СПАНДИЯР КөБЕЕВТің әДЕБИ МұРАЛАРЫНЫң ЫБЫРАЙ АЛТЫНСАРИНМЕН үНДЕСТіГі Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

s к

с «

О

cn

£ и О

w t? W

О

Plh

С

из

s

и ы tr S

f—i

О §

l=t о

H w

s

w S

и о о и о fc! s е

Л. Б. Ибраева,

К^останай педагогикал ыц коля еджг, Сырттай оцыту б&лшшщ мецгеруииы

Негпгл свздер: эдеби мура, агартуш ы, ш ыгарма-лар, бтм, патриотизм.

Ключевые слова: литературное наследие, просвет ит ел ь, лит ера туря ы е произведения, знание, патриотизм.

Keywords: enlightener, literary works, literary heritage, patriotism, knowledge.

— Вестник <<0|xney»-kst =

СПАНДИЯР К0БЕЕВТЩ ЭДЕБИ М¥РАЛАРЫНЬЩ ЫБЫРАЙ АЛТЫНСАРИНМЕН УНДЕСИП

Ацдатпа

Бершген макалада Спандияр Кебеевтщ эдеби мурала-рыньщ Ыбырай Алтынсаринмен ундеспп карастырылады.

Аннотация

В данной статье рассматривается литературная связь между Ибраем Алтынсариным и Спандияром Кобеевым.

Annotatoin

This artticle presents the literary heritage between I. Altynsarin and S. Kobeev.

Адамзаттьщ 1ргел1 дамуы- езекп мэселелердщ 6ipi. Осыган сэйкес spoip улттыц озш-оз1 дамыта б1лу1 мемлекет-тщ басты стратегиясында. ¥лттык кундылыктар парасатпен зерделенген жагдайда гана урпак тэрбиесше зор ыкпал етпек. Осы 6ip 1ргел1 мэселе еткен уакыт шецбер1ндеп казак зи-ялылырын катты толгандырады. Аумалы-токпел1 аласапыран уакыт казак ултыньщ ойшыл педагогтарынын, мойына 6ipHe-ше wi ндеттерд1 жYктeйдi: 1.¥лттык муддет сактау; 2. Ха-лыкка бшм берудд улттык тэрбиемен уштастыру, сол аркьшы халык бойына бшмнщ Teric таралуы; 3. Бшм аркылы eлдi ер-кениетп елдер катарына косу, осы максатта халыктын, уакыт кажеттшктерш заман талабына сай игеруге мумюндж жасау. Осы М1ндеттерд1 орындау оларга ерекеше мэн беру, казак халкынын бшмдар болуын Ыбырай Алтынсарищц де катты толгандырды.

Казактык улы агартушысы, кернекп, галым-этно-граф,акын, жазушы, казак жазба здебиетшщ непзт салушы-лардьщ 6ipi Ыбырай Алтынсарин. Халкымыздын, рухани ом1ршщ тарихында аса мацызды орын алган XIX гасырдын, ортасында карай казак даласында тулгаланып кершген уш бэйтеректщ ортаншысы. «Ыбырай - оз тайпасыньщ карацгы кешпелшер арасында Еуропа мэдениетш жазган жэне Росси-яга cymtniii экелген кыргыздар арасында алгашкы бшмдар бодцы». Ыбырай Алтынсарин енбектер( 6opiMi3re де - эюмдер мен баска басшыларга, мамандарга ортак жэне басшылыкка алып оз 1С1нде колдауын табатын дуниелер. Ocipece бшм беру саласындагыларга тжелей катысты. Осы гуламанын, жолын куып одан улп алып, устаз атанган Спандияр Кобеев болды. Бала Спандияр 6ip неше мектепте окыганы мэлiм. Ол Ыбырай мектеб1 аталган ауылдык мектепте (1892-1895 ж.ж.), Костанайдагы ею жылдык орыс-казак мектебшде (1895-1897 ж.ж.) дэрк алды. Осылардьщ 1Ш1нде Спандияр уппн шор-тыгы бшк бшм ордасы - Ыбырай мектеб1 ед1. Бул мектепке кабылдануында улы агартушынын тжелей комеп, камкор-лыгы себеп болды. Бутан айгак рет1нде педагог-жазушынын, «Орындалган арман» атты мемуарлык шыгармасыньщ мына

Вестник «Орлеу»-!^

бф узшдш1 келтфе кетешк. [2-7, 271 6.-10 б.]

... Ыбырай менщ мандайымнан сипап, белые унте карап:

Окисын ба? -дед1

-Окимын.

Окы балам! Жаксы окы, -дед1 де, менге-руш1ге карап:

Тпшнен ешфшген болса, кайта жаз. Ке-дей балалары да оку керек.

Мына балага кезшщ кырын салып жур-гейсщ. Слрэ, экес1 осы елдщ мьщтыларына жакпай, зэбф керген болуы керек,-дед1. Мен бул сезге катты куандым. Куангандыгым сон-ша, алдымда турган денгелек кара сакалды, дембелше келген адамды сушп алуга сол ми-нутте эзф едш. Бфак, балальщ, уялшактык жен ген мен фкшт капдым. Болашагыма жол сшгеген, шгер1 жетектеген арманым осы болды. Мен о куга алындым. Сонымен 1887 жьшы 10 желтоксанда оку басталды...-дед1. Осы деректерге карап Спандиярдьщ алдына койган максаты, Ыбырайдьщ сез1 оган ул-кен эсер етп, оны емф бойы езгелерге бшш нэрш берт журу ушж кызметше багыттады. С.Кебейулыньщ шыгармашылыгына унше ка-расак, оньщ окуды, терец 0Ш1мд1 мурат тугка-нына коз жетк1эем13. Озгелерге бшш сусынын берш, 13ГШ1К нурын себетш устаздьщ жолга тусуд1 мугалш болуды арамандайды. Ыбырай ел1мьменщ окытушы боламын деген ынта Ж1-гер1мд1 бф жолата баянды етт бек1тт1-дейд1 ол. Сейтш ол Алтынсарин ашкан алгашкы ауьшдьщ мектепте кейш, Костанайда мугагпм-дер дайындайтын мектепте окып бтред1. 1901 жылдын 1956 кайтыс болганга дешн букш емфш устаздьщ жумыска арнайды, жас есшр1мдерге бшм тэрбие бередь Оньщ ецбеп жогаргы денгейде болады.

1903-1905 жылдар ¿иинде Спандияр Пе-тропавл уезшдеп Ншд1 болыстьщ мектебшде ютейдь 1905 жьшы жазда Омбы каласында б1р айльщ ауыл шаруашьшьщ курсында оки-ды. Будан кейш Петропавлдагы ек1 сынып-тьщ орыс-казак мектебшде орналасады, онда 1910 жьшга дешн мугал1м болады. Осы жыл-дарда (1908-1909) ол ез1 Юипкумда бастап аударган Крылов мысалдарын кебейтт, жен-деп, баспага усынады. Ол аудармалары 1910 жьшы Кдзанда «Улпл1 тэржшэ» деген атпен басьшады.

И. А. Крьшов мысалдарын кезшде Абай мен Ыбырай, одан кейш Спандиярдьщ заман-дастары А. Байтурсынов пен Б.Отетшеуов те аударган. Солардьщ бэршщ Крылов мы-салдарына жупну1 кездей сок емес едг Сол дэуфдеп орыс когамы мен казактьщ турмыс пршшгшщ, олардагы элеуметтщ, зорльщ пен эдшетшздАктщ уксас жактары да аз болмай-тын. Сондьщтан казак акындары Крылов мысалдарын суреттелетш арыстан, аю, каскыр, тулю спякты жырткыштардьщ кой-козы, епз тэрпд1 момын жануарларга жасаган зор-лыгынан ел еьмршщ шындыгын таныды, оны туспалдау аркьшы сынауга мумкшдж алды. Каладан шалгайда, карангылыктын каймагы бузылмаган заманда Ыбырай Абайдьщ ауыл спякты жерлерде Спандияр Кебеевте осы тэр1зд1 соракыльщтарга ушырасты. Оларды жас акын Крылов улпшмен сынауга тырысты. Муньщ бэр1 заманньщ талабы едк Зорльщ пен эдшетшздш кана емес, надандьщ пен тогы-шарльщ, мактаншактьщ пен керсекызарльщ, элш бшмей, колдан келмес юке умытушыльщ сьщылды ерескел кыльщтарды да С.Кебеев Крылов мысалдарын аудару аркылы сынга алган. Спандиярдьщ Крыловтан аударган, «Улпл1 тэржше» жинагында басылган мысал елендер1 мыналар едк «Опршии», «Ац ау-ласкан коян», «Емен мен тал шыбык», «Шал мен ел1м», «К^аскыр мен тырна», «Маймыл мен айна», «Каскьф мен мысьщ», «Шымшьщ пен кегерьшн», «Маймьш мен кезодирш», «Акку, шортан, Ьэм, шаян», «Келбака мен епз», «Карга мен тулкЬ>, «Ацга шьщкан арыстан», «Маймылдар», «Аю мен мусэшр шал», «Каскыр мен козы», «Кумырска мен шепрт-ке», «Тулк1 мен жуз1 м жемю1», «Ек1 кегерьшн», «Этеш пен меруерт тас», «Арыстан мен сары масалар», «Арыстан мен кюЬ>, «Есек пен сандугаш», «Агаштьщ тамырлары мен жапы-рактары», «Пэлеге ушыраган карашекпен», «Каскьф мен кюЬ>, «Арыстан мен тышкан», «Ею тебет», «¥кыпты достар», «Хакш тше-ген келбакалар», «Келбакалар», «Комагай ит», «Етшьш мен б1р бай кюЬ>, тагы баскалар [3, 54-64 б.]

«¥стаз болып, ез халкыма кызмет ету осы жумыска ез ем1р1мд1 арнау мен ушш ул-кен бакыт»-дейд1.0л сезшде турды емфшщ соцгы кундерше дейш кол узген жок. Спандияр жалан магынасындагы устаз болган жок,

О?

К С ер О

го £

« О

м «

О

Он

С

м ^

и м

1т1

[—I

О ч

о «

о н м

м

и ©

О

и

о -

©

Вестник «Эрлеу»-!^

О?

К С ер О

го £

« О

м «

О

Он

С

м ^

и м

1т1

[—I

О ч

о «

о н м

м

и ©

О

и

о -

©

когамдык агартушыльщты бшкке кетере жур-ПЗД1. 55 жыл бойы 55 мьщ минуттан астам сагатта бала окытып, езшше пайымдаган бакытка ие болды. Жасынан Ыбырайдьщ агартушыльщ, устаздык жолын улп туткан Спандияр балаларды Ыбырай эдюшен орыс-ша окытады. 0з устазына ел1ктеген Спандияр устазыньщ педагогикальщ агартушыльщ идеясын жузеге асыра бастайды. Бос уакы-тында ауьш адамдарын жинап, оларга табигат, география, тарих сиякты гьшым непздершен тусшш бередц казак; ауыз эдебиет1 улгшершен энпмелер айтып отырады.

«Мен Пушкин, Лермонтов сиякты акын-жазушылар шыгармаларыньщ мазму-нын айтып тусшдфдц эсфесе Крьшовтьщ мысалдарын кебфек окып, аудардым»-дейд1, сейтш ол орыс эдебиет1мен мэдениетшщ бел-пл1 насихатшысы болады. Ол аударма аркылы казак окушьшарына ип ой салу максатын кез-дедь С.Кебейулы Абайдьщ, Ыбырайдьщ не-пзш салган казак эдебиетшдеп демократтьщ, агартушыльщ идеясын эр1 карай жалгастыра-ды. Жазушы андарды, кустарды, есшд1ктерд1 адам бейнесшде суреттей отырып, сол кездеп тецаздАкп, устемд1к, жагымсыз кыльщтарды елт1ре эшкерлеп, хальщты, элс1здерд1 жактай-ды, зорльщ жасамауды уагыздайды.

Кай елдщ кай дэуфдщ эдебиет1 болма-сын, жалпы эдебиет тарихы дэстурмен жалга-судьщ, дэстурмен жанашылдык тарихы. В.Белинский айткандай, эдебиетте кектен тусетш нэрсе жок, белгш б1р кубылыс, екшии ку-бьшыстьщ жалгасуы мен жанаруы т.е. Мэсе-лен, оны тек байкай жэне багалай бшуде. Осы сезде улкен мэн жатыр Спандияр Ыбырайдьщ тура жолын жалгастырушысы, шэкфт1. Жазушы Спандияр Кебеевтщ шыгармашыльщ ем1р1 эдебиетш1здщ тарихында оньщ аргы - берп кезендерш бф-бфшен шебер жалга-стырудьщ, эдебиет теориясыньщ тшшен ай-тсак, эдебиеттеп дэстур мен жалгастьщтьщ эр1 жанашылдыктыц бф сэтт1 улпс1 осы емес пе? Спандиярдьщ алдымен ауылдык мектеп-те, кешн мугал1мдш курста окып, бтрген соц алые ауьшга устаздьщ максатпен кетушщ ез1 алдагы агартушыльщ дэстурге (Алтынсарин-нен калган) адалдыгыньщ айкын белпс1 едк [6,12-15.6.]

¥лы-агартушы-демократтар Ы.Алтын-сарин мен А.Кунанбаевтыц кездерш кермесе

улагатты сездерыпыгармаларымен сусындап, олардьщ устаздьщ юш, акындыгымен аудар-машылыгын XX гасырдьщ басында азаматтьщ журепмен кабылдап алып жемют1 жалгасты-рган казак халкыньщ аса талантты перзент1 болган, казак эдебиетшде ерекше орын ала-тын тарландардыц бф1 Спандияр Кебеевтщ еам1 кашан да болсын уакыт сынынан мудфмей етт, езшщ туган халкымен бфге жасасып келед1. Оньщ емф1 ез Отанын шеказ суйт, оган букш жан-тэншен кызмет етудщ тамаша улгшершщ бф1 болып табы-лады.

Абай мен Ыбырай жэне Ыбырайдьщ шэюрт1 Спандияр казак халкыньщ сауат ашуы-на, педагогикальщ жагынан кунды эдютер калдыруына, ездершщ жан-жакылыгымен балага деген сушспеншшктершщ аркасын-да оку урдюшдеп релдер1 ете-мете ерекше. Орб1р ¥лы адам адамзатпен бфге жасайтын мэнп ешпес, ескфмес идеяларды кетеред1. Сондьщтан олар арада бфнеше урпактьщ ет-кенше карамастан эрбф жана урпак, жас ка-уымга алыстан кол созып «жол болсын!» айтып тургандай болады, уакыт еткен сайын, бшктей, мэн-манызы мен кадф-касиет1 арта туседь Абай мен Ыбырай жэне Спандияр казак агартушыларымыздьщ демократияльщ мэдениет1м1зд1 калыптастырып дамытудагы алатын орны мен сщфген енбектер1 ете зор. Дэл осы агартушылардан бастап кула-зыган мещреу даланьщ эр жершен гылы-ми-философияльщ, демократияльщ жэне по-эзияльщ мэн1 терец, тамаша ой-ткфлер жалт етш кершт, жауказындай емф суре баста-ды, далага жацаша ун, тыц леп келд1.

Абай мен Ыбырай жэне шэшрп Спандиярдьщ шыгармалары бф-бфшен уйлест отыр. [4,5, 14- 7 б.]

¥шеу1 де дуниеге агартушы болып кел-дь 0мф жолындагы непзп кызмет1 агартушыльщ болган Ыбырай казак балаларын туцгыш рет зайырльшьщ багыттагы мектепте дунияуи пэндерд1 окытатын мугалш ретшде-п алгашкы дэрюш елецмен бастаганда, букш жан дуниешмен теб1ренш турып, алдымен ау-зына алласын алады.

Б1р Аллага сыйынып,

Мунтаздай боп кшнш.

¥стаздарга ишш,

Вестник «Орлеу»-!«!

Ш

Кел, балалар, окылык, -деген жолындагы сезш айта отырып, тарихи юке алланьщ жар болуын ттеидц жас естршдерге сол ойды угындырмак болган. 1стщ болар кайыры, Бастасаныз аллалап,-деген сездер осыньщ дэлел1. Будан эр1 уст аз жас шэкфттершщ жана есейт келе жаткан акыл санасы жетер денгейден толгап, адам емфшдеп пайдасын туандфедг Окысаныз, балалар, Шамнан шырак жагылар. Тшепнщ алдьщнан 1здемей-ак табылар

Абай Кунанбаевтын да емфл1к мураты акындык ед1 гой. Сондьщтан алгаш рет айтар ойын еленмен жеткпбек болганда, ол да ал-дымен алланы ауызга алады:

Патша Кудай, сыйындым, Тура бастап езще... Аргын, Найман жиылса Таньфкаган сезше Кдйран сезш кор болды Тобьщтыньщ езше...

Осы елец жолдарында болашак улы ак;ын Абайдьщ букш бейнес1 тур. Ары бар-май-ак, оньщ агартушыльщ кабшет керуге болады.

Ал, шэкфт Спандияр «Мектепке шакы-ру» деген елецде:

Балалар, жинальщыз мектепке ерте, Мэз болмай деген сезге, мырза ерке, Бул кезде енерл1 адам ерге шьщты, Зат емес, надан иа алар текке. Ертенп шакьфуымен этеш кустьщ, Хальщтар кетт жатыр епнджке. Кун шыгып, терезеге сэуле тустц Турьщыз, жарамас тек уакыт етсе, -деп, тым эсерл1, жумсак сездермен уй-кысынан оятып, баланы мектепке кету 1 не дайындайды. Ата-ананьщ балага деген мей-¿р1мш, шын ьщыласын бшдфед1. ©леннщ осылай басталган жалгасы будан да эсерл1 сездермен баланьщ ой санасына козгау сала-ды. Бал жинаган ара мен калбандап ушкан ке-белек те, жугфген ан да, ушкан кустьщ бэр1 де эрекет устшде. Бэрще тыным таппай кажеть не жарайтын мул1кт1 пдеп табу камында, ез

мшдепн аткаруда деп, жанды тецеулермен са-лыстырулар аркылы баланы окуга енер-бшш жолына кызьщтырады. Баларды сауат ашуга ундейд1 жэне Ыбырай мен Абай сиякты ау-зынан алланы алуын умытпайды. Осыган орай «Айкап» журналында сауалдарга жауап деген бел1м1нде с^алдарга былай деп ж^ап беред1. Сурак: «Адамга тфшш1ктщ ец кереп не уппн?» жауап: Адамга тфшш1ктщ ец кереп алланы тану уппн. Сурак: «Ец жаксы адам не кылган Kici? Жауап: Алланы таныган ец жаксы Kici болу керек делшген. Осы жерде ушеушщ де эр турл1 когамда eMip cypyiHe карамастан, 6ip багытта жумыс жасап агартушыльщка, алланы тануга, бшшге шакыруга кеп уксастьщ, б1регейл1к, ундестктер бар. [4, 178-196 б.б.] С.Кебеев кецеспк 6miM беру жуйесш-де улт мектептершщ муддесш басты орынга койды. Оныц ойынша улт мектептершде ец алдымен ана тшнде сауат ашу мэселес1 колга алы ну кажет. Дэлеле келтфер болсак, «Са-бакты баланыц табпгп ана тшнде тусшдфу жас ecnipiMHÎ4 акыл-ой дунпес1не, сез1м-кп-ялына кушт1 эсер етедг Керкем сез зергершщ бояулы да сырлы аскак та эсем, кестел1 де ай-шьщты магыналы да сез бедерелер1 окушы-ларга eMip кубьшыстарын, табпгп KepiHici, адамдар арасындагы турл1 карым-катынастар-ды, дуние танымын дурыс калыптастырады. Окушыны ана тшнде жазылган эцпме, елец-дер аркылы окыту хальщтыц гасырлар бойы калыптаскан эдет-гурып, руханп емфмен, арман муддесшен таныстырып патрпоттык ce3iMÎH оятады. Сондьщтан ауылдык, болы-стьщ мектептерде дэрют1 казак тшшде жур-пзу керек »-деген тагьшымдьщ ойлар ерекше мацызды болды.,-деген мазмундагы жолдар ултжанды зпялыныц непзп максатын керсе-тедг 1912 жьшы Казан каласында басылып шыгарьшган, арап 9piniMeH жазьшган «Улгш1 бала» атты оку К1табы Ы.Алтынсариннщ ул-riciMeH курастырылган хрестоматия едк Оган Kiffli мектеп жасындагы балалардыц окуына жецш, шагын эцпмелер, ертеплер табпгат жэне оныц кубылыстары, есшд1к жануарлар дуниес1 жешндеп мэлшеттер кфпзшд1. Ав-тордыц «Улпл1 бала» хрестоматиясын курсы-тыргандагы Heri3iri ойлаган максат, кездеген нысаны-жас урпакты енер-бшшге, эдшет-тщ1кке, адамгершш1кке тэрбпелеу болган. С.Кебеев мугал1мнщ бедел! туралы Ka3ipri

Сз? S

К <

m О

СП

à «

о

w «

О

Он

С w s

U

W

1т1 S

[—I

О

4

о «

о н w

5 w s

U ©

О

и

о -

s ©

Вестник «Qp.fiey»-kst

S

К <

m О

СП

à «

о

w «

О

Он

С w s

U

W Сг1 S

[—I

О

4

о «

о н w

5 w s

U ©

О

и

о -

s ©

кунге паидасы зор кунды шкфлер калдырган. Мэселен, «эрине алгырльщ та, тапкырлык та, ептш1к те, икемдшк те, табандьшьщ та кажет. Булар окытушыньщ бедел1 болуыньщ куралы болуы ти1с. Хальщ окытушыны езшщ шын досы, акыл айтар данасы, карангыда сэуле шашар шам-шырагы деп бшу1 керек. Муньщ ушш окытушы ен алдымен ез окушыларынын алдында беделд1 болуы кажет. Оньщ бф непз-п шарты- окытушыньщ ез дэрюш жаксы мен-герген адам болуы былай турсын, оньщ берген сабагы окушыга эр1 тусш1кт1, эр1 конымды болу кажет. Окытушы эр бф сабакка жаксы дайындалуы керек»,-деген идеялары казфп устаз бейнесшщ калыптастыру ушш де аса кажет. Оньщ айтуынша окытушыньщ беделд1 болуы, окудьщ сапалы болуы окушылардьщ тиянакты 01ЛШ алып, саналы тэрбиеленуш камтамасыз етед1.

С.Кебеев мугал1м беделш кетерудщ темендепдей улгшерш усынады:

• Когамдык жумыстарды белсенд1 атка-ру кажет

• Педагогика гылымын е гже й-те гже йл 1 бшуге мшдетт1.

• Мугалш ез пэнщ ете жаксы бшушен катар, баска пэндерден хабардар болганы жен.

• Ол сыныптьщ курамын, эр баланьщ жеке бас ерекшелшш зерттеп уйренген дурыс.

• Балалар ужыммен коян-колтьщ арала-сып, оларга талаптар койып, олардьщ орында-лып отыруын бакылауга мшдетп.

• Мугалш журю- турыс, киген-киш1, сейлеген сез1 аркылы улп болуы керек.

• Мугалш баланы жаксы керу кажет.

Костанай педагогикальщ колледжа Н1 н

окытушьшарыньщ атамыздьщ эдютершен, шыгармашылыгымен С.Кебеевтщ езшд1к б1р педагогикальщ идеясын устанганын бай-кадьщ. влендерш талдай отырып, окыганда жазушыньщ астарлап айткан аудармапары бугшп когамга пайдасын типзед1 деп ойлай-мын. Бул женшде С.Кебеев «Орындалган ар-ман» атты мемуарльщ К1табында еткен емф жолы, когамдьщ кызмет1 жайында жаза отырып «кез келген адам устаз болмауы керек, оны журекпен угатын, бар куш жпгерш аямай-тын, балаларды журепмен суйетш жан болу керек деген». Атамыздьщ осы сезше кещл белер болсак, казфп заманда мектеп 01тфт

окуга тусетш жастарымыз кеп жагдаида ма-мандьщ тацдауда журек капауларымен кел-мейт1 нд1 ктерще жасырын емес. Сондьщтан-да колледж ужымы мугалш мамандыгына жастарды дайындьщпен, мамандьщтын сы-рын TyciHe бшетш жастарды алу максатында уэд1кс13 ОШ1М беру жуйесш колга алды. Кебе-ев идеясын жалгастыруда Мысалы: 9 сынып непзшде окушыларга 6miM 6epin, болашак мугалшд1к мамандьщка багыттайды, K9ci6n 6miM бере отырып, ауыл мектептер1 ушш сапалы маман дайындауга куш салады, ЖОО-гуманитарльщ институтта мамандьщ бойын-ша кыска мерзшде жогары 6miM алады. Казак эдебиет1 саласында калдырган осы тэр1зд1 багалы муралары аркылы Спандияр Кебеевтщ eciMi казак эдебиет1 тарихында кашанда кур-метпен аталады. Спандияр Кебеевп тану тек хальщтьщ, когамньщ, гылымньщ гана мшдет1 емес, оны окып уйрену e3ÎH мэдениет1, 01лшд1 санайтын 9p6ip азаматтьщ парызы, оньщ улт-тьщ керкемд1к TyciHiriH тэрбиелеумен есудщ б1рден -6ip куралы.

Шыгыс макалында, былай дейдг «егерде еамщ ем1рде мэцп сакталсын десец адам тэрбиесшен айналыс».С. Кебеев те бар-льщ гумырын балага арнаган. Жэне шыгарма-ларында улкен тэрбиел1к мэш бар ешпейт1н мацызды, кунды гибратты мурасы жатыр.Сол себепт1 де оньщ eciMi мен ici 6yriHri урпактьщ жадында мэнгш1кке сакталуы кажет.

ЭДЕБИЕТТЕР:

1. Бержанов К Мусин С. «Педагогика тарихы»

2. Жаксанов О., Ыбырайдьщ жолын куган зердел1 шэкфт// Костанай, 2008 11 ка-раша- 7 б.

3. Кебеев С., Орындалган арман, А., 1988,-271 б.

4. К^азак эдебеитп Кабдолов 3., Кирабаев С XX гасыр басындагы эдебеит1 54-64 б.б.

5. К^азак эдебиет1 Мырзалиев С., Кирабаев С., Алматы 2001 жьш 178-196 б.б.

6. Кирабаев, С.Ею томдьщ шыгармалар жинагы. 2. Т. Сын макалар мен зерттеулер.-Алматы,- 1992.

7. Рысбеков К -, Олмес мура калдырган // Казакстан мугапшц 2004 жыл 30 казан - 10 б.