Научная статья на тему 'ПАРАЛИМПИЯ ЗАҲИРА СПОРТЧИЛАРНИ БИОМЕХАНИК ТАВСИФЛАРИ БЎЙИЧА САРАЛАШ'

ПАРАЛИМПИЯ ЗАҲИРА СПОРТЧИЛАРНИ БИОМЕХАНИК ТАВСИФЛАРИ БЎЙИЧА САРАЛАШ Текст научной статьи по специальности «Гуманитарные науки»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Research Focus
Область наук
Ключевые слова
Мослаштирувчи ва ривожлантирувчи машқлар / биокимёвий тавсифлар / махсус тренажёр / ижтимоий-педагогик аҳамият / умумий ва махсус тайёргарлик / техник ва тактик тавсиялар. / Адаптивно-развивающие упражнения / биохимические характеристики / специальный тренажер / социально-педагогическая значимость / общая и специальная подготовка / технико-тактические рекомендации.

Аннотация научной статьи по Гуманитарные науки, автор научной работы — Абдиев Шерзод Абдурахмонович

Ўрганиш таҳлилларга кўра, пара спортчиларнинг ўқув-машғулотлари бўйича илмий изланишлар олиб борилган бўлсада, паралимпия заҳира спортчиларни бимеханик тавсифлари бўйича саралаш учун зарур бўлган билим чегаралари кенгайтирилмаганлигини кўришимиз мумкин. Пара атлетикачи спортчиларни машғулот жараёни учун зарур бўлган ва танланган машқлар, спортчининг эгилиш ва бурилиш бурчакларини ҳолат даражаларини билиш ва ўрганиш учун махсус керакли ускуна, спортчиларнинг биомеханик ҳаракат таҳлилларини ўрганиш ва таҳлил қилиш учун замонавий инновацион қурилмаларга бўлган эҳтиёж талабларини ортишини инобатга олиш ва адабиётлар, методик қўлланмалар билан таъминлашга қаратилган чора-тадбирларни амалга ошириш каби устувор вазифалар ишнинг долзарблигини оширади.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

СОРТИРОВКА РЕЗЕРВНЫХ СПОРТСМЕНОВ-ПАРАЛИМПИЙЦЕВ ПО БИОМЕХАНИЧЕСКИМ ХАРАКТЕРИСТИКАМ

По данным анализа исследования, хотя и проводились научные исследования по подготовке параспортсменов, мы видим, что границы знаний, необходимые для отбора спортсменов-паралимпийцев резерва по их биомеханческим характеристикам, не расширены. . С учетом возрастающей потребности параспортсменов необходимы и выбраны упражнения для тренировочного процесса, специальное оборудование для знания и изучения уровней позы, углов сгибания и поворота спортсмена, современные инновационные устройства для изучения и анализа биомеханических движений. анализа спортсменов и литературы, приоритетные задачи, такие как реализация мероприятий, направленных на обеспечение методическими пособиями, повышают актуальность работы.

Текст научной работы на тему «ПАРАЛИМПИЯ ЗАҲИРА СПОРТЧИЛАРНИ БИОМЕХАНИК ТАВСИФЛАРИ БЎЙИЧА САРАЛАШ»

ПАРАЛИМПИЯ ЗАДИРА СПОРТЧИЛАРНИ БИОМЕХАНИК ТАВСИФЛАРИ БУЙИЧА САРАЛАШ Абдиев Шерзод Абдурахмонович

Паралимпия спорт турлари буйича мутахассисларни тайёрлаш институти "Паралимпия спорт бошкаруви" кафедраси (PhD) доценти.

E-mail: abdiyevsherzodQ 16@gmail. com https://doi.org/10.5281/zenodo.11480540 Аннотация: Урганиш тах,лилларга кура, пара спортчиларнинг укув-машгулотлари буйича илмий изланишлар олиб борилган булсада, паралимпия зах,ира спортчиларни бимеханик тавсифлари буйича саралаш учун зарур булган билим чегаралари кенгайтирилмаганлигини куришимиз мумкин.

Пара атлетикачи спортчиларни машгулот жараёни учун зарур булган ва танланган машклар, спортчининг эгилиш ва бурилиш бурчакларини х,олат даражаларини билиш ва урганиш учун махсус керакли ускуна, спортчиларнинг биомеханик хдракат тах,лилларини урганиш ва тах,лил килиш учун замонавий инновацион курилмаларга булган эх,тиёж талабларини ортишини инобатга олиш ва адабиётлар, методик кулланмалар билан таъминлашга каратилган чора-тадбирларни амалга ошириш каби устувор вазифалар ишнинг долзарблигини оширади.

Калит сузлар: Мослаштирувчи ва ривожлантирувчи машклар, биокимёвий тавсифлар, махсус тренажёр, ижтимоий-педагогик ахдмият, умумий ва махсус тайёргарлик, техник ва тактик тавсиялар.

СОРТИРОВКА РЕЗЕРВНЫХ СПОРТСМЕНОВ-ПАРАЛИМПИЙЦЕВ ПО БИОМЕХАНИЧЕСКИМ ХАРАКТЕРИСТИКАМ Аннотация: По данным анализа исследования, хотя и проводились научные исследования по подготовке параспортсменов, мы видим, что границы знаний, необходимые для отбора спортсменов-паралимпийцев резерва по их биомеханческим характеристикам, не расширены. .

С учетом возрастающей потребности параспортсменов необходимы и выбраны упражнения для тренировочного процесса, специальное оборудование для знания и изучения уровней позы, углов сгибания и поворота спортсмена, современные инновационные устройства для изучения и анализа биомеханических движений. анализа спортсменов и литературы, приоритетные задачи, такие как реализация мероприятий, направленных на обеспечение методическими пособиями, повышают актуальность работы.

Ключевые слова: Адаптивно-развивающие упражнения, биохимические характеристики, специальный тренажер, социально-педагогическая значимость, общая и специальная подготовка, технико-тактические рекомендации.

SORTING OF RESERVE PARALYMPIC ATHLETES BY BIOMECHANICAL

CHARACTERISTICS Abstract: To the analysis of the study, although scientific research has been carried out on the training of para-athletes, we see that the boundaries of knowledge necessary for the selection of reserve Paralympic athletes according to their biochemical characteristics have not been expanded.

Taking into account the growing needs of para-athletes, exercises for the training process, special equipment for knowing and studying the levels of posture, angles of flexion and rotation of the athlete, modern innovative devices for studying and analyzing biomechanical movements are necessary and selected. analysis of athletes and literature, priority tasks, such as the implementation of activities aimed at providing methodological aids, increase the relevance of the work.

Keywords: Adaptive and developmental exercises, biochemical characteristics, special simulator, social and pedagogical significance, general and special training, technical and tactical recommendations.

КИРИШ

Республикамизда жисмоний имконияти чекланган ва ногиронлиги булган шахсларни саралаш, уларни спорт турларига йуналтириш ва тайёрлаш учун бугунги кунда юртимизда жуда куплаб шарт -шароитлар яратилган булиб, спортда юкори натижаларга эришиш максадида куплаб имкониятлар яратилиб келинмокда.

Жумладан, пара атлетикачи спортчиларнинг юксак ютуклари фонди, машгулотларни янги усулларини ишлаб чикишнинг амалий вазифаси, машгулот фаолияти натижавийлигини оширувчи янада самарали воситаларни танлаш ва йуналтириш вазифалари белгилаб берилмокда. Шу билан бирга, жисмоний имконияти чекланган ва ногиронлиги булган шахсларга спорт билан шугулланиш учун зарур шарт-шароитлар яратиш, уларнинг халкаро спорт майдонларида муносиб иштирок этишини таъминлаш ва давлат томонидан куллаб-кувватлашга алох,ида эътибор каратилмокда. Пара атлетикачиларни спорт машгулотларини оптималлаштириш ва спорт фаолиятини самарадорлиги ва ишончлилигини ошириш каби узига хос муаммоларни х,ал этиш билан боглик чора-тадбирларга катта эътибор каратилмокда. Шунга карамай пара спортчиларни спорт машгулотларини оптималлаштиришнинг асосий йуналишларини ишлаб чикиш долзарб ахдмият касб этмокда.

ТАДЦЩОТНИНГ МАЦСАДИ ВА ВАЗИФАЛАРИ

Пара спортчиларни техник элементларни узлаштиришда биомеханик курсаткичларидан келиб чикиб спорт машгулотларини оптималлаштириш юзасидан таклиф ва тавсифлар ишлаб чикишдан иборат. Бунда:

Биринчидан, пара спортчилар тайёргарлигининг жисмоний, техник, функционал х,олатидан келиб чикиб нозологиянинг х,ар бир спорт синфи учун бажара олиш имкони булган воситаларни (асосий юкламалар тушадиган мускуллар асосида) саралаш ва мажмуавий (жисмоний сифатлари ва техникасини) назорат килиш х,исобига спортчиларнинг интеграл бошкариш тизими кенгайтириш;

Иккинчидан, пара атлетикачи спортчиларни мусобакадаги техник хдракатларни биомеханик курсаткичларидан келиб чикиб техник зах,ирасида модел хусусиятлари буйича камчиликларини тана х,олатига нисбатан елка бурилишларини ва тана бурчакларининг огиш хдракатларини уз вактида тугирлаш х,исобига спортчиларнинг индивидуал имкониятлари такомиллаштириш;

Умуман олганда жамиятнинг инновацион ривожланиш концепсиясини куллаган х,олда таълимдаги фан ва амалиёт уртасидаги узаро таъсирнинг янги моделини яратишни уз ичига олади. Шу жумладан илмий таъминот билан тавсифланадиган инновацион жараённинг амалий тизимга бирлаштирилган моделлари х,исобланади.

Махсус дастур - бу янги таълим мазмуни, машгулотларни тугри ташкил этиш шакллари ва усуллари етарли даражада бошкариш усуллари содасидаги педагогик назариянинг сунгги ютукларининг кийматини аниклаш ва экспериментал равишда текшириш учун педагогика фанлари ва амалиёти уртасидаги узаро муносабатларнинг махсус шакли хисобланади.

Ушбу тадкикотимиз таълим фаолиятидаги максадли узгаришлар ва уларнинг окибатларини бадолаш билан бевосита боглик. Бу тадкикотимизнинг асосий янгилиги шундаки, спортчиларнинг инновацион фаолиятини ташкил этиш назорат ва экспериментал гурудларни таксимлашни талаб килмайди, чунки у инновацион таълим амалиётини куриш учун режалаштирилган шароит ва механизмларнинг мувофиклигини урнатишга каратилган.

ТАДЦЩОТНИНГ ИЛМИЙ ЯНГИЛИГИ

Пара атлетикачиларни тайёргарлигининг жисмоний, техник, функционал долатидан келиб чикиб нозологиянинг дар бир спорт синфи учун бажара олиш имкони булган воситаларни (асосий юкламалар тушадиган мускуллар асосида) саралаш ва мажмуавий (жисмоний сифатлари ва техникасини) назорат килиш дисобига спортчиларнинг интеграл бошкариш тизими кенгайтирилди;

пара атлетикачиларни мусобакадаги техник даракатларни биомеханик курсаткичларидан келиб чикиб техник задирасида модел хусусиятлари буйича камчиликларини тана долатига нисбатан бурилишларини, бурчакларининг огиш даракатларини уз вактида тугирлаш дисобига спортчиларнинг индивидуал имкониятлари оптималлаштирилди;

Адабиётлар тахлили ва методологияси, мавзуга доир илмий-методик адабиётларнинг тадлили шуни курсатадики, Республикамизда бир катор муаллифларимиз ногиронликни маълум турида спорт машгулотларига мослашиш назарияси буйича Р.С.Саломов, М.Х. Миржамолов, бошлангич синф укувчиларида кадди-комат бузилишини олдини олиш ва даволаш буйича Л.Б.Собирова ва бошка мутахассислар томонидан содага оид турли изланишлар олиб борилган.

МДХ, мамлакатларида дам етакчи олимлардан бир канча илмий ишлар олиб борилган булиб, адаптив жисмоний тарбияда янги технологияларни куллаш самарадорлиги буйича И.В.Еркомайшвили, А.Сазонов, А.С.Солодков ва О.В. Морозова ва бошкалар томонидан амалиётга тадбик этилган.

Дунёнинг куплаб мамлакатларида чет эл олимлари томонидан таянч-даракат аппарати шикастланишларининг жуда куп турларини табакалаш буйича Chow J.W., Kuenster A.F., Lim Y., жисмоний сифатларни ривожлантиришнинг ёш чегаралари буйича ва жисмоний тайёргарлигини оширишнинг илмий услубий жидатлари буйича MacLeish M.S., Cooper R.A., спорт курсаткичларини яхшилаб боришнинг хусусиятлари буйича Harralson J., Ster J.F. ва бошка мутахассислар томонидан содага оид турли изланишлар олиб борилган.

Ушбу долатлар бизни пара спортчиларни шикастланишларининг даракат режимини оптималлаштириш буйича янги ёндашувларни излашга ундайди, уларнинг мотивацион ва диссий содасига таъсир курсатиб, спортчиларда юсак спорт натижаларига кучли кизикиш уйготиш ва даракат етишмовчилигини камайтиришга ижобий таъсир курсатадиган воситаларни яратиш ва уларнинг самарадорлигини педагогик тажрибада асослаш зарурати мавжуд.

Тадкикотдаги кулланилган ёндашув, адаптив жисмоний тарбия ва спорт машгулотлари назарияси ва методикаси сохдсидаги чет эл хдмда республикамиз олимларининг фикр-мулох,азаларига асосланганлиги, тадкикот вазифаларига мос келувчи узаро бир-бирини тулдириб борувчи тадкикот услубларининг кулланилганлиги, тах,лил ва тадкикот вазифасининг сон ва сифат жихдтдан таъминланганлиги, тажриба синов ишларининг хдмда олинадиган натижаларнинг математик-статистик тах,лил методлари ёрдамида кайта ишлаб чикиш, натижаларнинг ваколатли тузилмалар томонидан тасдикланиши билан изох,ланади. Бугунги кунда х,ар бир сох,а ривожига янги замонавий технологиялар кириб келаётганлиги барчага маълум. Мазкур воситалар узининг самарадорлиги, натижадорлиги ва куллаш сохдсининг кенглиги билан ахдмиятлидир. Ушбу лойих,а шуниси билан х,ам ахдмиятлики, бунда бир пайтнинг узида жисмоний тарбия ва спорт сохдси хдмда компьютер технологиялари воситаларинг имкониятларини узаро уйгунлаштириш натижасида пара атлетикачиларнинг комплекс тайёргарлигини оширишга эътибор каратилади.

Махсус тренажёрлардан фойдаланиш учун дастур яратиш буйича узига хос усуллардан фойдаланилади. Бунда бир пайтнинг узида тадкикот утказишнинг педагогик усуллари билан бирга, махсус компьютер дастурлардан фойдаланиш, уларни куллаш ва унинг самарадорлигини аниклаш жараёнлари хам амалга оширилади.

Паралимпия захира спортчиларни биомеханик тавсифлари буйича саралаш схемаси куйидагича акс этган.

1.Ногиронлиги булган шахсларни назологияси буйича спорт таснифлари аникланди.

Ногиронликнинг 10 та тури мавжуд булиб 8 таси жисмонан заиф, куриш кобилиятида нуксони бор ва интелектуал заифликдан иборат

2.Паралимпия захира спортчиларни таснифларига туFри келадиган спорт турларига таксимланди.

Пара енгил атлетика; T/F, пара пауэрлифтинг; A1-A4, бочча; BC1-BC4, пара велоспорт; T1-T2, 0-С5,пара волейбол; VS1-VS2, голбол; B1-B3, пара столл теннис; спорт класи 1-10 гача,пара тайквондо;К41-К44 , пара сузиш; SM1-SM10, пара ук отиш; SH1-SH2, пара дзюдо; J1,J2, пара каноэ; KL1, KL2, KL3, аравачада киличбозлик; 1A-1B, футбол 5х5; B1-B3 спорт класлари тасдикланган

3. Паралимпияга захира спортчилар тайёрлаш учун (h/p/cosmos® pulsar® 3p) ускунасида биомеханик тахлил олиб бориш ва спортчини модул тавсифномаси ишлаб чикилиб ютук ва камчиликлар буйича тавсиялар берилди.

о о ä^Ci- о7

время, с

-*-н>рп саг плеч лев (приведение)

-*-осьплеч и перпенд напр броска —локлев »-лок яр

1000 500

о

•500 •1000 -1500 -2000 -2500 3000 3500

►-с« г пея (полеречн пл|

4. Паралимпия захира спортчилар таиерлаш учун уларнинг спорт турларига, нозологиясига ва пара спорт таснифларига мос келадиган мах,сус дастурлар ишлаб чикилди.

Паралимпияда дастурларида 22 та спорт тури мавжуд булиб юртимизда ушбу спорт турларидан атиги 8 таси ривожланиб келмокда шу сабабли биз томондан ишлаб чикилган мадсус дастурда пара енгил атлетика, пара пауэрлифтинг, пара тайквондо, пара сузиш, пара ук отиш, пара дзюдо, пара каноэ спорт турларидан иборат (спорт турларини купайтириш учун спорт коляскалари ва спорт протезлари олиб келинса камида юртимизда 16 та пара спорт турлари ривожлананиши кузда тутилган)

Ш&зл Машгулот мазмуни Меъёри Машгулот 1-дакикада Фнзологик

kvh- (маротаба) йуналиттти юрак режим курсатыаси

ларн кискаршп сони

Душ- эрталаб LCmht тренажёри'да ярнм букилган уриыдикдан. утирган холда, уз вазнинннг 50%ига тенг штангани 5 секунд давомида кутариш 2. Смит тренажёры" да ётган холда. уз ваз ни г а 70%га тенг вазнли штангани кутариш. 5 мартта вактга 3. Аёллар 3 кг , эркаклар 5 кг ядрони иккала кули билан бошнннг оркасидан улок,тнриш 4_Снарядни ушлаш ва елка харакатларини хамда снарнядни кулдан чиккунча булган харакатларни такомиллаштириш 3-5 3-5 8-10 10-12 Те&ника 160-170 щщэроб Машгулотлар нмкон кадар тезликда бажарилитпи керак: Снаряд билан булган ыашгулотларда спортчнни хар бир харакатини кузатиб хато. камчилнкларини тузатиб бориш лозим

Кечкн 1 - Юзтубан ётган холда, кулларга таяниб тирсакни букиб ёзиш 2. Кушпояда кулларни букиб ёзиш 3. Чалканча ётган холда гавдани кутариш (пресс) 4.Етган холда штангани кутариш (уз вазннни 50 % га тенг огирликни) 50x6 50x6 40x4 4-6 У мумий тшшяшк. 140-150 аэроб Машгулотлар урта меъёрда бажарилитпи керак

Сеш. эрталаб LCmht тренажёри"да ярнм букилган уриндикдан, утнрган холда, уз вазшшинг 50% га тенг штангани 5 секунд давомида кутариш 2. Смит тренажёри" да ётган холда, уз вазнига 70%га тенг вазнли штангани кутариш, 5 мартта вактга 3.Юзтубан ётган холда, кулларга таяниб тирсакни букиб ёзиш 4. Кушпояда кулларни букиб ёзиш 3-5 3-5 40x5 40x5 Тезкорлик Чидамлилик 170-180 анаэроб Машгулотлар нмкон кадар тезликда, охирнгача бажарилитпи керак.

5. Пара спортчиларни спорт захирасига тайёрлашда спорт билан шуFулланиш учун замонавий тренажёрлардан фойдаланиш учун махорат дарслари курсатилди.

Ушбу тренажёрлардан окилона ва тугри фойдаланиш учун услубий курсатмалар ишлаб чикилди.

6. Пара спорт турлари буйича яратилган таркатма матераллар, услубий Кулланма, укув кулланма, дарслик ва дастурлар билан адаптив спорт йуналишдаги барча укув муассасалар ва ташкилотлари таминланди.

Республикамизда 254 та спорт мактаби, 56 ихтисослаштирилган мактаблар, 14 та олимпия ва паралимпия спорт турлари тайёрлаш маркази, УзДЖТСУ Нукус ва Фаргона филиаллари.

Яратилган махсус дастур имконияти чекланган спортчиларнинг жисмоний жихатдан комплекс тайёргарлигини ошириш имкониятини ва спортчиларнинг харакат малакаларини такомиллаштириш борасидаги тахлилларни аниклаш билан бир каторда биокимёвий хусусиятларини аниклаш имконини беради.

Имконияти чекланган спортчиларни биомеханик курсатгичларини бахолаш, 3600 харакат техникасини бажаришда камчиликларини урганиш ва механизмларини такомиллаштириш;

юкори малакали спортчиларини модел курсатгичларини урганиш ва спортчиларни бурилиш, эгилиш бурчакларини модел курсаткичларини куллаш хисобига пара спортчиларни Халкаро мусобакаларда юкори натижаларга эришиш имкониятини кенгайтиришдан иборат.

Шу билан бирга ушбу механизмнинг имкониятларини тавсифлаш ва куллашга доир илмий-услубий таклиф ва тавсияларни бериш имконияти яратилади. ХУЛОСА

Хулоса киладиган булсак ногиронлиги булган шахсларни назологияси буйича спорт таснифлари аникланиб спортчиларни таснифларига тугри келадиган спорт турларига таксимланиши буйича мураббийлар ва спортчиларга тушунчалар берилади ва пара спортчиларни спорт турлари ва таснифларига хос булган тест меъёрлари ишлаб чикилади ва шу асосида саралаб олинди.

Пара спортчиларни юкори натижаларга эришиш максадида (h/p/cosmos® pulsar® 3p) ускунасида биомеханик тахлил олиб бориш ва спортчини модул тавсифномаси ишлаб чикилиб ютук ва камчиликлар буйича тавсиялар берилди.

Паралимпия захира спортчилар машгулот юкламаларини оптималлаштириш учун уларнинг спорт турларига, нозологиясига ва пара спорт таснифларига мос келадиган машгулотларни замонавий тренажёрлардан фойдаланган холда махорат дарслари ташкиллаштирилди.

Пара спортчиларни спорт захирасига тайёрлаш ва спорт турларидан махсус дастур буйича укув жараёнлари ташкил этилиб адаптив спорт турлари буйича курсатмалар ишлаб чикилади ва илмий-услубий адабиётлар яратилди.

Натижаларни синовдан утказиш ва жорий килиш: Паралимпия ^умитаси Хузуридаги Паралимпия спорт турлари буйича мутахассисларни тайёрлаш институтида мухокама килинади хамда тадкикот натижалари асосида махсус инновацион дастур ишлаб чикилди.

Илмий натижаларни чоп этиш: Тадкикот натижаларига интеллектуал мулк объектлари учун тегишли хужжатлар олинади. Нуфузли илмий журналларда ва Web of Science хамда Scopus маълумотлар базасида индексацияланган журналларда илмий маколалар чоп этилди.

АДАБИЁТЛАР РУЙХАТИ

1. Абдиев Ш.А. ПЛАНИРОВАНИЕ ТРЕНИРОВОЧНОЙ НАГРУЗКИ ВЫСОКОКВАЛИФИЦИРОВАННЫХ ЛЕГКОАТЛЕТОВ С ПОРАЖЕНИМ ОПОРНО-ДВИГАТЕЛЬНОГО АППАРАТА // Современное образование (Узбекистан). 2021. №1 (98). URL: https:^yberleninka.m/article/n/planirovanie-trenirovochnoy-nagruzki-vysokokvalifitsirovannyh-legkoatletov-s-porazhenim-oporno-dvigatelnogo-apparata-l (дата обращения: 11.11.2022).

2. Абдиев Ш.А. ТАЯНЧ-ХАРАКАТ АППАРАТИ ШИКАСТЛАНГАН Ю^ОРИ МАЛАКАЛИ ЕНГИЛ АТЛЕТИКАЧИЛАРНИ МУСОБА^А ЮКЛАМАЛАРИНИ РЕЖАЛАШТИРИШ // Fan-Sportga. 2020. №7. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/tayanch-arakat-apparati-shikastlangan-yu-ori-malakali-engil-atletikachilarni-musoba-a-yuklamalarini-rezhalashtirish (дата обращения: 11.11.2022).

3. Абдиев Ш.А. ТАЯНЧ-ХАРАКАТ АППАРАТИ ШИКАСТЛАНГАН Ю^ОРИ МАЛАКАЛИ УЛО^ТИРУВЧИЛАРНИ МАШЕУЛОТ ЮКЛАМАЛАРИНИ МЕЪЁРЛАШ // Fan-Sportga. 2021. №4. URL: https://cyberleninka.ru/artide/n/tayanch-arakat-apparati-shikastlangan-yu-ori-malakali-ulo-timvchilami-mash-ulot-yuklamalarini-meyorlash (дата обращения: 11.11.2022).

4. Zakharevich, V., Korobeynikov, G., Nesen, O., & Xamidjonov, A. (2024). Incorporating specific sambo exercises into distance learning for high school students aged 15-16. P. 10-16.

5. Hamidjonov, A. (2024). Sport ta'lim muassasalarida sport turlarini rivojlanish monitoringini joriy qilish samaradorligi. Scientific-theoretical journal of International education research, 2(1), P. 47-50.

6. Хамиджонов, А. У. У. (2023). Спорт кураши турларига саралаш ва эрта йуналтиришнинг илмий-амалий асослари. Research Focus, 2(9), P. 93-98.

7. Hamidjonov, A. (2023). Sport o'yinlariga sportchilarni saralash va yo 'naltirish istiqbollari. Scientific-theoretical journal of International education research, 1(4), P. 102-107.

8. Xamidjanov, A. (2024). Sport kurashi turlariga saralash va erta yo 'naltirishda yakkakurash elementlariga ega harakatli o 'yinlardan foydalanish metodlari. Farg'ona davlat universiteti, (1), P. 19-19.

9. Шерзод Абдурахмонович Абдиев ТАЯНЧ-ХАРАКАТ АППАРАТИДА НУ^СОНИ БУЛГАН Ю^ОРИ МАЛАКАЛИ УЛО^ТИРУВЧИЛАРНИ МАШГУЛОТ ЮКЛАМАЛАРИНИ ОПТИМАЛЛАШТИРИШ // Scientific progress. 2022. №4. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/tayanch-arakat-apparatida-nu-soni-b-lgan-yu-ori-malakali-ulo-tiruvchilarni-mash-ulot-yuklamalarini-optimallashtirish (дата обращения: 11.11.2022).

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.