Научная статья на тему 'РАҚАМЛИ ИҚТИСОДИЁТДА КИЧИК БИЗНЕС ИСТИҚБОЛЛАРИ'

РАҚАМЛИ ИҚТИСОДИЁТДА КИЧИК БИЗНЕС ИСТИҚБОЛЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
300
71
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Science and innovation
Область наук
Ключевые слова
рақамли иқтисодиёт / кичик бизнес / бошқарув / анъанавий иқтисодиёт / рақамли технологиялар / бизнес юритиш моделлари / виртуаллаштириш / булутли технологиялар / ERP ва SRM тизими / B2B / B2C / B2G / C2B / C2C / рақамли бизнес иқтисодиёти / платформа / индустрия 4.0 / янги касблар / уберизация / “Кондратьев тўлқини” / “Digital business managament” дастурий маҳсулоти / кичик бизнес реабилитацияси. / digital economy / small business / management / traditional economy / digital technologies / business models / virtualization / cloud technologies / ERP and SRM systems / B2B / B2C / B2G / C2B / C2C / digital business economy / platform / industry 4.0 / new professions / uberization / "Kondratev wave" / software product "Digital business management" / small business rehabilitation.

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — D. Maxmudova

Мақола рақамли иқтисодиётда кичик бизнес истиқболларини тадқиқ этишга бағишланган бўлиб, рақамли иқтисодиётнинг даражаси ва унда кичик бизнеснинг ўрни хусусида тўхталиб ўтилган. Рақамли иқтисодиётни шакллантиришда кичик бизнес бошқарувининг истиқболлари очиб берилган. Шунингдек, маҳаллий ва хориж олимларининг тадқиқот ишларини ўрганилган. Рақамли иқтисодиётнинг ривожланиши билан, келажак истиқболдаги янги талаб юқори бўладиган касбларнинг айрим турлари шаклланиши асослаб берилган. Жаҳондаги бир қанча тадқиқот компаниялари ҳисоботлари асосида рақамли иқтисодиётда инновацион технологияларининг ижтимоий-иқтисодий жараёнларга таъсиринг истиқболдаги прогнозлари таҳлил қилинган. Муаллиф томонидан Кондртъев тўлқинининг истиқболдаги босқичлари таҳлили амалга оширилган. Мавзу юзасидан илмий ва амалий аҳамиятга эга хулосалар берилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

SMALL BUSINESS PERSPECTIVES IN THE DIGITAL ECONOMY

The article is devoted to the study of small business prospects in the digital economy. The level of the digital economy and the role of small business in it are discussed. Perspectives of small business management in the formation of digital economy are revealed. Research works of local and foreign scientists were also studied. With the development of the digital economy, the formation of certain types of professions, which will be in high demand in the future, is justified. Based on the reports of several research companies in the world, future forecasts of the impact of innovative technologies in the digital economy on socio-economic processes were analyzed. The author made an analysis of the prospective stages of the Kondrt'ev wave. Conclusions of scientific and practical importance are given on the topic.

Текст научной работы на тему «РАҚАМЛИ ИҚТИСОДИЁТДА КИЧИК БИЗНЕС ИСТИҚБОЛЛАРИ»

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 6 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

РАЦАМЛИ ИЦТИСОДИЁТДА КИЧИК БИЗНЕС ИСТИЦБОЛЛАРИ

Махмудова Дилбар Рахмоновна

Самарканд иктисодиёт ва сервис институти таянч докторанти https://doi.org/10.5281/zenodo.7190954 Аннотация. Мацола рацамли щтисодиётда кичик бизнес истщболларини тадцщ этишга багишланган булиб, рацамли ицтисодиётнинг даражаси ва унда кичик бизнеснинг урни хусусида тухталиб утилган. Рацамли ицтисодиётни шакллантиришда кичик бизнес бошцарувининг истицболлари очиб берилган. Шунингдек, ма%аллий ва хориж олимларининг тадцицот ишларини урганилган. Рацамли ицтисодиётнинг ривожланиши билан, келажак истицболдаги янги талаб юцори буладиган касбларнинг айрим турлари шаклланиши асослаб берилган. Жа%ондаги бир цанча тадцицот компаниялари %исоботлари асосида рацамли ицтисодиётда инновацион технологияларининг ижтимоий-ицтисодий жараёнларга таъсиринг истицболдаги прогнозлари та%лил цилинган. Муаллиф томонидан Кондртъев тулцинининг истицболдаги босцичлари та%лили амалга оширилган. Мавзу юзасидан илмий ва амалий а%амиятга эга хулосалар берилган.

Калит сузлар: рацамли ицтисодиёт, кичик бизнес, бошцарув, анъанавий ицтисодиёт, рацамли технологиялар, бизнес юритиш моделлари, виртуаллаштириш, булутли технологиялар, ERP ва SRM тизими, B2B, B2C, B2G , C2B, C2C, рацамли бизнес ицтисодиёти, платформа, индустрия 4.0, янги касблар, уберизация, "Кондратьев тулцини", "Digital business managament" дастурий ма%сулоти, кичик бизнес реабилитацияси.

ПЕРСПЕКТИВЫ МАЛОГО БИЗНЕСА В ЦИФРОВОЙ ЭКОНОМИКЕ Аннотация. Статья посвящена исследованию перспектив малого бизнеса в условиях цифровой экономики. Обсуждается уровень цифровой экономики и роль в ней малого бизнеса. Раскрываются перспективы управления малым бизнесом в условиях формирования цифровой экономики. Также были изучены научные работы местных и зарубежных ученых. С развитием цифровой экономики обосновано формирование отдельных видов профессий, которые будут востребованы в будущем. На основе отчетов нескольких исследовательских компаний мира были проанализированы будущие прогнозы влияния инновационных технологий в цифровой экономике на социально-экономические процессы. Автор провел анализ предполагаемых стадий волны Кондрьева. По теме даны выводы, имеющие научное и практическое значение.

Ключевые слова: цифровая экономика, малый бизнес, управление, традиционная экономика, цифровые технологии, бизнес-модели, виртуализация, облачные технологии, ERP и SRM системы, B2B, B2C, B2G, C2B, C2C, цифровая экономика бизнеса, платформа, индустрия 4.0, новые профессии, уберизация, волны Кондратьева, программный продукт, экономика цифрового бизнеса, реабилитация малого бизнеса.

SMALL BUSINESS PERSPECTIVES IN THE DIGITAL ECONOMY Abstract. The article is devoted to the study of small business prospects in the digital economy. The level of the digital economy and the role of small business in it are discussed. Perspectives of small business management in the formation of digital economy are revealed. Research works of local and foreign scientists were also studied. With the development of the digital economy, the formation of certain types ofprofessions, which will be in high demand in the future, is justified. Based on the reports of several research companies in the world, future

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 6 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

forecasts of the impact of innovative technologies in the digital economy on socio-economic processes were analyzed. The author made an analysis of the prospective stages of the Kondrt'ev wave. Conclusions of scientific and practical importance are given on the topic.

Keywords: digital economy, small business, management, traditional economy, digital technologies, business models, virtualization, cloud technologies, ERP and SRM systems, B2B, B2C, B2G, C2B, C2C, digital business economy, platform, industry 4.0, new professions, uberization, "Kondratev wave", software product "Digital business management", small business rehabilitation.

КИРИШ

Жахондаги хозирги глобаллашув жараёнида иктисодий муносабатларнинг кескин ривожланиши барча сохаларда ракамли иктисодиёт ютукларини тезликда жорий килиш талабини куйди. Мамлакатларнинг дунё бозори ракобатида омон колиши ёки уз урнини топиши учун хам инновацион технологияларга булган талаб кучаймокда. Сохаларни модернизациялаш ва диверсификацилаш масалалари хам ракамли иктисодиётнинг асосий максадлари каторига кириши билан ахамиятлидир.

Ракамли иктисодиётни улчаш даражаси турли давлатларнинг бу жараённинг кандай даражада ривожланаётганлигини аниклаш билан ахамиятли. Х,озирги кунда уларнинг амалиётда даражасини улчашнинг аник ечимига келинмаган. Ракамли технологиялар ёрдамида амалга оширилаётган иктисодий фаолият турлари сони купайиб бораётгани ва бунинг натижасида уларнинг иктисодий ахамияти ортиб бораётганини хисобга олган холда ракамли иктисодиётни улчаш энг устувор вазифа деган хулосага келдик. Бизнингча, ракамли иктисодиёт куплаб давлатларда шаклланиш ва ривожланиш боскичида булганлиги боис, унда пайдо булаётган кийиндчиликлар ва муаммолар сабаб ракамли иктисодиётнинг хажми сезиларли даражада паст бахоланмокда. Бизнинг фикримизга кура,

ракамли иктисодиёт камрови катта, аммо анъанавий, ракамли булмаган иктисодиётдан сезиларли даражада кичикрокдир. Бунинг асосий сабаби жахоннинг куплаб мамлакатларида хамон анъанавий иктисодиёт хукмронлиги давом этмокда. Бундан шуни аниклаш мумкинки, "глобал микёсда ракамли иктисодиёт нотекис таксимланган". Ракамли иктисодиётни ривожлантириш стратегиясини эса факатгина хусусий бизнес билан яратиш мукарар.

ТАДЦЩОТ МАТЕРИАЛЛАРИ ВА МЕТОДОЛОГИЯСИ

Ракамли иктисодиётни шакллантиришда кичик бизнес бошкарувининг истикболлари хам айнан бу сохани ракамлаштириш мухимлигини курсатди. Бу борада махаллий ва хориж олимларининг тадкикот ишларини келтириш уринли. Жумладан, бир гурух махаллий олимларимиз ракамли иктисодиёт - бу куйидагиларни узгартиришдир, яъни бизнес юритиш моделлари, мижозлар билан муносабатларда хулк-атвор стандартлари, виртуаллаштириш, булутли технологияларни жорий килиш ва бир катор бизнес жараёнлари билан боглик булган омилларни санаб утишган. Россиялик олимлархам "ракамли технологиялар ишлаб чикариш ва кичик бизнесни ривожлантириш манбаи эканлигини айтиб, узгарувчан иктисодий шароитда ракобатбардошликни оширишга имкон беради" деб таъкидлаб утганлар ва кичик бизнесда ракамли технологиялардан фойдаланишнинг энг кенг таркалган воситаларини келтирганлар. Булар, мижозлар билан муносабатларни бошкариш (SRM) тизими; корхона ресурсларини режалаштириш ва бошкариш (ERP)

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 6 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

тизими; булутли хисоблаш хизмати кабилар. Яна бир гурух хориж олимларининг

"Ракамли иктисодиётга кириш" номли илмий асарларида, ик;тисодий жараёнларнинг бизнесга таъсирининг турлари борасида суз юритилган булиб, хозирги кунда уларнинг B2B, B2C, B2G каби турлари жахон амалиётида кулланилиб, ривожланиб келаётлигини аникладик. Уларда C2B ва C2C сингари янги турларининг мохияти очиб берилган.

Шубхасиз, куплаб мамлакатларда сотувчи ва харидор уртасидаги узаро муносабатларнинг яъни иктисодий жараёнларнинг бизнесга таъсирининг турларига кура ракамли иктисодиётнинг даражасини бахолашади, аммо менжмент ва иктисодий муносабатларнинг янги шаклларини тушунмайдилар. Бундан шуни хулоса килиш мумкинки, аксарият мамлакатлар ракамли иктисодиётни курмайдилар, балки шунчаки мавжуд иктисодий муносабатларни ракамлаштириш билан шугулланадилар. Бу холат амалий жихатдан мухимлигига карамай, ракамли иктисодиётни динамик ривожлантиришда максадга мувофик жараён эмас.

Анъанавий технологик платформани амалга ошириш бизнесни ракамлаштирмайди. Ракамли бизнес иктисодиёти платформаларининг энг мухим жихати охир-окибат иш жараёнларини автоматлаштириши керак.

ТАДЦЩОТ НАТИЖАЛАРИ

Х,ар бир саноат инкилоби давридан маълумки, инкилобнинг янги боскичининг бошланиши иктисодий-ижтимоий тизимни узгартириб, бозорларни кайта таксимлайди ва технологик янгиликларга карши норозиликларни келтириб чикаради. Бунинг асосий сабаби янги инкилоб бевосита муайян касбларнинг фаолиятига узил-кесил бархам беради. "Сколково" мактаби ва "Стратегик ташаббуслар" агентлиги якин 10-15 йил ичида йук булиб кетадиган ва аксинча пайдо буладиган касблар хакидаги маълумотларни уз ичига олган касблар атласини тайёрлади.

Шу уринда, янги инкилоб инновацион технология билан боглик булган "янги касблар" нинг турли куринишларини вужудга келтиради. Масалан, жахондаги иктисодий туб бурилишларнинг яъни аграр иктисодиётдан биринчи саноат инкилобига, ундан кейин иккинчи саноат инкилобига, кейин эса хизматлар иктисодиётига ва ракамли иктисодиётга утиш натижасида куплаб касбларга зарурият колмади ва улар уз урнини янги иктисодиётга хос холда узгартирди. Буларнинг аник мисоли сифатида истикболда талаб юкори буладиган касблардан айримларини келтирдик.

Футуролог - бу узига хос касб булиб, у деярли хеч каерда укитилмайди, лекин бундай мутахассислар мехнат бозорида жуда талабга эга. Улар компанияда ёки масофадан туриб ишлаши мумкин. Бу сохада профессионал стандартлар мавжуд эмас, аммо футурист махсус куникмаларга, жумладан, аналитик ва стратегик фикрлашга эга булиши керак. Хедрентинг, ёки стаффинг (инглизча staff - ходим) - онлайн платформалар оркали вактинчалик ходимларни танлаш каби касбларни келтириш мумкин.

Х,озирги кунда айникса ракамли иктисодиёт ютукларидан окилона фойдаланиб, бизнес бошкарувини автоматлаштирган мамлакатлар амалиётида уберизациядан кенг микёсда фойдаланилмокда. Бу термин кам ривожланган ва ривожланаётган давлатлар иктисодий жараёнида фойдаланилмаётганлиги сабаб уни янги термин сифатида урганилиши лозимлигини талаб килади.

"Уберизация" атамаси Убер компанияси номидан келиб чиккан. Ушбу бизнес модели ракамли платформа мижоз ва у сотиб олган хизмат уртасида воситачи - ташкилот

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 6 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

ёки шахс урнини эгаллашини назарда тутади. Уберизация ракамли технологияларнинг ривожланиши туфайли мумкин булди. Убер такси чакириш учун мобил иловани яратди, бу саноатни тезда узгартирди - саёхатлар нархи янада арзонлашди ва машина олиш вакти сезиларли даражада кискарди.

Глобаллашув, автоматлаштириш ва технологик тараккиёт куплаб касбларнинг йук булиб кетишига сабаб булмокда. 2022 йилга бориб 75 миллион киши ишсиз колиши мумкин, уларнинг урнини сунъий интеллект эгаллайди. Бу холат куплаб саволлар тугдиради: ходимлар ва масалан робот хужайини уртасидаги муносабатлар кандай булади? Оддий ишдан озод булган одамлар нима килади? Ва нихоят, аклли машиналар биз билан ракобат кила оладими? Бундай турдаги саволларга аник жавоб топиш максадида жахоннинг бир канча тадкикот компанияларининг ракамли иктисодиётда инновацион технологияларининг ижтимоий-иктисодий жараёнларга таъсиринг истикболдаги прогнозларини урганиб, тахлил килган холда, улардан асосий булган айримларини келтирдик.

1 - жадвал

Ракамли иктисодиётда инновацион технологияларнинг ижтимоий-иктисодий

жараёнларга таъсирининг истикболдаги прогнозлари

Ииллар Содир булиши кутилаётган технологик ижтимоий-иктисодий

ва фоиз жараёнлар

кесимида

2050-йилда дехкончилик хосилдорлиги GPS, GIS, IoT ва суний йулдош маълумотлар

70% га асосида оширилишига эришилади

2030 йилда дунё мидёсида 400 миллионга ядин одам, яъни ишчи кучи уз

14 %гача вазифаларини дастурлар ва роботлар бажарадиганлиги сабабли ишини йудотишади

34 % урта ва олий маълумотга эга булмаган катта ёшдаги инсонлар янги ракамли куникмаларни ривожлантириш зарур деб хисоблашмайди

2025 йилда тиббиёт IoT сегменти ошади ва унинг хажми 322,2 миллиард долларга

19% га етади

2030 йилгача 13 трлн доллар жахон идтисодиётида фадат сунъий интеллектни ривожлантириш оркали эришилади

2030 йилда жахон ЯИМ нинг усиши суний интеллекдан фойдаланиш хисобига 15,7

14% га триллион долларни ташкил килади

2040 йилда универсал сунъий интеллект (artificial general intelligence — АОГ)нинг пайдо булиши кутилмодда

2030 йилда барча касблар автоматлаштирилади

60% гача

2030 йилда жахонда 20 миллиондан 50 миллионгача IT иш уринлари пайдо булади

ишчиларнинг фикрича, автоматлаштириш кейинги 10 йил ичида

53% уларнинг ишларини сезиларли даражада узгартиради ёки эскиради (фадатгина 28 % лари бу мумкин эмас деб хисоблашади)

ишчилар роботлаштириш туфайли ядин келажакда янги куникмаларга

77% эга булишга ёки тулид кайта касбий таёрланишга мажбур булишади

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 6 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

80% роботлаштириш туфайли эркаклар аёлларнинг 74 фоизига нисбатан янги куникмаларга эга булишади

2035 йилда учувчисиз транспорт воситалари бозори йилига 30,4 миллионгача усади ва асосий усиш суратлари 2025 йилдан бошланади

74% саноат робототехникасини сотиш асосан 5 та давлат хисобига тугри келади - Хитой, Япония, Жанубий Корея, А^Ш ва Германия

Иктисодий инкилобнинг ривожланиш боскичларини урганиш жараёнида хам айнан уларнинг хар бир боскичидаги даврий давомийлик бевосита янги иктисодий-ижтимоий жараёнларнинг, касбларнинг, янгича бошкарув усулларининг вахоланки янги иктисодий тизимнинг шаклланиши билан бошланади. Фикримизнинг исботи сифатида, узининг иктисодий карашлари билан "Нобел" мукофотига даъвогарлик килган совет иктисодчиси Н.Д. Кондратьев тулкини билан асослаймиз.

1-расм

Николай "Кондратьев тулкини"

Мато ишлаб тармок- Ро

чикариш

Пулат ишлаб оототех-

чикариш

Электр энергияси Электр

оника Ракамли

лар, дастурий махсулотлар

ника

60 йил

55 йил 50 йил 40 йил

30 йил 15 йил

Мазкур схемада, инкилобнинг ривожланиши йиллар кесимида берилган булиб, иктисодий ривожланиш тулкин куринишида келтирилган ва уларнинг энг баланд нуктаси ривожланишнинг юкори динамикасига тугри келган. Шунингдек, тулкиннинг пасайиши билан унинг кейинги янги тулкиннинг бошланишини яъни янги иктисодий инкилоб даврини англатади.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 6 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

Куриниб турибдики, хар кайси инкилобнинг узаро даврий давомийлиги боскичма-боскич кескин кискариб келмокда. Кондратьевнинг хисоб-китобларига кура, инкилобнинг биринчи тулкини унинг иккинчи тулкини билан узаро 60 йил билан фаркланса, биз томонимиздан мазкур схеманинг 6-тулкинида хисобланган тахлилларга кура, олтинчи тулкин кейинги истикболдаги еттинчи тулкин билан узаро 15 йилни ташкил килди.

Х,ар кайси инкилоб даврида ривожланиш кескин тезлашиб, унинг даврий давомийлиги кискармокда. Бу шуни англатадики, саноат инкилоблари хар бир тулкинининг юкори нуктаси мамлакатда иктисодий тизимнинг туб бурулиши билан кечади. Янги касблар ва янги бизнес моделларни жорий этилишини такозо этади. Глобал микёсда ракобатбардошликка эришишни стратегик вазифа сифатида уз олдига куйган хар бир мамлакат, аввало Индустрия 4.0 концепциясини мустахкамлаши устувор омиллардан саналади. Бу вазифалар шубхасиз биз томонимиздан берилган таърифга кура, бошкарувни автоматлаштириш ва иктисодий жараёнларни оптималлаштиришни англатади. МУ^ОКАМА

Туртинчи саноат инкилобида бошкарув жараёнлари автоматлаштирилиши натижасида унинг усуллари ва функцияларига ракамли иктисодиёт ютуклари тугридан-тугри таъсир курсатади. Маълумки, классик бошкарув мактабининг асосчиси А.Фаёл бошкарувнинг бешта функциясини асослаб берган эди. Булар, режалаштириш, ташкил этиш, мувофиклаштириш, мативациялаш ва назорат кабиларга ажратган. Янги индустрияда ана шу бошкарув фукциялари боскичма-боскич автоматлаштирилади, тизимнинг узи зарур ресурсларни хисоблаб чикади ва ишлаб чикаришни режалаштиради. Бошкача килиб айтганда, "автоматлаштирилган тизимлар асосан стратегик фаолиятга эмас, балки операцион фаолиятга каратилган".

Корхоналар бошкаруви фаолиятида ракамли технологияларни куллаш махсус билим ва куникмаларга эга булган маълум ходимлар яъни юкорида айтиб утганимиздек янги мутахассис кадрларга булган талабни оширади. Масалан, Г.Ю. Ивановичнинг диссертация ишида ижтимоий-иктисодий муносабатлар эволюцияси уч гурухга ажратилган булиб, уларнинг биринчиси кишлок хужалик иктисодиётида - ер, иккинчиси саноат иктисодиётида - капитал ва учинчиси билимлар иктисодиётида - билим мухим иктисодий омил эканлиги келтирилган. Бу уз навбатида янги инкилоб даврини бошлашда инновацион билимлар, янги мутахассисликлар ва инсон капиталининг ролини тубдан ислох этишни, шунингдек, айникса кичик бизнес бошкарувчиларининг инкилобий фикрлаш доирасини кенгайтиришни кузда тутади. IT сохаси

буйича эксретларнинг фикрига кура, ракамли иктисодиёт асосида кичик бизнес бошкарувини шакллантиришга эришишда аввало "ракамлаштиришдан ва дастурий таъминотга ишонишдан куркмаслик керак. Х,ар кандай бизнесда асосий нарса тизимга риоя килиш ва ривожланиш режасини шунга асосан тузиш" деб таъкидлаб утишса, яна бир катор тадкикотчилар "ракамли технологилардан фойдаланиш бизнесни режалаштириш билан шугулланувчи тизим асосида бизнес-режани бажарилиш аниклигини 90 % га етишини хисоблашган". ХУЛОСА

Мазкур илмий маколамиз мавзуси доирасида барча тадкикотчи олимлар, экспертларнинг карашларини ва консальтинг компанияларининг хисоботларини тахлил килган холда, кичик бизнес бошкаруви фаолиятида ракамли технологияларни жорий килиш

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 6 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

мукаррар вазифа эканлигини исботлаган холда, тадкикотимиз натижаси сифатида ишлаб чикилган "Digital business managament" дастурий махсулотининг тадбик этилишини максад килганмиз. Зеро, кичик бизнесни ракамлаштириш ва илгор ахборот технологияларини жорий этиш, уни сифат жихатидан янги боскичга олиб чикади.

Ракамли иктисодиёт мохиятини чукуррок англаш учун келтирилган илмий карашларнинг натижаси хам шуни курсатмокда-ки, кайсики ривожланаётган мамлакат булмасин, узининг истикболида ракамли иктисодиётни ривожлантириш ва индустрия 4.0 боскичига утиш стратегиясини амалга оширишида, аввало ракамли иктисодиётнинг асосий драйвери - кичик бизнесни ракамлаштириш (трансформациялаш) йули билан "Ракамли бизнес иктисодиёти"га кириб борилади. Шунингдек, кичик бизнесни ракамли бизнес иктисодиётига хар томонлама тайёрлаш ва куллаб-кувватлаш чора-тадбирларини амалга оширишда давлат томонидан олиб бориладиган сиёсат яъни тадкикотларимиз натижасида ишлаб чикилган янги термин кичик бизнес реабилитациясини амалга ошириш устувор вазифалар каторига киритилиши лозим.

REFERENCES

1. Абдуллаев О.М., Фаттахов А.А., К.Ахмедов. Ракамли иктисодиёт. Т.: "LESSON PRESS, нашриёти 2020 й. 686 б. 44 б.

2. Новосельцева Г.Б., Рассказова Н.В. Перспективы малого бизнеса в цифровой экономике // Вопросы инновационной экономики. - 2020. - Том 10. - № 1. - С. 521-532. -doi: 10.18334/vinec.10.1.100580. https://1economic.ru/lib/100580

3. А.В. Кешелава В.Г. Буданов, В.Ю. Румянцев и др. Введение в «Цифровую» экономику под общ. ред. А.В. Кешелава; гл. «цифр.» конс. И.А. Зимненко. - ВНИИГеосистем. (На пороге «цифрового будущего». Книга первая). Москва 2017 г. 29 с. - 14 с.

4. Недоспасова О.П. Актуальные проблемы экономики труда и управления человеческими ресурсами. Томский государственный университет. 2021 г.

5. А. Файоль, Г. Эмерсон, Ф. Тэйлор, Г. Форд. Управление — это наука и искусство. М.: Республика. 1992. — 350 с.

6. Андреевна С.Б. Система управления в индустрии 4.0. Petersburg state University of Economics УДК 338, ББК 65.05, 357 с.

7. Иванович Г.Ю."Цифровая трансформация социально-экономических систем на основе развития института Сервисной интеграции". Специальность 08.00.05 - Экономика и управление народным хозяйством (экономика, организация и управление предприятиями, отраслями, комплексами - сфера услуг). Диссертация на соискание ученой степени доктора экономических наук. Санкт-Петербург - 2019 г.

8. Геннадьевна Т., Вениаминовна Т. Цифровые технологии —эффективные инструменты развития бизнеса ББК 65.05

9. Варнакова Г.Ф., Фадеева А.О. Малый бизнес в пути к цифровизации экономики. «Научно-практический электронный журнал Аллея Науки» №1(28) 2019 Alley-science.ru https://alley-

cience.ru/domains data/files/04January2019/MALYY%20BIZNES%20NA%20PUTI%20CIF R0VIZACII%20EK0N0MIKI.pdf

10. Д.Махмудова "Ракамли иктисодиётни шакллантириш асосида кичик бизнеснинг бошкарув тизимини такомиллаштириш" Science and innovation 1 (A5), 440-448

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 6 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

11. Rakhmonovna M. D. TASKS AND SOLUTIONS TO IMPROVE SMALL BUSINESS IN THE DEVELOPMENT OF THE DIGITAL ECONOMY //Conferencious Online. - 2021. - C. 57-60. 17.

12. Rakhmonovna M. D. METHODOLOGICAL BASIS, FORMS, METHODS AND PROPERTIES OF SMALL BUSINESS AND ITS MANAGEMENT

13. Rakhmonovna M. D. UNDERSTANDING THE ESSENCE OF ENTREPRENEURSHIP AND BUSINESS IS THE BASIS FOR IMPROVING SMALL BUSINESS MANAGEMENT.

14. Makhmudova D., Kholikulov A. FINANCIAL SUPPORT OF SMALL BUSINESS AND PRIVATE ENTREPRENEURSHIP IN THE REPUBLIC OF UZBEKISTAN //HrnepHayKa. -2020. - №. 4-3. - C. 38-39.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

15. Rakhmonovna, Makhmudova Dilbar. "RESEARCH PARK." (2021).

16. Dilbar, M. METHODOLOGICAL BASIS, FORMS, METHODS AND PROPERTIES OF SMALL BUSINESS AND ITS MANAGEMENT

17. https://trends.rbc.ru/trends/education/620aa1409a794727d51160c4

18. https://www.youtube.com/watch?v=wJ81L5JWAuE

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.