Научная статья на тему 'ПАХТА ТОЗАЛАШ КОРХОНАЛАРИДА ЮҚОРИ ИФЛОСЛИКДАГИ ПАХТАНИ ТОЗАЛАШ САМАРАДОРЛИГИ ТАҲЛИЛИ'

ПАХТА ТОЗАЛАШ КОРХОНАЛАРИДА ЮҚОРИ ИФЛОСЛИКДАГИ ПАХТАНИ ТОЗАЛАШ САМАРАДОРЛИГИ ТАҲЛИЛИ Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — А А. Сафоев, Л Тожиева

Мақолада бугунги кунда пахта тозалаш корхоналарида машинада терилган пахтани қайта ишлаш натижалари тахлиллари келтирилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ПАХТА ТОЗАЛАШ КОРХОНАЛАРИДА ЮҚОРИ ИФЛОСЛИКДАГИ ПАХТАНИ ТОЗАЛАШ САМАРАДОРЛИГИ ТАҲЛИЛИ»

"Ilm-fan muammolari tadqiqotchilar talqinida" mavzusidagi respublika ilmiy konferensiyasi

ПАХТА ТОЗАЛАШ КОРХОНАЛАРИДА ГОВОРИ ИФЛОСЛИКДАГИ ПАХТАНИ ТОЗАЛАШ САМАРАДОРЛИГИ ТАХДИЛИ

А.А.Сафоев

т.ф.н., проф.

Л.Тожиева

изланувчи

Аннотация: Маколада бугунги кунда пахта тозалаш корхоналарида машинада терилган пахтани кайта ишлаш натижалари тахлиллари келтирилган.

Аннотация: В статье представлен анализ результатов машинной сборанны хлопка на хлопкоочистительных машинах на сегодняшний день.

Annotation: The article presents an analysis of the results of machine cotton picking on cotton gins to date.

Пахта тозалаш саноатида энг долзарб масалалардан бири махсулот ишлаб чикаришда харажатларни камайтириш, уни сифатини ва дунё бозорида ракобатбордошлилигини оширишдан иборатдир. Пахта тозалаш корхоналарини ишлаб чикариш фаолиятини тахлили, тола ишлаб чикариш учун сарфланаётган харажатларни бир-биридан фарки жуда катта эканлигини курсатмокда. Айникса, электр энергия сарфини фарки бир неча баробар, ишлаб чикарилган тола синфида эса сезиларли даражада эканлиги корхоналарни технологик ускуналардан фойдаланиш самарадорлиги турлича эканлигидан далолат бермокда.

Маълумки, якин йилларда пахтани машинада теришга тулик утиш кузда тутилган булиб, уни хажми ошиши пахтани тозалаш муаммосини ута мураккаб даражага кутаради. Чунки, машинада терилган пахтани ифлослиги кулда терилганга нисбатан сезиларли даражада юкори, тола билан кучлирок богланишда булади [1].

4^ ю 1 1 Т/Р

С6524 С6524 1/2 С6524 1/2 С6524 1/2 Селекция нави ва саноат

16.4 11.2 11.2 о Бошл. намлиги Пахта

г 00 Ь\ 00 00 Жинда

11.2 ю о Бошл. Ифлосл

ю ю ю Ь\ Ю Жинда иги

75.9 76.7 73.2 74.2 Тозалаш самарадорлиги, %

о\ Намлиги, ° /о Тола

о\ о\ Ифлос ва нуксонли аралашмалар

К е- о о К е- о о о ^ Й Й к Кс Синфи

0.13 0.12 0.13 0.11 Чигитдаги голадорлик, % колдик

к к

а

р х н

£ к

н

ё к

н о

со

1 «

о

х о к

3

к

й р

1 к к

ё

й р

н

О)

к й ч

ё

а

р

Й

ё к

л ВЗ

н р

к

В

и

I

£ к к

л ВЗ

н р

к

В

й

I

к %

к й

£

к «

О) Й н к

к й

ё

и

Т

s p

ai ^

s

E

s

g

to s

s

л о

s

to %

s

1 s

S

to p

H a>

S

и

T g

H

о

со

i

0

1 «

о

и s

т

s s s

M

т р

л

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Е

s 2

л р

О)

X g

s «

H

£ о

s «

о

2 P о to

P

T p

S

Л о о s и s

i

« О)

и

to S

о Р

о\ р

а

p

X

н g

s

л

E

s 2

h¡4 p

чз о

р со

3

S

чз чз s

s «

О)

о «

S M

о

Е s Е s

т Р

s %

s ai

H

о

со

i

О р

S 2 са

0\

to о ^з

s

3

M

s

о

Е

s

и S

о «

S

S to p

н g

s

H

о

со

1 и

о О

s s

g

о S

H

о и

to p

a

p X H

p

H

о

со

i «

О

X о s

%

s to p

В

Sc to p

и p

Sc S

s «

s

и о о

и

s «

и

ё

to

H

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

о

со

p

о s s

g « p

ai

и

s

T

s s s

¡a

s p

ai s

H

о 2 о s s

E

s

to

s ai

о «

s

X о

со S

to p

"Нт^ап тиатто1ап tadqiqotchilar talqinida" mavzusidagi ^риЬНка Итгу konferensiyasi

3/2 оддий

5 С6524 2/2 12.1 10.6 9.6 2.2 77.1 5.2 3.2 2 оддий 0.11

6 С6524 4/3 14.5 10.5 16.4 3.4 79.3 5.1 3.4 4 ифлос 0.11

7 С6524 5/3 19.0 11.9 17.4 4.2 75.9 6.4 11.0 4 ифлос 0.14

8 С6524 5/3 17.8 11.2 16.8 3.9 76.8 6.5 8.9 5 ифлос 0.13

9 С6524 5/3 15.1 10.3 15.8 3.7 76.6 6.4 9.4 5 ифлос 0.13

Жадвални тахлили куйидагиларни курсатди. Пахтани жиндаги намлиги ва ифлослиги технологик регламент талаблари 8-9 % дан юкори булиб, уни куритиш етарли амалга оширилмаётганлигини курсатади.

Пахтани тозалаш самарадорлиги паст булиб уни бошлангич ифлослиги 9,0 % дан 17,4 % гача булганда 73,2 % дан 79,3 % гача булиб, натижада пахтани жин тарновидаги ифлослиги технологик регламент талабларидан юкори булмокда. Ушбу камчиликлар толадаги ифлослик ва нуксонли арлашмалар микдорини юкори булишига, уни синфини эса пасайиб факат "оддий" ва "ифлос" булишига олиб келмокда.

Ушбу холат хар бир тонна толани харид нархини 11,5 % дан 14 % гача паст булишига олиб келади. Бу албатта жуда катта иктисодий зиён хисобланади. Тола синфига, жин ускунасида пахта ифлослигига куйилган технологик регламент талабларини тахлили машинада терилган пахтани пахта тозалаш корхоналарида тозалаш самарадорлиги 90-95 % гача булишини такозо этади. Шундай экан, жадвалда келтирилган маълумотлардан аник буладики, пахтани яна кушимча 15-20 % тозаланса кутилган сифатли ва синфли тола олиш мумкин булади. Ушбу тахлиллардан келиб чиккан холда куритиш барабани 2СБ-10 ни узгартириб, унга тозалаш секциясини кушиб пахтани тозалаш самарадорлигини 20-30 % га ошириш таклифини киритамиз. Куритиш барабанида пахтага

"Пт^ап тиатто1ап tadqiqotchilar talqinida" mavzusidagi ^риЬНка Итгу konferensiyasi

ортикча механик таъсир курсатмасдан тозалаш жараёни амалга оширилади. Маълумки, куритиш барабанида пахтани тозалаш таклифи булиб СБО куритиш барабани яратилган ва унда тозалаш секциясида пахта 20 % гача тозаланган. СБО куритиш барабанида пахтани тозалаш тажрибаси, уни ишлатишга бир катор кийинчиликлар юзага келишини курсатди [2,3].

Жумладан, толали массани турли юзага ёпишиб колиш, ёнгин чиккан холатда ёки ифлослик шнегида тикилиш юзага келганда уларни тозалаш ута мураккаблиги, барабанни баркарор ишлашини таъминлай олмади. Ушбу камчиликларни инобатга олган холда 2СБ-10 барабани узгартирилиб тозалаш секцияси урнатилди ва ажралган ифлосликни узатишни самарали усули яратилди. Дастлабки утказилган тажрибалар куритиш барабанида куритиш ва тозалашни самарали амалга ошириш мумкинлигини курсатди.

Машинада терилган пахтани пахта тозалаш корхоналарида тозалаш самарадорлигини тахлили етарли эмаслиги туфайли ишлаб чикарилаётган тола синфи пастлиги аникланди. Юкори сифатли тола олиш учун пахтани кушимча 15-20 % тозалаш эхтиёжи мавжудлиги курсатилди. Куритиш барабанида пахтани кушимча тозалаш учун уни такомиллаштириш таклифи берилди.

Адабиётлар:

1. Агзамов М. Будин Е.Ф. Влияние количества колосников на эффективность очистки хлопка-сырца . Хлопкавая промышленность. №2 1983. с. 6-8.

2. Усманов Х.С. Аббазов И.З. Долиев А.Т. "Вапросы теории очистки хлопка от мелкого сора" ТТЕСИ. Республика илмий-амалий анжумани 1-шуба Тошкент 2019 й. с. 39

3. Парпиев А.П. Рахматов Г. "Пахтани тозалашга таъсир этувчи омиллар тахлили" ТТЕСИ. ФарДУ Республика илмий-амалий анжумани 1-шуба Тошкент 2019 й. с. 45

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.