CC BY
6- Весгннк «Op.iey»-kst -
ИННОВАЦИОННЫЕ ПРОЦЕССЫ В ОБРАЗОВАНИИ
А. Т. Адиятова,
цазац mini мен ddeonemi л/} saiiA/i, «Затобол
мектеп-гимназиясы» ММ
He?ii?i свздер: жацашылдыц, критериалды багалау, тэж1рабе.
Ключевые слова: нововведения, критериальное оценивание, собственный опыт.
Keywords: innovations in education, criteria-based assessment, own experience.
ЖАЦАША ОЦЫТУ- УАЦЫТ ТА ЛАБЫ Ацдатпа
Макала авторы бшм беру саласындагы жанашылдыкты тшге тиек ете отырып, критериалды багалау окушы-лардьщ болашагы уипн манызды екенш тусшд1ред1. Эз тэж1рибесшде колданатын дэлелдемелер усынган.
Аннотация
Автор данной статьи говорит о нововведениях в сфере образования. Поясняет, насколько критериальное оценивание важно для будущего обучающихся. Делится собственной практикой, предоставляя доказательства из собственного опыта.
Annotation
The author of this article talks about innovations in education, explains how criteria-based assessment is important for students' future.Shares his practice, providing evidence of the own experience.
Ka3ipri кезде «бшм беру» угымы бурынгыдай, ез1м1з дагдьшангандай, жеткшшек урпак деп аталатын бала-бакша, мектеп жэне жогары оку орны тэрбиеленушшер1, окушылары, студенттер1 уипн гана айтылмайды. Бул кунде «бшм беру» угымыньщ магынасы да, колданылу аясы да бурынгьщан элдекайда кецщ. Неге? Бурын мектептен не кэсштш-техникальщ училищеден сон баска кандай да сала бойынша жогары бшм алган адамга сол алган 6i л1 ivii букш OMipiHe азьщ болатын едк Сондьщтан да бул оку орындары адамньщ букш OMipiHe жететш бшм беруге куш салатын. с; Бул кунде мэселе мулде баскаша. Атап айтканда, каз1р кан- ~ дай мыкты оку орны болсын адамньщ букш OMipme жететш щ бшм бере алмайды. Оньщ басты ce6e6i - когамньщ жогары 2 жылдамдьщпен дамуы [1].
Иэ, каз!рп кезде 6i3 гылым мен техника ерекше каркын- О мен дамып келе жаткан когамда OMip сурудем1з.
бнер-бшм бар журттар,
Тастан сарай салгызды...- деген Ыбырай атамыз зама- § нындагы «надандьщ тещз1 тартьшып», бшмд1 елдер ката- £ рынан ез халкыньщ табылуын ацсаганы айдан аньщ. ¥лы данышпан Абай:
Fылымды ¡здеп,
CL
Дуниеш коздеп,
Ею жакка ущлд1м,- деп Шыгыс пен Батыстьщ озьщ — ойлы гуламаларыньщ ецбектерше ущлгеш баршамызга аян. Сонау он тогызыншы гасырдьщ езшде данагейлер1м1з
1(15)/2017
Вес гни к «врлеуи-kst
х <
m О
го
£ LQ
О -
s:
L_
0
3
1
х ш
е_
С ш Н
алдьщгы катарлы елдерд1 н тэжчрибесш мен-зегеш белгш. Ел1м1зде бшм беру мазмунын жа нарту га байланысты жумыстар аткарылуда. Эзгермейтш нэрсе жок. Бшм саласындагы бо-лып жаткан реформалар OMip талабы ойлай-мын. Децгейш курс багдарламасын менгерт, Ka3ipri уакытта тэж1рибеме енпзт журмш деп ауыз толтырып айтуыма болады. Эрине курстан кешн жеп модул ьд1 колданып кана коймай, ез iciMe сыни кезбен карап, тшмд1 жэне утым-сыз жактарды талдауыма тура келедг Басында «баска елдщ тэжтрибесш неге 6i3 колдануымыз керек?» деген ой мазалаган сэттер де болды. Ал каз1р заманауи технологиялар окушылардьщ сабакка деген уэж-i н арттырып, оку удерюше белсене катысуын камтамасыз ететшше кез1м жетп. Мысалы, 5-сынып окушылары арасын-да «Кездесу» тренинпн сабагымда колдану аркылы коллаборативп орта орнатып, сабакка деген кызыгушыльщтары артканын байкадым. Бурынгы уакытпен салыстыратын болсам, бала-лардьщ пэнге деген ынта-ьщыласы айрьщша. 3p6ip сабактан шэюрттер1м жанашылдык пен кызыкты кутш огырады десем артьщ айтканын болмас. Эйткеш каз1рп уакытта уялы телефо-нында заманауи курылгылары мен гаджеттер1 бар баланы такта мен бор кызьщтыра кой-майтыны белгш. Сол себегт жанартулар мен жанашылдыктар уакыт талабы api когам мен ортаньщ езгеруше байланысты туындаган зан-дыльщ деп ойлаймын. Ka3ipri когамга бэсекеге кабшетп, ез бепмен бшм алу, езш-ез1 реттеу дагдыларын калыптастыруга дайын белсещц азаматтар ауадай кажет. Баланьщ ынта-ьщыла-сын артуы ецбепшц эдш багалануына байланысты екеш аньщ. Ата-аналар тарапынан осы мэселеге байланысты наразыльщ б1лд1ру1, бага yniiH «таласып» журген жагдайлары соцгы кезде удеп барады. Енпзшш жаткан критери-алды багалау жуйеа ата-ана yniiH баласыньщ окудагы табыстьшыгын бакылауына мумкш-д1к тугызатын болса, мугал1мдер баланьщ бшм децгешн накты дэлелдемелер непзшде бага-лайтын болады.
Казак т!л1 пэш бойынша коммуникативт1 к дагдыларын дамыту арналган дескрипторлар улпсш усынып отырмын:
• непзп жэне косымша акпаратты табуы;
• манызды акпаратты ipiicreyi;
• сур акт ар курастыра алуы;
• келюу, келюпеу позициясын туащцре алуы;
• грамматикальщ жэне лексикальщ курылымдарды жаксы тусшу1, колдана алуы
Критериалды багалау жуйеа бурынгы бага-лауга Караганда калыптастырушы жэне жиын-тьщ багалаумен ерекшеленедг Калыптастырушы багалау окытуды, эдютерд1 жэне осы мумкшд1ктерд1 юке асыру турлерш жаксарту мумющцктерш аныктауга багьггталган болса, жиынтык багалау максатты бага кою жэне сертификаттау немесе окытудьщ алга жылжуын ■пркеу уиин окыту корьггындысын шыгару уиин кажет. [2, 6.55]
Сапалы бшм беру - окыту мен тэрбиелеу-дщ узд! ш з удерюг Бурын окытуда окушылар тек кана тьщдаушы, орындаушы болып кел-се, каз1рп окушы ездтнен бшм ¡здейтш жеке тулга екендтне ерекше мэн берш , ем1р бойы бшм алуга дайын тулганы тэрбиелеу1м1з керек. Сонда мугашм багьгг беруип, нускаушы болып, шэюрт оку уДеР'с'н'н белсещц катысушысы болып табылады.
«Жацаша» окыту бойынша бала сыныпта-старын багалауга, езш-ез1 багалау мумкшдь гш алады. Бундай релд1 аткару - бшм алушы-лар уиин кь1зьщты эр1 жауапты ¿с. Баска сезбен айтканда, шэюрт субъект ретшде сабактьщ эр кезещндеп ез ю-эрекетш салыстырады, бага-лайды, корытынды шыгарады. Сэтаздктер мен бшмшдеп олкьшьщтарды аньщтайды. Одан эр1 карай не ютеу керектИн тусшедг Мысалы, «Ею жулдыз, б1р тшек» деген рефлексия етюзгешм-де бесшии сыныптагы балалардьщ ез1 жепспк-терш атап, тшек ретшде сездерд1 жаттау керек-т1гш тусшедг Эрине, бул кундел1кт1 мугал1м жасайтын мшдет деп ойлаган соц, бутан жа-уапкершшкпен карай, эдш багалайтындары кеп бола коймады. Дегенмен, ез ¡сше ез1 жауап беру, багалау окушыларды ойга калдырды. Ус-таз ретшде байкаганым, кер1 байланыс орнатып, киындьщ тугызган тапсырмалар мен кецшнен шыккан сэттерд1 талдау жумысымды эр1 карай жоспарлау уиин мацызды.
ЭДЕБИЕТ
1. Кайынбаев Жанболат. Бшм берущ н максаты адам капиталын дамыту болуы ке-рек[Электронный ресурс] https://thenews. Ы20\ 1/04/14/790742.
2. «Назарбаев Зияткерш мектебЬ) ДББ¥. Мугал1мге арналган нускаульщ. «Окыту уиин багалау жэне окуды багалау». 2012.-107 б.
1(15)72017
