Научная статья на тему 'MUTОLАА MАDАNIYАTI VА АDАBIY TАHLIL'

MUTОLАА MАDАNIYАTI VА АDАBIY TАHLIL Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
18
8
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
o‘qish madaniyati / adabiy tahlil / tanqidiy fikrlash / kognitiv rivojlanish / empatiya / butun umr o‘rganish / ta’lim strategiyalari / adabiy pedagogika / adabiyotga kirish / культура чтения / литературный анализ / критическое мышление / когнитивное развитие / эмпатия / непрерывное обучение / образовательные стратегии / литературная педагогика / доступ к литературе.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Z.B.Qurbonova, Sh.T.Adilova

o'qish madaniyati va adabiy tahlil har tomonlama ta'limning muhim tarkibiy qismlari bo'lib, tanqidiy fikrlashni, empatiyani va inson tajribasini chuqurroq tushunishni rivojlantiradi.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

READING CULTURE AND LITERARY ANALYSIS

культура чтения и литературный анализ являются важными компонентами всестороннего образования, которые способствуют критическому мышлению, сочувствию и более глубокому пониманию человеческого опыта.

Текст научной работы на тему «MUTОLАА MАDАNIYАTI VА АDАBIY TАHLIL»

Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Original paper

MUTOLAA MADANIYATI VA ADABIY TAHLIL

© Z.B.Qurbonova1B, Sh.T.Adilova2^_

1Jizzax davlat pedagogika universiteti, Jizzax, O'zbekiston 2Jizzax davlat pedagogika universiteti, Jizzax, O'zbekiston

Annotatsiya

KIRISH: o'qish madaniyati va adabiy tahlil har tomonlama ta'limning muhim tarkibiy qismlari bo'lib, tanqidiy fikrlashni, empatiyani va inson tajribasini chuqurroq tushunishni rivojlantiradi.

MAQSAD: ushbu tadqiqotning asosiy maqsadi o'qish madaniyatini rivojlantirish va adabiy tahlilni ta'lim o'quv dasturiga kiritish muhimligini o'rganishdir.

MATERIALLAR VA METODLAR: ushbu tadqiqot miqdoriy so'rovlar va sifatli intervyularni birlashtirgan aralash usullardan foydalanadi.

MUHOKAMA VA NATIJALAR: topilmalar kitobxonlik madaniyati va adabiy tahlilni targ'ib qilishning bir qancha muhim jihatlarini ko'rsatib beradi. Natijalar shuni ko'rsatadiki, mustahkam o'qish madaniyatini tarbiyalash va adabiy tahlil ko'nikmalarini rivojlantirish uchun ko'p qirrali yondashuv talab etiladi.

XULOSA: ushbu tadqiqot kitobxonlik madaniyatini tarbiyalash va adabiy tahlilni ta'lim dasturlariga kiritish muhimligini ta'kidlaydi. Turli adabiyotlardan foydalanishni ta'minlash, o'qish odatlarini rag'batlantirish va tanqidiy tahlil qilish ko'nikmalarini o'rgatish orqali o'qituvchilar talabalarning kognitiv va hissiy rivojlanishini sezilarli darajada oshirishi mumkin.

Kalit so'zlar: o'qish madaniyati, adabiy tahlil, tanqidiy fikrlash, kognitiv rivojlanish, empatiya, butun umr o'rganish, ta'lim strategiyalari, adabiy pedagogika, adabiyotga kirish

Iqtibos uchun: Qurbonova Z.B, Adilova Sh. T, Mutolaa madaniyati va adabiy tahlil. // Inter education & global study. 2024. №4(1). B.140-147.

КУЛЬТУРА ЧТЕНИЯ И ЛИТЕРАТУРНЫЙ АНАЛИЗ

© 3bK,yp6üHüBa1H, Ш.Т.Адилсш 2Н

12^3aic^ nxyqapcTBeHHbM педaгогический университет, Джизaк, Узбекистн

ISSN 2992-9024 (online) 2024, №5(1)

Аннотация

ВВЕДЕНИЕ: культура чтения и литературный анализ являются важными компонентами всестороннего образования, которые способствуют критическому мышлению, сочувствию и более глубокому пониманию человеческого опыта.

© intereduglobalstudy.com

2024, ISSUE 5(1)

ISSN 2992-9024 (online) 2024, №5(1)

Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

ЦЕЛЬ: основной задачей данного исследования является изучение важности развития культуры чтения и включения литературного анализа в учебную программу.

МАТЕРИАЛЫ И МЕТОДЫ: в данном исследовании используются смешанные методы, сочетающие количественные опросы и качественные интервью.

ОБСУЖДЕНИЕ И РЕЗУЛЬТАТЫ: результаты подчеркивают несколько важных аспектов развития культуры чтения и литературного анализа. Результаты показывают, что для формирования сильной культуры чтения и развития навыков литературного анализа необходим многогранный подход.

ЗАКЛЮЧЕНИЕ: данное исследование подчеркивает важность развития культуры чтения и включения литературного анализа в образовательные программы. Предоставляя доступ к разнообразной литературе, поощряя привычку к чтению и обучая навыкам критического анализа, преподаватели могут значительно улучшить когнитивное и эмоциональное развитие учащихся.

Ключевые слова: культура чтения, литературный анализ, критическое мышление, когнитивное развитие, эмпатия, непрерывное обучение, образовательные стратегии, литературная педагогика, доступ к литературе.

Для цитирования: Курбонова З.Б, Адилова Ш.Т, Культура чтения и литературный анализ// Inter education & global study. 2024. №5(1). С. 140-147.

READING CULTURE AND LITERARY ANALYSIS

© Zaynab B. Kurbanova1^, Shoxista T. Adilova2^

12Jizzakh State Pedagogical University, Jizzakh, Uzbekistan_

Annotation

INTRODUCTION: Reading culture and literary analysis are important components of a well-rounded education that foster critical thinking, empathy, and a deeper understanding of the human experience.

AIM: the main objective of this study is to study the importance of developing a culture of reading and incorporating literary analysis into the educational curriculum.

MATERIALS AND METHODS: this study uses mixed methods combining quantitative surveys and qualitative interviews.

DISCUSSION AND RESULTS: the findings highlight several important aspects of promoting reading culture and literary analysis. The results show that a multifaceted approach is required to foster a strong reading culture and develop literary analysis skills.

CONCLUSION: this study highlights the importance of fostering reading culture and incorporating literary analysis into educational programs. By providing access to a variety of literature, encouraging reading habits, and teaching critical analysis skills, educators can significantly enhance students' cognitive and emotional development.

© intereduglobalstudy.com

2024, ISSUE 5(1)

iccl (A

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Keywords: reading culture, literary analysis, critical thinking, cognitive development, empathy, lifelong learning, educational strategies, literary pedagogy, access to literature

mutolaa qilar ekan kitob bilan yaqinroq tanishadi, uning ilmiy-badiiy qimmati haqida tasavvur hosil qila boshlaydi, fikrlaydi, mutolaa madaniyati yuksaladi. Yurtboshimizni kitobxonlik madaniyatini yuksaltirishga qaratilayotgan alohida e'tibori tufayli umumta'lim maktablarida, oliy o'quv yurtlarida, barcha ta'lim maskanlaridagi o'tkazilayotgan "Yosh kitobxon", "Kitobxonlar bayrami" kabi ko'rik tanlovlari, dam olish maskanlarida ochilayotgan zamonaviy kitob do'konlari va chekka qishloqlarda ochilayotgan kutubxonalar yosh avlodni ma'naviy va intellektual ehtiyojini qondirishda, kitobga oshno bo'lishda muhim o'rin tutmoqda. Kitobning mohiyati mangudir... Bu mohiyat - tafakkurni abadiylashtiradi. Mutolaa madaniyati kishining manbasini to'laqonli tushunishi, undan zavq olishi, muallif fikri va g'oyasini anglash hamda uni baholay olishi kabi xususiyatlarga ega bo'lishini ta'minlaydi. Kitob mutolaasi insonni bevosita amaliyotga kirishish, hayot bilan uyg'unlashish, ma'naviy foyda olishga yo'naltiradi.

"Mutolaa" so'zi arabcha o'qish degan ma'noni anglatadi, bugungi kunda esa u kitob o'qishdan ko'ra kengroq tushuncha anglatadi. Kitoblar insoniyat fikri durdonalarini to'plab avlodlarga yetkazadi. Haqiqatdan ham hech bir manbaa kitob kabi inson kamolotini yuksaltira olmaydi. Har bir kitobxon o'z yosh toifasidan kelib chiqib badiiy asarlar yoki ilmiy asarlarni o'qishi, yoritilgan fikrlarni yanada teranroq anglab yetishiga imkon hosil bo'ladi. Buning uchun ota-ona, bog'cha, maktab hamkorligida bolaning qiziqishlari to'la qonli o'rganilishi kerak. Bir bolaga yetti mahalla ota-ona deganlaridek, farzand tarbiyasida, ularning ma'naviyatli va madaniyatli bo'lib kamol topishida barcha birdek mas'ul hisoblanadi. Kitob o'qishni odat qilmagan oila - ma'naviy qashshoq oiladir deb bejizga aytishmagan. Shunday ekan faqat ota-ona emas, balki kutubxona hodimlari ham o'z kasbining yetuk mutaxasisi bo'lishi, kitobxonlarga, ularning qiziqishlarini inobatga olgan holda to'g'ri kitob tanlab berishi kerak bo'ladi.

Bolalar o'qishi pedagogikasida yoshiga qarab o'qishning o'sishi quyidagi bosqichlarga bo'linadi:

1. Bolalalik 6-9 yosh;

2. Bolalikdan o'spirinlikka o'tish 10-11 yosh;

3. O'spirinlik 12-13 yosh;

4. O'spirinlikdan o'smirlikka o'tish 14 yosh hisoblanadi.

Bu toifadagilarning yosh chegarasi harakatchan bo'ladi, ya'ni kitibxonning ijtimoiy-psixologik sharoitining shakllanishiga ko'ra 10 yoshli bolaning o'ziga xos tipologik

For citation: Zaynab B. Kurbanova, Shoxista T. Adilova Reading culture and literary analysis (2024), Inter education & global study, (5(1)), pp. 140-147. (In Uzbek).

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

xususiyatiga qarab ü'spirin kitübxün tüifasiga qо'shish, 14 yüshlilarni еsa ü'spirinlikka ü'tayütgan kitübxün toifasi tabiatidagilar qatüriga qü'shish mumkin bü'ladi.

Kitüb mutülaalasi bülaning ma'naviy hayütiga mustahkam kirib bürishi uchun üldindan ta'sirchan-еstеtik tayyürgarlik kü'rish zarur. Sababi "Kitüb bülani hali u kü'rmagan dunyüga ülib büradi, u еshitmagan sü'zlarni aytadi" dеydi Gеytsеn. Darhaqiqat, kitüb juda kü'plab sir-sinüatlarga büydir. Uning büyliklari hеch adü bü'lmaydi. Kitüb insünga qanüt bag'ishlaydi. Xulüsa ü'rnida shuni aytish mumkinki, kitüb еng yaqin dü'stlardan biridir. Biz savüllarga kitüblar ürqali javüblar tüpamiz, kitüblar fikrlash uchun еng muhim üzuqadir. Kitüblar еng yaxshi intalloktual dam ülishga va tasavvurlar parvüziga taklif qiladi. Еrnеst Xеminguеyning ta'biri bilan aytganda: Yaxshi kitüb ayzbеrgga ü'xshaydi, yеti-sakkiztasi suv üstida yashaydi.

Bugungi ta'lim zimmasida büla shaxsini büsh qadriyatga aylantirish, ma'naviyatni shakllantirishni ta'minlash, ü'quvchini ijüdiy fikrlashga ü'rgatish, bilim bеrish va tarbiyalash uchun uning ü'zini harakatga undash, ü'ziga kashf еtish lazzatini tuydirish ta'lim jarayünida pеdagügik hamkürlik, hukmrünlik qilishiga erishish, asarlar qahramünlariga g'üyaning ifüdachisi, ijübiy yüki salbiy übraz dеb еmas, jünli insün dеb qarashga erishish, adiblarning asarlarida ularning shaxsi u yüki bu darajada aks еtganligini ü'quvchiga anglatish, asarlar qahramünlari kеchinmalari va hatti-harakatlari ürqali ularning shaxsini bahülashga ü'quvchini ü'rgatish singari salmüqli vazifalar bugungi adabiy ta'limda kitüb ustida ishlash ürqali bajarilishi kü'zda tutiladi. Badiiy adabiyütning ü'ziga xüs xususiyati haqida sü'z yuritgan Aleksandr Gеnis shunday fikrlarni kеltirib ü'tadi: "Adabiyütning mü'jizaviy qudrati shundaki, u insünning sü'zda ifüdalab bü'lmaydigan, nimtalab tashlanmagan yurakdеk substantsiünal qismini kitübxünga yеtkazib bеrishga qüdirdir. Agar shu qismi bü'lmasa, birünta ham muallif büshqasidan hеch qaysi jihati bilan ajralib turmas sdi". Har bir asarda ijüdkürning ü'ziga xüs qalbi, insünning turfa xil kеchinmalari aks еtganligi bir yüzuvchini ikkinchisidan farqlash imküniyatini bеrar еkan, ü'quvchiga adabiy tahlil qilishni ham ü'rgatishimiz darkür.

Ma'lumki adabiy tahlil adabiy ta'limning zaruriy büsqichi hisüblanadi. "Mеtоdika fanida badiiy matnni yaxlit idrük еtishni, uni chuqur sharhlashni, yüzuvchi püеtikasini anglashni ta'minlaydigan ish usullariga ustunlik berish davüm еtavеradi. Shu sababdan adabiy ta'limdagi asüsiy kümpünent asarni ü'qish va ü'rganish, uni sharhlashning aytilishi tasüdifiy emas".

Badiiy asarning ü'quv tahlili adabiyütshunüslik tahlilidan farq qiladi. Agar ilmiy tahlilda adabiyütshunüs fan ma'lumütlariga tayansa, ü'quv tahlilida ü'qituvchi DTS va dastur talablaridan kelib chiqib ü'quvchilarning yüsh xususiyatlari va bilish darajasini hisübga ülib ish kü'rishi lüzim. Badiiy asar tahlili üldiga qü'yilgan maqsad va vazifalarni amalga üshirishda tаrixiyПkJ shаkl va mаzmun birligi tamüyillariga tayaniladi. Bu tamüyillar adabiy tahlilning quyidagi qatür kümpünentlari yürdamida amalga üshiriladi:

1. Asarda qü'yilgan tarixiy va ijtimüiy muammü.

2. Yüzuvchi nuqtayi nazarining matnda ifüdalanishi.

3. Asar mavzusi va syujeti qurilishi.

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

4. Adabiy qahramonlarga xos yetakchi xususiyatlar.

5. Asarning kompozitsion tuzilishi.

6. Badiiy til xususiyatlari va uslubi.

7. Asarning janriy o'ziga xosligi.

8. Yozuvchi ijodining o'z davri uchun ahamiyati, zamon bilan aloqasi.

Tabiiyki, har bir asar tahliliga yuqoridagi barcha komponentlarni jalb qilib bo'lmaydi. O'qituvchi asarni anglash jarayonini tashkil etar ekan, o'quvchilarga tahlil ko'nikmalarini singdirishi kerak. Tahlil o'quvchilarning badiiy matnni chuqur anglashiga yordam beribgina qolmasdan, ularda ezgu hislarni tarbiyalaydi, o'z hayoti haqida fikr yuritishga undaydi. Adabiyot o'qitish metodikasida tahlilning quyidagi usullariga keng o'rin berilgan:

1. Voqealar rivojini o'rganishga qaratilgan uzviy tahlil.

2. Asar mavzusining ayrim jihatlarini ajratib ko'rsatuvchi tahlil.

3. Asar mazmuni va shakliga doir kompozitsion tahlil.

4. Badiiy tilning ifodaviy vositalari orqali yozuvchi nuqtayi nazari, g'oyasi, fikrlarini tushunishga yo'naltirilgan filologik tahlil.

Aslini olganda, bir xil asarlarning g'oyaviy-badiiy mazmuni kompozitsion tahlil orqali ochib berilsa, boshqasida syujet qurilishi misolida ko'zdan kechiriladi, uchinchisida obrazlar tahlili muhim vosita vazifasini o'taydi. Adabiyot o'qitish amaliyotida izchil hamda obrazli tahlil usullari keng tarqalgan.

Izchil tahlilda o'quvchilar syujet voqeligiga emotsional munosabat bildiradilar. Asar mazmuni va shakli uzviy birlikda ko'rib chiqiladi. Ammo izchil tahlilning imkoniyatlari cheksiz emas. U ko'pincha ayrim epizod yoki bob doirasida cheklanib qoladi. Adabiy asarni izchil tahlil qilishda matn mazmuniga aralashib ketish xavfi tug'iladi. Shuning uchun tahlilning bu turidan o'quvchilarning kitobxonlik madaniyati hali rivojlanmagan, asarni epizoddan epizodga chuqur qarab chiqish ehtiyoji zarur paytda foydalanish maqsadga muvofiq.

Obrazli tahlilda obrazlar tizimini o'rganish yuzasidan qat'iy reja asosida olib boriladigan mashg'lotlarda asosiy va yordamchi qahramonlarni ajratish, ularga xos yetakchi xususiyatlarni aniqlash, ko'chirmalar bilan isbotlash ko'zda tutiladi. Tahlilning bu turida "timsollarni ijobiy va salbiy guruhlarga ajratishlariga yo'l qo'ymaslik, har bir badiiy timsolning qarama-qarshi tabiatli timsol nuqtayi nazaridan qanday baholanishi mumkin ekaniga bolalar e'tiborini tortish lozim". Obrazlar bo'yicha tahlilda "SWOT - universal tahlil", "Case-study", "Muammoli vaziyat" kabi qator innovatsion texnologiyalaridan unumli foydalanish qahramonlarning asar syujetida tutgan o'rni va badiiy funksiyasini baholash, qahramonlar xarakterining umumiy va farqli jihatlarini tavsiflash, hayotiy muammolar yechimi yuzasidan mustaqil qarorlar qabul qilish malakalarini takomillashtirishda kutilgan natijalarni kafolatlashi bilan ahamiyatlidir. Ayniqsa, obrazlarning kuchli jihatlari va zaif tomonlari, imkoniyatlari va ularga tahdid soluvchi xavf-xatarlarni aniqlash va tahlil qilish kompetensiyalarini takomillashtirishda "SWOT - universl tahlil" usuli imkoniyatlari katta.

Bundan tashqari asar yuzasidan o'qituvchi savollar bilan murojaat qilinishi o'quvchilarni qahramonlarning o'zaro munosabatlari hamda ichki kechinmalariga o'z

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

tushunchalari, hayütiy kuzatishlari va tajribalari asüsida fikr yuritishga yü'naltiradi. Olib bürilgan ishlar asüsida ü'qituvchi hiküya, syujet, adabiy qahramün kabi tushunchalarga ham izüh berishi mumkin.

Asarni ü'rganish yü'lini tanlash ü'quvchilarning bilim darajasi, tahlil tajribasi, kü'zlangan maqsad, ü'rganilayütgan mavzuning adabiyütshunüslik nuqtayi nazaridan dülzarbligi singari masalalarning butun bir majmuasi bilan asüslanadi. Ammü tahlil paytidagi nihüyatda qiziqarli metüdik tüpilmalar shablünga aylanib qülsa, ular yarüqsiz bü'lib qülishi mumkin. Bunday nüqulay hülatga uchramaslik uchun ü'qituvchi yengil yü'l qidirmasligi kerak. O'qituvchi uchun qulay bü'lgan hülat kü'pincha ü'quvchi uchun qiyin va nüqulay bü'lishi mumkin.

Ta'limda "Nima uchun" sxemasi, "Baliq skeleti", "Nilufar guli" chizmasi, "Qanday" diagrammalari muammüni aniqlash, tahlil qilish va uni hal etishni rejalashtirishning üptimal yü'llari va vüsitalari sifatida turkumlanadi.

Muаmmоli tаhlilning bu turi ü'quvchilar faüliyatini insün ruhiyatining kü'z ilg'amas qirralarini anglashga, asar g'üyasi mühiyati va muammülarga aniqlik kiritish hamda yechimini isbütlashga yü'naltiradi. Yuqüri sinflarda ü'smirlarning har jabhada qahramünlikka intilishi, ü'zini yürqin, kuchli shaxslarga ü'xshatishga bü'lgan xühishi mustaqil ü'qish uchun asar tanlashning asüsiy talablaridan sanaladi. Aynan shu mazmundagi asarlar ü'quvchilarning shün-sharaf, burch, sadüqat va fidükürlik, vatanparvarlik xislatlari bilan büg'liq mutülaa madaniyatini shakllantirishga xizmat qiladi. Tahlil jarayünidagi türtishuvlar ü'quvchi faüliyatini ü'rganilayütgan asar mazmuni, matn mag'zini yüritishga xizmat qilsa, muayyan samaradürlikka erishishi kuzatiladi. Tahlilning bu turida savüllarning afzalligi shundan ibüratki, "birinchidan, ü'quvchilar tahlilda qiyinchiliklarni his etadilar va uni yengishga intiladilar, ikkinchidan, tahlil bir maqsad tümün yü'naltirilib, ü'quvchilar umumiy masalani hal qilishga imküniyat beradigan yü'lni tüpishga harakat qiladilar". Rang-barang, izchil, qat'iy va asüslangan fikrlar asar mühiyatini üchishga keng yü'l üchadi. Muammüni yechishdagi "qiyinchilik ü'zlashtirilishi lüzim bü'lgan nüma'lum narsaning yangiligi va umumlashtirilishi zarurligi, ü'quvchi intellektual imküniyatlari darajasi bilan xarakterlanadi".

Аdаbiy t8hlil usullаrini tanlash üsün ish emas. U kü'prüq adabiy turga büg'liq. Lirika epik asarga, drama epüsga qaraganda turlicha tahlil usullarini taqüzü etadi. Tahlil "...badiiy matnni ü'qish jarayünida ü'qituvchining izühi shaklida ham, asarni detallashtirib kü'zdan kechirish shaklida ham, qahramünlarni tavsiflash yüki tasviriy ifüda vüsitalarini aniqlash shaklida ham bü'lishi mumkin. Chuqur ma'nüdürlik adabiy tahlilning eng birinchi va asüsiy shartidir. Tahlilning hamisha ma'lum maqsadga qaratilishi uning shakli va mazmunini belgilaydi". Tahlilni lüyihalashtirishda "Bumerang", "Yelpig'ich", "FSMU", "Venn diagrammasi", "Tushunchalar tahlili", "Haqiqatni izlash darsi" kabi bir qatür texnülügiyalarning qaysi birlari afzalligi haqida savül tug'iladi. Asar mazmuni, kümpüzitsiyasi, yüzuvchi uslubini aniqlash, ü'quvchini muallif nuqtayi nazariga yaqinlashtirish ta'lim texnülügiyalarining asüsiy vazifasi bü'lib qüladi.

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Yuklatilgan topshiriqlar ijrosining o'qituvchi tomonidan nazorat qilib borilishi o'quvchilardagi mas'uliyat hissini yanada oshiradi. O'zlashtirilgan bilimlardan mashg'ulotning zarur o'rinlarida foydalana bilish o'quvchilar qalbida o'z mеhnatlaridan zavqlanish hislarini tarbiyalab, navbatdagi jarayonning ko'tarinki ruhda o'tishini ta'minlaydi. Bayon еtilayotgan fikr-mulohazalar inobatga olinishi, qo'llab-quvvatlanishi o'quvchilarning tahlilda faol ishtirok еtish va е^т fikrlashga bo'lgan ishtiyoqini kuchaytiradi. Aksincha, е'tiborsizlik o'quvchilar intilishi va qiziqishining susayishiga sabab bo'ladi. O'quvchilarning o'ziga ishonchi orta borishi natijasida fikrini asoslab, himoya qila olish malakasi guruhlarda jamoa bo'lib ishlash orqali takomillasha boradi. Puxta rеjalashtirilgan ta'lim maqsadlari, tanlangan mеtodik usul va vositalar o'quvchilarning asar qahramonlari sеzimlari, pеrsonajlar o'rtasidagi o'zaro ixtilof va kеlishmovchiliklar sababini aniqlab, ulardan to'g'ri xulosa chiqarishlariga zamin hozirlaydi. "Inson, shaxs jumbog'i, bu jumboqni yеchishga intilish, inson hayoti mohiyatini anglashga, shaxs tabiati va ruhiyatini taftish va tahlil qilishga intilish - romanning, umuman, badiiy adabiyotning bosh vazifasi" еkanligi nazarda tutilsa, tahlil jarayonida qahramonlar xatti-harakatlari, ^^dlari yo'lidagi kurashlari va kеchinmalariga odamiylik nuqtayi nazaridan baho bеriladi.

ADABIYOTLAR RO'YXATI | СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ | REFERENCES

1. Аhmеdov S. va boshq. Adabiyot. 6-sinf uchun darslik. -Т.: Ma'naviyat, 2005. -B.352.

2. Dolimov S. 8-sinf "O'zbеk adabiyoti tarixi" darsligi uchun mеtodik qo'llanma. -T.: O'qituvchi, 1980. -144 b.

3. Fariduddin Attor. Hikmatlar va hikoyatlar (Forsiydan Jamol Kamol tarjomasi). -Т.: Muharrir, 2010. -B. 253.

4. Hamidjon Homidiy. Mashriqzamin-hikmat bo'stoni. -T., 1997. -B.39.

5. Hamidjon Homidiy. Tasavvuf allomalari. -Т.: Sharq, 2009. -B.152.

6. Hasanova A., Zunnunov A. Maktabda Alist^r Navoiyning hayoti va ijodini o'rganish. -T.: O'qituvchi, 1983. -88 b.

7. Husanboyеva Q. Adabiyot - ma'naviyat va mustaqil fikr shakllantirish omili. -Т.: O^kiston Milliy kutubxonasi, 2009. -B.134.

8. Husanboyеva Q., Niyozmеtova R. Adabiyot o'qitish mеtodikasi. O'quv qo'llanma. -T., 2018. -B.11

9. Ibrohim Haqqul. Navoiyni maftun aylagan kitob (So'zboshi). Shayx Fariduddin Attor. Mantiq ут-tayr (Qush tili).

10. Ibrohim Haqqul. Тaqdir va tafakkur. -Т.: Sharq, 2007. -B. 295.

11. Is'hoqov F. Maktabda Gulxaniy adabiy mеrosining o'rganilishi. -T.: O'qituvchi, 1983. - 82 b.

12. Kambarova S. Mustaqil mutolaa va adabiy tahlil. -T.: Fan va tеxnologiya, 2016. -B.55-59.

13. Mahkamoy Tursunova (Darslik). O'zbеk adabiyotini o'qitish mеtodikasi. - Samarqand, SamDU, 2021. -B.213-214.

INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

14. Mirqosimova M. Adabiy tahlil mеtоdikаsi (Adabiyot o'qituvchilari va talabalar uchun qo'llanma). -T.: RO'MM, 1993. -B.27.

MUALLIF HAQIDA MA'LUMOT [ИНФОРМАЦИЯ ОБ АВТОРЕ] [AUTHORS INFO]

HKurbanova Zaynab Burxanovna, o'qituvchi, Adilova Shoxista Tohirovna, o'qituvchi [Курбанова Зайнаб Бурхановна, препoдaвaтель, Адилова Шохиста То^ировна, препoдaвaтель], [Zaynab B.Qurbanova, teacher, Shohista T.Adilova,

teacher]; manzil: 130100. Jizzax viloyati, Jizzax shahri, Sharafa Rashidova ko'chasi, 4-uy. ^дрес: 130100.Джизaкскaя oблaсть, город Джизaк, улицa Шaрaфa Рaшидoвa, 4.], [address: 130100. Dzhizak region, city of Dzhizak, street Sharafa Rashidova, 4.]

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.