CC BY
26
НАЧАЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА
УДК 82 (571.54) ББК 83.3 (2 Рос. Бур) С 57
ОБУЧЕНИЕ МЛАДШИХ ШКОЛЬНИКОВ ВЫРАЗИТЕЛЬНОМУ ЧТЕНИЮ ЛИРИЧЕСКИХ СТИХОТВОРЕНИЙ НА УРОКАХ ЛИТЕРАТУРНОГО ЧТЕНИЯ
Сономбал Цыденович Содномов доктор педагогических наук, доцент, профессор ГАУ ДПО РБ «Бурятский республиканский институт
образовательной политики» Улан-Удэ, Россия Sodnomov65@mail.ru
На сегодняшний день очень мало или вообще не печатаются методические работы, рекомендации по организации уроков бурятского языка, литературного чтения на бурятском языке в начальной школе. Международный информационно-аналитический журнал «Crede Experto: транспорт, общество, образование, язык» является единственным журналом, где педагог начального образования, работающий в бурятской школе, учитель бурятского языка и литературы может найти методические рекомендации на бурятском языке.
Данная статья написана по просьбе учителей, поэтому она практико-ориентирована. В статье рассматриваются особенности обучения младших школьников выразительному чтению лирических стихотворений на уроках литературного чтения на бурятском языке в бурятской школе.
Ключевые слова: литературное развитие на бурятском языке, развитие устной речи младших школьников, выразительное чтение, речевые звенья, ключевое слово, читательская эмоция, художественный вкус, поэтический слух, выразительное средство устной речи
TEACHING EXPRESSIVE READING OF LYRIC POEMS TO YOUNG LEARNERS AT LITERARY READING LESSONS IN PRIMARY
SCHOOL
Sonombal Tsydenovich Sodnomov Doctor of Pedagogics, Associate Professor Professor, GAU DPO RB "Buryat Republican Institute of Educational
Policy" Ulan-Ude, Russia Sodnomov65@mail.ru
Nowadays, few or almost no methodological works or recommendations on organizing Buryat language lessons or Buryat language literary reading in primary school have been published. The international informational and analytical journal "Crede Experto: transport, society, education, language" is the only one where a primary school teacher working in a Buryat school, a Buryat language and literature teacher can find recommendations in the Buryat language.
This article was written upon the teachers' request, so it is practice oriented. The article deals with the specifics of teaching the expressive reading of lyric poems to young learners at literary reading lessons in the Buryat language in the Buryat school.
Keywords: literary development in the Buryat language, the development of oral speech of young learners, expressive reading, speech rhythm, keyword, reader's emotion, artistic sense, poetic sense, expressive means of oral speech.
Бага наИанай hурагшадые лирическэ шYлэгYYДые уран уншалгада hургалга
Уран Иайхан уншалгада Иургалга - эхин Иургуулиин гол зорилгонуудай
нэгэн.
Уран уншалга хадаа элдэб сэглэлтын тэмдэгуудые, удхын зогсолтонуудые ЗYб хэрэглэжэ, элдэб аянгатайгаар уншалга болоно.
Уран уншалгада YxибYYД зохёолой шэнжэлгэ хэжэ байхадаа hурадаг юм. Юундэб гэхэдэ, уран уншалга болон ойлгон уншалга хоёр нягта холбоотой.
Уран уншалгада hурагшадые hургаха тон тYPYYшын арга: багшын жэшээтэ уншалга болоно. Багша уран гоёор, аянга болон удхын сохилто баримталан, ^Ьурагшадай ЗYрхэ сэдьхэлыень дайрамаар, ухаан бодолыень хYДЭлгэмeeр уншаха ёhотой.
А.Ачейкина, А.А.Горбунова, Е.Е.Руднева г.м. методистнарай ажалнуудые уншажа байхада, уран уншалгада гол тYлэб иимэ эрилтэнYYДые табина:
1. Хэлэлгэдээ амисхалаа ЗYбeeр хэрэглэлгэ.
2. Абяан бухэниие ЗYбeeр YГYYлхэ дадалтай байха.
3. Литературна YГYYлбэриин хэм (нормо) баримталха.
Уран уншалгада, уран хэлэлгэдэ hургахадаа, багша hурагшадые амисхалаа ЗYбeeр хэрэглэжэ hургахаhаа гадна, хоолойн аялга ЗYбeeр хэрэглэжэ hургаха болоно.
Багша нэгэдэхи клас^аа эхилээд, hурагшадай Yгэ хэлэхэ, шагнаха шадабари хYгжeeжэ, литературна хэлэлгын дуршэлтэй болгохо. YгэнYYДые ЗYбeeр (абяан болон YгэнYYДые орхингYЙ, нютаг хэлэнэй абяануудые, YгэнYYДые холингYЙ) YГYYлжэ hургаха.
Диалектизмууд эхин hургуулиин hурагшадай хэлэндэ ехэ элбэг байдаг. Тиимэhээ багшанар hурагшадайнгаа нютаг хэлэнYYДЭЙ онсо илгаае мэдэхэ, тэрэнииень хараада абажа, ^Ьурагшадаа литературна YГYYлбэриин хэмтэй
(нормотой) танилсуулжа, уран хэлэлгэтэй болгохо ябадалдаа иимэ аргануудые хэрэглэхэ:
1. Ьажаалгын арга.
2. Артикуляционно - аналитическэ арга.
3. Зэргэсуртгын арга.
^ймгэ, ойлгон уншаха дадалтай болоhон hурагшад уран гоёор уншажа ядахагYЙ. Уран уншалга ойлгон уншалга хоёр дундаа нягта холбоотой, хэрбээ, автор еерынгее зохёолоор уншагшадта юу харуулхаа hанааб гэжэ hурагша ойлгоол hаа, хоолойн аялгаар удхыень бусадта дамжуулжа шадаха. Тиимэhээ hурагша зохёол соо хэлэгдэhэн Yйлэ байдалые еерее ЗYбеер ойлгожо, шагнагшадай ЗYбеер сэгнэхыень еерынгее уншалгаар туhалха болоно.
Ьурагшад текст уншахадаа, тэрээн соо авторай харуулhан ЗYЙлнYYДые Yгеерее зураглан, шагнагшадта улам эли тодо болгон дамжуулха ё^той. Ьурагша гансал текст соо хэлэгдэhэн баримтануудые шагнагшадта ойлгуулхые оролдоно бэшэ, мYн авторай зураглан харуулhан юумэндээ ямараар ханда^Ьые бусадта ойлгуулха ёhотой. Тэрэнэй тYлее hурагша уншаИан текстээ еерее тон hайн ойлгохо мYн тэрээн соо хэлэгдэhэн уран hайханай тYхэлнYYДЭЙ хоорондохи харилсаа ЗYб мэдэрхэ, тэрээндэ еерынгее хабаадалые уран уншалгаараа харуулха ё^той.
Логическа зогсолто хододоо тэмдэгYYДЭэр тэмдэглэгдэдэггYЙ. Энэ шалтагаанhаа hурагшадай логическа зогсолтонуудые уншахада, нюур нюураар уншалга яhала удха шанартай. Уран уншалгада hургахада дидактическа наадануудай нYлее ехэ. Артистнар боложо тайзан дээрэhээ уншалга (классайнгаа урда гаража уншалга). Дикторнууд боложо наадалга. Саарhаар телевизор хээд, тэрэнэй саана байгаад уншалга.
Урда гаража уншахадаа hурагша бYхэн оролдохо, харюусалгатайгаар уншаха, юундэб гэхэдэ, тэрэ бухы класстаа уншана. Урда гаргахаЪаа урид hайн бэлэдхэл Yнгэргэhэн, ^Ьурагшадай уншаха ЗYЙлынь мэдэжэ байха ё^той.
Шангаар, уран уншалгада бэлэдхэл хэжэ, мимикээр уншалга ехэ удха шанартай.
Уран уншалгада мYн лэ баИа сээжэлдэлгэ ехэ нYлee YЗYYлнэ. Ганса шYлэглэмэл зохёол сээжэлдэмэл зохёол сээжэлдYYлхэ бэшэ, мYн баhа прозоор бэшэгдэhэн ЗYЙл сээжэлдуулхэдэ таарамжатай. Сээжэлдэхэ даабари Yгэхэhee урид hурагшадтаяа хамта уран hайханаар уншажа hураха. Хаанань зогсолто хэхэб, хаанань ямар аянга хэрэглэхэб, хаанань ямар ябасатайгаар уншахаб, яажа амисхалхаб гэхэ мэтэ заабаринуудые багша Yгэхэhee гадна, eeрee жэшээ харуулжа ойлгуулhан байха.
Багша уншалгын шанарнуудай хоорондохи харилсааень ЗYбeeр хэрэглэхэ болоно. Ушарынь юуб гэхэдэ, эдэ уншалгын шатанууд хоорондо ЗYрилдэжэ, эхин классуудай hурагшадые ЗYбeeр уншуулжа hургалгада зарим ушарта hаалта хэдэг байна.
Жэшээнь, яаража уншадаг hурагша YгэнYYДые алдуутайгаар уншажархидаг; ЗYбeeр уншадаг hурагша заримдаа удаанаар уншадаг, YгэнYYДЭЙ удхые ойлгохо гэжэ оролдоно ха юм. Тиимэhээ ЗYбeeр уншалга ойлгон уншалга хоёр бэе бэедээ ЗYрилдэжэ, унша^Ьанаа ойлгонгYЙ байшаха ябадал ушардаг байна.
Ушар тиимэhээ эдэ шанарнуудые тустань бэелуртхэ бэшэ, харин хоорондонь нягта холбоотойгоор ябуулха гэhэн зорилго багшын урда табигдана.
Эдэ бухы шанарнуудые хYгжeeхын тула тусгаар хэшээлнYYД YнгэргэгдэдэггYЙ, харин хэшээл бухэн уншалгын бYхы шанарнууд хоорондоо нягта холбоотойгоор ябуулагдаха.
Лирическэ шYлэгYYДые уншалга eeрын онстой, юундэб гэхэдэ тэдэ шYлэгYYДЭЙ дотоо удхань хYнэй сэдьхэлэй байдал дамжуулИан байхаИаа гадна, мYн тэрэнэй хандаса тодорхойлдог. Энэл шалтагаанИаа лирическэ шYлэг эхин классуудта уншалга ехэ орёо методическа асуудал болоно.
Лирическэ шYлэгYYДые ДYYPЭн хадуун абахын тула бага наИанай Иурагшад лирическэ геройн эмоционально байдалдань дуурэн эзэлэгдэхэ
болоно. Энэ эдир уншагшадай тон хYшэр ЗYЙл, юундэб гэхэдэ тэдэнэй эмоциональна мэдэрэл Иайн хYгжеегYЙ дээрэИээ, тэдэнэр геройдо сэдьхэлээ, Ианаагаа зобохо, талархаха щадабаритай болоогYЙ байна. Энэл ушарИаа лирическэ шYлэг уншалгын Yедэ, багшын гол зорилгонь хадаа хYYгэдэй эмоци мэдэрэл Иэреэхэ, бадарааха болоно. Ьурагшадые зохёохы ажаябуулгада хандуулха, хамжуулха шухала.
Лирическэ шYлэгYYДые уран уншалгада Иургалгын шатанууд:
1-дэхи шата. Лирическэ шYлэг хадуун абалга.
1-дэхи шатын Иуралсалай зорилго: шYлэгэй дотоо удха (содержание) Иурагшадта дамжуулха, эмоциональна хандаса тYPYYлхэ.
Энэ шата бэелYYлгын тон таарамаар методическа арга гэбэл - багшын уран уншалга Хоёрдохи классай «Литературна уншалга» [Содномов, Раданжапова, 2019], гэИэн Иуралсалай номой 112-дохи нюурта Х. Намсараевай «Манай нютаг» гэжэ шYлэг уншагты.
2-дохи шата. Зохёол уншаИанай hYYлДЭ тYPYYшын сэдьхэлдэ хадуугдал (впечатление) элируртгэ.
2-дохи шатын hуралсалай зорилго: Зохёол уншаhанай hYYлДэ хYYгэдэй сэдьхэлдэ ямар бодолнууд тYрэбэ гээшэб, эдирхэн ЗYрхыень ямар YЙлэ доhолгобоб гэжэ элирYYлхэ.
Энэ шата бэелYYлгын тон таарамаар методическа арга гэбэл -хеерэлдеен [Содномов, 2016; Содномов, 2017]. Тиихэдээ, иимэрхуу асуудлнуудые hуража болохо. Олон асуудал hуража болохогYЙ, 3-4 асуудалаар хизаарлаха шухала. Жэшээтэ асуудалнууд: ШYлэг таанарта hайшаагдаба ГY? Ямар YЙлэ (байдал, хэрэг, хэhэг) тон hайшаагдабаб? ШYлэг уншаад байхадаа сэдьхэлдэтнай ямар бодолнууд тYрэнэб? ШYлэгэй лирическэ герой хYбYYн гээшэ ГY, али басаган ГY?
3-дахи шата. Шулэг бэеэ даанги уншалга.
3-дахи шатын hуралсалай зорилго: ХYYгэдтэ бэеэ даанги уншаха арга олгожо, тэдэнэй амяараа хYДЭлхэ шадабари бYрилдYYлхэ. Анхаралтайгаар
уншахынгаа хажуугаар, ойлгогдоо^й YгэнYYДые тэмдэглээд ябаха даабари Yгэхэ.
4-дэхи шата. Шулэг уран уншалгада бэлдэлгэ.
4-дэхи шатын ажаябуулгын (деятельностный) гол зорилго: хоёрдохи классай Иурагшадай шэнэ YЙлэ эзэмдэлгын байдал тогтоохо; болбосоролой (образовательный) гол зорилго: Иуралсалай тодорхой зорилго бYрилдYYлхэ байдал тогтоохо.
Х. Намсараев
Агаар зeeлэн Иэрюухэн, Амилхадам амархан. Алтан наран дулаахан, Ажаллахадам атархан. ЗориИон зориг YЗYYPтэй Зурамал уран харгыхан
Зосоом ходо баяртай Золтой манай хYCЭнхэн ХYPи улаан шарайтай ХYдee нютаг арюухан Хухэ номин оёортой ХYбшын горхон хYрьеэхэн
ХYрьhэтэйхэн шарайтаа ХYбYYД, басагад хухюухэн
ХYндэтэйхэн зугаатай ХYгшэд, Yбгэд дорюухан
Хэшээлэй тодорхой зорилгонууд:
- Х. Намсараевай зохёохы замтайнь тодорхойгоор танилсуулха;
- уншалгын шадабариин системэ бYрилдYYлжэ, зохёол соо хэрэглэhэн уран аргануудтай танилсуулха, хYYгэдэй эмоцинальна хандаса хYгжeeхэ;
- хэлэлгын хэhэгYYДые (речевые звенья), гол YгэнYYДые (ключевые слова) элируртжэ hургаха;
- шYлэгэй урма зориг (настроение), аянга (тон), тYргэнеер али аалиханаар (темп) уншалгые элирYYлжэ hургаха.
Хэшээлэй ябасын хэhэгYYД (фрагменты)
Зохёол соо хэрэглэдэhэн уран аргануудые элирYYлhэнэй удаа, уран уншалгада бэлдэлгын ажал ябуулха.
Багша: Шулэг уран гоёор уншажа hурахын тула, нэн тYPYYн ямар ажал ДYYPгэхэ ёhотойбибди?
Ьурагша: Текст уран уншалгын партитура табижа hурахабди.
Багша: Текст уран уншалгын партитура табиха гээшые юун гэжэ ойлгонобта?
Ьурагша: Хэлэлгын хэhэгYYДые, гол YгэнYYДые элирYYлэн илгаха.
Багша: Яагаад хэлэлгын хэhэгYYДые элирYYлхэмнайб?
Ьурагша: Зогсолтонуудые элирYYлхэбди, богони зогсолто (\), удааншаг зогсолто (\\) - тэмдэгYYДЭэр тэмдэглэхэбди.
Багша: Яагаад гол YгэнYYДые элируртхэмнайб?
Ьурагша: Гол удха абажа яба^Ьан YгэнYYД доогуур зурахабди.
Багша: Нэгэдэхи бадаг соо ушарhан YгэнYYДЭЙнгээ удха ойлгоногта? Ойлгоо^й YгэнYYДЭЙнгээ удха словарь соо харагты [Бурятско-русский словарь, 2006, 2008].
Амархан - спокойно, легко.
Атархан - набираться сил, крепнуть.
Багша: Эдэ YгэнYYДые автор ямар удхатайгаар, сэдьхэлэй ямар байдал дамжуулхын тула хэрэглэбэб?
Ьурагша: Нютагайнгаа сэбэр агаараар амилан, дулаахан YДэр ажал хэжэ, хYCЭ шадал нэмэбэб гэжэ баясана.
Багша: Бэрхэнууд, толёор хYДЭлжэ шадаха боложо байнат. Хэлэлгын хэhэгYYДые, гол YгэнYYДые элирYYлэедаа.
Агаар зеелэн hэрюухэн, Агаар зеелэн\ Ьэрюухэн\ Амилхадам амархан. Амилхадам амархан\\ Алтан наран дулаахан, Алтан наран\ дулаахан\ Ажаллахадам атархан._Ажаллахадам атархан\\_
Багша: ШYлэгee уран гоёор уншажа шадаха болобо^бди?
Ьурагша: Yгы.
Багша: Юундэ?
Ьурагша: Шулэгэй урма зориг, аянга, тYргэнeeр али аалиханаар уншалгые элирYYлхэ.
Багша: ШYлэгee ямар урматайгаар, сэдьхэлэй ямар байдал дамжуулжа уншахабибди?
Ьурагша: Баясажа, сэдьхэлэй ханангяар уншахабди.
Багша: Шулэгэй аялга яагад элируртхэбибди?
Ьурагша: Хоолойгоо аалин, шанга бологохобди (тон это звучание голоса, это высота голоса )
Ьурагша: Шулэг уншалгын темп гэжэ юун бэ?
Багша: ШYлэгee аалинаар али тYргэнeeр уншахаяа элирYYлхэбди (темп это скорость чтения, темп может быть быстрый, медленный, плавный, ритмичный)
Агаар зeeлэн\ hэрюухэн\ Амилхадам амархан\\ Алтан наран\ дулаахан\ Ажаллахадам атархан\\
Багша: ШYлэгэй урма зориг, аянга, тYргэнeeр ГY, али аалиханаар уншалгые элируртэебди. Энэ схемэ бYтэн болгоё. Хараар бэшэгдэhэн YгэнYYДЭЙ байхада, зурлаануудай байхада хэрэгтэй YгэнYYДые бэшэе.
Багша шабинартаяа хeeрэлдee эмхидхэжэ, зурлаанууд дээрэ YгэнYYДые бэшэнэ. Нэгэ мYhэн шYлэгэй бадаг дээрэ хYДЭлeeд ябана. Тиихэдэнь самбар дээрэ иимэ хоёр ЗYЙлнYY болохо ёhотой.
YгэнYYД
(слова-настроения) зeeлэн, hэрюухэн амархан дулаахан атархан
Сэдьхэлэй байдал
(настроение) урматайгаар баяртайгаар сэдьхэлээ ханангяар
аянга
(тон ) намдууханаар яаралгYЙгee
аалин\ тYргэн уншалга
(темп) аалиханаар жэгдэхэнээр
Агаар зеелэн\ Ьэрюухэн'. Амщхадам амархан\\ Алтан наран\ дулаахан\
»ЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛ 1 V-—-
Ажаллахадам атархан\\
Багша: ШYлэгэй урма зориг, аянга, тYргэнeeр ГY, али аалиханаар уншалгые элирYYлбэбди. МYнee шYлэгэйнгee бадаг уран гоёор уншажа шадаха болобо губди?
Ьурагша: Болобо
Багша: БYлэг бYлэгeeр хYДЭлжэ, шYлэгэй бэшэ бадагуудтай тон иимэхэн ажал ябуулаядаа.
Ьурагшад гурбан бYлэг боложо хубаараад, уран уншалгада нэгэ нэгэ бадагуудые бэлдэнэ. Тиигээд, уран уншалга бYлэг бYлэгeeр харуулха. Ондоо бYлэгэй hурагшад, энэ таблицаар уншалгын шанар элирYYлхэ
Уншалгын критеринууд 1-дэхи булэг 2-дохп булэг 3-дахи булэг
Автор болон зохёолой юрэ
Авторай сэдьхэлэй байдал дамжуулагдаа
Гол угэнууд хоолойн аялгаар нагаглаа я ■ ' VIЛЛ' чЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛ/ ьЛЛЛААЛААЛ^ууЛу ЧЛЛЛЛЛЛАЛЛЛАЛЛЛЛЛЛ
Уншалгын темп зуб шэлэгдээ
Хоолойн аялгаар шшическэ геррйн образ дамжуулагдаа
Зогсолтонууд зуб барпмталагдаа
Багша: МYнee шYлэгee уран гоёор бухэлеэр уншая. БYлэг бухэнэй тYлeeлэгшэд гараад, ^Ьубарин уншаха. (Коллективное чтение стихотворения: по одному представителю от каждой группы выходят для чтения своей строфы. Таким образом звучит все стихотворение).
Багша: Танай уншалга, шYлэгэй удха ойлгоЬыетнай гэршэлбэ rY? Хэшээлдээ табиИан зорилгонуудаа бэелYYлжэ шадаба гYбди?
Уран уншалгада Иургалгын ажал сааша классИаа класста улам хYшэр боложол байха, гурбадахи класста ороходонь, зохёол уран уншалгада онсо анхарал хандуулха, гол юумэниинь гэхэдэ гYЙсэдхэ зорилго элирYYлжэ, бэелYYлжэ Иургаха шухала. Жэшээ болгон гурбадахи классай ажалай дэбтэр харая [Содномов, 2019)].
14. Э. Дх£Щюва£1 «Х&]эгы ¿£ээрэ>> гэжэ щх^эгей ШЗХШШ
сэдьхэлэй байдал дамжуулха. гуйсэдхэхэ зорилгощтяые элируулэ, зурлаанпдаар харуула.
>ЙЭЖ> ЦШШ: Убгэн абам харахадаа. Угэлхэл даа намдаа: «Ха^гы сэбэБ т^гатай.
Хатармгиг Шшха. аашзжзй1 Мор иной худдэ йаадгуй. Машинын меертэ Ьуйдгуй». ,
чЛ^ЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛ* чЛАЛйММЛЛЛт У
ХэбтэЬэн rnvjivy хаяад, Тэбдэйэн
v-WWW«VWWvVWVW wvvvvwvvmvf wwvVvVvvvwwww
хэлэгвюбиб, Хэзээ намйаа уш^цхабши? О лоно й ябасуур харгые Арилгажа сэбэрлэхэдээ. берьщгее vpnaxg хасгы
wwwwwvwvwww vvAmwvwwvv wwAwww
Арюудхайантай жэшээтэй>>. -Гэхэл хрмаа x^^j^hxh. Ехэл намаяа з^^элэнпи.
Уогэн абайаа щжэ,
Ур^ии модо nivjivv Tj-ужэ..
Мориной хулйее зайлуулбаб.
^wwJwvwwwww ■^wvwvwvwv^ vvwvwtfvw»Vwvwvw»w^
Машинын меерйоо су^гегелбэб.
V^ft^rtVWWVVWVWWWWW WWWVWlAiWWSrfVVW VM^WWWWVWVVWW^
Дар дам харгы дуулим. Бардам о^нэб дуулан: - Морин "ropoxogo ЙЙЛёО. Машина удаархаяа болёо.
>
>
■ жшшаш
• зшшоа. хашсаар
' ШМШХОШЗДШ
• Ьхш&зл. йй/шш
Уран уншалгада Иугалга шYлэглэмэл зохёолнууд соо хэрэглэгдэИэн уран аргануудые элирYYлгэ мYн лэ ехэ удха шанартай, жэшээнь иимэ даабари дYYPгэжэ болоно:
Сагаан
Сагаан haga. Сагаан hapa гээд.
wwvyvswwww fWWWWW vwwW^v
Сагаан hapa гээд.
WWWVWVWVWVWW wWWMWV vVWirtNV'
_3vjraa 0J50H0. Ygflajg magajia.
Удаан наран
ЛЧААЛ/ЛЛАЛЛЛ* »АЛЛЛ-АЛЛЛАЯЛ-
CaraajH hap>a. Сагаан hapa гшд.
Eangaa^ халяабаи. Eajgaj^Tail сагаалаабди.
Э. Дуг аров
Дээрэ дурдагдапан аргануудпаа олон ондоо арганууд myhq© Yеын лингводидактикада мэдээжэ, халагламаар юумэниинь гэхэдэ буряад хэлэнэй методикодо тон yC00h ажалнууд бэшэгдэнхэй, тиигэбэшье зохёохы бодолтойгоор хYДЭлдэг багша ямаршье арга еерее зохёохо аргатайшье, шадабаритайшье байна.
1. Содномов С. Ц. Психологические особенности изучения произведений фольклора детьми младшего школьного возраста // «Crede Experto: транспорт, общество, образование, язык». 2016. №4. С. 231-239.
2. Содномов С. Ц. Литературное чтение: учебник для 2-го кл. бурят. школы. / С. Ц. Содномов, С. В. Раданжапова. Улан-Удэ: Бэлиг, 2019. 167 с.
3. Содномов С. Ц. Развитие устной речи младших школьников лексическими средствами родного (бурятского) фольклора / С. Ц. Содномов, Д. Д. Санжина // «Crede Experto: транспорт, общество, образование, язык». 2017. №1. С. 255-208.
4. Содномов С. Ц. Литературное чтение: рабочая тетрадь к учебнику для 3-го кл. / С. Ц. Содномов., Ж. Ц. Эрдынеева. Улан-Удэ: Бэлиг, 2019. 67 с.
5. Шагдаров Л. Д. Бурятско-русский словарь / Л. Д. Шагдаров, К. М. Черемисов. Том I. Улан-Удэ, 2006. 635 с.
6. Шагдаров Л. Д. Бурятско-русский словарь / Л. Д. Шагдаров, К. М. Черемисов. Улан-Удэ, 2008. 2 том. 707 с.
Библиографический список
References
1. Sodnomov S. Ts. (2016) Psychological features of the study of folklore works by children of primary school age // Crede Experto: transport, society, education, language. 2016. No. 4, Pp. 231-239. (In Buryat)
2. Sodnomov S. Ts. (2019) Literary reading: a textbook for the 2nd grade in Buryat schools. / S.Ts. Sodnomov, S.V. Radanzhapova. Ulan-Ude: Belig; 2019. 167 p. (in Russian)
3. Sodnomov S. Ts. (2017) The development of oral speech of young students by lexical means of native (Buryat) folklore // Crede Experto: transport, society, education, language. 2017. No.1. Pp. 255-208. (In Buryat)
4. Sodnomov S. Ts. (2019) Literary reading: a workbook for a textbook for 3rd grade / S.Ts. Sodnomov., J.Ts. Erdneyeva. Ulan-Ude: Belig, 2019. 67s. (in Russian)
5. Shagdarov L. D. (2006) Buryat-Russian dictionary / L. D. Shagdarov, K. M. Cheremisov. Volume I. Ulan-Ude, 2006. 635 p. (in Russian)
6. Shagdarov L. D. (2008) Buryat-Russian dictionary / L. D. Shagdarov, K. M. Cheremisov. Ulan-Ude, 2008. Volume II. 707 s. (in Russian)
