CC BY
9Сведения об авторе: Рустамова Гуландом Рустамовна - кандидат филологических наук, доцент, заведующей общеуниверситетской кафедрой русского языка Таджикского государственного педагогического университета имени Садриддина Айни, тел.: (+992) 378800357,(+992) 907903677.
Information about the author: Rustamova Gulandom Rustamovna - Ph. D. in Philology, docent, head of General(common) university chair of Russian, Tajik State Pedagogical University named after Sadriddin Ayni, phone: (+992) 378800357,(+992) 907903677.
МАХ,ОРАТИ ГАЗАЛСАРОИИ НОДИР ШАНБЕЗОДА
Абдулназаров А. А.
Институти илмуои гуманитарии Академияи илмуои Цум^урии Тоцикистон
ба номи Б. Искандаров
Нодир Шанбезода аз зумраи он намояндагони адабиёти шуравй аст, ки дар баробари офаридани дигар жанрхои гунонгунхачм, бештар аз хама дар заминаи адабиёти оламшумули классикй дар эчоди жанри газал масъулияти бузурге нишон додаанд. Шоир кайд кардааст, ки дигаргунихои харрузаи хаётро на танхо дар шакл ва жанрхои нисбатан калони назм, балки дар шаклхои хурдтари он, мисли газал низ тасвир намояд. Ин кушиши шоир аз эчоди нахустин шеърхояш хис мешавад ва хатто дар газалхое, ки ба зебогии мавсуф бахшида шудаанд, аз дигаргунихои нави хаёт низ хабар медихад. Чунончи, дар газали «Хамдами канд аст» (1939) шоир онро бо байти нихояти чолиби матлаъ, ки чавобгуи тамоми талабхои санъати хусни газал аст, огоз намуда, дар давоми он озодии мавсуф аз фаранчиро, ки мантикан бо байти аввал пайвастагии зич дорад, мувофики талаботи жанри газал хуб ва муассир сурудааст. Масалан, байти матлаъ бо ду байти минбаъда, ки хунари газали классикиро доранд: Лаъли ту ба ширинии худ хамдами канд аст, Бар гардани чон халкаи гесут каманд аст. Берун чу шудй аз шаби торики фаранчй. Бар чумла чахон руи дилорот писанд аст. бурбон шавам он мутриби хушбазму суханро, К-овозаи хусни ту дар айём фигандаст1.
Байти минбаъда ба тавсифи фаъолияти зарбдоронаи махбуба бахшида шудааст: Бо рахбарии хизби Ленин, эй махи точик, Ичрои плонат хама дам яксаду чанд аст2.
Дар ду байти оянда зебогии шахрхои Душанбе ва Ленинобод (Хучанди хозира) ва сарфарозии шоир аз шукуфоии онхо тараннум гардидааст. Байти тахаллус низ хамоно пухта ва хуб сароида шудааст:
Чун булбули хушхон ба гулистон дили Нодир Бар сунбули зебои суманбуи ту банд аст3.
Албатта, чунин муносибат ва тавсиф, аз як тараф, ба такя бар анъана ва, аз тарафи дигар, ба бардошт аз дигаргунихои ичтимой вобаста буд. Бесабаб нест, ки мухаккики таърих ва назарияи адабиёти точик Шарифчон Х,усейнзода дар хусуси анъанаи газалсарой дар ашъори Айнй сухан гуфта нигоштааст:
«Таърихи инкишофи адабиёти бисёрмиллати советй нишон дод, ки ривоч ва равнаки адабиёти хар як республикаи советй, аз як тараф ба тафаккури бадеии тамоми башарият, аз тарафи дигар, ба анъанахои миллии хамон халк, ки дар чараёни зиндагии таърихи он ташаккул ёфтааст, вобаста мебошад»4 . Хдмин олим, дар замоне, ки бисёрии олимон ва эчодкорон даст кашидан аз газалсароиро талаб карда, онро махсули давраи
1Шанбезода Н. Хрсили умр. - Душанбе, 2008, сах. 177.
2 Хамон чо, сах.177.
3 Хамон чо, сах. 177.
4 Хусейнзода Ш. Анъанаи газалсарой дар ашъори Айнй //Бахс ва андеша, Душанбе, 1964, с. 169.
кафомонда мyаppифй мекаpданд, чунин хитоб каpда 6уд: «Яке аз бехтаpин анъанахои адабиёти классикии точик Fазалсаpоист»5. Шанбезода махз хамин анъанаpо давом дода, онpо ба мавзуъхои замонавй мувофик сохт.
Баpои мисол, шеъpи Fазалмонанди «Охуи паppанда» (1939), ки ба нахустин тайëpаи ба Бадахшон сафаp каpда бахшида шудааст, бо байте чунин OFOЗ мешавад, ки чавобгуи талаботхои матлаи Fазал аст:
Ачаб каpам зи каpомоти хеш ëpам каpд, Чй лутфхои фаpахбахш киpдигоpам каpд6.
Устод Ш.Хусейнзода даp хусуси ашъоpи ошиконаи назми фоpсии точикй андеша pонда, менависад: «Шеъpхои ошикона, ки ишки табиии инсонpо таpаннyм мекунанд, бешак бо чаpаëни зиндагии одам пайвастагй дошта, нишоту шодй, шypy шавк ва холатхою кайфиятхои yшшокpо инъикос каpдаанд»7. Тахлили ашъоpи ошиконаи Шанбезода, ки бо масъалахои ичтимоии замонаш омехта аст, хулосаи мазкypи олимpо даp ин самт собит месозад.
Бо даpназаpдошти фи^и боло ва натичахо аз тахлили ин кабили ашъоpи шоиp ба хулоса омадан мумкин аст, ки Hодиp Шанбезода яке аз аввалин шоиpон буд, ки масъалахои ичтимоиpо даp pадифи мавзyи мухаббат ва даp шакли Fазал саpоидаанд. Баpои исботи ин хулоса як Fазали пyppаи ypо оваpдан кифоя аст, ки «Гул каpд» ном дошта, соли 1940 сypyда шудааст:
Чу гул зи мех£и ту хотиp чаман-чаман гул каpд, Зи коpи хуби ту, эй нозанин, Ватан гул каpд. Рухат чу дид даp офоки хуснат, аз шодй Ба пешвоз ба по хеста суман гул каpд. Зи оби чашмаи лаълат pавони шиpинам, Чашид оби хаёту ба мулки тан гул каpд. Чу муждаи ту баpояш pасид, эй Шиpин, Тамоми дашт даp атpофи Кухкан гул каpд. Зи файзи таpбиятат Fyнчаи дилам бишкуфт, Зи мехpи маъpифатат боFи фикpи ман гул каpд. Шабе ба мачлиси мо то pасид, Hодиp, гуфт: 8 Биё, ки аз pyхи гулгунат анчуман гул каpд.
Даp эчодиёти Hодиp Шанбезода лиpикаи ишкй мавкеи махсус доpад. Чуноне ки «асоси Fазал баёни ишк ва мухаббат аст»9, Fазалхои шоиp аз ин хасоиси навъй холй набуданд. Даp Энсиклопедияи Советии точик оваpдаанд, ки <^p лиpикаи ишкии y (Hодиp Шанбезода - A.A.) назокати сухан, таъбиpхои анъанавию нав, ифодахои pангинy маънихои бикp хеле мохиpона ба калам дода шудааст»10. Пас аз чунин бахогyзоpй ба лиpикаи шоиp яке аз аввалин шеъpхои шакли Fазали y, ки «Нахли дилоpо» ном дошта, хануз соли 1938 эчод шуда буд, ба хайси мисол оваpда мешавад, он чавобгyи жанpи мукаммали Fазал мебошад:
Шиpин набувад хамчу лабат канд ба олам, Ку гул ба гули pyи ту монанд ба олам? Аз гулшани дил офату осеби хазон pафт, То мехpи pyхат нypи худ афганд ба олам. Ман тавба зи ишкат накунам, чунки накаpдаст, Ин гуна хато хеч хиpадманд ба олам. Бисьëp бутон дидаам, эй нахли дилоpо, З-он чумла надидам ба ту монанд ба олам. Бо як саpи му бастани сад дил кй тавонад,
5 Хамон чо, сах.169.
6 Шанбезода Н. Хосили yмp. - Душанбе, 2008, сах. 175.
7 Хусейнзода Ш. Сайpи тахаввул ва такомули адабиёти фоpсй-точикй (аз афхои Х то ХУ) // Хабдах макола. -Душанбе: Хумо, 2007, сах. 5- 49.
8 Шанбезода Н. Хосили yмp. - Душанбе, 2008, сах. 177.
9 Хусейнзода Ш. Хабдах макола. - Душанбе: Хумо, 2007, 348.
10Энсиклопедияи адабиёт ва санъати точик - Душанбе, 1989, сах. 470.
Чуз зулфи ту, эй ёри хунарманд, ба олам? Савганд ба чони ту, ки чону дилам аз туст, Махкамтар аз ин хаст чй савганд ба олам? То гулшани у чун ту гуле зод, азиз аст, Чун мардумаки чашм Самарканд ба олам. Бар гесуи мушкини диловези ту, эй шух, Шуд Накхати дилбохта побанд ба олам11.
Газали мазкур таваччухи пажухандагони адабиёти точикро низ ба худ чалб намудааст ва мухаккик Д. Кдландаров мазмун ва таъсири он ба хонандаро исботи акидахои файласуф Кант дар хусуси мафхум ва мавкеи шеър гуфтааст. Вай менигорад: «Ба акидаи Кант «шеър иборат аст аз як гуна фаъолияти хамоханг ва таносуби кувои нафсонй, ки ба озодй бидуни хеч такайюд ва таайюн дар олами тасвир ва тачсим анчом пазирад». Шеъри Шанбезода хам иборат аст аз таносуб ва хам оханги дарунй ва зехнй, ки дар зарфи эхсосот тачаллй менамояд. Мо ин кайфиятро дар тамоми ашъори Нодир Шанбезода ва аз чумла дар шеъри «Нахли дилоро» метавонем мушохида кард»12.
Дар баробари тараннуми хаводиси замонавй, Шанбезода мавзуъоти анъанавии газалро, ки сармастй аз ишку ёр, гурез аз бевафоиву агёр аст, давом додааст. У ин матлабро чунин баён доштааст:
Гох хонад дилам таронаи ишк, Гах газалхои човидонаи ишк. Сабаби зиндагй якин ишк аст, З-ин сабаб дил шудаст хонаи ишк13.
Ва накди чон харидани ин ганчи човидонаро коре дуруст ва табий мехисобад: Ишки ту ба накди чон харидам, Бо чони ту ройгон харидам. Ин гавхари поки бахри дилро, Аз ахли назар нихон харидам14.
Дар матлаи газали дигар мазмуни байти аввали газали болоро, ки «Ширин набувад хамчу лабат канд ба олам, Ку гул ба гули руи ту монанд ба олам» аст, чунин овардаст:
Лаъли ту ба ширинии худ хамдами канд аст. Бар гардани чон халкаи гесут каманд аст15.
Шарифчон Хусейнзода дар хусуси давоми анъанаи газалсарой дар ашъори Айнй сухан ронда, бархак менигорад, ки «газал аз вахдати ишк ва тафаккур иборат аст»16 . Ба фикри мо, мухаккик «тафаккур» гуфта, сухани бикрро, ки саршор аз маърифат аст дар назар дорад. Бо як назар ба газалхои Шанбезода метавон аз онхо байт-байт «вахдати ишк»-ро бо «тафаккур»-и шоирона дарёфт. Чунончи дар байтхои зер: Боз он нодираам чехра барафрухтанист, Хирмани сабри дилу чони маро сухтанист. Чашми шухаш, ки шуда наргиси боги нигахам, Аз тамошои чахон чашми маро духтанист17.
Дар газали дигар мегуяд:
Дод чонон гул ба ман, к-аз буи он чон гашт маст, З-он гули бо чон баробар сад гулистон гашт маст. То кадам бинход сарви ман хиромон дар чаман, Аз тамошои кади у богу бустон гашт маст. Лаб ба май олуд ёрам, кимати Еорон шикаст,
11Энсиклопедияи адабиёт ва санъати точик - Душанбе, 1989, сах. 470.
12^аландаров Х. Одамият дустона зиндагй кардан бувад // Хосили умр. -Душанбе, 2008, с. 54-60.
13Шанбезода Н. Хосили умр. - Душанбе, 2008, сах. 240.
14Хамон чо, сах. 241.
15Хамон чо, сах. 177.
16Хусейнзода Ш. Анъанаи газалсарой дар ашъори Айнй //Бахс ва андеша, Душанбе, 1964, с. 176.
17Шанбезода Н. Хосили умр. - Душанбе, 2008, сах. 240.
З-он лаби лаъли майолудаш Бадахшон гашт маст18.
Аз xамин хотир бошад, ки Шанбезода Нодир нисбати хеш ва нисбати дигар эчодкорон дар масъалаи эчоди шеър хело xам серталабу сахтгир буд. У шеъри сода ва хомро намеписандид ва талкин ба омузиши шеъри сара мекард. Дар як Fазалаш масъаларо чунин иброз кардааст:
Дамчу шоир шеъри нав OFOЗ мебоист кард, Дамчу ориф боз кашфи роз мебоист кард. Дар Fазал гуфтан агар хоxй шудан макбули табъ, Сабку тарзи тозае эъчоз мебоист кард. Дар xавои сайди маънщои бикру дилпазир, Дар замон парвоз чун шаxбоз мебоист кард. Аз шароби шавк чоме чанд мебояд чашид, Бар фалак аз завки мастй ноз мебоист кард. Шиблии Диндй чй хуш ин дурри маънй суфтааст, Фикри худ бо фикри y анбоз мебоист кард: «Гар худовандй xавас дорй дар иклими сухан, Бандагии Дофизи Шероз мебоист кард»19.
Адабиётшиноси муосири точик Д. Кдландаров дар хусуси шеъри Шанбезода, тафаккури шоирона ва саноату бадеияти он xарф зада, маxз xамин Fазалро, ки як навъ барномаи шоир нисбат ба эчоди каломи асил аст, ба унвони мисол меорад. Мyxаккик фикри хешро дар ин масъала чунин чамъбаст намудааст: «Манзури мо аз он иборат аст, ки гуяндаи шеър пеш аз xама бояд аз улуми адабй ва кавоиди илми шеър комилан огоxй дошта бошад ва xама мyxассаноти лафзй ва маънавиро ёд бигирад, то битавонад эxсосот ва идрокоти даруниро xарчи аз тавфики илоxй дарк кунад, онро бо беxтарин алфоз ва зеботарин таъбирот мучассам ва мусаввар созад ва аз yxдаи ин кор ба таври беxтар дармеояд. Дама шоирони бузург аз ин сифатxои суварй баxрае доштаанд ва Нодир Шанбезода низ аз ощо бегона набуд. У як шоири Fайри касбй набуда ба катори шуарои xирфай дохил мешавад»20.
Дар баробари мавзуи ишку нигор шоир ба мавзyъxои дигари барои xар як фард мукаддас, амсоли тараннуми зебощои диёр, дустиву рафокат ва мyxаббати ватан шеъру досто^о эчод намудааст, ки кимати тарбиявию зебоипарастиро доро мебошанд. Дар ин миён мавзуи тараннуми дустиву рафокатро дар ашъори шоир махсус кайд кардан лозим.
Дар адабиёти даврони шуравй масъалаи тараннуми дуста як навъ рyxияи сиёсй пайдо карда буд. Дамаи адабиётxои чyмxyриxои бародар вазифадор буданд, ки дар ин масъала асар эчод намоянд. Махсусан эчоди досто^ои калощачм бо тараннуми дустии халвдои бародар дар фатx кардани кyллаxои дастнорас ба воситаи даст ба даст гирифтани бародарони халвдои як мамлакат бо номи Иттщоди Шуравй расм шуда буд. Албатта, дар чанде аз осори Шанбезода, ки ба сохтмощои калони чyмxyрй ва дигар масъалаxои мyxими сохтмони сотсиюлистй бахшида шудаанд, ин масъаларо дидан мумкин аст. Бояд гуфт, ки ба ин маxз мyxит ва сиёсати он давраина сабаб шуда буд, чун таxкими дустии халвдои Иттщоди Шуравй яке аз талабxои асосии таxкими чомеаи сотсиалистй ба xисоб мерафт.
Дар масъалаи ручуи Шанбезода ба ин масъала_ва xалли он xаминро гуфтан лозим аст, ки шоир дар ин самт низ тозагущо дорад. У дустии миёни одамон на дар он мебинад, ки сиёсати даврро пайгирй мекунанд, балки тараннуми он аз тарафи шоир самимона аст. Дар баробари шеърxои ба вокеаxовy чорабинщои махсус бахшида, мисоли «Салом овардем» (барои бародарони казок), «Зафар кардем мо» (бахшида ба 30 солагии Fалаба бар фашизм), «Байраки дустии мо абадй чилвагар аст» (ба анчумани XXV Партияи Коммунистии Иттиxоди Шуравй) ва Fайра, шоир шеърxои бикрро, ки
18 Дамон чо, саx. 172.
19Шанбезода Н. Досили умр. - Душанбе, 2008, саx. 254.
20^аландаров Д. Одамият дустона зиндагй кардан бувад//Досили умр, -Душанбе, 2008, с. 58-59.
саршор аз самимият ва бадеияти шеърй хастанд, дар мавзуи дустй ба калам овардааст.
Шоир дустии инсонхоро «бехтарин неъмат ба олам» хисоб мекунад ва онро «чашмаи оби хаёт» меномад:
Бехтарин неъмат ба олам дустии халкхост, Меваи ин нахли боги зиндагй сулху сафост... Чашмаи оби бакои Хизр як афсона буд, Дустии ахли олам чашмаи оби бакост21.
Махз ахлона зиндагй кардан, дустона хаёт ба сар бурдан максад ва мафхуми одамият аст, на чизи дигар. Душманй ба одамон танхо сиёхбахтй меораду халос. Шоир хитоб мекунад:
Одамият дустона зиндагй кардан бувад, Еайр аз ин фикре агар гуяд касе, фикри хатост... Одами аз душманй гайр аз сияхбахтй чй дид? Чуз харобии чахон аз чанг чизе барнахост22.
Арзандатар аз дустй, дар назари шоир, дар ин олам гавхари дигаре вучуд надорад: Гавхаре арзандатар аз дустй дар дахр нест, Сулху амният зи сози дусткомй хушнавост23.
Тараннуми самимонаи дустиро дар газали «Хитоби дустй» дидан мумкин, ки чунин огоз мешавад:
Нагмаи нав месароям бо рубоби дустй, Сархушам доим, азизон, аз шароби дустй. Одамй бо одамй бояд наварзад душманй, Хондаам ин дарси ибрат аз китоби дустй24.
«Таронаи дустй»-и шоир низ дар хамин рухия эчод шудааст ва байти зерин аз ин шеър гуё максади нихоии шоир бошад, ки мегуяд:
Умрбодй додаам дилро ба кори дустй,
Гар шавад лозим, кунам чонро нисори дустй25.
Махз дар хусуси ин гуна шеърхои Шанбезода Х. Каландаров ба ин натич мерасад, ки онхо «пайвандгари наслхо, кавмхо ва карнхо»26 мебошанд.
Тахлили ашъори шоир, мукоисаи он ба даврони хаёташ шаходат медихад, ки дар баробари доштани истеъдод ва дониши баланди шеърй, мухити зисти шоир низ дар эчоди ашъори баландмазмун мусоидат карда ва мавкеи махсус доштааст. Ин масъаларо метавон бо суханони зерини мухаккики адабиёти точик Ш. Хусейнзода чамъбаст намуд, ки навиштааст: «...хар як тагйирот ва тахаввулоте, ки дар таърихи хаёти чамъиятии мардумон падидор мешавад, боиси ба вучуд омадани маданияти нав, адабиёт ва шеъри нав мегардад. Мазмун ва шакли адабиёт - шеър низ дар ин мархила аз хисоби анъанахои мутараккй ва тачрибахои адабй-бадеии адабиёти ватанй ва адабиёти дигар халкхо амик ва решадор, доманааш кушода ва фарох хохад шуд. Чунин хол шоирро водор месозад, ки на танхо дар шакл ва сурати шеърй, балки хатто дар омезишхои фикрй ва уфуки андешаву хаёли худ низ роххои тоза чустучу намояд»27.
НАДИР ШАНБЕЗАДЕ МАСТЕР ГАЗЕЛИ Абдулназаров А. А.
В статье прослеживается проблема мастерства Нодира Шанбезаде в создании традиционного жанра таджикской поэзии газелл. Основные особенности газелей Шанбезаде заключается в том, что он, продолжая идейно-художественные традиции
21Шанбезода Н. Тарози дил. - Душанбе: Ирфон. 1984, сах.299.
22 Хамон чо, сах. 299-300.
23 Хамон чо, сах.30.
24Шанбезода Н. Тарози дил. - Душанбе: Ирфон. 1984, сах.301.
25 Хамон чо, сах.303.
26^Каландаров Х. Одамият дустона зиндагй кардан бувад//Хосили умр, -Душанбе, 2008, сах. 60.
27 Жусейнзода Ш. Жабда1ъ макола. - Душанбе: Жумо, 2007, са1ъ. 289.
классиков, в тоже время, обогащает их с новыми темами и проблемами своего времени (советской жизни). Естественно, это новаторство заключается в современном видении традиционной тематики и включения новых тем и форм в газели.
Ключевые слова: газель, поэт, поэзия, таджикская литература, мотив, структура.
NADIR SHANBEHZADEH AS A MASTER OF THE GHAZAL
Abdulnazarov А. А.
The article describes the talent of Nodir Shanbezoda in creating of the Tajik Poetry traditional genre - Gazal. The specific of the Nodir Shanbezoda's gazals is that besides continuation of the ideological - artistic aspects of the classical gazals, they consist from the topics and problems of the Poet life period (Soviet Union life). These innovation initiatives are based on the modern vision of the traditional themes with comprising of the new forms in the Gazels.
Key words: Gazelle, poet, poetry, Tajik literature, a motif structure.
Сведения об авторе: Абдулназаров Абдулназар Абдулкодирович - научный сотрудник Института гуманитарных наук Академии наук Республики Таджикистан имени Б.Искандарова, тел.: (+992)93-4060804.
Information about the author: Abdulnazarov Abdulnaser Abdulkadirovich - researcher of the Institute of Humanities of the Academy of Sciences of the Republic of Tajikistan named after B. Iskandarov, phone: (+992)93-4060804
НИГОХ,Е БА МАСНАВИХ,ОИ УНСУРИИ БАЛХИ
Ахмадов Мирзо^абиб
Донишгоуи давлатии Хуцанд ба номи академик Б. Гафуров
Абулкосим Хдсан бинни Ахмад Унсурии Балхй яке аз чехрахои дурахшони адаби форсй буда, дар худуди соли 350-уми хичрй дар хонаводаи сарватманде ба дунё омадааст. Чуноне ки сарчашмахо хабар медиханд, Абулкосим Хдсан дар чавонй илмхои маъмули замонаашро фаро гирифтааст, вале ба мулохизаи дорой дар карехаи шеър пешаи худро шоирй карор додааст. Дере нагузашта у мадрасаро хатм намуда, сохиби фазлу дониш мегардад ва дар шеъру шоирй шухрат меёбад. Шухрати шоирй уро ба хизмати бародари Султон Махмуд - Наср ибни Сабуктегин меоварад. Тибки маълумоти Забехуллохи Сафо Унсурй "аз хонадони мутамаккин бархоста, ба шеъру адаб руй оварда ва дар ин фан шогирдии Абулфарачи Сагзй (шоири авохири карни чахорум) ва маддохии Симчуриёнро ихтиёр намуда" ва "устоди мутлак дар мадху газал баъд аз Рудакй то замони хеш"будааст. (5, с. 119)
Девоне, ки аз Унсурй вокеъ аст, кариб се хазору сесад байт дорад, вале сарчашмахо хабар медиханд, ки ашъори вай аслан беш аз сй хазор байт будааст. Унсурй гайр аз девон маснавихое хам доштааст. Забехуллохи Сафо дар китоби марчаии хеш он достонхоро танхо номбар мекунад ва иттилоъ медихад, ки "ин маснавихо чуз кисмате аз "Вомик ва Узро", ки ба бахри мутакориб сохта шудааст, дар даст нест"(5; 120). Максади мо дар маколаи хозир то он дарачае, ки иттилоот дорем, муаррифй намудани он достонхост. Маснавихои мазкур инхоянд:
а) "Шодбахр ва Айнулхаёт" достонест, ки Абурайхони Берунй онро аз форсй ба арабй тарчума кардааст.
б) "Хингбут ва Сурхбут" достоне будааст марбут ба ду бутсанге дар Бомиёни Балх, ки Берунй онро "Хддиси санами Албомиён" ном ниходааст.
в) "Вомик ва Узро" достони ошикона аст миёни ду дилдода ба хамин ном. Ин достон дар ахди Сосониён ривоч доштааст. Узро номи маъшукаи Вомик аст, ки канизаке будааст дар замони Искандар. Матни манзуми ин достон ба мо омада нарасидааст, танхо авроки пароканда аз ин достон пайдо шудааст. Аз тасвирхое, ки дар
