Научная статья на тему 'THE ISSUES OF LABOR MIGRATION IN THE NEWSPAPER "OZODAGON"'

THE ISSUES OF LABOR MIGRATION IN THE NEWSPAPER "OZODAGON" Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
23
4
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
МИГРАЦИЯ / ИНФОРМИРОВАТЬ / ДЕНЬГИ / ГРАНИЦА СТРАН / ПОЗИЦИЯ

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Сайфитдинова Г.

В статье анализируются вопросы свиязенные трудовой миграцией в понегаталные в (газета) «Озодагон». Автор, соглась на материалы указанных изданий, определяет современное состояние трудовой миграции и демонстрирует роль печати в решении данной проблемы.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ОСВЕЩЕНИЕ ТРУДОВОЙ МИГРАЦИИ В ГАЗЕТЕ "ОЗОДАГОН"

This article deals with questions of coverage of the labor migration issues in the publication (newspaper) of «Ozodagon". The author, in the based of analysis of the materials mentioned publications, identifies the causes, factors and the current state of labor migration, and demonstrates the role of the press in the consideration of this trend.

Текст научной работы на тему «THE ISSUES OF LABOR MIGRATION IN THE NEWSPAPER "OZODAGON"»

ОТРАЖЕНИЕ ВОДНЫХ ПРОБЛЕМ В ГАЗЕТЕ "ФАРАЖ"

Автор статьи анализирует освещение водных проблема воды как глобальной инициативы Таджикистана в период 2008-2017 годов в газете "Фараж". На основе изучения и анализа материалам, связанного с водными проблемами, он определяет роль газеты «Фараж» в отражении и обсуждений данного вопроса а также показывает позицию некоторых экспертов по водном проблеме.

Ключевые слова: печать, «Фараж» вода, инициатива, Таджикистан, Центральная Азия, эксперт.

COVERAGE OF WATER PROBLEM IN THE NEWSPAPER "FARAZH"

This article analyzes the ways of coverage of water issues as a global initiative of Tajikistan in the period of 2008 - 2017 years in the newspaper "Farazh". In the base of learning and analysis of materials related to water issues, the author defines the role of the newspaper "Farazh" in reflection and discussion of global initiatives of Tajikistan related to water issues and shows the position of some experts related on this subject. This article defines the role and position ofpress in the coverage of the global initiatives of Tajikistan related to water issues.

Key words: press, "Farazh", water, an initiative, Tajikistan, Central Asia, expert.

Сведения об авторе:

Бахромзода Манижаи Зафаршодухт, докторант (Ph.D), факультета журналистики Таджикского национального университета, e - mail: hakhromzodamamail. ru

About the author:

Bahromzoda Manizhai Zafarshodukht, doctoral(PhD) of journalism faculty of Tajik National University, e - mail: bakhromzodam a mail. ru

ИНЪИКОСИ МАСОИЛИ МУХфЧДРАТИ МЕ^НАТЙ ДАР НАШРИЯИ

«озодАгон»

Сайфиддинова Г.

Донишгохц миллии Тоцикистон

Воситахои ахбори омма аз аркони мухимми давлати сохибистиклоли Точикистон ба хисоб рафта, дар инъикоси масъалахои гуногуни чомеа ва рушди сохахои хаёти кишвар накши мухим дорад.

Воситахои ахбори оммаи кишвар имруз то хадди имкон кушиш ба харч медиханд, ки масъалахои доги чомеаро холисона мавриди тахлилу баррасй карор диханд.

Х,афтаномаи «Озодагон» дар катори дигар нашрияхо, дар инъикоси масоили руз мавкеи хосси худро дорад. Ин нашрия аз 28 декабри соли 2006 чоп мешавад. Муассис ва сардабири он Зафари Суфй, ва мухаррир Азизи Накибзод мебошанд. Нашрияро шиори «Ман душманам бар хар чй гуломию бандагист» рахнамой мекунад.

Профессор Иброхим Усмонов бо баррасии як шумора таъиноти ин нашрияро чунин тавзех медихад: «дар сахифаи аввал портрети Президенти Точикистон бо нишони президентй ва ду хошия оид ба худшиносии миллй, ки аз чумлаи «Эмомалй Рахмон масъалаи худшиносии миллиро ба сатхи сиёсати давлатй бардошт» ва абзатси дигаре аз хизмати устод Садриддин Айнй дар мавриди миллатшиносй бо харфхои калон чидаанд ва ин сахифа табрики зайлро дорад: «Фарорасии иди бурбон барои тамоми точикон ва мусулмонони Точикистон муборак бод!».

Аз ин чизхо райъ задан мумкин, ки миллат ва арзишхои миллй, инчунин исломй хадафи нихоияш аст» [2, с. 264].

Ин хафтанома дар тули фаъолияти худ хамчун расонаи сиёсию чамъиятй сохиби Агентии иттилоотии «Озодагон» аст, ки чомеаро аз руйдоди мухимми дохиливу хоричй огох намуда, барои баррасии мушкилоти чомеа накш мегузорад.

Х,афтанома рубриках,ои зиëд дорaд. Дaр х,ар сах,ифаи он рyбрикaи доимй мaвчyд aст, ки: «Стесат», «Ичтимоъ», «Оина», ««^усох^а», «Се назар», «Ч,омеа», «Дидгох,», «Пурсиш», «Сaрнaвишт» Ba «Myx^^an» aß мaъмyлтaрини онх,ост. Бино бa тахкикки М. Муродов дaр шaроити муосир нашриях,ои мустакил, aз чумла «Озодaгон» Ba «Нигох,» як нaвъ симои худро бa шaкл дaровaрдaaнд, ки рубрик Ba сах,ифах,ои доимй, ороиш Ba мyносибaти хосa бa вок^^ои ичтимой aз чумлаи aносири онх,оянд» [3, с. 89].

Maсъaлax,ои мух,очирони мех,натй дaр ин нaшрия бештaр зери рyбрикaи «Myx^^an» бa тaбъ мерaсaнд. Maсaлaн, дaр шyморaи 4 -уми февргли соли 2GlS мaводе та^ти унвони «КaмбaFaлро aз болои шутур х,ам гyрбa мегaзaд» - «Конунх,ои нaви Русия мушкилоти точикро боз бештaр кaрд» бa тaбъ рaсидaaст, ки aз ах^оли мух,очирони точики к;aлaмрaви Русия накл мекунад. Myaллифи ин макола aз мух,очирони точик пуштибонй нaмyдa, рузгори онх,оро бa хдети зaмони пешазинккилоб, солх,ои l9lG-ll мукоиса нaмyдa бa Дохyндa (aсaри устод С. Aйнй дaр нaзaр aст, С.Г.) монaнд мекутад Ba меaфзояд: «Х,ар кaс, ки ромaни «Дохyндa»-и устод Aйниро хондaaст, aз х,оли зори мaрдикорони точик дaр асрх,ои гyзaштa, зулму ситам болои онх,о бa риккат меояд.

Aммо имруз микдори дохунадах,о он кадар зиëд шyдa, ки нaметaвон вaзъи дyшвори онх,оро дaр чaнд кисса бaëн кaрд.

Ин дохундах,о - мaрдикорони имрyзaи точик дaр Рyсияaнд, ки бa к^ле «дaр миëни чор дaрë тaхтaбaндaшон кaрдaaнд».

Х,ар руз як дyшворй ë як вaзъи ногyвор онх,оро интизор aar.

Myвофик;и конунх,ои наве, ки хукумати Русия пaс aз мох,и янвaр бaрои мух,очирони мех,натй чорй кард, дyшвориx,ои мух,очирон боз х,ам афзуд.

Шax,рвaнди хоричй, Ba^re ворид шудан ба х,удуди Федератсия Русия, мyвофик;и конунх,ои нaв х,укук дорад, ки дар дaвоми 3G рузи так^ими ба Хадамоти мух,очират ^MQ. Aгaр аз ин мух,лат таъхир кунад, ба чaвобгaрии маъмурй кашида, аз lG то lS GGG рубл чарима карда мешaвaд. ^аблан шax,рвaндон метaвонистaнд ба ФMС дар дaвоми 9G руз мурочиат кунанд, х,оло бошад 3G руз шудааст, кайд намуд корманди Хадамоти мух,очирати Русия.

Ба к^ли Раиси Хадамоти мух,очирати Русия, Константин Ромодaновиский аз lG ятари соли 2GlS барои беш аз l2G руз буду бош намудан дар Русия шax,рвaнд ба мух,лати 3 сол аз хукуки вyрyд ба ин кишвaр (яъне Русия) махрум мешaвaнд. Aгaр мух,лати буду бош беш аз 27G руз шaвaд, вyрyди шax,рвaнд ба мух,лати S сол манъ мегардад. Ва агар беш 360 руз шaвaд, шax,рвaнд нaметaвонaд 10 сол ба хоки Русия кадам нихдд.

Aкyнyн тaсaввyр кунед, ки чй кадар мух,очирони точик здадтар аз мух,латх,ои зикр намудаи сaрвaри Хадамоти мух,очиратии Русия дар ин кишвaр буду бош доранд.

Вазъи аксари эшон дар вокеъ хеле дyшворy нигаронкунанда аст» (Озодагон, 2015, 4 феврaл).

Тaвре аз иктибос бармеояд, дар ин мaвод вaзъи ба амал омада хеле хуб мaвриди инъикос Ba баррасй карор гирифтааст. Myaллиф аз мушкилоти бакайдгирй дар ин кишвaр изгори нигаронй мекунад. Aз чумла, муаллифро мушкилоти расман гирифтани ичозатнома (патент), ндаз доштани мух,очирон бе дар назардошти миëнaрaв такрибан 14 ООО рубли русй, пайдо кардани хуччатх,о барои кор аз дасти полис, хурдану пушидан Ba амсоли ин ба тaшвиш меорад.

Maвриди зикр аст, ки мух,очират дар х,ама замон мaвчyд буд Ba он як падидаи маъмулист. Aз ин ру, агар ба мух,очират хдмчун як падидаи табий назар намоем, дaрмеëбем, ки он дар тули таърих дар пaйвaнд, бовaрй Ba густариши тамаддунх^у фарх,ангх,о накши бузургу боризе доштааст Ba метaвонaд дошта бошад. Myx,очирaт як падида Ba асли бисëр арзишманди инсонист, ки он дар тули таърих вaслкyнaндaи миллатх,о будааст. Maсaлaн, Ba^ ки миллатх,о бо якдигар иртиботи наздик х,осил мекунанд, аз якдигар чизх,ое мегиранд Ba ба якдигар чизх,ое медихднд, ба якдигар таъсир мерасонанд Ba аз хдмдигар мутаассир мешaвaнд. Яъне, дар байни онх,о як нaвъ доду гирифти мaънaвй сурат мегирад, ки он аз манфиат холй нест Ba табиист, ки х,ар миллате, ки аз лих,ози тамаддунй боло аст, бештар таъсир мебахшад Ba камтар таъсир мепазирад. Ва оне ки дар сатх,и тамаддуни поинтар карор дорад, мутаассир мешaвaд Ba камтар таъсир мегузорад.

Вале, мутаассифона, дар солх,ои охир сатх,и мух,очирони точик дар Русия зтед шyдaвy зиндагиашон дар ин мамлакат хеле дyшвор гардидааст. Myшкилоти онх,о аз назари журналистон

дур тамемотад Ba aз хaёти x,aмaрyзaи онхо дaр мaтбyоти дaврй мaводи зиёде интишор меёбaд. Ошкор кaрдaни кaмбyдию норaсоихои чомеa aз вaзифaхои aслии жyрнaлистикaи имрyзa мaхсyб меёбaд. Профессор М. Муродй дуруст кдйд мекyнaд, ки: «...жyрнaлистикa тaнхо хaбaррaсонй нест, жyрнaлистон хaмчyнин кушиш метамоянд, ки вокеaхоро шaрх дихднд, x,a^Kara онхоро фaхмонaнд Ba бa ин минвол бa мaърифaти ayдитория тaъсир рaсонaнд. Ин тaъсир бa тaшaккyли aфкори умумй мyсоидaт мекyнaд. Бa ин нaзaр жyрнaлист нa мисли сyрaтгир холaти мехaникиро бa вучуд меорaд, бaлки чун рaссом бa он тaровaти тозa, зaмонaвй Ba гасбй мебaхшaд. Гyзaштa ae ин, жyрнaлист шaхсият aст, мaсъyлияти гасбиро бa душ дорaд, мaнфиaтеро дyмболaгирй мекyнaд, услуб Ba шевaи хоси гуфтор дорaд. Бинобaр ин y дaр инъикоси руйдодхои ичтимой бетaрaф бyдa нaметaвонaд. Яъне, жyрнaлист хдм aз нигохи кaсбй Ba хдм aз мaвкеи шaхршaндй бa неруе мyбтaло aст. Неруи кaсбии уро конунияти эчод Ba шaхрвaндиaшро мaнфиaти чомеa Ba миллaт тaшкил медихдд» [2, с. 6].

Х£мин aCT, ки жyрнaлистони «Озодaгон» мaсъyлияти гасбиро хуб хис кaрдa хaмешa бa суи хaкикaт мерaвaнд Ba гамбудихои ичтимоиро ошкоро инъикос мекyнaнд, ки мaсaъaлaи мyхочирaти мехтатй aз чyмлaи он aст.

Maтлaби дигaри зери ин рубрик дaрчгaрдидa «Бесохибии ноновaрони точик» ном дорaд, ки aз шикояти мухочирони точик дaр хусуси беaсос aз чониби Хaдaмоти федерaлии мyхочирaти Русия боздошт Ba чaримa шyдaнaшон нaкл мекyнaд: «Ин гурухи мухочирон мегуянд, дaр холе боздошт Ba бa мyхлaти беш aз 12 соaт дaр мaконе нигохдорй шyдaaнд, ки дaр кaлaмрaви Русия конутан хузур дорaндy хaр мох дaр хaчми 4 хaзор рубли русй aндоз месyпорaнд» (2О15, 25 июл).

Аз фaктхои мaводи мaзкyр бaрмеояд, ки чaримaбaндивy пулситонй вaсилaи рaхоии мухочирон бyдaaст, ки онхо бaъди сyпоридaни чaримa дaр хaчми 2 ООО то 5 ООО рубли русй хaлос мешyдaaнд.

Ин дaр холест, ки мухочирони точик дaр ин кишвaр бо дyшворихои зиёд кор мекyнaндy aз тaшвиши рузгор сaрсонy сaргaрдонaнд.

Myвофики омори чaхонй дaр дунё зиёдa aз 2ОО миллион нaфaр мухочирони мехтатй кору зиндaгй дорaнд, ки онхо одaтaн aз мaмолики дорои кyввaи зиёд Ba мaмлaкaтхои ниёзмaнди кyввaи корй бa дaвлaтхои рушди иктисодияшон бaлaнд мерaвaнд. Русия низ ниёзмaнди кyввaи корй aст ки кисми зиёди шaхрвaндони Точикистон бa ин сaрзaмин мухочир мешaвaнд. Бa гумони мо пaзирyфтaни мухочирон aз тaрaфи Русия ин дaлели ниёзмaндии он бa кyввaи aрзони мухочирон aCT.

Aлбaттa, як сaбaби aсосии ру овaрдaн бa куи хичрaт-ин бaртaрaф кaрдaни кaмбyдихои рузгор Ba бa хaрaкaт дaровaрдaни зaврaки рузгор бa чониби фaрдохост. Чaро ки дaр чунин як дaврaи сaхти гyзaриш хеч кaс нaмехохaд, ки бо мaксaди тaмошовy сaёхaт бa сaфaр бaрояд. X,aрчaнд мyхочирaти мехнaтй дaр бaробaри фоидaи молй бa бучети оилa Ba иктисодиёти кишвaр, инчунин мушкилотеро дaр мухити хонaдон эчод мекутад Ba ин мушкилот умумист.

Нaшрия «Озодaгон» ин вокеияти aслро бa инобaт гирифтa, кaриб дaр хaр шyморaи худ вобaстa бa мушкилоти мухочирони точик мaтлaбе бa нaшр мерaсонaд. Тибки омузиши мо ин ташрияро дaр тули соли 2О15 доир бa мушкилоти мухочирони точик дaр Россия зиёдa aз 18 мaтлaб интишор нaмyдaaст, ки «Дaр Русия дaр aрaфaи Faлaбa точикро сaр бyридaн».

Чуноне дaр ин мaколa зикр шyдaaст, яке aз мухочирони точик хaнгоми дaр aрaфaи иди Faлaбa бо сaбaбхои гуногун кyштa мешaвaд Ba зикр шyдaaст, ки: «Бaродaри мухочире, ки Рaёсaти Кyмитaи тaфтишотй дaр вилояти MaœaB гyфтa буд 3 мaй aз чониби 2 нaврaс Ba як чaвони 18-солa aз шaхри Королеви нaзди Maскaв кyштa шyдaaст, мегуяд, бaродaрaшро соaти 12-и шaб миллaтгaрохои рус кyштaaнд», ин мaколa бо истифодa aз пурсишхои мyтaхaссисон мyкaммaл гaштaaст: «Myхaммaд Эгaмзод, сухлнгуйи Сaфорaти Точикистон дaр Руссия вобaстa бa ин кaзия мaвкеи сaфорaтро бa «Озодaгон шaрх нaдод, бa рaдиои «Озодй» гyфтaaст, ки «бо изхори тaaсyyф сaфири Точикистон aз ин вокеa бa Кyмитaи тaфтишоти Русия Ba Вaзорaти умури дохилии ин кишвaр мyрочиaт кaрд, то пaрвaндa бa гyнaи чиддитажухиш шaвaд. То хол дaлел дaр дaст нест, ки ин куштор бо aнгезaхои сиёсй бa вyкyъ пaйвaстaaст», -гyфтaaст Эгaмзод». Чунин мaколaхо зиёд бa чaшм мерaсaнд. Maсaлaн, мaводи дигaр тaхти yнвони «Шевaи бaрхyрди X,yкyмaти Точикистон бо кaтли мухочирон бояд чй гута бошaд?» доир бa мушкилоти

мухочирони точик, ки дар каламравй ин сарзамин фаъолият доранд ва вобаста ба мушкилоти онхо дар ин мавод пурсишнома байни донишмандону фаъолони кишвар аз чони нашрия гузаронида шудааст, ки хеле ба маврид аст. Дар ин мавод яке аз пурсидашудагон, яке аз чехрахои сиёсй Шоди Шабдоловон, аз чумла кайд мегардад: «Агар ин чиноятро бо хукми хукумат нест карда мешуд, барвакт чинояткорй дар дунё аз байн мерафт. Барои халли ин мушкилхо фурсату замон, ду сад се сад сол лозим аст. Дар мисоли мухочират бояд гуфт, ки ба шакле ба низом дароварда шавад, ки хар нафар тасодуфи наравад ва барои инро ба низом даровардан мо бояд ба Иттиходи иктисодии АвроОсиё шомил шавем ва ногузир ворид хохем шуд» намунаи онхост.

Умуман, имруз журналистони нашрия мавриди назар то андозае масъулияти ба душ доштаашонро ба инобат мегиранд ва медонанд, ки яке аз вазифаи онхо баррасии масъалаи мубрами руз аст ва бояд ба у муносибати чиддй дошта бошанд.

АДАБИЁТ

1. Журналистика ва замони муосир.-Душанбе, 2015.

2. Муродов М. Баъзе масъалахои журналистика ва хачви публитсистй / М. Муродов.- Душанбе, 2005.

3. Муродов М. Аз се шохаи як илм.- Душанбе, 2014.

4. Усмонов И. К. Журналистика, кисми 1.- Душанбе, 2005.

5. Усмонов И. К. Журналистика, кисми 3.- Душанбе, 2008.

6. Усмонов И. Жанрхои публитсистика. - Душанбе, 2009.

7. Усмонов И.К. Журналистика, кисми 4.- Душанбе, 2010.

8. «0зодагон».-2015

Манбаъ

9. Номи муаллиф Камбагалро аз болои шутур хам гурба мегазад. Крнунхои нави Русия мушкили

мухочирони точикро боз бешатр кард // Озодагон 2015.-4 феврал.

10. Бесохибии ноноварони точик // Озодагон. 2015.-25 июл

11. Дар Русия дар арафаи Fалаба точикро сар буридан // Озодагон. 2015.-13 май.

12. Шеваи бархурди Хукумати Точикистон бо катли мухочирон бояд чй гуна бошад? // Озодагон. 2015.-13 май.

13. Шералиев А. Вокеияти пурдарди як мухочир дар шакли кисса // Озодагон 2015. 27 май.

14. Шералиев А. Вокеияти пурдарди як мухочир шакли кисса // Озодагон 2015.-10 июн.

15. Омузгори точик дар Руссия: Вакте фахмиданд, ки манн точикам // Озодагон 2005.-11 феврал.

16. Ораш Рустам. Хати нишони Русия: Точикистон «Форспост» аст // Озодагон 2015.-18 феврал.

17. Алишер Зарифй. Чй чавононро ифротгаро мекунад? // Озодагон 2015.-18 феврал.

18. Чаро сафи ифротгароён ба шиддатдар хали афзоиш аст? // Озодагон 2015.-25 феврал.

19. Вишневский: Ин беэхтиёти нест куштор аст // Озодагон 2015.-25 феврал.

20. Муфатишони рус: Бигу, ки писарамро худам куштам! // Озодагон 2015.-11 ноябр.

21. Изи ангушт вуру-талоши нави Русия алайхи нави депортатсияшудахо // Озодагон 2015. -11 ноябр.

22. Сипехри Кароматулло. Марги ду точик барои «нону патент» дар Русия // Озодагон 2015.-8 апрел.

23. Девид Лейн: 65% маблаги мухочирон барои гизо масраф мешавад // Озодагон 2015.-20-май.

24. Фирори се боздоштшудаи точик: деворро шикоф кард // Озодагон 2015.-25 ноябр.

25. Махкумияти точике, ки барои занаш маъмури «ФМС»-ро дашном додааст // Озодагон 2015.-23-декабр.

ОСВЕЩЕНИЕ ТРУДОВОЙ МИГРАЦИИ В ГАЗЕТЕ «ОЗОДАГОН»

В статье анализируются вопросы свиязенные трудовой миграцией в понегаталные в (газета) «Озодагон». Автор, соглась на материалы указанных изданий, определяет современное состояние трудовой миграции и демонстрирует роль печати в решении данной проблемы.

Ключевое слова: миграция, информировать, рассмотрение, деньги, граница стран, события, позиция.

THE ISSUES OF LABOR MIGRATION IN THE NEWSPAPER "OZODAGON"

This article deals with questions of coverage of the labor migration issues in the publication (newspaper) of «Ozodagon". The author, in the based of analysis of the materials mentioned publications, identifies the causes, factors and the current state of labor migration, and demonstrates the role of the press in the consideration of this trend.

Ke words: migration, inform, consideration, money, the border of countries, the event, position.

Сведения об автора:

Сайфитдинова Г- Соискатель кафедры печати факультета журналистики Таджикский нацанальний университет, тел: +992985917552

About the author:

Sayfitdinova G- Researcher of the Department of Mass Media of the Faculty of Journalism of Tajik national University, tel: +992985917552

BARATO ИРФОНИИ MABЛОHО БО ШAMСИ ТAБРЕЗЙ

Холова Ф.

Донишгоуи давлатии омузгории Тоцикистон ба номи С. Айни

Maвлоно Ч^олуддини Бaлхй, яке aз сyхaнвaрони фaрхехтa, орифи мyтaфaккир Ba a^ra нyбyFи тaмоми дaврy зaмонхо бyдa, дaр бaробaри дигaр шоирони мaърифaтгaрои форсу точик тaвонистaaст, ки бо aндешaхои хеш дaр мaвриди шинохти «инсони комил» Ba тaрFиби FOяхои ирфонии рaсидaн бa «вaхдaти вyчyд» шyхрaти офок гaрдaд.

У as зyмрaи aбaрмaрдони мyaррификyнaндaи тaмaддyни бaшaрй Ba хaмгaбори сaзовори дaрвешонy кaлaндaрони 8хли дидaвy дил Ba унс буд^ хaмчyнон бa хaйси бузургтарин сyхaнвaри мyтaсaввифи aдaбиëти точик, шеъри воло Ba бa мaзмyн бенaзири мaрдyми моро дaр рaдифи Aбyaбдyллохи Рyдaкй, Aбyaлии Сино, Aбyлкосими Фирдaвсй, Умaри Хaйëм, Низомии Гaнчaвй, Хдким Сaноии Faзнaвй, Шaйх Фaридyддини Aттор, Aбyсaйид Aбyлхaйри Maйхaнй, Бобо Тохири Урён, Бобо Aфзaли Кошонй, Бобо Кухй, Сaъдии Шерозй, Фaхрyддини Ирокй Ba дигaрон бa aфзyнй олaмгир гaрдонидaaсг. Нaмyнaи чунин шохкорих,ои уро мегaвон дaр осоре чун «Д^они Шaмси Тaбрезй», «Maснaвии мaънaвй», aфкори ирфонии мyндaрич дaр «Фих,и мо фих», мaвъизaхои «Maчолиси сaбъa», «Maктyбот» Ba дигaр хогироту ёддоштхои дусгон бaхшидa бaр aйни рузгор Ba таромоти y бa мyшохидa гирифт Ba хосил 8з хyлосaи ин хaмaро бa тaрозyи aкл Ba мaънишиноси хaëлгир бaркaшид.

Тибки нишондоди сaрчaшмaхои мaъмyли хaттй Ba тaхкикоти тaърихнигорони дaвр, зодбуми Чaлолyддин Myхaммaд дaр хонaдони мaъорифпaрвaр Ba фaкехи зaмон Бaхоyддин Вaлaди Бaлхй (мyaллифи китоби ««^^риф») - писaри Чaлолyддини Хaтиб, дaр зaмони хaмлaи мyFyлони кишвaрситон, ки бо кирдори хуниташон бa кaвли Хaлифaи Aбдyлхaким -«бузургарин сaдaмaе, ки то он Ba^ бa мyсaлмонон ворид...» кaрдa бyдaнд, рост омaдa, y рузгори нобaсомонеро дaр овони бaчaгй бa сaр бyрдaaст.

A^ra хонaдони Чaлолyддини хурдсол aз бими тaхочyми мaргбори чингизиёни дaдсирaт дaр OFOЗи дaхaи дyввyми aсри ХШ aз Бaлх рaхти икомaт гашид^ дaр зимни сaргaронихо озими чaвониби Нишопур (хaнгоми шхустин дидорбинии Чaлолyддини хурдсол бо Шяйх Aттор Ba эхдо шyдaни китоби «Aсрорномa» бaр y дaр ин aсно бa вyкyъ пaйвaстa буд, Ф. Х.), бaъдaн бa Шому БaFдодy Хдтаб Ba Maккaвy Димишку Aрзинчонy Лорaндa Ba билохирa ^уния, яке aз мaрокизи фaрхaнгивy илмии зaмони Рум (Визaнтия), ки aллaкaй пойтaхти Кaйкyбоди Сaлчyкй буд, рост омaд.

Aммо, новобaсгa бaр сaромaди чунин пaрешонхоливy сaргaронихо, Чaлолyддин Myхaммaд дaр овони нaврaсй тaмоми улуми ирфонии зaмони хешро фaро гирифтa, мyддaте дaр Шому Х^^бу Димишку ^уния тaкмили тaхсил гард^ тасби донишро aзбaр нaмyдa, тaълимaг суфияро бо бaррaсй Ba тaхкики хaмбaсгaгии фaлсaфa Ba ирфон бa сaрохaт меомyзaд Ba сaзовори мaкоми устодй дaр мaдорис мегaрдaд.

Нaтичaи чунин зaхaмот Ba дaрëфти фaзилaт буд, ки бaъди вaфоти киблaгохи бyзyргворaш Бaхоyддини Вaлaд Ba yстодaш Бурхониддин Myхaккики Тирмизй умури сaрвaрии мaдрaсa, иршоди шогирдон Ba пaйрaвони киблaгох, тaълимy тaдрис Ba воъизивy сух^ронк^ дaр мaсочидy минбaрхои aхли илму дониш Ba мaърифaт бaр yхдaи y вогyзоштa мешaвaд.

Хyлосaи эътирофи умум буд, ки y дaр як мyддaти кутох бо бaрдоштх,ои мaънaвй aз тaълимоти суфиёни вaрзидaвy орифони писaндидa, шинохти aмики мaтлaбy мaроми фиркaвy рaвияхои гуногун, aз чyмлa ошной бaр aъмоли Maнсyри Xa-ллоч, Боязиди Бaстомй, X,aсaни Хaрaконй, Aбyсaиди Aбyлхaйр Ba дигaрон, инчунин рaвияхои тaсaввyфй монaнди кyбрaвия, сyхрaвaрдия, дaрвешия, кaлaндaрия, чaхрия Ba бa тaрики омузиши кутуб Ba дaстрaсии мероси ирфонй, дaр

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.