CC BY
10педагогически науки
Qliyeva Sevinc Sardar qizi QLOBAL TOHSiL KONTEKSTiNDO ...
UDC 37.013.31
DOI: 10.34671/SCH.BSR.2020.0403.0001
QLOBAL TOHSlL KONTEKSTlNDO PEDAQOJl BACARIQLARIN УЭ PARADIQMALARININ TRANSFORMASIYASI
© 2020
Oliyeva Sevinc Sardar qizi, dosent avazi, Pedaqogika kafedrasi Baki Dovlat Universiteti (1148, Azarbaycan, Baki, Z.Xalilov 23, e-mail: sevinc-aliyeva-66@mail.ru)
Xulasa. Bu maqalanin bir nega asas maqsadlari vardir. Birincisi, XXI asrin gagin§lan konteksti muayyan edilir. ikincisi, hamin kontekst gargivasinda tahsil sisteminin transformasiyasi, onun milli va beynalxalq strategiyalan nazari tahlil edilmi§dir. Uguncusu, post-sanaye va bilik camiyyati ugun tadri-talim bacariqlarinin yeni modellari asaslandirilir. Bela umumila§dirici naticaya galirik ki, XXI asrin realliqlari tahsilin qlobal kontekstinin zaruriliyini guclandirmi§, talabalar va muallimlar ugun nazada tutulan tahsil va bilik bacariqlari, pedaqoji prioritetlari va metodlari daha gox muasir tadris modellarinin, tadris prosesinin inki§afina tasir gostaran halledici makro va mikro strukturlu amillardan asili etmi§dir. Bu baximdan,ham milli, ham da beynalxalq tahsil paradiqmalari, bacariqlari, vardi§lari va qabiliyyatlari sahasinda umumi konsesun movcudlugunu iddia etmak olar.
Afar sozlar: Qlobal tahsil, XXI asrin gagm§lari, tahsilin prioritet istiqamatlari, pedaqoji bacariqlar.
TRANSFORMATION OF PEDAGOGICAL SKILLS AND PARADIGMS IN THE CONTEXT OF GLOBAL EDUCATION
© 2020
Aliyeva Sevinj Sardar, acting Associate Professor, Department of Pedagogy
Baku State University
(1148, Azerbaijan, Baku, Z. Khalilov St., 23, e-mail: sevinc-aliyeva-66@mail.ru)
Abstract. This article pursues several basic goals. First, the context of the 21st century challenges is determined. Second, the transformation of the education system in this context, its national and international strategies, are theoretically analyzed. Third, new models of teaching and learning skills for post-industrial societies based on the service economy and the development of knowledge and information and communication technologies (ICT) are proposed. The final conclusion of this article is that the realities of the 21st century have strengthened the need for a global educational context, and the educational and cognitive abilities, skills and pedagogical priorities of students and teachers largely depend on the decisive macro- and microstructural factors affecting the development of contemporary models of teaching and learning. It can be argued that there is a general consensus on both the national and international education paradigms, skills and abilities.
Keywords: Global education, Challenges of the 21st century, priority directions of education, pedagogical skills.
ТРАНСФОРМАЦИЯ ПЕДАГОГИЧЕСКИХ УМЕНИЙ И ПАРАДИГМ В КОНТЕКСТЕ ГЛОБАЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ
© 2020
Алиева Севиндж Сардар, и.о. доцента кафедры педагогики Бакинский государственный университет (1148, Азербайджан, Баку, ул. З.Халилова, 23, e-mail: sevinc-aliyeva-66@mail.ru)
Аннотация. Эта статья имеет несколько основных целей. Во-первых, определяется «глобальное образование» в контексте вызовов XXI века. Во-вторых, в данном контексте теоретически анализируется трансформация системы образования, ее национальные и международные стратегии. В-третьих, предлагаются новые модели формирования навыков преподавания и обучения для пост-промышленного общества, основанного на экономике сервиса, развитии знаний и информационно-коммуникационных технологий (ИКТ). Итоговый вывод данной статьи состоит в том, что реалии XXI века укрепили потребность в глобальном контексте образования, а образовательные и познавательные способности, навыки и педагогические приоритеты студентов и преподавателей во многом зависят от решающих макро- и микроструктурных факторов, влияющих на развитие современных моделей преподавания и обучения. Можно утверждать, что существует общий консенсус в отношении как национальных, так и международных парадигм, процесса формирования навыков и способностей в области образования.
Ключевые слова: глобальное образование, вызовы XXI века, приоритетные направления образования, педагогические навыки.
"Qlobal tahsil" kontekstinda ali tahsilin prioritet istiqamatlari
Bu gün tahsil sahasinda galijan har bir ijginin va amakdajin diqqatini son daraca aktual bir sual gakir: orta va ali tahsil jagird va talabalari XXI asr ügün na daracada keyfiyyatli hazirlaya bilir? Gergakdan, bu sual kegmijda nayin ijladiyina yaxud ijlamadiyina deyil, «bu gün aktual tahsil tacrübasi nadir» sualina cavab talab edir. Kegmij yalniz malumatlandira bilar, lakin tahsilin galacayini müayyan eda bilmaz.
150 ildan goxdur ki, kütlavi tadris prosesinda Sanaye dövrünün prioritetlarini aks etdiran pedaqoji kadrlar va tacrü-balar darin iz buraxib. Bu pedaqoji bacariqlarin farqli cahatlari müallim tarafindan nazarat edilan va standartlajdinlmij siniflarda va auditoriyalarda hamyajid olan jagird va talaba qruplarina dekonstrukriv (mana ziddiyyatlarinin ajkarlanmasi) va rekonstruktiv (yenidan qurmaq va barpa etmak) malumatlarin taqdim edildiyi tadris prosesinda ajkar edilir. Bir goxlari bu paradiqma hüdudlarinda tahsili inkijaf etdirmak ugrunda gox ijlar görüb. Bütövlükda isa bela bir fikir formalajir ki, XX asrin müallimlari va tahsil sistemlari
ozlarini XIX asrin tahsil modelini takmilla§dirmaya hasr ediblar. Digar tarafdan, qloballa§ma texnologiyada suratli inki§afa sabab olmu§dur.
Biz sosial §abakala§ma texnologiyalarinin tasiri natica-sinda biznesin, medianin va siyasi strukturlarin dayi§diyi bilik dovruna qadam basmi§iq. istifadagilar bu gun istanilan yerda va istanilan zaman har hansi malumati alda eda bilirlar. Fikrimizca, bu proses «liberal tahsilin va biliyin demokratikla§dirilmasi» prinsipina daha gox uygun galir . Lakin bu prinsip movcud muasir tahsil sistemlarina gox cuzi tasir gostarmiijdir. Yeni tahsil modelina, tahsil anlaminin -onun maqsadinin, pedaqoji kadrlarin, tahsil proqramlarinin, strukturlarinin, farziyyalarinin va gozlantilarinin yenidan du§unulmasina gox boyuk ehtiyac var.
XXI asrda movcud olan kohna pedaqoji kadrlar yeni tahsil sistem ugun artiq munasib deyil. Onlar tahsilin ham fiziki, ham virtual tadris makaninda kegirilmasi imkan-larina ahamiyyat vermirlar. Biz bu cur yeni imkanlari dayarlandirmak istayiriksa, XXI asrin yeni pedaqoji, yeni idaraetma sistemina va kadrlarina talabatimiz var -aktualliga, keyfiyyatli tahsila va tadrisa, casaratli va yaradici
Aliyeva Sevinj Sardar
TRANSFORMATION OF PEDAGOGICAL ..
pedagogical sciences
meyllari aks etdiran tahsil paradiqmalanna ehtiyacimiz var!
XXI asrda aktual olan tahsilin, an azi, iki asas prioritet istiqamatini gostarmak olar. Birincisi, tahsil tacrubasinin har bir §agirdin yaxud talabanin segdiyi hayata uygun olmasini va muasir hayatda talab olunan bacariqlarin a§ilanmasini tamin etmak ugun bu istiqamatlar bir-biri ila six alaqada olmalidir. ilk novbada o, talabalarin insanparvarliyini guclandirmakla, onlari oz hayatlarinin sahibi kimi, camiyyatin ham lokal, ham qlobal miqyasda uzvu kimi, i§gi quvvasinin samarali, dayman muhitin faal i§tirakgilari kimi bacanq va §ari§talarini inki§af etdirmakla haqiqatan da yuksali§a nail ola bilarlar. Osas maqsad mudrikliyi taqib etmak ugun talabalara imkanlar yaratmaqdan ibaratdir.
ikincisi, ictimai va qlobal du§uncasini yuksaltmakla, masuliyyatli vatanda§liga imkan yaratmaqla talabalar haqiqatan sosialla§dirilmalidir. Bu baximdan onlar camiyyatin mahiyyatinin dark edilmasini, onun inki§afa olan ehtiyacini darinla§dirmakla sosial-tanqidi tafakkura yiyalanmalidirlar.
Talabalara insanlarin, icmalarin, camiyyatlarin va on-larin ya§adiqlari dayman dunyada hayatlarina farqlilik gatirmak imkani vermakla kokundan dayi§mak imkanlari yaradilmalidir. Sozugedan tadris omur boyu davam edan va galacaya hazirlayan, real problemlarin hall edilmasinda davamli i§tiraki, real hadisalarla va real hayatin dinamikasina muvafiq i§i nazarda tutan tadrisdir.
Bu naticalara nail olmaga komak edan ahamiyyatli bacariqlar komanda i§ini, problemlarin hall edilmasini, kommunikasiya bacariqlarini, alaqalarin qurulmasini, yaradiciligi va muxtalif ozunuifada yollarini ehtiva edir. Bu bacariqlar ugurlu tacrubaya va inandirici subutlara asaslanaraq galacak yonumlu olmalidir. Onlar yuksak informasiya va kommunikasiya potensialina birla§arak inki§af prosesini muayyan konkret bir maqsada dogru aparacaq. Tahsil sahasinda yaranmi§ hazirki vaziyyat bizi sosial texnologiyalarla mohkamlanmi§ fiziki va virtual tahsil potensialinin hazirki pedaqogikasi uzarinda yenidan asasli §akilda du§unmaya ehtiyacimiz oldugunu tasdiq edir. Dastaklayan pedaqoji sistem orta va ali maktablar arasinda alaqalarin yaradilmasi, talaba va muallimlar ugun avadanliqlarin tamin edilmasi gargivasindan kanara gixmalidir. O, tadrisin nisbi xarakteri uzarinda qurulmali va muasir dunyada tahsil ila maraqlanan butun §axslar ugun aktual olmalidir [1].
Biz du§unurtik ki, XXI asrin talabalari va muallimlari ugun nazada tutulan tahsil bacariqlari va pedaqoji prioritetlari daha gox muasir tadris modellarinin, tadris prosesinin inki§afina tasir gostaran halledici makro va mikro strukturlu amillardan asilidir. XXI asrin avvallarinda ali tahsil sahasi raqabat qabiliyyatli ta§kilata gevrildi. Bir gox olkalarda universitet talabalari va muallimlari az sayda olan i§ yerlari ugrunda raqabata qo§ulurdular. Naticada butun olkalarda an Mfuzlu universitetlara daxil olmaq daha da gatinla§irdi.
Universitetlar nufuz va reytinqa gora, umumilikda dovlat yaxud ozal manbalardan maliyyala§dirilma ugrunda raqabatda yan§ir. Raqabat akademik muhitda har zaman guclu olmasi va mukammalliya nail olmaga komak etmasi ila yana§i, ham da akademik ictimai hissin, missiyanin artmasinda, eyni zamanda ananavi dayarlarin rolunun azalmasinda ahamiyyatli rol oynaya bilar.
Muasir ali tahsil globalla§an dunya kontekstinda
Qloballa§manin tahsil sistemlarina, pedaqoji paradiq-malara, oyranma bacariqlarina tasirlari ananavi tahsil modellarindan va tadris pedaqogikasindan uzaqla§maga, xidmat va bilik camiyyatlarina asaslanmi§ post-sanaye camiyyatlarinin maqsadlarina va prioritetlarina nail olmaga ustunluk verir. Haqiqatan da, XXI asrin asas realligi olan qloballa§ma ali tahsila artiq darindan tasir gostarib. Biz qloballa§mani getdikca inteqrasiya olunan dunya iqtisadiyyati sayasinda formala§an realliq, yeni malumat va kommunikasiyalar texnologiyasi (MKT), beynalxalq bilik §abakasinin yaranmasi, ingilis dilinin rolu va akademik institutlarin nazaratindan kanar digar quvvalar va qurumlar kimi muayyanlasdiririk._
Universitetlarin beynalmilallaçmasi hökumatin qlobaUaçmaya cavab olaraq hayata keçirdiyi siyasatlarin va proqramlarin müxtalifliyi kimi müayyan etmak olar. Bura adatan talabalarin tahsil almaq ûçûn xarica göndarilmasi, xarici ölkalarda filial kampuslarin açilmasi va yaxud müayyan növ institutlararasi tarafdaçligin qurulmasi aiddir. Universitetlar har zaman beynalxalq tendensiyalarin tasiri altinda olmuç va müayyan daracada geniç beynalxalq akademik müassisalar, alimlar va tadqiqatçilar camiyyati tarafindan idara olunublar. Buna baxmayaraq, XXI asrin realliqlari qlobal kontekstin zaruriliyini gûclandirmiçdir [4;
5].
Orta asrlarda Avropada tahsilda latin dili, Yaxin §arq müsalman dünyasinda arab dili asas yer tutdugu kimi, bu gün elmi kommunikasiyada ingilis dilinin rolunun artdigi danilmazdir. Malumat va kommunikasiya texnologiyalari ani tamas va sadalaçdirilmiç elmi kommunikasiya ûçûn universal vasita yaratmiçdir. Eyni zamanda bu dayiçikliklar naçirlarin sahibkarligina, texniki bazalarimn va digar asas ehtiyatlarin müstasna olaraq inkiçaf etmiç ölkalarda yerlaçan an güclü universitetlarin va bazi çoxmillatli çirkatlarin alinda markazlaçdirilmasina yardim etmiçdir. Bazilari ûçûn qloballaçmanm ali tahsila tasiri artiq milli sarhadlarla hûdudîanmamiç tahsil va tadqiqatlar ûçûn yeni imkanlar taklif edir. Digarlari ûçûn isa bu tendensiyalar milli madaniyyata va muxtariyyata hûcum demakdir. §übhasiz ki, har ikisi öz aktualligini saxlamaqdadir. On azindan sarbast çakilda dûnya ûzra harakat edan taxminan 2,5 milyon talaba, saysiz-hesabsiz alimlar, elmi daracalar va universitetlar beynalxalq amakdaçliq va razilaçmalara böyük ehtiyac duyurlar.
Lakin, masalan, taniç olmayan xarici ixtisaslaçmalarin mûvafiq qiymatlandirilmasi ûzra beynalxalq göstaricilar va standartlar haqqinda razilaçmalar asanliqla alda olunmur. Beynalmilallaçma regional va beynalxalq saviyyada çox mühüm olmuçdur. Avropada tatbiq edilan Bolonya prosesi va Lissabon strategiyasi bu saviyyada olan beynalxalq içtirakin bariz nûmunalaridir. Bununla bela, 40-dan çox ölkada tatbiq edilmiç Bolonya prosesi "Avropa Ali Tahsil Makam"mn yaradilmasinda könüllü prosesa çevrilmiçdir. Bu, dûnyamn digar ölkalarinda analoji cahdlar ûçûn istinada çevrildi (Latin Amerikasinda ingilis dili markazlari, Afrika Birliyinda uygunluq strategiyasinm inkiçaf etdirilmasi, Asiya-Sakit okean regionunda 27 ölka tarafindan tatbiq edilmiç, Avstraliya, Brisben Kommyunike (Brisbane Communiqué) taçabbûsû, §imal-§arqi Asiyada tahsil nazirlarinin mûzakiralari va s.).
Son onillikda beynalxalq saviyyada faaliyyat göstaran proqram va universitetlarin sayinda asl partiayiç mûçahida olunub. Qatar, Sinqapur va Birlaçmiç Orab Omirliklari milli siyasat çarçivasinda beynalmilallaçmani tablig edan ölkalar arasinda nûmunaya çevrildirlar. Onlar yerli talabalar ûçûn universitet imkanlarini geniçlandirmak, öz regionlari ûçûn ali tahsil markazlari kimi xidmat göstarmak maqsadila yerli kampuslarin yaradilmasi ûçûn an nüfuzlu xarici universitetlari yigmiçlar. Lakin dünyanin an kasib ölkalari va ehtiyatlari olmayan tahsil mûassisalari ûçûn beynalxalq saviyyada calb edilma imkanlari mahduddur [10, 23-37].
Ali tahsilin beynalmilallaçmasi bütün dünyada tazahür etmiç bir neça amilla farqlanir. Har bir yerli, milli va regional tahsil makanin mazmunca öz unikal xûsusiyyatlarinin olmasina baxmayaraq, ali maktablarda bir neça qlobal tendensiyalar mûayyanlaçdirila bilar. Bu inkiçaflara insan resurslarinin, proqramlarin va mûassisalarin dayiçkanliyi; birga tadqiqatlarin artan ahamiyyati; inkiçaf edan tadris planlari, o cûmladan tadris va tahsila yanaçmalar; bütün dünyada ali tahsil müassisalarinin daha gûclanmiç qarçiliqli alaqalari; tahsil müassisalari va daha geniç ali tahsil sistemlari arasinda beynalmillalaçma hadisasinin getdikca daha çox yayilmasi daxildir [10, 23-29].
ikinci halledici amil ananavi sanayedan avval va sanaye istehsalat camiyyatlarindan bilik va xidmat mahsullarina asaslanmiç post-sanaye xidmat camiyyatlarina keçida aiddir. Post-sanaye camiyyatinin xidmat sektorunun iqtisadiyyatin istehsalat sektoru ila müqayisada daha çox galir gatirdiyi
Balkan Scientific Review. 2020. T. 4. № 3(9)
педагогически науки
Qliyeva Sevinc Sardar qizi QLOBAL TOHSiL KONTEKSTiNDO ...
inkijaf marhalasidir. Termin post-Fordizm, malumat-bilik camiyyati, bilik iqtisadiyyati, post-sanaye iqtisadiyyati, qeyri-sabit müasirlik va jabaka camiyyati kimi sosioloji-nazari ifadalarla six alaqalidir. Bütün bu ifadalar ümumi nazari fon kimi iqtisadiyyatda va yaxud sosial fanlarda istifada oluna bilar. Biz, post-sanaye camiyyatinin ajagidaki xüsusiyyatlarini öna gakirik:
1. Iqtisadiyyat mahsul istehsali prosesindan xidmat göstarilmasi prosesina kegida maruz qalir.
2. Bilik dayarli kapital formasina - insan kapitalina gevrilir.
3. istehsalat ideyalan iqtisadiyyatin inki§afinin asas yoludur.
4. Qloballajma va avtomatla§dirma proseslari sayasinda istehsalat ijgilarinin, hamkarlar ittifaqlannin ijinin, o cümladan al amayinin (masalan, fordizm) iqtisadiyyatda dayari va ahamiyyati azalir, pejakar ijgilar (masalan, alimlar, yaradici-sanaye mütaxassislari va IKT üzra mütaxassislar) isa üstünlük tajkil edir.
5. Davranij va malumat elmlari, texnologiyalar inkijaf etdirilir va tatbiq edilir (masalan, davraniij iqtisa-diyyati,malumat memarligi, kibernetika, oyun nazariyyasi va malumat nazariyyasi). informasiya camiyyati sanaye camiyyatinin varisi hesab edilir. Six alaqali konsepsiyalar post-sanaye camiyyati, post-fordizm, post-modern camiyyati, bilik camiyyati, telematik camiyyat, malumat inqilabi, qeyri-sabit müasirlik va jabaka camiyyatidir [4]. Hal-hazirda informasiya camiyyati ila bagli ümumi qabul edilmij konsepsiya yoxdur. Nazariyyagilarin aksariyyati transformasiyanin 1970-ci illarla bu gün arasinda bajlamij oldugu va camiyyatlarin asasli jakilda faaliyyati yolunu dayijan transformasiyanin mümkünlüyü barada razilajirlar [11-13].
Malumat texnologiyasi internet gargivasindan kanara gixir va konkret kütlavi informasiya vasitalarinin yaxud konkret istehsalat üsullarinin real olaraq na daracada böyük tasira malik oldugu barada müzakiralar apanlir. Müasir tadqiqatgilar informasiya camiyyatinin müayyan edilmasi ügün istifada edila bilacak bej an böyük malumat növünü qeyd edir: texnoloji, iqtisadi, peja, makani va madani. Haqiqatan, informasiyanin xarakteri bugünki yajayij tarzimizi kökündan dayijib. Davranijimiz nazari bilik va malumatlara asaslanir.
Natica. Biz hesab edirik ki, informasiya camiyyatlari iqtisadi, sosial, madani va siyasi dayijikliklar ügün IKT istifadasini güclandirmij camiyyatlardir. 2005-ci ilda dünya hökumatlarinin aksariyyati informasiya camiyyati ila bagli müassisalara can atdiqlarini yenidan tasdiq etdilar. §ifahi malumat bir nega müxtalif yolla jarh edila bilar. Malumat va camiyyat barada fikirlara asasan anlayijlann aksariyyati üg kateqoriyaya bölünür: malumat bilik kimi, malumat proses kimi va malumat ajya kimi. Qeyd edak ki, informasiya texnologiyalari, distant tahsil va digar texnoloji innovasiyalar sayasinda ananavi universitet köhnalacak. Onanavi universitetin tahsil makanindan silinmasi fikrimizca tezlikla baj vermayacak. Yeni iKT-larin istifadasi ila tahsilin keyfiyyatinin artinlmasi iKT ila ananavi universitetlar arasinda alaqalarin darindan kasilmasi ila naticalana bilar. Lakin iKT sayasinda artiq böyük dayijiklik baj vermijdir. Oslinda iKT XXI asrin tahsil proqraminda kökündan baj veran dayijikliklarin asas hissalarindan biridir. internet biliyin ötürülmasi üsulunda haqiqatan da inqilab etdi.
Dünyanin an inkijaf etmij ölkalarinda iKT-larin mövcud olmasi göstarici baximindan genij inkijaf etmij va ali tahsil sahasinin faktiki olaraq bütün marhalalarina toxunmujdur. Elektron maktublar, onlayn sosial jabakalar akademik amakdajliq va birga tadqiqatlar ügün makan tamin edir. Elektron jurnallar genij yayilmij va bazi sahalarda kifayat qadar ahamiyyatli olmujdur. Onanavi kitab va jurnal najirlari öz najrlarini yaymaq maqsadila getdikca daha gox interneta üz tutmujlar. Agiq tahsil manbalarinin harakati yerli saviyyada mövcud olmayan kurslara, tadris proqramlarina va pedaqoji yanajmalara sarbast gixij tamin etmakla tahsilin inkijafina ahamiyyatli takan vermisdir [10, 123-127]._
QDOBiYYAT SiYAHISI:
1. Cynthia Luna Scott. The Future of Learning 3: What Kind of Pedagogies for the 21st Century? UNESCO Education Research and Foresight, Paris. [ERF Working Papers Series, No. 15. P. 1-21 // http:// unesdoc.unesco.org/images/.
2. Cynthia Luna Scott. The Futures of Learning 1: Why Must Learning Content and Methods Change in the 21" Century? UNESCO Education Research and Foresight, Paris. ERF Working Papers Series, No. 13. P. 1-16. // http://unesdoc.unesco.org
3. Cynthia Luna Scott. The Futures of Learning 2: What Kind of Learning for the 21s Century? UNESCO Education Research and Foresight, Paris. ERF Working Papers Series, 2015, No. 14. pp. 1-14. // http://unesdoc.unesco.org
4. 21st Century Skills: How can you prepare students for the new Global Economy? Pp1-22. https://www.oecd.org/site/educeri21st/40756908.pdf.
5. Preparing 21st Century Students for a Global Society. Pp. 1-38. // https://www.nea.org
6. Linyuan Guo. Preparing Teachers to Educate for 21st Century Global Citizenship: Envisioning and Enacting. Pp. 1-23. // file:///C:/Users/
7. The Partnership for 21st Century Skills. www.21stcenturyskills.
com.
8. Global Perspectives on Higher Education. // https://www.sen.sep-ublishers.com
9. Philip G. Altbach. Globalization and the University: Myths and Realities in an Unequal World. https://pdfs.semanticscholar.org/
10. Philip G. Altbach Liz Reisberg Laura E. Rumbley. Trends in Global Higher Education: Tracking an Academic Revolution. Pp. 247. http://unes-doc.unesco.org/
11. John R., Korostelev A.A., Yarygin O.N., Mukhutdinov R.H., Maseleno A. The Genesys and Base Concepts of Competentology. International Journal of Recent Technology and Engineering. 2019. T. 7. № 6. C. 78-86.
12. Dobudko T.V., Pugach O.I., Korostelev A.A., Ippolitova N.V., Khayrullina R.G., Sitdikov F.F. Training of Pedagogical Education Masters: Practice-Oriented Model. Humanities and Social Sciences Reviews. 2019. T. 7. № 4. C. 1155-1159.
13. Vaganova O.I., Korostelev A.A., Smirnova Z.V., Abramova N.S., Dolmatov S.N. Improving Teachers Professionalism Through the Development of Creativity. International Journal ofInnovative Technology and Exploring Engineering. 2019. T. 8. № 8. C. 630-634.
The article was received by the editors 05.06.2020 The article was accepted for publication 27.08.2020
