Научная статья на тему 'Мамлакатимиз иқтисодиётида инвестицияларнинг тутган ўрни'

Мамлакатимиз иқтисодиётида инвестицияларнинг тутган ўрни Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
834
165
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
MОДЕРИНИЗАЦИЯ / ИШЛАБ ЧИқАРИШ ОМИЛЛАРИ / ИСТЕЪМОЛ ОМИЛИ / ИНФРАТУЗИЛМАВИЙ ОМИЛ / ИНВЕСТИЦИОН ЖОЗИБАДОРЛИК / ИНВЕСТИЦИОН САЛОҳИЯТ / ЭРКИН ИқТИСОДИЙ ЗОНАЛАР / ФАКТОРЫ ПРИВЛЕКАТЕЛЬНОСТИ / ФАКТОРЫ ПРОИЗВОДСТВА / FACTORS OF PRODUCTION / ПОТРЕБЛЕНИЕ / CONSUMPTION / ИНВЕСТИЦИИ В ИНФРАСТРУКТУРУ / INFRASTRUCTURE / ИНВЕСТИЦИОННЫЙ ПОТЕНЦИАЛ / INVESTMENT POTENTIAL / СВОБОДНЫЕ ЭКОНОМИЧЕСКИЕ ЗОНЫ / FREE ECONOMIC ZONES / MODERNIZATION / INVESTMENT ATTRACTIVENESS

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Эгамбердиев Фармонқул Турсунқулович, Даниярова Феруза Бахриддиновна, Холматжонов Фарход Махаматжонович

Мақолада инвестицияларнинг мамлакат иқтисодиётида тутган ўрни ва аҳамияти тўғрисида фикрлар билдирилган. Мамлакат иқтисодиётини модернизациялаш шароитида минтақалар инвестицион жозибадорлигини янада ошириш йўллари ёритилган.В статье обсуждается роль инвестиций в экономике страны. Освещаются пути дальнейшего повышения инвестиционной привлекательности регионов в условиях модернизации экономики страны.There are discussed in the article the role and importance of investment into the country's economy. The ways of regions investment attractiveness improvement in the context of modernization of the country's economy are highlighted.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «Мамлакатимиз иқтисодиётида инвестицияларнинг тутган ўрни»

ЭГАМБЕРДИЕВ Фармон^ул Турсун^улович,

Мирзо УлуFбек номидаги Узбекистан Миллий университети «Иктисодиёт назарияси» кафедраси профессори, иктисод фанлари доктори;

ДАНИЯРОВА Феруза Бахриддиновна,

Мирзо УлуFбек номидаги Узбекистан Миллий университети мустакил изланувчиси, магистр; ХОЛМАТЖОНОв Фарход Махаматжонович,

Мирзо Улурбек номидаги Узбекистан Миллий университети мустакил изланувчиси, магистр

МАМЛАКАТИМИЗ ИЦИСОДИЁТИДА ИНВЕСТИЦИЯЛАРНИНГ ТУТГАН УРНИ

УДК 330.322.01

ЭГАМБЕРДИЕВ Ф.Т., ДАНИЯРОВА Ф.Б., ХОЛМАТЖОНОВ Ф.М. МАМЛАКАТИМИЗ ИЦТИСОДИЁТИДА ИНВЕСТИЦИЯЛАРНИНГ ТУТГАН УРНИ

Маколада инвестицияларнинг мамлакат иктисодиётида тутган урни ва ах,амияти тутрисида фикрлар билдирилган. Мамлакат иктисодиётини модернизациялаш шароитида минтакалар инвестицион жозибадорлигини янада ошириш йуллари ёритилган.

Таянч иборалар: модернизация, ишлаб чикариш омиллари, истеъмол омили, инфра-тузилмавий омил, инвестицион жозибадорлик, инвестицион салох,ият, эркин иктисодий зоналар.

ЭГАМБЕРДИЕВ Ф.Т., ДАНИЯРОВА Ф.Б., ХОЛМАТЖОНОВ Ф.М. РОЛЬ ИНВЕСТИЦИЙ В ЭКОНОМИКЕ СТРАНЫ

В статье обсуждается роль инвестиций в экономике страны. Освещаются пути дальнейшего повышения инвестиционной привлекательности регионов в условиях модернизации экономики страны.

Ключевые слова: модернизация, факторы производства, потребление, инвестиции в инфраструктуру, факторы привлекательности, инвестиционный потенциал, свободные экономические зоны.

EGAMBERDIEV F.T., DANIAROVA F.B., XOLMATJONOV F.М. THE ROLE OF INVESTMENTS IN THE ECONOMY OF THE COUNTRY

There are discussed in the article the role and importance of investment into the country's economy. The ways of regions investment attractiveness improvement in the context of modernization of the country's economy are highlighted.

Keywords: modernization, factors of production, consumption, infrastructure, investment attractiveness, investment potential, free economic zones.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2017, 10

Узбекистонда бозор ислоцотларини чуцурлаштириш, мамлакатни модернизация цилишга инвестицияларни жалб этиш, аввало, ички манбаларни сафарбар этиш цисо-бидан ицтисодиётимизнинг муцим соцалари ва етакчи тармоцларини жадал ривожлантириш цал цилувчи устувор йуналишга айланди.

Мамлакатимиз биринчи Президенти И.А.Каримов таъкидлаганидек, «Биз оддий бир х,ак,ик,атни доимо эсда тутишимиз дар-кор. Яъни, сармоясиз тараккиёт йук, ишлаб чикаришни ва умуман, мамлакатимизни модернизация килиш, техник ва техноло-гик янгилашни инвестицияларсиз тасаввур этиб булмайди» 1.

Узбекистан иктисодиёти, умуман жах,он иктисодиётининг келгуси тараккиёти, асо-сан, инвестицияларга боFликлигини назарда тутсак, хозирги кунда республикамиз икти-содиётига инвестицияларни, хусусан чет эл инвестицияларини кенгрок, жалб этиш мухим масалалардан биридир.

Мамлакатимизда кулай инвестиция му-хитининг мавжудлиги махаллий ва хорижий инвесторлар учун уз маблаFларини иктисодиётга эркин жалб этишлари учун катта имкониятлар яратмокда. Бу эса, уз навбатида, республикамиз иктисодиётининг ривожланишига хизмат килмокда. Х,озирги вактда иктисодиётни жадал ривожлантириш кенг микёсдаги инвестицияларни талаб этади. Инвестициялар х,ар кандай иктисодиётни х,аракатга келтирувчи ва унинг тараккиётини таъминловчи омил булиб, барча имкониятлардан окилона фойдаланиб миллий иктисодиётга жалб этиладиган инвестициялар хажмини ошириш талаб эти-лади.

Мамлакат инвестицон салох,иятни бахо-лашда куйидаги мухим омиллар х,исобга олинади:

1 Каримов И.А. 2014 йил юк,ори усиш суръатлари билан ривожланиш, барча мавжуд имкониятларни сафарбар этиш, узини ок,лаган ислохотлар страте-гиясини изчил давом эттириш йили булади. // «Халк сузи», 2014 йил 18 январь.

- ресурс - хом ашё омил (табиий ресурс-лар асосий куринишларининг баланс захи-ралари билан уртача таъминланганлиги);

- ишлаб чикариш омиллари (мамлакатда хужалик фаолиятнинг умумий натижа-лари);

- истеъмол омили (мамлакат ах,олисининг умумий харид кобилияти);

- инфратузилмавий омил (мамлакатнинг итисодий-географик ах,воли ва унинг инфратузилмавий таъминланганлиги);

- интеллектуал омил (ах,олининг таълим даражаси);

- институцион омил (бозор иктисодиёти етакчи институтларнинг ривожланганлик даражаси);

- инновацион омил (фан-техника тараккиёти ютукларини жорий килиш дара-жаси).

Юкорида келтирилганлардан келиб чик-к,ан холда таъкидлаш лозимки, мамлакатнинг инвестицион жозибадорлигини ошириш учун муайян минтаканинг хусусиятларини акс эттирувчи ва унинг инвестицион сало-хиятини тах,лил килиш ва бахолашда сало-хиятли булган омилларни белгилаш мухимдир.

Узбекистонда кулай инвестициявий мухит яратиш буйича амалий чора-тадбирлар курилаётгани уз самарасини бермокда. 2016 йилда мамлакатимизда жалб килинган инвестициялар хажми 9,6 фоиз ортиб, 16,6 миллиард АК.Ш долларини ташкил этгани, жумладан, узлаштирилган хорижий инвестициялар ва кредитлар хажми 11,3 фоиз усиб,

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2017, 10

3,7 миллиард доллардан ортгани бунга як,к,ол мисолдир1.

Таъкидлаш керакки, хорижий давлатлар, шунингдек, дунёга машхур компаниялар хамда халкаро молия институтларининг молиявий кумагида энергетика, машинасоз-лик, металлургия, кимё, енгил ва озик-овкат, нефть-кимё, курилиш материаллари каби саноатимизнинг етакчи сохаларида куплаб ана шундай лойихалар хаётга татбик этилмокда. Биргина 2016 йилда умумий киймати 5,2 миллиард долларга тенг булган 164 та йирик инвестициявий лойихани амалга ошириш ишлари якунлангани сузимиз тасдитидир. Уларнинг аксарияти ахоли зич худудларда руёбга чикарилди.

Кейинги йилларда янги сохалар узлаш-тирилиши, йирик ишлаб чикариш объект-лари бунёд этилиши, кискача айтганда, иктисодиётимизнинг инвестициявий жози-бадорлиги ортишида эркин иктисодий зона-лар мухим ахамият касб этаяпти. Барпо эти-лаётган янги эркин иктисодий зоналар олдига х,удудлар ишлаб чикариш хамда ресурс салохиятидан самарали фойдаланиш оркали хорижий ва махаллий инвестиция-ларни кенг жалб килиш, йирик саноат кор-хоналари бунёд этиш, кушимча иш уринлари яратиш, пировардида ахоли даромадларини ошириш каби улкан вазифалар куйилди. Бу эса бошланган 2017 йилда юртимизга хориж-лик ишбилармонлар томонидан киритила-жак сармоялар микдори янада ортишига мустахкам замин яратгани шубхасиз.

Мамлакатни модернизациялаш шарои-тида республикамиз минтакаларига инвес-тицияларни жалб килиш ва улардан самарали фойдаланиш мухим вазифалардан бири булиб хисобланади. Бу масалани кутилаётган инвесторлар учун муайян минтаканинг инвестицион жозибадорлигини ошириш оркали хал килиш мумкин. Маълумки, инвес-

1 http://xs.uz /^х.р1-р /-ютераде /iqtisodiyot / intem/9434-tara iqtisodiyotning Уetakchi кис-

тициялашнинг объекти булиб алохида лойиха, бирор-бир корхона, тармок шахар, минтака ёки мамлакат белгиланиши мум-кин.

Инвестицион фаолият мамлакатимиз мин-такаларининг ижтимоий-иктисодий ривож-ланишларида мухим ахамиятга эга. Уларнинг баркарор ривожланиши куп жихатдан инвестицион салохиятнинг даражаси ва улардан окилона фойдаланишга ботлик.

Хорижий инвестицияларнинг минтакавий таркибида Коракалпотистон Республикаси улушининг кескин усиб кетиши 2011-2015 йилларда Сургил кони ва хорижий инвести-цияларни узлаштириш буйича кейинги юкори улушга эга вилоятлар Бухоро ва Кашкадарё вилоятлари хисобланади. 20052014 йилларда хорижий инвестициялар таркибида Бухоро ва Кашкадарё вилоятлари-нинг улуши мос равишда 4,1%дан 23,6%га ва 7,9%дан 12,4%га кадар усди. Ушбу вило-ятларга жалб этилаётган хорижий инвестициялар улуши юкорилиги нефть-газ тар-мотида 250 минг тонна суюлтирилган газ ва 125 минг тонна конденсат ишлаб чикариш кувватига эга. Муборак газни кайта ишлаш заводини куриш «Шуртаннефтгаз» корхона-сида 50 минг тонна суюлтирилган газ ишлаб чикариш кувватига эга пропан-бутан ара-лашмасини урнатиш, геологик-кидирув ишларини олиб бориш каби йирик лойи-халар билан ботликдир. Жумладан, 20042011 йилларда Бухоро вилоятида Кандим гурухи газ конларини узлаштириш лойи-халарига 1 млрд долларга як,ин маблат сарф-ланди. Жануби^арбий Х,исор ва Устюрт минтакаларида нефть ва газ казиб чикариш буйича лойихаларни ишлаб чикиш учун 2007-2011 йилларда 435 млн доллар инвестиция йуналтирилди. Биргина 2013 йилда ушбу лойихаларга сарфланган инвестициялар микдори 657 млн долларни ташкил этди. Умуман лойихани биринчи боскичида 3,3 млрд доллар инвестиция, жумладан 2,7 млрд

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2017, 10

flo^ap ycKyHa, Kypu.um Ba y3ma.TMpMm y^yH Ma6.aF axpaTM.agM.

MKTMCoflMëïHM моflepнмзaцмfl.пaw mapou-Tuga Max,aMMM xom amë pecypc.apMHM 4yKyp KaMTa Mm^amHM Ta"bMMH.a6 6epyB4M fOKopu TexHO.orMK TapMOK.apHM apaTumra MyHa.TM-pu.raH мнвecтмцмfl .OMMX,a.napMHM aMa.ra omupumra ycTyBop TapMOK cu^aTuga a.ox,M,qa э"bтм6оp KapaTM^MOKfla.

Y36eKMCTOHfla 2017 MM.ga 199 Ta MHBecTM-цмfl .OMMX,acM goupacuga 4,505 M.pg go^^ap XaxMMgarM xopuxuM мнвecтмцмfl.пap xa.6 этм.пмwм pexa^amTMpM^MOKfla1 Y36eKMcTOH npe3MgeHTM W.M.Mup3uéeB Kapopu 6u.aH TacgMK^aHraH xopuM mm. мнвecтмцмfl gacTy-pura Kypa, 4eT э.п KpegMT.apM x,uco6ura XyKyMaT Ka^o.aTM 6u.aH 79 .OMMX,a 6yMu4a 1,854 M.pg go^^ap, TyipugaH-Tyipu xopuxuM мнвecтмцмfl.пap 3Ba3Mra 120 .OMMX,a acocuga 2,65 M.pg go^^ap y3.awTMpM.naflM2.

XopMXMM мнвecтмцмfl.пapнмнr энr KaTTa KMCMM (37 .OMMX,a 6yMu4a 2,47 M.pg go^ap) éKM^fM-3HepreTMKa TapMOFura TyFpu Ke.agu. y.apgaH 4eT э.п KOMnaHMfl.apM TyFpugaH-TyFpu мнвecтмцмfl.пapм x,uco6ura He^Tb-ra3 cox,acura 20 Ta .OMMX,a goupacuga 1,97 M.pg go^^ap KupuTM^agu3.

XyM.agaH, PoccuflHMHr «-fiyKoM.» KOMna-hmacm 2017 MM.ga yMyMMM KMMMaTM 8 M.pg go^apgaH owmk 6y.raH mkkm Ke.umyB 6yMu4a 1,217 M.pg go^^ap мнвecтмцмfl KM.agM. Gazprom International myt6a TM3MMM 6y.raH Gas Project Development Central Asia YcTropT MMHTaKacu Ba CypxoHgapë BM.OATMfla 1,3 M.pg go^^ap^MK mkkm .ommx^hm aMa.ra omupagu. Энepreтмкa TapMOFuga xopuxuM KpeguTnap x,uco6ura 17 .OMMX,a acocuga 506,7 mm^moh go^^ap y3^amTMpu^aflM. Mitsubishi Corporation Ba Mitsubishi Hitachi Power

1 Y36eKMcTOH Pecny6.MKacM npe3MfleHTMHMHr 2016 MM.fi 23 fleKa6pgarM «Y36eKMcTOH Pecny6.MKacu-HMHr 2017 MM.ru MHBecTuuua gacTypu TyFpMcMga» n^-2697-coH.M Kapopu.

2 Yma epga.

3 Yma epga.

Systems (Япония) Наманган вилоятининг TyparçypFOH туманида куввати 900 мегаватт булган иссиклик электр станцияси курилиши ва Навоий ИЭС учун 450 мегаваттли ôyF-газ курилмаси урнатишга киришади. Хитойнинг Zhuhai Singyes Green Building Technology компанияси Самарканд вилоятида куёш электр станцияси курилишини бошлайди4.

Маълумот учун, 2016 йил якунлари буйича Узбекистонга жалб этилган хорижий инвес-тициялар ва кредитлар хажми 11,3 фоизга купайди ва 3,7 млрд доллардан ошди5.

Юкоридаги курсаткичлардан куриниб турибдики, бу авваламбор ик,тисодиётимизда амалга оширилаётган чукур таркибий узга-ришларнинг тасдиFидир. Узбекистонда амалга оширилган ислохотлар кишлок хужалигини тубдан диверсификация килиш ва ахолини асосий озик-овкат махсулотлари билан тулик таъминлаш, уларни катта мик-дорда экспорт килишни йулга куйиш имко-нини берди6.

Мамлакатимизда амалга оширилаётган чукур иктисодий ислохотларнинг устувор йуналишларидан бири миллий иктисодиётни модернизациялаш, таркибий узгаришларни амалга ошириш ва ракобатбардошликни устиришга каратилган. Мамлакат хукумати томонидан иктисодиётда таркибий узгаришларни амалга ошириш асосида ялпи ички мах,сулотда кишлок хужалиги хиссасини 16,6 фоиздан 8-10 фоизга камайтириш, энергияни тежайдиган замонавий технологияларни кенг жорий этиш эвазига ялпи ички мах,сулот учун сарфланадиган энергия хажмини тах-минан 2 баробар кискартириш вазифаси куйилмокда. Ялпи ички махсулот хажмининг

4 Узбекистонда 2017 йили 4,5 млрд доллар хажмидаги хорижий ивестициялар жалб этилади. https://www gazeta.uz/ru/2017/03/01

5 2016 йилда иктисодиётга 16,6 млрд доллар инвестиция йуналтирилди. https://daryo.uz/2017/01/15

6 Хакимов Р. Агросаноат мажмуаси ик,тисодиёти (Дарслик). - Т.: ТДИУ, 2006. -255-б.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2017, 10

1-жадвал. Узбекистан ик,тисодиётининг асосий курсаткичлари1

2012 2013 2014 2015 2015 й. 2012й. га нис.%

ЯИМ 97929 120862 145846 171369 175,0

Кишлок, хужалигининг ялпи кушилган киймати 17284 21061 25363 28544 165,1

Кишлок, хужалигининг улуши 17,6 17,7 17,4 16,7 94,9

Асосий капиталга киритилган инвестиция 22797 28695 35233 41671 182,8

Шундан к,ишлок, хужалигига 1088 1334 1444,5 1375,4 126,4

Кишлок, хужалиги улуши 4,8 4,6 4,1 3,3 68,8

Иктисодиётда банд булганлар сони, минг киши 12224 12523 12818 13058 106,8

Шундан кишлок хужалигида 3254,2 3392,3 3524,9 3604,5 110,8

Кишлок хужалиги улуши 26,6 27,1 27,5 27,6 103,8

2016-2030 йилларда 2 баробар купайишига эришиш учун унинг уртача йиллик усиш суръатларини 4,8 фоиз даражасида саклаб туришнинг зарурлиги, юкори кушимча кийматга эга булган саноат махсулотларини ишлаб чикариш хажмини бир неча баробар ошириш вазифаси белгиланган2 (2-жадвал).

Ушбу стратегик вазифаларни хал этишда миллий иктисодиётга жалб этилаётган инвес-тициялар микёси, унинг тармок, минтака, технологик, такрор ишлаб чикариш таркиби мухим ахамият касб этади:

- мамлакатимиз иктисодиётига жалб килинаётган инвестицияларни куп мехнат талаб килинадиган тармоклар ва сохаларга, хусусан кайта ишлаш, тукимачилик, кимё саноати, электроника сохасига йуналтириш устувор вазифалардан биридир;

- республикамиз худудларига тутридан-тутри инвестицияларни жалб килишда

1 Эгамбердиев Ф.Т. Минтакалар тармок таркиби ва уни такомиллаштириш йуллари». // «Ик,тисодиётни модернизациялаш шароитида минтак,авий агро-саноат мажмуаларини ривожлантириш йуллари» номли илмий-амалий конференция. 04.19.2017

2 Вахабов А.В. Миллий ик,тисодиётни модернизациялаш ва таркибиий узгаришларни оптималлаш-тиришда хорижий инвестицияларнинг ахамияти. // «Ик,тисодий баркарорликка эришишда модернизациялаш ва иктисодий мутаносибликларни таъ-минлаш муаммолари» номли амалий конференция. 2016 йил 27 апрель.

мах,аллий хокимият органлари минтака-ларнинг узок муддатли инвестиция дастур-ларини ишлаб чикишлари ва амалиётга татбик этишлари зарур;

- республикамизга жалб килинаётган инвестицияларни йуналтиришда ик,тисодиёт-нинг микро ва макро даражасида мутаносиб ва мувозанатли ривожланишига асос була-диган шарт-шароитларни вужудга келти-ришга алох,ида эътибор каратиш максадга мувофикдир;

- ривожланиш даражаси паст, дотацияда булган худудларга, ижтимоий, экологик ва бошка давлат ахамиятига эга булган инвестиция лойихаларини амалга ошираётган корхоналарни давлат томонидан молиявий куллаб-кувватлаш тизимини ишлаб чикиш ва амалиётга жорий килиш лозим;

- ривожланган давлатлар тажрибасининг курсатишича инвестицияларни купрок икти-содиётнинг реал секторига, яъни ишлаб чикариш тармок,ларига йуналтириш максадга мувофикдир. Бундай амалиёт мамлакатнинг ишлаб чикариш салохиятини оширади, янги иш уринларини яратиш, ялпи ички мах-сулотни баркарор суръатларда устиришнинг моддий асосини шакллантиради.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2017, 10

2-жадвал. Миллий ик,тисодиёт таркибининг узгариш прогнозлари, фоиз х.исобида1

2015 2030

Ялпи ички махсулот 100 2 баробар

Саноатнинг ялпи ички махсулотдаги улуши 33,5 40,0

Кишлок, хужалигининг ялпи ички махсулотдаги улуши 16,6 8-10

Ялпи ички махсулот учун сарфланадиган энергия хажми 2 баробар к,иск,артириш

Хулоса урнида шуни айтиш мумкинки, мамлакатимизда иктисодий мутаносибликни таъминлаш ва хорижий инвестицияларни янада фаол жалб килиш учун эса куйидаги чора-тадбирларни амалга ошириш дар-кор:

- мамлакатимизда давлат томонидан инвестицияларни бошкариш жараёнлари ва бунда давлат институтлари сифатини ошириш;

- хорижий инвестиция фаолиятини тар-тибга солувчи меъёрий-хукукий база ва конунчиликни такомиллаштириш;

- ишлаб чикариш инфратузилмасини ривожлантириш жараёнларини барча худудларда тезлаштириш ва кенгайтириш;

- иктисодиётда мавжуд ишчи кучи ва мехнат ресурсларидан окилона фойдала-нишни ташкил этиш ва уларнинг сифатини ошириш;

- банк-молия тизимини ислох килиш ва молия бозорини ривожлантириш оркали капитал айланиши тезлашувини таъмин-лаш;

1 Вахабов А.В. Миллий ик,тисодиётни модерниза-циялаш ва таркибиий узгаришларни оптималлаш-тиришда хорижий инвестицияларнинг ахамияти. // «Иктисодий баркарорликка эришишда модер-низациялаш ва иктисодий мутаносибликларни таъминлаш муаммолари» номли амалий конференция. 2016 йил 27 апрель..

- мамлакатда кулай ишбилармонлик ва инвестиция мухитини шакллантириш, тад-биркорлик эркинлигини таъминлаш;

- ташки иктисодий фаолиятни эркинлаш-тириш ва экспортни раFбатлантириш;

- миллий иктисодиётнинг ижтимоий, сиё-сий, экологик ва ресурс имкониятларидан келиб чиккан холда тармокларни ривожлантириш йулларини аниклаш оркали узок муддатли иктисодий ривожланиш дастурла-рини ишлаб чикиш зарур. Уларни шакллан-тиришда ички ва хорижий инвесторларнинг инвестиция лойихалари буйича таклифла-рини стратегик ахамиятига караб йиFиш, тахлил килиш ва танлаб олиш лозим.

Хорижий инвестицияларни жалб этмай, айникса, етакчи тармокларда чет эл инвес-торлари иштирокини кенгайтирмай туриб иктисодиётда таркибий узгаришларни амалга ошириш ва модернизация килиш, корхоналарни замонавий техника билан кайта жихозлаш хамда ракобатбардош махсулот ишлаб чикаришни йулга куйиш мумкин эмас. Мамлакатимиз иктисодиётига хорижий инвестицияларнинг жалб этилиши иктисодий имкониятларнинг кенгайишини жадаллаштириб, барча сохаларда ички имконият ва захираларни ишга солиш, янги техника ва технологияларни узлаштириш оркали бак,арор иктисодий усишни таъминлаш учун хизмат килади.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2017, 10

Адабиётлар руйхати:

1. Узбекистон Республикасининг 1998 йил 24 декабрда кабул к,илинган «Инвестиция фаолияти тутрисида»ги 719-1-сонли конуни.

2. Каримов И.А. 2014 йил юк,ори усиш суръатлари билан ривожланиш, барча мавжуд имкониятларни сафарбар этиш, узини ок,лаган ислохотлар стратегиясини изчил давом эттириш йили булади. // «Халк сузи», 2014 йил 18 январь.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

3. Вахабов А.В. Миллий ик,тисодиётни модернизациялаш ва таркибиий узгаришларни оптималлаштиришда хорижий инвестицияларнинг ахамияти. // «Ик,тисодий баркарор-ликка эришишда модернизациялаш ва ик,тисодий мутаносибликларни таъминлаш муам-молари» номли амалий конференция, 2016 йил 27 апрель.

4. http://xs.uz/indx.php ^отераде /iqtisodiyot / ^ет/9434^ага iqtisodiyotning yetakchi кисЫ

5. Узбекистонда 2017 йили 4,5 млрд доллар хажмидаги хорижий ивестициялар жалб этилади. https://www gazeta.uz/ru/2017/03/01

6. 2016 йилда иктисодиётга 16,6 млрд доллар инвестиция йуналтирилди. https:// daryo.uz/2017/01/15

7. Хакимов Р. Агросаноат мажмуаси иктисодиёти (Дарслик). - Т.: ТДИУ, 2006. -255-б.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2017, 10

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.