npnhp qшhlnLÜ hh 68 U 80-pq hnpMqnhшlшhhhpnLÜ:

ЛРЛПХШЦШЬ hhlnlшLp■]mbbbp

ПLиnLÜhшиMpnLp]шh шpl]nLhphhpp gnLjg hh шшфи, np M шшpphpnLp]nLh U-ipph^hM, Zш]шишшhp U Чpшишшhh nLhhh ршгшрш^рш^^ шpdhpш-jMh phihшhpшlшh ]Ш2ш: Ulh[Mh, hшüшiphф hh Ш]] hpjnL hpjphhpM qMшшhhшшqnшшlшh ршьш1ш1шь gnLgшhM2hhpp: uju hшhqшüшhpp ^n-unLÜ t ш]ь йши^, np Zш]шишшhp U Чpшишшhh nLhhh pшlшlшh ühh цп-шhhgMшL ^npшghhLnL hшüшqnphшlgnLp]nLhp qMшшlppшlшh, qMшшhhшш-qnшшlшh n|nprnhhpnLtf: иш^^ Mhшhphhшш]Mh ünh^^np^hq^ шpi]nLhp-hhpp gnLjg hh шшфи, np hpjnL hpjphhpM ü^^U hшüшqnphшlgnLp]nLhp иш^ üшhшфшllnLÜ t шпшьл-^ь pnLhhpM ü^^U ЦШ]üшhшqphpM IhpUrnüp, hшU hш]lшlшh ^^^^hp^h nLиnLÜhшlшh Л.hnhшplhhpM

шpшüшipüшüp: э1шь п^^ш^ qшpqшgüшhh пъгг1ш& hш]hgшlшpqш]Mh tfnrnhgnLÜhhp рЬ hш]lшlшh, рЬ lpшgшlшh ln¡ühpMg: Zшшlшцhи рпи|[_ hh hpjnL hpjphhpM üM^U qMшшhhшшqnшшlшh hшишшшnLp]nLhhhpM, Mh¿^hu hшU фnpÀшqMшшlшh, lhpLnLhшpшhшlшh hшhpnL]phhpM ü^U фn^qnphшlgnLp]шh UфшnLÜhhpp:

Umprn, 2016р.

Чгишиъь ^геичиъ nLnrsc. ЧиГЧИЪСиЗЬЪ-ЧЬ&иЧи^ГиЧИЪ ZUUbUUSnb^3übL

4vaphh ЧЬ^шЬлшЬ

UüфnфшqMp

Znilmbntü hbplmjmglnLü hh ЧpшишшhM qMшшlшh, qMшшhhшшqnшшlшh ш^ш-hhpM lMámjmqpmjmh, lmpJmh2mjMh шЬгЬ1шш1ш1шЬ шlJШLhhpp, npnhp iMшшpl-lntü hh Zmpmlmj^h ЧпЦшиМ U hmpmj^g bpjphbpM hhш hшühüшшnLp]шh hmüm-шЬришпЫ: ФЫшф 2P2шhшlnLÜ ^hq^P ¿M iPlX hbplmjmghbL ЧpшишшhM qMшшhh-rnmqnrnmlmh gntgmhM2htpM npmjmjmh шnшh^hшhшшlnLp]nLhhhpp, mj^ h^ühm-jmh nL2mipnLp]nLhp ^pA-lb^ t ZшJШиmшhM U Uippt^h^ hhш hmühümшnLp]mh 2P2rnhrnlnLü ЧpmишmhM qMшmlmh щ^ш^ ршЬШ^^Ь ШЬГ^ШШ^ЪРЛШЬ nLиnLÜhmиMplmh ^hq^phtp^h: Zmühümшmlmh-lM^mlmqpmlmh, lmplmh2mфh

<21-pq ТПГ», рЩ 2 (66), 2016р.

4.4bpmhjmh

hhmmqnmnLpjnLhp h^tfU^nrtf t шшршЬш2Р2ш^Щ tp^phhp^ mqqmj^U ^^^m^mqpm-^mh Ьшпш]пър]пъииЬрЩ тЬ^Ь^шт^п^шЬ, tfЩ2шqqшJЩU ^шр^ш^ш^Ь щпгрргШЬрЩ qh^ntjgUhp^ т^ш^иЬрЩ ^рш: Unh^pnp^hq^ t ЬЬршр^^Ь^ ЬшЬ ЩЬшЬр-ЬЬшш]Щи ршд шцрргрЬЬрЩ тЬ^Ь^шт^пгрргЬр hш]-4ршgш^шU qЩшш^ррш^шU, hhшшqnшш^шU hшtfшqnр&ш^gnLрjшU ^ЬршрЬр]ш^:

НАУЧНАЯ СФЕРА ГРУЗИИ: РЕЙТИНГОВО-СТАТИСТИЧЕСКОЕ СОПОСТАВЛЕНИЕ

Карен Вранян

Резюме

В статье представлены статистические и рейтинговые данные о научной и научно-исследовательской сфере Грузии, рассматриваемые в сопоставлении с юнокавказскими и сопредельными странами. В рамках данной темы не ставилась задача представления качественных особенностей научно-исследовательских показателей Грузии, основное внимание обращалось на вопросы изучения количественной информации о научной сфере Грузии по сравнению с Арменией и Азербайджаном. Сопоставительно-статистическое, рейтинговое исследование опирается на данных национальных статических служб стран региона и данных, содержащихся в докладах международных рейтинговых организаций. Был осуществлен также мониторинг информации с открытых интернет-источников относительно армяно-грузинского научно-образовательного, исследовательского сотрудничества.

THE SCIENCE IN GEORGIA: A RANKING AND STATISTICAL COMPARISON

Karen Veranyan

Resume

The article presents statistical and ranking data on Georgia's scientific, research and development areas reviewed in the context of comparison with the South Caucasus and neighboring countries. Within the framework of the study qualitative aspects of Georgia's scientific and research indicators were not intended to be presented, but rather, the main focus was on issues of studying the quantitative information of Georgia's science in comparison with Armenia and Azerbaijan. The comparative statistical and ranking study is based on information from regional countries' national statistical services, reports from international ranking organizations. Information from open internet sources on Armenian-Georgian scientific, educational and research collaboration was monitored.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.