Научная статья на тему 'Республика олий таълим муассасаларида инновацион корпоратив ҳамкорлик интеграциясини амалга оширишнинг назарий механизмлари'

Республика олий таълим муассасаларида инновацион корпоратив ҳамкорлик интеграциясини амалга оширишнинг назарий механизмлари Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
292
67
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
олий таълим / ҳамкорлик / шерикчилик / ривожланиш / самарадорлик / инновация / салоҳият / тажриба / таклиф / тавсия / высшее образование / сотрудничество / партнерство / развитие / эффективность / инновации / потенциал / опыт / предложение / рекомендация

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Суннатов Зафар Убайдуллаевич, Бабалов Жавохир Қодир Ўғли

Мақолада Ўзбекистон Республикаси олий таълим муассасаларида инновацион корпоратив ҳамкорликни самарали ривожлантириш, корпоратив ва инновацион ҳамкорликни амалга ошириш илмий-назарий муҳокамалар соҳасида самарали механизмларини амалга ошириш, инновацион корпоратив ҳамкорликни амалга ошириш учун корхона бошқаруви ва инновацион корпоратив шерикларининг тажриба амалиётларидан, илмий ва педагогик салоҳиятдан фойдаланиш, ишда ҳамкорликни ривожлантириш бўйича таклифлар ва тавсиялар берилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ МЕХАНИЗМЫ РЕАЛИЗАЦИИ ИНТЕГРАЦИИ ИННОВАЦИОННОГО КОРПОРАТИВНОГО СОТРУДНИЧЕСТВА В ВЫСШИХ УЧЕБНЫХ ЗАВЕДЕНИЯХ РЕСПУБЛИКИ

В статье рассматривается процесс эффективного внедрения инновационного корпоративного сотрудничества в высших учебных заведениях Республики Узбекистан и работа по разработке эффективных механизмов реализации инновационного корпоративного сотрудничества, научно-теоретическое понимание инновационного педагогического потенциала, эффективное использование опыта эффективного корпоративного партнерства, а также предложены рекомендации по его механизмам реализации.

Текст научной работы на тему «Республика олий таълим муассасаларида инновацион корпоратив ҳамкорлик интеграциясини амалга оширишнинг назарий механизмлари»

Суннатов Зафар Убайдуллаевич,

Карши мух,андислик-иктисодиёт институти, «Фойдали казилма конлари геологияси ва разведкаси» кафедраси мудири, техника фанлари номзоди, доцент; Бабалов Жавохир К,одир угли, Карши мух,андислик-иктисодиёт институти, «Фойдали казилма конлари геологияси ва разведкаси» кафедраси ассистенти

РЕСПУБЛИКА ОЛИЙ ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИДА ИННОВАЦИОН КОРПОРАТИВ ^АМКОРЛИК ИНТЕГРАЦИЯСИНИ АМАЛГА ОШИРИШНИНГ НАЗАРИЙ МЕХАНИЗМЛАРИ

УДК:378.013

СУННАТОВ З.У., БАБАЛОВ Ж.Ц. РЕСПУБЛИКА ОЛИЙ ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИДА ИННОВАЦИОН КОРПОРАТИВ ЦАМКОРЛИК ИНТЕГРАЦИЯСИНИ АМАЛГА ОШИРИШНИНГ НАЗАРИЙ МЕХАНИЗМЛАРИ

Маколада Узбекистан Республикаси олий таълим муассасаларида инновацион корпора-тив х,амкорликни самарали ривожлантириш, корпоратив ва инновацион х,амкорликни амалга ошириш илмий-назарий мух,окамалар сох,асида самарали механизмларини амалга ошириш, инновацион корпоратив х,амкорликни амалга ошириш учун корхона бошкаруви ва инновацион корпоратив шерикларининг тажриба амалиётларидан, илмий ва педагогик салох,иятдан фойдаланиш, ишда х,амкорликни ривожлантириш буйича таклифлар ва тавсиялар берилган.

Таянч суз ва тушунчалар: олий таълим, х,амкорлик, шерикчилик, ривожланиш, самарадор-лик, инновация, салох,ият, тажриба, таклиф, тавсия.

СУННАТОВ З.У., БАБАЛОВ Ж.К. ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ МЕХАНИЗМЫ РЕАЛИЗАЦИИ ИНТЕГРАЦИИ ИННОВАЦИОННОГО КОРПОРАТИВНОГО СОТРУДНИЧЕСТВА В ВЫСШИХ УЧЕБНЫХ ЗАВЕДЕНИЯХ РЕСПУБЛИКИ

В статье рассматривается процесс эффективного внедрения инновационного корпоративного сотрудничества в высших учебных заведениях Республики Узбекистан и работа по разработке эффективных механизмов реализации инновационного корпоративного сотрудничества, научно-теоретическое понимание инновационного педагогического потенциала, эффективное использование опыта эффективного корпоративного партнерства, а также предложены рекомендации по его механизмам реализации.

Ключевые слова и понятия: высшее образование, сотрудничество, партнерство, развитие, эффективность, инновации, потенциал, опыт, предложение, рекомендация.

SUNNATOVZ.U. BABALOV J.K. THEORY OF INNOVATIVE CORPORATE INTEGRATIVE COOPERATION AND THAT IMPLEMENTATION IN HIGHER EDUCATIONAL INSTITUTIONS OF THE REPUBLIC

There is considered in the article development of innovative corporate cooperation in higher educational institutions in the Republic of Uzbekistan. The implementations of effective corporate and innovative cooperation services effective cooperation mechanisms in the field of scientific and theoretical discussions. To effectively implement innovative corporative cooperation should use the scientific and pedagogical potential, constantly using best practices in enterprise management and innovative corporate partners. In the work are given proposals and recommendations on the development of partnerships.

Keywords: higher education, cooperation, partnership, development, efficiency, innovation, potential, experience, suggestion, recommendation.

Бугунни кунда таълим инсон фаолиятининг барча сохаларига янги технологияларни жорий этиш, ракобатбардошлиликни ошириш, турмуш даражасини кутаришнинг мухим шар-тига айланиб бормокда. Купгина мамлакат-ларда олий мактабнинг ошиб бораётган ролини хисобга олган холда уни ривожланти-риш стратегияси миллий стратегия устуворлик-лари билан белгиланади ва мазкур стратегия олий таълим сифатини ошириш хамда уни олиш имкониятини кенгайтиришга йуналти-рилмокда.

Узбекистонда бозор ислохотларининг бош-ланиши янги шароитлар олий маълумотли мутахассисларни тайёрлаш тузилмаси, улар-нинг билим ва куникмаларига булган талабни узгартирди. Эндиликда янги билимларни амалда куллай оладиган, муайян касб сох,а-сидаги инновацион имкониятлар куламини тушуна оладиган кадрларга талаб ортиб бормокда. Булар нафакат жорий хужалик ва ишлаб чикариш масалаларини малакали хал киладиган, балки туFри карор кабул кила оладиган тахлилий кобилиятга эга, юкори дара-жали мутахассислар булиши лозим.

Мамлакатимизда узлуксиз таълим тизи-мини ислох, килиш, юкори малакали кадрлар тайёрлаш, «Таълим туFрисида»ги конун ва «Кадрлар тайёрлаш миллий дастури»даги1 вазифаларни боскичма-боскич хаётга татбик этиш, Кадрлар тайёрлаш миллий дастурининг асосий таркибий кисмлари булган - шахс, дав-лат ва жамият, узлуксиз таълим, фан ва ишлаб

1 Узбекистан Республикасининг 1997 йил 29 августдаги «Кадрлар тайёрлаш миллий дастури туFрисида»ги 463-I-сон Конуни. // Узбекистан Республикаси Олий Мажли-сининг Ахборотномаси, 1997 й., 11-12-сон, 295-модда.

чикаришга йуналтирилганлиги таълимнинг келажакдаги асосий максадларини белгилаб берди.

Хозирги кунда ОТМ ва иш берувчилар ора-сидаги хамкорликда турли муаммолар мав-жуд. ОТМ уз битирувчиларини билимдон деб хисобласалар-да, улар иш берувчи талабла-рига аксарият холатларда етарли даражада жавоб бермаяптилар. Купгина битирувчилар бошка мутахассислик буйича ишлашга ёки кайта тайёрлов курсларида укишларига туFри келаяпти. Шулардан келиб чикиб айтиш мум-кинки, ОТМ ва потенциал иш берувчи урта-сидаги хамкорлик долзарб масала булиб хисобланади.

ОТМ, фан ва ишлаб чикариш интегра-цияси - ОТМ, фан ва ишлаб чикаришдаги ютуклар ва салохиятлардан биргаликда фой-даланиш. Бу аввало, тайёрлаш мухити, мала-кани ошириш ва кайта тайёрлаш хамда бирга-ликдаги илмий изланишлар олиб боришда уз ифодасини топади. Бу интеграция жараёнлари турли йуналишдаги фаолиятда ва турлича куринишларда уз аксини топади.

Интеграция сузи аслида лотинча «интегра-тио» сузидан олинган булиб, тикланиш, бир-лашиш маъносини билдиради. Амалиётда эса интеграция деганда, бир максадда бирлашган бир неча субъектларни биргаликда иш олиб бориши тушунилади. Интеграция турли соха ва даражаларни уз ичига олган холда узида композицион ва коммуникатив функцияларни намоён этади.

Композицион функция интеграциянинг тар-киби ва структураси, бирлашган субъектларни норасмий ва норматив чегараларини ва улар-нинг мутахассисликларини бирлаштиради.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 8(81)

v.

1-расм. Инновацион интеграция структураси1

Олий таълим

J \ Ишлаб

ФА чикариш

институтлари \ / корхонаси

\ / муассасалар

Коммуникатив функция субъектлараро кооперациялар шакли ва таркибини, алока ва узаро бирлашмаларни, уларнинг принцип ва механизмларини янги шароитларга мослашу-вини ифодалайди.

Узок ва аник хамкорликка асосланиб таш-кил этилган ОТМ ва ишлаб чикариш корхона-лари уртасидаги интеграцион структуралар, мехнат бозорларини ишчи кучи билан таъ-минлашга олиб келади. Хозирги купгина ОТМлардаги битирувчилар мутахассислик-лари ишлаб чикариш корхоналарга мос кел-маётганлиги, бу жараённи бошкарадиган тизимни ташкил этиш эхтиёжини оширади.

Бугунги замонавий бозорнинг алохида бел-гиси шундан иборатки, ундаги субъектларнинг узаро иктисодий хамкорликда ишлаши ва ривожланиши учун шароитлар хосил килади.

Бугунги ривожланиш даврида жахонда «учлик спирал» илмий ишлаб чикариш интег-рацияси модели кенг таркалган булиб, бунда ОТМлар асосий буFинни эгаллайди2 (1-расм).

1-расмда келтирилган таркибга мувофик, куйидаги институционал механизмларни ОТМ-илм-бизнес интеграциясида ишлашини таъминлаш керак:

1 З.У.Суннатовнинг ишланмалари асосида.

2 Philip Kötler. Marketing Essentials, 1984. Филипп Кот-лер. Основы маркетинга. Перевод на русский язык:

В.Б.Бобров. - М.:1990. // Электронная публикация: Центр гуманитарных технологий. http://gtmarket.ru/laboratory/ basis/5091

1. Инновацион фаолиятнинг ишлаб чикариш ва технологик инфраструктураларини ривожлантириш (технопарклар, инновацион марказлар, бизнес-марказлар в.б.).

2. Интеграцион алокаларни таъминловчи норматив-хукукий базани яратиш.

3. Таълим, илм ва бизнес инновацион системаси асосий субъектлари орасидаги коо-перацион алокаларни ривожлантиришга кумаклашиш.

4. Инновацион фаолиятнинг ахборот, экспорт-консалтинг ва таълим инфраструктураларини ривожлантириш.

Бундай механизмларнинг ишлашини таъминлаш оркали таълим-илм-ишлаб чикариш интеграциясининг самарали натижалар бери-шига келинади. Бунда ОТМларнинг вазифа-лари кадрларни максадли тайёрлаш, мавжуд кадрлар малакасини ошириш ва кайта тайёр-лашдан иборат булади.

Ишлаб чикариш ва таълим сохалари орасидаги интеграция макроиктисодий ахамиятга эга хисобланади. Бундай тузилмаларнинг асосий максади моддий ва номоддий активлар, иктисодий ресурсларни бирлаштириш, мехнат бозорида бандликни таъминлаш оркали кор-хоналар ракобатбардошлилиги ва ишлаб чикариш самарадорлигини оширишдан иборат3.

ОТМнинг ва амалий соха ташкилотларнинг ижтимоий интеграцияси янги таълим асосида илмий ишланмалар, профессионал талабларга ва мехнат бозорига йуналган холда тайёрлов материалларини тузиш имконини беради. Таълим олаётганлар таълим жараёнида укиш ва профессионал мухитда узини кандай тутиш лозимлигини билиб оладилар ва укишни битирмасдан олдин иш жойини аниклаб олиш имкониятига эга буладилар.

Ишлаб чикариш корхоналарининг ОТМ билан хамкорлиги оркали узининг кадрла-рини оператив куринишда укитиш, янги билимлар олиш, турли тренинглар оркали кушимча малакаларни ошириш имконига эга булади. Бундай интеграция шахснинг камол топишида мухим ахамият касб этади (2-расм).

3 Секерин В.Д. Инновационный маркетинг: Учебник. -М.: «ИНФРА-М», 2012. -С. 66.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 8(81)

26

ОЛИИ ТАЪЛИМ / ВЫСШЕЕ ОБРАЗОВАНИЕ

2-расм. ОТМ, фан ва ишлаб чикариш интеграцияси1.

ОТМ, фан ва ишлаб чикариш интеграцияси

V

ОТМларни иш берувчи ва мехнат бозори билан муайян узаро хамкорлик

Инновацион марказлар, технопаркларни ташкил килиш

Иккиёклама фойда келтирадиган узаро бизнес хамкорликни ташкил этиш

Мавжуд корхоналар учун мутахассисларни тайёрлаш

Янги корхоналарни ташкил этадиган мутахассисларни тайёрлаш

У

I

Уз лойихаларини муваффакиятли амалга ошира оладиган малакали, компетентли, ижодий гурух ташкил кила оладиган, ташкилотчи мутахассислар

Мазкур интеграцияда жараён куйидагича амалга оширилади2:

1. Биргаликдаги бошкарув ва режалашти-риш:

• ОТМ васийлик кенгашига корхона рах,-барларини жалб килиш;

• корхоналар ОТМнинг укув режаларини шакллантиришда, илмий-тадкикот ишларида ва лойих,аларида, квоталарни шакллантиришда иштирок этади.

2. Корхона талабаларга ишлаб чикариш амалиётларни ташкил этиб беради ва уларни ишчиларни ОТМдаги изланишларга жалб этиш имконияти туFилади.

3. Корхона ОТМнинг моддий базасини янгилаш ва ривожлантиришда, лаборатория жих,озларини янгилашда, кадрларни кайта

1 З.У.Суннатовнинг ишланмалари асосида.

2 Шалыгина Н.П., Селюков М.В., Курач Е.В. О роли маркетинга в деятельности высшего учебного заведения. // Современные проблемы науки и образования. 2012, № 6. http://www.science-education.ru/ru/article/viewid=7431.

тайёрлашда ОТМни молиялаштириш каби ишларни амалга оширади.

Мана шу карорга мувофик, барча ОТМларда ишлаб чикариш корхоналар билан инновацион корпоратив х,амкорлик килиш асосий масалалардан бири х,исобланади. Бунда ОТМ ва ишлаб чикарувчи корхоналар биргаликда иш олиб борсалар, кадрлар муам-моси х,ал булади. Бунинг учун куйидагича ёндашиш лозим булади. Бунинг учун асосий объект х,исобланган талабани чукур билимли, етук мутахассис булиб тарбияланишида, мак-садли мех,натга йуналтиришда иштирок этадиган субъектлар ва механизмни аниклаб олиш зарур.

Юкорида келтирилган субъектлар уз вази-фаларини уз вактида бажарса, малакали кадр-ларга булган эх,тиёж кондирилиши мумкин.

Шуларни х,исобга олган х,олда шундай хуло-сага келиш мумкинки, х,озирги кунда малакали мутахассис тайёрлашда талабаларнинг мак-садли йуналтириш тизими ва механизмини ишлаб чикиш лозим булади.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 8(81)

V.

ОЛИЙ ТАЪЛИМ / ВЫСШЕЕ ОБРАЗОВАНИЕ

3-расм. ОТМ ва корхона х,амкорлиги1.

Г*—

ОТМ ва корхона

Корхона кизикиши ОТМ(кафедра) КИЗЩИШИ

• малакали кадрларни доимий ишга олиш

• амалий тайёрлаш макрадида талабаларни вактинчалик ишга олиш

• тадкикрт ва ишлаб чикаришга талабаларни жалб килиш

• илмий ишлаб чикариш ва маслахатларга укитувчиларни жалб Килиш

• малакали мутахассислар тайёрлашда иш берувчи урнини кучайтириш

• битирувчиларни ишга жойлаштиришда катнашиш

• аник; курс ва диплом ишларини корхона муаммолари билан боглаш

• мутахассисларни тайёрлашда иш берувчи мониторингини олиб бориш

• талабаларни амалиёт базаси билан таъминлаш

• кафедра

З^итувчиларини малака оширишини таъминлаш

• тадкикот ва ишлаб чикаришга буюртмалар олиш

• корхона ишчиларни кайта тайёрлашга кабул Килиш

Талаба кизикиши

• чукур билимга эга булиш

• аник мутахассислик буйича малакага эга булиш

• аник йуналишдаги илмий иш олиб бориш

• маълум куринишдаги рагбатланиш

• иш билан таъминланиш

1

Юкорида келтирилган тизимдан талабанинг малакасига таъсир килувчи куйидагиларни ажратиб оламиз:

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

1. Умум ОТМлараро структуралар таъсири.

2. Мутахассислик кафедра таъсири, жумла-дан:

- паст курс талабаларини мутахассисликка жалб килиш тизими;

- етакчи курс талабаларини тайёрлаш тизими;

- укитувчилар таъсири;

- махсус таълим технологиялари асосида талабаликни ижтимоий куллаш тизими.

3. Бизнес ва менежмент вакилларининг таъсири.

4. Ота-оналарнинг таъсири.

5. Укитувчиларнинг таъсири.

6. ОТМнинг ички рейтинги.

Хозирги ривожланиш вактида малакали талаба уз устида ишлаши, шахсини устириши лозим булади. Чунки хозирги кунда ишга жой-лашишда талаблар юкори куйилади. Малакали талаба деганда куйидагилар тушунилади: талаба укишни битиргандан сунг аник мута-хассислиги буйича кафолатланган иш жойига эга булиши керак ва келажакда уз мутахассис-лиги буйича етук мутахассис, х,ар томонлама ракобатбардош булиши, хам билим жихатдан, хам шахс сифатида компетентли булиб ети-шиши керак.

Бугунги кунда иш берувчи ва ОТМнинг узаро хамкорлигини ташкил этишдан максад нима? Максад хозирги кунда замон талабига

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 8(81)

28 ОЛИИ ТАЪЛИМ / ВЫСШЕЕ ОБРАЗОВАНИЕ

4-расм. ОТМда ук,ув-илмий комплексининг тузилиши1.

илмии салохдят моддий-техник база илмий алок;алар яратилган технология ва

ишланмалар

Кафедранинг тадкикот олиб бориш буйича имконияти

макола патент

Тад^ивдт натижалари ва уларни ишлаб чщаришда ^уллаш

демонстрацион тажрибалар шартномалар, рекламалар

J

• ишлаб чикариш корхонаси

• муассасалар

• буюртмалар

• таклифлар

Муаммолар базаси

Бош тадкикот мавзуси

етакчи мутахассис (илмий рах,бар) тадк;ик;отчилар гурух,и (магистрант, и^тидорли талаба ва б.)

жавоб берадиган малакали компетентли кадрлар ва етук мутахассисни тарбиялашдан ибо-рат. Бунинг учун иш берувчи ва ОТМнинг узаро х,амкорлигини куйидагича ташкил килиш мумкин (3-расм).

Бунда корхоналар томонидан ишлаб чика-ришда мавжуд муаммоларни ОТМга етказиш, корхонада ОТМ филиалларини ташкил этиш, яъни коорпорацион х,амкорликликни ташкил этиш, ОТМда «мастер-класс»лар утказиш, талабаларда ишлаб чикаришга кизикишни уЙFотиш, укув амалиётларини ташкил этиш, амалиётга келган талабаларни иш жойларига жалб этиш, уларда амалий куникмаларни шакллантириш, иктидорли талабаларни мод-дий раFбатлантириш каби ишларни амалга оширади.

ОТМда корхона муаммоларини урганиш, ушбу муаммолар асосида малакавий битирув ишлари, магистрлик диссертацияларига илмий мавзулар бериш, керак булса хужалик шарт-номалари тузиш, талабаларга назарий билим-ларни бериш, корхона ишчи ходимларига назарий маърузалар укиш, уларнинг малака-

сини оширишда амалий ёрдам бериш каби ишларни амалга оширади.

Бундай узаро х,амкорлик аввало корхона-лардаги мавжуд муаммоларни илмий жи-х,атдан х,ал этишга, бу оркали ишлаб чика-ришни ривожлантиришга, натижада иктисодий самарадорлик ошишига, уз навбатида ОТМдаги малакавий битирув ишлари, магистр-лик диссертация мавзуларининг долзарб муаммоларга каратилишига, илмий асослан-ган ечимлар асосида турли шартномалар, лойих,аларни тузиш оркали профессор-уки-тувчиларнинг моддий раFбатланишига олиб келади.

Укув илмий комплекс - таълим, фан ва ишлаб чикариш уртасидаги узвийлик, яъни кафолатли ривожланишни ифодаловчи алока.

Укув илмий комплекс бозор иктисодиётини эътиборга олган х,олда мамлакатимизнинг иктисодий ривожланиши учун ах,амиятли булган тизимга асосланган булиши шарт2. Бунда укув, илмий ва ишлаб чикаришнинг узвий алокадорлиги булиши эътиборга оли-нади.

2 Эргашходжаева Ш.Д. Инновацион маркетинг. Дарс-лик. - Т.: ТДИУ «Иктисодиёт», 2014. -25-б.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 8(81)

v.

5-расм. Фан, ОТМ ва ишлаб чик,аришнинг инновацион корпоратив хамкорлиги натижалари1

БМИ

Маг. Дис.

ДД

Иш-ланма

Татбик этиш

Технология

Лойих;а

Гоя

Мута-хассис

Патент

Гувох,-нома

Бунда хар бир йуналишининг кичик ишлаб чикариш ёки махсулот яратишга асосланган илмий ишлаб чикариш комплекси, шартнома-вий алокаси булиши алохида эътиборга оли-нади.

Бу куйидаги хамкор ёки талабгор, эхтиёж, кайси талабларни кондира оламиз кури-нишдаги механизм асосида олиб борилади. Бунда алохида структура яратишга эхтиёж булмайди, алохида штат бирликлари ажрати-лиши режалаштирилмайди. Таълим жараёни «илм оркали билим» тамойили асосида таш-кил этилишига эътибор берилади. Шу билан бирга укув илмий комплекс максад ва вази-фалари хам белгилаб олинади:

максад - мехнат бозори талабаларини кондириш билан боFлик холда ОТМда сифат курсаткични энг юкори даражага кутариш ва мамлакатнинг инновацион ишлаб чикариш курсаткичини жахон талабалари даражасига етказиш; вазифалар:

- олий таълим тизимини Европа стандарт-лари даржасига кутариш;

- фан ва таълим интеграциясини шакллан-тириш;

- интеллектуал мулк махсулотларини тижо-ратлаш учун шароит яратиш;

- юкори малакали ва ракобатбардош илмий ва илмий-педагогик кадрлар тайёрлаш.

ОТМ да укув илмий комплексни 4-расмдаги каби куринишда ташкил этиш мумкин.

Укув илмий комплекс яратиш асосида куйидаги ишлар амалга оширилади: 1) ОТМаро алокалар асосида хамкорликда мутахассис кадрлар тайёрлаш; 2) профессор укитувчиларга нисбатан талабни ошириш ва уларни илмий тадкикотга жалб этиш; 3) укув жараёни буйича амалиётлар давомида (куп ОТМда педагогик амалиётлар) талабалар илмий лаборатория, ИТИда булиши.

Бунинг натижасида куйидаги самарадор-ликка эришиш мумкин2 (5-расм):

• ички академик алокалар (узаро алмаши-ниш);

• профессор укитувчилар ва илмий ходим-ларнинг ишлаб чикариш билан инновацион

2 Суннатов З.У. «Олий таълим тизимида инновацион корпоратив хамкорликни самарали амалга ошириш механизмлари» мавзусидаги битирув иши. - Т.: БИИМ, 2017.

алокалари шаклланади, халкаро журналларда илмий маколалар чоп этилади;

• мех,нат бозорида битирувчиларга талаб ортади;

• талабалар олдиндан иш жойларига узларини тайёрлайдилар;

• амалга ошириладиган лойих,а ва хужалик шартномалари асосида талабаларга стипен-диялар ажратилади.

Шунингдек, ОТМларда илмий тадкикот ишларини йулга куйилиши назарий билим-ларни амалиёт билан боFланишига, корхона-лардаги мавжуд муаммоларни илмий жих,атдан х,ал этилишига, узаро х,амкорликни мустах,камланишига ва илмий тадкикот ишларини олиб бораётган профессор-укитувчилар ва талабаларни иктисодий жих,атдан раFбатлантирилишига олиб келади.

Адабиётлар руйхати:

1. Узбекистон Республикасининг 1997 йил 29 августдаги «Кадрлар тайёрлаш миллий дастури туFрисида»ги 463-1-сон Конуни. // Узбекистон Республикаси Олий Мажлиси-нинг Ахборотномаси, 1997 й., 11-12-сон, 295-модда.

2. Philip КоИег. Marketing Essentials, 1984. Филипп Котлер. Основы маркетинга. Перевод на русский язык: В.Б.Бобров. - М.: 1990. // Электронная публикация: Центр гуманитарных технологий. http://gtmarket.ru/laboratory/basis/5091

3. Секерин В.Д. Инновационный маркетинг: Учебник. - М.: «ИНФРА-М», 2012. -С. 66.

4. Шалыгина Н.П., Селюков М.В., Курач Е.В. О роли маркетинга в деятельности высшего учебного заведения. // Современные проблемы науки и образования, 2012, №6. http://www.science-education.ru/ru/article/viewid=7431.

5. Эргашходжаева Ш.Д. Инновацион маркетинг. Дарслик. - Т.: ТДИУ, «Иктисодиёт», 2014. -25-б.

6. Суннатов З.У. «Олий таълим тизимида инновацион корпоратив х,амкорликни самарали амалга ошириш механизмлари» мавзусидаги битирув иши. - Т.: БИИМ. 2017.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.