Научная статья на тему 'РИВОЖЛАНГАН МАМЛАКАТЛАРДА ТАЪЛИМ ЖАРАЁНИ'

РИВОЖЛАНГАН МАМЛАКАТЛАРДА ТАЪЛИМ ЖАРАЁНИ Текст научной статьи по специальности «Науки о Земле и смежные экологические науки»

CC BY
688
72
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
таълим / инновация / тарбия / педагогика / модернизация.

Аннотация научной статьи по наукам о Земле и смежным экологическим наукам, автор научной работы — Усмонова Одина

ушбу мақолада ривожланган давлатларда таълим жараёни тадқиқ этилган

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «РИВОЖЛАНГАН МАМЛАКАТЛАРДА ТАЪЛИМ ЖАРАЁНИ»

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda. PHBO^tfAHrAH MAM^AKAT^AP^A TAt^HM ^APAEHH

YcMOHOBa OgHHa, yKHTyBHH,

OaproHa gaBnar yHHBepcHTera

АННОТАЦИЯ

ушбу маколада ривожланган давлатларда таълим жараёни тадкик этилган. Калит сузлар: таълим, инновация, тарбия, педагогика, модернизация.

Маълумки, Америка Кушма Штатларида болалар 6 ёшдан 17 ёшгача 12 йил укийдилар. Таълим тизими куйидагича ташкил этилган:

1. 3 ёшдан 5 ёшгача мактабгача тарбия муассасаларида.

2. Бошлангич мактаб. Бу боскич 1—5-синфларни уз ичига олади.

3. Тулик булмаган урта мактаб. Бу боскич 6—8-синфлардан иборат.

4. Юкори мактаб. Бу боскич 9—11-синфлар булади.

Юкорида тасдикланган ягона дастурлар булмайди .9-синфгача асосий эътибор табиий фанларга каратилади .Америка мактаблари техникавий жихатдан яхши жихозланган Синфлар компьютерлаштирилган .Укувчилар учун ягона, мажбурий дарсликлар, кулланмалар йук .Х,ар бир мактабда бошлангич синф укувчиларини ташийдиган махсус автобуслар бор. Мактабларининг аксарияти давлат ихтиёрида булиб, давлат маблаги билан таъминланади. Давлат мактабларида текин укитилади. Шахсий мактаблар эса — пуллик укитилади. Давлат мактаблари .Юкори синфлардаги хар бир укувчига алохида укитувчи-мураббий бириктирилади .Факат шу укувчига мос алохида режа тузилади, унинг укишига рахбарлик киладиШахсий мактабда болани укитиш учун бир йилга тахминан ун минг доллар тулаш керак .Бундай мактабларда бой оила фарзандлари таълим оладилар .Америка мактаблари .Америка мактабларида битириш имтихонлари йук. Кимёдан ёки математика, биология, физика ва бошка табиий фанлардан мактаб режасини муддатидан олдин тугатган, барча контрол ишларини топширган укувчига мактабда уКиб юрган вактидаёк шу фанлар буйича узи кирмокчи булган коллежнинг биринчи курси имтихонларини хам топширишига имконият яратилади. Олий укув юртларига кириш учун биздагидек кириш имтихонлари олинмайди. Бирок хар бир абитуриент олий укув юртига кириш учун математика ва инглиз тилидан синов (тест) топширади. Бундай тестлар Америкада хар йили 3—4 марта утказилади. Синов саволлари китоб шаклида хар йили чоп этилади. Америкада талабалар математика ва инглиз тилидан кириш синовларини 10-12 синфларда укиб юрган вактларида, узларига кулай пайтда топшира оладилар.

Америка олий укув юртларига кириш учун белгиланган синов (тест)лар икки хил булади:

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda.

САТ (Схоластик аптитюд тест);

• САТ синовлари мураккаброк булади. Машхур университетларга кириш учун САТ синовларини топшириш шарт булади.

• Булардан ташкари мураккаблаштирилган синов хам бор.

АКТ (Американ коллеж тест) синовлари.

• Америка коллежлари икки йиллик ва турт йиллик булади. Икки йиллик коллежларни битирган талаба олий таълим погонасидаги энг бирламчи даражага эга булади. Турт йиллик коллежларни тугатган талабалар бакалавр даражасини олиб, олий маълумотнинг биринчи погонасига эришадилар. Бу синовни олий мактабларга кираётган барча талабалар хам топширишлари шарт эмас. Мабодо бирор талаба шу мураккаблаштирилган синовларни топшириб университетга кирса, у талабага махсус стипендия берилади. Турт йиллик коллежлар бизнинг турт йиллик институт ва айрим университетларга мос келади. Америка университетлари таркибига икки ва турт йиллик коллежлар, илмий-тадкикот марказлари хамда иккинчи боскич олий маълумот берувчи уКув юртлари киради.Иккинчи боскич олий маълумот берувчи укув юртлари бизнинг аспирантурага тугри келади. Бу укув юртига кириш учун икки фандан имтихон топширилиши шарт. Укишни муваффакиятли битирган талаба магистрлик даражасини олади. Магистрлик илмий даражасини олган талаба докторантурага кириши мумкин. Америкада докторантурага кириш учун факат мутахассисликдан жиддий имтихон топширилади. Имтихон комиссияси таркибида талабанинг булажак илмий рахбари хам иштирок этади. Укишни муваффакиятли битириб, диссертация ёклаган талаба докторлик илмий даражасини олади.

Германияда таълим тизим1

Германиянинг замонавий таълим тизими 3 ёшдан 6 ёшгача болаларнинг 80% богчаларга катнайди.Касбий 6 ёшдан бошланиб, 4 йил давом этади (факат Берлинда 6 йил) шактаб 2 йил. Мажбурий таълим 6 ёшдан 18 ёшгача булган болаларга тегишли, яъни 3 йил бу жараён 12 йил давом этади.Бошлангич мактабдан сунг укувчилар йуналиш боскичидаги мактабга утадилар. Бу ерда 5-6 синф боскичидаги йуналиш мактабларда махсус дастур асосида укийдилар .Кейин навбатдаги мактаб типига кучадилар: булар — асосий, махсус мактаб, реал билим юртлари. Деярли 30% бола асосий мактабга утади. 9 ёки 10 йиллик укиш тугатилгандан кейин касбий тайёргарликка утилади. Махсус мактабларда нуксонга эга булган болалар укийди. Реал билим юртлари асосий мактаб ва юкори боскич мактаби уртасида туради. коидага кура бу ерда укиш 6 йил давом этади (5-10 синфгача) ва тула урта маълумот бериш билан тугалланади. Билим юртини тугатганлар урта махсус укув юртига ёки юкори боскичдаги хунар-техника мактабига кириб укиш хукукига эга булади Германия таълим тизимида

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda. хунар таълими мухим ахамиятга эга, чунки юкори малакали ишчиларга булган талаб кучлидир. Туликсиз урта мактабни битирувчиларнинг эса 20% хунар таълими тизимида билим олишни давом эттирадилар. Аксарият холларда укиш муддати 3—3,5 йилни ташкил этади. Укиш уч боскичдан иборат булиб, биринчи йили асосий хунар таълими берилади. Бунга укитилаётган касбга тааллукли махсус фанлардан назарий асослар берилиб, йирик корхоналарда амалий машгулотлар утказилади. Иккинчи йил давомида махсус хунар таълими берилади. УКувчининг биринчи йилда иккинчи йилга утиши синов имтихонлари утказилиб укишни давом эттирувчи ёшлар танлаб олинади. Учинчи йил давомида махсус хунар таълими янада чукурлаштирилиб борилади..

Гимназия Улар 5-13 синфларни уз ичига олади. 11-13 синфлар олий укув юртларига тайёрлаш вазифасини хам бажаради. Гимназияни битирганлик хакидаги етуклик аттестати олий укув юртида укиш имконини беради. Германия таълим тизимида хунар таълими мухим ахамиятга эга, чунки юкори малакали ишчиларга булган талаб кучлидир. . Укиш уч боскичдан иборат булиб, биринчи йили асосий хунар таълими берилади. Туликсиз урта мактабни битирувчиларнинг эса 20% хунар таълими тизимида билим олишни давом эттирадилар. Бунга укитилаётган касбга тааллукли махсус фанлардан назарий асослар берилади . Аксарият холларда укиш муддати 3—3,5 йилни ташкил этади. Иккинчи йил давомида махсус хунар таълими берилади.

Олий мактаблар Олий мактаб уз-узини бошкариш хукукига эга. Олий укув юртини штатдаги ректор ёки бир неча йилга сайланган Президент бошкаради. Уз-узини бошкаришда вазифалари аник таксимлаб берилган бир неча гурухлар боскдчма-боскдч иштироки принципига амал Килинади. Унинг таркибига профессор-уКитувчилар, уКувчилар, илмий ходимлар ва бошКа ходимлар киради. Талабалар укиши эркин ташкил этилган. Куп сонли укув боскичлари билан бирга укув режалари таклиф этилади. Укишга хак туланмайди. Агар талаба ёки уларнинг ота-оналари озик-овкат харажатларини кутара олмаса укиш учун молиявий ёрдам курсатиш тугрисидаги федерал конунга кура улар молия ёрдамида оладилар. Бу ёрдамнинг ярми стипендияга кушиб берилса, иккинчи ярими карз тарикасида берилади.Мамлакатда таълимнинг ислох килиш Укув жараёнини кискартириш таклиф килинмокда .Германияда Халк университетлари мавжуд булиб, улар партия ва диндан ташкари муассаса. Уларнинг купчилиги кечки булиб, факат 1989 йилда университетларда 400000 курслар ташкил этилган .Х,озир университетларда талабалар 7 йил укийди, бу курсларда, 5,5 млн. тингловчи малака оширган

Давлат малака оширганларни рагбатлантиради ва бу учун хар йили 5,5 млн. марка маблаг ажратади.Малака ошириш курсларида укиш даврида тингловчиларга маблаг билан молиявий ёрдам берадилар Асосан ишсизлар уз

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda. малакасини ошириш имкониятларидан купрок фойдаланадилар Ярим йил давомида малака оширган ишчиларнинг 75% иш билан таъминланади.

Евангель черкови узининг 15 академиясида долзарб мавзулар буйича конференциялар ташкил этади Католиклар малака оширишда никох, оила масалаларига, теология ва маданият сохаларига катта ахамият берадилар

Олий укув юртларида тадкикот билан шугулланиш уларнинг кадимий анъаналаридан бири. Утган аср бошларида Вильгельм фон Гумбольдт прусс университетларини ислох килди, ушандан бери «Тадкикот ва укитиш бирлиги» уларнинг хаётий принципларига айланиб колган. Олий укув юртлари тадкикотларининг асосий йуналиши-фундаментал амалий тадкикот булиб, уларга бошка илмий-текшириш институтлари, саноат лабораториялари якиндан ёрдам беради

Япония.Япония таълимининг шаклланиши 1867—1868 йилларда бошланган .Япония уз олдига икки вазифани куяди.

1—бойиш .2-Гарб технологиясини Япония ишлаб чикариши учун биринчи галда таълим тизимини тубдан узгартириш кераклиги айтилади.

1872 йили «Таълим хакида конун» кабул килинди. Бунда япон таълими Гарб таълими билан уйгунлаштирилади. 1908 йил Японияда бошлангич таълим мажбурий 6 йилликка айлантирилди. 1893 йили касб йуналишидаги дастлабки коллеж пайдо булди. 1946 йили кабул килинган Конституция фукароларнинг таълим сохасидаги хукук ва бурчларини белгилаб берди.

• Болалар ёш хусусиятларига караб 3, 2, 1 йиллик таълим курсларига жалб килинади.

Японияда мактабгача таълим муассасаларининг 59,9% хусусий, 40,8% муниципал,0,3% давлатники дир.

Мажбурий таълим

Таълимнинг погонаси 6 ёшдан 15 ёшгача булган болаларни уз ичига олади бйиллик бошлангич таълим ,3 йиллик кичик урта мактаб .У бепулдир .Юкори боскич урта мактаб 10, 11, 12 синфларни уз ичига олади, бундай мактабларнинг кундузги, сиртки ва кечки булимлари мавжуд. Укувчиларнинг 95% кундузги мактабларда укийдилар .Японияда укув йили 240 кун (А^Ш 180). Укув йили 1 апрелдан бошланиб мартда тугайди. Дарслар 7 соатдан утилади.

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda. Ёзги каникул июнь ойининг охирида бошланиб, августда тугайди . Дорилфунунларга катта урта мактабни ёки 12 йиллик оддий мактабни тугатган укувчилар кабул килинади. У ерда 460 та университет булиб, 95 таси давлат тасарруфида, 34 таси муниципал, 331 таси хусусий, 1-тоифадаги университетларда хар бир укитувчига 8 нафар талаба тугри келади. 2-тоифали университетларда эса 20 тадан талаба тугри келади.

Университетларга кабул килиш икки боскичга булинади: 1-боскичи турар жойда утказилади: бунинг учун япон, эски япон тили, математика, физика, химия, жамиятшунослик, тарих буйича тест синовларидан утадилар. Бу синовлардан утган укувчилар университетларга йулланма оладилар ва яна синовдан утадилар. Хусусий университетларга эса тугридан-тугри тест топширилади. Бир Катор хусусий университетлар узининг узлуксиз шахобчасига эса (богчадан бошлаб хамма боскичларни камраб олади). Университетдан талабаларни хайдаб юбориш мумкин эмас. Лекин укиш муддатини чузиш мумкин (4 йиллик укиш 5-6 йилгача чузилиб кетиши мумкин).

Коллежлар :1-кичик коллеж .2-техник коллеж .3-махсус коллежлар .Уни битирган талабалар бакалавр дипломини олади ва университетнинг 3 ёки 4 курсларига кабул килинади.

Жанубий Кореяда таълим тизими. Жанубий Кореяда таълим хакидаги конун 1948 йилда кабул килинган .Таълим тизимига асос килиб анъанавий гарб модели олинган. 6 йил — куйи мактаб . 3 йил — урта мактаб . 3 йил — олий мактаб . 4 йил- коллеж .2 йил -магистр. 3 йил - фан доктори

Кореяда 104 та олий укув юрти бор, Уларнинг 80 фоизи хусусийдир. Мактабларни битирувчиларнинг 40 фоизи укишга киради. Талабалар сони буйича Корея дунёда биринчи уринда туради. 1982 йилда мактабгача тарбия хакида Конун кабул килинди Шу туфайли бу тармок кейинги йилларда 60 фоизга кенгайди. Бошлангич мактаб .бу мактабга олти ёшлилар келишади.Синфларнинг тигизлигини кузатиш мумкин :

^ар синфда 50 нафаргача бола уКийди. уйинлар дам олиш укув дастурига киритилган. Дарс нагрузкалари хам купрок. Олий мактабда дарснинг давомийлиги 50 минут .Урта мактабда дарслар 45 минут. Бошлангич мактабда дарс 40 минут

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda.

Хунар мактаблари Кореяда 600 тани ташкил этади Бу мактабларнинг 45 фоизи булажак мулкдорларни тайёрлайди, 23 фоизида техник касб эгалари етишиб чикади. Долган мактабларда денгизчилик, кишлок хужалик ихтисослари узлаштирилади.

50% 40% 30% 20% 10% 0%

Кореяда хам алохида иктидорли болаларга эътибор кучли. Сунгги йилларда 5 та спорт, 6 та илмий мактаб очилган. Жисмоний тарбиянинг ривожланишига Сеул олимпиадаси катта таъсир курсатган.

Кореяда ногиронларга курсатилаётган гамхурлик :

Аравачалар ёрдамида харакатланувчилар учун ер ости лифтлари мавжуд .Махсус жихозланган паст килиб курилган телефон-автоматлардан ногиронлар бемалол фойдаланадилар.Ривожланишдан оркада колган болалар учун махсус мактаблар мавжуд. Кореяда ногиронларга алохида турдаги автомашиналар йулга куйилган. Давлат мактабларида дин укитилмайди. Лекин 3-синфдан бошлаб «Одобнома» каби махсус фан жорий этилади. Бу фан 12-синфгача укитилиб, хафтасига 2 соат вакт ажратилган.

• Кореядаги барча талабаларнинг 6,5 фоизи булажак педагоглардир

• Мамлакатда 11 та укитувчилар коллежлари мавжуд.

• Хар бир провинция уз коллежига эга

• Кореяда укитувчининг иш хаки 700 долларга тенг

• Фан укитувчиси бирмунча купрок укийди.

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda.

• Бошлангич синфлар укитувчиси булиш учун 2 йил укиш керак

Соликлар тизимида таълимий солик жорий килинган: ишлаб чикарувчилар

фойданинг маълум фоизини маорифга юборадилар. Давлат бюджетининг 24 фоизи таълимга сарфланади. Мамлакат президенти (у халк таълими Давлат кенгашини бошкаради) шахсан провинциялар таълим бошкармалари (биздаги халк таълими бошкармалари каби) бошликаларини тайинлайди. Бу хам ушбу мамлакатда маорифга канчалар зур ахамият берилишини курсатиб турибди.

Францияда таълим тизими

Франция таълим тизими хам кадимий ва бой тарихга эга. Бу мамлакатда «Таълим хакида»ги конун дастлаб 1955 йилда кабул килиниб, 1975 йилда унга катор узгартиришлар киритилган.

Франция давлатининг хозирги даврда амал Килинаётган «Таълим хакида»ги конуни 1989 йил 10 июлда кабул килинган булиб, унинг узгартирилишига таълим стратегиясида руй берган узгаришлар, мамлакатнинг ички, ташки сиёсатдаги ислохатлар, юзага келган иктисодий шароитлар, чет эл педагогикасидаги илгор тажрибаларнинг мамлакат таълим тизимларига кириб келиши, укув предметларининг интеграциялари ва бошкалар сабаб булди.

• Хусусий мактаблар;

• Давлат мактаблари;

• Оралик мактаблари

Укитиладиган предметлар ичида француз тили ва адабиёти, укиш ва ёзув алохида ахамиятга молик булиб хисобланади. Улар учун дарс вактининг 30% ажратилади. Уртача хафталик соатлар 26 соатдан иборат, дарснинг давомийлиги эса 60 минут. Укув йили 5 чоракка булинади. Француз мактаблари бошлангич синфларида укиш эрталабки ва тушдан кейинги кисмларга булинади. Эрталаб укувчилар она тилидан, тушдан кейин эса математика ва бошка предметлардан сабок оладилар. Математика, она тили ва адабиёти база предмети, тарих, география, мехнат, жисмоний тарбия предметлари эса ривожлантирувчи предметлар хисобланади.

Франция таълимида болаларнинг гудаклик чогиданок мактабда укитиш учун тайёр холда олиб келиш гоят мухим масала хисобланади.Бу боскичда тарбияланувчилар куйидагича табакалаштирилган: кичик гурух (2-4 ёш), урта гурух (4-5 ёш), катта гурух (5-6 ёш). Мактабга тайёрлов гурухи (5-6 ёш) булиб, уларга Францияда 100% шу ёшдаги болалар камраб олинган.

Болаларни мактабга тайёрлаш учун алохида дастур ва дарсликлар мавжуд.Францияда бошлангич таълим мактабларига 6 ёшдан 11 ёшгача булган болалар жалб килинадилар

Францияда бошлангич таълим мактабларига 6 ёшдан 11 ёшгача булган болалар жалб килинадилар Бошлангич мактаб бепул ва мажбурий. Унинг

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda. вазифаси укиш, ёзиш, хисоблаш малакасини беришдир. Укув машгулотлари эрталаб соат 9 дан 12 гача, хамда соат 14 дан 16 гача 5 соат давом этади. Мактабда овкатланиш пуллик, лекин жуда арзонлаштирилган нархларда.

Бошлангич синфларда укиш уч боскичда амалга оширилади: 1.Тайёрлов боскичи;

2.Элементар курс (бу боскич икки йил давом этади);

З.Чукурлаштирилган боскич.

1990 йилдаги хукумат карорида болаларни билимига, кобилиятига караб дарс жадвалини табакалаштирган холда тузиш хукуки берилди. Укувчилар 11 ёшда бошлангич мактабни тугаллаб урта мактабга утадилар. Урта таълим эса коллежлар ва лицейларда амалга оширилади.Урта таълим икки боскичда берилади. Бу боскичда 15-18 ёшгача булган болалар таълим оладилар. Улар уч йил укиб бакалавр унвони ва дипломи учун имтихон топширадилар. Биринчи боскич (11 ёшдан 15 ёшйил булиб, энг кичик гача) 4 синф 6-синф, 5-4 урта синф, 3-синф эса катта синф хисобланади

Францияда талабалар педагогика, политехника институти, олий маъмурий мактабларга кириш учунгина имтихон топширадилар. Бундан ташкари шу касбга мойиллиги хам алохида синаб курилади. Бошка олийгохларга ва университетларга эса бакалавр дипломи булган ёшлар имтихонсиз кабул килинаверади.

Олий таълим университетларда уч туркумда амалга оширилади.Биринчи туркум: умумий булиб, укиш муддати икки йил давом этади. Иккинчи туркум: укиш бир йил давом этади. Талабалар уни магистр даражаси билан якунлайди. Учинчи туркум: укиш 1—2 йил давом этади.

Учинчи туркум циклида:

• - бирон бир предметни чукурлаштириб урганилганлиги хакида диплом 1

йил;

• - ихтисослаштирилган олий маълумот тугрисида диплом 1 -йил;

• - учинчи туркум докторлик диссертацияси 1—2 йил;

• - давлат докторлик диссертацияси бирон-бир сохани мукаммал урганиб диссертация ёзиш каби хужжатлар олиш мумкин.

Улар одатда саноат, маиший хизмат курсатиш, информатика мутахассисликларига ихтисослашган Укиш муддати 2 йил булиб, саккиз хафталик ишлаб чикариш амалиётини хам кузда тутади. Сиртки таълим шохобчалари жуда кенг булиб, у 500 турдаги урта, олий профессионал маълумот беришни тавсия эта олади.

• Францияда олий маълумот ва ихтисос берувчи олий технологик институтлар мингдан орти^. Укитувчилар уз назарий — услубий малакаларини оширишга ахамият берадилар. Малака ошириш курсларидан утиш учун аник

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda. муддат белгилаб куйилмаган. Укитувчилар уз ихтиёрлари билан тест марказларида имтихон топширадилар.Шу имтихонлар даврида укитувчи фаолиятида айрим нуксонлар сезилиб, малака оширишга эхтиёж аникланса, уз вакти ва маблаглари хисобига малака оширилади 2000 йилда Франция мактабларидаги ахвол синчиклаб урганилиб, укувчиларнинг купчилик дарсларга кирмай бошка ишлар билан машгул булиб юриши аниклангач, бу камчиликни тузатиш учун жиддий чоралар курилмокда. Полицияни бу ишга жалб этиб, дарс вактида бошка жойларда юрган болаларни тутиш, уларга жарима солиш ва мактабга элтиб куйиш юклатилади. Уз фарзандларини мактабга юбормоган ота-оналарни эса суд хукми билан жазоланади. Унда хатто камок жазоси хам белгилаб куйилган.

Адабиётлар:

1. Usmanova, O. S. (2022). National curriculum and new generation mathematics textbook. Asian Journal of Multidimensional Research, 11(2), 11-16.

2. Кипчакова, Ё., Махмудова, М., & Умарова, З. (2021). МАКТАБГАЧА ЁШДАГИ БОЛАЛАР МЕХДАТИНИНГ УЗИГА ХОС ХУСУСИЯТИ. Студенческий вестник, (22-7), 9-10.

3. Арипов, З. Т. (2020). ПРОЦЕСС ФОРМИРОВАНИЯ КОММУНИКАТИВНО-РЕЧЕВОЙ ГОТОВНОСТИ СТАРШИХ ДОШКОЛЬНИКОВ К ОБУЧЕНИЮ. ББК 74.268. 0 П 78 Рецензенты: доктор филологических наук ЕА Елина доктор филологических наук НМ Орлова, 108.

4. Alimjonova, M. Y. (2021). The role of the national values in the history of pedagogical education. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 11(3), 1040-1044.

5. Shavkatovna, S. R. N. (2021). METHODICAL SUPPORT OF DEVELOPMENT OF CREATIVE ACTIVITY OF PRIMARY SCHOOL STUDENTS. Conferencea, 74-76.

6. Nurbek, A. (2021, December). THE COMBINATION OF SOCIAL RELATIONSHIPS AND PSYCHOLOGICAL HEALTH. In Conference Zone (pp. 268-270).

7. Jаbbоrоvа, M. (2021). THE IMPORTANCE OF INNOVATIVE TECHNOLOGIES IN THE SOCIAL DEVELOPMENT OF SOCIETY. Экономика и социум, (6-1), 129-132.

8. Ismoilovich, I. M. (2021). THE SOCIETY IS AT A NEW STAGE OF DEVELOPMENT PRIORITY IN EDUCATION SYSTEM REFORM FUNCTIONS.

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda.

9. Ismoilovich, I. M. (2021, July). ISSUES OF TRANSFORMATION OF EDUCATIONAL EXPERIENCE OF DEVELOPED COUNTRIES. In Euro-Asia Conferences (pp. 227-239).

10. Sodirzoda, M. M. (2021). TO INCULCATE NATIONAL AND SPIRITUAL VALUES IN PRIMARY SCHOOL STUDENTS THROUGH ETIQUETTE LESSONS. Conferencea, 31-32.

11. Sodirzoda, M. M. (2021). Techniques of using folk proverbs in the cultivation of oral speech of primary school students. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 11(10), 481-484.

12. Юлдашева, Д. М., Аскарова, Д., & Зохидова, М. (2021). Узбек болалар нуткига доир матнларда лакуна. Academic research in educational sciences, 2(2).

13. Абдумаликов, А. А. (2019). HUMAN AND NATURAL HARMONY IN THE HISTORICAL PROCESS. Scientific Bulletin of Namangan State University, 1(5), 205-209.

14. Abdumalikov, A. A. (2019). ENVIRONMENTAL ECOLOGICAL POLICY IN UZBEKISTAN AND NECESSITY OF FORMATION OF RATIONAL COMMUNICATION TO NATURE. Scientific Bulletin of Namangan State University, 1(9), 94-101.

15. Karimov, U. U., & Karimova, G. Y. (2021). THE IMPORTANCE OF INNOVATIVE TECHNOLOGIES IN ACHIEVING EDUCATIONAL EFFECTIVENESS. Журнал естественных наук, 1(1).

16. Rayimov, A. A., & Karimova, G. Y. (2021). Social Aspects Of The Formation Of Social Activity In Youth. Oriental Journal of Social Sciences, 29-32.

17. Рафикова, Д. К., & Каримова, Г. Й. (2020). ЁШЛАРНИ ИЖТИМОИЙ ФАОЛЛИГИНИ ОШИРИШДА ^АДРИЯТЛАРНИНГ АХАМИЯТИ. ПЕРЕКРЁСТОК КУЛЬТУРЫ,, 2(1).

18. Abdurakhmonova, M., Karimova, G., & Karimova, M. (2021). ROLE OF ETHICAL CULTURE IN PREVENTING VIOLENCE AMONG SPUPILS. Интернаука, (11-2), 50-51.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

19. Ташланова, Н. Д. (2019). Развитие критического мышления студентов в вузах. Проблемы современной науки и образования, (11-2 (144)).

20. Sayitkhonov A. THE IMPORTANCE OF INNOVATIVE ACTIVITIES OF YOUTH TO ENTREPRENEURSHIP //Theoretical Saloydinov, S. Q. (2021). Paxta tozalash zavodlarida energiya sarfini kamaytirishning texnik-iqtisodiy mexanizmini

CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) ilmiy jurnali bilan hamkorlikda. yaratish. "Academic research in educational sciences", 2(9), 886-889. https://doi.org/10.24412/2181-1385-2021 -9-886-889

21. Saloydinov, S. Q. (2021). Creation of feasibility studies to reduce energy costs in ginneries. "Экономика и социум", 9(88), 147-149.

22. Свлойдинов, C. К. (2021). Образовательные кредиты в Узбекистане. "Экономика и социум", 12(91), 470-472.

23. Caлойдинов, C. К. (2021). Спрос на рынке дифференцированных продуктов. "Экономика и социум", 12(91), 473-476.

24. Салойдинов, С. К. (2022). С паровой турбиной 471 МВт на Талимарджанской ТЭЦ расчет электрических режимов при максимальной зимней нагрузке. "Central Asian Research Journal for Interdisciplinary Studies (CARJIS)", Special issue, 116-121.

25. Сaлoйдинoв, С. К. (2022). Иннoвaциoннoе решение для получения биoгaзa. "Central Asian Research Journal for Interdisciplinary Studies (CARJIS)", 2(3), 280-285. https://doi.org/10.24412/2181-2454-2022-3-280-285

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.