Научная статья на тему 'РИНОЛОГИК ОПЕРАЦИЯЛАРДА АНЕСТЕЗИОЛОГИК ЁНДАШУВНИ ИЛМИЙ – АМАЛИЙ ЖИҲАТЛАРИ (Адабиётлар шарҳи)'

РИНОЛОГИК ОПЕРАЦИЯЛАРДА АНЕСТЕЗИОЛОГИК ЁНДАШУВНИ ИЛМИЙ – АМАЛИЙ ЖИҲАТЛАРИ (Адабиётлар шарҳи) Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
77
3
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Research Focus
Область наук
Ключевые слова
оториноларингология / ринохирургия / периоператив ёрдам / Диагностика усуллари / локал анестезия (ЛА) / оториноларингология / ринохирургия / периоперационное ведение / методы диагностики / местная анестезия (ЛА)

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — Бегимов Оламгир Акрам Ўғли, Ғойибов С.С.

Сўнгги пайтларда сўнгги йилларда фаол ривожланаётган оториноларингология бўлими бўлган − ринохирургия, беморларга периоператив ёрдамни оптималлаштиришни талаб қилади ва даволовчи шифокорлар учун янги вазифаларни қўяди. Диагностика усулларини такомиллаштириш, бурун бўшлиғи (ББ) ва паранасал синуслардаги патологик жараёнларни жарроҳлик йўли билан даволашни такомиллашиши, жарроҳлик муолажалар сонининг кўпайишига ва уларнинг кўламининг кенгайишига олиб келди ва илгари қўлланилган локал анестезия (ЛА) энди беморни кўпроқ шикаст ва узоқ муддатли жарроҳлик агрессиясидан этарли даражада антиноцицептив ҳимоя қила олмайди (Тимошенко А. Л., 2005).

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

НАУЧНО-ПРАКТИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ АНЕСТЕЗИОЛОГИЧЕСКОГО ПОДХОДА ПРИ РИНОЛОГИЧЕСКИХ ОПЕРАЦИЯХ (Литературный обзор)

Ринохирургия, активно развивающееся в последние годы направление оториноларингологии, требует оптимизации периоперационной помощи больным и ставит новые задачи перед лечащими врачами. Совершенствование методов диагностики, усовершенствование хирургического лечения патологических процессов в полости носа (ПБ) и околоносовых пазухах привели к увеличению количества оперативных вмешательств и их объема, а применяемая ранее местная анестезия (ЛА) в настоящее время обладает достаточной антиноцицептивной активностью. больному от большей травмы и длительной хирургической агрессии защитить не могут (Тимошенко А. Л., 2005).

Текст научной работы на тему «РИНОЛОГИК ОПЕРАЦИЯЛАРДА АНЕСТЕЗИОЛОГИК ЁНДАШУВНИ ИЛМИЙ – АМАЛИЙ ЖИҲАТЛАРИ (Адабиётлар шарҳи)»

РИНОЛОГИК ОПЕРАЦИЯЛАРДА АНЕСТЕЗИОЛОГИК ЁНДАШУВНИ ИЛМИЙ -АМАЛИЙ ЖЩАТЛАРИ (Адабиётлар шар^и) магистр Бегимов Оламгир Акрам ^ли

Илмий рахбар Гойибов С.С. https://doi.org/10.5281/zenodo.7627270

Аннотация: Сунгги пайтларда сунгги йилларда фаол ривожланаётган оториноларингология булими булган - ринохирургия, беморларга периоператив ёрдамни оптималлаштиришни талаб килади ва даволовчи шифокорлар учун янги вазифаларни куяди. Диагностика усулларини такомиллаштириш, бурун бушлиги (ББ) ва паранасал синуслардаги патологик жараёнларни жаррох,лик йули билан даволашни такомиллашиши, жаррох,лик муолажалар сонининг купайишига ва уларнинг куламининг кенгайишига олиб келди ва илгари кулланилган локал анестезия (ЛА) энди беморни купрок шикаст ва узок муддатли жаррох,лик агрессиясидан этарли даражада антиноцицептив х,имоя кила олмайди (Тимошенко А. Л., 2005).

НАУЧНО-ПРАКТИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ АНЕСТЕЗИОЛОГИЧЕСКОГО ПОДХОДА ПРИ РИНОЛОГИЧЕСКИХ ОПЕРАЦИЯХ (Литературный обзор)

Аннотация: Ринохирургия, активно развивающееся в последние годы направление оториноларингологии, требует оптимизации периоперационной помощи больным и ставит новые задачи перед лечащими врачами. Совершенствование методов диагностики, усовершенствование хирургического лечения патологических процессов в полости носа (ПБ) и околоносовых пазухах привели к увеличению количества оперативных вмешательств и их объема, а применяемая ранее местная анестезия (ЛА) в настоящее время обладает достаточной антиноцицептивной активностью. больному от большей травмы и длительной хирургической агрессии защитить не могут (Тимошенко А. Л., 2005).

КИРИШ

Бурун суяги синиши (БСС) юз скелети ва ЛОР аъзоларининг энг куп учрайдиган шикастланишидир [1, 2], бунга шошилинч курсатмалар билан оториноларингологга ташриф буюриш сабабдир. Тугри ташхис куйиш даволаш тактикасини аниклаш, ишончли хулоса чикариш учун зарур.

Ташхисни аниклаштириш учун куплаб тиббиёт муассасаларида диагностика ускуналарининг катта танлови мавжуд (радиография, КТ, МРТ, ултратовуш ва эндоскопик текширув асбоблари). Рационал танланган тадкикот алгоритми уз вактида ташхис куйиш, етарли ва тулик даволаш чораларини куришга олиб келади ва иктисодий самарадорликни таъминлайди.

Ташки бурун шаклини тиклаш айникса мух,им вазифадир, чунки шикастланишнинг косметик салбий таъсири баъзи х,олларда жабрланувчиларда рух,ий касалликларга олиб келиши мумкин; Ходимнинг ташки куриниши мух,им булган касблар мавжуд [3]. Ташки буруннинг деформацияси, бурун тусигидаши ривожланган силжиш туфайли бурун оркали нафас олишда кийинчиликларга олиб келиши мумкин [4]. Бурундан нафас олишнинг бузилиши х,ам буруннинг, х,ам ундан узокдаги органлар ва тизимларнинг функцияларига салбий таъсир килади [5]. Купгина муаллифлар [1, 6] жарохдтлардан кейинги дастлабки боскичларда- биринчи хдфтада, агар тукималарнинг шишиши деформациянинг табиатини аниклашга халакит бермаса ва бириктирувчи тукима чандиклари хдли шаклланмаган булса, бурун шаклини тиклашни маслахдт беришади.

Шундай килиб, Щчербина Э.В. [7] бемор тиббий ёрдамга мурожаат булганда дарх,ол суяк булакларини кайта жойлаштиришни маслахдт беради; кейинчалик, шиш йуколганидан кейин, агар керак булса, мавжуд деформацияни тузатиш мумкин. Бурун суякларини кайта жойлаштириш учун рухсат этилган максимал вакт жуда узгарувчан - жарохдтлардан кейин бир хдфтадан турт хдфтагача [1, 6, 7, 8]. Бурун суякларининг жойлашишини узгартиргандан сунг узок вакт давомида буруннинг доимий деформацияси булган беморларни текширганда, барча х,олатларда факат ташки бурун шаклини яхшилаш мумкинлиги аникланди [9]. Сунгги йилларда ёпик ринопластика ва риносептопластика курсатмаларга мувофик БСС билан огриган беморларни даволашда кулланилмокда [10, 11, 12]. Бир вактнинг узида риносептопластика - буруннинг деформацияси ва тусикнинг кийшиклиги булган беморларни даволаш учун максадга мувофик жаррох,лик тактикаси. Ташки бурундаги косметик операциялар ва бурун тусигидаги операцияларнинг натижалари бир-бирига боглик булиб, жаррох,лик аралашуви бир вактнинг узида буруннинг эстетик ва нафас олиш функцияларини тиклаши керак [13]. Оптимал даволаш тактикасини танлаш х,ал килинмаган муаммо булиб колмокда. Фармакология ва анестезиологиянинг ривожланиши билан бирга анестезия усуллари х,ам такомиллаштирилмокда Шундай килиб, замонавий тиббиётнинг ривожланишини х,исобга олган х,олда, бурун суяклари синган беморларни ташхислаш ва даволаш учун оптимал алгоритмларни ишлаб чикиш долзарбдир.

Максиллофациял сохд патологияси булган беморларда жаррох,лик муолажаларни утказишда анестезия хавфсизлигини таъминлашнинг энг мух,им шарти нафас йулларининг утказувчанлигини ишончли таъминлаш ва кон билан аспирация булишнинг олдини олишдир.

Мустакил нафас олиш билан бирлаштирилган, томир ичига ёки никобли ингаляцияли анестезия, нафас йулларининг обструкцияси хавфи билан боглик булмаган ва киска муддатга эга булган жаг-фасциал сохддаги кам шикастли операциялар ва манипуляциялар учун тулик окланади.

Жаррох,лик майдонининг нафас йуллари якинида жойлашиши уларнинг утказувчанлигини таъминлашда кушимча кийинчиликлар тугдиради. Жаррох,лик жарохдтидан кон ва шиллик билан аспирация булишини олдини олиш ва нафас йулларининг утказувчанлигини саклашнинг энг ишончли шарти трахеяни интубация килишдир.

Касалликнинг табиатига ва операция турига караб, интубациянинг турли усуллари танланади: оротрахеал, назотрахеал ёки илгари кулланиладиган трахеостомия оркали. Замонавий анестезиология ва реанимацияда трахеостомияни куллаш учун курсатмалар чекланган булса-да, баъзи х,олатларда, айникса уткир яллигланиш касалликлари (огиз ва буйин флегмонаси) ва жаг-фасциал шикастланишлар учун операцияларда дарх,ол бажарилиши керак.

Назотрахеал интубация огиз бушлигидаги операцияларда, огиз бушлигининг чандикли торайишида, чакка-жаг бугимнинг анкилозида, огиз бушлигида эндотрахеал найнинг мавжудлиги жаррох,нинг манипуляцияси учун жиддий тусик булган лолларда кулланилади. У "кур-курона", тугридан-тугри ларингоскопия назорати остида ёки фиброскоп ёрдамида амалга оширилади.

Фиброоптик бронхоскоп билан трахеяни энтубация килиш х,озир кенг кулланилади, чунки у атравматик булиб, х,икилдок ва хдлкумдан фаол аспирацияга имкон беради. Эндоскопик интубация фавкулодда ва танланган операциялар учун кулланилади,

бу манипуляцияни бевосита ларингоскопия билан бажариш жуда кийин ва хавфли хисобланади.

Назотрахеал интубация умумий ёки локал анестезия остида спонтан нафас олиш фонида хавфсизрокдир, бу эса бемор билан алока килиш имконини беради.

Назотрахеал интубация техникаси куйидагича: Интубация бошланишидан бир неча дакика олдин бурун шиллик кавати ва хикилдок-халкумнинг полати бахоланади. Бундай текширув мухим ахамиятга эга, чунки у юзага келиши мумкин булган кийинчиликларни, хусусан, контактли кон кетишини купайтиришни, овоз бойламининг рефлекстор кискаришининг якколигини, хикилдок усти тогайининг шакли ва жойлашишини бахолашга имкон беради.

Дастлабки текширув эндоскопистга интубация учун кайси бурун йулини куллашни хал килиш, хикилдок-халкумнинг индивидуал структуравий хусусиятларини кайд этиш ва анестезиолог билан муолажанинг кейинги тактикасини ишлаб чикиш имконини беради. Кейин интубацион найни эндоскопга курилманинг дистал кисми 3-4 см чикиб турадиган тарзда куйилади. Анестезияга кириш умумий кабул килинган усул буйича амалга оширилади. Эндоскопли эндотрахеал найча бурун йули оркали вестибуляр халкумга силлик харакатлар билан амалга оширилади.

Агар эндоскоп хикилдокнинг шиллик каватига тегса, овоз бойламинининг кескин рефлексли кискариши юзага келса, анестезиолог кушимча равишда анестезикни (100-150 мг барбитуратлар) киритади. Эндоскопнинг найдан чикиб турган дистал кисми хикилдок оркали овоз бойлами ости бушлигига утказилади ва ундан кейин эндоскопик найча эндоскоп буйлаб гуё утказгич буйлаб энгил айланиш харакатлари билан киритилади. Найчани трахеяга киритгандан сунг дархол аник йутал рефлекси пайдо булади. Эндоскопист визуал равишда фиберскоп оркали найчанинг трахеяда эканлигига ишонч хосил килади ва дархол эндоскопни ундан олиб ташлайди.

Анестезиолог аускултация усулида найчанинг тугри холатини назорат килади, мушак редаксантини киритади ва механик вентиляцияни таъминлайди.

Локал анестезия остида трахеяни интубация килиш лидокаиннинг 1% эритмаси билан амалга оширилади, у оптик толали бронкоскоп канали оркали бурун ва халкум шиллик каватига кулланилади. Анестезиолог ва эндоскопист уртасидаги тулик тушуниш муваффакиятли интубациянинг калитидир.

^ийин (оротрахеал) трахеал инбубация холатларида ретроград усул муваффакиятли кулланилиши мумкин. Анестезияга киритилгандан сунг, беморнинг уз-узидан нафас олиши билан крикоид мембрана худудида трахеяни пункция килиш амалга оширилади. Селдингер усули буйича утказгич (чизик) киритилади, у краниал оркали утказилиб, огиздан чикарилади ва утказгичга эндотрахеал трубка куйилади. Утказгичнинг иккала учини тортган холда, найча трахеяга киритилади. Техника локал анестезия остида кулланилиши мумкин.

Юз-жаг сохасидаги жаррохлик муолажалар пайтида анестезияни саклаш ва гомеостаз бузилишларини тузатиш умумий кабул килинганидан тубдан фарк килмайди. Бирок, иккита хусусият мавжуд. Биринчиси, анестезиолог купинча беморнинг ахволини кузатишнинг одатий мезонларидан (юз ва лаблар терисининг ранги, шох парда рефлекслари, корачиклар катталиги, уйку артерияларининг пулсацияси ва бошкалар) махрум булади, чунки бу зона жаррохлик муолажа жойи билан мос келади. Иккинчи хусусият - эндотрахеал найнинг ва унга богловчи элементларнинг холатини назорат

килишнинг чекланганлидир. Шу нуктаи назардан, эндотрахеал найчани мах,камлашнинг ишончлилиги ва беморнинг ах,волини узокдан кузатиш усуллари алох,ида ахдмиятга эга.

Операциядан кейинги даврнинг энг тез-тез учрайдиган ва хавфли асоратлари бу газ алмашинувининг бузилиши булиб, у одатда юкори нафас йулларининг утказувчанлиги ва наркоздан кейинги нафас депрессия билан боглик. Ушбу тоифадаги беморларда бу асоратларни бартараф этиш х,ар доим х,ам осон эмас, шунинг учун беморлар хуши тулик тиклагандан, самарали мустакил нафас олишдан ва трахеобронхиал дарахтни яхшилаб тозалашдан сунг экстубация килиниши керак.

Шуни эсда тутиш керакки, трахеяни экстубация килгандан сунг, хдлкум ва хикилдокнинг яллигланиши билан боглик шиши кучайиши ва нафас йулларининг кескин обструкциясига олиб келиши мумкин, бу х,олатда реинтубация эса жуда кийин булиши мумкин.

Риножаррох,ликдаги жаррох,лик хавфидан анестезия хавфи ошиб кетганлиги сабабли, 2005 йилга келиб Россияда деярли 95,5% лолларда махдллий, анестезиянинг х,ар хил турлари кулланилган (Killian буйича инфилтрацион, аппликацион ва регионар). ) [Калаев, Н. Т. , 2009. Тимошенко, А. Л. 2005.].

Локал анестезия (ЛА) нинг афзалликлари аник: бажариш кулайлиги, дори-дармонлар ва сарф материалларининг арзонлиги, жаррох,лик пайтида х,ам, операциядан кейинги даврда х,ам умумий анестезия учун хос булган ножуя реакцияларнинг йуклиги ва операциядан кейинги даврда утказиладиган вактни кискартириш. операция хонаси. Бундан ташкари, анестезия гурух,и беморни бошкаришда иштирок этмайди, уйгониш булимига эх,тиёж йук. Буларнинг барчаси даволаниш харажатларини сезиларли даражада камайтиради [Бородулин, В. Г.2014].

Бирок, ринологик муолажалар куламининг кенгайиши ва шикастланишнинг кучайиши, периоперацион психо-эмоционал кулайликни таъминлаш зарурати туфайли анестезия утказишдаги олдинги ёндашувлар тегишли сифат ва хавфсизликни таъминлай олмади [Светлов, В. А. 2013]. Шунинг учун периоператив ёрдам учун анестезиологлар жалб этила бошланди, улар анестезия ёрдамини танлашда бир катор хусусиятларни х,исобга олишлари керак [Калаев, Н. Т. 2009].

Биринчидан, операциянинг узига хос хусусиятлари ва жаррох,лик майдонининг локализацияси анестезиологнинг беморнинг юзига киришини чеклайди [Ма^от^ А.2013]. Бу тукималарнинг кислородланишини ва юкори нафас йулларига якинлашишини клиник жихдтдан бах,олашни кийинлаштиради, агар уларнинг утказувчанлиги билан боглик муаммолар ёки трахеяни тасодифий экстубация килиш ёки ларингеал никоб (ЛМ) дислокацияси, шунингдек нафас олиш ускунасининг контурининг герметиклигини бузилиши каби муаммоларни келиб чикишига олиб келди. Шунинг учун ринологик операцияларни анестезиологик ёндашувга мух,им талаби газ алмашинуви х,олатини диккат билан кузатиб боришдир.

Иккинчидан, васкуляризацияни куплиги ва жаррох,лик гемостазининг ишончли усулларининг йуклиги туфайли тукималардан кон кетиши, коннинг огиз бушлиги ва ошкозонга киришига олиб келиши мумкин, операциядан кейинги кунгил айниши ва кайт килиш ривожланишига олиб келади, аспирация ва гипоксия хавфини оширади.

Учинчидан, оториноларингологлар томонидан "курук" жаррох,лик майдонини олишга учун адреналинни кулланилиши, унинг маълум бир кисмининг кисман резорбцияси ва вегетатив реакцияларнинг юрак уриш тезлигини ошиши, кон босимини кутарилиши ва

беморнинг кузгалувчан булиб колиши шаклида ривожланиши билан кечиши мумкин Махаллий гемостазнинг яна бир усули - бурун тусигининг суяк кисмини ва бурун суяклар фиксациялаш учун каттик олдинги тампонада килиниши, операциядан кейинги даврда беморга жиддий нокулайлик тугдиради.

Ва нихоят, бурун шиллик каватининг юкори рефлексогенлиги ва огриги операция пайтида ва, асосан, операциядан кейинги биринчи кунида (олдинги тампонаданинг каттиклиги туфайли) бош огриги, артериал гипертензия, бронхоспазм каби ножуя вегетатив реакцияларнинг ривожланишига олиб келиши мумкин.

Таърифланган муаммоларни инобатга олган холда, танлов, коида тарикасида, упканинг сунъий вентиляцияси (УСВ) билан трахея интубацияси (ТИ) ёки ЛМ урнатилиши ёрдамида нафас йулларининг утказувчанлигини саклаб туриш фойдасига амалга оширилади [Ивлев, Е. В. 2016, Илюкевич, Г. В. 2016, Семенов, С. А. 2012, Al-Mazrou, К. А. 2010].

Бундай анестетик таъминот операциядан кейинги эрта даврда узини намоён киладиган камчиликларга эга: кечиктирилган уйгониш, аспирация хавфи билан колдик мушакларнинг релаксацияси ва беихтиёр ютиш пайтида ошкозонга кон окими, огрик синдроми. Беморларнинг ёшлигини ва купинча операциянинг косметик максадини хисобга олган холда, операциядан кейинги давр ва биринчи навбатда этарли огрикни йукотишга куйиладиган талаблар ортиб бормокда.

Бирок, риножаррохлик пайтида ностероид яллигланишга карши дориларни (НЯВД) ва хатто опиоид анальгетикларни буюриш хар доим хам етарли периоператив аналгезияни таъминлай олмайди . Бундай холларда юкори сифатли антиноцицептив химоянинг етишмаслиги беморларнинг 12 фоизида сурункали огрикни келтириб чикариши мумкин . Узок муддатли ринологик операциялар пайтида ва ундан кейин этарли ва хавфсиз аналжезияни таъминлаш зарурати анестетик химоя килишнинг янги усулларини излашга ёрдам беради.

Ринологик муолажаларни анестетик даволаш усулини танлаш бир катор омиллар, хусусан, операциянинг узига хос хусусиятлари, махаллий рефлексогенлик, нафас йулларининг утказувчанлигини саклаш зарурати ва тукималардан кон кетиши билан белгиланади .

Мураккаб рефлексли узаро таъсирларда иштирок этадиган ганглион септинаси мавжудлиги сабабли операция зонасининг юкори рефлексогенлиги операция пайтида хам, операциядан кейинги даврда хам, айникса биринчи кунида носиген ва вегетатив реакцияларнинг ривожланишига ёрдам беради. тик турган бурун тампонлари туфайли .

Бу реакциялар бош огриги, артериал гипертензия, бронхоспазм билан намоён буладиган ринокард ва ринобронхиал рефлексларнинг турига караб боради . Бурун бушлигида сурункали яллигланиш жараёнида юрак ритмининг тузилиши узгаради . Ринокардиал узаро таъсир юрак патологиясида айникса мухимдир . Бурун бушдиги ва бронхлар уртасидаги табиий рефлекс алокаси бронхиал астма билан огриган беморларда гайритабиий назобронхиал рефлекснинг шаклланишига олиб келиши мумкин . Бурун бушлиги рецепторларини полиплар, йирингли экссудат, кийшайган бурун тусиги билан доимий равишда кайта таъсирланиши билан бронхоспазм хуружлари тезлашади .

Шу муносабат билан, ринохирургияда анестезия утказилаётганда, ноцицептив импулсларнинг олдини олишдан ташкари, ЛА ёрдамида бурун бушлигидаги рефлексоген реакцияларни блокировка килиш максадга мувофикдир.

Нафас йулларининг утказувчанлигини саклаб колиш учун бир катор муаллифлар болалар ва катталарда ТИ ни бажаришни ёки ЛМА ни урнатишни тавсия киладилар . ЛМАни куллаш тарафдорлари куйидаги далилларни илгари сурдилар: янада баркарор гемодинамикалар ва бунинг натижасида тукималардан кон кетишининг камайиши, кон йукотилишининг камайиши, анестезиядан энгилрок тикланиш ва интубациядан кейинги томок огригининг йуклиги.

Бирок, ушбу тадкикотлар муаллифлари анестезиологнинг ларингеал никобли анестезиядан фойдаланишда тегишли тажрибага эга булиши кераклигига эътибор каратишади. Шу билан бирга, нафас йуллари утказувчанлигини таъминлаш, кон аспирациясининг олдини олиш ва операция пайтида бемор учун хам, операция килувчи жаррох учун ^ам кулайлик хавфсизлиги нуктаи назаридан, сунъий упка вентиляция билан УА ва ТИ ёрдамида нафас йуллари утказувчанлигини саклаш янада макбулдир . Купгина нашрларда нафас йулларининг утказувчанлиги факат ТИ томонидан куллаб-кувватланади .

Риножаррохлик муаммоларидан бири бурун ва бурун бушлигида кон томилар куп. Операция пайтида тукималардан кон кетишининг купайиши жаррохнинг ишига тускинлик килади, операция давомийлигини оширади ва бемор учун салбий окибатларга олиб келади.

Жаррохлик гемостазнинг самарали усулларининг йуклиги

оториноларингологларнинг "курук" жаррохлик майдонини яратиш учун махаллий адреномиметикадан фойдаланишга киришишига олиб келди . Бирок, уларнинг резорбсияси хаёт учун хавфли аритмия эхтимолини оширади .

Фибринолиз ингибитори тренаксамин кислота кон йукотилишини камайтириш учун травматология ва ортопедияда фаол кулланилади, бу риножаррохликда хам тасдикланган . Бирок, жаррохлик пайтида фибринолиз ингибиторларини куллаш гиперкоагуляцияга олиб келиши мумкин ва беморларнинг айрим гурухларида (олдинги тромбоэмболик асоратлар; 60 ёшдан ошган, аёллар ва бошкалар) хавфли хисобланади. Бошка томондан, протеаз ингибиторлари (апротинин, тренаксамин кислота ва бошка аналоглар) жаррохнинг манипуляциясидан олдин томир ичига юборилганда антикинин таъсири туфайли катта жаррохликда узларининг антиноцицептив таъсирини курсатади .

Охир-окибат, фибринолиз ингибиторларини тайинлаш хавф-фойдасини бахолашга асосланган булиши керак. Ринологик беморлар, асосан, хаёт учун хавфли булган гиперкоагулятивликни ривожланиш хавфи минимал булган коморбид фонга эга булмаган ёшлар булганлиги сабабли, тренаксамин кислотадан фойдаланиш окилона куринади. ХУЛОСА

УАда умумий жаррохликда кон йукотилишини камайтиришнинг навбатдаги анъанавий усули - бу назорат остидаги гипотензия. Риножаррохликдаги бошкариладиган гипотензия усулларига багишланган нашрларда адьювантлар, антигипертензив воситалар, анестетик ва анальгетикларнинг турли комбинацияларидан фойдаланиш таъсири урганилган.

"Мувозанатли сохавий анестезия" концепциясига асосланган умумий ва сохавий анестезиянинг комбинацияси бир вактнинг узида боланинг онгини учириб куйган холда самарали носисептив блокировкага эришишга имкон берди. Умумий анестезиянинг сохавий блокировка билан кушилиши огриксиз уйгонишни, шунингдек, онгни саклаш ва нормал вентиляция назорати билан операциядан кейинги самарали аналжезияни таъминлайди.

Адабиётлар

1. Akhmedov R. F. Modern views on the etiopathogenesis and diagnosis of burn sepsis (Literature review) //International Journal of Pharmaceutical Research. - 2021. - Т. 13. - №. 1. -С. 687-693.

2. Abdurakhmanovich A. A., Furkatovich A. R. Methods of early surgical treatment of Burns //Web of Scientist: International Scientific Research Journal. - 2022. - Т. 3. - №. 6. - С. 528-532.

3. Курбонов Н. А., Ахмедов Р. Ф. MODERN APPROACHES TO THE TREATMENT OF DEEP BURNING PATIENTS //УЗБЕКСКИЙ МЕДИЦИНСКИЙ ЖУРНАЛ. - 2022. - Т. 3. -№. 2.

4. Хакимов Э. А. и др. Печеночная дисфункция у больных с ожоговым сепсисом //Журнал Неотложная хирургия им. ИИ Джанелидзе. - 2021. - №. S1. - С. 66-67.

5. Ахмедов Р. Ф., Карабаев Х. К. СОВРЕМЕННЫЕ ВЗГЛЯДЫ НА ЭТИОПАТОГЕНЕЗ И ДИАГНОСТИКИ ОЖОГОВОГО СЕПСИСА //Проблемы биологии и медицины. - 2020.

- №. 5. - С. 244-248.

6. Карабаев Х. К. и др. Результаты хирургического лечения ожогового сепсиса //Журнал Неотложная хирургия им. ИИ Джанелидзе. - 2021. - №. S1. - С. 29-30.

7. Ахмедов Р. Ф. и др. ДИАГНОСТИЧЕСКАЯ ЦЕННОСТЬ ПРОКАЛЬЦИТОНИНА КАК МАРКЕРА ОЖОГОВОГО СЕПСИСА У ДЕТЕЙ //Детская хирургия. - 2020. - Т. 24. -№. S1. - С. 18-18.

8. Ахмедов Р. Ф., Карабаев Х. К. ПРОГНОЗИРОВАНИЕ СЕПСИСА ПРИ ОЖОГОВОЙ БОЛЕЗНИ //Актуальные вопросы современной науки и образования. - 2022. - С. 183-185.

9. Шоназаров И. Ш., Ахмедов Р. Ф., Камолидинов С. А. ОСОБЕННОСТИ РАЗВИТИЯ ИНТРААБДОМИНАЛЬНОЙ ГИПЕРТЕНЗИИ У ПАЦИЕНТОВ С ТЯЖЕЛЫМ ОСТРЫМ ПАНКРЕАТИТОМ //Достижения науки и образования. - 2021. - №. 8 (80). - С. 66-70.

10. Шоназаров И. Ш., Камолидинов С. А., Ахмедов Р. Ф. ХИРУРГИЧЕСКОЕ ЛЕЧЕНИЕ ОСТРОЙ СПАЕЧНОЙ ТОНКОКИШЕЧНОЙ НЕПРОХОДИМОСТИ ЛАПАРОСКОПИЧЕСКИМ МЕТОДОМ //Вопросы науки и образования. - 2021. - №. 31 (156). - С. 69-78.

11. Ахмедов Р. Ф. и др. Полиорганная недостаточность при ожоговом сепсисе //Роль больниц скорой помощи и научно исследовательских институтов в снижении предотвратимой смертности среди населении. - 2018. - С. 204-205.

12. Ахмедов Р. Ф. и др. Наш опыт лечения ожогового сепсиса //Журнал Неотложная хирургия им. ИИ Джанелидзе. - 2021. - №. S1. - С. 10-11.

13. Ахмедов Р. Ф. и др. Диагностическая значимость уровня прокальцитонина при ожоговой болезни //Журнал Неотложная хирургия им. ИИ Джанелидзе. - 2021. - №. S1. -С. 11-12.

14. Рузибоев С. и др. Методы и средства местного консервативного лечения обожженных //Журнал проблемы биологии и медицины. - 2016. - №. 4 (91). - С. 186-192.

15. CLASSIFICATION, DIAGNOSIS AND TREATMENT //Research Focus. - 2023. - Т. 2.

- №. 1. - С. 79-90.

16. Elmuradov G. O. K. et al. QORIN BO 'SHLIG 'I YOPIQ JAROHATLARIDA SONOGRAFIYA VA VIDEOELAPAROSKOPIYANI QO'LLASH //Research Focus. - 2023. -Т. 2. - №. 1. - С. 173-180.

17. Erkinovich K. Y. METHODS OF EARLY SURGICAL TREATMENT OF BURNS //Central Asian Research Journal for Interdisciplinary Studies (CARJIS). - 2022. - Т. 2. - №. Special Issue 4. - С. 184-188.

18. АВАЗОВ А. А. и др. KUYISHLARDA ERTA XIRURGIK DAVOLASH USULLARI //ЖУРНАЛ БИОМЕДИЦИНЫ И ПРАКТИКИ. - 2022. - Т. 7. - №. 4.

19. Авазов А. А., Хурсанов Ё. Э. У., Мухаммадиев М. Х. ВОЗМОЖНОСТЬ ПРИМЕНЕНИЯ ИНТЕГРАЛЬНОЙ ШКАЛЫ BISAP ДЛЯ ПРОГНОЗИРОВАНИЯ РАЗВИТИЯ ТЯЖЕЛОГО ОСТРОГО ПАНКРЕАТИТА //Research Focus. - 2022. - Т. 1. - №. 2. - С. 158-164.

20. Авазов А. А., Хурсанов Ё. Э. У., Шакиров Б. М. ^УЛНИНГ ЧУ^УР КУЙИШИНИ ДАВОЛАШ ТАКТИКАСИ //Research Focus. - 2022. - №. Special issue 1. - С. 35-42.

21. Авазов А. А., Хурсанов Ё. Э. У., Шакиров Б. М. ^УЛНИНГ ЧУ^УР КУЙИШИНИ ДАВОЛАШ ТАКТИКАСИ //Research Focus. - 2022. - №. Special issue 1. - С. 35-42.

22. Авазов А. А., Хурсанов Ё. Э. У., Шакиров Б. М. ^УЛНИНГ ЧУ^УР КУЙИШИНИ ДАВОЛАШ ТАКТИКАСИ //Research Focus. - 2022. - №. Special issue 1. - С. 35-42.

23. Ачилов М. Т. и др. ОЦЕНКА ЛЕЧЕБНОГО ПОЛИХИМИОТЕРАПИИ ПРИ РАКЕ МОЛОЧНОЙ ЖЕЛЕЗЫ //Research Focus. - 2023. - Т. 2. - №. 1. - С. 62-69.

24. Даминов Ф. А., Карабаев Х. К., Хурсанов Ё. Э. ПРИНЦИПЫ МЕСТНОГО ЛЕЧЕНИЯ ОЖОГОВЫХ РАН У ТЯЖЕЛООБОЖЖЕННЫХ (Обзор литературы) //Research Focus. -2022. - Т. 1. - №. 3. - С. 133-142.

25. Даминов Ф. А., Хурсанов Ё. Э., Карабаев Х. К. НАШ ОПЫТ ПРОФИЛАКТИКИ И ЛЕЧЕНИЯ ПОЛИОРГАННОЙ НЕДОСТАТОЧНОСТИ У ТЯЖЕЛООБОЖЖЕННЫХ //Research Focus. - 2022. - Т. 1. - №. 3. - С. 143-151.

26. Джаббаров Ш. Р., Хурсанов Ё. Э. У. STANDARDIZATION OF THE THERAPEUTIC DIAGNOSTIC APPROACH FOR COMBINED CLOSED INTESTINAL INJURY //Research Focus. - 2022. - Т. 1. - №. 3. - С. 120-132.

27. Джаббаров Ш. Р., Хурсанов Ё. Э. У. ПОСЛЕОПЕРАЦИОННОЙ ЛЕТАЛЬНОСТИ ПРИ ОСТРОМ ХОЛЕЦИСТИТЕ //Research Focus. - 2022. - Т. 1. - №. 3. - С. 152-161.

28. Джабборов Ш. Р. СТИМУЛЯЦИЯ РЕГЕНЕРАЦИИ ПЕЧЕНИ ПОСЛЕ ЭХИНОКОККЭКТОМИИ У ДЕТЕЙ //Research Focus. - 2022. - Т. 1. - №. 1. - С. 345-349.

29. Джабборов Ш. Р. Хирургическое лечение эхинококкоза печени у детей : дис. -Научно-исследовательский институт педиатрии Научного центра здоровья детей РАМН, 2010.

30. Джабборов Ш. Р., Киргизов И. В., Дударев В. А. Стимуляция регенерации печени после эхинококкэктомии у детей //Справочник врача общей практики. - 2011. - №. 4. - С. 54-57.

31. Джабборов Ш. Р., Киргизов И. В., Кобилов Э. Э. Биохимические показатели крови у больных с осложнённым эхинококкозом печени //Материалы ХVI съезда педиатров России «Актуальные проблемы педиатрии». М. - 2009. - С. 107.

32. Дударев В. А. и др. Дифференциальная диагностика кист печени у детей //Российский педиатрический журнал. - 2009. - №. 4. - С. 36-39.

33. Дударев В. А. и др. Нарушения в системе гемостаза при кистозно-очаговых поражениях печени у детей и пути медикаментозной коррекции //Педиатрическая фармакология. - 2009. - Т. 6. - №. 3. - С. 139-142.

34. Курбонов Н. А., Ахмедов Р. Ф. MODERN APPROACHES TO THE TREATMENT OF DEEP BURNING PATIENTS //УЗБЕКСКИЙ МЕДИЦИНСКИЙ ЖУРНАЛ. - 2022. - Т. 3. -№. 2.

35. Рузибоев С. А., Авазов А. А., Хурсанов Е. Э. СРАВНИТЕЛЬНЫЕ РЕЗУЛЬТАТЫ ЛЕЧЕНИЯ ПОСЛЕОПЕРАЦИОННЫХ И РЕЦИДИВНЫХ ГРЫЖ ПЕРЕДНЕЙ БРЮШНОЙ СТЕНКИ //Research Focus. - 2022. - Т. 1. - №. 2. - С. 184-191.

36. Саттаров Ш. Х., Рузибаев С. А., Хурсанов Ё. Э. ОПТИМИЗАЦИЯ ПУТИ КОРРЕКЦИИ ЭНДОТОКСИКОЗА ПРИ ОСТРОМ ПЕРИТОНИТЕ (ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ) //Research Focus. - 2022. - Т. 1. - №. 2. - С. 144-150.

37. Саттаров Ш. Х., Рузибаев С. А., Хурсанов Ё. Э. РЕЗУЛЬТАТЫ ЛЕЧЕНИЯ ОСТРОГО РАЗЛИТОГО ГНОЙНОГО ПЕРИТОНИТА С ПРИМЕНЕНИЕМ ЛАПАРОСТОМИИ //Research Focus. - 2022. - Т. 1. - №. 2. - С. 238-242.

38. Тухтаев Ж. К., Хурсанов Ё. Э. У. ДИФФУЗНЫЙ ТОКСИЧЕСКИЙ ЗОБ ЩИТОВИДНОЙ ЖЕЛЕЗЫ //Research Focus. - 2023. - Т. 2. - №. 1. - С. 20-31.

39. Хамроев Г. А., Хурсанов Ё. Э. ОРГАНОСОХРАНЯЮЩАЯ ОПЕРАЦИЯ ПРИ МАССИВНОМ РАЗМОЗЖЕНИИ ЯИЧКА //Research Focus. - 2022. - Т. 1. - №. 3. - С. 185194.

40. ХУРСАНОВ Я. Э. и др. ТАКТИКА ХИРУРГИЧЕСКОГО ЛЕЧЕНИЯ БОЛЬНЫХ С ГЛУБОКИМИ ОЖОГАМИ //ЖУРНАЛ БИОМЕДИЦИНЫ И ПРАКТИКИ. - 2022. - Т. 7. -№. 5.

41. Шакиров Б., Авазов А., Хурсанов Ё. COMPREHENSIVE TREATMENT OF PATIENTS WITH EXTENSIVE DEEP BURNS LOWER LIMBS //EurasianUnionScientists. -2022. - С. 24-26.

42. Шоназаров И. Ш., Мизамов Ф. О., Хурсанов Ё. Э. ДИАПЕВТИЧЕСКИЕ И РЕНТГЕНЭНДОБИЛИАРНЫЕ ВМЕШАТЕЛЬСТВА В КОРРЕКЦИИ ОСЛОЖНЕНИЙ ПОСЛЕ ХОЛЕЦИСТЭКТОМИИ //Research Focus. - 2023. - Т. 2. - №. 1. - С. 44-51.

43. Шоназаров И. Ш., Мизамов Ф. О., Хурсанов Ё. Э. ДИАПЕВТИЧЕСКИЕ И РЕНТГЕНЭНДОБИЛИАРНЫЕ ВМЕШАТЕЛЬСТВА В КОРРЕКЦИИ ОСЛОЖНЕНИЙ ПОСЛЕ ХОЛЕЦИСТЭКТОМИИ //Research Focus. - 2023. - Т. 2. - №. 1. - С. 44-51.

44. Элмурадов Г. К., Шукуров Б. И. ВИДЕОЭНДОХИРУРГИЯ В ДИАГНОСТИКЕ И ЛЕЧЕНИИ РАЗРЫВОВ ДИАФРАГМЫ //THEORY AND ANALYTICAL ASPECTS OF RECENT RESEARCH. - 2022. - Т. 1. - №. 7. - С. 40-58.

45. Эльмурадов А., Хурсанов Ё. Э. У. ПОСТКОЛОНИАЛЬНАЯ/ДЕКОЛОНИАЛЬНАЯ КРИТИКА И ТЕОРИЯ МЕЖДУНАРОДНЫХ ОТНОШЕНИЙ //Research Focus. - 2022. - Т. 1. - №. 2. - С. 198-208.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.