CC BY
10
Вестник to3HMy, №2(2)- 2G14
А.Д. АДЕНОВА
ОСНОВЫ ОРГАНИЗАЦИИ СИСТЕМА МЕНЕДЖМЕНТА КАЧЕСТВА ДЕЯТЕЛЬНОСТИ СЕСТРИНСКОГО
ПЕРСОНАЛА В СТАЦИОНАРЕ
Резюме: Система качества являются эффективным инструментом для достижения главной цели любой организации здравоохранения -удовлетворения требований потребителя. В настоящее время проблема качества медицинской помощи является одной из наиболее важных в здравоохранении. Письма и жалобы граждан свидетельствуют о неудовлетворенности качеством медицинского обслуживания. От качества оказываемых медицинских услуг зависит качество жизни, как отдельных людей, так и общества в целом.
Управлять качеством сестринской помощи можно лишь тогда, когда деятельность сестер изучена, структурирована, нормирована, а значит, может быть оценена в соответствии со стандартом.
Ключевые слова: качества медсестринских услуг, система менеджмента качества, управление качеством
A.D. ADENOVA
BASIS FOR THE ORGANIZATION OF THE QUALITY MANAGEMENT SYSTEM OF NURSE'S ACTIVITY IN HOSPITAL
Resume: Quality systems are an effective tool for achieving the main goal of any health care organization - to meet customer requirements. At present the problem of quality of care is one of the most important in health care. Letters and citizen complaints indicate dissatisfaction with the quality of medical care. From the quality of medical services depends on the quality of life of individuals and society as a whole. Manage the quality of nursing care can be only when the activity of nurses studied, structured, normalized, and therefore, can be evaluated in accordance with the standard.
Keywords: quality of nurse's activity, quality management system, quality management.
УДК 616-057.2:614.212-084.3:658.342 (574.5)
Б. А. АСЫЛБЕКОВ, С. Y. ЖУМАБАЕВА, M. И. KЕHЕСAРИHA
Жетсу ауданды;мемлекеттк санитарлы; - эпидемиологиялы; ;адагалау бас;армасы С. Ж. Асфендияров атындагы K¡аза; ¥лтты; Медицина Университетi
в^РКЭС1П ШЬ^ЫРЫСТАРЬШЫН KОРШAFAH ОРТAFА ТИПЗЕТШ ЭСЕР1
Алматы ;аласында зиянды улы заттардыц могары концентрациясыныц атмосферада мина;талуы нэтимеа'нде смог деп аталатын ;алыц тумандар пайда болды. Т'тт'! кейбiр магдайларда улы заттардыц мина;талуы нэтимес'шде адамдардыц аса ;аyiптi аурулары мен влiмiне себеп болады.
TYÜiHdi свздер: смог, ластану, зиянды уытты заттар.
Атмосфераныц ластануы адам, жануарлар мен еамдттер ушЫ эр^ашан зиян. ТутЫнщ ^урамындагы газдар ^олайсыз метеорологияльщ жагдайларда ^алыц улы тумандардыц тузтуше экеп согады. Ттт кейбiр жагдайларда улы заттардыц жина^талуы нэтижесшде адамдардыц аса 1^аутт аурулары мен елiмiне себеп болады. 9ндiрiс орындарынан шыдан ^алды^тар ^урамында 140-^а жуы^ зиянды заттар бар. Олардыц кепшшт тусаз, шсаз болып, организмге бiрден эсер ете ^оймайды. Ауаныц ластануы адамныц жалпы жагдайын нашарлатып, жумыс 1^аб1летЫ темендетт, жетел, бас айналу, тыныс жолдарыныц спазмалары, екпешц тYрлi аурулары, организмшц жалпы улануын тугызып, тYрлi ауруларта ^арсы тура алу ^абтетштемендетедк
9ндiрiс орындарынан шыдан ^алды^тар, транспорт турлершен шыдан газдар, тутш, iрi ^алалардыц устшде пайда болатын тYрлi шацдар Кун сэулеашц Жердщ бетiне тугел тYсуiне кедергi келтiредi. УльтракYлгiн сэулелершщ жетiспеушiлiгi балаларда авитаминоз жэне рахит ауруларын тугызады. Гылыми-техниканыц гарыштап дамуы табигатты тиiмдi пайдалану iсiн уйымдастыруда адамзаттыц алдына бiр^атар жаца мшдеттер ^ойып, табигатты ^ортаудыц кептеген мэселелерш шиеленiстiрiп жiбердi. Табигат ресурстарын пайдалану келемЫщ артуы, туртан ортаныц ендiрiс жэне тутыну ^алды^тарымен ластануыныц есу^ адамзаттыц энергиямен ^арулануыныц артуы, жаца заттар жасап ендiрiстiц жаца салаларыныц пайда болуы, ауыл шаруашылыгын интенсивтендiру, хал^ы кеп iрi ^алалардыц кебеюю негiзгi шешiмiн тезiрек табатын мэселелердщ ^атарына жатады. Гылыми-техникалы^ революция экологиялы^ ортаныц ластануына ^арсы курес. Ластану дегенiмiз ауаныц, жер мен судыц бiз ^аламайтын ^олайсыз езгерiстерге ушырауы, ол ^азiр
немесе болаша^та еамдттердН, жануарлардыц, адамныц емiрiне, енеркэсiп пен ауыл шаруашылыгындагы ендiрiс процестерiне, табигат ресурстарыныц жай-кYйiне ^олайсыз ы^палын тигiзуi мYмкiн.
Экологияныц курт нашарлап кетуi адамдардыц табигат^а антропогендiк эсерiнен болып отыр. Атмосферадагы кемiр^ыш^ыл газдардыц концентрациясыныц артуына байланысты климат езгерiп, температураныц жогарлауына экелiп согады. Энергия кезi ретiнде кемiр, мунай, табиги газды пайдалану нэтижесiнде жэне машиналардыц кебешп индустриялы^ революцияныц еркендеуiне байланысты бул процесс тезiрек жYредi.
9ндiрiстiц ^ар^ындап дамуына жэне отын тYрлерiн кец масштабта жагуга байланысты атмосферадагы бос оттекпц ^оры азайып, ал кемф^ыш^ыл газыныц мелшерi жогарылауда. Нэтижесiнде табигаттагы кемiртектiц айналымы бузылды деуге болады. Адам баласы отты ец алгаш рет ^олданган куннен бастап осы кунге дейiн турлi жану процестерЫде 273 млрд. тонна оттегi жумсаган болса, соныц 246 млрд. тоннасы, ягни (90% га жуыгы) соцгы жарты гасырда Гана жумсалган. Кемiртек айналымыныц бузылуы мен атмосферада кемф^ыш^ыл газыныц концентрациясыныц жогарылауы Жердегi барлы^ химиялы^ тепе-тецдтке улкен эсер етедк Атмосфералы^ ауаныц ластануыныц алдын алатын жэне зиянды ^алды^тардыц мелшерiн азайтуга мYмкiндiк беретiн к-шараларды темендепдей 3 топ^а белуге болады:
1. Зиянды ^осылыстар тYзiлетiн технологиялы^ процестердi жа^сарту жэне мYмкiндiгiнше зиянды заттар аз белтетЫ жаца технологияларды ендiрiскеенгiзу.
2. Отынныц ^урамын, аппараттар мен карбюрацияны жа^сарту жэне ауа тазарт^ыш ^ондыртылар ар^ылы ауага зиянды
Вестник КазНМУ, №2(2)- 2014
заттардыц тусуш азайту немесе мулде болдырмау. 3. Зиянды 1фсылыстарды бeлетiн объектiлердi тиiмдi орналастыру жэне жасыл eсiмдiктердi кептеп отыртызу, егу. Бул ретте ^аламыздыц атмосфералы^ ауасы мен экологиялыщ жагдайын жа^сарту ма^сатында ^олданыстагы улттыщ жэне айма^ты^, мемлекеттiк багдарламаныц орындалуы айры^ша ^цт аудартады: "Саламатты ^аза^стан", "Алматы ^аласына 2009-2018 жылдарта арналган ^оршаган ортаныц ластануын тeмендетудil-^ кешендi багдарламасы" жэне "Алматы ^аласыныц eзендерi жэне су айдындары " , 2011-2020 жылдарта арналган "А^ Була^" багдарламасы. Сонымен ^атар ^Р ушметЫщ № 168 25.01.2012 ж«^алалы^ жэне ауылды^ елдi мекендердегi атмосфералыщ ауага, топыра|да жэне олардыц ^аутаздИне, ^алалы^ жэнеауылдыщ елдi мекендердН аума^тарын купп-устауга,адамга эсер ететiн физикалы^
факторлардыцкeздерiмен жумыс iстеу
жагдайларына^ойылатын санитариялы^-эпидемиологиялыщ талаптар»санитарлы^ ^агидаларын басшылыда аламыз. ^азiргi кезде Алматы паласы Жетiсу ауданында ^аламыздыц атмосфералыщ ауасына бiр^атар зиянын тигiзiп отырган eндiрiстiк нысандар баршылы^. Жетiсу ауданы негiзiнен eндiрiстiк нысандардыц шогырланган ортасы болып табылады, атап айтар болса^ мысалы: «АЛЭС» ТЭЦ-1, «Асфальтобетон» ЖШС-i, «Темiрбетон» ЖШС-i, «Бетон атаяЖШС-i, «Казтурк бетон»ЖШСч.
Топтала кетсек, Алматы паласы Жетiсу ауданы Сейфуллин, 433 ушнде орналас^ан №1 жылу электр станциясы туртын
гимараттармен батыстан 150 м, оцтуспк-батыстан 250 м, солтустiк-шыfыста 50 м ^ашы^тыкта орналас^ан. ^олданылатын шишзат турлерi кeмiр жэне мазут.
Энеркэст орнынан бeлiнетiн шыгырыстардыц жерге шeгетiн концентрациясы ^ыс^ы мезгiлде азот диоксидi -2,682ШРЕК(шектi ру^сат етiлген концентрациядан), кeмiр^ыш^ыл оксидi - 1,7718 ШРЕК, шац мeлшерi - 1,2375 ШРЕК, (азот диоксидi + кукiрт диоксидi + азот оксидi + мазут кулО^осындысы - 2,8246 ШРЕК жэне (азот ем оксидi + кукiрт диоксид^- 2,8232 ШРЕК-тен жогары болды.Атмосфералы^ ауаныц ластануында, жогарыда айтылган шыгырыстардыц ^осарланган турлерi басты ластаушы кeздер болып тур. Атмосфералы^ ауаныц ластануын тeмендетуге багытталган бiр^атар шаралардан кейiн бул ^рсеткш айтарлы^тай тeмендедi. Мекемедегi eндiрiстiк зертханадаазот екi оксидi жэне барлыщ ^азанды^тардан шыдан кулдер квартал сайын, алЖетiсу ауданды^ МСЭ^Б 9Н^Б(eндiрiстiк нысандарды ^адагалау бeлiмi)-нiц мамандарымен жоспарлы турде атмосфералы^ ауага тусетiн шыгырыстар жылына 1 рет ^адагаланады.
Табигат ресурстарын тиiмдi пайдалануды уйымдастыру ушiн экономикалы^ критерийге негiзделген кешендi тэсiл ^ажет. Букiл адамзат баласы болып ^оршаган ортаныц экологиялы^ тазалыгына бiр мезпл ^цт бeлсек, eзiмiздiц Жер - Анамыздыц алдындагы улкен парыздыц орындалганы болар едi.
ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1
1 Неменко Б. А., «Коммуналдыщ гигиена бойынша практикалыщ сабана арналган басшылыщ». - Алматы: 2010. - 75 с.
2 ^Р «Халыщ денсаулыгы жэне денсаулы^ са^тау жуйесi» туралы кодексi - Алматы: ЮРИСТ, 2009. - 108 б.
3 Алматы паласы Жетку ауданды^ МСЭ^Б-ц 9Н^Б жылды^ ^орытындысы.
Б. А. АСЫЛБЕКОВ, С. ¥. Ж¥МАБАЕВА, М. И. КЕНЕСАРИНА
ВЛИЯНИЕ ПРОМЫШЛЕННЫХ ВЫБРОСОВ НА ОКРУЖАЮЩУЮ СРЕДУ
Резюме: В данной статье представлены сведение о промышленных выбросов в окружающую среду Жетысуского района города Алматы. По улучшению состояние окружающей среды специалистами УГСЭН Жетысуского района проводиться определенное мероприятия. По снижению выбросов и с учетом ожидаемого расчетного перспективного фонового загрязнения приземные концентрации по всем загрязняющим веществам не будут превышать допустимого уровня. Ключевые слова: смог, загрязнение, вредные вещества.
B. A. ASYLBEKOV, S. U. ZHUMABAEVA, M. I. KENESARINA
THE INFLUENCE OF EMISSIONS ON THE ENVIRONMENT
Resume: This article provides information on industrial emissions into the environment Zhetysusky district of Almaty. To improve the environment slipped events. To reduce emissions and the expected long-term settlement of background pollution surface concentrations of all pollutants will not exceed the permissible level. Keywords: smog, pollution, hazardous substances.
