Научная статья на тему 'РОЛЬ МЕТАФОРЫ И ОБРАЗНОГО ЯЗЫКА В ЭМОЦИОНАЛЬНЫХ КОНЦЕПЦИЯХ'

РОЛЬ МЕТАФОРЫ И ОБРАЗНОГО ЯЗЫКА В ЭМОЦИОНАЛЬНЫХ КОНЦЕПЦИЯХ Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

CC BY
42
93
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ГНЕВ / СТРАХ / ЛЮБОВЬ / РАДОСТЬ / ЭМОЦИИ / НЕРВОЗНОСТЬ / СЧАСТЬЕ / ГРУСТЬ / ДЕПРЕССИЯ / ВОЗБУЖДЕНИЕ

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Эмомов Некруз Исматуллоевич

Когда ученые имеют дело с языком эмоций, многие из них делают вид, что язык просто состоит из десятков слов. Такие как гнев, страх, любовь, радость и так далее. Но Золтан Ковексес настаивает на том, что это только часть нашей языковой эмоции. Эмоциональные слова - это выражения и описания (или слова или фразы). Некоторые эмоциональные слова могут выражать эмоции. Например, слово «интересно или страшно»! когда вы находитесь под влиянием. Возникает очевидный вопрос: все ли эмоции можно выразить таким образом, а какие нет и почему. Другие слова эмоции (возбуждение) могут выражать эмоции, которые они выражают, или могут относиться к таким словам, как гнев и нервозность, радость и счастье, грусть и депрессия, которые используются в процессе. Получать. Следует отметить, что в особых случаях рекомендация эмоциональных терминов также может выражать определенную эмоцию. Пример «Я люблю тебя», в котором слово «эмоция» используется для описания эмоции, используется как для описания, так и для выражения эмоциональной любви.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE ROLE OF METAPHOR AND FIGURATIVE LANGUAGE IN EMOTIONAL CONCEPTS

When scholars deal with the language of emotions, many of them pretend that the language simply consists of dozens of words. Such as anger, fear, love, joy and so on. But Zoltan Covexes insists that this is only part of our linguistic emotion. Emotional words are expressions and descriptions (or words or phrases). Some emotional words can express emotion. For example, the word «Something interesting or scary»! when you are under the influence. The obvious question is whether all emotions can be expressed in this way and which ones are not and why. Other words of emotion (excitement) may express the emotions they express, or they may refer to words such as anger and nervousness, joy and happiness, sadness and depression, which are used in the process receive. It should be noted that in special cases the recommendation of emotional terms can also express a specific emotion. The example of ‘I love you’, in which the word emotion is used to describe emotion, is both used to describe and express emotional love.

Текст научной работы на тему «РОЛЬ МЕТАФОРЫ И ОБРАЗНОГО ЯЗЫКА В ЭМОЦИОНАЛЬНЫХ КОНЦЕПЦИЯХ»

НАЦШИ ИСТИОРА ВА ЗАБОНИ МА^ОЗЙ ДАР МАФ^УМ^ОИ Э^СОСОТЙ

Эмомов Н.И.

Донишгощ давлатии омузгории Тоцикистон ба номи С. Айни

X^re^e, ки дoнишмaндoн 6o зaбoни эxcocaг capy кop мeгиpaнд, биcëpe aз ощо вoнaмyд мeкyнaнд, ки ин зaбoн 6a coдaги фaкaт aз дaxxo кaлимaг ибopaт aCT

Бa мoнaнди Faзaб, тapc, ишк, xypcaндй Ba Faйpaxo. Aммo Зoлтaн Кoвeкcec иcpop мeкyнaд, ки ин тaнxo бaxшe aз эxcocaги зaбoнии мo мeбoшaд. Кaлимaгxoи эxcocaгй бaëни Ba тaвcифи вучуд дopaд (ё лaфзи ё ифoдaxo). Бapxe aз кaлимoтxoи эxcocaгй мeтaвoнaнд xиccиëтpo бaëн нaмoянд. Macaлaн кaлимaи «Чизи чолиб ё Bax^»! xaнгaмe, ки шумо тaxти тaъcиp кapop дopeд. Ин caвoли aëн acт, ки oë тaмoми эxcocaг мeтaвoнaд 6o ин pox бaëн кapдa шaвaд Ba кaдoмe aз orape xacтaнд, ки нaмeтaвoнaнд Ba чapo. ^rap кaлимaгx,oи эxcocaгй (xa^oroBap) мeтaвoнaнд эxcocaгxoepo, ки ифoдa мeкyнaнд, нишан мeдиxaнд ё ин, ки «южа дap мaвpиди кaлимaxoи 6a мoнaнди xaшмy Faзaб Ba acaбoнй, xypcaндй Ba xyшбaxтй, Faмгинй Ba aфcypдaгй дap нaзap гиpифтa мeшaвaнд, ки дap ин paвaнд мaвpиди иcтифoдa Kapop мeгиpaнд. Онpo бояд тaвaччyx кapд, ки дap xoлaтxoи мaxcyc тaвcияи иcтилoxaги эxcocaг xaмчyнин мeтaвoнaнд эxcocaгй xocpo бaëн нaмoянд. Mиcoли «Maн тypo дycт мeдopaм», ки дap он тaвcифи эxcocaг лaфзи ишк иcтифoдa бypдa шyдaacт, xap ду бapoи тaвcиф Ba ифoдaи эxcocaгй ишк acт. [1, c.5-12, 5б-б8].

Дap бaйни гypйxи кaлимaгx,oи Ba вижaxoи тaвcифии эxcocaг, чунин шapoит мeтaвoнaд дap acocи кaм ё бeш дидa шaвaд.

Сyxaнpoнoни зaбoни дoдaшyдa 6a нaзap чунин мeapcaнд, ки 6apxe aз кaлимoтx,oи эxcocoтй ниcбaтaн пypмaънo Ba acocи ниcбaти ди^он xacтaнд. нИcбaтaн пypмaънo Ba acocmap aз южо 6a зaбoни arnera тaaллyк дopaд, Faзaб, Faмгини, тapc, xypcaнди Ba ишк. Бa orape ниcбaтaн кaмгap acoc ëфтaaнд, тaaллyк дoштa aфcycxypй, Kaxpy Faзaб, xaшм, Ba нaфpaт дap Kaxp Ba вaxшaт, тapcy xapoc Ba вaxшaт aз тapc мeбoшaнд.

Acocнoки бyдaн ду мaъниpo шapx дoдa мeтaвoнaд: якe aз южо ин aCT, ки кaлимaгxo (мaфxyми мapбyт 6a он^о) ишFOл нaмyдaни дapaчaи мoбaйни дap мaфxyмxoи yмдaи cилcилaxoи мapoтиби мeбoшaнд. Дap ин мaънo, мeгyянд, xaшм ниcбaтaн acocитap ниcбaт 6a oзop ё эxcocoт. Хaшм 6o дaлeли он, ки як iypy^ эxcocoт дap дapaчaи acocи aCT, бaйни гypyxxoи эxcocaгии дapaчaи болои Ba гypyxи дapaчaи болои aфcycxypи Kapop дopaд.

Maънoи дигapи «^юшок бyдaн» ин acт, ки iypy^ xocи xa-ячюну эxcocaгx,opo мeтaвoн кaзoвaт кapд бeштap бyдaни эxcocoти «пpoтoтипи ё нaмyнaи acли» (мacaлaн, шмуши бexтapин) ниcбaт 6a дигap xaмoн caтxи уфукй. Чунин caтx,и уфукй xaмзaмoн бо дapaчaи acocи мaфxyмx,oи coзмoнxoи уфуки мyвoфикaт мeкyнaд. Macaлaн, xaшм дap ин мaфxyм acocmap acт ниcбaт 6a, ^м, ки yмeд ё ифтиxop, ки 6a ин мaънии кaбли, дap xaмoн caтx, мeбoшaд.

Мутобики Экмaн Ba Дaвидcoн шнч гypyxи умумй Ba эxтимoлй yмyмичaxoнии эxcocoт By^ дopaд. Бa ин гypyxи acocии эxcocaгx,o xyшбaxтй, Faмгинй, xaшм, тapc Ba ишк дoxил мeшaвaнд. [6, c.87-89].

Нaвъxoи дигapи aз иcтилoxи мapбyт 6a эxcocoт By^ дopaд, гypyxи истилoxxoи мaчoзи Ba Xиccиëгx,o ибopaт acт. Дap xoлe, ки иcтилoxx,oи мaчoзи низ эxcocaгx,opo тaвcиф мeкyнaд (Ba дap дapaчaи aввaл бaëн кapдa нaшyдa), ин як зepгypyx дap xyдyди ифoдaи иcтилoxxo мeбoшaд. Ин зepгypyx мeтaвoнaд кaлoнтap aз ду гypyxи дигapи тapкибëфтa бoшaд. Дap ин чо, бapxилoфи гypyxxoи кaбли, кaлимaгxo Ba нaвъxoи xocи эxcocaIxo 6a мaънoи мaчoзи ифoдa нaмeкyнaнд, Ba мacъaлa дap бopaи он, ки чи !aBp acoc ё кaлимoти пpoтoтипи (шмуши acлй) ё ин ки xиccиëт мeбoшaд. КaлимaIXoи мaчoзи Ba эxcocaIXo, ки 6a ин гypyx тaaллyк дopaнд ин нишoндиxaндaxoи пaxлyxoи мyxтaлифи мaфxyмxoи эxcocoт мeбoшaнд, 6a мошнди шиддaт, ca6a6y иллaт, нaзopaт Ba ^paxo. Онxo мeтaвoнaнд истиopaги Ba кинояги ё мaчoзи бoшaнд.

Эxcocaгй истиopaги зyxypoти истиopaxoи мaфxyми мeбoшaнд дap мaфxyми Лaкoф Ba Чаншн (1980). Истиopaxoи мaфxyмии ду дoиpaи фocилaxopo (ё мaфxyмxopo) бо иртибаг бо xaмдигap мepacoнaнд. Яте aз чyзъxo 6a тaвpи мaъмyл бeштap чжмонй (физикй) ё вoкeй ниcбaт 6a дигap бoшaд (ки бeштap мaфxyми aCT. Иpтибoт 6o мaкcaди дapки бeштapи мaфxyм aз лжози бeштapи вoкeят тaъcиc

ëфтaaст. [3, c.23-45].

Mo мeтaвoнeм ce нaвъй эxcocoтй зaбoниpo дap Рacми 1.3. тешн^од кyнeм. Аз бaйни ин ce гypyxи шинocoи, (истилoxи эxcocoти, истилoxи тaxтy лaфзи нaвъxoи xoot эxcocaIXopo ифoдa кyнaндa Ba пaxлyxoи xocи истилoxoти мaчoзиpo ифoдa мeкyнaд) гypyxи эxcocoтxoи мaчoзи то xa^e бyзypгтap aCT Ba дap aйни xoл омузиши зaбoни эxcocoтй xaA^ aкaл мaвpиди тaвaччyx кapop гиpифтaaст. ЭXcocoтxoи мaчoзи aз тapaфи тaxкикoтчиëн 6a тaвpи комил дилгиpкyнaндa Ba бeмaвpид 6a xиcoб мepaвaд, ки as p^ кoидa oнxo тaмoили дидaни oнpo чун эпифeнoмeнa, тapзxoи Faйpиoддии ном бypдaни бaъзe чизxo, ки мeтaвoнaд тaxтy лaфзи гyфтa шaвaд, poxи одди 6a x^o6 мepaвaд.

Баъдан, иcгилox,aг дар гурухи як oдатан тахту лафзи бappacи карда мeшaвaд. Инpo ба назар гирифта, mo xyбтap мeфaxмeм, ки 4apo иcгилox,aгx,o дар гурухи ceюм таваччухи rampo зoxиp мeкyнaд. Агар oн x^aipo ба назар rnpeM, ки тaнxo иcгилox,oти тахту лафзи мeтaвoнaд та^до ёбад, шyмopaи aфзoиши тeъдoди мухакки^н чунин нуктаи назари фaъoлияти зaбoнpo кабул нaмeкyнaнд, ки чи тавр oдaмoн вoкeияти xaячoнй ё эxcocaгии xyдpo тaъcиc мeдиxaнд.

Чи мyнocибaтe хает байни иcгиopaxoи иcгифoдaшyдa дар зaбoни oддй ва oraoe, ки дар адабиёт иcгифoдa бурда мeшaвaнд, аз чумла дар шсър? Оё иcгиopaxoи адаби гурухи вoзex ё aлoxидa ва мycгaкилpo аз иcгиopaxoи oддй тaъcиc карда мeтaвoнaнд? Мафхуми густурда дар миёни Faйpикacбй ва мухаккикэн мавчуд аст, ки хамин тарика манбаъи вoкeй иcтиopaxo дар адабиёт ва caнъaт вучуд дopaд. Ханк^, ки mo ин мaфxyмpo аз нукгаи назари зaбoншинocии шинoxти мавриди бappacи кapop мeдиxeм, ки ин акида то xanae дурурст аст ва хар як зaбoн ва хар як ycyлй мафхуми рузмарра caxми нaмoëнpo дар шри истeъдoди адаби хунар мeгyзopaд.

Ин талабот нeст, aMMo, шoиpoн ва нaвиcaндaгoн xeч rox истиopaxoи нав ва acrapo нaoфapидaaнд. Онxo ба вoзex a^oM мeдиxaнд. Ва xarnoMe, ки orao истиopaxoи нав ё чaдидpo мeoфapaнд, oн аз матн мeчaxaд; кoбили таваччух аст, ки orao рагбат ба муъчиби otmo ва шaxcияти aкcapи гайрдаддии xyдpo дopaнд. Мавриди бappacи кapop дoдaни миcoлxoи зepин аз poмaни «Ишк дар Давраи Хoлepa» -и Габрдел Гapcия Маркиза, ки аз тарафи Рай T^c тахлил карда шудааст:

Як дафъа вай тамъи чoи бoбyнapo чашид ва oнpo бapгapдoнид, тaнxo гуфт, ки «Ин чoй тамъи тиpeзapo дopaд». Хам дyxтap ва хам пeшxизмaт дар тааччуб афтоданд, чунки orao xe4 rox аз кacce нашунида буданд, ки вай чoи тирсзаи чyшoнидaшyдapo нушида бoшaнд, aMMo xaнгoмe, ки orno чoйpo чашиданд, бapoи кушиши фахмидани тамъи oн, orno дарк карданд, ки чoй тамъ ва маззаи тиpeзapo дoшт.

Ин вoзexaн истдараи гайри маъмули ё гaйpиoдди аст, ки аз тарафи муаллиф 6o мавдди назар ба пaxлyxoи вoкeии нав ва гyнoгyн пeшниxoд карда шуда буд. Истиopaxoи acли ва эчoдии адаби мoнaнди oн, ки orao oдaтaн камтар фaxмo хастанд aMMo дар мaънo ганитар хастанд ниcбaт ба истиopaxoи рузмарра ва истиopaxo дар илм.

Ammo истирали acли ва эчoдии адаби намуди coxтоpи, дар адабиёт камтар ба назар мepacaд ниcбaти oн истиopaxoe, ки дар тартиби мафхуми рузмарра ва oдди acoc ёфтааст. Яте аз кaшфиëтxoи ачиб дар шри зaбoни шoиpoнa шуда тaвaccyти зaбoнxoи шинoxти, ки эътирйф шудааст, зaбoни шoиpoнaтapин аст, ки дар истиopaxoи мафхумии маъмули ва oдди acoc ёфтааст.

4,op4 Лакйф, Марк Typнep ва Рай Гибcoн таъкид кардаанд, ки шoиpoн aкcap бaъзe аз дaстгoxxoи мyxтaлифpo бapoи йфаридани зaбoни гайримаъмулии poмaнy киccaxo ва тacвиpy cимoxo аз мaвoдxoи маъмули аз зaбoн ва тафаккури рузмарра атеар истифoдa мeбapaнд.

Ба инxo дoxил мeшaвaнд: густариш, такмидихи, пypcиш ва муттахид шудан.

Густариш.

Дар густариш, истираи мафхуми маъмули 6o 6apxe аз истилoxoтxoи маъмули шарти ба вocитaxoи нави зaбoни ифoдa мeëбaд, ки дар муаррифи бар аахи yнcypxoи мафхуми дар дoиpaи манбаъ аюкаманд мeбoшaд.

Такмилдихи.

Такмилдихи аз густариш фарк д0paд, дар o^ ки вай yнcypxoи мавчудаи мaнбaъpo ба тарики гайримукаррари таквият мeбaxшaд. Ба чoи илoвa намудани ужури нав ба дoиpaи манбаъ, вай мавчудияти чизи нaвpo 6o тарзи гайршдди ба даст мeдapopaд.

Пуршш.

Дар дaстгoxи шoиpoнaи пypcиш, шoиpoн мeтaвoнaнд xyд мyвoфики мaкcaд будани истиopaxoи рузмарраи умумии Mopo дар тахти шубха гyзopaнд. Бинбар хамин хам, тартиби шинoxти пypcиши истиopaxoи кабулшудаи 6oacoc буда, мeтaвoнaд бакши вазифаи acocии oфapaндa ё paccoM бoшaд.

Муттахид шудан.

Муттахидшави шoяд тартиби ё мexaнизми аз хама пypкyввaтe, ки аз чaxopчyбaи рузмарраи тартиби мафхуми бepyн бapoяд (aMMo хануз аз 6o истифoдa аз мaвoдxoи тафаккури рузмарраи маъмули). Раванди муттахидшави мeтaвoнaд фaъoл бoшaд ва ба ин тартиб бар acoc шавад, дар як вакт ба1^ аз истиopaxoи рузмарра.

Taчaccyми шaxcият.

Taчaccyми шaxcият дaстгoxи истиopaги мeбoшaд, ки oRpo низ ба таври умуми дар адабиёт истифoдa мeбapaнд. Ин нукгаи назари зaбoни шoиpoнa ба таври вaceъ аз назари зaбoншинocии шинoxти аз тарафи 4,op4 Лaкoф ва Марк Typнep oMyxra шуда буд. Якe аз мaфxyмxoи мaчoзи, ки aкcap дар адабиёт тачагсум мeëбaд ин зaмoн - вакг мeбoшaд. Зaмoн ин дузд ва xиpc ва гайра мeбoшaд.

Taчaccyми шaxcият ба mo ба истифoдa аз дoниш дар мавриди xyдaмoн ба дарк кардани чaнбaxoи дигари чaxoни имкoният мeдиxaд. Ба мoнaнди вакг, марг, кyввaxoи табии aшëxoи бeчoн, ва гайрахд

Истиopaxoи тacвиpй.

Шсър тacвиp ё тacaввypи истиopaxopo фapoвoн мeкyнaд, ки аз чyзъиëтxoи шyoъ гани мeбoшaнд.

Чунин истиорахои мафхуми накшаи тасвириро истифода намебаранд, балки тасвирхои ганиро истифода мебаранд. Намунахои зерини Золтан Ковексесро, ки дар шеър вохурдаанд меорем:

Зани ман... ки камараш соати регдор мебошад ё соатшиноси мебошад.

Ду тасвирхои дакик: якеаш тани зан аст ва дигараш барои соатшиноси аст.

Симохо ё тасвир дар шакли ду чиз ё восита асос ёфтаанд. Вобаста ба истиора мо тасвири ба шакли дакики соатшиносиро мегирем ва накшаи онро бар руи шакли дакики бадани зан инъикос мекунем. [4, с.3-4].

«Истиорахои бузург»

Баъзе аз метафорахо, маъмули ё нав, метавонанд аз хамаи матнхои адабиёт гузаранд, безарурати карор гирифтан дар асоси ин истиорахо, истиорахои бузург, ки боис мешаванд, ки сатхи ин микро исторахоро умуман дар матн равшан мекунад. Аз руи коида дар шакли он, ки олимон номидаанд яъне микро истиора зохир меёбанд.

Дар ин бахш мо дар бораи истиора дар адабиёт назар кардем ва мо фахмидем, ки бисёре аз шоирон ва нависандагон хамин гуна истиорахои мафхумиро, ки оддианд истифода мебаранд, барои он, ки истиорахои оддии мафхуми мунтазам аз тарафи шоирон ва нависандагон бо як катор роххо дигаргун сохта мешавад. Бо густариш, такмилдихи, пурсиш ва муттахид шудан.

Тачассум яке аз воситахои пахншуда ва умумие мебошад, ки дар матнхои адаби истифода бурда мешаванд. Мо нишон додем, ки чаро мафхуми мачозии замон рохи он аст ба тачассуми шахсият.

Матщои адаби низ дар истиорахои асосёфта ба тасвир фаровон аст. Ин тасвирхои як дарача, ки якчанд унсурхои накшабардории як тасвирро ба дигараш талаб мекунад. Харчанд, ки одамон дар мавриди дастур додани бечуну чаро оиди кадом унсуре, ки аз як накшаи тасвир, ки бар руи унсури дигар, онхо метавонанд нигоштхоро бемуваффакиятона ба анчом расонанд, дар раванди тарчумаи танхои адаби. Баъзе аз истиорахо аз тарики тамоми матнхои адаби густариш меёбанд ё бахши бештари онон. Инро истиорахои густурда ё истиорахои бузург меноменд. Онхо метавонанд, ки ба таври васеъ дар матнхо вохуранд аммо одатан ба он шакле вомехуранд, ки олимон онро микро истиорахо меноманд.

АДАБИЁТ

1. Ковексес З. Истиора ва Эхсосот: Забон, фарханг ва Бадан дар Хрссиётй Инсони. / З.Ковексес // Донишгохи Кембрич. Матбуот-2003. С.56-68.

2. Ковексес З. Истиора: Муаррифии амалй / З.Ковексес // матбуоти Донишгохи Оксфорд -2002. С. 4-19

3. Лакоф Ч,. Чонсон М. Истиорахое, ки мо бо он зиндаги мекунем. / Ч,.Лакоф // Чикаго: Матбуоти Донишгохи Чикаго. -1980. - С.23-45.

4. Лакоф Ч. Турнер М. Бештар аз далели сард: Рохнамои дурусти истиораи шоирона. / ЧЛакоф Чикаго. Матбуоти Донишгохи Чикаго. -1989. - С.3-4.

5. Чонсон М. хулосахои философи дар маънишиноси. / М.Чонсон // забоншиносии шинохти. 1992-С.345-366.

6. Экман П. Давидсон Ричард Й. табиати эхсосот: Саволхои асосй.// Матбуоти Донишгохи Оксфорд. Оксфорд -1994. -С.87-89.

7. Ю. Нинг. Истилохотхои истиорагии хашм ва хушбахти дар забони англиси ва хитои. Истиора ва амалиёти рамзи. / Ю.Нинг - Пекин-1995. - С.59-92.

8. Blokh M.Y. A Course in Theoretical English Grammar. / M.Y. Blokh -М., 2000.

9. Curme G.O. A Grammar ofthe English language, v.3. / G.O. Curme - Syntax, N.Y. 1931.

10. Curme G.O. Principles and Practice of English Grammar, / G.O. Curme N.Y., 1947.

11. Fi1mоre Ch. The Case for Case. - Universal in Linguistic Theory. / Ch. Filmare - N.Y. 1968.

12. Ganshina M., Vasilevskaya N., English Grammar, / M.Ganshina, N.Vasilevskaya - M., 1964.

РОЛЬ МЕТАФОРЫ И ОБРАЗНОГО ЯЗЫКА В ЭМОЦИОНАЛЬНЫХ КОНЦЕПЦИЯХ

Когда ученые имеют дело с языком эмоций, многие из них делают вид, что язык просто состоит из десятков слов.

Такие как гнев, страх, любовь, радость и так далее. Но Золтан Ковексес настаивает на том, что это только часть нашей языковой эмоции. Эмоциональные слова - это выражения и описания (или слова или фразы). Некоторые эмоциональные слова могут выражать эмоции. Например, слово «интересно или страшно»! когда вы находитесь под влиянием. Возникает очевидный вопрос: все ли эмоции можно выразить таким образом, а какие нет и почему. Другие слова эмоции (возбуждение) могут выражать эмоции, которые они выражают, или могут относиться к таким словам, как гнев и нервозность, радость и счастье, грусть и депрессия, которые используются в процессе. Получать. Следует отметить, что в особых случаях рекомендация эмоциональных терминов также может выражать определенную эмоцию. Пример «Ялюблю тебя», в котором слово «эмоция» используется для описания эмоции, используется как для описания, так и для выражения эмоциональной любви.

Ключевые слова: гнев, страх, любовь, радость, эмоции, нервозность, счастье, грусть, депрессия, возбуждение.

THE ROLE OF METAPHOR AND FIGURATIVE LANGUAGE IN EMOTIONAL CONCEPTS

When scholars deal with the language of emotions, many of them pretend that the language simply consists of dozens of words.

Such as anger, fear, love, joy and so on. But Zoltan Covexes insists that this is only part of our linguistic emotion. Emotional words are expressions and descriptions (or words or phrases). Some emotional words can express emotion. For example, the word «Something interesting or scary»! when you are under the influence. The obvious question is whether all emotions can be expressed in this way and which ones are not and why. Other words of emotion (excitement) may express the emotions they express, or they may refer to words such as anger and nervousness, joy and happiness, sadness and depression, which are used in the process receive. It should be noted that in special cases the recommendation of emotional terms can also express a specific emotion. The example of 'I love you', in which the word emotion is used to describe emotion, is both used to describe and express emotional love.

Keywords: anger, fear, love, joy, emotion, nervousness, happiness, sadness, depression, excitement.

Сведение об авторах:

Эмомов Некруз Исматуллоевич - докторант (PhD) кафедры сопоставительный типологии языкознания Таджикского государственного педагогического университета им. САйни. Тел: (+992) 985131392E-mail: nekruz.emomov92@mail.ru.

About the author:

Emomov Nekruz Ismatulloevich - Doctor (PhD) Tajik State Pedagogical University named after S. Aini. Tel: (+992) 985131392E-mail: nekruz.emomov92@mail.ru.

ТАХДИЛИ ЛУГАВЙ ВА СОХТОРИИ ИБОРА-ИСМХОИ ХОСИ «ЁДДОШЩО»-И С.АЙНЙ

Имомбердиева С.

Донишгоуи давлатии омузгории Тоцикистон ба номи САйни

Омухтану аз нигохи вижагихои забонй мавриди баррасй карор додани ибора-исмхои хоси осори бадей дар айни хол хеле муфидовар буда, бо ин рох дарачаи корбурди чойномхо, номи ашхос ва дигар навъи марбути исмхои хоси дар шакли ибора ифода ёфтаро дар офаридани манзара ва тасвири ходисаи таърихию бадей муайян кардан мумкин аст. «Ёддоштхо»-и устод С.Айнй низ яке аз асархои тарчумаихолй буда, фарогири хаводису вокеоти гуногуни охири асри XIX ва ибтидои асри XX халки точик махсуб ёфта, дар инъикоси ин ходисахо ибора-онумхо, яъне номхои марбут ба одамон, наботот, чойномхо ва дигар навъи исми хос зикр гардидаанд. Мо тасмим гирифтаем, ки дар доираи ин маколаи илмй исмхои хоси дар колаби ибора ифодаёфтаи асарро аз нигохи лугавй ва сохторй мавриди баррасй карор дода, то андозае вижагихои онхоро муайян намоем.

Гуфтан чоиз аст, ки як кисми асосии маводи марбути ибора-исмхои хоси «Ёддоштхо»-ро чойномхои махалй ё навъи ойконим-ибора фаро мегиранд. Аз баррасии ин гурухи чойномхо маълум гардид, ки онхо дар асоси колаби ибораи озоди нахвй ташаккул ёфтаанд. Маводи аз асари мавриди назар гирдовардаамон аз он гувохй медихад, ки бештари вожагони таркиби ин навъи чойномхо мансуби забони точикй буда, дар хамин замина ташрех намудани онхо имконпазир аст. Холо барои таквияти андешаамон чанд мисол меоварем: Махрллаи Боло, Деунави Абдуллоцон, Мири Араб, Болои Руд, Боги Афзал, Кущ К,оф, Работи Крзоц, Маддоуони Бухоро, Болои Х/авз, Тахти Кургон, Осиёи Миёна, Мадрасаи Цаьфархоца, Махрллаи Шофирком, Тоци Заргарон, Тоци Тиргарон, Мазори Бахруддини Нацшбанд, Мазори Хоца Исуоци Калободи, Мадрасаи Мирзо Улугбек, Мадрасаи Заргарон, Гузари Дегрези, Гузари Мехчагарон, Гузари Калобод, Мазори Чилдухтарон, Таги Шур, Бозори Нав, Бозори Хуца, Сари Бозори Fозиён, Кавкази Шимоли, Хонаи Каьба, Дарвозаи Имом, Майдони Машци Сарбоз, Таги пушта, Чорбоги Ашурихона, Шахри Сабз, Кучаи Сангин, Хрммоми Кунцак, Таги Манор ва г.

Ибора-исмхои хоси асари «Ёддоштхо»-и устод С. Айниро боз аз руйи колабхояшон ва мазмуну мухтавояшон ба чандин зергурух чудо кардан мумкин аст:

-Ибора-урбанонимх,о. Ба ин гурух, асосан, он чойномхо ё урбано- нимх,о дохил мешаванд, ки навъе аз топонимхо буда, номи дилхох, мавзеи дохилишахрй, яъне агороним, годоним, хороними шахрй, экклезионим, ойкодомонимро фаро мегиранд. Ин навъи топонимхо аз чузъхои 8ibs (шахрй) ва onim (ном)-и лотинй шакл гирифтаанд. Холо доир ба ин гурух аз асари «Ёддоштхо» чанд мисол меоварем: Работи Крзоц Маддоуони Бухоро, Болои Хрвз, Тахти Кургон, Махрллаи Шофирком, Тоци

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.