Научная статья на тему 'МЎЙНАЛИ КИЙИМЛАРДАН ТАЙЁРЛАНГАН МАҲСУЛОТЛАРНИНГ ТАСНИФИ ВА АССОРТИМЕНТИ'

МЎЙНАЛИ КИЙИМЛАРДАН ТАЙЁРЛАНГАН МАҲСУЛОТЛАРНИНГ ТАСНИФИ ВА АССОРТИМЕНТИ Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
170
14
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Қоракўл / тери / ассортимент / лойиҳалаш / истеъмолчи / тикувчилар / технологлар / дизайнерлар / комбинация / ишлаб чиқариш / истемолчи / технология. / Karakul / leather / assortment / design / consumer / tailors / technologists / designers. combination / production / consumer / technology.

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Sh. Xolikova, S. Pulatova

Ушбу мақолада маҳаллий хомашё ҳисобланган қоракўл теридан тикилган кийимларнинг ассортиментини кенгайтириш, мўйнали кийимларнинг нархи тайёр маҳсулотнинг таннархидан юқори фоизни ташкил этиши, мўйнали ярим тайёр маҳсулотлардан оқилона фойдаланиш, корхонада ишлатиладиган мўйнанинг умумий миқдорининг деярли 20 фоизини чиқиндилар ташкил этиши каби масалалари кўриб чиқилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

CLASSIFICATION AND ASSORTMENT OF FUR PRODUCTS

This article discusses: expanding the range of clothing from astrakhan, which is a local raw material, making a high percentage of the high cost of fur from the cost of the finished product, rational use of fur semi-finished products, making up 20 percent of interpattern attacks from the total area of fur used in the enterprise.

Текст научной работы на тему «МЎЙНАЛИ КИЙИМЛАРДАН ТАЙЁРЛАНГАН МАҲСУЛОТЛАРНИНГ ТАСНИФИ ВА АССОРТИМЕНТИ»

UIF-2022: 8.2 SCIENCE AND INNOVATION 2022

ISSN: 2181-3337 INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL №4

УДК 687.1.001.02:675.042

МУЙНАЛИ КИЙИМЛАРДАН ТАЙЁРЛАНГАН МА^СУЛОТЛАРНИНГ ТАСНИФИ

ВА АССОРТИМЕНТЫ Холикова Н.Ш.

Бухоро мухандислик-технология институти Пулатова С.У.

Бухоро мухандислик-технология институти https://doi.org/10.5281/zenodo.6981462

Аннотация. Ушбу мацолада мауаллий хомашё уисобланган цоракул теридан тикилган кийимларнинг ассортиментини кенгайтириш, муйнали кийимларнинг нархи тайёр маусулотнинг таннархидан юцори фоизни ташкил этиши, муйнали ярим тайёр маусулотлардан оцилона фойдаланиш, корхонада ишлатиладиган муйнанинг умумий мицдорининг деярли 20 фоизини чициндилар ташкил этиши каби масалалари куриб чицилган.

Калит сузлар: Коракул , тери, ассортимент, лойиуалаш, истеъмолчи, тикувчилар, технологлар, дизайнерлар, комбинация, ишлаб чицариш, истемолчи, технология.

КЛАССИФИКАЦИЯ И АССОРТИМЕНТ ИЗДЕЛИЙ ИЗ МЕХОВОЙ ОДЕЖДЫ

Аннотация. В данной статье рассмотриваются: расширение ассортимента одежды из каракулья, которая является местным сырьем, составление высокого процента дороговизны меха от себестоимости готового изделия, рациональное использование меховых полуфабрикатов, составлении 20 процентов межлекальных выпадов от общей площади меха, используемого на предприятии.

Ключевые слова: Каракуль, кожа, ассортимент, дизайн, потребитель, портные, технологи, дизайнеры. сочетание, производство, потребитель, технология.

CLASSIFICATION AND ASSORTMENT OF FUR PRODUCTS

Abstract. This article discusses: expanding the range of clothing from astrakhan, which is a local raw material, making a high percentage of the high cost of fur from the cost of the finished product, rational use of fur semi-finished products, making up 20 percent of inter-pattern attacks from the total area offur used in the enterprise.

Keywords: Karakul, leather, assortment, design, consumer, tailors, technologists, designers. combination, production, consumer, technology.

КИРИШ

Аёлларнинг муйнали кийимлари тизмалари, ранги, сифати, юмшоклиги, кумушлиги, накшлари буйича муйнали кийимлардан тайёрланган ярим тайёр махсулотлар учун стандартлар ва бошка меъёрий-техник хужжатлар талабларига жавоб бериши керак.

Махсулотлар теридан ёки унинг кисмларидан, зичлиги, буйи, юмшоклиги, буришиши, порлаши, ранги, соч ранги билан бир хил булиши керак; к1вршм1§ терилар жингалак белгисига мос келиши керак.

Соч чизигининг ранги, зичлиги, баландлиги бу каби муйна хомашёси учун хос булган тери сохаларидаги хусусиятларнинг табиий узгаришига мос келиши керак.

Монохроматик теридан тайёрланган махсулотларнинг соч турмаги ранглари бир хил булиши керак.

UIF-2022: 8.2 SCIENCE AND INNOVATION 2022

ISSN: 2181-3337 INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL №4

Тешиклар, бушликлар, калли ямаклар, доминолар, аператифлар, шунингдек соч турмагининг аник фарк киладиган жойлари олиб ташланиши керак, кушимчалар ва кушимчалар соч турмаги сифати ва йуналишига мос равишда танланиши керак ва улар мах,сулотнинг умумий фонида ажралиб турмаслиги керак. Майдони 0,2 см 2 дан ошмайдиган тешик ва калли ямокларга рухсат берилади.

ТАДЦЩОТ МАТЕРИАЛЛАРИ ВА МЕТОДОЛОГИЯСИ

^увурли горгетслардан ташкари, аёллар муйнали кийимлари ипак астарда, шарф ва муйна астарда шарфлар тикилади.

Кепкалар - Булар елкаларига, орка ва кукракларига мос келадиган ва кийим устига кийиладиган енгсиз астарли патлар. Пелеринес муйнали ярим тайёр мах,сулотнинг кимматбах,о турларидан тайёрланади. Пелевин турли моделларда, узун ва киска, тор ва кенг моделларда ишлаб чикарилади. Кепнинг пастки кисмига териларнинг думлари тикилади. Кепкалар иккита жавондан (унг ва чап) ва орка томондан иборат. Пичок мато билан астар орасига пахта мато киритилади. Елканинг ён томонига ка^а, чап томонига эса уралган ипакнинг илмокчаси бириктирилган. Ярим тайёр мах,сулот турига караб, х,ар бир терига терилар сони: эрмина - 80-100, устун - 20-26, марслар - 10-12, тулкилар - 4-5, майинлар - 15-20, юлгичлар - 6-10, арктик тулкилар - 3-4.

Кепкалар ишлаб чикаришда мураккаб кесиш усуллари кулланилади (агдариш, бириктириш ва эритиш).

Ярим чинни бир оз кискарок ва торрок пелерин. Ташки куринишида улар шол ёкасига ухшайди. Ярим кийинишлар киш палтосидаги ёкани алмаштириши ёки аёлнинг кийими ва костюмига безак булиб хизмат килиши мумкин. Улар кумуш-кора тулки, табиий ва буялган арктик тулки, норка, Уссури ракуни, сувор ва самур терисидан килинган. Терилар тизма буйлаб ва бачадоннинг уртасида иккига булиниб, думгаза буйлаб богланади. Ярим шпонлар турли хил услубларда ишлаб чикарилади. Тулки терисидан ясалган ярим шпоннинг майдони 17 дан 20 дм 2 гача, арктик тулкидан - 15 дан 18 дм 2 гача, Уссури ракундан - 19 дм 2 дан кам эмас.

Угирланган - узунлиги 2-2,5 м, кенглиги 30 дан 50 см гача булган муйна ипи, угирлангани ташки куринишига кура катта бурилувчи ёкага ухшайди, аммо фаркли уларок, унинг учлари чузилган. Столлар самбил, серсув, норка, эрмин ва мол териларидан (бошсиз горгетсдан фаркли уларок) тайёрланади.

Горгетс - бош, панжалар ва дум билан бутун муйна терилари. Улар найча билан олинган кесилмаган териларидан кувур шаклида ёки корин буйлаб йиртилиб териларидан ипак астар устига текис килиб ясалади. Горгетс юмалок шаклга эга. Найчанинг ички томони юпка погонали кават булиши керак. Дарахтларнинг бошлари одатда каттик, папиер-маше, тишлари ва кузлари билан ясалган; кимматрок дараларда бошлар юмшок, тишларсиз булиши мумкин. Горгеттес оддий, кумуш-кора, платина тулки, сиводушка тулки, ок ва кук тулки, сувор, норка ва самур терисидан тайёрланади.

Горгетс бош, дум ва тирнокли панжалари билан териларидан ясалган булиши керак. Шарфлар - 100-200 см узунликдаги ва 10-70 см кенгликдаги ипак ёки муйнали астар устидаги муйна чизиклар.Румоллар боши, панжалари, думлари ёки булмаган териларидан тайёрланиши мумкин.

Румолча - ипак копламасида мураккаб киркиш техникаси ёкалари. Улар тикувчисиз, кийим ёки палто устига кийилади. Мах,сулотларда терилар ташки куриниши,

UIF-2022: 8.2 SCIENCE AND INNOVATION 2022

ISSN: 2181-3337 INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL №4

нави, нуксонлар гурух,и, ранги, сояси, юмшоклиги, соч чизигининг баландлиги буйича бир хил булиши керак.

кушимчалар ва кушимчаларнинг соч турмаги мах,сулотнинг соч турмагига мос келиши керак. кушимчалар ва кушимчалар ажралиб турмаслиги керак.

Шарфнинг муйнали терисини бир-бирига боглайдиган кундаланг чоклар, шунингдек, пелерин ва ярим шпоннинг унг ва чап жавонларидаги тикувлар бир-бирига мос келиши керак.

ТАДЦЩОТ НАТИЖАЛАРИ

Кепкалар, ярим пелеринлар, горгетс ва румолларнинг мах,камлагичлари булиши мумкин. Муйнали кийимлардан тайёр мах,сулотлар муйнали мах,сулотлар (ташки томондан сочлар) ва куй-муйнали мах,сулотлар (ташки томондан чарм) га булинади. Муйнали буюмлар ассортименти куйидагича таснифланади.

Учрашув буйича муйнали мах,сулотлар олтита товар гурух,ига булинади: муйнали кийим-кечаклар, тикувчилик кийимларининг муйнали кисмлари, аёллар муйнали кийимлари, муйнали бош кийимлар, уй муйнали кийим-кечак мах,сулотлари, муйна галантереяси.

Жинси ва ёши буйича улар эркаклар, аёллар, болаларга булинади. Болалар кийимлари куйидаги гурух,ларга булинади: катта мактаб, бошлангич мактаб, мактабгача, болалар богчаси.

Амалдаги ярим тайёр махсулот тури буйича эркаклар учун муйнали мах,сулотлар муйнали куй, ит, бузок, коракул муйнаси, куён, мух,р ва бошкалардан тайёрланади; аёллар учун улар барча турдаги ярим тайёр мах,сулотлардан (норка, арктик тулки, сабле ва бошкалар), болалар учун - куён, куй терисидан, муйнадан, мол, мушук ва бошкалардан фойдаланадилар;

Ярим тайёр махсулотни тугатиш табиий муйна (буялган булмаган), буялган киркилган, эпилатсияланган (курикчи ва х,идоят сочларининг учлари олиб ташланади), тозаланган (сочлар порлаши, ипак булиши учун муйнали куй терисига махсус ишлов бериш) ва бошкаларни ажратиш. перч (сочлар ва терилар битта рангга буялган), зарарли(факат сочлар рангланади), миниш (соч чизигининг юкори катлами рангли), уаво билан ишланган(терилар юзасида муйнанинг кимматли турларини таклид килишда охднглар, ярим тонларнинг силлик утишлари мавжуд), шаблон(соч чизигида леопард, зебра терисини таклид киладиган бир ёки куп рангли накшлар мавжуд), захира(сочларнинг асосий кисми куюк тонларда буялган, сочларнинг учлари эса ок булиб колади).

Услуб буйича. Кийим услуби силует билан ажралиб туради, биз индивидуал тафсилотларни кесиб ташлаймиз. Силуетмах,сулотнинг ракамга риоя килиш даражасини тавсифлайди. Купинча, текис, ярим кушни, трапезоидал ишлатилади. Кесилган муйнали кийимлар ёканинг кесилиши (стенд, бурилиш, румол, шарф, лапел билан буриш ва х,к), кесилган енглар (урнатилган, раглан, битта булак, бирлаштирилган), мах,камлагич тури (мах,камлагичсиз, битта какмалли, икки кукракли, яширин) ва бошкалар.

МУ^ОКАМА

Бош кийим услуби энг хилма-хил. Масалан:

Крщоцли шапка - муйнали кийим-бош кийими ва ён томони наушник билан. Муйнали ёки бирлаштирилган булиши мумкин.

UIF-2022: 8.2 SCIENCE AND INNOVATION 2022

ISSN: 2181-3337 INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL №4

Боярка- муйна бош кийим, кенг тасма ва кепкадан иборат . Бу муйна булиши мумкин (классик - уар хил турдаги ярим тайёр маусулотлардан) ва бирлаштирилган.

Украин- бутун муйна булинмаган шаклдаги бошча, трапетсия шаклида силуетнинг юкори копкоги тепага торайган.

"Гогол" -пастки баландлиги билан украиналик аёлдан фарк килади .

"Олимпия"- бутун муйна шапка, кенг фон ва горизонтал визордан иборат бош

кийим.

Спорт" - кепка, фон, кичкина кулоклар ва висордан иборат тулик муйнали бош

кийим.

Копцоц- узун буйли аёл бош кийими.

Жорий - думалок ёки туртбурчаклар шаклдаги аёл бош кийим.

Салла- каттик думалок калпокчада 1, 2, 3, 4 спирал тукиш ва енгиллиги булган аёл бош кийим.

Фез - тунгиз билан юмшок бош кийим.

Ёцауслублари - текис, лапел, шол ва бошкалар билан текис.

Хажми муйнали кийимлар уч улчовли хусусиятларга кура тикувчилик кийимларининг катталиги каби аникланади: буй, кукрак кафаси, аёллар учун кестириб, эркаклар ва болалар учун бел. Шляпаларнинг катталиги пешонанинг уртаси даражасида ва бошнинг орка кисмининг энг каварик кисми буйлаб сантиметрда бош атрофи узунлиги билан, ёка катталиги эса тикув чизигининг узунлиги билан белгиланади.

Маусулот турлари буйича муйнали кийимларга куйидагилар киради.

Палто - енглари юкоридан пастга кесилган, аёллар учун узунлиги 112-120 см, эркаклар учун 95-107 елкали кийимлар.

Кисца палто - калта палто: аёллар учун - 80-100 см, эркаклар учун - 88-98 см. Куйлаги- танаси ва сонларини кисман коплаган, узунлиги 65-75 см булган, юкоридан пастгача кесилган, енгли, катъий белгиланган шаклдаги аёлларнинг елкали кийимлари.

Блазер - танаси ва сонларини кисман коплаган, узунлиги 85-97 см булган, юкоридан пастгача кесилган, енгли, катъий белгиланган шаклдаги эркаклар елкали кийимлари.

Плаш - муйнанинг кимматбауо турларидан тикилган, катта уралган полосали, енглари кенг, маукамлагичсиз аёллар палтоси.

Куйлаги- енглари юкори, пастдан кесилган, катъий белгиланган шаклга эга булмаган елкали кийимлар.

Елек - енгсиз култик билан элкама-елка кийимлар. ХУЛОСА

Болалар муйнали кийимларининг узига хос ассортиментига палтолар, курткалар, курткалар киради.

Тикувчилик кийимларининг муйнали цисмлари ёкалар, манжетлар (енгларнинг пастки кисмига тикилган тор чизиклар), муйнали кийимлар (пастки кисмга, ён томонларга, ташки кийимнинг чунтакларига тикилган тор чизиклар), муйнали астар (мато боши билан кийим учун ишлатилади), тикувчилик (маусулот тайёрлаш учун кисмлар туплами ).

Аёлларнинг муйнали кийимларига алокадор:

UIF-2022: 8.2 SCIENCE AND INNOVATION 2022

ISSN: 2181-3337 INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL №4

Кейп - елкаларига, оркасига, кукрагига мос келадиган енгсиз эркин шаклдаги палтос кийимга нафис кушимча сифатида ишлатилади. Семипелерина палтодан фаркли уларок, у киска узунликка эга.

Горгет - боши, думи ва панжалари билан панжалари булган бутун тери. Ипак копламасида ичак буйлаб кесилган териларда найчали боас булиши мумкин - бутун вужудга келмаган теридан ва ясси боасдан.

Шарф - кенглиги 30 см гача, узунлиги 2-2,5 м гача булган туртбурчаклар шаклидаги махсулот.

Угирланган- узунлиги 2-2,5 м ва кенглиги 30-70 см булган шарф.

Бирлашма- кулни химоя килиш учун халка шаклидаги махсулот.

REFERENCES

1. Khalikovа N.SH., Fatilloeva G.Z. , "Selection of the Optimal Design of Women's Fur Outerwear" International Journal of Advanced Research in Science, Enjineering and Texnology. Vol. 7, Issue 1 , January 2020

2. Холикова Н.Ш "Development of market trends of fur and fur products". "Фан ва технология тараккиёти" Илмий-техникавий журнал №2/2021 2. 202-207б.

3. Холикова Н.Ш "Outer clothing made of leather and its physical and mechanical properties.". "Фан ва технология тараккиёти" Илмий-техникавий журнал №2/2021 2. 202-207б.

4. Холикова Н. "Prospects for the development of the leather shoe industry .". "Фан ва технология тараккиёти" Илмий-техникавий журнал №2/2021 2. 202-207б.

5. ЗМ Нурлибаева, ЗН Турсунова, НШ Холикова "Изучение технологического процесса влажно-тепловой обработки деталей одежды с целью дальнейшего улучшения их формоустойчивости "Молодой ученый, 185-187с

6. Холикова Н.Ш "Научное исследование расширения ассортимента меховой одежды" Международный научный журнал «Вестник науки» Часть-1. №11 (44). Ст. 14-21.

7. Холикова Н.Ш " Изучение свойства и перспективы развитие рыночных тенденции кожанных товаров "«Современные иннова-ционные технологии в легкой промышленности: проблемы и решения». Материалы международной научно-практической конференции. 239-241 стр.

UIF-2022: 8.2 SCIENCE AND INNOVATION 2022

ISSN: 2181-3337 INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL №4

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.