Научная статья на тему 'СОҒЛИҚНИ САҚЛАШ ТИЗИМИДА “ИЖТИМОИЙ ШЕРИКЧИЛИК ТЎҒРИСИДА”ГИ ҚОНУНИНИНГ ЎРНИ'

СОҒЛИҚНИ САҚЛАШ ТИЗИМИДА “ИЖТИМОИЙ ШЕРИКЧИЛИК ТЎҒРИСИДА”ГИ ҚОНУНИНИНГ ЎРНИ Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

85
7
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Ижтимоий шериклик / фуқаролик жамияти / тенг ҳуқуқлик / иқтисодиѐт / ижтимоий ҳимоя

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — Нурали Нишоналиевич Сиддиқов

Ушбу мақолада ижтимоий шерикчилик тўғрисидаги қонуннинг қабул қилиниши, униг халқимизнинг ижтимоий ахволи , турмуш тарзига қай даражада таъсир қилиши борасида фикр юритилади. Шу билан бирга давлат ва хусусий мулкдорлар ўзъаро ҳамкорлиги соғлиқни сақлаш соҳасида ҳам олиб борилиши катта сифат ўзгаришларига кўтарилиши мақсад қилинганлиги ѐритилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «СОҒЛИҚНИ САҚЛАШ ТИЗИМИДА “ИЖТИМОИЙ ШЕРИКЧИЛИК ТЎҒРИСИДА”ГИ ҚОНУНИНИНГ ЎРНИ»

СОГЛЩНИ САЦЛАШ ТИЗИМИДА "ИЖТИМОИЙ ШЕРИКЧИЛИК ТУГРИСИДА'ТИ ЦОНУНИНИНГ УРНИ

Нурали Нишоналиевич Сиддиков

Тошкент давлат стоматология институти, ижтимоий фанлар биоэтика курси

билан кафедраси катта укитувчиси.

АННОТАЦИЯ

Ушбу маколада ижтимоий шерикчилик тугрисидаги конуннинг кабул килиниши, униг халкимизнинг ижтимоий ахволи , турмуш тарзига кай даражада таъсир килиши борасида фикр юритилади. Шу билан бирга давлат ва хусусий мулкдорлар узъаро хамкорлиги согликни саклаш сохасида хам олиб борилиши катта сифат узгаришларига кутарилиши максад килинганлиги ёритилган.

Калит сузлар. Ижтимоий шериклик, фукаролик жамияти, тенг хукуклик, иктисодиёт, ижтимоий химоя.

Х,ар кандай тарихий даврда, хар бир мамлакатда юрт тинчлиги, Ватан равнаки халк фаравонлиги гояси жамиятнинг ижтимоий, иктисодий, сиёсий, маънавий ривожланиш даражасини белгилашда муштарак мезон хисобланиб, миллат, элат ва халкларнинг тарихий шаклланиш манфаатларига мос келади. Мамлакатимизда дунё хамжамияти билан хамнафас уз тараккиётининг хозирги боскичида нодавлат нотижорат ташкилотлари ва фукаролик жамияти бошка институтларининг роли янада кучаймокда. Шу боис ислохотларнинг очик-ошкоралиги ва самарадорлигини таъминлашда ижтимоий шерикчилик тобора долзарб ахамиятга эга булиб бормокда.

Бу масала асосий комусимиз, Узбекистон Республикаси Конституциясининг 14-моддасида "Давлат уз фаолиятини инсон ва жамият фаровонлигини кузлаб, ижтимоий адолат ва конунийлик принциплари асосида амалга оширади" [1]. Ижтимоий шерикчилик масаласида дастлаб биринчи президентимиз И.А.Каримов узининг "Узбекистон XXI асрга интилмокда" асарида иктисодий хаётни янада эркинлаштириш вазифасини куйди. Иктисодий хаётни эркинлаштириш мамлакат сиёсий хаётини, давлат ва жамият курилишини янада эркинлаштириш жараёнлари билан узвий богликдир. Бу

91

борада Президент И.А.Каримов "Узбекистондаги ислохотлар ва янгиланиш жараёнларига бахо берар эканмиз, шуни таъкидлашни истардимки, хаётимизнинг барча сохаларини эркинлаштириш йули уз мохият эътиборига кура мамлакатимизда амалга оширилаётган барча узгаришларнинг асосий богловчи бугинига айланди" ,-[2] деб таъкидлаганлар. Шу билан бирга "Биз фукаролик жамиятини куришга интилмкадамиз. Бунинг маъноси шуки, давлатчилигимиз ривожлана борган сари бошкарувиииг турли хил вазифаларини бевосита узини-узи бошкарнш органларини янада ривожлаитириш демакдир" [3]

Иктисодий хаётни янада эркинлаштириш эса демократик жамият курилишининг асоси сифатида унинг иктисодий негизларини мустахкамлашни таъминлайди. Унинг натижасида жамиятдаги ижтимоий-сиёсий баркарорликни кафолотловчи, иктисодий ривожланишни таъминловчи амалда урта мулкдорлар синфи шаклланади.

Бу хакида суз юритилганда мамлакатимизда фукаролик жамиятига оид узига хос демократик сиёсий тизимининг хусусиятларини ривожлантириш масаласи, унинг асосий тамойиллари давлатимиз рахбари Ш.М. Мирзиёев томонидан назарий ва концептуал жихатлари хар томонлама асослаб берилганлиги халкаро ташкилотлар ва халкимиз томонидан алохида эътироф этилаётганлигида куриш мумкин.

Президентимиз Ш. Мирзиёев томонидан жамиятда шиддатли равишда халк манфаатини хисобга олган холда амалга оширилаётган демократик ислохотлар жараёнида фукаролик жамияти институтлари, айникса нодавлат нотижорат ташкилотларининг роли ахамиятини кучайтиш хамда фукароларнинг энг мухим социал-иктисодий муаммоларини хал этишга каратилган 300 га якин конун хужжатлари кабул килинганлиги хам мамлакатимизда фукаролик жамиятини ривожлантиришга давлат томонидан катта эътибор берилаётганлиги хамда бу сохада тизимли ишлар уз натижаларини курсатаётганлигида куриш мумкин.

Согликни саклашда хусусий секторни куллаб-кувватлаш буйича кабул килинган комплекс чора-тадбирлар натижасида нодавлат тиббиёт муассасалари сонини янада купайтириш хамда улар томонидан курсатилаётган тиббий хизматлар турларини кенгайтириш учун зарур шарт-шароитлар яратилди.

Шу билан бирга, хусусий тиббиёт муассасаларининг ахоли соглигини мухофаза килишдаги хиссасини ошириш, согликни саклаш сохасида давлат-хусусий шерикликни

жорий этишнинг институционал ва хукукий механизмларини яратиш масаласи хали-хамон долзарб булиб колмокда. Хусусий согликни саклашни янада ривожлантириш, ушбу сохада давлат-хусусий шерикликнинг хукукий асосларини яратиш, инвестицияларни, айникса, чет эл инвестицияларини жалб этишни кенгайтириш, шунингдек, ахолининг юкори технологик тиббий хизматлар ва ускуналардан фойдаланиш имкониятларини оширишда нодавлат сектори иштирокини рагбатлантириш максадида сезиларни ишлар амалга оширилмокда. [4] Бу борада "Узбекистон Республикасининг Фукаролар соглигини саклаш тугрисида" ги ^онуни 10 моддасида "Согликни саклашнинг хусусий ва бошка хил тизимларига тааллукли даволаш-профилактика муассасалари фукароларнинг айрим гурухларига бепул тиббий хизмат курсатадилар. Бундай хизматларнинг хажми, руйхати, уларни курсатиш тартиби хамда компенсацияси Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамаси томонидан белгиланади".[5]- деб белгиланган. Бу эса хусусий сектор ва давлат ижтимоий шерикчилиги учун кенг имкониятларга йул очилишини куришимиз мумкин.

Шу асосда биз танлаган "Кучли давлатдан кучли фукаролик жамиятга" тамойилини амалга ошириш, жамоат назоратини кучайтириш учун давлат томонидан марказий ва олий бошкарув органларнинг ваколатларини нодавлат тузилмаларга боскичма боскич утказилиши, нодавлат жамоат ташкилотларни, фукаролик жамият институтларини ташкил этилиши учун кенг имкониятлар яратилмокда

Таъкидлаш жоизки, жамиятнинг юксалиш жараёни унинг сифат жихатдан янада янгиланиб, такомиллашиб бориши ва узига хос шаклдаги конуниятли узгаришларни кенг суръатда такозо этади. Мамлакатимизда амалга оширилаётган ижтимоий-иктисодий ислохотлар ривожланган демократик давлатлар каторига кириш, иктисодиётимизнинг баркарор усишини таъминлаш, хаёт сифатини яхшилаш ва жахон хамжамиятида муносиб урин эгаллаш борасидаги ишларимизда тегишли амалий натижаларга олиб келмокда.

Давлат бошкарув органлари айрим ваколатларининг жамоат ташкилотларига берилиши, жамоатчилик назоратини кучайтириш, уз -узини бошкариш органлари фаолиятини куллаб-кувватлаш миллий манфаатларимизга уйгун булган сиёсатимизнинг асосий йуналишларидан биридир.

Умуман олганда, юртимизда амалга оширилаётган

кенг куламли ислохотлар, аввало, инсон манфаатлари устуворлигини таъминлаш, фукаролар турмуш фаровонлигини янада яхшилашга каратилган. Инсон шаъни, кадр-киммати эъзозланган юртда фаровонлик, хотиржамлик, энг асосийси, тинчлик баркарор булади. Бу жараёнда эса хар биримиз фаол иштирок этишимиз, айникса, ижтимоий кумакка мухтож ахолини куллаб-кувватлаш, уларга зарур шарт-шароитлар яратишда хамжихат булишимиз айни муддаодир.

Хулоса урнида шуни таъкидлаш керакки, «Инсон кадрини улуглаш ва фаол махалла йили» Давлат дастури мамлакатимизни ижтимоий-иктисодий ривожлантиришнинг барча мухим йуналишларини камраб олган. Юкорида тилга олиб утган фаолиятлар замиридаги эзгу ишларимиз инсон учун ва унинг манфаатлари хамда турмуш фаровонлиги йулида экан, унинг самарали амалга оширилиши эса халкимизнинг хаётини янада яхшилаш, фаровон, тинч ва осуда турмуш кечириши, мамлакатимиз равнакини таъминлаш йулидаги яна бир мухим кадам булади.

REFERENCES

1. Узбекистон Республикаси Конституцияси. Т. Узбекистон. 2021.

2. Каримов И.А. Узбекистон XXI асрга интилмокда. Биринчи чакирик Узбекистон Республикаси Олий Мажлисининг ун туртинчи сессиядаги маърузаси, 1999 йил 14 апрель.-Т.; Узбекистон, 1999. 15-16 бет.

3. Узбекистоннинг сиёсий-ижтимоий ва иктисодий истикболининг асосий тамойиллари.Узбекистон Республикаси Олий Мажлисининг биринчи сессиясида сузланган нутцидан, 1995 йил февраль.

4. Узбекистон Республикаси Президентининг карори, 16.04.2019 йилдаги П^-4290-сон. Согликни саклаш сохасида давлат-хусусий шерикликни ривожлантириш чора-тадбирлари тугрисида.

5. Узбекистон Республикасининг Фукаролар соглигини саклаш тугрисида" ги ^онуни. (10-модданинг биринчи кисми Узбекистон Республикасининг 2021 йил 21 апрелдаги УР^-683-сонли ^онуни тахририда — ^онунчилик маълумотлари миллий базаси, 21.04.2021 й., 03/21/683/0375-сон)

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.