CC BY
37ОРОИШ ВА ДИЗАЙН ДАР МАТБУОТИ КУДАКОНА (ДАР МИСОЛИ «АНБОЗ» ВА «ПИОНЕРИ ТОЧИКИСТОН»)
Цадамова Н.
Донишгоуи миллии Тоцикистон
Матбуоти кудакона чузъи чудонашавандаи ВАО пазируфта шудааст. Дар баробари дигар нашрияхо матбуоти кудакона дорои хусусиятхои хос мебошад ва масъалаи ороиши ин гуна матбуот низ таваччухи хоса мехохад. Талабот дар бозори матбуоти кудакона комилан аз анвои бозори матбуоти дигар фарк мекунад, агар чалб намудани таваччухи кудакон як пахлуи масъала бошад, пахлуи дигар назардошти психологияи аудиторияи кудакона, хусусиятхои синнусолии онхо ва меъёрхои ахлокй барои онхост. Бо максади равшантар нишон додани вазъи кунунии ороиш дар матбуоти кудаконаи Точикистон ороиши нашрияи «Пионери Точикистон» (хамчун аввалин намунаи матбуоти кудакона дар кишвар) ва «Анбоз», ки имруз идомаи хамон рузномаи «Пионерии Точикистон» аст, ба баррасй гирифта шуд.
Марио Гарсиа яке аз мухаккик ва дизайнерони машхури рузнома дар нашри сеюми китоби худ «Contemporary Newspaper Design» («Ороиши муосири газета») менависад, ки «...сифати баланд дар ороиши газета - ин бонизом ва дуруст пайваст намудани матн бо дигар чузъхои аёнй: хуруф, сурат, расмхои ранга, гарификаи иттилоотй ва «догхои сафед» мебошад. Агар ин пайвастнамой ба таври дуруст сурат бигирад, диккати хонандаро ба худ чалб ва иттилоъро хадафрастар мекунад" [3].
5-уми апрели соли 1932 дар Точикистон шумораи аввалини рузнома барои бачахо ва дар бораи бачахо «Пионери Точикистон» бо хуруфи лотинй аз чоп баромад. "Бесаводиро нест мекунем!", "Махви бесаводй дар оилаи худамон" - тахти ин рубрикахо хабархои мактабиён чоп мешуданд. Рузнома дар саводнокунии бачахо ва ахли оилаи онхо тули солхои 1934-1938 иштирок намуд [7].
Шумораи 21 (99) 5 июни соли 1934-ро мавриди тахкик карор медихем. «К^исмати сарлавха, ё бахши унвонии газета, хафтавор ё мачалла, (ки дар замони мо логотип номида мешавад), дар ВАО мавкеи калон дорад. Вай чун воситаи ташхиси мавкеи нашрия дар олами ВАО ва муйянкунандаи «симо»-и он дар байни дигар газетахо, чун рамз ва тамгаи тичоратии газета шинохта шудаааст» [6, с. 8].
Дар кисми болии сахифаи аввали нашрия дар тарафи чап навиштачоти "Дар мубориза барои кори синфй тайёр бош" ва дар тарафи рост "Пролетархои хамаи чахон як шавед" омадааст, ки чузъи мухими логотипи газетаро ташкил медиханд. Дамчунин, дар тарафи рости сахифа доир ба соли нашр, нархи обуна, адреси идораи нашрия, ракам, сол, мох ва рузи нашри рузнома маълумот дода шудааст. Аз солхои 34-уми шуруъ карда то солхои 40 рузнома бо ранги сафеду сиёх дар формати А3, дар хачми 4 сахифа нашр мешуд. Дар навишти матн аз як, ду навъи хуруф истифода карда шудааст. Сарлавха ва зерсалавхо бо хуруфи равганй навишта мешуданд. Сутунхоро аз якдигар, бар акси зухуроти имруза, ки танхо бо «догхои сафед» чудо мекунанд, хати сиёх чудо мекард. Аз тасвир ва суратхо хеле кам истифода мекарданд. Дар шуморахои мукаррарй дуто сурат, танхо дар шуморахои вобаста ба чашну идохо то 5-то сурат хамагй дар як шумора истифода мешуд, ки ин мутаносибан 1-2%-и тамоми масохати шумораро дар бар мегирифтанд. Сифати суратхо хеле паст буд, албатта, ин хоси технологияи он замон аст, аммо ба замми ин бо гузашти солхо дар бастаи китобхона когазхо, ки равганй буданд, ранги онхо зардтар шуда, суратхо тамоман хира гаштаанд. Як хусусияти хоси истифодаи сурат дар нашрия бамаврид аст. Дар сурате, ки дар нашрия мавриди истифода карор мегирифт, дар зераш навиштачот мавчуд буд.
Соли 1940 бошад, «Пионери Точикситон» дар хачми 2 сахифа нашр мешуд. Истифодаи расму тасвирхо зиёд ва сифаташон бехтар ба назар мерасид. Дар бархе сахифахо ба гайр аз ранги сиёх рангхои кабуд, сурх ва сабзро низ ба кор мебурданд. Дар шумораи 40-уми 02.06.1940 логотипи «Пионери Точикистон» ба хуруфи кириллй
нашp шyдааст. Ба мо маълyм аст, ки он сол мо аз хати лотинй ба хати киpиллй гузаштем. Аз 6-уми июн бошад, даp баъзе саpлавxа ва зеpсаpлавxаxо xypyфи кpилй мавpиди истифода каpоp мегиpифт. Зеpи pyбpикаxои «Даp pеспyбликаxои баpодаpй», «Даp хоpича» мавод нашp мешуданд. Баъзан даp саxифаxои pyзнома зеpи унвони «Теле^аф хабаp медщад» хабаpxои мамлакатxои хоpич ва Шypавй ва хабаpy аксxои «ТАСС» истифода мешуданд. Аз шyмоpаи 76 (776) 22.10.1940 баъзе хабаpy маколаxо пyppа бо xypyфи киpиллй нашp мешуданд. Даp саxифаxои охиpи pyзнома баъзан чайнвоpд ва чистонxо даp шyмоpаxои № 9 (701) 3.02.1940, № 41 (743) 6. 06. 1940 баpои тафpеxи бачаxо интишоp меёфт.
Даp солxои Чднги Бyзypги Ватанй pyзнома муваккатан аз чоп боз монд ва баъди як соли хотимаи чанг, 9 майи соли 1946 чопи он баpкаpоp шуд. Аз солxои 1950 pyзномаи «Пионеpи Точикстон» пyppа бо xypyфи киpиллй нашp мешуд. Даp шyмоpаи якуми соли 1950 сутуни матнxо на бо хат, балки ба бо «доFxои сафед» чудо мешуданд. Даp ин сол мyxаppиpи масъул В. Асpоpй буд. Рyзнома даp xачми 4 саxифа нашp мешуд.
Солxои 1960 бошад, pyзнома ба логотипи худ таFЙиpот воpид намуд. Логотип даp таpафи pости нашpия чойгиp шуда даp кисмати болои он шиоpи «Пpолетаpxои xамаи мамлакатxо, як шавед», «Ба мyбоpиза баpои коpи паpтияи коммунистй тайёp бош» чой дода шудааст. Калимаи «Пионеp» даp фони сиёx бо xаpфxои сафед «Точикистон» бошад, бо xаpфxои Fафси сиёx нигошта шудааст. Аз таpафи чапи он нишони саpисинагии пионеpон ва аз таpфи pост pасми се мактаббача чойгиp шудааст. Даp кисмати поёнии логотип бошад, катоpи yнвондоp чойгиp шудааст. Даp шyмоpаи №29 аз 9. 04. 1960 бошад, логотипи pyзнома ба тавpи амуди чойгиp шудааст.
Соли 1980 логотипи pyзнома ва баpхе аз саpлавxаxо бо pанги сypх нашp мешуд. Даp ин солxо мyxаppиpии pyзномаpо Г. Сафиева баp yxда дошт. Лозим ба кайд аст, ки логотип ва маводи pyзнома гоxо ба таpики амудй - аз поён ба болои саxифа, саxифаxои 3-4 шyмоpаи №17 27.03.1980 чой дода мешуд . Даp ин давpа pасмy тасвиpxои зиёде мавpиди истифода каpоp мегиpифтанд. Истифодаи сypат даp матн бамавpид аст ва таваччyxи хонандаpо ба худ чалб меунад, чунон ки пpофессоp А. Саъдуллоев кайд мекунад: «Тасвиp даp газета ахбоpест, ки хонанда аввалтаp аз xама ба он аxамият медиxад» [6, с. 12].
Инчунин, даp солxои 80-ум даp паспоpти pyзнома таFЙиpот ба вучуд омад. Даp баpобаpи маълумот даp боpаи xайати таxpиpия ва нишонии pyзнома инчунин даp боpаи адад ва pyзxои нашp низ маълумот чойгиp шуда каpда мешуд. Даp ин солxо pyзнома даp як xафта ду маpотиба чоп мешуд - pyзи чаxоpшанбе ва шанбе.
Солxои 1990 даp оpоиши pyзнома дигаpгyнй ба амал омад. Хднгоми омода намудани саxифаxои газета аз xама yнсypxои хоси дизайн истифода мебypданд. Мишел А. Каpтеp яке аз дизайнеpони машxypи газета баp он назаp аст, ки «оpоиш (дизайн) - ин чаpаён аст, на ин ки маxсyлот ва он бояд ноаён бошад. Ин чаpаён аз муоинаи дакики хypдтаpини чyзxои одй, аз кабили сафедии муайян миёни сyтyнxо, саpлавxа ва матн, сypат ва навиштачоти зеpи онxо шypyъ мешавад» [3].
Даp солxои 1990 саpмyxаpиpии «Пионеpи Точикистон»-pо Талъат Нигоpй баp yxда дошт. Даp саxифаxои pyзнома акс ва тасвиpxои истифода шуда маxсyли коpмандони pyзнома буданд.
Соли 1990 «Пионеpи Точикситон» ба «Анбоз» таFЙиpи ном каpд. Баъд пошхypии Иттиxодй Шypавй ва аз байн pафтани камсамолу ташкилоти пионеpии чyмxypй, ки pyзнома оpгани онxо буд «Анбоз» муддате байни «замину осмон» монд. Баъд, азбаски макоми давлатй дошт, Вазоpти фаpxанг (он замон Вазоpати фаpxанг ва иттилоот) чун сохтоpи иттилоотй давлатй саpпаpастии нашpияpо ба yxда гиpифт [7].
Аз соли 1991 ин чониб «Анбоз» зеpи шиоpи «Дониш талабу бyзypги омуз», логотипаш бо ду xypyф киpиллй ва фоpсй ва даp зеpи логотип навиштачоти <^афтаномаи бачаxовy навpасон» бо pанги сабз даp фоpмати А3, даp xачми 4 саxифа нашp мешуд. Паспоpти xафтанома даp сахифаи 4 нашp шудааст. Саxифаи аввалу охиpи pyзнома бо pанги сабз нашp мешуданд. Гаpчанде «Анбоз» pyзнома баpои бачаxо
бошад, даp саxифаxои он маколаxо оид ба вокеаxои солxои 90-ум нашp мешуданд. Даp саxифаи аввали pyзнома pyйдодxои мyxими кишваp даp шакли хабаp нашp мешуданд. Мавод даp саxифаxо даp панч сутун чойгиp каpда мешуд ва сyтyнxоpо доFxои сафед аз xам чудо менамуданд.
Даp соли 1992 pyзномаи «Анбоз» бо xамон логотип ва xамон андозаи А3 даp xачми 8 саxифа нашp мешуд. Даp саxифаи 8-уми pyзнома баpои фаpоFати хонандагон кpоссвоpд, xикояxои xачвй ва шеъpxои шогиpдони мактабxои чyмxypй нашp мешуд.
Дамон сол даp дохили pyзномаи «Анбоз» саxифае баpои хypдсолон бо номи «Булбулакон» нашp мешуд, ки аз xаёти хонандагони хypдсол ва матлабxои онxоpо pyйи чоп меоваpад. Даp xафта як маpотиба, pyзи шанбе нашp мешуд. Даp саpлавxаxо аз гаpнитypаxои гуногун истифода мешуд, вале xypyфи матн якаpанг буд. Сypатxое, ки мавpиди истифода каpоp мегиpифтанд, мувофики матн ва пypкyнандаи он буданд. Аз 11 апpели соли 1992 №15 «Анбоз» боз даp xачми 4 саxифа нашp мешуд. Саxифаи аввалу охиp бо pанги сypхy сафед чоп мегаpдиданд.
Солxои 2000-2001 «Анбоз» бо дастгиpии молявии Хазинаи кудакони СММ -ЮНИСЕФ, даp фоpмати А4 даp xачми 16 саxифа, моxе як маpотиба бо теъдоди 5100 нусха нашp мешуд. Паспоpти pyзнома даp саxифаи 16 аз боло ба поён даp таpафи pост ЧOЙгиp буд. Даp саxифаи 8-9 бошад, чун xамешагй саxифа баpои хypдсолон «Булбулакон» чойгиp мешуд.
Анонси мавод даp саxифаи аввали нашpияxо хоси замони мyосиp буда, баpои диккати хонандаpо ба худ чалб каpдан даp саxифаи аввали pyзнома мавpиди истифода каpоp мегиpанд. Даp шyмоpаи апpелии соли 2001 даp саxифаи аввал анонси мавод оваpда шудааст. Даp xамин шyмоpа логотипи нашpия аз боло ба поён даp таpафи чапи саxифаи аввал нашp шудааст. Дамчунин даp саxифаи аввал хабаpxои мyxим зеpи pyбpикаи «Чидаахбоp» чоп шудаанд. Аз соли 2000 то 2005 саpмyxаpии xафтаномаpо Т. Султонй баp зимма дошт. Солxои 2000-2001 муассисии «Анбоз»-pо Вазоpати фаpxанги Ч,Т, аxли эчодии нашpия ва Хазинаи кудакони СМ ЮНИСЕФ баp yxда доштанд. Аз моxи июли соли 2001 фоpмати нашpияи «Анбоз» ба А3 мубаддал шуд ва даp xачми 8 саxифа интишоp мегаpдид. Даp охиpи саxифаxо кpоссвоpд, филвоpд, муаммо ва латифаxо зеpи pyбpикаи «Лабханд» чойгиp мешуданд. Даp саpлавxа ва зеpсаpлавxаxо бо xypyфxои гуногун ва диккатчалбкунанда, ки мавpиди ниёзи хонандагони хypд аст, истифода мешуд.
Даp солxои 2004-2005 чун анъана саxифаи «Булбулакон» даp саxифаи 4, зеpи pyбpикаxои «Аз каpда пушаймонем» нигоштаи шогиpдони мактабxо, «Даp чоpсy» назаpи хонандагон доиp ба ин ё он мушкилоти xаёт, «Посух ба савол» саволxои хонандагон даp дигаp саxифаxо нашp мешуданд. K^p^, ки даp xамаи саxифаxо баpои фаpоFати кудакон кpоссвоpд, аннавоpд, филвоpд, ва мyаммоxо (даp ягон шyмоpаи pyзнома гуфтаанд, ки ищо чй маънй доpанд) мавpиди истифода каpоp мегиpифтан. Даp баpобаpи ^p бypдани холигиxои муайян даp миёни сутущо, инчунин аз колибxо ва чоpчyбаxои гуногун баpои чудо каpдани матнxо истифода мешуд. Расму тасвиpxои гуногун мувофики завки хонандагон даp матнxо истифода мешуд. Паспоpти нашpия даp саxифа 8 аз чап ба pост нашp мешуд. Даp ин солxо ду моx даp як шyмоpа чоп мешуд.
Соли 2007 даp кисми болои xама саxифаxои нашpия ду мисpа шеъp аз эъчодиёти шоиpони гузаштаву мyосиp, ки чанбаи таpбиявй ахлокй доштанд, нашp мешуд. Баpои мисол оpоиши як шyмоpаи pyзномаи «Анбоз»-pо аз моxи апpели соли 2007 дида мебаpоем. Даp саxифаи аввал хабаpxои мyxим ва анонси маталбxо, даp саxифаи 2 боз як навиштаи хонанда даp як сутун даp зеpи он навишта ановоpд чойгиp шудааст. Даp таpафи pости саxифа бошад, зеpи pyбpикаи «Кошонаи хиpад» зеpи саpлавxаи «Бо модаpи хеш меxpyбон бош» мавод нашp шудааст. Даp кисмати болоии саxифаи 3 аз таpафи pост бо xypyфи калони сиёx чистонxо оваpда шудаанд. Даp таpафи чапи саxифа бошад, маводи шогиpди мактаби Душанбе зеpи саpлавxаи «Себи xафтсин» даp ду сутун то поёни саxифа оваpда шудааст. Даp таpфи pости саxифа бошад зеpи pyбpикаи «Даp
чорсу» андешаи сокинони шахр чойгир шудааст. Дар зери ин рубрика тезгуяк ва филворди гулхо мавриди истифода кдрор гирифтаанд. Гуфтан ба маврид аст, ки ин маводхо аз якдигар таввассути раххои гуногун (кубик, гулчахо, баргчахо ва г) чудо шудаанд. Сахифаи 4 боз сахифаи хурдсолон «Булбулакон» чойгир шудааст. Дар ин сахифа маводхоеро чойгир мекунанд, ки худи хурдсолон навиштаанд ё маводи дар барои хурдсолон навишташударо чой медиханд. Сахифа 7 бошад, зери рубрикаи «Аз хаёти нависандагони бачагона» мавод нашр меунанд. Матни ин сахифа аслан дар 5 сутун чойгир мешавад. Дар сахифаи 8 бошад, зери рубрикаи «РАНГОРАНГ» аз хаёти кудакон хабархои мухимро нашр мекунанд. Аз соли 2006 ин чониб сармухаририи онро Халифабобо Ч,умъазод бар зимма дорад.
Соли 2008 «Анбоз» бо ранги кабуд дар хачм 4 сахифа нашр мешавад. Дар сахифаи аввалу охири нашрия сарлавха ва бархе аз зерсарлавхахо бо ранги кабуд нашр мешаванд.
Соли 2010 ду сахифаи он аввалу охир ранга, дар формати А3, дар хачми 4 сахифа нашр мешуд. Аз соли 20013 то хозир хама сахифахои он ранга дар формати А1, дар хачми 8 сахифа нашр мешавад.
Агар аз соли аввали нашри «Пионери Точикистон» то «Анбоз» бингарем, маводи хамаи сахифахо чанбаи тарбиявй ахлокд доранд. Дар мавриди ороиши ин матбуот хаминро гуфтанием, ки бо мурури замон чизи кухна аз байн меравад ва чойи онро чизи нав мегирад. Дар он замон «Пионери Точикистон» тавонист усули хосеро хам дар матлабхои худ ва хам дар дизайни худ истифода барад. Гарчанде дар ороишаш аз имкиноиятхои кам истифода мебурд, тавонист ба яке аз рузномахои махбубу машхур барои кудакони тамоми чумхурй мубаддал гардад. Дар холи хозир «Анбоз» он рисолате, ки дар он замон «Пионери Точикситон» дошт, анчом дода наметавонад. Дар солхои пеш рузномаи «Пионери Точикситон» дар як хафта ду маротиба нашр мешуд, аммо «Анбоз» дар як мох як маротиба нашр мешавад. Бо вучуди ин кормандони хафтаномаи «Анбоз» кушиш мекунанд, ки маводхои чолиб ва мариди таваччухй хонандагони хурдсолро руйи чоп биоваранд. Дар мавриди дизайн ва ороиши «Анбоз» хаминро гуфтанием, ки то андозае ба меъёрхои замони муосир омода мегардад.
Адабиёт:
1. Анбоз. - 1990 - 2014.
2. Головко Е.Б. Дизайн российских газет: генезис, современное состояние и тенденсии развития: автореф: дис. ... канд. филол. наук. - М., 2011. - 22 с.
3. Марио Гарсиа. Современный дизайн газет [Электронный ресурс]. - URL: http://evartist .narod.ru
4. Пионери Точикистон. - 1934 - 1990.
5. Розенсон И. Основы теории дизайна.- СПб.: Питер, 2006. - 224 с.
6. Саъдуллоев А. Сахифабандй ва чопи газета. - Душанбе: Ирфон, 2007. - 128 с.
7. Таълат Нигорй. Нашрияи «Анбоз» ба дастгирии чиддии давлатй ниёз дорад // Чумхурият. - 2012. - 7 апрел.
8. Тулупов В. В. Дизайн периодических изданий.- СПб.: Питер, 2008. - 224 с.
ОФОРМЛЕНИЕ И ДИЗАЙН ДЕТСКО-ЮНОШЕСКОЙ ПЕЧАТИ В ТАДЖИКИСТАНЕ (НА ПРИМЕРАХ ГАЗЕТ «ПИОНЕРИ ТОЧИКИСТОН» (ПИОНЕР ТАДЖИКИСТАНА) И
«АНБОЗ» (ПОПУТЧИК))
В статье впервые анализируется дизайн детско-юношеской газеты на таджикском языке. Автор на примерах первой детско-юношеской газеты «Пионери Точикистон», которая была основана в 1932 году и в 1990 году была переименована на «Анбоз». В статье особое внимание уделяется оформлению логотипа и ее составляющих - страниц, рубрик.
Ключевые слова: оформление, дизайн, размер, верстка, колонки, рубрики.
LAYOUT AND DESIGN JUNIOR PRINT IN TAJIKISTAN ( THE EXAMPLES OF THE NEWSPAPERS "PIONEER TOJIKISTON" (PIONEER TAJIKISTAN) AND "ANBOZ" (THE
HITCHER))
The paper first analyzes the design of children's and youth newspapers in the Tajik language. By using examples of the first junior newspaper "Pioneer Tochikiston ", which was founded in 1932 and in 1990 was renamed to "Anboz". The article focuses on the design of the logo and its components, pages, categories.
Key words: decoration, design, size, layout, column headings.
Сведения об авторе: Кадамова Нихони, аспирант Таджикского национального университета, e-mail: stela-555@mail.ru
Information about the author: Qadamova Nihoni, post-gradute student of the Tajik National University
СОХТ ВА МУНДАРИЧДИ ДЕВОНИ ИМЛОИ БУХОРОЙ
Ма^мудзода О. Б.
Донишгоуи давлатии омузгории Тоцикистон ба номи С. Айни
Мулло Мухаммад ибни Алоуддин ибни Азиз ибни Шайх Юсуфиддин ибни Ч,орунхочаи Араб мутахаллис ба Имло ва мансуб ба Бухорой аз чумлаи он шоиронест, ки нусхахои зиёди девонхояш то замони мо расидааст. Танхо дар Точкистон 29 девони Имло вучуд дорад, ки дар фонди дастнависхои Институти забон, адабиёт, шаркшиносй ва осори хаттии Академияи илмхои Точикистон, захираи дастнависхои Китобхонаи миллии Точикистон, осорхонаи А.А. Семенов ва Китобхонаи Донишгохи миллии Точикистон нигахдорй мешавад. Ба замми ин 5 нусхаи дастнависи девони Имло дар фехристи дастхатхои форсй-точикии захираи дастхатхои А.И. Узбекистан ва 5 дастхат дар фехристи дастхатхои Институти халкхои осиёии АИ СССР махфуз мебошанд. Тамоми дастнависхои мазкур аз лихози хачм ва фарогирии анвои гуногуни шеър яксонна буда, аз 1600 то 10106 байт шеърро дар бар мегирад. Аз лихози колабхои шеъри дар нусхахои гуногуни Имло се навъи роичи шеърй форсй- точикй: газал, рубой ва маснавй мушохида мешавад.
Аз чихати фарогирии теъдод абёти газал дар чойи аввал (то 9550 байт), рубой дар чойи дуюм (то 532 байт) ва маснавй дар чойи сеюм (то 24 байт) карор дорад.
Ба хотири он ки мо хачм ва мухтавои мероси адабии Имлои Бухороиро дар ин макола муайян карда бошем, тасмим гирифтем, ки яке аз комилтарин девонхои уро, ки тахти № 668 дар захираи дасхатхои Институти забон, адабиёт шаркшиносй ва осори хатии Академияи илмхои Точикистон махфузаст, мавриди тахкику баррасй карор дода, хачм ва анвои шеърии меросй адабии шоирро муайян намоем. Зеро аввалин, баррасии тамоми нусхахои хаттии девони Имло дар як макола имкони гунчоиш надорад. Сониян, нусхаи асосии кори мо карор гирифта, ки аз чихати хачм ва мухтаво мукаммалтарин аст, барои хулоса баровардан дар бораи хачм ва анвои шеъри мероси адабии Имло маводи кифоя дода метавонад.
Дастнависи № 668, чунонки каблан гуфта шуд, комилтарин нусхаи девонхои Имло буда, аз 410 варак (820 сахифа) иборат аст. Дачми дастнавис 19 х 11 см буда, гафсии он хамрохи мукова 4, 8 см аст. Дастнавис аз картони гафс муковабандй шуда, ранги мукова сурх аст.
Шиносой бо сохт ва мухтавои ин дастнавис ба хулосае меорад, ки он ду девони шоирро дар бар гирифтааст. Зеро он аз 5 кисмат иборат буда, 3 кисмати аввал маснавй, газалиёт ва рубоиёти шоирро фаро гирифтааст. Дар кисматхои чахорум ва панчум боз газалиётварубоиёт сабт гардидааст.
Дар кисмати аввал, дар сахифахои 1-2, маснавии зерин омадааст, ки аз 24 байт иборат буда, дар мавзуи тавхид ва маънй аст ва бобайти зерин огоз мегардад: Ту дар каф оварй лаъл аз кафи санг, Ту пайдо созй гул аз, хоки беранг [1, с. 1].
368
