Научная статья на тему 'Тармоқни бошқариш самарадорлигини ўзига хос хусусиятлари'

Тармоқни бошқариш самарадорлигини ўзига хос хусусиятлари Текст научной статьи по специальности «Искусствоведение»

CC BY
120
24
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Life Sciences and Agriculture
Область наук
Ключевые слова
тармоқ / бошқарув / самарадорлик / сектор / хусусий / субъект / бозор / хуқуқ / network / management / efficiency / private / subject / market / right

Аннотация научной статьи по искусствоведению, автор научной работы — Илёсбек Хасанов

Тармоқни бошқарув тизимини самарадорлиги кўп жиҳатдан уни хусусиятларига боғлиқ. Бугунги кунда уни танлаб олинган алоҳида кўриниши йўқ. Биз олиб борган илмий ишлларимизга таяниб, хўжалик юритишда хусусий секторларнинг улушини ортиб бориши, бошқарувда демократик тамойиларга амал қилиши асосий хусусиятлардан биридир.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE MAIN FEATURES OF NETWORK MANAGEMENT EFFICIENCY

The efficiency of the network management system depends largely on its features. The increase of private sectors contribution in the economy and the adherence to democratic principles in governance is one of the key features of in our research.

Текст научной работы на тему «Тармоқни бошқариш самарадорлигини ўзига хос хусусиятлари»

ТАРМОЦНИ БОШКАРИШ СЛМЛРЛДОРЛИГИНИ УЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ

Илёсбек Хасанов

Тошкент давлат аграр университеты Андижон филиали

Тармокни бошкарув тизимини самарадорлиги куп жихатдан уни хусусиятларига боглик. Бугунги кунда уни танлаб олинган алохдда куриниши йук. Биз олиб борган илмий ишлларимизга таяниб, хужалик юритишда хусусий секторларнинг улушини ортиб бориши, бошкарувда демократик тамойиларга амал килиши асосий хусусиятлардан биридир.

Калит сузлар: тармок, бошкарув, самарадорлик, сектор, хусусий, субъект, бозор,

хукук.

ПАВИШЕНИЯЭФФЕКТИВНОСТЪ СИСТЕМЪЬ УПРАВЛЕНИЯ

Эффективностъ системъь управления сетъю во многом зависит от ее особенностей.сегодня не въьбрана конкретная внешностъ.одной из ключевъьх особенностей нашего исслледования явлляется увиличения доли частного сектора в управлении и приверженностъ демократическом принципам управление

Ключевъье слова: управлятъ селъскохозяйства, факторъь, группъь, законъь, подзаконнъье документъь ,личнъьй , коллектив

THE MAIN FEATURES OF NETWORK MANAGEMENT EFFICIENCY

The efficiency of the network management system depends largely on its features. The increase of private sectors contribution in the economy and the adherence to democratic principles in governance is one of the key features of in our research.

Key words: network, management, efficiency, private, subject, market, right.

DOI: 10.24411/2181- 0761/2020-10055

Цитло; хужалигини бошкаришни вилоят ва туман бугинларини максимал даражада ишлаб чикаришга якинлаштиришга якинлаштириш, махсулот ишлаб чи;арувчиларга хизмат курсатиш тамойилига амал килган холда олиб борилди.

Бозор муносабатларини ривожланишининг х,ар бир бос;ичида ;ишло; хужалигини бошкариш тизими узига хос хусусиятлари билан ажралиб турган. И;тисодиётни эркинлаштириш тармокни бошкаришнинг маъмурий услублари урнини куп жабхаларда иктисодий услублар эгаллайди. Эркин бозор муносабатлари шароитида бозор ;онун ва конуниятлари асосида фаолият юритувчи муста;ил хужалик субъектлари сони ортиб боради. Бундай шароитда уларни бошкаришнинг функциялари хам узгаради, яъни купрок мувофиклаштиришга каратилади.

Бошкариш назариясини ривожланишининг турли боскичларида катор олимлар томонидан унга турлича таъриф беришган. Бир гурух олимлар бошкаришни "моддий-техника, мехнат, молиявий ва бошка турдаги ресурслардан самарали фойдаланиш йули билан белгиланган максадга йуналтирилган ва ишлаб чикаришни ривожланишининг объектив иктисодий конунларига мос равишда ижтимоий мехнат жараёнига тизимли, онгли, максадли, режали таъсир курсатиш" деб таъриф берганлар.

Академик Г.М.Лоза бошчилигидаги олимлар гурухи эса бошкаришни "Моддий, мехнат, ер ва бошка турдаги ресурсларни унумли ишлатилишини таъминлаш хамда юкори ишлаб чикариш иктисодий натижаларга эриша олиш учун жамоалар фаолиятии мувофиклаштириб туришдан иборат" деб изохлаб беришган.

Биз олиб борган уз илмий ишларимиз натижаларига кура эркинлаштириш шароитида ;ишло; хужалигини бош;ариш тизимининг узига хос хусусиятларини урганиб чи;дик. Бу маълумотлар ;уйидаги 1-жадвалда келтирилган. Унга кура бош;аришни узига хос хусусиятларининг биринчиси и;тисодий услубларига устуворлик берилишидир. Бунда и;тисодий усуллардан кенг фойдаланилади, яъни бизнес режа, хужалик х,исоби, иш ха;и, бах,о, фойда, мукофотлар, моддий рагбатлантириш фонди, кредит, соли;, и;тисодий чоралар кабилардан фойдаланилади.

Муста;ил фаолият юритувчи хужалик субъектлари сонининг ортиб бориш хусусиятларида эса давлат улки улушини камайиши билан хусусий мулкчиликни ривожланишидир. Бунда кичик х,ажмдаги хужалик субъектлари вужудга келади. Натижада бош;аришнинг мувофи;лаштириш функциясининг ахамияти ортади.

Бош;аришни узига хос хусусиятларининг кейингиси булиб тизимни эркинлаштириш ва номарказлаштириш даражасининг ю;орилиги х,исобланади. Бозор и;тисоди шароитида бош;аришни эркинлаштириш ва номарказлаштириш жараёни юз беради, натижада уз узини бош;ариш органларининг роли ортиб боради, давлат роли кескин камайиб боради. Бу бош;арув фаолиятида параллелликка, бош;ариш функцияларини ;айтарилишига, корхоналар фаолияти устидан асоссиз назорат урнатишдаги туси;ларга, ташаббус ва тадбиркорликни ривожланишига кенг йул очишига олиб келади.

Бош;ариш тизимини демократлаштириш даражасини ю;ори булишлиги турли бирлашмалар, акциядорлик жамиятлари, кооператив ва уюшмалар сонини ортишига олиб келади. Бунинг натижасида бош;арувда х,ар бир субъектнинг иштирок этиши таъминланади, яъни "бир аъзо бир овоз" ва "бир акция бир овоз" тамойилига амал ;илинади. Уларни биргаликдаги бош;арув фаолияти натижасида манфаатдорлик х,амда жавобгарлик ортади.

Бош;аришнинг пировард ма;садида ишлаб чи;аришнинг ю;ори якуний молиявий натижасини таъминлашга ;аратилади. Агар режали и;тисодиётни бош;аришнинг пировард ма;сади режадаги мах,сулотни ишлаб чи;аришга ;аратилган булса, бозор шароитида купро; фойда олиш асосий уринни эгаллайди. Бундан таш;ари ишлаб чи;арилган мах,сулотни рекламаси ва сотиши х,ам мух,им ахамият касб этади.

Бозор ;онун ва ;онуниятларини хужаликни бош;аришга таъсири х,ам ю;ори булади. Бунда талаб ва таклиф; ра;обат; нарх ва бош;алар куп жих,атдан хужалик фаолияти йуналиши х,амда бош;арув ма;сад х,амда вазифаларга тегишли тузатиш, ;ушимчалар киритишни та;азо этади.

Бош;арув ;арорларини ;абул ;илиш х,амда уларни натижалари учун жавобгарлик ва масъулиятни ю;ори булишлиги табиий х,олга айланади. Бунинг боиси эркин ра;обат шароитида х,ар бир ;арор учун бош;арув ходимларининг масъулияти ва жавобгарлиги ю;ори булади.

Бозор куникмаларига эга бош;арув ходимлари ва ишончли ахборотга эга булган талабнинг ортиб бориши натижасида кадрлар ва ахборот таъминоти масаласининг ортишидир. Бу мах,сулот ишлаб чи;ариш х,ажми, сифати, бах,оси, уни сотиш каналлари ва шакллари тугрисида ахборотларни туплаш, тах,лил ;илишни таъминлайди.

Ю;орида таъкидлаганимиздек, кадрларга ;уйилаётган талаблар х,ам ю;ори булади. Режали и;тисодиёт шароитида рахбардан ишлаб чи;аришни ташкил этиш ва бош;ариш куникмалари талаб ;илинса, бозор шароитида бозорга хос булган куникмалар (тадбиркорлик, ишбилармонлик, ташаббускорлик) куп жих,атдан корхона муваффа;иятини белгилаб беради. Бу эса бош;арувни самарали ташкил этишга хизмат ;илади.

Демак, бозор муносабатларининг ривожланиши шароитида ;ишло; хужалигини бошкариш тизими узига хос хусусиятлари билан ажралиб туради. Шу боис корхона ва ташкилотлар фаолият йуналиши, ма;сад ва вазифаларини белгилаб олишда уларни х,исобга олиш жуда мух,им ахамият касб этади, бинобарин самарали бош;арув тизими фаолият самарадорлигини белгиловчи мух,им омиллардан биридир.

АДАБИЁТЛАР:

1. Мейлиев Акмал Хушва;тович, Бол;иев Зохид Тоштемирович ЖАНУБИЙ МИНТАКАЛАР ШАРОИТИДА КАТТИК БУГДОЙНИНГ ДОН СИФАТИ ЮКОРИ БУЛГАН ТИЗМАЛАРИНИ ТАНЛАШ // Life Sciences and Agriculture. 2020. №1.

2. Дилмуродов Шерзод Дилмуродович ЮМШОК БУГДОЙНИНГ МАХАЛЛИЙ МАХСУЛДОР ТИЗМАЛАРИ СЕЛЕКЦИЯСИ // Life Sciences and Agriculture. 2020. №1.

3. Дилмуродов Шерзод Дилмуродович, Бойсунов Нурзод Бекмуродович РАКОБАТЛИ НАВСИНАШ КУЧАТЗОРИДА ЮМШОК БУГДОЙНИНГ БИОМЕТРИК КУРСАТКИЧЛАРИНИ УРГАНИШ // Life Sciences and Agriculture. 2020. №1.

4. Абдуазимов Акбар Мухторович, Вафоева Мавлуда Бобомуродовна УСУВНИ БОШКАРУВЧИ ВОСИТА (БИОСТИМУЛЯТОР) ЛАРНИНГ КУЗГИ БУГДОЙ ДАСТЛАБКИ БИОМЕТРИК КУРСАТКИЧЛАРИГА ТАЪСИРИ // Life Sciences and Agriculture. 2020. №1.

5. Зиядуллаев Зохиджон Файзуллаевич, Абдуазимов Акбар Мухторович БАХ.ОРГИ БУГДОЙ НАВЛАРИДА БОШОК УЛЧАМЛАРИ // Life Sciences and Agriculture. 2020. №1.

6. Уза;ов Гуломжон О;бутаевич КУЗГИ БУГДОЙНИ РЕСУРСТЕЖАМКОР ТЕХНОЛОГИЯ АСОСИДА ЕТИШТИРИЛИШИНИНГ ДОН ХОСИЛДОРЛИГИГА ТАЪСИРИ // Life Sciences and Agriculture. 2020. №1.

7. Амир;улов Отабек Сайдуллаевич, Норов Илхом Чори Угли ТАКРОРИЙ МОШ ЭКИНИ ХОСИЛДОРЛИК КУРСАТКИЧИГА ЭКИШ МУДДАТИ ВА ЭКИШ УСУЛЛАРИНИНГ ТАЪСИРИ // Life Sciences and Agriculture. 2020. №1.

8. Хазраткулова Шахноза Усмоновна, Тогаева Холида Ражабовна КУЗГИ ЮМШОК БУГДОЙ НАВ ВА ТИЗМАЛАРИНИНГ ИССИКЛИККА БАРДОШЛИЛИГИНИ БАХОЛАШ // Life Sciences and Agriculture. 2020. №1.

9. Кулдашов Бобомурод Хусанович, Халилов Насриддин, А. Х. Хамзаев ОСОБЕННОСТИ ВЫРАЩИВАНИЯ СОРТОВ СОИ НА ОРОШАЕМЫХ ЗЕМЛЯХ // Life Sciences and Agriculture. 2020. №1.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.