Научная статья на тему 'ПРОФИЛАКТИКА ХИЗМАТЛАРИНИНГ АХБОРОТ-ТАХЛИЛ ВА РЕЖАЛАШТИРИШ ФАОЛИЯТИНИ ТАШКИЛ ЭТИШ (Қашқадарё вилояти мисолида)'

ПРОФИЛАКТИКА ХИЗМАТЛАРИНИНГ АХБОРОТ-ТАХЛИЛ ВА РЕЖАЛАШТИРИШ ФАОЛИЯТИНИ ТАШКИЛ ЭТИШ (Қашқадарё вилояти мисолида) Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
233
39
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Science and innovation
Область наук
Ключевые слова
жиноят / жамият / профилактика / хусусият / ахборот-таҳлил / режалаштириш. / crime / society / prevention / feature / information analysis / planning

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Рахимов Улуғбек Юлдошович

Мазкур мақолада Профилактика хизматларининг ахборот-таҳлил ва режалаштириш фаолиятини ташкил этиш (Қашқадарё вилояти мисолида) моҳияти тўғрисида илмий маълумотлар келтирилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по экономике и бизнесу , автор научной работы — Рахимов Улуғбек Юлдошович

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ORGANIZATION OF INFORMATION ANALYSIS AND PLANNING ACTIVITIES OF PREVENTION SERVICES (On the example of Kashkadarya region)

This article provides scientific information on the importance of the organization of information-analytical and planning activities of prevention services (on the example of Kashkadarya region).

Текст научной работы на тему «ПРОФИЛАКТИКА ХИЗМАТЛАРИНИНГ АХБОРОТ-ТАХЛИЛ ВА РЕЖАЛАШТИРИШ ФАОЛИЯТИНИ ТАШКИЛ ЭТИШ (Қашқадарё вилояти мисолида)»

ПРОФИЛАКТИКА ХИЗМАТЛАРИНИНГ АХБОРОТ-ТАХЛИЛ ВА РЕЖАЛАШТИРИШ ФАОЛИЯТИНИ ТАШКИЛ ЭТИШ (Кашкадарё вилояти мисолида) Рахимов y^yF6eK Юлдошович

Узбекистан Республикаси ИИВ Академияси Магистратура тингловчиси. https://doi.org/10.5281/zenodo.6705382 Аннотация. Мазкур мацолада Профилактика хизматларининг ахборот-та^лил ва режалаштириш фаолиятини ташкил этиш (Кашцадарё вилояти мисолида) моуияти тугрисида илмий маълумотлар келтирилган.

Калит сузлар: жиноят, жамият, профилактика, хусусият, ахборот-та^лил, режалаштириш.

ОРГАНИЗАЦИЯ ИНФОРМАЦИОННОГО АНАЛИЗА И ПЛАНИРОВАНИЯ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ СЛУЖБ ПРОФИЛАКТИКИ (На примере Кашкадарьинской области) Аннотация. В данной статье представлена научная информация о важности организации информационно-аналитической и плановой деятельности служб профилактики (на примере Кашкадарьинской области).

Ключевые слова: преступность, общество, профилактика, признак. анализ информации, планирование.

ORGANIZATION OF INFORMATION ANALYSIS AND PLANNING ACTIVITIES OF

PREVENTION SERVICES (On the example of Kashkadarya region)

Abstract. This article provides scientific information on the importance of the organization of information-analytical and planning activities of prevention services (on the example of Kashkadarya region).

Keywords: crime, society, prevention, feature, information analysis, planning.

КИРИШ

Хозирги шиддат билан ривожланиб бораётган тараккиётли замонда жиноятчиликка карши курашиш ва уни олдини олиш борасида ички ишлар органларининг фаолияти замон талабларига жавоб берадиган даражада тубдан ислох килинмокда. Ислохотлар жараёнида хукукбузарликлар профилактикаси тизимини такомиллаштириш ва уларнинг моддий-техник таъминотини янада яхшилаш, фаолиятини самарадорлигини оширишга каратилган чора-тадбирлар амалга оширилиб келинмокда.

Бу чора-тадбирларнинг барчаси конун устуворлигини таъминлаш, фукароларнинг хукук ва эркинликларини химоя килишга каратилгандир.

ТАДЦЩОТ МАТЕРИАЛЛАРИ ВА МЕТОДОЛОГИЯСИ

Жамиятда цонун устуворлигини таъминлаш - амалга оширилаётган барча ислохотлар самарадорлигига эришиш, ахоли турмуш даражасини ошириш, мамлакатда тинчлик, тотувлик ва баркарор вазиятни таъминлашнинг асосий кафолатидир".

Жамиятда фаровонлиги ва тинчлигини таьмилашда Хукукбузарликлар профилактикасининг урни мухим булиб, асосий вазифалари куйидагилардан иборат:

шахснинг хукуклари, эркинликлари ва конуний манфаатлари химоя килинишини таъминлаш;

«aMuaTga xyKyKHH oHr Ba xyKyKHH MagaHHaTHH roKcanrapum, KoHyHHHnHKHH MycTaxKaMnam, myHHHrgeK кoppyпцнaгa HucGaTaH Mypocacu3 MyHocaGaTHH maKnnaHTHpum;

^yKyKÖy3ap^HK^apHHHr cogup aTH^nmH caGaGnapuHH Ba ynapra hmkoh GepaeTraH mapT-mapouTnapHH aHHKnam, ypraHum, GapTapa^ этнm Hopa-TagGupnapuHH Kypum;

xyKyKGy3apnHKgaH ^aGpnaHyBHunapHH, ^yKyK6y3ap^HK^ap cogup этнmгa mohh. GynraH, xyKyKGy3apnHK cogup этгaн, my ^yMnagaH unrapu cygnaHraH Ba o3ognHKgaH MaxpyM этнm ^»MnapugaH o3og KunuHraH maxcnapHH hxthmohh peaGн.пнтaцнa Kunum Ba hxthmohh MocnamTupum;

^hcmohhh maxcnapHHHr xyKyKGy3apnHKgaH ^aGpnaHyBHura aHnaHumu xaB^HHH KaMaHTHpHm;

^yKyKGy3ap^HK^ap npo^unaKTHKacuHH GeBocHTa aManra omupyBHH Ba yHga HmTHpoK этyвнн opraHnap xaMga Myaccacanap ^aonuaTHHHHr y3apo xaMKopnuruHH TatMHHnam Ba ynapHHHr ^aonuaTHHH MyBo^HKnamrapumgaH HGopaT xucoGnaHagu.

EyHgaH TamKapu xyKyKGy3ap.nHK.nap npo^unaKTHKacuHUHr acocuH пpннцнп.пapн MaB^yg GynuG:

KoHyHHH.HK;

HHcoHnapBap.HK;

TH3HM.H.HK;

HmoHTHpHm ycynuHHHr ycTyBopnuru;

Tatcup KypcaTHm Hopa-TagGupnapuHH $apK.am Ba aKKa TapTHGgarH eHgamumnapgaH uGopaTnunurH Ba ymGy пpннцнпnap acocHga umnap aManra omupunagu.

^yKyKGy3ap.HK.ap npo^unaKTHKacuHUHr aManra omHpyBHH Typnapu MaB^yg GynuG,

yHga:

xyKyKGy3ap.HK.apHHHr yMyMHH npo^HnaKTHKacu; xyKyKGy3ap.HK.apHHHr Maxcyc npo^unaKTHKacu; xyKyKGy3ap.HK.apHHHr aKKa TapTHGgarH npo^unaKTHKacu; xyKyKGy3ap.HK.apHHHr BHKTHMonoruK npo^unaKTHKacuHH aManra omHpagH. ^yKyKGy3ap.HK.ap npo^unaKTHKacuHH GeBocHTa aManra omHpyBHH opraHnap Ba Myaccacanap th3hmh MaB^yg GynuG, ^yKyKGy3ap.HK.ap npo^unaKTHKacuHH GeBocHTa aManra omHpyBHH opraHnap Ba Myaccacanap TH3HMura KyHugarunap Kupagu: hhkh umnap opraHnapu; npoKypaTypa opraHnapu; ^aBnaT xaB^cu3nuK xu3MaTH opraHnapu;

Y3GeKucToH PecnyGnuKacu npe3ugeHTH gaBnaT xaB^cronuK xH3MaTH opraHnapu; Y3GeKucToH PecnyGnuKacu mh..hh raapguacu opraHnapu; Y3GeKucToH PecnyGnuKacu Кoppyпцнaгa Kapmu Kypamum areHTnuru; agnua opraHnapu;

gaBnaT Go^xoHa xu3MaTH opraHnapu; gaBnaT conHK xu3MaTH opraHnapu; MexHaT opraHnapu;

TatnuMHH gaBnaT ToMoHugaH GomKapum opraHnapu Ba TatnuM Myaccacanapu; gaBnaT cof.hkhh caKnam th3hmhhh GomKapum opraHnapu Ba cof.hkhh caKnam MyaccacanapH;

Узбекистан Республикаси Экология ва атроф-мухитни мухофаза килиш давлат кумитаси органлари уз йуналишлари буйича хамкорликда амалга оширадилар.

Ички ишлар органларининг хукукбузарликлар профилактикаси сохасидаги ваколатлари аник белгилаб берилган булиб, унда;

Ички ишлар органлари:

хукукбузарликлар профилактикасига доир давлат дастурларини ишлаб чикиш ва амалга оширишда иштирок этади;

хукукбузарликлар профилактикасига доир дастурларни ишлаб чикади, тасдиклайди ва амалга оширади;

мамлакатдаги, айрим минтакалардаги, туманлар ва шахарлардаги криминоген вазиятни урганади, мавжуд кучлар ва воситалардан хукукбузарликларнинг олдини олиш хамда уларни бартараф этишда фойдаланилиши самарадорлиги тахлилини амалга оширади;

хукукбузарликлар профилактикасини амалга оширади, шу жумладан хукукбузарликларнинг содир этилиши сабабларини ва уларга имкон бераётган шарт-шароитларни аниклайди, бартараф этади;

хукукбузарликларнинг, уларни содир этган шахслар ва хукукбузарликлардан жабрланувчиларнинг хисобини юритади, мазкур маълумотларнинг тахлилини амалга оширади;

фаолияти такикланган ташкилотларга ва диний-экстремистик йуналишдаги гурухларга алокадор булган шахсларни аниклайди, уларга нисбатан чора-тадбирлар куради;

паспорт-виза режимига, фукаролар ва юридик шахслар томонидан укотар куролни саклаш коидалари хамда тартибига риоя килиниши устидан назоратни таъминлайди;

жиноятларни фош этишда ва терговга, судга келишдан буйин товлаётган шахслар хамда бедарак йуколган фукаролар кидирувида иштирок этади;

ижтимоий реабилитация килиш ва ижтимоий мослаштириш чора-тадбирларини куради;

хукукбузарликлар профилактикасини бевосита амалга оширувчи ва унда иштирок этувчи бошка органлар хамда муассасалар билан узаро хамкорлик килади.

Ички ишлар органлари конунчиликка мувофик бошка ваколатларни хам амалга ошириши мумкин.

Ички ишлар органларининг профилактика хизматларида ахборот-тахлил ва режалаштириш фаолиятига оид таълимотлар асосида рахбарлар бугунги кунда юкори турувчи рахбарият томонидан куйилаётган талабларни билишларни ва амалий фаолиятда уларни самарали куллай олиш, мазкур жараённи ахборот билан таъминлашни, тахлилий ишларни, бошкарув карорларини тайёрлаш, кабул килиш ва ижросини хамда назоратни ташкил килишни, жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари билан ишлаш ва иш юритишни ташкил килиш хамда махсус шароитларда ички ишлар органларининг куч ва воситаларини бошкариш буйича назарий билимларни эгаллашлари, малака ва куникмаларини хосил килишлари керак.

Ички ишлар органларида хизмат килаётган хар бир рахбар ходим ахборот-тахлил ва режалаштириш фаолиятини хизмат жараёнида мукаммал амалга ошириши, улар бошкараётган таркибий тузилма ёки сохавий хизмат зиммасига юклатилган вазифаларни

самарали бажаришини таъминлашга хизмат килади.

Ички ишлар органларида хизмат килаётган хар бир рахбар ходим ахборот-тахлил ва режалаштириш фаолияти асосида тавсифлаш, изоулаш, прогнозлаш ва тартибга солишдан иборат вазифаларни бажариши лозим булади:

Тавсифлаш функцияси оркали ички ишлар органларида ахборот-тахлил ва режалаштириш фаолиятини ташкил этиш оркали хизмат жараёнини мувофиклаштиришни, бошкаришни, хизмат жараёнларни натижаларини тахлил этади хамда уларга бахо беради.

Изоулаш функцияси оркали ички ишлар органларида ахборот-тахлил ва режалаштириш фаолияти хизмат жараёнидаги конуниятларни, шу жумладан, уларга таъсир килувчи омилларни, ички ишлар органлари куч ва воситаларининг фаолиятини ташкил этиш, мувофиклаштириш ва бошкариш усуллари, шакллари ва механизмларини изохлаб боради.

Прогнозлаш функцияси оркали ички ишлар органларида ахборот-тахлил ва режалаштириш фаолияти ички ишлар органларида хизмат давомида амалга оширилшган натижадорлик жараёнларини амалга ошириш конуниятларини, шу жумладан, уларга таъсир килувчи омилларни, шунингдек улар билан боглик булган муаммоларининг келгусида ички ишлар органларида бошкарувни ташкил этиш, мувофиклаштириш сохасида келтириб чикара-диган окибатларини олдиндан башорат килади, ички ишлар органларининг ахборот-тахлил ва режалаштириш фаолиятини самарали ташкил этиш учун кандай чора-тадбирларни амалга ошириш кераклигини курсатиб беради.

Тартибга солиш функцияси оркали ички ишлар органларида ахборот-тахлил ва режалаштириш фаолияти барча йуналиш ва турларининг мукаммал урганиб чикиб асосли равиш тегишли буйруклар асосида ишларни ташкил килади.

Ички ишлар органларида ахборот-тахлил ва режалаштириш фаолияти куйидаги йуналишларда бажаради: ички ишлар органларида бошкарув ва ахборот-тахлил фаолияти субъектлари ва объектларининг бугунги холатини хамда ижтимоий хаётдаги вокеа, ходиса ва жараёнларнинг уларга таъсирини тахлил этиш; ички ишлар органларининг фукароларнинг хукуклари, эркинликлари ва конуний манфаатларини, жисмоний ва юридик шахсларнинг мулкини, конституциявий тузумни химоя килишдан, шахс, жамият ва давлат хавфсизлигини таъминлашдан, шунингдек хукукбузарликларнинг олдини олиш ва профилактикасини амалга оширишни ташкил килувчи субъектларнинг ва улар билан хамкорлик килувчи субъектлар фаолиятини ташкил этиш, мувофиклаштириш ва бошкаришнинг йуналиш, шакл хамда усулларини тадкик этади. Ички ишлар органларининг фаолиятини ташкил этиш, мувофиклаштириш ва бошкариш буйича аник чора-тадбирларнинг амалга оширилишида хар бир холатнинг аввалги, хозирги ва келгуси натижаларини эътиборга олади.

ТАДЦЩОТ НАТИЖАЛАРИ

Узбекистон Республикаси Президенти Ш.М. Мирзиёев давлат рахбари сифатида фаолиятини бошлаган давриданок ички ишлар органлари фаолиятини тубдан узгартириш буйича бир катор ислохотлар амалга оширилди. Ислохотларнинг аксарияти айнан профилактика инспекторларининг махалладаги урни ва мавкеини юксалтиришга каратилди. Утган давр мобайнида профилактика инспекторларига муносиб турмуш шароитини яратиш максадида, уларга имтиёзли кредит асосида автомашиналар берилиб,

узлари хизмат олиб бораётган махаллаларда намунавий типдаги хизмат уйлари ажратилди.

Ички ишлар органлари профилактика хизматидаги ислохотлар Узбекистоннинг дунёда ухшаши йук ноёб тизими - махалладаги ислохотлар билан хамоханг олиб борилаётганлигини алохида кайд этиш жоиз. Юртбошимизнинг 2021 йил 12 февраль куни Ички ишлар вазирлигига ташриф буюриб, хайъат йигилишини шахсан утказганлиги хам тарихий вокеага айланди.Шунингдек, мазкур кенгайтирилган йигилишдаберилган топшириклар ижросини таъминлаш максадида, Узбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 26 март кунидаги "Жамоат хавфсизлигини таъминлаш ва жиноятчиликка карши курашиш сохасида ички ишлар органлари фаолиятини сифат жихатидан янги боскичга кутариш чора-тадбирлари тугрисида"ги ПФ-6196-сонли Фармони ва 2021 йил 2 апрелдаги "Ички ишлар органларининг жамоат хавфсизлигини таъминлаш ва жиноятчиликка карши курашиш сохасидаги фаолиятини янада такомиллаштириш буйича кушимча ташкилий чора-тадбирлар тугрисида"ги П^-5050-сонли ^арорлари кабул килинди.

Мазкур карорга асосан халкнинг муаммосини эшитиш ва жойида бартараф этиш чораларини куриш максадида, ички ишлар органлари сохасида, шунингдек хукукбузарликлар профилактикаси тизимида хам бир катор ислохотлар амалга оширилди.

Хусусан, вилоят худудидаги 14 та махаллаларда жамоат тартибини саклаш, хукукбузарликлар профилактикаси ва жиноятчиликка карши курашиш фаолиятини бевосита амалга оширадиган, шунингдек, фукароларнинг хавфсизлиги ва осойишталигини таъминлаш борасида ички ишлар органлари, бошка хукук-тартибот органлари ва жамоат тузилмаларининг махаллалар кесимида биргаликда ишлашини ташкил этадиган ички ишлар органларининг энг куйи бугинидаги таркибий тузилмаси хисобланган "Махалла хукук-тартибот маскан"ларининг фаолияти йулга куйилди.

Бундан ташкари, профилактика инспекторлари томонидан бевосита жойларга чиккан холда, хар бир оила ва хонадондаги мухитни, шунингдек, хукукбузарликлар содир этилишига таъсир этувчи ижтимоий, инфратузилма ва бошка муаммоларни урганиш хамда бартараф этиш буйича "Хавфсиз хонадон" ва "Хавфсиз цовли" тизими йулга куйилди.

Профилактика инспекторлари ваколатига кирувчи маъмурий хукукбузарликлар буйича иш юритувни тулик электрон шаклга утказилиб, таянч пунктларига оптик толали алока кабеллари тортилиб, интернет тармогига уланди. Профилактика инспекторларининг суд мажлисларида видеоконференцалока оркали «масофавий» тарзда катнашиш амалиёти жорий этилди.

Бундан ташкари, "Обод ва хавфсиз махалла" тамойили асосидаги ишларни янада жадаллаштириш максадида, вилоятдаги жами 796 та махаллалар криминоген вазиятдан келиб чикиб "кизил" ва "сарик" тоифаларга ажратилиб, уларга шахар-туман сектор рахбарлари ва бошка тегишли мутасадди ташкилотлар вакиллари бириктирилди. Ушбу махаллалардаги муаммоларни "махаллабай" ва "оилабай"аниклаб, хал этиш оркали, хукукбузарликларнинг олдини олиш буйича "ижтимоий профилактика" тизими жорий этилди. Бундан ташкари, хар бир "кизил" ва "сарик" тоифадаги махаллада хукукбузарлик эхтимоли юкори объектлар (бозор, кунгилочар масканлар ва бошца), жиноят содир этишга мойил шахслар (ишсиз, ичкиликка ружу цуйган, гиё^ванд, тажовузкор рущй касал)

тоифасига караб, "жиноят учоклари"ни аниклаш мезонлари ишлаб чикилди. Шунингдек, туман-шахар хокимлари, хукук-тартибот идоралари бошликлари ва уринбосарларини "кизил" ва "сарик" тоифадаги махаллаларга шахсан масъул этиб бириктирилиб, улар хар куни бир соат жиноятчиликнинг ахволини тахлил килиб борилиши йулга куйилган.

Жиноят энг куп содир этиладиган ^арши шахри худудида жиноятчиликни жиловлаш буйича батафсил комплекс чора-тадбирлар "Йул харитаси" ишлаб чикилиб, ижрога каратилган булиб, вилоятдаги вазияти энг огир 10 та махаллаларда вилоят хокими, прокурори, ички ишлар, солик ва Миллий гвардия рахбарларига профилактик ишларни ташкил этиш борасида вазифалар юклатилган. Мамлакатимиз биринчи президенти И.А. Каримов «Ички ишлар идоралари ходимлари куни» муносабати билан соха вакилларига йулланган байрам табригида «Юксак профессионализм, хушмуомалалик, одамлар орасига кириб бориш, ёшлар калбига йул топа билиш, оила ва мактаб уртасида мустахкам алока урнатиш хар бир профилактика инспекторининг асосий хусусиятлари

булмоги даркор.....», - деб таъкидлаган сузлари ички ишлар органлари профилактика

инспекторларига юксак масъулият юклайди.

Вилоят худудидаги 58 та криминоген вазияти огир булган махаллалардаги муаммоларни "махаллабай" ва "оилабай"аниклаб, хал этиш оркали, хукукбузарликларнинг олдини олиш буйича "ижтимоий профилактика" тизими жорий этилди. Аникланган муаммоларни бартараф этиш буйича алохида "махаллабай" дастурлар ишлаб чикилиб, ижрога каратилди.

Шунингдек, вилоят ва шахар-туман хокимлари хар ойда профилактика инспекторлари билан уларнинг муаммоли масалалар буйича таклифларини кабул килиш учун шахсан сухбат утказишиамалиёти жорий этилди.

Сухбатлар жараёнида аникланган муаммоларни бартараф этиш юзасидан вилоят худудида хизмат олиб бораётган профилактика (катта) инспекторларига шахар-туман хокимликлари томонидан хизматда фойдаланишлари учун компьютер ва мебель жихозлари топширилди.

Вилоят худудида жиноятчилик ва хукукбузарликларнинг олдини олиш ва унга карши курашишда янада самарадорликка эришиш максадида, барча профилактика инспекторлари томонидан вилоят худудида яшовчи ахоли орасидан жиноят содир этиш эхтимоли булган 3 та тоифадаги ички ишлар органларининг профилактик %исобида турувчи,ма%алла фуцаролар йигинининг ички %исобида турувчи ва соглицни сацлаш муассасалари %исобида турувчи шахслар ажратиб олиниб, уларнинг руйхатлари махаллалар кесимида шакллантирилди. Уларнинг хар бирига халк таълими муассасалари фаолиятини методик таъминлаш булими, "Махалла" фаоллари, нуронийлар, Узбекистон Ёшлар ишлари агентлиги, уй, куча бошчилари, намунали оилалар вакиллари ва бошка жамоатчилик вакилларидан

3 нафардан мураббийлар бириктирилди. Бундан ташкари, махалла чизма харитаси, демографик маълумотлари, жиноят содир этишга мойил булган шахсларга мураббийларни бириктириш тизими, профилактика инспекторининг кунлик иш фаолияти тизими, хукукбузарликлар профилактикаси ва жиноятчиликка карши курашиш буйича профилактика инспекторининг давлат органлари ва жамоат ташкилотлари билан хамкорликда амалга оширадиган чора-тадбирлари ишлаб чикилиб, таянч пунктларига илинди.

Хукукбузарликлар профилактикаси куни тадбирларини ташкил этиш ва амалга оширилган ишлар буйича, Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 14 мартдаги П^-2833-сонли «Хукукбузарликлар профилактикаси ва жиноятчиликка карши курашиш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тугрисида»ги ^арорига асосан, вилоят худудида хафтанинг хар пайшанба кунлари жами 45 маротаба "Хукукбузарликлар профилактикаси куни" тадбирлари утказилган. Тадбирни самарали утказиш максадида ушбу тадбирларга ички ишлар, прокуратура, солик ва бошка хукукни мухофаза килувчи органлар ходимлари хамда согликни саклаш, халк таълими, ёшлар ишлари агентлиги ва бошка тегишли ташкилотлар вакиллари жалб этилган. 2021 йилда утказилган тадбирлар давомида бир катор ишлар амалга оширилди. Хусусан, уйма-уй юриб, илгари судланган шахслар, вояга етмаган хукукбузарлар ва бошка тоифадаги шахслар билан тезкор-профилактик сухбатлар утказилган.

Шунингдек, вилоят худудида тан жарохати билан боглик хамда оила-турмуш муносабатлари доирасидаги жиноятларнинг олдини олиш максадида доимий равишда "Турмуш" ва бошка профилактик тадбирлар утказиб келинмокда.

Бирок, айрим худудларда профилактика инспекторлари, тезкор вакиллар, сектор рахбарлари хамда ушбу худудларга бириктирилган ички ишлар органлари рахбарлари томонидан ишлар уз холига ташлаб куйилганлиги, махалла фаоллари ва профилактика инспекторлари уртасида етарли даражада амалий хамкорлик урнатилмаганлиги, "Жиноят хакикати ва адолати" деб номланган янги тизим асосида жиноятларнинг сабаб ва шарт-шароитлари чукур тахлил килиниб, керакли чора-тадбирлар белгиланмаганлиги натижасида, вилоят худудида котиллик, касддан баданга огир тан жарохати етказиш, угирлик каби жиноятлар хамда оила-турмуш муносабатлари доирасида хукукбузарликларнинг содир этилишига йул куйилган.

Угирлик жиноятларини олдини олиш максадида, вилоят худудидаги 796 та махалла фукаролар йигинлари худудига кириш жойларида 794 та "Жамоатчилик назорати масканлари" ташкил этилиб, уларнинг фаолиятини назорат килиш профилактика инспекторларининг жамоат тартибини саклаш буйича ёрдамчилари зиммасига юклатилган.

МУХОКАМА

Шундан далолат бериб турибдики, хар бир ичики ишлар органи рахбари авваломбор узи рахбарлик килаётган жамоада амалга оширилаётган хизмат жараёнидаги иш унумдорлигини ошириш, амалга оширилган ишларни тахлил килиш ва жиноятчиликни олдини олиш ва содир этилишига йул куймаслик максадида ишларни режалаштириши лозимдир.

Хулоса урнида шуни таъкидлаш мумкинки, утган давр мобайнида ички ишлар органлари профилактика хизматлари фаолиятида ахборот-тахлил ва режалаштиришни самарали ташкил этишнинг ташкилий-хукукий ва институтционал жихатлари тубдан ислох килинди. Айникса, сунгги уч йилда амалга оширилган ишларга назар ташласак, мамлакатимизда хукукбузарликлар профилактикасини барвакт олдини олиш амалиётининг манзилли тизими ташкил этилганлигини куришимиз мумкин. Мазкур тизимнинг кенг жорий этилиши эса, ички ишлар органлари профилактика хизматлари фаолиятини самарали ташкил этиш ва такомиллаштириш имконини беради.

Бу эса, Республика микиёсида 2019 йилга нисбатан 2021 йилда содир этилган умумий

жиноятлар 47,2 % га, жиноят кидирув сохасидаги жиноятлар эса 49,9 % га камайиши кузатилди. Жиноят турлари буйича курсаткичларни тахлил килсак, кастдан одам улдириш 46 % га, угирлик 60,5 % га талончилик 77,2% га, боскинчилик 65% га, фирибгарлик 38,2 % га хамда безорилик жинояти эса 61,6% га камайганлигида хам куришимиз мумкин.

Бундан ташкари, ахоли осойишталигини таъминлаш, оила ва хотин-кизлар билан ишлаш тизимини янги даражага олиб чикиш, нуронийлар ижтимоий фаоллигини ошириш, махаллани жиноятчиликдан холи худудга айлантириш масалалари давлат органлари ва жамоатчиликнинг олдидиа турган кечиктириб булмас вазифага айланди. Махаллаларда хукукбузарликнинг барвакт олдини олиш ва жиноятчиликка карши курашиш борасидаги ислохотлар тизимнинг бу борадаги фаолиятини янада такомиллаштиришга хизмат килмокда. Масалан, 2019 йилнинг якунига кура жами мавжуд 9116 та махаллаларнинг 9,5 фоизида ёки 853 тасида жиноятлар содир этилмаган булса, 2021 йилнинг якунига келиб, бундай махаллалар сони 3 074 тани ёки 33,7 фоизиниташкил этган.

Узбекистон Республикаси Президента Ш.М. Мирзиёевнинг "Хукукбузарликларнинг барвакт олдини олиш сохасидаги ислохотларни янги боскичга кутариш зарурлиги" борасида ички ишлар органлари зиммасига юклатилган вазифалар - ички ишлар органлари профилактика хизматлари фаолиятини тахлил килиш ва режалаштириш ташкил этиш борасида халигача муаммо ва камчиликлар мавжудлигидан далолат бермокда. ХУЛОСА

Юкоридагилардан келиб чикиб, ички ишлар органларининг профилактика хизматларининг ахборот-тахлил ва режалаштириш фаолиятини ташкил этишда юкори самарадорликка эришиш максадида куйидагилар таклиф этилади:

биринчидан, профилактика хизматларининг фаолиятини ташкил этишда ахборот-технологияларини кенг татбик этиш, бунда, профилактика фаолияти уртасида ахборот алмашинувини электрон шаклда амалга оширишга утиш;

иккинчидан, жиноят ва хукукбузарликларнинг амалга ошириш фаолиятида, ходимларнинг хизмати устидан назоратни кучайтириш ва кунлик суров тизимини тугри ташкил этиш максадга мувофик;

учинчидан, профилактика хизматларининг ички ишлар органларининг сохавий хизматлари, хукукбузарликлар профилактикасини амалга оширувчи органлар ва жамоат ташкилотлари билан хамкорлигини кучайтириш ва мазкур фаолиятни амалга оширишда режалаштириш усулларидан фойдаланиш максадга мувофик.

Юкоридагилардан келиб чикиб, хулоса сифатида шуни айтишимиз мумкинки мамлакатимизда амалга оширилаётган ислохотлар жараёнида юрт тинчлиги, жамоат тартиби ва хавфсизлигини таъминлаш, фукароларнинг конуний хукук ва эркинликларини таъминлаш ва химоя килишда, жиноят ва хукукбузарликларга карши курашишда Ички ишлар органларининг хукукбузарликлар профилактикасини амалга оширувчи бошка органлар билан хамкорлиги бикиёс ахамият касб этади.

Фойдаланилган адабиётлар руйхати 1. 2016 йил 9 октябрь куни Тошкентда булиб утган Узбекистон Либерал -демакратик партиясининг VIII съездида Узбекистон Республикаси Президентлигига Республика Президенти вазифасини бажарувчи, Узбекистон бош вазири Шавкат Мирзиёевнинг "Жиноятчиликнинг олдини олиш, хар

фандай жиноятга адолатли бахо беришга каратилган ишларимиз кескин кучайтирилади"номли остида утган маърузаси. https//uza.uz.

2. Узбекистон Республикаси Хукукбузарликлар профилактикаси тугрисидаги конуни. УзРД-371. http:// lex.uz.

3. Исмаилов И., Мухамадалиев Д.С., Азизов У.Э. Ички ишлар органларида бошкарув ва ахборот-тахлил фаолияти асослари. - Т. 2019. - 6-7 б.

4. Ички ишлар идораларидаги ислохотлар - тинчлик ва осойишталик гарови: Монография / Масъул мухаррир Ш.Т.Икрамов. - Т.: Узбекистон Республикаси ИИВ Академияси, 2014. - 197-198 б.

5. ^онун хужжатлари маълумотлари миллий 06/21/6196/0240-сон. http://old.lex.uz/docs/5344118.

6. ^онун хужжатлари маълумотлари миллий 07/21/5050/0280-сон.Ыф://оЫЛех.^ос8/5353841.

7. ^ашкадарё вилояти ИИБ ХПБнинг 2021 йилги хисобот маълумотлари.

8. Узбекистон Республикасининг биринчи Президенти Ислом Каримовнингички ишлар идоралари ходимларига байрам табриги // Постда. - 2007. - 25 окт.

9. ^ашкадарё вилояти ИИБ ХПБнинг 2021 йилги хисобот маълумотлари.

10. Узбекистон Республикаси конун хужжатлари туплами, 2017. - № 12. - 184-м. http:// lex.uz.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

11. ^ашкадарё вилояти ИИБ ХС ва ТХМБнинг 2020-2021 йиллардаги жиноятчилик статистикаси маълумотлари.

базаси, 26.03.2021 й.,

базаси, 02.04.2021 й.,

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.