Научная статья на тему 'METHODS OF USE OF ELECTRONIC-TEXTBOOK IN TEACHING THE SUBJECT "PROJECTING INFORMATION SYSTEM" IN THE HIGHER EDUCATION PROCESS'

METHODS OF USE OF ELECTRONIC-TEXTBOOK IN TEACHING THE SUBJECT "PROJECTING INFORMATION SYSTEM" IN THE HIGHER EDUCATION PROCESS Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
11
4
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Ученый XXI века
Область наук
Ключевые слова
МЕТОДИКА / ПРОЕКТИРОВАНИЕ ИНФОРМАЦИОННЫХ СИСТЕМ / ЭЛЕКТРОННЫЙ УЧЕБНИК / ТЕСТ

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Аширова А.И., Хужаниязова Г.Ю.

В данной статье рассмотрен методика из 7 этапов, использующаяся в электронном учебнике «Проектирование информационных систем», в учебном процессе высшего образования.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по наукам об образовании , автор научной работы — Аширова А.И., Хужаниязова Г.Ю.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

МЕТОДИКА ИСПОЛЬЗОВАНИЯЯ ЭЛЕКТРОННОГО УЧЕБНИКА ПО ДИСЦИПЛИНЕ "ПРОЕКТИРОВАНИЕ ИНФОРМАЦИОННЫХ СИСТЕМ" В УЧЕБНОМ ПРОЦЕССЕ ВЫСШЕГО ОБРАЗОВАНИЯ

This article describes 7 part methods of using electronic-textbook in teaching the subject “Projecting information system” in the higher education process.

Текст научной работы на тему «METHODS OF USE OF ELECTRONIC-TEXTBOOK IN TEACHING THE SUBJECT "PROJECTING INFORMATION SYSTEM" IN THE HIGHER EDUCATION PROCESS»

UDC 311.213

ОЛИЙ ТАЪЛИМ УЦУВ ЖАРАЁНИДА "АХБОРОТ ТИЗИМЛАРИНИ ЛОЙИХДЛАШ" ФАНИ ЭЛЕКТРОН ДАРСЛИГИДАН ФОЙДАЛАНИШ МЕТОДИКАСИ

A.I. Ashirova1, G.Yu. Khujaniyazova2

Аннотация

Мазкур маколада Олий таълим укув жараёнида "Ахборот тизимларини лойихалаш" фани электрон дарслигидан фойдаланишнинг 7 боскичли методикаси келтирилган.

Калит сузлар: дастурий кобик, услубият, ахборот тизимларини лойихалаш, электрон дарслик, тест.

«Ахборот тизимларини лойихалаш» фанидан яратилган дастурий кобик, дастурий кобик оркали яратилган фанни электрон дарслиги, махсус тест дастурлари техника олий таълим муассасалари талабаларига фанни чукур урганиш, фанни мустакил узлаштиришлари учун мулжалланган булиб, укув жараёнини автоматлаштиришга каратилган. Яратилган педагогик дастурий воситалардан фойдаланиб, талаба фандан маърузалар матни, семинарлар, лаборатория ишлари, мустакил ишлар ва амалий топширикларни урганади, узлаштирган билимини тест оркали синаб куради.

"Ахборот тизимларини лойихалаш" фани электрон дарслигидан маъруза машгулотларида фойдаланиш методикаси 7 та боскичдан иборат булиб, булар куйидагилар:

БИРИНЧИ БОСНИЯ. Машгулотларга тайёрланишда энг аввало талабаларнинг берилган муайян машгулотларга тайёргарлиги автоматлаштирилган холатда талабаларнинг маъруза машгулоти мавзуси билан боглик назарияни билиши; муайян маълумотларни билиши; уй вазифаларининг тугри бажарилганлиги текширилади. Бундан ташкари, бу боскичда талабаларнинг маъруза машгулотларида зарур булган назарий билимларни фаоллаштириш максадга мувофикдир. Бунинг учун бир маълумотнинг узи параллел барча дисплейларда бир вактнинг узида хамма талабаларга курсатилади, яъни кадрлар бирин-кетин утказилади. Кадрнинг чидамлилик вакти курсатилаётган материалнинг мураккаблигига боглик ишлаш вакти билан яъни 15 - 20 секунд тенглаштирилиши шарт.

Бирок паст узлаштирадиган талабалар машгулотнинг бу боскичида дастлабки урнатилган маълумотлардан фойдаланишлари учун, уларга мурожаат килишни маъруза машгулотларининг бутун даври мобайнида рухсат бериш максадга мувофикдир. Укитувчи ЭДдан керакли файлларни ишга туширади. Талабалар эса диккатни жамлаб, укитувчи фаолиятини кузатади. Бу боскичда асосий максад талабаларнинг диккатини жамлаш булиб, жорий ишларни амалга оширган холда, уни 5-10 минут билан чегаралаш мумкин.

ИККИНЧИ БОСНИЯ. Бу боскичда укитувчи мавзуни эълон килади, фанни максад ва вазифалари, мавзу режалари, ундаги таянч тушунчалар, маъруза мазмуни, кутилаётган натижалар билан талабаларни таништиради. Олдинги мавзу билан жорий мавзуни боглайди. Талабалар бу боскичда укитувчи берган маълумотларни тинглайдилар ва укитувчи талабаларда келтирилган ахборотларга нисбатан кучли мотивацияни шакллантириш зарур. Бу боскичга 10 минут вакт ажратилади.

1Аширова Аноргул Исмоиловна - кандидат педагогических наук, доцент кафедры информационно-образовательных технологий, Ташкентский университет информационных технологий (Ургенчский филиал), Узбекистан.

2Хужаниязова Гузаль Юлдашевна - старший преподаватель кафедры гуманитарно-социальных предметов, Ташкентский университет информационных технологий (Ургенчский филиал), Узбекистан.

Ученый XXI века • 2016 • № 6-3 (18)

УЧИНЧИ БОСНИЯ. Бу боскичда укитувчи талабаларга ЭДни куллаган холда мавзуни тушунтириб беради. Машгулотларнинг самарадорлигини оширишда:

- машгулотда фойдаланилаётган усулларнинг бир хиллигини йукотиш;

- етарлича дастурли ургатиш элементларини машгулотда куллаш;

- машгулотда вактдан фойдаланиш рационаллигини таъминлаш;

- муаммоли укитиш элементларини купрок кулланилиши;

- машгулотда видеофильм, мультимедиа воситаларидан купрок фойдаланиш максадга мувофик.

Бунда укитувчининг нутки мухим оддий, тушунарли, эмоционал нуткга эга булиши керак. Асосий эътиборни янги тушунчалар, таянч ибораларни тушунтиришга каратиш, ортикча сузларни ишлатмаслиги керак. Бу боскичнинг асосий максади - талабаларда келтирилган ахборотларни илмий билимларни тизимли равишда бериш, уларда ижодий изланувчанликни, ижтимоий хамкорликни ривожлантириш. Бу боскичга 25 дакика вакт ажратилади.

ТУРТИНЧИ БОСНИЯ. Тахлил боскичида укитувчи талабалар томонидан киритилган гояларнинг кизгин тахлил килиниши учун шароит яратади. Талабалар ахборотларнинг баъзи жихатларини аниклашга ва киритилган гояларни, фикрларни кизгин тахлил килиб, энг тугри гоя ва фикрларни аниклаб оладилар. Бу боскичда талабаларнинг дарс давомида урганиш, билим олиш фаоллигини ошириш, уларнинг шахсий фикрларини дадил айтишига, эркин, мантикий фикрлашини ривожлантиришга эришилади. Талабаларда муаммо мохиятини тугри идрок килиш, кенг мантикий фикрлаш учун барча имкониятларидан фойдаланадилар. Бу боскичга 15 дакика вакт ажратилади.

БЕШИНЧИ БОСНИЯ. Назорат боскичида талабаларнинг маърузадаги таянч тушунчалар, янги билимлар кандай узлаштирилганлиги назорат килинади. Бунда укитувчи электрон (компьютерлар оркали) ёки когоз (таркатма материал) вариант буйича тестлардан фойдаланади. Талабалар мавзудаги асосий таянч тушучаларни урганадилар ва уларда фаоллик, ижодкорлик хисси ривожланади, уз хатоларини тузатиш ва янада яхши билим олишга интилиш ошади. Бу боскичга 15 дакика вакт ажратилади.

ОЛТИНЧИ БОСКИЧ. Вазифа боскичида талабаларга ЭД ёрдамида кроссворд курсатилади ва уни ечиш вазифа килиб берилади. Бундан ташкари, фанга доир, мавзу буйича интернет тармогидан керакли материаллар туплаш, тахлил килиш ва улардан фойдаланиш, фан буйича фойдали сайтлар номи, мавзудаги таянч тушунчалар асосида кроссворд тузиш вазифалари берилади. Бу боскичда талабалар вазифаларни тушуниб, уларни бажариш масъулиятини хис килишлари керак. Бу боскичга 5 дакика вакт ажратилади.

ЕТТИНЧИ БОСКИЧ. Якуний боскич булиб, укитувчи мавзу хулосасини айтади ва дарсга якун ясайди. Маъруза машгулотининг бу боскичи утказилган ишларнинг тахлили ва мухокамасига багишланади. Бу боскичда ЭД куйидагиларни амалга ошириши мумкин: талаба машгулотдаги ишларнинг муваффакиятини бахолайди, яъни электрон вариантда укитувчи почтасига уз талаб ва таклифларини жунатиши ёки анкета-суров саволларига жавоб беради.

Дастурий кобикда яратилган ЭДни амалий машгулотларда куллаш, техника сохасидаги фанлар учун - бу назарий йурикларни мустахкамлаш ва куникмаларни ошириш максадидаги машк ва масалаларни ечишдир.

ЭДни кулланган холда барча турдаги амалий ва лаборатория машгулотлари учун универсал методик тавсияларни ишлаб чикиш кийинчиликлар тугдиради. Шунга карамасдан, муайян шартларга боглик булмаган холда амалий ва лаборатория машгулотлари умумий мантикий тузилишга эга булиб, хар бири уз ичига 7 та боскични олади: машгулотларга тайёрланиш, машгулотга доир намуна масала ечиш ва тушунтириш, топшириклар, топширикларни бажариш ва билимларни фаоллаштириш, тахлил, бахолаш ва якун, лаборатория машгулотлари учун хам шундай боскичлар мавжуд.

Техника олий таълим муассасаларида талабаларга «Ахборот тизимларини лойихалаш» фанини укитишни илмий, назарий ва методик жихатдан такомиллаштириш, укув - услубий материаллар, замонавий ахборот

технологиялари ёрдамида талабаларга фанни чукур ургатиш учун педагогик дастурий воситалардан фойдаланиш максадга мувофик.

Адабиётлар

1. Юсупов Ф., Раззоков Б., Аширова А.И. Контроль знаний студента по предмету «Информатика и программирование» // Вестник Каракалпакского отделения АН РУз. - Нукус, 2003. - №6(189). - С.116-117.

2. Новые педагогические и информационные технологии в системе образования: Учебное пособие / Под ред. Е. С. Полат. - М.: Издательский центр "Академия", 2001. - 272 с.

© A.I. Ashirova, G.Yu. Khujaniyazova, 2016

УДК 311.213

МЕТОДИКА ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ЭЛЕКТРОННОГО УЧЕБНИКА ПО ДИСЦИПЛИНЕ «ПРОЕКТИРОВАНИЕ ИНФОРМАЦИОННЫХ СИСТЕМ» В УЧЕБНОМ ПРОЦЕССЕ ВЫСШЕГО ОБРАЗОВАНИЯ

А.И. Аширова, Г.Ю. Хужаниязова

Аннотация. В данной статье рассмотрен методика из 7 этапов, использующаяся в электронном учебнике «Проектирование информационных систем», в учебном процессе высшего образования.

Ключевые слова: программная оболочка, методика, проектирование информационных систем, электронный учебник, тест

© А.И. Аширова, Г.Ю. Хужаниязова, 2016.

UDC 311.213

METHODS OF USE OF ELECTRONIC-TEXTBOOK IN TEACHING THE SUBJECT "PROJECTING INFORMATION SYSTEM" IN THE HIGHER EDUCATION PROCESS

A.I. Ashirova, G.Yu.Khujaniyazova

Abstract. This article describes 7 part methods of using electronic-textbook in teaching the subject "Projecting information system" in the higher education process.

Keywords: program application, methods of teaching, projecting information system, electronic textbook, test.

© A.I. Ashirova, G.Yu.Khujaniyazova, 2016

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.