Научная статья на тему 'ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ ПРОГРАММНЫЕ СРЕДСТВА, ИСПОЛЬЗУЕМЫЕ В ОБРАЗОВАТЕЛЬНОМ ПРОЦЕССЕ'

ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ ПРОГРАММНЫЕ СРЕДСТВА, ИСПОЛЬЗУЕМЫЕ В ОБРАЗОВАТЕЛЬНОМ ПРОЦЕССЕ Текст научной статьи по специальности «Фундаментальная медицина»

CC BY
58
7
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ ПРОГРАММНЫЕ СРЕДСТВА / УЧЕБНОЕ ПРОГРАММНОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ / ТЕСТОВОЕ ПРОГРАММНОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ / ТРЕНАЖЕР / ТЕХНИЧЕСКОЕ ТРЕБОВАНИЕ / СЕТЕВОЕ ТРЕБОВАНИЕ / ЭСТЕТИЧЕСКОЕ ТРЕБОВАНИЕ / СПЕЦИАЛЬНОЕ ТРЕБОВАНИЕ / ЭРГОНОМИЧЕСКОЕ ТРЕБОВАНИЕ
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ ПРОГРАММНЫЕ СРЕДСТВА, ИСПОЛЬЗУЕМЫЕ В ОБРАЗОВАТЕЛЬНОМ ПРОЦЕССЕ»

ISSN 2223-4047

Вестник магистратуры. 2020. № 3-1 (102)

УДК 37.013

Г.А. Тоирова

ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ ПРОГРАММНЫЕ СРЕДСТВА, ИСПОЛЬЗУЕМЫЕ В ОБРАЗОВАТЕЛЬНОМ ПРОЦЕССЕ

В данной статье мы поговорим о педагогическом программном обеспечении, используемом в учебном процессе.

Ключевые слова: педагогические программные средства, учебное программное обеспечение, тестовое программное обеспечение, тренажер, техническое требование, сетевое требование, эстетическое требование, специальное требование, эргономическое требование.

Педагогик дастурий воситалар - компьютер технологиялари ёрдамида укув жараёнини кисман ёки тулик автоматлаштириш учун мулжалланган дидактик восита дисобланади. Улар таълим жараёнини самарадорлигини оширишнинг истикболли шаклларидан бири дисобланиб, замонавий технологияларнинг укитиш воситаси сифатида ишлатилади. Педагогик дастурий воситалар таркибига: укув фани буйича аник дидактик максадларга эришишга йуналтирилган дастурий мадсулот (дастурлар мажмуаси), техник ва методик таъминот, кушимча ёрдамчи воситалар киради.

Педагогик дастурий воситаларни куйидагиларга ажратиш мумкин:

ургатувчи дастурлар - укувчиларнинг билим даражаси ва кизикишларидан келиб чикиб янги билимларни узлаштиришга йуналтиради;

тест дастурлари - эгалланган билим, малака ва куникмаларни текшириш ёки бадолаш максадларида кулланилади;

машц цилдиргичлар - аввал узлаштирилган укув материалини такрорлаш ва мустадкамлашга хизмат килади;

уцитувчи иштирокидаги виртуал уцув мщитини шакллантирувчи дастурлар.

Педагогик дастурий воситаларни яратиш технологиясини амалга ошириш максадида уларнинг анъанавий воситалардан устунлигини тасдикловчи катор ижобий омиллар мавжуд. Мазкур омиллар дидактик, психологик, иктисодий, физиологик гурудларга ажратилди.

Педагогик дастурий воситаларга куйиладиган дидактик талабларга куйидагилар киради: илмийлик, тушунарли, катъий ва тизимли баён этилиши билан биргаликда (педагогика, психология, информатика, эргономиканинг асосий тамойилларини, замонавий фаннинг фундаментал асосларини дисобга олиб, укув фаолияти мазмунини куриш имкониятини таъминлаш), узлуксизлик ва яхлитлик (илгари урганилган билимларнинг мантикий окибати дамда тулдирувчиси дисобланади), изчиллик, муаммолилик, кургазмалилик, фаоллаштириш (укитиш мустакиллиги дамда фаоллилик хусусиятининг мавжудлиги), укитиш натижаларини узлаштириш мустадкамлилиги, мулокотнинг интерфаоллилиги, укитиш, тарбиялаш, ривожлантириш ва амалиётнинг яхлит бирлиги.

Методик талабларга куйидагилар киради: аник укув фанининг узига хос хусусиятларини дисобга олиш, маълум бир фанинг узига хослигини дисобга олиш, ахборотни замонавий методлари узаро богликлилиги, узаро алокадорлилиги, турли- туманлиги, амалга оширилиши.

Психологик талабларга идрок этиш (вербал-мантикий, сенсор-перцептив), тафаккур (тушунчавий-назарий, кургазмали-амалий), диккати (катъийлилиги, бошкага кучиши), мотивация (ишлашда фаол шакллари, юкори даражада кургазмалилик, уз вактида кайта алока ёрдамида укувчиларнинг юкори даражадаги мотивацияларини доимий равишда рагбатлантириш), хотира, тасаввури, ёши ва индивидуал психологик хусусиятларини дисобга олиш (эгаллаган билим, куникма ва малакаларини дисобга олиб, укув фани мазмуни дамда укув масалалари мураккаблик даражаси укувчиларнинг ёш имкониятлари ва индивидуал хусусиятларига мос келиши, укув материалини узлаштиришда ортикча дис-даяжонли, асабий, аклий юкламалардан таъсирланишдан димоялаш) киради.

Техник талабларга замонавий универсал шахсий компьютерлар, ташки курилмалари, тест утказиладиган манбалар киради.

Тармоц талабларига «мижоз-сервер» архитектураси, Интернет-навигаторлар, тармок операцион тизимлари, телекоммуникация, бошкарув воситалари (укитиш жараёнини индивидуал ва жамоавий

© Г.А. Тоирова, 2020.

Вестник магистратуры. 2020. № 3-1 (102)

ISSN 2223-4047

ишлари, таш^и кайта алока) киради.

Эстетик талабларга куйидагилар киради: тартиблилик ва ифодалилик (элементлари, жойлашиши, улчами, ранги), безашнинг функционал вазифаси ва эргономик талабларга мослиги.

Махсус талабларга куйидагилар киради: интерфаоллик, максадга йуналганлик, мустакиллик ва мослашувчанлик, аудиолаштириш, кургазмалилик, кириш назорати, интеллектуал ривожланиш, дифференциациялаш(табакалаштириш), креативлик, очиклик, кайта алока, функционалилик, ишончлилик.

Эргономик талабларга куйидагилар киради: дустоналик, фойдаланувчига мослашиш, экран шаклларини ташкил этиш.

Педагогик дастурий воситаларнинг гиперматн хужжатларини ишлаб чикишда MicrosoftFront-Page (HTML-HyperTextMarkupLanguage), AlliareHomeSite (HTML), Microsoft Power Point, Microsoft Word каби дастурий воситалардан фойдаланилади.

Мавзунинг асосий тушунчаларига оид укув материалларини яратишда растрли ёки векторли расмлар билан ишловчи дастурлардан фойдаланиш зарур булади. Улар каторига Corel Draw, Corel Xara, Corel Photo Paint, Adobe Photo Shop, Adobe Illustrator кабиларни киритиш мумкин.

Динамик иллюстрацияли укув материаллари яратишда Disreet 3D Studio MAX, Alais Wave Front, Maya, Light Wave, Softimage 3d, Adobe Image Ready, Gif Animator, Macromedia Flash, Adobe Premier каби махсус дастурлардан фойдаланилади.

Овозли жараёнларни такдим этиш ва овозни тахрир килиш Sonic Foundry Sound Forge, Wave Lab, Sound Recorder ва бошка дастурлар ёрдамида амалга оширилади.

Мультимедиа дастурий махсулотларини яратиш учун етарлича тайёргарлик зарур. Булгуси мутахассис нафакат куплаб дастурлаш тилларини, балки ургатувчи ва назорат килувчи дастурлар яратишнинг методик тамойиллари буйича билимларни эгаллаши лозим. Бу ерда тайёргарликни куйидаги боскичларда амалга ошириш максадга мувофик: информатиканинг умумий асослари; графика билан ишлаш; овоз билан ишлаш; интеграциялашган мухитда ишлаш; ургатувчи дастурларни яратиш методикасини эгаллаш. Бу боскичлар узида мультимедиали ургатувчи дастурлар яратиш куникмасини шакллантиришда мухим хисобланади.

Библиографический список

1.Бегимкулов У.Ш., Джураев Р.Х., Исянов Р.Г., Шарипов Ш.С., Адашбоев Ш.М., Цой М.Н. Педагогик таълимни ахборотлаштириш: назария ва амалиёт,Тошкент: - 2011.

ТОИРОВА ГУЛЧЕХРА АБДУРАХМОНКИЗИ- студент, физико-математический факультет, Бухарский государственный университет, Узбекистан.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.