Научная статья на тему 'НИКОҲДАН АЖРАЛИШ ТЎҒРИСИДАГИ НИЗОЛАРНИ КЎРИШДА МЕДИАЦИЯНИ ҚЎЛЛАШ'

НИКОҲДАН АЖРАЛИШ ТЎҒРИСИДАГИ НИЗОЛАРНИ КЎРИШДА МЕДИАЦИЯНИ ҚЎЛЛАШ Текст научной статьи по специальности «Науки о Земле и смежные экологические науки»

CC BY
312
33
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
оила ҳуқуқларини суд орқали ҳимоя қилиш / оилавий-ҳуқуқий низоларни судгача ҳал қилиш тартиби / воситачилик / ажралиш. / protection of family rights through the courts / the procedure for pre-trial settlement of family disputes / mediation / divorce.

Аннотация научной статьи по наукам о Земле и смежным экологическим наукам, автор научной работы — Тожиева, Муборакхон Анвар Қизи

Муаллиф ажралиш асослари ва тартибини белгиловчи хорижий қонунларни ўрганади. Никоҳни бузиш бўйича маъмурий ва суд тартиб-қоидаларининг нисбатига эътибор қаратилган, судгача бўлган мажбурий тартиб (маъмурий тартиб) таъкидланган. Медиациянинг (унинг элементлари) оилавий-ҳуқуқий низоларни судгача ҳал қилиш шакллари билан боғлиқлиги кўриб чиқилади.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

APPLICATION OF MEDIATION IN DISPUTES ABOUT DIVORCE

The author studies the foreign laws that determine the grounds and procedure for divorce. Emphasis is placed on the ratio of administrative and judicial procedures for dissolution of marriage, emphasizing the mandatory pre-trial procedure (administrative procedure). Mediation (its elements) is considered in connection with the forms of pre-trial settlement of family disputes.

Текст научной работы на тему «НИКОҲДАН АЖРАЛИШ ТЎҒРИСИДАГИ НИЗОЛАРНИ КЎРИШДА МЕДИАЦИЯНИ ҚЎЛЛАШ»

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

О

R

VOLUME 2 | ISSUE 5 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

НИКОХДАН АЖРАЛИШ ТУГРИСИДАГИ НИЗОЛАРНИ КУРИШДА

МЕДИАЦИЯНИ КУЛЛАШ

Тожиева Муборакхон Анвар кизи

Узбекистон Республикаси Судьялар Олий кенгаши хузуридаги Судьялар олий

Муаллиф ажралиш асослари ва тартибини белгиловчи хорижий цонунларни урганади. Никоуни бузиш буйича маъмурий ва суд тартиб-цоидаларининг нисбатига эътибор царатилган, судгача булган мажбурий тартиб (маъмурий тартиб) таъкидланган. Медиациянинг (унинг элементлари) оилавий-ууцуций низоларни судгача уал цилиш шакллари билан бозлицлиги куриб чицилади.

Калит сузлар: оила ууцуцларини суд орцали уимоя цилиш; оилавий-ууцуций низоларни судгача уал цилиш тартиби; воситачилик, ажралиш.

The author studies the foreign laws that determine the grounds and procedure for divorce. Emphasis is placed on the ratio of administrative andjudicial procedures for dissolution of marriage, emphasizing the mandatory pre-trial procedure (administrative procedure). Mediation (its elements) is considered in connection with the forms ofpre-trial settlement offamily disputes.

Keywords: protection of family rights through the courts; the procedure for pretrial settlement of family disputes; mediation, divorce.

Оила ва никохни мустахкамлаш хар кандай давлатнинг устувор сиёсати хисобланади. Оилавий хукукий низолар юзага келганда, тегишли низоларни хал килишни тартибга солувчи хукукий нормалар нафакат субъектлар уртасидаги келишмовчиликларни бартараф этишга, балки томонларнинг манфаатлари мувозанатини таъминлашга ва оилавий хукукий муносабатларни уйгунлаштиришга каратилган булиши керак. Узбекистон Республикаси Конституциясининг 63-моддасида оила жамиятнинг асосий бугини эканлиги хамда жамият ва давлат мухофазасида булиш хукукига эгалиги баён килинган.

Модданинг иккинчи кисмида эса никох томонларнинг ихтиёрий розилиги ва тенг хукуклилигига асосланиши курсатиб утилган [7].

мактаби мустакил изланувчиси

АННОТАЦИЯ

ABSTRACT

КИРИШ

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

О

R

VOLUME 2 | ISSUE 5 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

Аксарият давлатлар конунчилиги анъаналарига мувофик, оилавий хукукий низоларни хал килиш ва фукароларнинг оилавий хукукларини химоя килиш одил судлов ёрдамида амалга оширилади.

Аммо Носирова И. хукукни химоя килишнинг суд шаклига мурожаат килиш хар доим хам талаб килинмайди ва хар доим хам ушбу муносабатлар иштирокчилари низони узлари хал килиш ёки бошка конуний процедуралардан фойдаланиш имкониятига эга булган сохада юзага келадиган низоларда тавсия этилмайди [1].

Бизнингча, шахсий оилавий хукукий низоларнинг хал этилиши бу позициянинг яккол тасдигидир. Купинча, низонинг мавжудлиги факат расмий равишда тан олинади, оилавий хукукий муносабатлар субъектлари эса процессуал талабларни бажаришга мажбур буладилар.

Узбекистон ва хорижий конун хужжатлари оилавий-хукукий низоларни хал килишнинг турли шакллари ва усулларини назарда тутади. Шу билан бирга, турли хил мазмун ва характердаги курсатмалар белгиланади: императив ва диспозитив, батафсил ва умумий, суд ёки судгача булган тартибни тартибга солувчи ва бошкалар. Оилавий хукукий низоларни хал килиш шакллари ва усулларини куллаш, хусусиятларини аниклаштириш ва никохдан ажралиш тугрисидаги низоларни куришда медиацияни куллаш нормалари тахлил килинади.

Хусусан, медиациянинг суддан ташкари бошка тартиб-коидалар, жумладан, оилавий-хукукий низоларни судгача хал килиш тартиблари уртасидаги муносабатларни аниклаш, шунингдек, судда медиация элементларидан фойдаланиш имкониятларини аниклаш зарур куринади.

МУХ,ОКАМА ВА НАТИЖАЛАР

Оила хукукидаги низолар субъект таркиби ва ушбу низолар келиб чикиши мумкин булган масалалар буйича жуда хилма-хил булганлиги сабабли, биз факат энг кенг таркалган низоларни - ажралиш билан боглик булган низоларни хал килишнинг шакллари ва усулларини куриб чикамиз. Тахлилларга кура, оилавий низолар ичида энг куп учраётгани ва энг куп медиатив процедура кулланилаётгани хам айнан никохдан ажратиш тугрисидаги ишлар хисобланади

Масалан, Грецияда никохни бузиш билан боглик низоларни хал килишнинг суд тартиби мавжуд. Шу билан бирга, ажрашиш жараёнининг

[2].

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

о

R

VOLUME 2 | ISSUE 5 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

давомийлиги ва кейинги таъминот мажбуриятлари эр-хотинларнинг хохиш-иродасига, ажралиш муддатига ва ажралиш сабабларига боглик [4].

Дустона ажралиш Грецияда ажралишнинг энг соддалаштирилган шакли булиб, унда эр-хотинлар битта адвокат хизматидан фойдаланишлари мумкин. Вакт оралигига кура, бу турдаги ажралиш 1 йил давом этади, чунки даъво бир неча боскичлардан утади. Ишнинг биринчи мухокамасида, бир ой ичида, тарафлар никохни бекор килиш ниятини билдирадилар ва суд кунида шахсий иштирок этиш шарт эмас, чунки уларнинг манфаатларини адвокат томонидан нотариус томонидан берилган ишончномалар асосида химоя килиш мумкин. Иккинчи жараён биринчидан 6 ой утгач булиши керак. Суд карори кабул килингандан сунг, томонларнинг шикоятидан ёзма равишда воз кечиш хам талаб килинади.

Черковда руйхатга олинган никох хам черков органлари томонидан бекор килиниши керак. Черков томонидан ажрашгандан сунг, никохнинг бекор килинганлиги тугрисидаги мълумот никох руйхатдан утган муниципалитетда кайд этилади, сунгра руйхатга олиш жойида руйхатга киритилади.

Францияда никохни тугатиш билан боглик низоларни суд оркали куриб чикиш мумкин. Биринчи холда, хар иккала турмуш урток хам ажрашиш учун биргаликда ариза беради. Шу билан бирга, никохнинг бузилганлигини тасдиклаш учун хеч кандай далил талаб килинмайди, бу холда никохни бекор килиш учун эр-хотиннинг узаро розилиги никохни бекор килиш учун асос булади. Суднинг вазифаси факат бундай розилик хеч кандай мажбурлаш ёки мажбурий холатлар туфайли эмас, балки ихтиёрий булганлигига ишонч хосил килишдир. Ушбу турдаги ажралиш, конунга кура, никох тузилган кундан бошлаб олти ой утгачгина мумкин. Суд ажрашиш тугрисида дархол карор чикармайди, лекин олдиндан уч ойлик мулохаза юритиш муддатини белгилайди, бу вакт давомида эр-хотинларга ажрашиш тугрисидаги карорни кайтариб олиш ва оилавий муносабатларни тиклашга харакат килиш имконияти берилади. Агар турмуш уртоклар суд томонидан белгиланган муддат тугаганидан кейин олти ой ичида ажрашиш истагини тасдикловчи ариза бермасалар, никохни бекор килиш тугрисидаги биринчи ариза хакикий эмас деб топилади.

Эр-хотиннинг ихтиёрий узаро розилиги билан ажрашиш факат эр-хотиннинг аризасини руйхатдан утказувчи судя томонидан расмийлаштирилади.

Швецияда эса ажралиш тугрисидаги низоларни хал килишнинг суд тартиби кулланилади, судя эса ажралиш жараёнига аралашиш хукукидан

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

o

R

VOLUME 2 | ISSUE 5 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

MaxpyM. y hukoxhu Sy3um oKuSaraapu Tyrpucugaru Kapop SunaH HeKnaHuS, onnaHHHr Sy3unumu Tyrpucuga xen KaHgafi ganun TanaS KunMacgaH, TypMym ypTOK^apgaH a^parumu mapT.

Ammo KymMa fflraraapga ounaBufi HroonapHu cyg ycynnapu SunaH Sup Karopga, Typnu xun MyKoSun npo^gypanap MaB^yg Ba KynnaHunagu. y^ap ogun cygnoBHHHr ypHuHu SocMafigu Ba MaH^aargop maxcnapHu cyg opKanu XHMoanaHHm кoнcтнтyцнaвнfi xyKyKugaH MaxpyM KunMafigu. AKcuHHa, ynap ounaBHH HH3onapHH xan KunumHuHr gaBnar Ba HogaBnar maKrnapuHu TaHnam hmkohhathhh Sepagu, Sy эca TOMoHnapra Mypocara эpнmнm ynyH Kaficu TapTuS энг moc KenumuHH y3napu xan Kunumnapura hmkoh Sepagu.

A^fflga мegнaцнa HroonapHu KoHCTpyKTuB xan Kunum ycynu cu^aruga 1960-fiunnapgaH Sepu Ky^naHuna SomnaraH.

KymMa fflraraapga a^panum cygga xaM, cyggaH TamKapuga xaM cogup Synagu. CyggaH TamKapu TapTuS-Kouga Sapna MynKufi MacananapHu TapTuSra conyBHu, ToMoHnapHuHr Sonanapra HucSaTaH xyKyK Ba Ma^SypuaTnapuHu SenrunoBHu hukox mapTHoMacu MaB^yg SynraHga Ky^^aHunagu. HuKoxgaH onguHru mapTHoMa acocuga hukox hu3o SynMaraH TaKgupga ucTanraH gaBnarga SeKop KunuHumu MyMKuH.

Hukox mapTHoMacu SynMaraH TaKgupga, hukoxhu SeKop KunumHuHr cyggaH TamKapu TapTuSu $aKar эp-хoтнннннг anoxuga Ba yMyMufi MynKuHu a^paraguraH gaBnaraapHuHr KoHyHnapuga Ha3apga TyrunraH. Arap TypMym ypTOKgapHuHr Sup-Supura HucSaTaH MynKufi gatBonapu SynMaca Ba yMyMufi $ap3aHgnap SynMaca, Tapa^nap a^pamum Tyrpucuga cygra Mypo^aar KunMacnuK xyKyKura эгa. ymSy mapraap Syfiuna a^panum hukox Tyrpucugaru xy^^arnu SepyBHu Ba pyfixargaH yTKa3yBHu gaBnar opraHu eKu MaHcaSgop maxcu ToMoHugaH pacMufinamTupunagu.

BywK EpuTaHuagaru XyKyK ^aMuaTuHuHr OunaBufi мegнaцнa KeHramu экcпepтн .H. napKuHcoH TatKugnaraHugeK, aKuanap ypTacugaru KenumMoBHunuKnapHuHr acocufi caSaSu KoHyHufi TanaSnap eKu uMTue3nap ronamga эмac, SanKu Hroonunapra Terumnu SynraH xuc-Tyfirynapgagup Ba myHuHr ynyH Sy HroonapHu cyganap эмac, SanKM Meguaropnap xan Kunumca um aHHa ocoHnamagu, HyHKu hukox MyHocaSaraapu Sy3unraHga, ounaBufi MyHocaSaraapHuHr SomKa эпeмeнтпapн xaM Sy3unum xaB^u ocTuga Konagu [3].

HuKox-ouna coxacuga W3ara KenaguraH HroonapHu xan этнmga мegнaцнa TapTuSuHu Ky^^am caMapagopnuruHu ^axoH aManueTu KypcaTMoKga. Mucon ynyH, BywK EpuTaHua EBponaga SupuHHunapgaH SynuS, cygnapgaH MycTaKun paBumga ounaBufi мegнaцнa xroMaraapuHu puBo^naffrapgu Ba Sy cyg MyxoKaMacu

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

о

R

VOLUME 2 | ISSUE 5 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

бошланишидан олдин хам медиацияни осонлаштирди [3]. Судгача медиациянинг инглиз тизими дастлабки боскичда келишувга эришишни осонлаштиради ва купинча низоларни судга бормасдан тезда хал килиш имконини беради.

Шу билан бирга, Буюк Британияда никохни бузиш судда ажралиш тугрисида карор чикариш йули билан, одатда, ажралиш тугрисидаги буйрук чикарилгунга кадар амалга оширилади. Суд, шунингдек, ажралишни такиклаш тугрисида карор чикариши мумкин: агар никохни бузиш даъвогарнинг турмуш уртоги ёки умумий болалари учун молиявий кийинчиликларга олиб келиши мумкин булса; агар барча холатларни, болаларнинг манфаатларини ва томонларнинг хатти-харакатларини хисобга олган холда, никохни бузиш адолатсиз булади.

Буюк Британияда ажрашиш учун куйидаги асослар такдим этилади: зино; даъвогарнинг турмуш уртогини узрсиз сабабларсиз камида уч йил муддатга тарк этиш; шафкатсиз муомала; даъвогарнинг турмуш уртоги судга мурожаат килгунга кадар камида беш йил давомида даволаниш шарти билан турмуш уртогининг даволаб булмайдиган рухий касаллиги.

Германияда хал килишда медиатор иштирокини талаб киладиган низоларнинг катта кисмини никох ва оилавий низолар ташкил этади, улар орасида никох шартномаси, ажралиш тугрисидаги битим, эр-хотиннинг биргаликдаги жавобгарлиги, никохдан ташкари биргаликда яшашда мулкни таксимлаш ва бошкалар билан боглик низолар мавжуд.

Австрияда медиациянинг таркалиши ажралиш пайтида одамларга ёрдам бериш воситаси сифатида воситачиликни жорий этиш имкониятларини мухокама килишдан бошланди. Салзбург ва Флоридсдорфда бир нечта пилот лойихалар ташкил этилди, уларнинг натижалари Со-медиация жамиятини яратиш оркали институционализация килинди. Австрияда ажралишдаги низоларни тартибга солиш муаммоларининг хукукий ислохотида (кириш бошланиши - 2000 йил) ажралиш билан боглик булиши мумкин булган низоларни медиаторлик килишни таъминлайдиган суд процессуал чоралари ишлаб чикилган. Шунингдек, ажрашиш тугрисидаги расмий процессда иштирок этмайдиган, аммо ажралиш окибатлари булиши мумкин булган барча томонлар учун маслахатлашиш имкониятини назарда тутади. Ислохот хужжатларида медиаторларнинг процессуал хукук ва мажбуриятлари хам тартибга солинган. Масалан, медиаторлар жим туришлари ва уларга маълум

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

о

R

VOLUME 2 | ISSUE 5 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

булган маълумотларни ошкор килмасликлари керак эди, ажралиш шартлари буйича музокаралар давомида эришилган келишув бундан мустасно.

Австрияда оилавий медиациянинг узига хос хусусияти шундаки, бу тартиб икки медиатор (ко-медиация) томонидан амалга оширилади, улардан бири психо-ижтимоий сохада оила хукуки сохасидаги баъзи ихтисосликларга эга булган касбда укитилган ва оилавий низолар сохасида тажрибага эга, иккинчиси эса адвокатдир [4].

Шундай килиб, хорижий давлатлар конунчилиги тахлилидан маълум булишича, никохни бекор килишда низоларни хал этишнинг хам суд, хам мукобил шакллари кулланилади, медиация тартиб-таомиллари эса мустакил усуллар сифатида кулланилади, суд жараёнларига медиация элементлари киритилади.

Медиация А^Ш ва Англияда хам, континентал Европа мамлакатларида хам кенг таркалган. Шундай килиб, Франциянинг амалдаги Фукаролик процессуал кодекси суд томонидан тайинланган медиация тартибини батафсил тартибга солади. Нидерландияда ярашув тартиб-коидалари анъанавий тарзда машхур ва кенг таркалган. Бу мамлакатнинг конунчилиги ва амалиёти хар хил турдаги низоларни ихтиёрий равишда норасмий хал этишга каратилганлиги, давлат ва хусусий карама-каршиликларни хал килишда муроса ва консенсусдан кенг фойдаланиш, "юмшок хукук" тушунчасини ишлаб чикиш ва хаётга татбик этиш ва турли норасмий процедуралар ижтимоий низоларга сезгирлик, муаммоларни ракобатдош булмаган шаклда хал килиш билан тавсифланади,. Медиация Германияда хам, Скандинавия мамлакатларида хам мухим рол уйнайди. Европада нисбатан киска вакт ичида медиация мустакил профессионал амалиётга айланди. Йигирма йилдан камрок вакт ичида медиаторлар харакати махсус медиация хизматларини яратишда давлат ва жамият томонидан куллаб-кувватланишига эришди. БМТ Низомининг 33-моддасида низоларни хал килиш воситаси сифатида медиация (музокарачи) касби тан олинган. Бугунги кунга келиб медиация Янги Зеландия, Канада, Австралия, Буюк Британия, Франсия, Испания, Италия, Белгия каби мамлакатларда кенг таркалган [4].

Узбекистонда, хозирда, республикамизнинг ва чет эл фукаролари уртасида никохлар сони ортиб бормокда. Бундай никохлар бузилганда, никохни бузиш механизмини бирлаштириш оркали олдини олиш мумкин булган низолар пайдо булади. Суд жараёнига медиация тартиби элементларини жорий этиш жахон

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

о

R

VOLUME 2 | ISSUE 5 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

амалиётига мувофик хам хорижий, хам Узбекистон фукароларининг

хукукларини амалга ошириш имконини беради.

^иёсий хукукий тадкикотлар нафакат хорижий давлат хукукининг ривожланишидаги ижобий тенденцияларни аниклашга, балки уларни Узбекистон хукук тизимига мослаштиришга хам имкон беради. Шундай килиб, Носирова И. таъкидлаганидек, киёсий хукукий тадкикотлар билим доирасини кенгайтириш вазифаси билан чекланиб колмайди, у хам Узбекистон миллий хукукий таълимотини, хам ички конунчиликни ривожлантиришга ёрдам беради

Бир катор хорижий давлатларнинг конунчилигини тахлил килиб, хулоса килишимиз мумкинки, никохни бекор килишдан келиб чикадиган оилавий хукукий низоларни хал килиш учун суд тартиб-коидалари кулланилади, шу билан бирга оилавий низоларни хал килишнинг мукобил усуллари кулланилади, улар орасида медиация хам бор. Оилавий-хукукий низоларни хал килишда мамлакатимизда судгача булган мажбурий воситачилик буйича Европа давлатлари ва АКШ тажрибасидан хам фойдаланиш мумкин.

Хорижий тажрибани хисобга олган холда шуни таъкидлаш керакки, медиация низоларни хал этишда самарали восита хисобланади. Бунинг сабаби шундаки, низо субъектлари, бу холда никохни бузаётган эр-хотинлар жараённинг боришини узлари назорат килишлари ва унинг якуний натижасига таъсир килишлари мумкин.

Бирок, аксарият мамлакатлар никохни бузиш тугрисида суд карори бекор килиш заруратидан келиб чикади. Шу билан бирга, медиация элементлари суд мухокамаси давомида кулланилади ёки медиация судгача булган мажбурий тартибдир. Бу томонларга низони манфаатлар мувозанати асосида хал килиш, судга эса эришилган келишувларни тасдиклаш имконини беради.

Оилани мустахкамлаш, уни асраб-авайлаш, оилавий низоларни бартараф этиш заруриятидан келиб чикиб, ажрашиш тугрисидаги низоларни суд тартибида куриб чикишда медиация элементларидан мажбурий фойдаланишни назарда тутиш максадга мувофик булар эди.

Шундай килиб, хозирги вактда Узбекистон Республикаси Оила кодексининг 7 ва 8 бобларига асосан, эр-хотинлардан бирининг никохни бекор килишга розилиги булмаган такдирда, суд эр-хотинни яраштириш чораларини куришга хакли ва иш юритишни кейинга колдиришга хакли. Бирок, уч ойдан кейин хам иш куриб чикилади ва никох бекор килинади, яъни бу ишда суднинг

[1].

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

О

R

VOLUME 2 | ISSUE 5 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

роли, аслида, ФХДЁ функцияларига, яъни собик турмуш уртоклардан фукаролик холатини аниклашга тугри келади.

республикасининг "медиация тугрисида"ги конунида белгилаб куйилган. Замонавий жамията медиаторнинг урни каттадир. Медиациянинг мохияти музокараларда уз аксини топади. Уларнинг муваффакият билан тугаши учун нафакат тарафларнинг келишмовчиликни енгишга интилиши ва иродаси, балки медиаторнинг кобилияти ва тажрибаси хам мухимдир. Жамиятнинг медиацияга булган талаби шунга олиб келдики, натижада дунёда 30 йил олдин секин-аста янги касб - медиатор касби шакллана бошлади. Медиаторлар фаолияти вужудга келган муаммолар, келишмовчилик ва низоларни хал килишга ёрдам беришга каратилган. Медиатор далилларни урганмайди ва тарафларнинг талаблари конунийлигига бахо бермайди, унинг асосий вазифаси - тарафлар орасида узаро тушунишни таъминлаш, хамма иштирокчилар учун макбул булган шароитларда муаммони хал килиш имкониятини амалга оширишни аниклаш ва ёрдам бериш хисобланади. Медиатор вазият ва унинг оркасида турган тарафларнинг хиссиёт, манфаат, хохиш ва талаблари олдин айтилиши, кейин эшитилиши, ва нихоят, хамма иштирокчиларга тушунарли булиши учун мумкин булган хамма нарсани килади. Факат шундан кейингина медиаторнинг фаол иштироки билан далиллар кайта куриб чикилади ва биргаликдаги карор яъни, барча тараф учун макбул булган низонинг ечими ишлаб чикилади. Бу жараён нафакат низо ва унинг натижасида келиб чикадиган салбий хиссиётларни енгишга имкон беради, балки келажакда ишонч асосида янги келишувларга эришишга хам ёрдам беради. Уйлаймизки, жахоннинг илгор тажрибасини инобатга олган мазкур институт мамлакатимизда кенг куртак ёяди.

REFERENCES

1. Носирова И. А^Шда фукаролик низоларини мукобил хал килиш. Воронеж: Вестник, 2020.

2. Эсанова З. Роль отдельных процессуальных институтов в судопроизводстве: на примере гражданских дел // Review of law sciences. - 2018. - №. 2. - С.24-28.

3. Паркинсон, Л. 25 лет спустя. Семейная медиация в Англии и Уэльсе / Л. Паркинсон // Медиация и право. Посредничество и примирение. 2018. № 3 (9).

ХУЛОСА

Шундай килиб медиаторни вазифалари ва умумий коидалари Узбекистан

С. 16.

Oriental Renaissance: Innovative, p VOLUME 2 | ISSUE 5

educational, natural and social sciences ISSN 2181-1784

Scientific Journal Impact Factor Q SJIF 2022: 5.947

Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7

4. Besemer, Ch. (1997). Mediation — Vermittlung in Konflikten, Stiftung Gewaltfreies Leben, Werkstatt für Gewaltfreie Aktion [Медиация — посредничество в конфликте, утверждение свободной от насилия жизни, мастерская создания акций, освобождающих от насилия], Baden. 4. Auflage.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

5. https://lex.uz/docs/3805227 ["Медиация тугрисида" Узбекистон Республикасининг Конуни, 03.07.2018 йилдаги УРК-482-сон]

6. https://lex.uz/docs/104720 [Узбекистон республикасининг оила кодекси]

7. Tojieva М. А. "Family Mediation: A new for6m of resolving family disputes" The American Journal of Political science law and Criminology (issn-2693-0803) for volume 03 Issue 06 June, 2021.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.