Научная статья на тему 'КУРАШ ХАЛҚАРО ҚОИДАЛАРИНИ ТАЛАБАЛАРГА ПЕДАГОГИК ЎРГАТИШНИНГ ТАҲЛИЛИ ВА УЛАРНИНГ ТАЪЛИМ-ТАРБИЯ ЖАРАЁНИГА ТАЪСИРИ'

КУРАШ ХАЛҚАРО ҚОИДАЛАРИНИ ТАЛАБАЛАРГА ПЕДАГОГИК ЎРГАТИШНИНГ ТАҲЛИЛИ ВА УЛАРНИНГ ТАЪЛИМ-ТАРБИЯ ЖАРАЁНИГА ТАЪСИРИ Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

455
45
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
кураш қоидалари / педагогик ўрганиш / таҳлил қилиш / ѐшлар / ватан / миллий спорт / миллий ғурур / юрт келажаги / тарбия / спорт мусобақалари / ғолиб. / rules of the kurash / pedagogical study / analysis / youth / motherland / national sports / national pride / the future of the country / upbringing / sports competitions / winner.

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Акром Рўзмаматович Абдулахатов

Ушбу мақолада кураш спортининг халқаро қоидалари мукаммал даражада ўрганилиб чиқилди, инсоний фазилатларинг намоѐн бўлиши, мураббий-педагогларнинг қарашлари таҳлил қилинди, Педагогик таьлим – тарбия жараѐнида тутган ўрни ҳақида фикрлар юритилди.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

In this article, the international rules of wrestling sport have been studied perfectly, the manifestation of human qualities, the views of coaches and educators have been analyzed, opinions have been made about their role in the pedagogical training process.

Текст научной работы на тему «КУРАШ ХАЛҚАРО ҚОИДАЛАРИНИ ТАЛАБАЛАРГА ПЕДАГОГИК ЎРГАТИШНИНГ ТАҲЛИЛИ ВА УЛАРНИНГ ТАЪЛИМ-ТАРБИЯ ЖАРАЁНИГА ТАЪСИРИ»

ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES VOLUME 2 | ISSUE 9 | 2021

ISSN: 2181-1385

Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2021-9-259-264

КУРАШ ХАЛКАРО КОИДАЛАРИНИ ТАЛАБАЛАРГА ПЕДАГОГИК УРГАТИШНИНГ ТАХДИЛИ ВА УЛАРНИНГ ТАЪЛИМ-ТАРБИЯ

ЖАРАЁНИГА ТАЪСИРИ

Акром Рузмаматович Абдулахатов

Чирчик давлат педагогика институти

АННОТАЦИЯ

Ушбу маколада кураш спортининг халкаро коидалари мукаммал даражада урганилиб чикилди, инсоний фазилатларинг намоён булиши, мураббий-педагогларнинг карашлари тахлил килинди, Педагогик таьлим -тарбия жараёнида тутган урни хакида фикрлар юритилди.

Калит сузлар: кураш коидалари, педагогик урганиш, тахлил килиш, ёшлар, ватан, миллий спорт, миллий гурур, юрт келажаги, тарбия, спорт мусобакалари, голиб.

ANALYSIS OF INTERNATIONAL RULES OF STRUGGLE OF PEDAGOGICAL TEACHING TO STUDENTS AND THEIR IMPACT ON

EDUCATIONAL PROCESS

ABSTRACT

In this article, the international rules of wrestling sport have been studied perfectly, the manifestation of human qualities, the views of coaches and educators have been analyzed, opinions have been made about their role in the pedagogical training process.

Keywords: rules of the kurash, pedagogical study, analysis, youth, motherland, national sports, national pride, the future of the country, upbringing, sports competitions, winner.

КИРИШ

Бугунги кунда мамлакатимизда амалга оширилаётган катор ислохотлар замирида халкнинг турмуш тарзини яхшилаш, ахолининг барча катламларида маънан ва жисмонан соглом мухитни яратиш, саломатликни мустахкамлаш гояси ётибди. Шу боис айни пайтда жисмоний тарбия ва спортга эътибор давлат ахамиятига молик мухим ижтимоий-сиёсий вазифага айланган. Узбекистон Республикаси Президентининг "2017-2021 йилларда Узбекистон

ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES VOLUME 2 | ISSUE 9 | 2021

ISSN: 2181-1385

Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2021-9-259-264

Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йуналиши буйича Хдракатлар стратегияси тугрисида"ги Фармони ижроси билан боглик мамлакат ахолисининг барча катламлари, айникса, ёш авлоднинг жисмоний тарбия ва спорт билан мунтазам шугулланиши учун замон талабларига мос шарт-шароитлар яратиш, спорт мусобакалари оркали ёшларда уз иродаси, кучи ва имкониятларига эга булган ишончини мустахкамлаш, мардлик, Ватанпарварлик, она юртига садокат туйгуларини камол топтириш, шунингдек, ёшлар орасида иктидорли спортчиларни саралаб олиш тизимини такомиллаштириш, умуман, жисмоний тарбия ва спортни янада ривожлантиришга йуналтирилган кенг куламли ишлар амалга оширилаётганлиги кувонарли хол, албатта.

АДАБИЁТЛАР ТА^ЛИЛИ ВА МЕТОДОЛОГИЯ

Узбекистон Республикаси Президенти Ш.М.Мирзиёвнинг 2017 йил 2 окябрдаги " Кураш" миллий спорт турини янада ривожлантириш чора-тадбирлари тугрисидаги, 2020 йил 4ноябрда ПК-4881 "Кураш Миллий спорт турини ривожлантириш ва унинг халкаро нуфузини яьнада ошириш чора-тадбирлари тугриси"да Карорлари кабул килинди. Карорда "Кураш " миллий спорт турини янада ривожлантириш буйича комплекс чора-тадбирлар ишлаб чикиш ва тасдиклаш назарда тутилган. Шундан келиб чикиб Кадимий кадриятларимиз, хусусан мардлик, жасурлик, Ватанпараварлик, гуманизм гояларини узида мужассам этган миллий спортимиз булган курашни оммалаштириш, кенг куламда таргиб килиш ва ривожлантириш, дунёга танитиш ва ушбу кадриятимизни умумжахон дурдонасига айлантириш буйича катор ишлар амалга оширилмокда. Шу билан бирга, курашнинг тобора оммалашиб бораётганлиги нуфузли халкаро мусобакаларни ташкил килишга, мавжуд инфратузилма ва моддий-техник базани модернизация килишга, спорт инвентарлари ва кийимлари таъминотини яхшилашга, бу борада ишлаб чикаришни кенгайтиришга, шунингдек сохада малакали кадрлар, мураббийлар ва хакамлар тайёрлашга булган эътиборни янада кучайтиришни талаб этмокда.

Бугунги кунда юрт келажаги булган ёшларни ватанпарвар, мамлакат тараккиётига дахлдор, ижтимоий масъулиятли килиб тарбиялашда жисмоний тарбия ва спорт асосий восита булиб хизмат килмокда. Шу жихатдан жисмоний тарбия ва спортни ривожлантириш, бу сохадаги муаммоларни фалсафий, хукукий, социологик ёндашувлар оркали хал килиш, жисмоний тарбия ва спорт мутахассисларини ракобатбардош кадрлар килиб тайёрлаш, уларнинг тафаккур

ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES VOLUME 2 | ISSUE 9 | 2021

ISSN: 2181-1385

Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2021-9-259-264

тарзини такомиллаштириш асосий вазифаларимиздан биридир. Мазкур муаммоларни бартараф этишда жисмоний тарбия ва спортга тарбия воситаларидан бири сифатида ёндошиш мухим ахамият касб этади. Айни шу омил, миллий гурур, Ватан учун фахрланмок, ор-номус, юрт шаъни каби туйгулар шаклланишининг асоси саналади. Спорт машгулотлари жараёнида гоявий тарбиялаш, укиш, машк килиш, мусобакаларда иштирок этиш ахлокий меъёрларга риоя килиш оркали амалга оширилади. Укув-спорт машкларида, спорт мусобакаларида спортчилар катта рухий ва жисмоний зурикишларни бошидан кечирадилар. Бу зурикишлар уларнинг иродасини мустахкамлайди, дадиллик, узини кулга олиш, катъийлик, уз кучига ишонч, чидамлилик ва интизомга ургатади. Спорт мусобакаларида голиб булиш спорт жамоасининг хар бир аъзосини уз кизикишларини жамоа манфаатларига буйсундиради, жамоанинг бир кисмига айланиб, унда уз урнини топишга йуналтиради. Умумий максадни амалга ошириш, галаба учун жамоанинг хар бир аъзоси кучларини бирлаштириб, мувофиклаштириб, жон-жахди билан галаба сари ундайди. Галабага булган ишонч ва интилиш жараёни кучли спорт жамоасини шакллантиради ва унинг манфаатларига содикликни тарбиялайди. Спорт галабасига булган кураш жараёнида шугулланувчиларда яхшилик килиш, ракибни хурмат килиш, халоллик, халол спорт курашини олиб бориш, тугрилик каби ижобий фазилатларни вужудга келтиради. Умуман олганда, жисмоний машгулотлар жараёни шахсни интизомлилик, халоллик, хакгуйлик, узаро хурмат, одамларга кийин ва зарур шароитда ёрдам беришга тайёр туриш, мехнатсеварлик, ватанпарварлик ва бошка асосий инсоний фазилатлар шаклланиб боришига хизмат килади.

Бугунги кунда юрт келажаги булган ёшларни ватанпарвар, мамлакат тараккиётига дахлдор, ижтимоий масъулиятли килиб тарбиялашда жисмоний тарбия ва спорт асосий восита булиб хизмат килмокда. Шу жихатдан жисмоний тарбия ва спортни ривожлантириш, бу сохадаги муаммоларни фалсафий, хукукий, социологик ёндашувлар оркали хал килиш, жисмоний тарбия ва спорт мутахассисларини ракобатбардош кадрлар килиб тайёрлаш, уларнинг тафаккур тарзини такомиллаштириш асосий вазифаларимиздан биридир. Мазкур муаммоларни бартараф этишда жисмоний тарбия ва спортга тарбия воситаларидан бири сифатида ёндошиш мухим ахамият касб этади. Айни шу омил, миллий гурур, Ватан учун фахрланмок, ор-номус, юрт шаъни каби туйгулар шаклланишининг асоси саналади. Кураш машгулотлари жараёнида гоявий тарбиялаш, укиш, машк килиш, мусобакаларда иштирок этиш ахлокий

ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES VOLUME 2 | ISSUE 9 | 2021

ISSN: 2181-1385

Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2021-9-259-264

меъёрларга риоя килиш оркали амалга оширилади. Укув-спорт машкларида, спорт мусобакаларида спортчилар катта рухий ва жисмоний зурикишларни бошидан кечирадилар. Бу зурикишлар уларнинг иродасини мустахкамлайди, дадиллик, узини кулга олиш, катъийлик, уз кучига ишонч, чидамлилик ва интизомга ургатади. Кураш мусобакаларида голиб булиш спорт жамоасининг хар бир аъзосини уз кизикишларини жамоа манфаатларига буйсундиради, жамоанинг бир кисмига айланиб, унда уз урнини топишга йуналтиради. Умумий максадни амалга ошириш, галаба учун жамоанинг хар бир аъзоси кучларини бирлаштириб, мувофиклаштириб, жон-жахди билан галаба сари ундайди. Галабага булган ишонч ва интилиш жараёни кучли спорт жамоасини шакллантиради ва унинг манфаатларига содикликни тарбиялайди. Спорт галабасига булган кураш жараёнида шугулланувчиларда яхшилик килиш, ракибни хурмат килиш, халоллик, халол спорт курашини олиб бориш, тугрилик каби ижобий фазилатларни вужудга келтиради. Умуман олганда, жисмоний машгулотлар жараёни шахсни интизомлилик, халоллик, хакгуйлик, узаро хурмат, одамларга кийин ва зарур шароитда ёрдам беришга тайёр туриш, мехнатсеварлик, ватанпарварлик ва бошка асосий инсоний фазилатлар шаклланиб боришига хизмат килади. Кураш узбек халки билан бирга тугилиб, у билан бирга яшаб келаётган булса, миллий истиклол халкимизнинг ана шу кадриятини, таъбир жоиз булса, маънавият гавхарини етти иклимга куз-куз килди. Кураш узбек миллий спорти сифатида дунёга юз тутди ва узининг жозибали усуллари, мукаммал тарбиявий ахамиятини исботлади. Бирок курашни янада ривожлантириш, унинг фалсафасини, тарихини, тарбиявий ахамиятларини илмий жихатдан мукаммал урганиш заруратидан холи эмас. Курашни Олимпия уйинлари дастуридан урин олиши максадга мувофикдир. Узбекистон рахбарияти ва спорт жамияти, кураш фидоийлари ушбу йулда самарали харакат килмокда. Ишонамизки кураш Олимпия уйинлари дастуридан муносиб урин олади. Умуминсоний кадрият сифатида тан олинади.

МУХ,ОКАМА ВА НАТИЖАЛАР

Бугунги кунда талаба-ёшларнинг буш вактини мазмунли утказиш максадида уз иктидорини намоён этишлари учун имконият яратиш, ёшларнинг дунёкараши ва фикрлаш доирасини янада кенгайтириш, уларнинг баркамол шахс булиб, жамиятда уз уринларини топишлари учун барча шароитлар мавжуд.

Кураш узбек халки билан бирга тугилиб, у билан бирга яшаб келаётган Academic Research, Uzbekistan 262 www.ares.uz

ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES VOLUME 2 | ISSUE 9 | 2021

ISSN: 2181-1385

Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2021-9-259-264

булса, миллий истиклол халкимизнинг ана шу кадриятини, таъбир жоиз булса, маънавият гавхарини етти иклимга куз-куз килди. Кураш узбек миллий спорти сифатида дунёга юз тутди ва узининг жозибали усуллари, мукаммал тарбиявий ахамиятини исботлади. Бирок курашни янада ривожлантириш, унинг фалсафасини, тарихини, тарбиявий ахамиятларини илмий жихатдан мукаммал урганиш заруратидан холи эмас. Курашни Олимпия уйинлари дастуридан урин олиши максадга мувофикдир. Узбекистон рахбарияти ва спорт жамияти, кураш фидоийлари ушбу йулда самарали харакат килмокда. Ишонамизки кураш Олимпия уйинлари дастуридан муносиб урин олади. Умуминсоний кадрият сифатида тан олинади.

ХУЛОСА

Бугунги кунда талаба ёшларни жисмонан соглом, маънан кучли, аклан етук, соглом ва баркамол булиб етишишлари жудаям мухимдир. Шу боис, курашнинг жахон майдонларида, унинг нуфузини оширишда талабаларга инсоний фазилатларини ургатиш биз педагоглардан жуда катта мехнат ва талабни эьтибор килади.

REFERENCES

1. Узбекистон Республикаси Президентининг П^-4881 "Кураш Миллий спорт турини ривожлантириш ва унинг халкаро нуфузини яьнада ошириш чора-тадбирлари тугриси"да Карори. 2020 йил 4 ноябрь.

2. Abdulaxatov A.R. Jumadurdiev b.x. Jo'raboev m.m. Wrestling is the most effective tool for educating the younger generation to be physically healthy and mentally mature. JournalNX- A Multidisciplinary Peer Reviewed Journal. VOLUME 7,1, Jan. -2021.

3. Зокиров У.М. "Эркин курашчиларнинг умумий ва махсус жисмоний тайёргарликларини такомиллаштириш усуллари". The journal of academic research in educational sciences. № 1 (2), 306-314. (2020).

4. Абдулахатов А.Р., Худойбердиев Г.Б. Педагогик таьлим инновацион кластерини узликсиз таьлим тизимида ташкил килиш мазмуни.Резервдаги ва захирадаги офецерларни тайёрлаш тизимини ривожлантиришда инновацион ёндашув.Республика илмий-амалий конференция материаллари.Фаргона 2021 йил.

5. Ulugbek Zokirov. Individual Features Of Development Of Information And Communicative Competence In Masters Of Higher Pedagogical Education. The

ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES VOLUME 2 | ISSUE 9 | 2021

ISSN: 2181-1385

Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2021-9-259-264

American Journal of Social Science and Education Innovations. № 3 (3), 486-491. (2021). https://usaiournalshub.com/index.php/taissei/article/view/2423/2314

6. Абдулахатов А.Р ва бошкалар. Ёшларни тарбиялашда спорт, маьнавият ва кадриятлардан фойдаланишнинг самарадорлиги. Мактаб ва хает .№2(158) 2021 йил.

7. Zokirov U.M. "Improvement of the training process of students of the Faculty of Physical Education, specializing in wrestling" mag. Dissertation - FerSU 2020 25, 26, 27, 28.

8. Мугаллим хем узликсиз билимлендириу. Абдулахатов А.Р., Худойберганов. Ж.С., Курбонова М.Э. Образовательный кластер - как ресурс инновационного развития региона . № 1 -1 2020 жыл. 84-89 бетлар.

9. Зокиров У.М. "Индивидуализация технико-тактической подготовки борцов курашистов при моделировании соревновательной деятельности". Мамлакатимиз олий таълим тизимида жисмоний маданият таълимини модернизациялаш стратегияси муаммолари ва таълим мазмунининг янги моделлари мавзусидаги республика илмий-амалий анжуман материаллари 2019. 82-85.

10. Features and application of the cluster method of its organizations in lessons in secondary school and higher pedagogical institutions. Mamatkulov Ravshanzhon Solizhonovich, Zhumaev Abdikhakim Turdievich, Juraboev Akmal Bahromovich, Kurbanova Muattar Erkinovna. International Journal on Integrated Education. 3, Issue III, March 2020.

11. Зокиров У.М. "Совершенствование тренировочного процесса студентов факультета физической культуры специализирующихся в спортивной борьбе" маг. Диссертация ФерГУ 2020 г. 25,26,27,28.

12. Хонкелдиев Ш.Х., Закиров У.М., Меликузиев А.А. Эффективность разработанной методики повышения физическои подготовленности юных борцов вольного стиля. Наука сегодня вызовы и решения материалы международной научно-практической конференции.№1(1), 164-168. 2020.

13. Зокиров У., Жураев Ш. Умумий урта таълим мактабларида жисмоний маданият буйича синфдан ташкари ишларни мониторингини ташкил этиш. The Journal Of Academic Research In Educational Sciences. №1 (3), 1115-1121 (2020).

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.