Научная статья на тему 'КРУИЗ ЭКСТРА ПРЕПАРАТИНИ ИЛДИЗ ҚИРҚАР ТУНЛАМЛАРГА ТАЪСИРИНИ ЎРГАНИШ'

КРУИЗ ЭКСТРА ПРЕПАРАТИНИ ИЛДИЗ ҚИРҚАР ТУНЛАМЛАРГА ТАЪСИРИНИ ЎРГАНИШ Текст научной статьи по специальности «История и археология»

CC BY
44
5
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
СОЯ / КУЗГИ ТУНЛАМ / ҲОСИЛДОРЛИК / ЗАРАРКУНАНДА / БИОЛОГИК САМАРАДОРЛИК

Аннотация научной статьи по истории и археологии, автор научной работы — Рахмонова М., Узақов Ф.

Ушбу мақолада Круиз Экстра Оргинал 362 гр/л к.с., (Тиаметоксам 350 г/л+мефеноксам 3,34 г/л+флудиоксонил 8,34 г/л)перепаратини Соянинг илдиз қирқар кузги тунлам зараркунандасига қарши биологик самарадорлиги ва унинг ҳосилдорлигини ошириш мақсадида қўллаш натижалари келтирилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по истории и археологии , автор научной работы — Рахмонова М., Узақов Ф.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

TO STUDY THE EFFECT OF THE DRUG CRUISE EXTRA ON ROOT CUTTINGS

In this article Cruise Extra Orginal 362 g / l c.s., (thiamethoxam 350 g / l + mefenoxam 3.34 g / l + fludioxonil 8.34 g / l) The results of the application are presented in order to increase.

Текст научной работы на тему «КРУИЗ ЭКСТРА ПРЕПАРАТИНИ ИЛДИЗ ҚИРҚАР ТУНЛАМЛАРГА ТАЪСИРИНИ ЎРГАНИШ»

Рахмонова М., ц.х.ф.ф.д., Phd

доцент Узацов Ф., магистр

Андижон цишлоц хужалиги ва агротехнологиялар институти

КРУИЗ ЭКСТРА ПРЕПАРАТИНИ ИЛДИЗ ЦИРЦАР ТУНЛАМЛАРГА

ТАЪСИРИНИ УРГАНИШ

Аннотация. Ушбу мацолада Круиз Экстра Оргинал 362 гр/л к.с., (Тиаметоксам 350 г/л+мефеноксам 3,34 г/л+флудиоксонил 8,34 г/л)перепаратини Соянинг илдиз цирцар кузги тунлам зараркунандасига царши биологик самарадорлиги ва унинг уосилдорлигини ошириш мацсадида цуллаш натижалари келтирилган.

Калит сузлар: соя, кузги тунлам, уосилдорлик, зараркунанда, биологик самарадорлик.

Raxmonova M., q.x.f.f.d., Phd associate professor Uzaqov F., master Andijan agriculture and Institute of Agrotechnology

TO STUDY THE EFFECT OF THE DRUG CRUISE EXTRA ON ROOT

CUTTINGS

Annotation. In this article Cruise Extra Orginal 362 g / l c.s., (thiamethoxam 350 g / l + mefenoxam 3.34 g / l + fludioxonil 8.34 g / l) The results of the application are presented in order to increase.

Key words: shadow, autumn night, harvest, pest, biological, efficiency.

Кириш Соя усимиги узининг хар томонлама озука боплиги, инсон саломатлигига яхши самарали беришлиги айникса саноатда ва чорвачилик йуналишларида ката аъамият касб эади. Шунинг учун турли мамлакатларда кенг майдонларда етиштирилишининг боиси шунда, унинг дони ва яшил массаси туйимли булиб, озик-овкат, чорвачилик, техник ва тиббиёт сохаларида ишлатилиши мумкин. Хрзирги кунда соя Узбекистоннинг импорт мах,сулоти булганлиги сабабли, Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 14 - мартидаги "2017-2021 -йилларда республикада соя экини экишни ва соя дони етиштиришни купайтириш чора тадбирлари туFрисидаги"ПK, -2832- сонли карори кабул килинди. Ушбу карор билан тасдикланган соя етиштиришни ривожлантириш, соянинг серхосил навларини яратиш ва экин майдонларини кенгайтириш хамда соя селекцияси ва бирламчи -уруFчилигини тизимли ташкил этиш буйича Тажрибалардан маълумки,

илизкир^р тунлaмлaрдaн кузги тунлaм, соя Усимлигинг кyсaт сонигa бу эсa уз нaвбaтидa xосилдорлигигa жиддий зaрaр еткaзaди. Соя усимлиги кузги тунлaм билaн xосилдорлик шунчaлик пaсaйиши кузaтилди. Сaбaби шундaки кузги тунлaм тушгaн соя мaйдонлaридa режaдaги кyчaтлaр сони кескин кaмaйим сийрaклaшиб кетaди. Соянинг aсосaн уруF кaдaлгaндaн сунг униб чикиш дaвридa Илдизкир^р тунлaмлaр билaн зaрaрлaниш окибaтидa кyчaтлaрнинг сулиб сaрFaйиши Ba юзaси буришиб колишига сaбaб булди. Чунки зaрaркунaндaлaр усимлик униб чикиш дaврининг дaстлaбки дaвридa пaйдо булди, Кузги тунлaм бaндидaн тaшкaри энди тайдо бyлгaн чин бaрглaр xaм зaрaрлaйди. Кузги тунлaмлaр билaн зaрaрлaнгaн yсимликлaрдa физиологик Ba

биоxимик жaрaёнлaри бузилaди. Булaрнинг xaммaси соя усимлигини кучсизлaнтириб, кyчaтлaр сони кaмaйишигa олиб келaди, нaтижaдa xосилдорлик пaсaйиб, xосил сифaтсиз бyлaди.

Тад^и^от натижалари ; Кузги тунлaм Fyзa, ерёнFOк, соя Ba бош^ кyплaб турдaги экинлaргa зaрaр еткaзaди.

Илдиз курти 34 тa yсимликлaр оилaсигa мaнсуб булган юзлaб турдaги yсимликлaргaлaргa зaрaр еткaзaди. Унинг энг xуш кyргaн усимлиги Fyзa, соя, бедa, кaнд лaвлaги, мaккaжyxори, Faллa Ba полиз экинлaри ёш ниx,оллaри, бегонa yтлaрдaн шyрa, печaк ут Ba бошкaлaр xисоблaнaди. Илдиз куртлaри униб чикaётгaн Fyзa ниx,оллaрини шикaстлaб, уруF пaллa бaрглaрни кемириб тешaди.Дон Ba дуккaкли экинлaр илмий-тaдкикот институтидa ярaтилгaн Ba дaвлaт реестригa киритилгaн Соянинг Тyмaрис нaвидaн Дон Ba дуккaкли экинлaр илмий тaдкикот институтининг мaркaзий тaжрибa дaлa учaсткaсигa экилиб, куйдaги тaжрибa тизими бyйичa тaжрибa олиб борилди.

Тaжрибa 3 вaриaнт, 4 кaйтaрикдaн иборaт булиб экилди. Тaжрибa делянкaлaрнинг узунлиги 200 метр, эни 7.2 метрни тaшкил этиб, делянкaлaрни умумий мaйдони 1440 м2 ни тaшкил килди. Илмий тaдкикот ишлaри 2021 йил дaвомидa Андижон вилояти Дон Ba дукгакли экинлaр илмий-тaдкикот институтининг мaркaзий тaжрибa учaсткaсидa yткaзилди.

Тaжрибaдaги кимёвий препaрaтлaр соя экиш олдидaн 3,0 л/т, меъёрлaрдa ишлов берилди.

Лaборaтория тaxлиллaри эсa институтни "Усимликгар xимояси Ba aгрокимё" лaборaторияси x,aмдa "Усимликгар физиологияси Ba дон сифaтини бax,олaш" лaборaториясидa олиб борилиб, хдр бир тaжрибaлaр бyйичa тaxлил нaтижaлaри урганилди.

I-вaриaнт: Нaзорaт- Соянинг кузги тунлaм (илдиз курти) зaрaркунaндaсигa кaрши ишлaр yткaзилмaди.

II-Вaриaнт: Тaжрибaнинг иккинчи вaриaнти aндозa вaриaнти булиб соя уруFини экиш олдидaн Круизер Экстрa Хлопок 362 сус.к3,0 л/т препaрaти билaн соя уруFигa экиш олдидaн 3,0 л/т ишлов берилди.

III -Вариант: Тажрибадаги янги Круиз Экстра Оргинал 362 гр/л к.с препаратлари назорат ва андозага нисбатан таккослаб урганишни олдимизга максад килиб олдик. Х,ар бир вариантдан хисоблаш 2021 йил апрелнинг охири май ойининг бошида 100 тадан усимлик танлаб олинди ва шу усимликлардан хдр 3-7-14 кунда фенологик кузатишлар олиб борилди. Тажрибада агротехник ва кимёвий кураш чоралари куллаш олинган асосида олиб борилди. Кулланилган агротехник ва кимёвий воситаларни биологик самарадорлиги зараркунандаларнинг, яъни Соянинг кузги тунлам зараркунандасига кураш кулланилишдан олдинги ва кейинги сонига караб, назорат вариантга солиштириб Гендирсон Тилтон формуласи асосида аникланди.

Тжарибада экилган соянинг Тумарис нави илдиз киркар кузги тунламлар билан зарарланиши хамда вариантлар буйича кулланилган кимёвий препаратларни хашоратларга карши биологик самарадорлиги урганилганда куйдагича кузатилди.

Соя нихоллари чин барг чикариш даври бошланишида апрелнинг охириги кунлари ва май ойининг бошларида илдиз киркар кузги тунламлар билан зарарланиши кузатилди. Тажрибаларда назорат вариантига нисбатан таккослаб тахлил килинганда.

УруFлик чигитларга экишдан олдин Круизер Экстра Хлопок 362 сус.к 3.0 л/т. Ва янги Круиз Экстра Оргинал 362 гр/л к.с препарати 3,0 л/т меъёрларда уруFдорилагич препаратлар билан дориланган вариантлар маълум вактгача (30-35 кун) назорат ишлов берилмаган вариантга нисбатан илдиз киркар тунламлар хашоратларидан самарали химоя килингани тажриба вариантларида кузатилди. (4.3.1-жадвали)

Юкоридаги жадвал маълумотларидан куринадики, Соянинг Тажриба вариантида вариантлар буйича илдиз киркар кузги тунлам 1 м2 майдонда нозоратга нисбатан урганилганда назорат вариантида илдиз киркар тунламлар сони уртача 4.7 донани ташкил этди. Тажрибадаги андоза Энтометрин (0,3-0,5 л/га) вариантда 1,3 дона, назоратга нисбатан биологик самарадорлик 72.1 фоиз ташкил этди. Тажрибадаги янги Круиз Экстра Оргинал 362 гр/л к.с препарати 3,0 л/т меъёрларда куланилган вариантида 0.9 дона кузатилиб, назоратга нисбатан 83.4 фоиз биологик самара берди.

Кузги тунлам зараркунандасига карши кимёвий кураш чорасининг биологик самарадорлигини аниклаш буйича олиб борилган тажрибамизда ишлов берилгандан кейинги зараркунандалар сони назоратга нисбатан 3 кундан сунг 1.2 тага, 7 кундан сунг 0,9 тага, 14 кундан сунг 0.6 та га камайганлигини, шу билан биргаликда биологик самарадорлик

назоратга нисбатан 3 кундан сунг 76,4 фоизга, 7 кундан сунг 82,3 фоизга, 14 кундан сунг 91,6 фоизга ошганлигини, хамда хосилдорлик курсаткичи эса назорат вариантида 25,0 ц/га булган булса, тажриба вариантида 32,5 ц/га ташкил килиб, кушимча хосилдорлик 7,5 ц/га олганлигини кузатишимиз мумкин.

Олиб борилган тажриба натижаларидан келиб чикиб, ишлаб чикаришга куйидаги хулосаларни бериш мумкин: Андижон вилоятинг утлоки буз тупроклари шароитида соя усимлигининг илдиз киркар тунлам зараркунандасига карши Республика Давлат Кимё комиссияси томонидан тасдикланган препаратлардан Соянинг илдиз киркар кузги тунлам зараркунандасига карши янги Круиз Экстра Оргинал 362 гр/л к. с препаратини. 3.0 л/т. куллаганимизда 7,5 ц/га кушимча х,осилдорликка эришилди

Использованные источники:

1. Р. Сиддиков, М. Маннопова. ва бош. Узбекистонда соя усимлигини асосий хамда такрорий килиб устириш агротехнологияси буйича тавсиянома.

2. Хужаев Ш.Т. Усимликларн зараркунандалардан уЙFунлашган хдмоя килиш хдмда агротоксикология асослари. Тошкент 2014

3. Доспехов Б.А. "Дала тажрибаси методикаси" Москва 1985 й, 12-30 бет

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.