CC BY
112
13.00.02.НАЗАРИЯ ВА УСУЛХООИ ТАЪЛИМУ ТАРБИЯ 13.00.02.ТЕОРИЯ И МЕТОДИКА ОБУЧЕНИЯ И ВОСПИТАНИЯ 13.00.02.THEORY AND METHODS OF TEACHING AND UPBRINGING
ТДУ37.02+37.091.214+373.5.016 ТКБ 74.4+74.560
Абдуцодиров Абдусаттор, профессори кафедраи методикаи таълими забон ва адабиёти тоцик; Во^идова Нодира Абдусатторовна, омузгори кафедраи умумидонишгоуии забощои хориции МДТ «ДДХ ба номи акад.Б.Гафуров» (Тоцикистон, Хуцанд )
Абдукодиров Абдусаттор, профессор кафедры методики преподавания таджикского языка и литературы; Вохидова Нодира, преподаватель общеуниверситетской кафедры иностранных языков ГОУ «ХГУ имени акад.Б.Гафурова» (Таджикистан, Худжанд)
Abdukodirov Abdusattor, Professor of the department of Tajik language and literature methods of teaching; E-mail: abdussator.abdukodirov@mail/ru; Vohidova Nodira, lecturer of the all-University department of foreign languages under the SEI "Khujand State University named after acad. B.Gafurov" (Tajikistan,Khujand),E-mail:vohidova2020@mail.ru
Вожауои калиди: забони давлатй, русй, англисй сиёсати забон, маруалаи нави рушди забощо, забони такягоуй, такмили таълими забощо
Мацола ба таулили масъалауои рушди забони давлатй (тоцикй) ва такмили таълим ва омузиши забонуои русй ва англисй дар замони истицлолияти давлатии Чумуурии Тоцикистон дар се маруала бахшида шудааст.Маруалаи нави рушд ва такомули таълими забонуо ба цабул ва амалисозии ду ууццати расмй - Карори Хукумати Чумуурии Тоцикистон аз 30 августи соли 2019 № 438 «Дар бораи такмили таълим ва омузиши забонуои русй ва англисй дар Чумуурии Тоцикистон барои то давраи соли 2030» ва Карори Хукумати Чумуурии Тоцикистон аз 28 ноябри соли 2020 №647 «Дар барои Барномаи рушди забони давлатй барои солуои 200 - 2030» алоцаманд аст, ки дар мацола муутавои онуо аз лиуози мацсад ва вазифауо мавриди мууокимаи илмй -методй царор гирифтаанд.Масъалауои рушд ва такомули таълими забонуо дар заминаи омили экстралингвистй - пешрафти бемайлони ицтимоию сиёсй, афзудани эътибори байналмилалии Чумуурии Тоцикистон ташаккули худогоуии миллии насли имруза, уамчунин тавсеа ёфтан ва устувор гардидани мавцеи забони тоцикй дар маруалаи уозира маънидод гаштааст.
Ключевые слова: государственный язык, русский, английский, языковая политика, новый этап развития языков, опорный язык, совершенствование преподавания языков
Статья посвящена анализу вопросов развития государственного (таджикского) языка и совершенствования преподавания русского и английского языков в период государственной независимости Республики Таджикистан. Новый этап развития и совершенствования преподавания русского, английского и таджикского языков основан на официальных документах, таких как Постановление Правительства Республики Таджикистан от 30 августа 2019 года, № 438, «О совершенствовании преподавания и изучения русского и английского языков в Республике Таджикистан в период до 2030 года» и Постановление Правительства Республики Таджикистан от 28 ноября 2020 года, № 647, «О государственной программе развития государственного языка в 2020-2030 годы», которые в статье подвергнуты научно-методической интерпретации. Проблемы развития и совершенствования преподавания таджикского, русского и английского языков рассмотрены на базе экстралингвистических факторов - повышение международного престижа Республики Таджикистан, формирование национального общественного самосознания, расширение и укрепление сфер функционирования таджикского языка на современном этапе.
РОЦЕЪ БА БАРНОМА^ОИ НАВИ ДАВЛАТИИ РУШДИ ЗАБОЩО ВА ТАКОМУЛИ ТАЪЛИМИ ОЩО
О НОВЫХ ГОСУДАРСТВЕННЫХ ПРОГРАММАХ РАЗВИТИЯ ЯЗЫКОВ И СОВЕРШЕНСТВОВАНИИ ИХ ПРЕПОДАВАНИЯ
CONCERNED WITH NEW STATE PROGRAMS FOR DEVELOPMENT OF LANGUAGES AND THEIR TEACHING IMPROVEMENT
Key words: state language, Russian, English, language policy, new stage of languages development, reference language, language teaching improvement
The article dwells on the analysis beset with state (Tajik) language development and teaching Russian and English languages improvement covering three stages of the period appertaining to state independence of Tajikistan Republic.A new stage of teaching Russian, English and Tajik languages development and improvement is based on two official documents - Resolution of Tajikistan Republic Government dated August 2019, No. 438 "On the Improvement of Teaching and Learning Russian and English Languages in Tajikistan Republic until 2030" and Resolution of Tajikistan Republic Government dated November 28, 2020, No. 647 "On State Program for State Language Development in 2020 - 2030", which have been subjected to scientifico-methodological interpretation.The problems dealing with development and improvement of teaching Tajik, Russian and English languages are considered proceeding from extralinguistic factors - increasing the international prestige of Tajikistan Republic and building of national social self-awareness, expansion and strengthening of the spheres of functioning of the Tajik language at the present stage.
Дар сй соли истиклолият халки точик дар сохахои хочагии халк - истехсолот, маориф, илм, фарханг ва гайра ба дастовардхои намоён ноил гардид. Яке аз комёбихои арзишманди сохаи илму фарханг дар Точикистон ташаккул ёфтани сиёсати забон мебошад. Сиёсати забон чист? Бахое, ки Сарвари давлат ба накши забон дар чамъият медихад ва тадбирхое, ки аз чониби хукумат барои чойгохи ичтимоию сиёсй пайдо кардани забон дар мамлакат амалй месозад, сиёсати давлатии забонро ташкил менамояд.
Тахаввули забони давлатиро дар солхои истиклолият ба се мархала чудо кардан мумкин аст, ки аломатхои ташаккули онхо ба кабули конун ва тадбирхои давлатй оид ба забон алокаманд аст. Дар доираи хамин мархалахо забони точикй вусъат гирифт ва сиёсати забон дар Точикистон ташаккул ёфт.
Дар мархалаи якум мохият ва мазмуни тахаввули забон вобаста ба Конуни аввали Чумхурии Точикистон "Дар бораи забон" (1989) мебошад. Мухимтарин дастовард дар ин мархала макоми маъмурй - хукукй пайдо кардани забони точикй мебошад: забони точикй дар хамаи чабхахои хочагии халки Точикистон забони расмии корй, давлатдории миллй гардид.
Дар мархалаи дуюм, ки марбут ба ^онуни Чумхурии Точикистон "Дар бораи забони давлатй" (2009) аст, пояхои ичтимоию сиёсии забони точикй устувор гардиданд ва барои ба сатхи забони илмй бардоштани забони точикй тадбирхо андешида шуданд. Аз чумла, дар назди дастгохи Президенти Чумхурии Точикистон Кумитаи забон ва истилохот ташкил гардида, ба амал баровардан ва назорат кардани барномахои давлатй доир ба забон ба ухдаи он гузошта шуд.
Мохияти асосии мархалаи сеюмро дар баробари тахким бахшидан ба пояхои ичтимоию сиёсй ва рушди илмй боз афзудани мавкеи забони давлатй хамчун забони такягохии таълим ва омузиши забонхои хоричй, бахусус забонхои русй ва англисй, ташкил менамояд. Ин матлаб аз дастур ва вазифагузории Сарвари давлат, Пешвои миллат, мухтарам Эмомалй Рахмон бармеояд.
Дар шароити кунунии чахонгароии халку миллатхо хеле мубрам гаштани забондонй, аз чумла, дар сатхи тахассусй донистани забонхои хоричй, пеш аз хама, русию англисй, дар баромадхои Пешвои миллат аз Паём сар карда дар хар маврид таъкид мегардад. Чунончи, дар суханронии мухтарам Эмомалй Рахмон ба муносибати Рузи дониш масъалаи накши такягохии забони давлатй дар таълим ва омузиши забонхои хоричй хеле вокей баён гаштааст: "Бисёр мухим аст, ки, - таъкид доштанд Сарвари давлат, - омузиши забонхои хоричй дар заминаи конуну коидахо ва меъёрхои забони адабии точик сурат гирад, яъне аввал забони модарии худро ба дарачаи олй бояд донист ва сипас, дар киёс бо дастурхои он дар фарогирии забонхои хоричй икдом намуд.
%ар к-у бо забони худ сухандон гардад, Донистани сад забон-ш осон гардад» [3, с.3].
Вобастагии дарсхои забони модарй ба самаранокии таълим ва омузиши забонхои хоричй дар барномахои рушд ва такмили таълими забонхои точикй ва хоричй низ алохида таъкид гардидааст. Масалан, дар «Барномаи давлатии такмили таълим ва омузиши забонхои русй ва англисй дар Чумхурии Точикистон барои давраи то соли 2030» [2] чунин омадааст: «-зарурати таълими босифати забони давлатй барои самаранок таълим додани забонхои русй ва англисй мусоидат дорад». (банди 8). Яъне сустии таълими забони давлатй боиси бесамарии таълими
заб онхои русй ва англисй мегардад. Хамчунин дар банди 21 Барномаи чунин гуфта шудааст: «Ба омузгорони муассисахои таълимй бояд шаклхои самараноки ташкили фаъолияти омузгор омузонида шавад, ки зимни он омузиши фанхои асосии таълимй дар якчоягй бо ташаккули салохиятхои нутрии таълимгирандагон аз забони русй ва англисй, омузиш ва хифзи забони модарй ва фарханги миллии хал;и точик сурат мегирад» [2,с.5].
Раванди чахонгарой дар масъалаи сифат ва самаранокии забономузй сатхи пасти таълимро бештар дар омузиши забонхои хоричй аён кард, ки ин маънй дар фасли «Тахлили вазъи таълими забонхои русй ва англисй дар Чумхурии Точикистон» чунин баён гардидааст: «самаранок набудани мазмуни барномаи таълими забоншиносй дар муассисахои тахсилоти миёна ва олии касбй, ки ба такмили фаъолияти касбй имкон намедихад" ва низ таъкид шудааст: "зарурати таълими босифати забони давлатй барои самаранок таълим додани забонхои русй ва англисй" [2, с.2] таъкид шудааст.
Хамчунин ;айд карда мешавад, ки «нокифоя будани ташаккул ва рушди инфрасохтор, шабакаи акредитатсияшудаи марказхои омузиши забонхои русй ва англисй низ раванди омузиши забонхоро хавасманд намесозад, барои баланд бардоштани сатхи фархангии забономузии ахолй ва куллан бехтар кардани сифати таълими забонхои русй ва англисй мусоидат намекунад» (банди 9).
Хамин тари;а, матлаб ва вазифаи асосии «Барномаи давлатии такмили таълим ва омузиши забонхои русй ва англисй барои давраи то соли 2030» фарохамсозии шароити нав барои такмили таълим ва омузиши забонхои русй ва англисй бо ма;сади «ворид шудан ба фазои байналмилалии коммуникативй (банди 13) ва аз нав дида баромадани тамоми низоми таълим дар Чумхурии Точикистон» (банди 8) мебошад.
Афзалияти барномаи мазкури таълими забонхои русй ва англисй аз он чихат низ ба назар мерасад, ки барои амалисозии Барнома аз хисоби бучет, хисоби махсуси муассисахои илмию таълимй ва сармояи хоричй ба андозаи умумии 1 миллиарду 4 миллиону 866 хазору 467 сомонй маблаг чудо карда, истифодаи он сол ба сол (то соли 2030) бо зикри сохахо нишон дода шудааст. Чунончи, барои тарчума аз забонхои русй ва англисй ба точикй 3 миллиону 700 хазор, омода кардани кадрхои баландихтисос 295 хазор, таълиф ва нашри рахнамои таълим ва китобхои дарсй 288 хазор, тахия ва нашри маводи таълим 241 хазор сомонй ва гайра пешбинй гардидааст.
Сиёсати забон дар Точикистон аз солхои аввали асри XXI ба таври муттасил ба амал бароварда шуда истодааст. Нахустин ^арори Хукумати Чумхурии Точикистон «Дар бораи такмили таълими забонхои русй ва англисй дар Точикистон барои солхои 2004-2014» №508 аз 2 декабри соли 2003 ба тасвиб расида буд ва он минбаъд бо ;арори нави Хукумати Чумхурии Точикистон барои солхои 2015 - 2020 тамдид гардид. Оид ба забони точикй бо ^арори Хукумати Чумхурии Точикистон № 335 аз 30 июни соли 2012 низ барои солхои 2012 - 2016 барномаи давлатй ;абул шуда буд. Инак, «Барномаи рушди забони давлатй барои солхои 20202030», ки бо ;арори Хукумати Чумхурии Точикистон № 647 аз 28 ноябри соли 2020 [3] ба тасвиб расидааст, ки ба мисли «Барномаи давлатии такмили таълим ва омузиши забонхои русй ва англисй дар Чумхурии Точикистон давраи то солхои 2030» барномахои мархалаи нав мебошад.
Барномахои мархалаи нав доир ба забон ва таълими он дар заминаи тахкими пояхои давлатдории точикон, мав;еи шоиста пайдо кардани Чумхурии Точикистон дар байни кишвархои пеш;адаму навовар муяссар шуд. Дар онхо ба вазъи таълими забонхо, аз чумла, камбудихо бахои во;ей дода, ба масъала аз дидгохи дастовардхои чахонй назар афканда шудааст. Чунончи, дар ;исмати «Му;аррароти умумй" омадааст, ки «сиёсати давлатй оид ба забони Чумхурии Точикистон дар асоси меъёрхои байналмилалии баробарии забонхо амалй карда мешавад» (банди 4). «Забони точикй хамчун забони давлатй дар рушди сохахои илму фарханг, сиёсат, и;тисодиёт, муносибатуои байналмилалй (таъкиди муаллифон А.А., В.Н.) ва самтхои дигар дар Чумхурии Точикистон истифода мешавад" [3, с.24-25].
Дар хамин замина вобаста ба технологияи муосир ичрои вазифахо, амсоли ташкили дарсхои омузиши забони точикй тари;и онлайн дар шабакахои интернет, ворид намудани фархангномахои электронй дар шабакаи интернет, тахия ва эчоди барномахои компютерй ва мобилй ба забони давлатй, тахияи барномахои махсуси омузиши забони точикй барои точикони му;ими кишвархои дигар дар назар дошта шудааст. Хамчунин омузиш ва истифодаи тачрибаи кишвархои дигар дар амалй кардани сиёсати давлатии забон аз вазифахои умда ба шумор меравад.
Умуман гирем, дар "Барномаи рушди забони давлатй барои солхои 2020 - 2030" вазифагузорй дар доираи самтхои худудй, илмй, таълимй - методй, тарбия дар рухияи ифтихори миллй, таъмини равобити илмию таълимии забонуои давлатию хоричй мушаххасан зикр ёфтааст. Аз он чумла:
- ташкили низоми ягонаи таълими мутахассисони забони тоцикй;
такмили барнома, надшахои таълимй, китобхои дарсй ва дастурхои таълимии забони тоцикй барои факултетхои филологияи точик дар муассисахои тахсилоти олии касбии чумхурй;
тахияи барномахои тахдидотии дорои бартарияти илмй дар иртибот ба таълими забони точикй;
тахияи барномахо ва дастурхои забони точикй дар асоси равишхои нави омузиши забон; такмили стандартхои давлатии тахсилот дар иртибот ба забони давлатй;
тахия ва тасдиди барномаи омузиши забони точикй дар муассисахои таълимии тахсилашон бо забонхои дигар;
таъсиси кабинетхои забони точикй дар муассисахои таълимии тахсилоти умумй, ибтидой, миёна ва олии касбй;
ба рох мондани омузиши мархала ба мархалаи забони точикй дар муассисахои таълимии тахсилоти олии касбии равияи техникии чумхурй;
- ташкили омузиши «Коидахои имлои забони точикй» барои кормандони вазорату идорахо, мадомоти ичроияи махаллии хокимияти давлатй;
- таблиги арзишхои забони давлатй тавассути барномахои махсуси телевизионй ва радиой барои кишвархои хамзабон ва точикони сокини кишвархои хоричй;
баланд бардоштани сатхи касбии рузноманигорон ва кормандони воситахои ахбори омма дар иртибот бо донистани забони давлатй;
ташкили семинархои сайёр ва дарсхои омузиши забони точикй дар мадомоти ичроияи махаллии хокимияти давлатии шахру нохияхои чумхурй; тахдиди номхои мавзеъхои чугрофии кишвар; баррасй ва омузиши вожаву истилохоти таърихии забони точикй ва гайра [3, с.26-27].
Таъмини рушди устувори забони точикй ва сиёсати давлат дар ин соха дар ду маршала аз руйи шаш самт рохандозй гардидааст.
Маруалаи аввали Барнома солхои 2020-2025-ро фаро гирифта, мазмуни онро тахияи лоихахо оид ба ворид намудани тагйиру иловато ба санадхои меъёрию худудй ва донунгузории сохдвй, таъмини густариши забони давлатй хдмчун бунёди маънавии миллй, ташхис ва интишори истилохоти сохдвй ташкил медихдд.
Маруалаи дуюм (солхои 2026-2030) аз роххои амалисозии масъалахои тахдидотй, омузишй, ташкилй ва назоратй иборат аст.
Дар заминаи ичрои тадбирхои пешбинишуда таъмини рушди забони давлатй аз руйи шаш самти зерин ба амал бароварда мешавад:
- омузиш, назорат, тахлил ва амалисозии сиёсати забони давлатй;
- андешидани тадбирхо барои таъмини заминаи меъёрии худудй;
- густариши забони давлатй хамчун бунёди маънавии миллй ва таргибу ташвиди он дар воситахои ахбори омма;
- тахдиди масъалахои назариявй ва амалии забони давлатй;
- тахия ва нашри фархангномахо, муховарахо ва дастурамалхо;
- тахкими робитахои байналмилалй дар химоя ва рушди забони давлатй берун аз худуди Ч,умхурии Точикистон.
Дастовардхо дар хамаи самтхои фаъолият аз руйи нишондоди банди «7. Натичахои нихоии Барнома» бахогузорй мегардад.
Вазифахо дар «Надшаи амалисозии Барномаи рушди забони давлатй барои солхои 20202030», ки ба дарори Хукумати Ч,Т аз 28 ноябри соли 2020, № 647 замима гардидааст, бо зикри мушаххаси номгуи чорабинихо, мухлати ичро ва ичрокунандагон - вазоратхои дахлдор, Кумитаи забон ва истилохи назди Хукумати Ч,Т, Академияи миллии илмхои Точикистон, Комиссияи олии аттестатсионии назди Президенти Ч,умхурии Точикистон , хукуматхои шахру вилоятхо тазаккур ёфтаанд.
Надшаи мазкур аз 5 банд иборат аст: Тахияи санадхои меъёрию худудй.
Тахдиди масъалахои назариявй ва амалии забони давлатй, тахия ва нашри фархангномахо ва
д астур ам алхо .
Тадбирхои назорати сиёсати забони давлатй.
Чор абинихои ташкилй, тадбирхои амалисозй ва омузиши сиёсати забони давлатй. Химоя ва рушди забони точикй дар муносибатхои байналмилалй.
Вобаста ба вазифагузорй аз ин ;исмхо «тах;и;и масъалахои назариявй ва амалии забони давлатй» дар таълими забонхои хоричй, аз чумла, забонхои русй ва англисй хамчун забони такягохй истифода кардани забони давлатй (точикй) мебошад.
Амалияи мафхуми «забони такягохй» ба методистон ва омузгорон шинос аст. Дар таъмини забонхои хоричй мувофи;тарин усули фахмонидани меъёрхои фонетикй ё лексикию грамматикии забони омухташаванда такя ба забони модарй мебошад, зеро донишчуён бо ;онуну ;оидахои забон дар мисоли забони модарии худ дар худуди соатхои зиёди таълимй дар мактаб хеле муфассал шинос мешаванд ва дар корбурди онхо махорат ва малака пайдо мекунанд. Ёдовар мешавем, ки фанни забони точикй дар синфхои 5-11-и точикй дар хачми 578 соат таълим дода мешавад. Албатта, ба манфиати таълим аст, ки шогирдон ин дониш, махорат ва малакаи забондониро хамчун маърифати арзишманд дар таълими забонхои хоричй истифода баранд. Ин кор бахусус дар таълими забонхои русй ва англисй, ки аз мухимтарин забонхои хоричй дар замони муосир махсуб меёбанд, айни муддао мебошад, зеро забонхои точикй, русй ва англисй ба як оилаи забонхо - хиндуаврупой дохил мешаванд.
Асосхои илмй ва методии ба сифати забони такягохй ба кор бурдани забони давлатй (точикй) дар таълими забонхои хоричй, хусусан русй ва англисй, аз вазифахои мухими Барнома ба шумор меравад. Ин амал дар такмили таълими забони точикй низ мусоидат дорад, чунки дар му;оисаи типологй омухтан ва омузонидани ду ё зиёда забон хамеша ба манфиати забонхои хам такягохй ва хам омухташаванда мебошад.
Ба сифати забони такягохй корбаст кардани забони точикй имкон фарохам меорад, ки баъзе норасоихои китобхои дарсии «Забони точикй» барои мактабхои миёна бартараф карда шавад. Масалан, хеле ва;т инчониб дар байни олимону методистон саволи «Оё барои забономузй таълими грамматика зарур аст? чавоби ани;и худро намеёбад. Забони такягохй, пеш аз хама, ба ;оидаву меъёрхои таносуби овозхо, калимасозй, ибораю чумлабандй асос меёбад. Хамаи онхо якчоя тамсила (модел)-и забон аст, ба ибораи дигар, ;оидахои фонетикй, лексикй ва грамматикй дар омузиши му;оисаи типологй хамчун асос хидмат менамоянд.
Яке аз тафовутхои намоён дар «Барномаи рушди забони точикй барои солхои 2020 - 2030» дар мазмуни банди «6. Химоя ва рушди забони точикй дар муносибатхои байналмилалй» ифода ёфта, мачмуи тадбирхоро рочеъ ба мустахкам кардани мав;еи забони давлатй дар кишвархои бурунмарзй дар бар мегирад, аз чумла:
-баргузории рузхои забон, адабиёт ва фарханги точикй дар кишвархои хоричй; -ташкили озмуну чорабинихо доир ба забони точикй дар байни точикони бурунмарзй ва дар муассисахои дипломатию консулй, созмону чамъиятхои точикон;
-густариши хамкорихои муассисахои дипломатию консулй, созмону чамъиятхои точикон дар самти хифз ва рушди забони точикй бо хамватанон ва точикони бурунмарзй;
-бо китобхои дарсй, дастурхои методй, адабиёти бадей ва матбуоти даврй бо забони давлатй таъмин намудани точикони берун аз худуди Точикистон;
-чудо намудани квотахо барои точикони хоричи кишвар дар факултетхои забон ва адабиёти точики муассисахои таълимии тахсилоти олии касбй;
-омузиши вазъи забони точикони му;ими кишвархои хоричй;
-тах;и;и осори хаттй ва точикшиносй ба забони точикии махфуз дар китобхонахои кишвархои хоричй;
-ташкили маркази омузиши забони точикй ва точикшиносй дар назди сафоратхонахо ва консулгарихои Чумхурии Точикистон;
-тахкими робитахои илмию тах;и;отй бо пажухишгоххои хоричй дар иртибот ба илми точикшиносй.
Хотирнишон карданием, ки мазмуни ин банди Барнома аз густариши мав;еи ичтимоию сиёсй ва нуфузи забони давлатии точикон дар замони муосир дарак медихад.
Дар интихо бояд зикр кард, ки Барномаи мазкур дар МДТ-и «Донишгохи давлатии Хучанд ба номи академик Бобочон Гафуров» дар садади татби; ;арор дорад. Аз чумла, мутоби; ба на;шаи кори Комиссияи татби;и ^онуни Чумхурии Точикистон «Дар бораи забони давлатй» дар Донишгох фармоиши ректор аз 25 сентябри соли 2021, №560 ба тасвиб расид. Аз руи он кафедрахои забоншиносй ва шуъбахои дахлдори Донишгох вазифадор шудаанд, ки бахри
амалисозии Барномаи мазкур фаъолият намоянд: бояд барномахои дурнамои илмй -таддидотии кафедрахои забоншиносй барои солхои 2021-2025 бо назардошти нуктахои «Барномаи рушди забони давлатй барои солхои 2020 - 2030» тачдиди назар карда шавад; хангоми танзими надшахои корхои илмй ва таълимй - методии солонаи кафедрахо талаботи Барномаи мазкур ба эътибор гирифта шавад; фармоиши мазкур Комиссияи татбиди ^онуни забони давлатии Донишгохро муваззаф менамояд, ки оид ба «Асосхои худудии татбиди ^онуни забони давлатии Ч,умхурии Точикистон «Дар бораи забони давлатии Ч,умхурии Точикистон» бо намунаи хуччатхои коргузории Донишгох мачмуа тахия ва интишор намояд.
Дар назар бояд дошт, ки амалисозии «Барномаи рушди забони давлатй барои солхои 20202030» аз мухимтарин асноди рохандозии сиёсати забон дар Точикистон буда, аз кормандони сохахои илм ва маориф фаъолияти пайваста металабад.
ПАЙНАВИШТ:
1.Эмомалй Рахмон. Забон рукни асосии давлатдории миллист/ Суханронии Асосгузори сулху вахдати миллй, Пешвои миллат, Президенти Ч,умхурии Точикистон ба муносибати Рузи забони давлатии Чумхурии Точикистон//«Омузгор» № 41(12214)аз10октябри соли 2019. - С.3. 2Дарори Хукумати Ч,умхурии Точикистон № 438 аз 30 августи соли 2019 «Дар бораи Барномаи давлатии такмили таълим ва омузиши забонхои русй ва англисй дар Ч,умхурии Точикистон барои давраи то соли 2030». ЗДарори Хукумати Ч,умхурии Точикистон № 647 аз 28 ноябри соли 2020 «Дар бораи Барномаи рушди забони давлатй барои солхои 2020-2030».
REFERENCES:
1. Emomali Rahmon. Language is the Main Pillar of National Statehood / Speech of the Founder of Peace and National Unity, Leader of the Nation, Tajikistan Republic President on the Occasion of State Language Day of Tajikistan Republic // "Teacher" № 41 (12214) from October 10, 2019. - p. 3.
2. Resolution of Tajikistan Republic Government № 438 of 30 August 2019 "On State Program of Teaching and Learning Russian and English Languages Improvement in Tajikistan Republic for the period up to 2030".
3. Resolution of Tajikistan Republic Government № 647 of 28 November 2020 "On State Language Development Program for 2020-2030".
