Научная статья на тему 'ТАРАҚҚИЁТ СТРАТЕГИЯСИНИ ТАЪМИНЛАШДА СИЁСИЙ ТЕХНОЛОГИЯЛАРНИНГ ЎРНИ'

ТАРАҚҚИЁТ СТРАТЕГИЯСИНИ ТАЪМИНЛАШДА СИЁСИЙ ТЕХНОЛОГИЯЛАРНИНГ ЎРНИ Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
90
24
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
фуқаролик жамияти / тинчлик / тотувлик / барқарорлик / юмшоқ куч / рангли инқилоб / манипуляция / сиёсий технология / глобаллашув. / civil society / peace / harmony / stability / soft power / color revolution / manipulation / political technologies / globalization.

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Яхшиев, Анвар Жўрақулович

Ушбу мақолада Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегиясини амалга ошириш, барқарор ривожланишга эришиш, жамиятда тинчлик, осойишталик, миллатлараро ва динлараро ҳамжиҳатликни, фуқаролараро тотувлик, сиёсий мувозанатни таъминлашда сиёсий технологияларнинг ўрни ва аҳамияти масалалари жаҳон тажрибаси асосида ёртиб берилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE ROLE OF POLITICAL TECHNOLOGIES IN PROVIDING DEVELOPMENT STRATEGY

This article highlights the role and importance of political technologies in the implementation into the development strategy of Uzbekistan, achieving sustainable development, peace, tranquility, interethnic and interfaith harmony, civil harmony, and political balance in society.

Текст научной работы на тему «ТАРАҚҚИЁТ СТРАТЕГИЯСИНИ ТАЪМИНЛАШДА СИЁСИЙ ТЕХНОЛОГИЯЛАРНИНГ ЎРНИ»

ТАРАВДИЁТ СТРАТЕГИЯСИНИ ТАЪМИНЛАШДА СИЁСИЙ ТЕХНОЛОГИЯЛАРНИНГ УРНИ

d https://doi.org/10.24412/2181-1784-2022-23-967-975

Яхшиев Анвар Журакулович

Давлат солик кумитаси хузуридаги Фискал институт Гуманитар фанлар ва чет тиллари кафедраси доценти Email: anvarfavran@rambler.ru

АННОТАЦИЯ

Ушбу мацолада Узбекистоннинг тарацциёт стратегиясини амалга ошириш, барцарор ривожланишга эришиш, жамиятда тинчлик, осойишталик, миллатлараро ва динлараро уамжиуатликни, фуцаролараро тотувлик, сиёсий мувозанатни таъминлашда сиёсий технологияларнинг урни ва ауамияти масалалари жауон тажрибаси асосида ёртиб берилган.

Калит сузлар: фуцаролик жамияти, тинчлик, тотувлик, барцарорлик, юмшоц куч, рангли инцилоб, манипуляция, сиёсий технология, глобаллашув.

ABSTRACT

This article highlights the role and importance of political technologies in the implementation into the development strategy of Uzbekistan, achieving sustainable development, peace, tranquility, interethnic and interfaith harmony, civil harmony, and political balance in society.

Key words: civil society, peace, harmony, stability, soft power, color revolution, manipulation, political technologies, globalization.

АННОТАЦИЯ

В данной статье освещается роль и значение политических технологий в реализации Стратегии развития Узбекистана, достижении устойчивого развития, мира, спокойствия, межнационального, межконфессионального и гражданского согласия, политического равновесия в обществе.

Ключевые слова: гражданское общество, мир, гармония, стабильность, мягкая сила, цветная революция, манипуляция, политтехнологии, глобализация.

КИРИШ

Фукаролик жамиятининг баркарор ривожланиши полиэтник му^итда узаро хдмжихдтлик ва тотувликни таъминлаш масаласи билан бевосита боглик. Тараккиёт стратегиясининг хдётда карор топишига кумаклашувчи сиёсий технологиялар шундай баркарор ва муътадил жамият яратишда хдмда хдр хил

сиёсий бухронларнинг олдини олишда мухим урин тутатади. Зеро, бугунги глобаллашув шароитида миллий мустакилликни барча сохаларда саклаш, мустахкамлаш таникли олим С.Отамуродов таъкидлаганидек, масъулиятли вазифага айланмокда [1; 97]. Ушбу вазифа Президент Ш.Мирзиёев олга сурган янги Узбекистон тараккиёт стратегиясини ва унда жамият олдига куйган устувор вазифалар, уларни бажариш билан уйгун.

АДАБИЁТЛАР ТАХЛИЛИ ВА ТАЦЩОТ МЕТОДОЛОГИЯСИ

Сиёсий технологиялар масаласи Узбекистон жамияти учун нисбатан янги ходиса булиб, Гарб дунёсида утган аср охирги чорагидан бошлаб фаол кулланиб ва амалий натижаларга эришиб келинмокда. Шу боисдан ушбу муаммо купрок Гарб мамлакатлари сиёсатшунос, ждамиятшунос ва файласуфлари томонидан атрофлича урганилган ва урганлимокда.

Мамлакатимизда эса бир катор тадкикотчи ва таникли олимлар, соха мутахассислари томонидан ушбу масаланинг муайян кирралари тадкик этилган. Бу борада сиёсатшунос ва файлсуф олимлар томонидан яратилган монографик асарлар ва тадкикотичилар тоомнидан аксарият сиёсатшунослик йуналишида химоя килинган диссертацияларни айтиб утиш мумкин. Хусусан, С.Отамуродов, Ш.Пахрутдинов, С.Адылходжаева, Н.Умарова, МДиргизбоев, Т.Алимардонов, А.Саидов, Н.Жураев, Т.Жураев КДуронбоев, Ф.Равшанов, Н.Дехконовларнинг ишлари шулар жумласидан булиб, уларга масалаларнинг тахлили жараёнида алохида муроржаат киламиз. Маколада цивилизацион ва тарихий ёндашув хамда мантикий-тахлилий методлардан фойдаланилди.

ТАХЛИЛ ВА НАТИЖАЛАР

Глобаллашув Узбекистонни халкаро трансмиллий жараёнлар домига тортади. Узбекистон тараккиёти халкаро хамжамият ижтимоий, иктисодий ва маданий муносабатларига уйгунлашувисиз мумкин эмас. Буни ривожланган давлатлар билан узаро стратегик хамкорликнинг тобора кенгайиши, яхши кушничилик муносабатларининг йулга куйилиши, олис ва якин кушни давлатлар билан узаро манфаатли сиёсат олиб борилаётганлиги, глобаллашув шароитида миллий узбек давлатининг стратегияси умуминсоний кадриятлар билан уйгун эканлиги исботлаб турибди [2; 130].

Жамият хаётининг либераллашуви ва демократлашуви шароитида чукур уйланган ижтимоий сиёсат уз татбикини сиёсий технологиялар воситасида амалга оширишни такозо килади. Кузга куринган жамиятшунос олимлар томонидан миллий гоянининг таргибот технологиялари масаласига

багишланган жамоавий китобда "технология - замонавий илмий-амалий тафаккур услуби" [3; 22] сифатида бахоланади.

Аслини олганда "технология" иктисодий категория булиб, у ишлаб чикариш, яратиш, барпо этиш жараёнини ифода этади. Ижтимоий хаётда "Технология" атамаси эса XX асрнинг иккинчи ярмидан бошлаб оммалашди, кейинрок сиёсий сохада хам ишлатила бошлади. Сиёсий технология муайян максадни амалга оширишга мулжалланган сиёсий тадбирлар, усуллар, воситалар мажмуаси булиб, муайян максадларни кузда тутади [4; 37].

XXI асрга келиб хар кандай сиёсий максад, манфаат, иддао ва муддаога муайян сиёсий технологиялар воситасида эришиш таомилга айланди. У муайян кетма-кетликка асосланади. Масалан, бугун жахон етакчи давлатлари томонидан "юмшок куч" (Soft power) технологияси кенг кулланилади. "Демократик транзит", "рангли инкилоб", "таълимга ёрдам", "инсон хукук ва эркинликлари карор топишига кумаклашиш" номлари билан ифода этиладиган сиёсий технологиялар бугун етакчи давлатлар томонидан узлари хуш курмайдиган, "бебош", "кайсар", авторитар сиёсий тартиботли давлатларга нисбатан кулланиб келинмокда.

Бугунги ядро асрида катта уруш, харбий тазйик хавфли хисобланади. Унинг урнига "ахборот уриши"га асосланувчи, инсон онгига рухий-психологик таъсир утказувчи "технологиялар"дан фойдаланиш анча арзонга тушади. Мамлакатнинг ахоли норозилигига сабаб булувчи ижтимоий, иктисодий ва маданий муаммоларидан устамонлик билан фойдалана билиш - бугунги сиёсий технологиялар учун касбий иш булиб колди.

Бугунги энг самарали сиёсий технология - медиамаконда фукароларга рухий-сиёсий манипулацион таъсир технологияларидир. Зеро, амалий-татбикий табиатга эга конфликтологик методлар воситасида "оммани хокимиятга карши гиж-гижлаш" осон иш хисобланади. Агар хокимият коррупциялашган, турли ижтимоий кусурларга йул куяётган булса, шу алфозда ижтимоий бекарорлик учун шарт-шароит етилса - ижтимоий норозилик кайфиятлари шаклланади. Бу - жамият хаётини издан чикариш, конфликтоген ижтимоий вазиятларни пайдо килиш учун кулайлик тугдиради.

Х,еч кандай ижтимоий ходиса муайян сабабларсиз пайдо булмайди. Зеро, сиёсатда "сиёсий иштирок" деган категория мавжуд булиб, у стихияли, тасодифий иштирокка асло ухшамайди. Узбекистон олий сиёсий рахбарияти бу жихатни теран англай олди ва барча катта-кичик рахбарларни, давлат хизматчиларини халкни "рози килиш" асосий вазифалардан бири эканлиги

хусусида огохлантирди. Узбекистонда турли етакчи сиёсий акторларнинг манфаатлари мавжудлиги, Марказий Осиё минтакаси, Маккендер таъбири билан айтаганда, Ер шари учун "хартленд", яъни "юрак" эканлиги мустакил тараккиёт йулига кирган ёш давлатлар ушбу хакикатни англаши мухимлигини, бугунги глобаллашув шароитида илгор сиёсий технологияларсиз мамлакат баркарор ривожланишини таъминлаш мушкул эканлигини англаб етишини такозо килади.

Ижтимоий сохада сиёсий технология муайян натижага олиб келиши учун жамият аъзолари ижтимоий кайфияти, рухияти унга тайёр булиши, яъни "етилиши" лозим. Минтакада узок йиллар партия яккахокимлиги шароитида шаклланган ижтимоий психология Гарб либерал кадриятларини дарров кабул кила олмайди, утмиш ижтимоий инерцияси маълум муддат жамиятда сакланиб колади. Шу ва бошка омиллар туфайли ижтимоий психологияда хануз аввалгидек давлатга, хокимиятга, демак сайловларга, умуман давлат "халкчил" сиёсатига ишонч индекси анчайин пастлигича колмокда.

Хуш, сиёсий технологик жихатдан нима килмок керак? Ушбу саволга жавоблар бугунги илмий адабиётларда мавжуд. Гап ушбу инновацион гояларни миллий сиёсатга имплементация килишда колади. Шундай илгор сиёсий технологик характердаги инновацион сиёсий алгоритмлардан бири - таникли А^Шлик профессор ва сиёсий арбоб Фрэнсис Фукуяманинг "Trust", яъни "Ишонч" номли сиёсий алгоритми ёки концепциясидир. Ушбу концепция бугун жахоннинг илгор илмий жамоатчилиги томонидан эътироф этилган ва юкори бахоланмокда.

Фукуяма бугунги жахон нотекис ижтимоий-иктисодий ривожланиши сабабларини социологик тадкик ва тахлил килиб етакчи жахон давлатлари ва колок давлатлар, шунингдек, постсовет ижтимоий маконида мустакил ривожланаётган ёш давлатлар иктисодий кудратини, ахоли фаравонлик даражасини (welltate) тахлил килиб, уларни ягона индекс ва индикатор -"ишонч" курсаткичи оркали ифода килади. Фукуяманинг "ишонч" алгоритми бугунги сиёсий технологиялар учун, хусусан Узбекистон тараккиёт стратегияси учун хам жуда ахамиятли хисобланади [5; 459].

Сиёсий "сукир"лик жамият тараккиётини секинлаштиради, деярли барча сохаларда мамлакат "кувиб борувчи" макомида колади, спортнинг айрим сохаларини истисно килганда, бирон бир сохада илгорликка, етакчиликка даъво кила олмайди. Зотан, сиёсий технология факат сиёсат сохасидагина "ишламайди" - у жамиятга нисбатан кулланганлиги учун иктисод, маданият,

таълим, тарбия ва хк. сохаларга хам кулланилади. Сиёсий технология миллий манфатлар, унинг ахлокий мазмуни билан алокада туради. Бу холатда сиёсий технологиянинг умуминсоний ва миллий куринишларини, шунга мувофик глобал ва тор, бикик, жузъий миллий манфаатларни фарклаш мумкин ва лозим булади. Глобал манфаатлар уз табиатига кура етакчи, ривожланган давлатлар томонидан жахоннинг колган давлатлари манфаатларига нисбатан мавжуд булади. Х,ар кандай сиёсий технология бу жихатни хисобга олиши лозим.

Чунончи, бугунги глобаллашув жараёнларида, миллий иктисод, маданият ва хк. етакчи давлатлар миллий манфаатларига мос келиши лозим. Бундай гоянинг асослангани исботи - жахоннинг етакчи давлати - АКТТТнинг глобал сиёсати векторининг узгариши, глобал жараёнлар мазмунидан келиб чикувчи сиёсий технгологияларни яратишида куринади. Миллий мустакил ривожланиш йулига кирган Узбекистон учун А^Ш глобал ташки сиёсатини нафакат хисобга олиш, балки у билан хисоблашиш лозим. Шуни ёдда тутиш жоизки, жахоннинг етакчи давлати А^Ш нафакат иктисодий ва молиявий таъсир, балки интервенцияга хам кодир, миллий иктисодиёт хозирча Нью-Йоркдаги кимматли когозлар биржасидаги халкаро пул бирлигининг курсига нисбатан уз иктисодий сиёсатини олиб боришга мажбур. Сиёсий технологик жихатдан бундай фикрни таникли А^Ш политологи ва давлат арбоби, "Буюк шахмат тахтаси" номли машхур асар муаллифи Збигнев Бжезинскийнинг сунгги асари "Танлов: жахон узра хукмронлик ёки глобал етакчилик"да [6; 142] олга сурилган сиёсий технологик лойиха диккатга сазовор. Асарнинг номланишиёк курсатиб турибдики - АКТПда. 2001 йил 11 сентябрда юз берган террорчилик вокеалари сиёсий стратегияни тубдан узгартиришни такозо этади. Ушбу лойиха Узбекистон баркарор ривожига, ижтимоий сиёсатга алокадорлик нуктаи назаридан тахлил килинадиган булса, аввало, Узбекистон баркарор ривожланиши минтакавий ва глобал баркарорликка узвий боглик. Бинобарин, замонавий сиёсий технология миллий ва умуминсоний, глобал сиёсий узгаришларни инобатга олган холда шаклланиши керак.

Сиёсатшунос олим Т.Алимардонов таъбири билан айтганда, сиёсатнинг ахлокий жихатлари, унинг мазмуни инсон ахлокий талабларига мос келиши лозим, айрим сиёсий етакчиларнинг турли уйдирма сиёсий терминлар воситасидаги сиёсий популизми эса зарарли хисобланади. Зеро, сиёсат ахлокдан айри ёки унга зид ёхуд ундан ташкари мавжуд булиши мумкин эмас -у гайриинсоний булади [7; 154]. Бу фикр ва мулохазалар уринлилиги бугун сиёсий талаффузда куп учрайдиган, бирок либерал демократия тамойилларига

зид келмайдиган, архаик тушунчаларни муомалага киритиш, шу оркали эски маъмурий буйрукбозлик, марказлашган давлат бошкарувининг умрини узайтиришга каратилган саъй-харакатларда кузатамиз. Одатда, сиёсий технология муайян сиёсий "хом ашё"ни такозо этади. Шундай сиёсий "хом ашё"лардан бири фукаролик жамияти инсон индивидуаллиги учун "ортикча" булган "жамоавийлик", унинг сиёсий институти "махалла"дир. Назарий жихатдан фукаролик жамияти эркин шахс хукуклари кафолатланган, жамоавийлик рухиятига нисбатан индивидуаллик, шахсий ташаббус устуворлигини таъминловчи рухиятга асосланади.

Либерал демократия учун хос булган бу жихатни XIX аср 30-йилларида А^Ш либерал демократиясини урганиш учун "Янги дунё"га ташриф буюрган таникли француз публицисти Аленсис де Токвил узининг "Америкада демократия" номли асарида руй-рост тасвирлаган. АКШ Европадан илгарилаб кетишининг сабаби хам мавжуд булиб, бу шахс мехнат этикаси, демократия "рухи" (М.Вебер) билан боглик эканлигини фактлар асосида исботлаган эди. Ушбу контекстда Т.Алимардоновнинг жамоавийликни назарда тутиб "шаркона демократия" никоби остида унга сиёсий тус берилганда ёки унинг асл мохияти бузилганда жамоавийлик муносабатлари тоталитар хусусиятларни ривожлантиришга олиб келади [7; 134], деган фикрлари уринлидир. Машхур хукукшунос олим Акмал Саидов уринли таъкидлаганидек, "демократия: ё бор, ё йук", унинг "шаркона" ва "гарбона"ча булиши - бемаъниликдир", бу фикрни тула куллаб-кувватлаймиз.

Демократия гарчи "халк хокимиятчилиги" деб изохланса-да, у хаос, тартибсизлик, оломон, туда хохиш-иродаси эмас, у жамият баркарор ривожланиши учун купчилик масъулияти, жавобгарлиги ва ижтимоий бурчи ифодасидир. Моддий ишлаб чикаришда технологик талабларга риоя килиш канчалик мухим булгани каби сиёсий технологияда хам ижтимоий карорлар, харакатлар кетма-кетлигига риоя этиш талаб килинади.

Демократия миллий менталитетга хар доим хам мос келавермайди. Зеро, демократия утмишда материализмга асосланган узбек менталитетига ёт ходиса булган. "Жамоавийлик"ни, "махалла"ни демократиянинг тула ифодаси, дейиш хам мунозарали. Буни катор кузга куринган социолог олимлар хам тасдиклашади [8; 5]. Чунончи, мешчанлик ва моддиятпарастликка чулганган айрим тоифа кишиларда жамоага, купчиликка бир "узини курсатиб куйиш", "бойлигини" куз-куз килиш, сунъий "хотамтойлик" психологияси устувор булади, туйга, маъракага кимлар келишини овоза килиш каби манманлик,

такаббурлик, кибр устуворлик килади. Оддий мехнаткаш фукаронинг айрим амалдорлар дабдаба учун килаётган хаддан зиёд харажатларнинг манбаи нимада эканлигига акли етади. Бундай хашаматли тадбирлар коррупция, мехнатсиз даромадларнинг рекламаси ва ташвикоти булиб колади. Буни курган инсонларда конунларга, давлат сиёсатига, демократияга ишончи колмайди, ижтимоий фаоллиги сусаяди, хокимиятдан бегоналашади. Шу хусусда Т.Алимардонов уринли таъкидлаганидек, "Маиший эхтиёжлар бача халклар сингари тук ва фаровон хаёт кечиришдир. Аммо эхтиёжларнинг асосий кисми ахлоксиз, акидавий маросимлар билан боглик булиб, дунёвий тараккиёт талабларига зид эканлигини инобатга олиш огир кечаётганлиги афсусланарли холат" [7; 133]. Негаки, бу холат жамиятда демократик кадриятларнинг ривожига тускинлик килади.

Замонавий демократик давлат ва фукаролик жамияти факат маърифат асосидагина карор топиши мумкин. Жамоавийлик ёки шуро даврида хукм сурган коллективчилик, "коллектив фикри" ва "коллектив карори" тарихда турли номаъкулчиликларни, пировардида эса сиёсий катагонларни юзага келтиради, хокимият мухолиф тугул, мукобилликка хам урин колдирмайди, шахс эркинликлари ва хукуклари поймол булиши учун шароит яратилади, яккахокимлик кучаяди, коррупция ва суиистеъмолчиликларга йул очилади.

Баркарор ривожланиш ва эркин фукаролик жамияти шу боис маърифатчиликка асосланган сиёсий технологияларга эхтиёжни оширади. 2017 йилдан бошлаб иктисодиётда, умуман барча сохада янги сиёсий технология -"кластер", "йул харитаси", "темир дафтар", "халк кабулхонаси" деган янги сиёсий институтлар яратилди. Ушбу институтлар фаолияти муайян сиёсий технологияга асосланади - давлат институтлари (хокимликлар, суд, прокуратура, ички ишлар хизмати ва хк.) фаолияти максадли ва манзиллига, яъни технологик табиатга эга булади. Айникса бу йуналишда худудларни секторларга булиб бошкариш, "штаблар" ташкил этиш хам сиёсий технологик ахамиятга эга. Давлат хазинаси баркарорлигини таъминлаш, солик тушумларининг талон-тарож булишига карши мажбурий ижро институти фаолияти хам сиёсий технологик табиатга эга.

Сиёсий технология жамиятда инсон маънавият каналлари оркали амалга ошади. Бугунги медиамаконда, ахборот-коммуникация шаклларининг тобора купайиши даврида Интернет, уяли алока ва бошка воситалар ёрдамида жамиятга маънавий интервенция айнан "Soft power" сиёсий технологиялари оркали амалга оширилади, ёшлар онги рухий-гоявий манипуляцияга дучор

килинади. Турли ижтимоий сайтлар ва каналлар амалдаги таълим-тарбия йусинидан фарк килиб, тезкор, таъсирчан ва ёшлар дунёкарашига мос сиёсий технологиялар воситасида ёшлар калбини забт этади. Сиёсий технологияларсиз эса маърифий ишларнинг самарадорлигини ошириш мумкин эмас. Бугунги ахборот асрида давлат бошкарувида шаффофлик кузатилади - хар бир фукаро ушбу сохада холат буйича маълумот олиш имкониятига эга. Бунда турли блогерлар, мустакил журналистлар учкунни алангалатишига кушни ^озогистонда 2022 йил бошларида кузатилгани каби "Бургага аччик килиб курпани ёндиришга" - жамиятда бекарорлик вазиятини шакллантириш, хокимият обруйини тукишга, ахолини гиж-гижлатишга уринадилар, баркарор ривожланишга реал хавфларни жонлантиришга харакат киладилар. Бундай шароитда халк танлаган дунёвий демократик тараккиёт йулини саклаб колиш, янги Узбекистонни барпо этиш, Президент Ш.Мирзииёев таъбири билан айтганда, халкимизни "учинчи Ренессанс" бекатига олиб чикиш - маърифат сохасидаги эзгу максадлардан биридир. Ушбу улкан, эзгу максадларга эришиш фукаролар томонидан сиёсий саводхонликни, хукумат карорларини изчиллик билан бажаришни, турли алдов ва бузгунчи таъсирларга берилмасликни такозо килади.

ХУЛОСА ВА ТАКЛИФЛАР

Фукаролик жамиятининг баркарор ривожланиши илмий асосда, хусусан илмий-татбикий табиатда булган сиёсий технологиялар воситасида булади. PR, сиёсий менежмент, рухий-психологик манипуляция, имижмейкерлик ва х к. технологиялар шулар жумласидандир. Сиёсий технология кучли таъсир имкониятига эга - уни малакали куллаш оркали ижтимоий баркарорликка хам, ижтимоий бекарорликка, инкилобий вазиятларга эришиш мумкин.

Тараккиёт стратегиясида давлатимиз томонидан халкимиз олдига куйилаётган буюк бунёдкор режаларни амалга ошириш, халк фаравонлиги юксалишини таъминлаш, пировардида мамлакатнинг юкори ривожланган халклар ва давлатлар сифатида муносиб урин эгаллаши, Узбекистон "имижи"нг дунёда юксалиши учун ута мухим. Бу режа ва дастурлар эса факат илмий асосда, замонавий сиёсий инновацион технологиялар ёрамида булади.

Сиёсий техноолгия ижтимоий, маданий технологик хам иктисодий ишлаб чикариш технологияларидан кам эмас, аксинча у инсон омили, инсон капитали билан боглик. Зеро, фукаролик жамиятини маърифатли, маданиятли фукаро баропо этади ва тасарруф килади. Жамиятни илмий асосда бошкариш - замон талаби. Сиёсий технологиялар эса айнан шунга хизмат килади.

974

1. Давлат, хркимият ва фукаро уртасидаги масофани кискартириш, давлат ва халк манфаатларини уйгунлаштириш, муштараклигини таъминлаш максадида мамлакат медиамаконида сиёсий технологиялардан максадли ва самарали фойдаланишни тизимили ва илмий асосда йулга куйиш.

2. Узбекистонда фаолият юритувчи сиёсий партияларга уз электорати нуфузини ошириш, етакчи сиёсий партия макомига эришиш учун замонавий, сиёсий технологияларни шакллантириш ва улардан ракобатли сайлов жараёнларида фойдаланиш тавсия килинади.

3. Узбекистон Ёшлар иттифоки, унинг бошлангич ташкилотларига ёшлар билан ишлашда миллий сиёсий технологиялардан унумли фойдаланиш, давлат бошкаруви тизими учун муносиб кадрларни шакллантириш, сиёсий (рекрутация) рахбарлик килиш тавсия этилади.

REFERENCES

1. Отамуродов С. Глобаллашув: миллатни асраш масъулияти (сиёсий фалсафий кирралари). - T."O'zbekiston", НМИУ, 2018.

2. Адылходжаева С.М. Глобализация и стратегия государства. - Т.: ТГЮИ, 2007.

3. Миллий гоя: таргибот технологиялари ва атамалар лугати. - Т.: "Akademiya", 2007.

4. Умарова Н., Исломбеков У. Сиёсий технологиялар. Укув кулланма. - Т.: "Akademiya", 2007.

5. Доверие: добродетели и путь к процветанию. - М.: АКТМОСКВА, 2008.

6. Бжезинский З. Выбор: глобальное господство или глобальное лидерство. -М.: Международная анатомия, 2005.

7. Алимардонов Т. Сиёсат ва ахлок. - Т.: "Фан", 2005.

8. Бекмуродов М. Фукаролик жамияти ва узбек менталитети // Хуррият газетаси. 2002, 9 октябрь.

9. Saifnazarov, I., Muhtarov, A., Sultonov, T., & Tolibov, A. (2020). Religious tolerance, unity of knowledge and faith issues highlighting in Imam Bukhari Hadiths. International Journal of Advanced Science and Technology.

10. Aliyev, B. (2022). Qudrat va farovonlik omili. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 2(3), 1171-1182.

11. Алиев, Б. (2022). Тараккиётда ахборотлашув ва ракамли иктисодиёт. Academic Research in Educational Sciences, 3(3), 933-947. https://doi.org/10.24412/2181-1385-2022-3-933-947

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.