Научная статья на тему 'ҰЛТТЫҚ МОНИТОРИНГ НӘТИЖЕЛЕРІН ТҮСІНДІРУ МӘСЕЛЕЛЕРІ'

ҰЛТТЫҚ МОНИТОРИНГ НӘТИЖЕЛЕРІН ТҮСІНДІРУ МӘСЕЛЕЛЕРІ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
122
17
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
БIЛIМ САПАСЫН БАСқАРУ / ҰЛТТЫқ МОНИТОРИНГ / ОқУ ЖЕТіСТіКТЕРіН СЫРТТАЙ БАғАЛАУ / ФУНКЦИОНАЛДЫқ САУАТТЫЛЫқ / КЛАСТЕРЛіК ТАЛДАУ

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Әбдиев Қ. С., Амзеева Б. Ш.

Мақалада білім сапасын басқару үшін Ұлттық мониторинг нәтижелерін түсіндірудің маңыздылығы мен 2018 және 2019 жылдардағы 9 сынып оқушыларының оқу жетістіктерін сырттай бағалау нәтижелері талданды. Талдау әртүрлі кластерлер бойынша жасалды - мектеп, облыс, ауыл, қала деңгейлері ескерілді. ОЖСБ нәтижелерін өңдеу, түсіндіру және талдау барысында мақала авторлары ғылыми әдістермен қатар, өз тәжірибелерін де пайдаланды. Зеттеу барысында алынған нәтижелер білім беру саласының әртүрлі деңгейлеріндегі басшыларға, мұғалімдерге ұсынылады.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE CLARIFICATION OF THE RESULTS OF THE NATIONAL MONITORING

In the article the importance of interpreting the results of National monitoring in the management of education quality and the results of External Assessment of Educational Achievements (EAEA) of the students of 9 th grade for 2018 and 2019 were analyzed. The analysis was made according to such the clusters as School, Region, District and we took into consideration the location of the schools. In the course of processing, interpretation and analysis of the results of EAEA, the authors of the article used both scientific methods and their experience in this field. The results obtained in the course of the study are presented to heads of different levels of the system of education, teachers.

Текст научной работы на тему «ҰЛТТЫҚ МОНИТОРИНГ НӘТИЖЕЛЕРІН ТҮСІНДІРУ МӘСЕЛЕЛЕРІ»

FTAXP 14.25.01

¥ЛТТЬЩ МОНИТОРИНГ НЭТИЖЕЛЕР1Н TYCI^IPy МЭСЕЛЕЛЕР1

К.С. Эбдиев 1, Б.Ш. Амзеева 2

1 п.г.д., профессор, Алматы, Казакстан 2 6М012400-«Педагогикалык елшемдер» мамандыгынын 2 курс магистранты, 1,2 Каза^ улттык цыздар педагогикалык университетi, Алматы, Казакстан,

email: [email protected]

Макалада бшм сапасын баскару YmiH ¥лттык мониторинг нэтижелерш тYсiндiрудiн маныздылыгы мен 2018 жэне 2019 жылдардагы 9 сынып окушыларынын оку жетiстiктерiн сырттай багалау нэтижелерi талданды. Талдау эртYрлi кластерлер бойынша жасалды - мектеп, облыс, ауыл, кала денгейлерi ескерiлдi. ОЖСБ нэтижелерш ендеу, тYсiндiру жэне талдау барысында макала авторлары гылыми эдютермен катар, ез тэжiрибелерiн де пайдаланды. Зеттеу барысында алынган нэтижелер бшм беру саласынын эртYрлi денгейлерiндегi басшыларга, муFалiмдерге усынылады.

Туйт свздер: бшм сапасын басцару, ¥лттыц мониторинг, оцу жетгстгктерт сырттай багалау, функционалдыц сауаттылыц, кластерлгк талдау

Казакстан аукымды орталыктандырылган жоспары мен егжей-тегжейл1 жуйеленген нормалары калыптаскан Орталыктандырылган бшм беру жуйесше ие [1; 4]. Менеджмент теориясы бойынша жуйеш баскару - бул болжау, уйымдастыру, баскару, уйлеспру жэне бакылау [2; 448]. Осы орайда Казакстан Республикасынын (будан эр1 - КР) Бшм туралы Занында бшм беру сапасын баскару бшм сапасын багалаудын б1рынгай улттык жуйесш курайтын мемлекетпк жэне институционалдык курылымдарды камтиды делшген [3; 8 тарау, 55 бап].

1999 жылдан бастап енпзшген бшм сапасын багалаудын улттык жуйес (будан эрi -БСБ¥Ж) КР-дагы бшм сапасын багалаудын мазмунын, онын принциптер1 мен жузеге асыру жолдарын карастыра отырып, бшм беру сапасына улттык багалау журпзудщ максаты мен онын субъектшершщ кызменн аныктап берд1 [4; 66-77].

Казакстанда улттык мониторинг алгаш рет 2005 жылы мемлекетпк аралык бакылау (будан эрi - МАБ) реннде енпзшп, 2012 жылдан бастап оку жетюпктерш сырттай багалау (будан эрi -ОЖСБ), ягни орта бшм беру уйымдарынын бастауыш (4 сынып), непзп орта (9 сынып) жэне жалпы орта бшм (11 сынып) денгешндеп окушылардын оку женснктерше тэуелс1з сырттан багалау реннде жалгастырылуда. Ягни, бшм беру кызметтершщ сапасын багалау жэне бшм алушылардын мемлекетпк жалпыга мшдетп стандарттарында кезделген бастауыш, непзп орта, жалпы орта бшмнщ жалпы бшм беретш оку багдарламаларын менгеру денгешн айкындау максатында жузеге асырылуда.

Жалпы, тшмд1 жуйелерде алдын ала елшенбеген нэрсеш жетшд1руге болмайды деп танылады. Бшм беру кызметшщ сапасын бакылау озык тэж1рибеш аныктап, таратуга, элс1з аймактарды аныктауга жэне мектептерд1 ез жумысынын нэтижесше жауапты етуге мумюндш беред1 [5; 36-41].

Шетелден енген «мониторинг» сезшщ магынасы «б1р нэрсеш немесе кубылысты елшеу, бакылау», болса, «Бшм беру мониторинга - бшм беру процестерш жузеге асырудын жай-кушн жэне нэтижелер1 мен шарттары езгерушщ сершнш, бшм алушылар контингенпн, бшм беру уйымдары желюш, сондай-ак олардын кызмет жепспктершщ рейтингшк керсетюштерш жуйел1 турде байкау, талдау, багалау жэне болжау болып табылады [3; 5].

Олай болса 15 жылгы улттык мониторинг жуйес1мен алынган статистикалык мэл1меттер бшм беру кызметтершщ сапасын багалау мен бшм алушылардын мемлекетпк жалпыга мшдетп бшм беру стандарттарында кезделген оку багдарламаларын менгеру денгешн айкындау максатында жузеге асырылды.

Казахстан Республикасында Бшм беруд жэне гылымды дамытудьщ 2016-2019 жылдарга арналган мемлекеттiк багдарламасында орта бiлiм беру мазм^нына жацарту енгiзiлгендiгi кврсетiлген [6; 5], соган сэйкес iргелi-пэндiк тэсiлге емес, элеуметпк жэне эмоционалдык дагдыларды камтитын сын т^ргысынан ойлау мен креативтiлiкке непзделген бiлiм беру стандарттары жацартылды (б^дан эрi - стандарт) [7; 1,2,3-косымшалар]. Окушылардыц бiлiмiн багалау критерийлерi, жоспарлар мен багдарламалар да жацартылды.

Мектепте бiлiм берудщ жацартылган мазм^нына квшу кезец-кезещмен жYзеге асырылады [6; 3]. Жацартылган бшм беру мазм^нына вту твмендепдей:

2017 жылы - 1, 2, 5, 7- сыныптар

2019 жылы - 4, 9, 10- сыныптар

2020 жылы - мектепалды, 11 - сынып

Орта бшм беру мазм^нына жацарту енгiзу, бастауыш, негiзгi орта, жалпы орта бiлiм берудiц жаца стандарты мен багдарламаларыныц кабылдануы окушылардыц функционалдык сауаттылыгын, сыни т^ргыдан ойлау, бiлiмi мен бiлiктiлiгiн шынайы вмiрде колдана бiлу кабшеттерш дамытуга багытталган [6; 11].

2012-2016 ж^1лдарга арналган окушылардыц функционалдык сауаттылыгын дамытуга арналган бесжылдык ¥лттык ю-кимыл жоспарында «Мониторинг нэтижелерi бiлiм алушыныц функционалдык сауаттылыгыныц даму динамикасын, мектеп окушыларыныц, м¥Fалiмдер мен мектептердiц жетiстiктерiн баFалауды, сондай-ак стандарттарды, оку баFдарламалары мен окулыктарды жацарту iс-шараларыныц тиiмдiлiгiн камтамасыз етедЬ> делiнген [8; 7]. ОсыFан орай ОЖСБ рэсiмiнде функционалдык сауаттылык децгейлерш айкындауFа баFдарланFан тестердi пайдаланылуда. Атап айтканда 2019 жылFы 9 сыныптардаFы ОЖСБ рэсiмi кешендi тестiлеу тYрiнде каFаз тасымалдаFышты, сондай-ак компьютерлердi колдану аркылы вткiзiлдi жэне пэндер тобеш, тест тапсырмаларыныц саны жэне тестшеущ орындау уакыты келесiдей болды:

Сынып Пэндер саны Пэндер атауы Тапсырмалар саны Тестшеу уакыты

9-сынып 2 1. Казак тшь мшдетп Тацдау иэндерг 2. Физика 3. Химия 4. География 5. Биология 6. Алгебра 7. Казакстан тарихы 8. Дуниежуз1 тарихы 60 130 минут

Тест к¥рылымы:

• Казак тшнен 61р д^рыс жауабы бар 15 тест тапсырмасы мен мэтшд1 тYсiну децгешн 6аFалауFа арналFан 5 тест тапсырмасынан, яFни 6арлыFы 20 тест тапсырмасынан;

• баска пэндерден - 40 тест тапсырмасы. Оныц 25 тест тапсырмасы б1р д^рыс жауаппен, 15 тест тапсырмасы б1р немесе б1рнеше д^рыс жауапты тацдауFа арналFан тест тапсырмаларынан к¥ралды.

Бiр д^рыс жауабы бар тапсырмалар 1 балмен, бiр немесе бiрнеше д^рыс жауабы бар тапсырмалар 2 балмен баFаланды. БаFалау нысаны: барлык д¥рыс жауапты тац^аны Yшiн - 2 балл, 1 кате жбергеш Yшiн - 1 балл, 2 жэне одан квп кате Yшiн - 0 балл бершдь Максималды балл - 75 балды к¥рады.

2018 жылFы 9 сыныптардаFы ОЖСБ ерекшелiгi, тандау бойынша пэндер тобешнде: алгебра жэне анализ бастамалары, химия, физика, география, биология, геометрия пэндерi болды.

ОЖСБ-ныц тацдау пэндерi бойынша 40 тест тапсырмасыныц 2018 жылы 5 тест тапсырмасы контекст негiзiнде (35+5), яFни функционалдык сауаттылыкты аныктауFа к¥PылFан болса, 2019 жылы 10 тест тапсырмасы контекст негiзiнде (30+10) тест тапсырмалары косылды. Ягни, казiргi

тацдагы бшм саясаты окушыга пэндiк к¥зыреттшкпен 6ipre, функционалдык сауаттылык немесе к^зыреттшкп калыптастыру мен дамытуга багытталган болса, багалау объекпсшщ алдына койылган максатка сэйкестшшн салыстыру ОЖСБ-ныц басты максаты, ягни оку YPДiсiн ^йымдастырудыц тиiмдiлiгiн багалау болып табылады.

2019 жылы республика бойынша 9- сынып окушыларыныц саны 247 156 (2018 ж. - 237027) (КР БFМ мэлiметi бойынша) к¥Раса жэне ОЖСБ бойынша тест тапсыргандардыц саны - 46 039 (2018 ж. - 43 732) к¥РЗДы.

1-Кластерлж талдау. 9- сынып окушыларыныц ОЖСБ нэтижелерш тест тапсырмаларыныц орындалу кврсеткiшi бойынша салыстыру.

К^рп уакытта ОЖСБ нэтижесi орташа балмен кврсетшед1 Ресейлiк авторлар И.А.Вальдман, С.А.Боченковтыц зерттеулерiнде орташа балмен нэтиже кврсетюшш сипаттау д^рыс еместiгiн атап втедi [9; 13].

Тест тапсырмаларыныц (б^дан эрi - ТТ) орындалу кврсетк^ твмендегi формула аркылы есептелшед1.

Мысалы:

1) «Х» мектебiндегi ОЖСБ-га катыскан 9 сынып окушыларыныц саны - 43

2) 43 окушыныц барлык ТТ саны - 2580

3) Оныц шшде бес жауап н^скасынан 6ip д^рыс жауабы бар ТТ барлык саны - 1935 (белгiленуi шартты тYрде 5/1)

4) 43 окушы бойынша барлык ТТ-ныц 5/1 ТТ-на д^рыс жауап бершген ТТ саны - 1545,

дурьсс науап âepLirEt-: 5/1Т.Тюны*100%

олай болса, S/1 Т.Т.орындалу кврсетюпп (%) Ягни,

;?са.шь[Б/1Т ,Т.сак ь:

5\1 Т. Т. орындалу KflpceTKLim (%) =

1545 * 100%

193S

= 80%

5) Оныц iшiцде кептеген жауап н^скасынан бiр немесе бiрнеше д^рыс жауабы бар ТТ барлык саны - 645 (белгiленуi шартты тYрде n/n)

6) 43 окушы бойынша барлык ТТ-ныц n/n ТТ-на д^рыс жауап бершген жэне 2 балмен есептелген (толык жауап) ТТ саны - 327,

7) 43 окушы бойынша барлык ТТ-ныц n/n ТТ-на д^рыс жауап бершген жэне 1 балмен есептелген (толык жауап) ТТ саны - 167,

8) 43 окушы бойынша барлык ТТ-ныц n/n ТТ-на д^рыс жауап бершген (2 жэне 1 балл) ТТ барлык саны - 494. Барлык ТТ-ныц (2580) 25%-ы n/n болгандыктан, 1 балл (жартылай жауап) бершген ТТ-ларды да жауап бершген деп есептелдь

9)

п\п Т.Т. орындалу кврсеткшп (%) = —-——— — 77%

10) 80% жэне 77% ТТ орындалу керсетк^ орташа шамасы - 78%.

Сонымен, «Х» мектебiндегi 43 ОЖСБ-га катыскан 9- сынып окушыларыныц саны ТТ тапсырмаларыныц орындалу керсеткiшi - 78%.

Осылайша, 2018 жэне 2019 жылдардагы ОЖСБ-га катыскан 9- сынып окушыларыныц ТТ орындалу керсеткiшi (%) мектеп, аудан, облыс, кала мен ауыл мектептерi бойынша шыгарылды.

1 кесте. 2019 жэне 2018 жылгы облыстар бойынша ОЖСБ тест тапсырмаларыньщ орындалу кврсеткiшiн Республика нэтижесiмен салыстыру

2018 жыл

ТТ

Облыстар орындалу кер, %

1 Алматы к. 80

2 Шыгыс -Казакстан 64

3 Нур-Султан к. 63

4 Акмола 60

5 Караганды 56

6 Жамбыл 55

7 Павлодар 54

8 Кызылорда 54

Республика 53

бойынша

1 Актвбе 52

2 Атырау 52

3 Мацгыстау 50

4 Костанай 47

5 Батыс Казакстан 47

6 Солтуслк Казакстан 43

7 Алматы 42

8 Оцтуспк Казакстан 40

2019 жыл

Облыстар ТТ орындалу кер, %

1 Алматы к. 76

2 Павлодар 66

3 Жамбыл 62

4 Шыгыс -Казакстан 61

5 Костанай 60

6 Караганды 56

Республика бойынша 54

7 Акмола 52

8 Туркестан 52

9 Актвбе 51

10 Кызылорда 49

11 Атырау 47

12 г.Нур-Султан 46

13 Алматы 46

14 Шымкент к. 45

15 Батыс Казакстан 45

16 Солтустж Казакстан 40

17 Мацгыстау 35

Республика бойынша ТТ орындалу кврсеткiшi 2018 бен 2019 жылдарда салыстырмалы тYрде бiрдей шамалас (53-54%). Соган карамастан республикалык кврсеткiштен жогары немесе твмен орналаскан облыстар арасында айырмашылык бар. Ею жылгы салыстырмалы кврсеткiш бойынша облыстарды твмендегiше жiктеуге болады:

1. Турацты, жогаргы позициядагы облыстар: Алматы к., Шыгыс Казахстан, Караганды, Жамбыл, Павлодар.

2. Турацты, твменг1 позициядагы облыстар: Актвбе, Атырау, Мацгыстау, Батыс Казакстан, СолтYCтiк Казакстан, Алматы, Турюстан, Шымкент к.;

3. Жогаргы позициядан твменг1 позицияга ауысцан облыстар: Акмола, Кызылорда, Нурсултан к.;

4. Твменг1 позициядан жогаргы позицияга ауысцан облыс: Костанай.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Функционалдык сауаттылыкты тексеруге арналган тапсырмалар саныныц артуына орай 2019 жылгы 9- сыныптыц ОЖСБ нэтижесi 3 облыста твмендеген. Осы орайда, 2017, 2018, 2019 жылдардагы жацартылган бiлiм мазмуны бойынша педагог кызметкерлердщ шеберлiгiн арттыру жумыстарыныц децгешне, 2012-2016 жылдарга арналган окушылардыц функционалдык сауаттылыгын дамытуга арналган бесжылдык ¥лттык iс-кимыл жоспарында белгiленген ю-шаралардыц орындалуына саралау жYргiзу кажет [8; 11-17]. Сонымен катар, Костанай облысы бойынша нэтиже жетютт осы жылдардагы аткарылган жумыстарга сараптама жасалып, республика квлемiне таратылуы тшс деп санаймыз.

2-Кластерлж талдау

2 кесте. 9- сынып окушыларыныц ОЖСБ нэтижелерш мектептiц орналасу орны бойынша (кала, ауыл) салыстыру

2018 жыл бойынша

№ Облыс ^ала Ауыл

оцушылар саны ТТ орындалу оцушылар саны ТТ орындалу Айырмашылык

кер, % кер, %

1 Акмола 657 65 1320 53 12

2 Актвбе 935 59 835 47 12

3 Алматы 1133 45 3036 41 4

4 Атырау 770 53 564 48 5

5 Шыгыс Казахстан 603 74 807 57 17

6 Жамбыл 1906 59 1242 48 11

7 Батыс Казахстан 775 46 746 48 -2

8 Караганды 4158 56 789 50 6

9 Костанай 787 50 1233 44 6

10 Кызылорда 783 58 1094 49 9

11 Мацгыстау 916 53 360 48 5

12 Павлодар 1632 55 788 49 6

13 Солтустж Казакстан 789 45 957 39 6

14 Оцтуспк Казахстан 3797 40 3679 41 -1

15 Астана к. 3293 64 0 0 -

16 Алматы к. 3182 79 0 0 -

Республика бойынша 26282 57 17450 47 10

№ Облыс 2019 жыл бойынша

^ала Ауыл Айырмашылык

оцуш^шар саны ТТ орындалу кер, % оцушылар саны ТТ орындалу кер, %

1 Акмола 1541 54 665 47 7

2 Актвбе 1878 51 461 46 5

3 Алматы 2679 50 4223 43 7

4 Атырау 1132 48 1334 45 3

5 Шыгыс Казахстан 2953 62 916 55 7

6 Жамбыл 1346 64 1915 57 7

7 Батыс Казахстан 1115 47 393 40 7

8 Караганды 1895 58 450 40 18

9 Костанай 988 63 423 39 24

10 Кызылорда 741 50 1257 47 3

11 Мацыстау 908 42 1140 33 9

12 Павлодар 1669 68 220 56 12

13 СолтYCтiк Казахстан 236 43 787 39 4

14 Турюстан 1690 56 4197 50 6

15 Нур-Султан к. 1242 49 0 0 -

16 Алматы к. 4841 74 0 0 -

17 Шымкент к. 1104 43 0 0 -

Республика бойынша 27658 58 18381 47 11

Корытынды:

Жылдар ^ала мектептер1 бойынша ТТ орындалу кврсетк1ш1 (%) Ауыл мектептер1 бойынша ТТ орындалу кврсетк1ш1 (%) Айырмашыльщ

2018 57 47 10

2019 58 47 11

вам 1 0 1

керсетюш

2018 жэне 2019 жылдардагы 9 сынып окушыларыныц ОЖСБ нэтижелершщ талдауы бойынша калалык мектептердiц окушылары ауылдык мектептердщ окушыларына Караганда жогары нэтиже керсетп. Ягни, ОЖСБ тарихындагы кала мен ауыл мектептерi бойынша дэстYрге айналган керсеткiш сакталуда. ДэстYрлi керсеткiшке сэйкес емес ТYркiстан мен Батыс Казакстан облысы, себебi аз да болса, бул облыстагы ауыл мектептерiнiц ТТ орындау керсеткiшi кала мектебiнен жогары. Алайда, 2018 жылы Шыгыс Казакстан облысы, 2019 жылы Костанай мен Караганды облысы кала мен ауыл мектептершщ айырмашылыгы ете жогары. Ягни, бул ецiрлердегi ауыл мектебiнiц бшм сапасына эсер етушi факторлар мвдетп тYрде аныкталуы кажет деп есептеймiз.

3-кластерлiк талдау

3- кесте. ОЖСБ-га катысушылардыц жинаган балдары бойынша талдау (республика децгетнде)_

Жылдар Тестшеуге катысушылар саны оныц шшде

0-20 балл 21-40 балл 41-60 балл 61-70 балл 71-75 балл

1 2018 43731 5318 18999 15643 3318 453

% 12,16 43,45 35,77 7,59 1,04

2 2019 46032 5172 18682 17030 4782 366

% 11,24 40,58 37 10,39 0,8

вам керсетюш (%) 0,93 2,86 -1,23 -2,80 0,24

ОЖСБ нэтижес бойынша 2018 жылмен салыстырганда 2019 жылы республика децгешнде 0-40 балл аралыгында нэтиже керсеткен окушылар саны азайгандыгы жэне керiсiнше 41-70 балл аралыгындагы керсеткiш арта тYCкендiгi байкалады. Алайда, 71-75 балл аралыгындагы керсетюш азаю каркынында. Егер тестiлеуге катыскан окушылар санымен салыстырсак, онда 21-60 балл аралыгындагы окушылар саны непзп катысушылардыц 40-50% курагандьщтан бiлiм сапасыныц керсеткiшiн жалпы алганда орташа децгей деп тужырымдауга болады.

4-Кластерлiк талдау

4 кесте. ОЖСБ нэтижес бойынша республика бойынша керсеткiшi ец жогаргы мектеп пен керсеткiшi ец теменп мектептiц керсеткiш айырмашылыгы (тестiлеуге катысушылар саны 10 адамнан кем болмауы шарт)

Жылда ТТ Мектеп атауы Катыскан ТТ орындалу Мектеп атауы Катыскан

р орындалу окушылар керсеткш! окушылар

керсеткIШi саны ец теменп % саны

ец жогаргы %

2018 94 Алматы ц. №164 ЖББМ 42 21 Алматы обл., Саркан ауд., М. Тынышбаев ат. ЖББМ 28

2019 94 Алматы ц. "Ж.Жабаев ат. №161 Лицей" 69 21 Турюстан обл., Мацтарал ауд., А. Фердауси ат. №24 орта мектеп 63

2018 - 2019 жылдарда ТТ орындалу кeрсеткiшi бойынша ец жогаргы жэне ец твменгi мекетп ^рсе^^ш^ айырмашылыгы 73%-ды цурады.

Ягни, ТТ орындалу кeрсеткiшi айырмашылыгыныц аз болуыныц мацызы зор. «Айырмашылыц» негурлым цысцарган сайын, согурлым мектептертщ сапалы бiлiмге цолжепмдшп тецеле тYседi. 2018 -2019 жылдардагы ОЖСБ нэтижес бойынша айырмашылыц жогары.

Сонымен, негiзгi мектеп бойынша ОЖСБ нэтижелершщ цорытындыларын облыс, аудан, мектеп децгешнде эр тYрлi кластерлер бойынша талдауга болады. Бул ретте, ОЖСБ нэтижелерш пайдаланушылар тобын аныцтай отырып эр топ^а цажетп ацпаратты усынудыц мацызы зор.

ОЖСБ нэтижелерш цолданушылар:

• Саясаткерлер мен цогам цайраткерлерi

• Бшм саласын басцарушылар

• Стандарт авторлары

• Оцулыц авторлары

• Педагогтардыц бiлiктiлiгiн арттыру жYЙесiнiц eкiлдерi

• Эдiстемелiк цызмет

• Педагогикалыц влшеу саласыныц мамандары

• Зерттеушшер

• Ата-аналар

• БАК.

БYгiнгi танда, ОЖСБ нэтижелершщ аппараты вз цолданушысына цажетп децгейде талдау жасалып таратылмайды. 9- сынып оцушыларыныц ОЖСБ нэтижелерiн 2017 жэне 2018 жылдар бойынша облыстар бойынша орташа балл денгейiндегi талдауы цолданушылардыц цажетш цанагаттандырмайды [9; 316]. Ягни, эр цолданушыныц eзiндiк цажеттшгш ескере отырып, ОЖСБ нэтижелерiн жYЙелi, багытталган тургыда талдау жэне оны бiлiм саласындагы уэкiлеттi органныц, ¥лттыц тестiлеу орталыгыныц т.б сайттары арцылы цолданушыларга жеткiзу болашацта бiлiм сапасын жацсарту жолдарын царастыратыны аныц.

ПайдаланылFан эдебиеттер

1. Страновой обзор ОЭСР «Перспективы образовательной политики. Профиль страны: Казахстан», декабрь 2018 г.

2. Управление качеством образования / под ред. М.М.Поташника. - М., Издательство Педагогическое общество России, серия «Образование XXI века», 2006.

3. 27.07.2007ж. № 319-Ш «Бшм туралы» КР Зацы: http://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z070000319

4. Туймебаев Ж.К., Балыкбаев Т.О., Омирбаев С.М., Сагиндиков И.У., Нефедова Л.В. Национальная система оценки качества образования Республики Казахстан: принципы и перспективы развития. Астана, 2007.

5. Бахишева С. Управление качеством образования: роль оценки контроля. Бшм берудеп менеджмент/Менеджмент в образовании. 2014. №2

6. Казакстан Республикасы Президентшщ 2016 жылгы 1 наурыздагы №205 Жарлыгымен бектлген «Казакстан Республикасында бшм беруд1 жэне гылымды дамытудыц 2016-2019 жылдарга арналган Мемлекетлк багдарламасы»: http://adilet.zan.kz/rus/docs/P 1800000460

7. Казакстан Республикасы Бшм жэне гылым министршщ 2018 жылгы 31 казандагы №604 «Бшм берудщ барлык децгешнщ мемлекетпк жалпыга м1ндетт1 бшм беру стандарттарын бек1ту туралы» б^йрыгы: http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1800017669

8. Казакстан Республикасы Yкiметiнiц 2012 жылгы 25 маусымдагы № 832 «Окушылардыц функционалдык сауаттылыгын дамыту жвшндеп 2012 - 2016 жылдарга арналган ^лттьщ iс-кимыл жоспарын бек1ту туралы» Каулысы: http://adilet.zan.kz/kaz/docs/P1800000460

9. Боченков С. А., Вальдман И.А. Интерпретация и представление результатов ЕГЭ: проблемы и возможные решения. Вопросы в образовании. 2013. №3. С. 5-24: https://vo.hse.ru/data/2014/08/04/1314337503/2013-3_Bochenkov_Valdman.pdf

10. Казакстан Республикасыныц бшм беру жуйесшщ жагдайы мен дамуы туралы ¥лттык баяндама. 2018 жыл корытындысы бойынша. Н^р-С^лтан: «Акпараттык - талдау орталыгы» АК, 2019

ВОПРОСЫ ТОЛКОВАНИЯ РЕЗУЛЬТАТОВ НАЦИОНАЛЬНОГО МОНИТОРИНГА

К.С. Абдиев1, Б.Ш. Амзеева2

1 д.п.н., профессор, Алматы, Казахстан 2 магистрант специальности 6М012400 - Педагогические измерения, 1 2 Казахский национальный женский педагогический университет, Алматы, Казахстан

email: [email protected]

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

В статье проанализирована важность истолкования результатов Национальных мониторингов в управлении качеством образования и результаты внешней оценки учебных достижений 9-х классов за 2018 и 2019 годы. Анализ проводился по таким кластерам, как школа, область, район, и учитывалось месторасположение школ. В ходе обработки, интерпретации и анализа результатов ВОУД авторы статьи использовали как научные методы, так и свой опыт в этой области. Результаты, полученные в ходе исследования, представляются руководителям различных уровней в области образования, учителям.

Ключевые слова: управление качеством образования, Национальный мониторинг, внешняя оценка учебных достижений, функциональная грамотность, кластерьный анализ

THE CLARIFICATION OF THE RESULTS OF THE NATIONAL MONITORING

K.S. Abdiev 1, B.Sh. Amzeeva 2 1 Ph. D., Professor, 2 2nd year master's degree student 6М012400 - Pedagogical measurements 1,2 Kazakh National Women's Teacher Training University, Almaty, Kazakhstan email: [email protected]

In the article the importance of interpreting the results of National monitoring in the management of education quality and the results of External Assessment of Educational Achievements (EAEA) of the students of 9th grade for 2018 and 2019 were analyzed. The analysis was made according to such the clusters as School, Region, District and we took into consideration the location of the schools. In the course of processing, interpretation and analysis of the results of EAEA, the authors of the article used both scientific methods and their experience in this field. The results obtained in the course of the study are presented to heads of different levels of the system of education, teachers.

Key words: management of education quality, national monitoring, interpretation, External Assessment of Educational Achievements

Pедaкциягa 29.11.2019 TYстi

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.