CC BY
4"RAQAMLI TA'LIMNING ZAMONAVIY TENDENTSIYALARI VA ULARNI TA'LIM-TARBIYA
JARAYONIGA TADBIQ QILISH YO'LLARF MAVZUSIDAGI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
25-oktabr 2023-yil
OLIY TA'LIMDA ZАMONАVIY RАQАMLI TEXNOLOGIYALARI IMKONIYATLARIDAN FOYDALANISH ("TARMOQ TEXNOLOGIYALARI" FANI
MISOLIDA) Ziyayev Sherali Abdulaziz o'g'li
Qo'qon DPI tayanch doktoranti +998903054241, ziyayev1717@gmail.com https://doi.org/10.5281/zenodo. 10036051
Annotatsiya. Maqolada Oliy ta'limda zаmonаviy rаqаmli texnologiyalari imkoniyatlaridan foydalanish bo'yicha olib borilgan tadqiqotlar, tarmoq texnologiyalarini rivojlantirish omillari, ulardan foydalanish darajalari va xususiyat-lari bayon etilgan.
Kalit so'zlar: tarmoq texnologiyasi, faning maqsadi, vazifasi, o'qitishning texnik vositalari, psixologik, pedagogik, metodik, raqamli texnologiya imoniyatlari, iSpring dasturidan foydalanish.
Аннотация. В cmambe onucaHbi uccnedoeaHun по использовaнию современных цифровых технологий в высшем o6pa3oeaHUU, фaкторaм pa3eumun сетевых технологий, уровням их использовaния и особенностям.
Ключевые слова: сетевые технологии, цель и 3adana нaуки, технические срeдствa обучения, психолого-пeдaгогичeскиe, методические прeдстaвлeния, цифровые технологии, использовaниe прогрaммы iSpring.
Abstract. The article describes researches on the use of modern digital technologies in higher education, development factors of network technologies, levels of their use and features.
Keywords: network technology, purpose and task of science, technical means of teaching, psychological, pedagogical, methodical, digital technology beliefs, use of iSpring program.
"Tarmoq texnologiyalari" fani oliy pedagogik ta'limning 3-bosqich 5-semestrida o'qitiladi. Fanning umumiy hajmi 180 soatdan iborat bo'lib, bundan 30 soati ma'ruza, 30 soati amaliy mashg'ulotlar, 30 soati laboratoriya mashg'ulotlari va 90 soati mustaqil ta'lim mashg'ulotlaridan tashkil topadi. Fan uchun jami 6 kredit ajratiladi.
Fanini o'qitishdan maqsad - talabalaming kasbiy sohasida uchraydigan tarmoq sohasidagi muammolami bartaraf etish yo'llarini o'rgatish, bo'lajak fan o'qituvchisi sifatida mutaxassis bo'lib yetishishi uchun yetarlicha bilimlar berishdan iborat.
Fanning vazifasi - talabalarga kompyuter tarmog'i haqida ma'lumotlar berish, har bir insonning hayotida va jamiyat rivojlanishida axborot texnologiyalaming rolini ko'rsatish, mintaqaviy, lokal va global kompyuter tarmoqlarining imkoniyatlarini ochib berish, kompyuter tarmoqlaridagi ma'lumotlardan qanday hollarda va qanday maqsadlarda ishlatish tushunchalarini shakllantirish, global tarmoqqa joylashtiriladigan ma'lumotlami qanday hosil qilish yo'llari haqida bilimlami berishdan iborat.
Bugungi kunda ta'lim jarayonida Web texnologiyalar imkoniyatlaridan foydalanib, dars mashg'ulotlarining sifatini oshirishga e'tibor qaratilmoqda. Shu sababli talabalarda fanlarga bo'lgan qiziqishlarini yanada oshirish uchun Web texnologiyalardan foydalangan holda darslarni mustaqil o'zlashtirishlari uchun elekrton ta'lim resurslari yaratishga ehtiyoj sezilmoqda.
Yuqoridagilarni inobatga olgan holda tadqiqot ishida "Tarmoq texnologiyalari" fanini raqamli texnologiyalar imkoniyatlaridan foydalanib o'qitish elektron ta'lim resusrsini yaratishda Web texnologiyalar imkoniyatlaridan foydalandik. Talabalarning o'zlashtirgan bilimlarini
"RAQAMLI TA'LIMNING ZAMONAVIY TENDENTSIYALARI VA ULARNI TA'LIM-TARBIYA
JARAYONIGA TADBIQ QILISH YO'LLARF MAVZUSIDAGI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
25-oktabr 2023-yil
baholsh uchun elektron testlarni yaratishda iSpring dasturidan foydalanish maqsadga muvofiqdir. Dasturning qulayligi shundaki, dastur Power Point negizida ham ishlaydi. Taqdimot tayyorlash jarayonida ovozlarni yozish, video tasvirlarni yozib olish ham mumkin. Dastur imkoniyatlaridan yana biri test tuzishdir. iSpring Suite 8 dasturidatest yaratishni ko'rib chiqamiz. Dasturining test bo'limi orqali asosan 11 turdagi test topshiriqlarini yaratish imkoniyati mavjud.
¡Spring Suite
[EZ3
Видеоуроки
Курсы Создать Последние открытые
Тесты Шг — TecrrCBMI)
Интерактивности 1 Jiff Новая анкета. \Шшк Обзор ..
Диалоги
Записи экрана
®
П одд e ржк a
1-rasm. iSpring Suite 8 dasturining testlar bo'limi.
2-rasm. Test yaratishning ishchi oynasi.
Ushbu bo'limdan yangi test va anketalarni yaratishimiz yoki oldindan tayyorlangan testni ochishimiz mumkin.
Ishchi oynaning Вопрос теста bo'limida pedagogik testlar turlarining quyidagi 11ta turi keltirilgan bo'lib, ularni kerakligini tanlab test tuzishimiz mumkin:
1. Верно/неверно (to'g'ri/noto'g'ri) - bunda savol berilib to'g'ri yoki noto'g'ri javob tanlanadi;
2. Одиночный выбор (bittajavobni tanlash) - bir necha variatdan kerakli javobni tanlash;
3. Множественный выбор (bir necha javobni tanlash) - javob variantlari ichidan bir nechta to'g'ri javoblar tanlanadi;
4. Ввод строки (satr kiritish) - javobni satrga kiritish yo'li bilan javob beriladi;
5. Соответствие (mos keltirish) - savollarni javoblariga mos keltirib qo'yish;
6. Порядок (tartib) - javobni kerakli tartibga keltirib javob berish;
7. Ввод число (sonni kiritish) - satrga savol javobiga mos sonni kiritib javob berish;
8. Пропуски (tushirib qoldirilgan) - tushirib qoldirilgan so'zlarni topish;
"RAQAMLI TA'LIMNING ZAMONAVIY TENDENTSIYALARI VA ULARNI TA'LIM-TARBIYA
JARAYONIGA TADBIQ QILISH YO'LLARF MAVZUSIDAGI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
25-oktabr 2023-yil
9. Вложенные ответы (jamlagan javoblar) - jamlangan javoblar ichidan to'g'ri javobni tanlash orqali javob berish;
10. Банк слов (so'zlar ombori) - so'zlar omboridan kerakli so'zlarni to'g'ri ketma ketlikda qo'yish orqali javob berish. Bunda so'zlar omboriga so'zlarni ham kiritish kerak bo'ladi.
11. Активная область (faol soha) - rasmda aktiv sohani tanlab javob beriladi. Bunda rasmning biror sohasini tanlash kerak bo'lgan savol kiritiladi. Test tuzishda ana shu testlar turini tanlab unga mos savollar berib, javobini ham kiritish kerak bo'ladi[4].
Misol tariqasida informatika fanidan bitta test tuzib ko'raylik:
3-rasm. Test tuzish.
Dastur oynasining o'ng qismida Рисунок, Звук, Видео yozuvi mavjud. Ular yordamida fayllardan tasvir, formula, ovoz, videolar tanlab savollar ham tuzish imkoniyati mavjud. Shu tarzda har xil test turlaridan tanlab testlarni yaratish mumkin. Ishchi oynaning pastki qismidagi Настройки bo'limi orqali har bir testga ball berish va davomiyligini belgilash mumkin.
Test bo'limidan Публикация bandini tanlaymiz va natijada oyna ochiladi(4-rasm).
"RAQAMLI TA'LIMNING ZAMONAVIY TENDENTSIYALARI VA ULARNI TA'LIM-TARBIYA
JARAYONIGA TADBIQ QILISH YO'LLARP MAVZUSIDAGI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
25-oktabr 2G23-yll
4-rasm. Publikatsiya qilish oynasi.
Yaratilgan testni besh xil: Web, iSpring Online, Ispring Cloud, СДО, Word ko'rinishda saqlashimiz mumkin. Undan keyin test formatini universal (HTML5, flash), mobil (HTML5), kompyuter (flash) hamda exe variantlardan birini belgilab, saqlanadigan o'rni, fayl nomini yozib Опубликовать tugmasi bosiladi.
Xulosa qilib aytganda, ta'lim jarayonida talabalarning o'zlashtirgan bilimlarini baholashda raqamli texnologiyalardan foydalangan holda iSpring dasturida elektron testlarni yaratish ta'lim samaradorligini oshirishga xizmat qiladi. Bunda an'naviy testlarga qaraganda no'ananaviy multimediali testlar talabalarning ta'lim olishga qiziqishini uyg'otadi.
REFERENCES
1. Abduqodirov А.А., Tursunov S.O. Ta'limda axborot texnologiyalari. Pedagogika universitetli magistrantlari uchun darslik. T. "Adabiyot uchqunlari", 2019.- 340 b.
2. Aripov M., M.Fayziyeva, S.Dottayev. Web texnologiyalar. O'quv qo'llanma. Т.; "Faylasuflar jamiyati". 2013.
3. Джураев Р. Х., Махмудов Х. А. Оценка уровня сформированности научно -исследовательской компетентности магистров технических специальностей //Актуальные проблемы современной науки. - 2013. - №. 1. - С. 72-75.
4. Джураев Р. Х., Махмудов А. Х., Фефелов В. С. Методология формирования учебно -творческого плана для компетентностной подготовки магистров //Педагогические науки. - 2012. - №. 1. - С. 84-90.
5. Зияев Ш. А. // Развитие творческих способностей будущих учителей информатики // Творческое развитие и саморазвитие личности студентов и учащихся :сб. науч. статей; редкол. : В. П. Тарантей (гл. ред.) [и др.]. - Гродно : ГрГУ, 2023. - 39 с.
6. Зияев Ш. А. // Интернет-технологии в подготовке будущих учителей информатики // Творческое развитие и саморазвитие личности студентов и учащихся :сб. науч. статей; редкол. : В. П. Тарантей (гл. ред.) [и др.]. - Гродно : ГрГУ, 2023. - 164 с.
