CC BY
30INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
Original paper
© M.M.To'lanova1B_
1Andijon davlat pedagogika instituti, Andijon, O'zbekiston
Annotatsiya
KIRISH: bugungi ta'lim sharoitida jamoada samarali ishlash qobiliyati talabalarning akademik va kasbiy sharoitlarda muvaffaqiyat qozonishi uchun juda muhimdir. Hamkorlik bu qobiliyatning asosini tashkil qiladi, muloqot, muammolarni hal qilish va jamoaviy qarorlar qabul qilish kabi muhim ko'nikmalarni rivojlantiradi. Ushbu maqolada hamkorlikda o'qitish usullari orqali o'quvchilarning jamoada ishlash ko'nikmalarini shakllantirish mazmuni va mohiyati ko'rib chiqiladi.
MAQSAD: ushbu tadqiqotning maqsadi o'quvchilarning jamoada ishlash ko'nikmalarini rivojlantirish bilan bog'liq bo'lgan asosiy elementlar va jarayonlarni o'rganish, ayniqsa hamkorlikda o'rganish strategiyalariga e'tibor berishdir. Tadqiqot talabalarning hamkorlikdagi qobiliyatlarini oshiradigan va ularni haqiqiy dunyo muammolariga tayyorlaydigan samarali usullar va amaliyotlarni aniqlashga intiladi.
MATERIALLAR VA METODLAR: tadqiqotda adabiyotlarni ko'rib chiqish, amaliy tadqiqotlar va kuzatuv tadqiqotlari kombinatsiyasidan foydalangan holda sifatli tadqiqot usuli qo'llaniladi. Materiallar hamkorlik bo'yicha ta'lim nazariyalarini, o'quv dasturlarini ishlab chiqishni va o'qitish metodologiyasini o'z ichiga oladi. Usullar jamoaviy ishlash ko'nikmalarining asosiy tarkibiy qismlarini ajratib olish uchun ushbu materiallarni tahlil qilishni va ularning sinf sharoitida amalga oshirilishini baholashni o'z ichiga oladi. Kuzatuv tadqiqotlari va hamkorlikdagi loyihalarning amaliy tadqiqotlari ushbu usullarning samaradorligi haqida amaliy tushuncha beradi.
MUHOKAMA VA NATIJALAR: jamoada ishlash ko'nikmalarining muhim tarkibiy qismlariga samarali muloqot, faol tinglash, nizolarni hal qilish va o'zaro hurmat kiradi. Ushbu ko'nikmalar muvaffaqiyatli hamkorlik uchun asosdir. Adabiyotlarni ko'rib chiqish va amaliy tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, tuzilgan hamkorlik faoliyati bilan shug'ullanadigan talabalar ushbu asosiy komponentlarda sezilarli yaxshilanishlarni namoyish etadilar.
Hamkorlikdagi ta'limning roli:
XULOSA: tadqiqot shuni ko'rsatadiki, talabalarning jamoada ishlash ko'nikmalarini rivojlantirish ularning zamonaviy ta'lim va kasbiy muhitda muvaffaqiyatga erishishi uchun zarurdir. Hamkorlikdagi ta'lim strategiyalari ushbu rivojlanishda muhim rol o'ynaydi, talabalarga jamoada ishlash qobiliyatlarini oshirish uchun zarur vositalar va tajribalar bilan ta'minlaydi.
ISSN 2992-9024 (online) 2024, №4 (2)
Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
Kalit so'zlar: Jamoada ishlash ko'nikmalari, hamkorlikda o'rganish, samarali muloqot, nizolarni hal qilish, o'zaro hurmat, guruh loyihalari, tengdoshlarning sharhlari
Iqtibos uchun: To'lanova M.M. Talabalarini jamoada ishlash qobiliyatlarini kollaboratsiya asosida rivojlantirishning mazmun va mohiyati. // Inter education & global study. 2024. №4(2). B. 306-311.
СОДЕРЖАНИЕ И СУЩНОСТЬ РАЗВИТИЯ НАВЫКОВ СТУДЕНТОВ К РАБОТЕ
В КОМАНДЕ НА ОСНОВЕ ВЗАИМОДЕЙСТВИЯ
© М.М. Туланова1Н
Андижанский государственный педагогический институт, Андижан, Узбекистан
Аннотация
ВВЕДЕНИЕ: в современной образовательной среде способность эффективно работать в команде имеет решающее значение для успеха учащихся в академической и профессиональной деятельности. В основе этой способности лежит сотрудничество, развивающее такие важные навыки, как общение, решение проблем и принятие командных решений. В данной статье рассматривается содержание и сущность формирования навыков командной работы студентов посредством методов кооперативного обучения.
ЦЕЛЬ: целью данного исследования является изучение ключевых элементов и процессов, участвующих в развитии навыков командной работы учащихся, с особым упором на стратегии совместного обучения. Исследования направлены на выявление эффективных методов и практик, которые улучшают навыки совместной работы учащихся и готовят их к решению реальных задач.
МАТЕРИАЛЫ И МЕТОДЫ: в исследовании используется качественный метод исследования, сочетающий обзор литературы, тематические исследования и наблюдательные исследования. Материалы включают теории совместного обучения, разработку учебных программ и методологии обучения. Методы включают анализ этих материалов для извлечения ключевых компонентов навыков командной работы и оценки их реализации в классе. Обсервационные исследования и тематические исследования совместных проектов дают практическое представление об эффективности этих методов.
ОБСУЖДЕНИЕ И РЕЗУЛЬТАТЫ: важные компоненты навыков командной работы включают эффективное общение, активное слушание, разрешение конфликтов и взаимное уважение. Эти навыки являются основой успешного сотрудничества. Обзор литературы и тематические исследования показывают, что учащиеся, участвующие в структурированной совместной деятельности, демонстрируют значительные улучшения в этих ключевых компонентах.
ЗАКЛЮЧЕНИЕ: исследования показывают, что развитие навыков командной работы учащихся имеет важное значение для их успеха в современной образовательной и профессиональной среде. Стратегии совместного обучения
© intereduglobalstudy.com 2024, ISSUE 4 (2)
ISSN 2992-9024 (online) 2024, №4 (2)
Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
играют важную роль в этом развитии, предоставляя учащимся инструменты и опыт, необходимые для улучшения их навыков командной работы.
Ключевые слова: навыки командной работы, совместное обучение, эффективное общение, разрешение конфликтов, взаимное уважение, групповые проекты, коллегиальная оценка.
Для цитирования: Туланова М.М. Содержание и сущность развития навыков студентов к работе в команде на основе взаимодействия. // Inter education & global study. 2024. №4(2). С. 306-311.
THE CONTENT AND ESSENCE OF DEVELOPING STUDENTS' SKILLS TO WORK IN A TEAM ON THE BASIS OF COLLABORATION_
© Mahliyo T. Tulanova1®
1Andijon State Pedagogical Institute, Andijon, Uzbekistan_
Annotation
INTRODUCTION: in today's educational environment, the ability to work effectively in a team is critical to students' success in academic and professional settings. Collaboration is at the heart of this ability, developing important skills such as communication, problem solving and team decision making. This article examines the content and essence of forming students' teamwork skills through cooperative teaching methods.
AIM: the purpose of this study is to explore the key elements and processes involved in the development of students' teamwork skills, with particular emphasis on cooperative learning strategies. Research seeks to identify effective methods and practices that enhance students' collaborative skills and prepare them for real-world challenges.
MATERIALS AND METHODS: the study uses a qualitative research method using a combination of literature review, case studies and observational studies. Materials include cooperative learning theories, curriculum development, and instructional methodologies. Methods include analyzing these materials to extract key components of teamwork skills and evaluating their implementation in classroom settings. Observational studies and case studies of collaborative projects provide practical insight into the effectiveness of these methods.
DISCUSSION AND RESULTS: important components of teamwork skills include effective communication, active listening, conflict resolution, and mutual respect. These skills are the basis for successful cooperation. A literature review and case studies show that students who engage in structured collaborative activities demonstrate significant improvements in these key components.
CONCLUSIONS: research shows that developing students' teamwork skills is essential to their success in today's educational and professional environment.
© intereduglobalstudy.com
2024, ISSUE 4 (2)
cc
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
Cooperative learning strategies play an important role in this development, providing students with the tools and experiences needed to improve their teamwork skills.
Keywords: teamwork skills, cooperative learning, effective communication, conflict resolution, mutual respect, group projects, peer review
Kollaboratsiya-birgalikda, jamoaviy ish va hamkorlik sog'lom mehnat madaniyati va muhitni rivojlantirishi mumkin, bunda shaxslar guruhlari kuchli ko'nikmalar va samarali mehnat orqali maqsadlarga erishishlari mumkin. Hamkorlikdagi jamoaviy ish innovatsiyalarni rag'batlantirishi, ishdan qoniqishni oshirishi, muammolarni hal qilish uchun echimlarni topishi va mukammal rivojlanishga yordam beradi.
Zamonaviy ta'lim sharoitida jamoada samarali ishlash qobiliyati o'quvchilar uchun muhim mahorat sifatida tobora ko'proq e'tirof etilmoqda. Turli kasbiy sohalarda hamkorlikdagi ish muhitiga global siljish kelajakdagi muvaffaqiyat uchun muhim vakolatlar sifatida jamoaviy ish va hamkorlik muhimligini ta'kidlaydi. Shunday qilib, ta'lim tizimlari hozirda bu ko'nikmalarni o'quvchilarda erta yoshdan boshlab rivojlantirishga ko'proq e'tibor qaratmoqda.
Ta'limda jamoaviy ishning ahamiyati o'quv yutuqlaridan tashqarida; u shaxslararo munosabatlarni rivojlantirish, hissiy intellekt va turli nuqtai nazarlarni chuqurroq tushunishni o'z ichiga oladi. Talabalarning umumiy maqsadlar sari birgalikda ishlashi, bilim almashishi va muammolarni birgalikda hal etishni o'z ichiga olgan hamkorlikda o'rganish bu ko'nikmalarni rivojlantirishning asosiy pedagogik yondashuvidir.
Ushbu maqolada o'quvchilarda hamkorlikka asoslangan jamoada ishlash ko'nikmalarini shakllantirish mazmuni va mohiyati o'rganiladi. U o'qituvchilarga jamoada ishlash ko'nikmalarining asosiy komponentlarini har tomonlama tushunishni ta'minlash va ta'lim sharoitida ushbu ko'nikmalarni rivojlantirish uchun amaliy strategiyalarni taklif qilishni maqsad qiladi. O'quv dasturiga hamkorlikda o'qitishni integratsiyalashgan holda o'qituvchilar o'quvchilarni zamonaviy dunyoning murakkabliklariga tayyorlaydigan dinamik va inklyuziv ta'lim muhitini yaratishi mumkin.
Samarali jamoaviy ishlash ko'nikmalariga bo'lgan ehtiyoj bir necha omillar bilan bog'liq. Birinchidan, texnologiyaning jadal rivojlanishi va global hamjamiyatlarning o'zaro bog'liqligi ortib borayotgani turli fanlar va madaniy kontekstlarda hamkorlik qila oladigan shaxslarni talab qiladi. Ikkinchidan, zamonaviy muammolarning murakkabligi innovatsion yechimlarni ishlab chiqarish uchun birgalikdagi sa'y-harakatlarni talab qiladi. Nihoyat, ta'limda loyiha va tajriba asosida o'rganishga o'tish talabalarni jamoalarda samarali ishlash ko'nikmalariga ega bo'lishini taqozo etadi.
Hamkorlikning mohiyatini tushunish muvaffaqiyatli jamoaviy ishlashga hissa qo'shadigan o'ziga xos ko'nikmalarni tan olishni o'z ichiga oladi. Bularga muloqot, muammolarni hal qilish, rollarni belgilash, nizolarni hal qilish va empatiya kiradi. Ushbu
For citation: Mahliyo T. To'lanova. (2024) 'The content and essence of developing students' skills to work in a team on the basis of collaboration', Inter education & global study, (4(2)), pp. 306-311. (In Uzbek).
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
ko'nikmalarni rivojlantirish ta'lim doirasida qasddan va tuzilgan yondashuvlarni talab qiladi. Hamkorlikdagi o'quv faoliyati, guruh loyihalari, rolli o'yin stsenariylari va aks ettirish amaliyotlari o'quvchilarning jamoada ishlash qobiliyatini oshirish uchun ishlatilishi mumkin bo'lgan strategiyalar qatoriga kiradi.
Ushbu maqolada biz hamkorlik va jamoaviy ishning nazariy asoslarini ko'rib chiqamiz, samarali jamoaviy ishlash ko'nikmalarining asosiy elementlarini aniqlaymiz va talabalarda ushbu ko'nikmalarni rivojlantirishning amaliy metodologiyasini o'rganamiz. Birgalikda o'rganishning afzalliklarini o'rganish va amaliy tushunchalarni taqdim etish orqali ushbu tadqiqot talabalarni 21-asr ishchi kuchi va jamiyatning birgalikdagi talablariga tayyorlash bo'yicha davom etayotgan sa'y-harakatlarga hissa qo'shishga qaratilgan.
Kollaboratsiya - bu dasturiy ta'minotni ishlab chiqish loyihasining manfaatdor tomonlari qaysi vaqt zonasida yoki mintaqada bo'lishidan qat'i nazar, loyiha natijalarini muhokama qilish, hujjatlashtirish va ishlab chiqarish uchun birgalikda ishlashi mumkin bo'lgan onlayn uchrashuv maydonidir. Bu atama 2002 yilda Gredi Buch va Alan U.Braun tomonidan kiritilgan[1].
Hamkorlik - bu berilgan loyihani tugatish asnosida umumiy g'oyani ishlab chiqish yoki topshiriqni bajarish kabi faoliyatni bajarish turli ko'nikmalarga ega bo'lgan bir yoki bir nechta odamlar bilan ishlash harakati tushuniladi.
Ta'lim jarayonidagi hamkorlik, maqsadni amalga oshirish yoki natijalarni ishlab chiqarish uchun umumiy maqsadda birgalikda faoliyat olib boradigan turli xil tajriba sohalariga ega hamkasblarning umumiy faoliyatidir. Jamoadagi hamkorlik - bu samaradorlikni oshirish, muammolarni hal qilish, sog'lom munosabatlarni rivojlantirish va jamoaviy ish yaratish mumkin bo'lgan o'rganilgan ko'nikmalar to'plami.
Jamoada hamkorlik ko'nikmalarini shakllantirish uchun quyidagi funksiyalarga amal qilish lozim: o'z-o'zini anglash: jamoadagi har bir ishtirokchini aslida kimligi, nimani xohlayotgani va boshqalardan nimaga muhtojligini haqida aniq aniq tasavvur hosil bo'la olishi; maqsadga asoslangan: loyihaning maqsadi va uning maqsadlarini yodda tutish; resurslarni boshqarish: axborotni tartibli saqlash va uni qanday almashishni bilish; kechirimlilik: xatolar uchun kechirim so'rashga tayyor bo'lish va xato qilganlarni kechirish; hamkorlik vositalari: hamkorlik vositalaridan foydalangan holda aniq va o'z vaqtida muloqot qilish; muammolarni hal qiling: ochiq fikr bilan to'siqlarni topish va muhokama qilishga tayyor bo'lish; o'rganish imkoniyatlari: o'rganish, o'sishni rag'batlantirish va ijodiy bo'lish uchun jamoaviy tajribalarni yaratish; yumshoq ko'nikmalar: fikr va xarakterni rivojlantirish, chunki bu loyihalarni qanday boshqarilishiga ta'sir qiladi; innovatsiyalarni rag'batlantirish: to'siqlarga duch kelish va ijobiy munosabat bilan qiyinchiliklarni engish; muvaffaqiyatni baham ko'ring: katta guruh maqsadlariga erishish va jamoaviy g'alabalarni o'z ichiga olish uchun muvaffaqiyat haqidagi fiklarni kengaytirish.
Jahon miqyosida jamoada ishlash ko'nikmalarini rivojlantirish muammosi muhokama qilingan. Meri Uolton[2], Piter Scholters[3], Jon Katzenbax va Duglas Smit[4] tadqiqotlarida jamoa tushunchasi umumiy izohlangan. V. Breddik [5], Jekson Greyson va Karl O'Dell [6] lar tomonidan jamoadagi faoliyat samaradorligini tahlil etilgan.
Ilmiy-nazariy va metodik jurnal ISSN 2992-9024 (online)
Научно-теоретический и методический журнал 2024, №4 (2)
Scientific theoretical and methodical journal
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
Jamoaviy ish - bu umumiy maqsadga erishish uchun bir yoki bir nechta odamlar bilan birgalikdagi faoliaytining fazilatlari, qobiliyatlari va jarayonlari. Ta'lim jarayonidagi jamoaviy ish - bu guruhning birgalikda samarali ishlash, yaxshi muloqot qilish, rollar va etakchilikni aniqlash, resurslarni almashish va bir-birlarini faol tinglash qobiliyati. Jamoaviy ish - bu ish joyidagi ma'naviyatni oshirish, o'zaro munosabatlarni o'rnatish va saqlash darajasini yaxshilashga yordam beradigan o'rganilgan ko'nikmalar to'plami.
Jamoada ishlash ko'nikmalariga misollar: shaxslararo ko'nikmalar: Insonlar bilan qanday munosabatda bo'lishni va muloqotchanlikni bilish; muammolarni hal etish: a'zolar o'rtasida vositachilik qilishga yordam berish va insoniy nizolarni adolatli hal qilish; muloqot: konstruktiv tanqidga ochiq bo'lish va fikrlarni boshqalar bilan baham ko'rish; tinglash: faol tinglash orqali jamoadoshlar o'zlarini qadrli deb bilish; g'ayrat: ijobiy nuqtai nazarga ega bo'lish va birgalikda ishlashdan xursand bo'lish; vaqtni boshqarish: vaqtni boshqarish ko'nikmalariga ega bo'lish; hurmat: ko'z bilan aloqa qilish va faol tinglash; ijobiylik: ijobiy fikrga ega bo'lish; ishonchlilik: vazifalarni bajarish, vaqt me'yoriga e'tibor berish.
Xulosa qilib aytganda, talabalarning jamoadagi faoliyatini samarali tashkil etishni amalga oshirish, talabalarning kollaborativ (hamkorlik) yondashuv orqali jamoada ishlash bilim va ko'nikmalarni muvaffaqiyatli o'zlashtirishdagi asosiy omil hisoblanadi. Odatda talabalar jamoaviy faoliyatga moslashtirishda ularning ob'ektiv imkoniyatlaridan kelib chiqib yondashish, tanlangan jamoa a'zolarining faoliyat talablariga shaxs imkoniyatlarining identifikatsiyalashuvi maqsadga muvofiq sanaladi. Shu boisdan ham, talabalarni jamoaviy moslashtirishda masalaning ma]zkur jihatlarini nazariy asoslash va talabalarn jamoaviy imkoniyatlarini rivojlantirishga alohida e'tibor qaratilsa maqsadga muvofiq bo'lar edi.
ADABIYOTLAR RO'YXATI | СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ | REFERENCES
1. Booch, G.; Brown, A. W. (2003). "Collaborative Development Environments". In Zelkowitz, M. (ed.). Advances in Computers. Vol. 59. San Diego, CA: Academic Press. pp. 129. doi:10.1016/S0065-2458(03)59001-5. ISBN 0-12-012159-X.
2. Walton M. The Deming Management Method. New York. 1986.
3. Scholters Peter R. The Team Handbook. How to use Teams to Improve Quality. Copyright 1988 by Joiner Associates Inc.
4. Шакирова Д.М., Плотникова Н.Ф. Интеграция умений критически мыслить и работать в команде // Вестник КГЭУ. - 2009. - №1 [Электронный ресурс].
5. Брэддик У. Менеджмент в организации. - М.: ИНФРА, 1997. - 344 с.
6. Грейсон Дж., Карл О' Делл. Американский менеджмент на пороге XXI века / Пер. с англ. - М.: Экономика, 1992. - 319 с.
MUALLIF HAQIDA MA'LUMOT [ИНФОРМАЦИЯ ОБ АВТОРЕ] [AUTHORS INFO]
^Mahliyo To'lanova Murotali qizi,o'qituvchi tasviriy san'at va muhandislik grafikasi yo'nalishi 2-bosqich talabasi, [Маxлиё Туланова Муротали кизи, преподаватель], [Mahliyo M. To'lanova,teacher]; manzil: O'zbekiston, O'zbekiston, Andijon viloyati, Shahar: Andijon, Do'stlik ko'chasi, 4 [адрес: Узбекистан, ул. Уйчи, 316, г. Наманган], [address: Uzbekistan, 316, Uychi st., Namangan city]
© intereduglobalstudy.com 2024, ISSUE 4 (2)
