Научная статья на тему 'THE COMPARATIVE ANALYSIS OF THE PHRASEOLOGY OF THE NOUVEL "DAUGHTER OF FIRE" IN TERMS OF SEMANTICS'

THE COMPARATIVE ANALYSIS OF THE PHRASEOLOGY OF THE NOUVEL "DAUGHTER OF FIRE" IN TERMS OF SEMANTICS Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

CC BY
19
5
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ФРАЗЕОЛОГИЯ / ФРАЗЕОЛОГИЧЕСКИЕ ЕДИНИЦЫ / ИДИОМА / СЕМАНТИЧЕСКАЯ КЛАССИФИКАЦИЯ / АНАЛИЗ / PHRASEOLOGY / IDIOM / PHRASEOLOGICAL UNITS / SEMANTIC CLASSIFICATION / ANALYZE

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Бойматова Дилрабо Меликмуродовна

В данной статье рассматривается устойчивостое проводается семантическая классификация фразеологизмов, привод примеры из романа “Дочь огня” Джалола Икрами и автор постарались их анализировать с точки зрения семантики и сравнить их с перевод на французком языке.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

СРАВНИТЕЛЬНЫЙ АНАЛИЗ ФРАЗЕОЛОГИИ РОМАНА "ДОЧЬ ОГНЯ" ДЖАЛОЛА ИКРАМИ С ТОЧКИ ЗРЕНИЯ СЕМАНТИКИ

The article considers the sustainability of the semantic classification of phraseological units, examples are given from the novel of «Daughter of fire» by Jalol Ikrami and we tried to analyze them in terms of semantics and compare them with their translation in French.

Текст научной работы на тему «THE COMPARATIVE ANALYSIS OF THE PHRASEOLOGY OF THE NOUVEL "DAUGHTER OF FIRE" IN TERMS OF SEMANTICS»

ИНТЕРПРЕТАЦИЯ НЕКОТОРЫ ТЕРМИНОВ, ОТНОСЯЩИЕСЯ К

«АЪЗОХ,ОИ ЧУМЛА - CLAUSE ELEMENTS (ЧЛЕНЫ ПРЕДЛОЖЕНИЯ)» В ТАДЖИКСКОМ И АНГЛИЙСКОМ ЯЗЫКАХ

В данной статье рассматриваются интерпретации некоторых терминов, относящиеся к «аъзох,ои чумла - clause elements (члены предложения)» в таджикском и английском языках. Автор уделяет большое внимание на выявления сходства и различий ключевых терминов и терминосочетаний, относящиеся к члену предложения в рассматриваемых языках. По мнению автора, в некоторых английских терминах наблюдается явления синонимии, таких как object, complement, но такого свойства таджикские термины не обладают.

Ключевые слова: термин, свойство, предложения, члены предложение, главные члены предложения, второстепенные члены предложения, подлежащее, сказуемое, определение, дополнение, обстоятельство.

INTERPRETATION OF SOME TERMS RELATED TO THE «АЪЗО^ОИ ^УМЛА - CLAUSE ELEMENTS (ЧЛЕНЫ ПРЕДЛОЖЕНИЯ)» IN TAJIK AND ENGLISH LANGUAGES

This article deals with interpretation of some terms related to «аъзохои чумла - clause elements (члены предложения)» in Tajik and English languages. An author pays considerable attention to the determination of similarities and differences of the key terms and term groups related to the clause elements in reviewed languages. According to the author, the phenomena of synonym is observed in some English terms, like object, complement, but Tajik terms do not have this peculiarity.

Key words: term, peculiarity, sentence, sentence elements, principal members of the sentence, secondary member of the sentence, subject, predicate, attribute, object, adverbial.

Сведения об автора:

Джураева Марджона, соискатель кафедры языкознания и сопоставительной типологии ТГПУ им. Садриддина Айни. E-mail: marjon888889@mail.ru

About the author:

Juraeva Marjona, researcher in the Department of Linguistics and Comparative Typology, TSPU named after Sadriddin Aini. E-mail: marjon888889@mail.ru

ТА^ЛИЛИ МУЦОИСАВИИ ВО^ИД^ОИ ФРАЗЕОЛОГИИ РОМАНИ "ДУХТАРИ ОТАШ" - И ЧАЛОЛ ИКРОМЙ АЗ РУИ МАЪНО

Бойматова Д.М.

Донишго^и давлатии омузгории Тоцикистон ба номи Садриддин Айни

Мухимтарин масъалаи фразеология ба сифати як шохаи илми забоншиносй асосан муайян намудани чойи вохидхои фразеологй дар услуби забон, тахкики пайвастшавии калимахои устувор дар забонхои гуногун, тадкики пайдоиши онхо, таснифоти вохидхои фразеологй, тарзи тарчумаи вохидхои фразеологй мебошад.

Вохидхои фразеологй аз руи сохт ва аломати услубй ва грамматикии худ хеле гуногунанд. Бинобар ин онхо аз руйи аломатхои семантикй, грамматикй, услубй ва гайра гурухбандй карда мешаванд [1, 94]. Дар маколаи мазкур мо вохидхои фразеологии романи "Духтари оташ" - и Ч,алол Икромиро аз нуктаи назари семантикй бо тарчумаи фаронсавии онхо мавриди баррасй карор медихем.

Тавре дар боло зикр гардид. вохидхои фразеологй дорои гурухи семантикианд. Ду ва зиёда калимахои мустакилмаънои ба хам марбут, ки семантикаи яклухт ва дар аксар маврид образнокро ифода мекунанд, иборахои фразеологй ё худ вохиди фразеологй номида мешаванд.

Вохидхои фразеологй таркибан рехтаву устувор буда, мундаричаи яклухту аксар пуробурангро ифода мекунанд.

Вохидхои фразеологй аз руи семантика, яъне аз руи ифода ва маъно ба гуруххои зерин чудо мешаванд:

а) Иборахои рехтаи фразеологй ё идиомахо

б) Ифодаи фразеологй ё фраземахо

в) Иборахои тасвирии фразеологй ё фразеологизмхои гайриидиоматикй. [6, 60]

Иборахои рехтаи фразеологй ё идиомахо кисми аз хама муъчаз, рехтаву устувор ва

пуробуранги вохидхои фразеологиро ташкил медиханд. Рехтаву устувор ва пуробурангии иборахои рехтаи фразеологй дар он аст, ки семантикаи иборахои рехта аксар вакт бо маънои калимахои онро ташкилдиханда мувофикат намекунад. Аз чумла, семантикаи иборахои «аз касе дил кандан» - хомуш шудани мухаббати касе, «ба чашми худ нигох карда рох рафтан» - дуруст, ба пеши худ нигох карда рох рафтан, «гули сари сабад» - азиз, сара, «хар чй бодо бод» - таваккал, «нури дида» - фарзанд, «гуш ба кимор» - хушёр, «араки чабин рехтан» - мехнати сахт кардан ва ибораю чумлахои зиёди ба ин монанд ба гурухи иборахои рехтаи фразеологй ё ки ифодаи идиоматикй дохил мешаванд. Пас аз ин мисолхо маълум мешавад, ки семантикаи иборахои дар боло зикркардашуда, аз калимахои таркибии онхо барнамеояд. Масалан, дар ибораи «ба чашми худ нигох карда рох рафтан» сухан дар бораи дуруст, ба пеши худ нигох карда рох рафтан меравад. Дар ин чо ибораи фразеологй ба маънои мачозй омадааст. Хусусияти фарккунандаи ин гурух аз дигар гуруххо дар он зохир мешавад, ки чузъхои таркибии онхо пурра ба маънои мачозй меоянд, ба маънои аслии худ омада наметавонанд.

Барои мисол вохиди фразеологии "нури дида" дар романи "Духтари оташ" чунин истифода шудааст:

— Худоба шукр! — гуфт. — Ба яккаю ягонаам, ба нури дидаам омадани хостгорро хам медидаам [3, 101].

Дар чумлаи мазкур вохиди фразеологии "нури дида" аз нигохи семантика хеле пуробуранг буда, ба гурухи иборахои рехтаи фразеологй ё идиомахо дохил мешавад. Ин ибораи рехтаи фразеологй дар "Фарханги иборахои рехтаи забони хозираи точик" чунин тавзех шудааст: "Нури чашм (дида) — аз нури дида хам киромитар; нихоят азиз; фарзанди азиз, мехрубон, дустдошта" [7, 727].

Чумлаи мазкур ба забони фаронсавй чунин тарчума шудааст:

Dieu soit béni! Je vois enfin le jour où l'on viendra demander ma petite fille en mariage. La marieuse vient ici pour mon trésor, pour la prunelle de mes yeux! [9, 122]

Тарчумон хангоми тарчума кардани ибораи рехтаи "нури дида" кушиш ба харч додааст ва барои пурратар ифода кардани он дар забони фаронсавй аз якчанд ибораи фаронсавй истифода барад. Аз чумла "ma petite fille - набераи ман, mon trésor - ганчинаи (дурдонаи) ман ва la prunelle de mes yeux - гавхараки чашмони ман" тарчума кардааст. Дар ин тарчума гуфтан мумкин аст, ки хар се ибора хам метавонанд ибораи рехтаи фразеологии "нури дида" - ро ифода кунанд. Добили кайд аст, ки дар забони фаронсавй вохиди фразеологии "comme la prunelle de l'œil" яъне "хамчун гавхараки чашм" вучуд дорад. Дар мисоли дар боло овардашуда тарчумон вохиди фразеологии мазкурро дар шакли чамъ "la prunelle de mes yeux", ба чойи калимаи "œil" шакли чамъи он "yeux" - ро истифода бурдааст. Дар мисоли дигар низ ибораи рехта ё ки идиомаи "нури дида" - ро дидан мумкин аст, ки ба забони фаронсавй айнан тарчумаи тахтуллафзй шудааст.

Мисоли дигар:

"Илохй саломат бошед, муллочон! — гуфт кампир. — Ба ин мехрубонии шумо чонамро фидо кунам, меарзад. Агар ин нури дидаи ман босавод шавад, ман боз сад соли дигар умр мебинам" [3, 29].

Тарчумаи фаронсавй:

"— Que Dieu vous accorde la santé! s'écria la vieille femme. Pour votre bonté, je vous donnerai mon âme! Si la lumière de mes yeux, ma Firouza, peut aller à l'école, moi je vivrai encore cent ans, rien que pour voir cela" [9, 25].

Дар тарчумаи фаронсавй идиомаи "нури дида" хамчун "la lumière de mes yeux" тарчума шудааст. Калимахои фаронсавии "la lumière" ба забони точикй "нур" ва "mes yeux" "чашмони ман" тарчума мешаванд. Аз тарчума маълум мешавад, ки "la lumière de mes yeux", яъне "нури чашмони ман" - ро ифода мекунад.

Тавре мебинем, ибораи рехтаи "нури дида" як хел тарчума нашудааст. Дар чумлаи аввал агар вобаста ба маъно тарчума шуда бошад, дар чумлаи дуюм тарчумаи тахтуллафзй шудааст.

Мисоли дигар:

"— Х,а, — гуфт БибизаFора хам, — надонам ман барои чй ин кадар аллону азиз шудам. Ба хар хонадон ки равам, гули сари сабад ман мешавам, дар хар чо ки ягон домоди наFЗ бошад, талабгори ман мешавад" [3, 22].

Вохдди фразеологии точикии «гули сари сабад» аз руи семантика ба гурухи якуми вохддхои фразеологй, яъне ба иборахои рехтаи фразеологй ё ки идиомахо дохил мешавад. Хусусият ва аломати асосии ин гурух дар он аст, ки маънои умумии ибора ба маънои чузъхои дохили он вобаста нест. Ибора ба чузъхои маънодор чудо намешавад, чузхои ибораро тагар додан ва ё иваз кардан имконнопазир аст, зеро хам аз чихати маъно ва хам аз чихати сохт бархам мехурад.

Ибораи рехтаи «гули сари сабад» дар фарханги «Fиёс-ул-луFOт» чунин маънй шудааст: «Киноя аз сармояи равнак, чизе ки аз амсоли худ бехтар ва муаззаз ва мумтоз бошад: чй маъмули гулфурушон ва богбонон аст, хар гуле, ки аз чумлаи гулхо калон ва бехтар бошад, онро бар сари сабаде, ки аз аз гулхо пур бошад, мениханд», яъне азиз, сара [5, 195].

Тарчумаи фаронсавии чумлаи дар боло зикршуда:

"— Oui, répondit Bibizagora, je n'arrive pas à comprendre pourquoi tout le monde m'aime tant. Je suis toujours bien accueillie. Je suis la bienvenue, où que j'aille; lorsqu'apparaît un fiancé enviable, il essaie aussitôt de me demander en marriage". [9, 34]

Ибораи рехтаи фразеологии "гули сари сабад" ба забони фаронсавй чунин "bien accueillie - ё ки " la bienvenue - мехмони азиз" тарчума шудааст. Кайд кардан лозим аст, ки тарчумаи фаронсавии ибораи рехтаи фразеологии "гули сари сабад" маънои ибораи рехтаи фразеологии точикиро ифода карда метавонад.

Ибораи рехтаи "гурги борондида" дар романи "Духтари оташ" чунин истифода шудааст:

"Инок, ки гурги борондида ва асабхояш осуда буд, аз ин сухани Замонбек чандон хафа нашуда хост, ки аввал максади Замонбекро фахмад, фахмад, ки барои чй у сухбатро ин хел бурда истодааст?" [3, 506]

Дар чумлаи дар боло кайд кардашуда ибораи рехтаи фразеологии "гурги борондида" ба назар мерасад. Ибораи рехтаи мазкур дар "Фарханги иборахои рехтаи забони хозираи точик" чунин маънидод карда шудааст: "гурги борондида - одами гарму сардии хаётро чашида, пуртачриба, кордида, пухта; маккор" [7, 342].

Дар тарчумаи фаронсавй:

"Inok écoutait d'un air assez calme. Il était rusé et il n'était pas si facile de le mettre hors de lui, il se demandait plutôt pourquoi Zamonbek auvait engagé cette conversation" [9, 567].

Ибораи рехтаи фразеологии "гурги борондида" ба шакли "il était rusé", яъне "вай маккор (айёр, хилагар) буд" тарчума шудааст. Чй тавре мебинем дар инчо ибораи рехтаи точикй "гурги борондида" вобаста ба маъно тарчума шудааст. Аз ин тарчума маълум мешавад, ки тарчумон ба дарки ибораи рехтаи мазкур расидааст ва вобаста ба маъно бошад хам ба тарчумаи дуруст ноил гаштааст.

Ибораи рехтаи "гуш ба кимор" низ дар романи "Духтари оташ" мавриди истифода карор гирифтааст:

"Ин корро Асо касдан кард, зеро ки донист Камолиддин Махдум аз вай ягон касро пурсидан мехохад ва албатта, мулло Шароф дар дахлез "гуш ба кимор" нишаста, гуфтушуниди онхоро мефахмад; бинобар он аз бало хазар гуфта, ба назди дарвоза рафт, ки аз он чо ба дахлез овози гап намерафт" [3, 475].

Дар "Фарханги иборахои рехтаи забони хозираи точик" тавзехи ибораи рехтаи фразеологии "гуш ба кимор" чунин оварда шудааст: "ба шунидани хабаре бисёр ташна ва толиб будан" [7, 258].

Тарчумаи фаронсавии дар боло омада чунин аст:

"Asso s'arrêta près de la terrasse. Après avoir raccompagné Moukharrama, Kamoleddine se dirigeait déjà vers la terrasse, mais Asso alla lui-même à sa rencontre. Craignant que Moullocharaf n'épie leur conversation, Asso avait décidé de ne parler que sur le seuil de la porte. Il ne soupçonnait certes pas combien son attitude était prudente" [9, 540-541].

Ибораи рехтаи "гуш ба кимор" ба забони фаронсавй "craignant que Moullocharaf n'épie leur conversation", яъне "хавф бурда Муллошариф сухбати онхоро чосусй мекунад" тарчума шудааст. Тарчумаи фаронсавии ибораи рехтаи дар боло овардашуда то андозае ба маънои аслии ибораи рехта наздик аст.

Дар китоби «Забони адабии хозираи точик» дар бобати иборахои рехтаи фразеологй чунин омадааст: «Дар сурати иборахои рехтаи фразеологии забони точикй, дарачаи олии абстраксияи фразеологиро мушохида кардан мумкин аст. Онхо нихоят пуробуранг ва таъсирбахш буда, ба дигар забонхо тарчума намешаванд» [2, 65].

Дар хакикат пас аз мавриди баррасй карор додани иборахои рехтаи фразеологй ё ки идиомахои точикй аз романи "Духтари оташ" - и Чалол Икромй ва мукоисаи онхо дар забони фаронсавй, ба хулоса омадан мумкин аст, ки ибораи рехтаи фразеологй хеле пуробуранг буда, ба забони дигар айнан тарчума карда намешаванд. Дар холати тарчума шудан айнияти худро гум мекунанд. Аз мисолхое, ки дар боло мушохида кардем, иборахои рехтаи фразеологй ба забони фаронсавй вобаста ба маъно ва дар баъзе холат тарчумаи тахтуллафзй шудаанд.

Гурухи дуюми семантикии вохидхои фразеологй - ифодаи фразеологй ё ки фраземахо мебошанд (фразема калима аз юнонй "phrasis - ифода ва ema - вохиди сохтории забон") ба монанди идиомахо мундаричаи яклухт ва сохту таркиби доимй дошта, пуробуранг ва таъсирбахш мебошанд [4, 32]. Фразеомахо аз гуруххои дигари семантикй махз бо тарзи махсуси ташаккули маънои яклухти худ фарк мекунанд.

Хусусияти фарккунандаи ифодахои фразеологй ё фразеомахо аз иборахои рехтаи устувор ё идиома дар он аст, ки яке аз чузъхои таркибии онхо хатман ба маънои аслии худ меояд. Аз чумла, «гам хурдан», «афсус хурдан», «савганд хурдан», «чашми касеро тарсондан», муштро гирех додана» ва амсоли инхо. Дар иборахои зикршуда калимахои «гам», «афсус», «тарсондан» ба маънои аслии худ омадаанд. Дар хакикат устувории онхо низ дар хамин аст.

Барои намуна фраземаи "хобаш парида буд" дар романи "Духтари оташ" чунин истифода шудааст:

— Номаъкул кардй! — гуфт кайвонй, ки тамом хобаш парида буд [3, 122].

Дар мисоли дар боло зикршуда фраземаи "хобаш парида буд" истифода шудааст. Чй тавре кайд кардем, дар фраземахо яке аз чузъхои таркибии онхо хатман ба маънои аслии худ меояд. Дар фраземаи "хобаш парида буд" калимаи "хоб" ба маънои аслии худ омадааст. Дар "Фарханги иборахои рехтаи забони хозираи точик" фраземаи "хоби касе паридан" чунин маънидод карда шудааст: "ба сабаби гузаштани вакти муайяни хоб хоб набурдан; аз хоб бедор шуда, дигар хоб набурдан; хоби касе набурдан; бехоб шудани касе" [8, 275].

Чумлаи боло дар забони фаронсавй чунин тарчума шудааст:

— Quelle bêtise! cria la servante [9, 147].

Тарчумаи фаронсавиро ба забони точикй тарчума кунем, чунин шакл мегирад: "Чй бемаънигй! дод зад кайвонй", яъне дар тарчумаи фаронсавй фраземаи "хобаш парида буд ба назар намерасад".

Ё фраземаи "гам нахур":

"Фахмидй? Ин бадгавхархо бо неши забонашон туро пора-пора кунанд хам, боз ту аз онхо зиёдтарй! Асло хафа нашав, гам нахур!" [3, 212]

Дар порчаи зикршуда фраземаи "гам нахур"- ро дидан мумкин аст, ки калимаи "гам" ба маънои аслии худ омада, бо феъли "хурдан" хамчун фраземаро ташкил кардааст. Фраземаи "гам нахур" ба маънои "зик нашав, рухафтода нашав" омадааст.

Дар тарчумаи фаронсавй:

"Tu as compris? Ces méchantes fillettes peuvent faire les mauvaises langues tant qu'elles le veulent, cela ne t'empêche pas d'être à cent coudées au-dessus d'elles. Ne sois pas triste, ne t'inquiète pas". [9, 254]

Дар тарчумаи фаронсавй фраземаи точикии "гам нахур" чунин "ne t'inquiète pas", яъне "хавотир нашав" тарчума шудааст.

Пас аз дида баромадани ин фразеомахо гуфтан мумкин аст, ки ифодахои фразеологй ё ки фразеомахоро вохидхои устувори забон номидан чандон дуруст нест. Дар онхо одатан хам аз чихати семантика ва хам аз чихати сохту таркиб бештар таFЙирот ба назар мерасанд. Вале иборахои рехтаи устувор ё ки идиомахо ба таFЙирот дучор намешаванд.

Аз ин ду гурухи аввали вохидхои фразеологй гурухи сеюми онхо хам бо сохту таркиб ва хам бо семантикаи худ пурра фарк мекунад. Ифодахои устуворе, ки маънои яклухти онхо дар асоси маънохои лугавии калимахои таркибиашон ба вучуд меоянд, фразеологизмхои Fайриидиоматикй ё ки иборахои тасвирии фразеологиро ташкил медиханд. Дар иборахои тасвирии фразеологй предмет, аломат, холат ва амал дар шакли тасвирй, яъне на дар шакли калима, балки дар сурати иборахои алохида ифода мегардад. Иборахои тасвирии «ба гуш расидан», «ба сахна гузоштан», «аз хукук махрум кардан», «афту андом», «худ ба худ», «дорую дармон», «хати никох», «ангушти шаходат», «соли нав», «рох рафтан», «ба камол расидан», «давра нишастан» ва монанди инхо дар хаёти харрузаи мо васеъ истифода бурда мешаванд, яъне серистеъмол хастанд. Кайд кардан лозим аст, ки баъзе иборахои тасвирии фразеологй вобаста ба давру замон серистеъмолу камистеъмол мешаванд.

Мисол:

"Боре дар кучаи кишлок модарамро, ки духтари имоми кишлок будааст, дида монда, дил бой медихад ва шабу руз дар хаёли ба даст овардани у мешавад" [3, 262].

Дар мисоли зикршуда вохиди фразеологии "шабу руз" истифода шудааст, ки аз руи гурухбандии семантикй ба гурухи фразеологизмхои гайриидиоматикй ё ки иборахои тасвирии фразеологй дохил мешавад. Дар "Фарханги иборахои рехтаи забони хозираи точик" ин ибораи чунин маънидод шудааст: "шабу руз нагуфта... - ба шаб ё руз буданаш нигох накарда; доим, пайваста. [8, 424]

Дар тарчумаи фаронсавй:

"Mon père la vit un jour, il en devint amoureux; nuit et jour il ne pensait qu'à elle, il voulait la posséder". [9, 313]

Вохиди фразеологии "шабу руз" ба забони фаронсавй айнан "nuit et jour" тарчума шудааст. Фразеологизмхои Fайриидиоматикй ё ки иборахои тасвирии фразеологй ба маънои мачозй омада наметавонанд. Онхо баръакси ду гурухи дар боло зикр кардашуда, аз обуранги бадей ва образнокй махруманд. Аксаран ба забонхои дигар айнан тарчума мешаванд.

Мисоли дар поён буда вохиди фразеологии "аз рох задан" истифода бурда шудааст, ки маънояш: "касеро гумрох кардан, аз рох баровардан" аст [8, 904].

"Лекин падарам бародари модарамро аз рох зада, ба киморбозй кашида ва дар охир модарамро ба кимор гузошта, бурида мегирад" [3, 262].

Дар тарчумаи фаронсавй:

"Mon père ne s'en tint pas là, il se mit à jouer aux cartes avec le frère de ma mère et celui-ci, perdant un jour toute honte, osa mettre ma mère en jeu" [9, 313].

Дар тарчумаи фаронсавй "mon père ne s'en tint pas là" ба назар мерасад. Дар забони фаронсавй вохиди фразеологии "il ne s'en tiendra pas là" вучуд дорад, ки ба забони точикй чунин тарчума мешавад "худдорй карда натавонистан аз чизе".

Х,осили сухан, пас аз тахлили мукоисавии вохидхои фразеологй аз руйи маъно (семантика) дар асоси вохидхои фразеологии романи "Духтари оташ"- и Чалол Икромй, мо ба хулосае омадем, ки дар ин асар вохидхои фразеологй доираи истифодаи васеъ доранд ва романнависи муосири точик Чалол Икромй аз чумлаи он нависандагоне буд, ки дар асархои худ аз иборахои рехта бамаврид истифода кард. Тарчума кардани иборахои рехта аз як забон ба забонхои дигар аз тарчумон махорати баланди сухандонию сухансанчиро талаб мекунад. Тарчумон бояд ба умки ибораи рехта хуб сарфахм рафта, бо тарчумаи хуб мохияти ибораи рехтаро ба хонанда расонда тавонад. Тарчумони фаронсавии романи «Духтари оташ»-и Чалол Икромй низ то хадди имкон аз ухдаи тарчумаи вохидхои фразеологй баромадааст, ки ин вокеият аз тарчумаи фаронсавии ин асар то андозае ба мушохида мерасад.

АДАБИЁТ

1. Виноградов В. В. Введение в переводоведение / В. В. Виноградов - М.: 2001. - 224 с.

2. Забони адабии хозираи точик (Лексикология, фонетика ва морфология). Кисми 1. - Душанбе: Ирфон, 1973. -451с.

3. Икромй Чалол. Духтари оташ / Ч. Икромй -Душанбе: Адиб, 2009. -560с.

4. Мачидов Д. Фразеологияи забони хозираи точик / Д. Мачидов -Душанбе: 1982. -103с.

5. Мухаммад Fиёсудцин. Фарханги Fиёс-ул-луFOт. / F. Мухаммад -Чилди II. Сод -Ё. -Душанбе: Адиб, 1988. -416с.

6. Норматов М. Мукаддимаи забоншиносй. / М. Норматов -Душанбе: Матбуот, 2007. -239 с.

7. Фозилов М. Фарханги иборахои рехтаи забони хозираи точик (фарханги фразеологй). / М. Фозилов Чилди I -Душанбе: 1963. -952с.

8. Фозилов М. Фарханги иборахои рехтаи забони хозираи точик (фарханги фразеологй) / М. Фозилов Чилди II -Душанбе: Ирфон, 1964. -804с.

9. Ikromi Djalol. La fille du feu / Dj. Ikromi Copyright by Les Editions du progress, -U.R.S.S. 1966. -622p.

СРАВНИТЕЛЬНЫЙ АНАЛИЗ ФРАЗЕОЛОГИИ РОМАНА "ДОЧЬ ОГНЯ" ДЖАЛОЛА ИКРАМИ С ТОЧКИ ЗРЕНИЯ СЕМАНТИКИ

В данной статье рассматривается устойчивостое проводается семантическая классификация фразеологизмов, привод примеры из романа "Дочь огня" Джалола Икрами и автор постарались их анализировать с точки зрения семантики и сравнить их с перевод на французком языке.

Ключевые слова: фразеология, фразеологические единицы, идиома, семантическая классификация, анализ.

THE COMPARATIVE ANALYSIS OF THE PHRASEOLOGY OF THE NOUVEL "DAUGHTER OF FIRE" IN TERMS OF SEMANTICS

The article considers the sustainability of the semantic classification of phraseological units, examples are given from the novel of «Daughter of fire» by Jalol Ikrami and we tried to analyze them in terms of semantics and compare them with their translation in French.

Key words: phraseology, idiom, phraseological units, semantic classification, analyze.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Сведения об авторе:

Бойматова Дилрабо Меликмуродовна - докторант (Phd) Таджикского государственного педогогического университета имени С. Айни. Телефон: 988-5305-56. E-mail: charmant.2011@mail.ru

About the author:

Boymatova Dilrabo Melikmurodovna - doctoral candidate of PhD, the Tadjik state Pedagogical University named after S. Ayni. Telephone: 988-53-05-56. E-mail: charmant.2011@mail.ru

К ИСТОРИИ ИЗУЧЕНИЯ СТРУКТУРНО СЕМАНТИЧЕСКИХ ОСОБЕННОСТЕЙ ФИТОНИМОВ АНГЛИЙСКОГО ЯЗЫКА И ИХ ЭКВИВАЛЕНТЫ В ШУГНАНСКОМ ЯЗЫКЕ В ПРЕДЛОЖНОМ И ПОСЛЕЛОЖНОМ КОНСТРУКЦИЯХ

Мамадасламов М.С., Шонизорова М.А.

Хорогский государственный университета имени М. Назаршоева

В данной статье рассматриваются структурные особенности фитоминов в английской лексике и аналоги их употребления в шугнанском языке. Нужно подчеркнуть, семантическое их родство, это и структурные различия. Структурные языковые связи непосредственно связаны с проблемой системности лексики, которая в языкознании трактуется порой весьма противоречиво.Уже первобытный человек искал пути избавления от недугов. Неотъемлемой частью его пищи были корни, корневища, семена, плоды и другие сочные и питательные органы растения. Постепенно первобытный человек научился использовать «чудодейственные» растения против недугов и избегать вредных, ядовитых. Наши предки опытным путем выявили

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.