Научная статья на тему 'KRISTOFER MARLONING “KARP DIEM SHE’RIYATI”'

KRISTOFER MARLONING “KARP DIEM SHE’RIYATI” Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

13
6
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Cho’pon / dramaturg / tragediya / asarlari / fojia.

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Zamira Abdirasul Qizi Hamrayeva, Muxlisa Bahodir Qizi Kenjayeva

Ushbu maqolada Kristofer Marloning hayotiy faoliyati va Karp Diem she'riyati haqida so'z yuritiladi.Marloning o'ynagan tragediyalarining fojiali tasvirlanganligi, haqida gap boradi.Bunda Karp Diem she'riyatida muhabbat, yoshlik, cho'ponning hayotini uyg'unligi, tinchligi va soddaligi tasvirlangan.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «KRISTOFER MARLONING “KARP DIEM SHE’RIYATI”»

Chirchik State Pedagogical University Current Issues of Modern Philology and Linguodidactics

Staatliche Pädagogische Universität Chirchik Aktuelle Fragen der modernen Philologie und Linguodidaktik

^hjrchiqdavlat^edagGgika^niversiteti^^^^^^^Za

KRISTOFER MARLONING "KARP DIEM SHE'RIYATI"

Zamira Abdirasul qizi Hamrayeva

CHDPU Turizm fakulteti Ingiliz tili va nazariyasi kafedrasi talabasi e-mail: xamrayivzamira@gmail .com Ilmiy rahbar: Muxlisa Bahodir qizi Kenjayeva e-mail: mukhlisa_kenj ayeva96@gmail .com

ANNOTATSIYA

Ushbu maqolada Kristofer Marloning hayotiy faoliyati va Karp Diem she'riyati haqida so'z yuritiladi.Marloning o'ynagan tragediyalarining fojiali tasvirlanganligi, haqida gap boradi.Bunda Karp Diem she'riyatida muhabbat, yoshlik, cho'ponning hayotini uyg'unligi, tinchligi va soddaligi tasvirlangan.

Kalit so'zlar: Cho'pon, dramaturg, tragediya, asarlari, fojia.

Kristofer Marlou 1564-yil 26-fevralda tavallud topgan.Marlou ingliz shoiri va dramaturgi edi. 14 yoshida Marlou Qirol maktabida stipendiya asosida o'qigan va ikki yildan so'ng Kembrijdagi Korpus Kristi kollejida talaba bo'lgan, u erda ham stipendiya orqali o'qigan va 1584-yilda San'at bakalavri darajasini olgan. Marlo makt-abda o'qiganida lotin tilini o'zlashtirgan , Ovidiy asarlarini o'qigan va tarjima qilgan. U Kembrij universiteti tamomlagandan so'ng u bakalavir darajasini keyin esa magister darajasini oladi. 1587-yilda Londonga ko'chib o'tadi.U yerda aktyor bo'lib ishlag-anidan so'ng , dramaturgiya bilan shug'ullanadi.Marloning birinchi tragediyasi "Buyuk Temir "edi.Temirning sahnadagi hayotini ko'rsatishga mo'ljallangan edi. U 1592-yilda " Doktor Faustning fojiali tarixi" spektaklida sehrgar va olim obrazini ko'rsatib dinga qarshi chiqadi. «Maltalik yahudiy» (1588), «Parijdagi qonxo'rlik» (1593) temperaturagediyalarida mol-dunyo va hokimiyatga erishish yo'lida insoniylik qiyofasini yo'qotgan shaxslar fojiasi tasvirlangan. Shekspirning dastlabki («Genrix VI», «Tit Andronik») pyesalari M. bilan hamkorlikda yozilgan, deb taxmin qilinadi. Tragediya janrini yangi boskichga ko'targan.

Kristofer Marloning "O'z sevgisiga ehtirosli cho'pon" asaridagi asosiy mavzu-lar: go'zallik, umid va tabiat she'rdagi asosiy mavzulardir. Shoir o'zining qadrdoniga chinakam muhabbatini izhor etadi. U tasvirlagan sevgi quvnoqlik, quvonch va hayajonni taqdim etadi. Biroq, so'zlarni tanlash, u butun umrini sevgan odam bilan tabiat qo'ynida o'tkazishga umid qilishini anglatadi. Bu she'r muhabbat, ma'sumlik, yoshlik, she'riyat bayramidir. Cho'ponlarning an'anaviy qiyofasi ularning begunoh,

April 23-24, 2024

779

Chirchik State Pedagogical University Current Issues of Modern Philology and Linguodidactics

Staatliche Pädagogische Universität Chirchik Aktuelle Fragen der modernen Philologie und Linguodidaktik

^hjrchiqdavlat^edagGgika^niversiteti^^^^^^^Za

beg'ubor sharoitda yashashga o'rganib qolganligi bo'lganligi sababli, bunday cho'ponlik she'rlaridan maqsad cho'pon hayotining uyg'unligi, tinchligi va soddali-gini ideallashtirishdir. «O'z sevgisiga ehtirosli cho'pon» - jozibali she'r. Unda ma'ruzachi o'z tinglovchisini mamlakatga kelishiga va uning mahbubi bo'lishga is-hontirishga harakat qiladi. Ma'ruzachi o'z fikrini ular qishloqda birgalikda bahramand bo'ladigan hashamatlarga asoslanib, uni bir vaqtning o'zida shahvoniy va beg'ubor bo'lgan zavq maskani deb ta'riflaydi. Uyg'onish davrida Angliyaga olib kelingan yangi adabiyot turlari orasida Carpe diem she'riyati ham bor edi. Carpe diem lotincha "kunni egallash (foydalanish)" degan ma'noni anglatadi va bu she'riyatda vaqtning tez o'tishi va yoshlikning o'tkinchiligi haqida so'z boradi. Odatda bunday she'rning so'zlovchisi yosh yigit bo'ladi va u yosh ayolni hali yosh va jozibali vaqtida hayot va sevgidan foydalanishga undagan.

U odatiy o'lchagich va ritm uchun ko'pincha o'quv maqsadlarida ishlatiladi Carpe diem mavzusi, «Men bilan yashang va mening sevgim bo'ling» liniyasi 1941 yilgi film uchun ilhom manbai bo'lgan Men bilan jonli keling, shuningdek, qo'shiq Men bilan jonli keling tomonidan kuylangan Toni Skotti 1967 yilgi filmda Qo'g'irchoqlar vodiysi. Bu ham uchinchisi edi Libeslyeder Polkas taxminiy xayoliy bastakor tomonidan yozilgan «Aralash xor va pianino besh qo'li» uchun P. D. Q. Bax (Piter Shikele) va tomonidan bajarilgan Swarthmore kolleji xori 1980 yilda. Tug'ilgan kunlik Madrigallarda (1995) Jon Rutter Marlo so'zlarini tenorlar va basslarga berib, ikkala she'rni ham, ayollar Raleining javobini, erkaklar esa ayollarn-ing ustidan qo'shiq kuylashni, savolni va javobni bir-birlarini tinglamagan ikki kishi-ga hissiyotni o'zgartirib berdilar. She'r 1930-yillarning uslubidagi belanchak qo'shig'i so'zlariga moslashtirildi Steysi Kent 1995 yildagi filmdagi tantanali balda Uilyam Shekspir»s Richard III. She'rdan so'zlarni chizish uchun boshqa qo'shiqlar Namoz zanjiri Qo'shiq Antarktida (1996) shu nomdagi albomdan va Haqiqiy seshan-ba kuni payvandlash Qo'shiq Bu pastga tushsin ularning albomidan Oxirgi bo'ri (2011). 2015 yilda Qirollik Shekspir kompaniyasi qo'shiqning bir nusxasini ishlab chiqarishda ishlatgan (oxirida o'rnatilgan) Birinchi jahon urushi) ning Hech narsa haqida juda ko'p narsa, nomi ostida Sevgi mehnatining yutug'i, Baltasar (Garri Uol-ler) personaji ijro etgan va butun aktyorlar tomonidan kuylangan.

Uyg'onish davrida Angliyaga olib kelingan yangi adabiyot turlari orasida Carpe diem she'riyati ham bor edi. Carpe diem lotincha "kunni egallash (foydalanish)" degan ma'noni anglatadi va bu she'riyatda vaqtning tez o'tishi va yoshlikning o'tkinchiligi haqida so'z boradi. Odatda bunday she'rning so'zlovchisi yosh yigit bo'ladi va u yosh ayolni hali yosh va jozibali vaqtida hayot va sevgidan foydalanish-ga undagan. Carpe diem mavzusi, Uyg'onish davrida Angliyada katta shuhrat

April 23-24, 2024

780

Chirchik State Pedagogical University Staatliche Pädagogische Universität Chirchik Chirchiq davlat pedagogika universiteti

qdavjat^edagogj

Current Issues of Modern Philology and Linguodidactics Aktuelle Fragen der modernen Philologie und Linguodidaktik Zamonaviy filologiya va lingvodidaktikaning dolzarb masalalari

m

qozongan, lotin tilida she'rlar yozgan Horace va boshqa Rim shoirlariga borib taqala-di. Buning sabablari o'sha paytda umr ko'rish qisqaroq bo'lganligi bilan izohlanadi. Erkaklar va ayollarni o'zlarining eng yaxshi chog'larida kasallik, baxtsiz hodisa, urush va jallodning boltasi tufayli o'ldirishdi. Ingliz mualliflarining biograflari buni shunday tasvirlaydilar.Bu erda Cho'pon o'z sevgisini bo'rttirilgan va chorvachilik hayoti ko'rsatilgan suratlar bilan vasvasaga soladi. Ushbu she'r ko'plab javoblarni va ko'plab parodiyalarni keltirib chiqardi. Marloning «O'z sevgisiga ehtirosli cho'pon» she'ri - bu carpe-diem an'analariga mos keladigan she'r, chunki muallif qishloqni romantikaga aylantiradi, u nimfani u bilan birga yashashga jalb qilishga harakat qilgan. «O'z sevgisiga ehtirosli cho'pon» birinchi qatori «Kel men bilan yasha va mening sevgim bo'l» she'ri ingliz shoiri Kristofer Marlo tomonidan yozilgan. Bu sevgi haqidagi mashhur cho'pon she'ri bo'lib, birinchi marta shoir vafotidan olti yil o'tgach, 1599-yilda nashr etilgan. She'r Valter Rolining «Cho'ponga nimfning javo-bi» deb nomlangan «javob» mavzusi edi.

Kristofer Marloning «O'z sevgisiga ehtirosli cho'pon» asari cho'pon o'z sevgilisi u bilan yashashga rozi bo'lsa, unga yaratmoqchi bo'lgan hayotni tasvirlaydi. She'r so'zlovchining o'z sevgilisidan kelib, u bilan abadiy birga bo'lishini so'rashi bilan boshlanadi. Agar u bu oddiy ishni qilsa, ular dunyo taqdim etayotgan barcha quvonchlarni his qilishlari mumkin. Ular hayotdagi eng yaxshi narsalarga ega bo'lishadi.U ular nafaqat sevgilarida baxtli bo'lishlarini, balki u uchun eng yoqimli narsalarni yaratishini ta'kidlashda davom etadi. U yangi yashash joyidagi gullardan shlyapa va palto kabi kiyimlarni yasashda foydalanadi. Cho'pon o'z qo'zilarining junidan ko'ylagini tikishda ham foydalanadi. U aniq ishonadi, bu kiyim-kechak buyumlari, sevgisi bilan birga, uni u bilan yashashga undash uchun etarli bo'ladi.

Asarning oxiriga kelib, u uning taklifmi qabul qiladimi yoki yo'qmi, aniq emas, lekin u bu uning o'ziga bog'liqligini tushunganga o'xshaydi. U qo'lidan kelga-nini qildi va uning javobini kutmoqda. «O'z sevgisiga ehtirosli cho'pon» she'r bo'lib, unda cho'pon o'zi sevgan ayolni u bilan yashashni iltimos qiladi. Agar u shunday qilsa, u unga malika kabi munosabatda bo'lishga va'da beradi.

Xulosa qilib aytganda, Kristofer Marloning hayoti davomida ijro etgan trage-diyalarida asarning sahnadagi hayotini ko'rsatib beradi. Uning " Parijdagi qonxo'rlik "tragediyasida mol- u dunyo va hokimiyatga erishish yo'lida insoniylik qiyofasini yo'qotgan shaxslar tasvirlanadi.Uning hayoti davomida o'ynagan rollari juda ham mashhur. Uning hayotiy faoliyatini hammaga o'rganishini tavsiya beraman.

781

April 23-24, 2024

Chirchik State Pedagogical University Current Issues of Modern Philology and Linguodidactics

Staatliche Pädagogische Universität Chirchik Aktuelle Fragen der modernen Philologie und Linguodidaktik

^hirchiq^avlat^edagogjka^niVBBiitiii^^^^^^^^lSllli

REFERENCES

1. Komiljonova M. A. et al. CONTENT AND LANGUAGE INTEGRATED LEARNING (CLIL) METHOD AND HOW IT IS CHANGING THE FOREIGN LANGUAGE LEARNING LANDSCAPE //O'ZBEKISTONDA FANLARARO IN-NOVATSIYALAR VA ILMIY TADQIQOTLAR JURNALI. - 2024. - T. 2. - №. 26. - C. 26-33.

2. Baxodirovna K. M. et al. WHY LEARNING THE ENGLISH LANGUAGE IS ESSENTIAL: 10 EFFECTIVE METHODS FOR TEACHING ENGLISH //The Role of Exact Sciences in the Era of Modern Development. - 2024. - T. 2. -

3. KenjayevaMuxlisaBaxodirqizi,&YusupovaShoiraBatirovna. (2022). The Comparative Analysis of Adjectives in English and Uzbek Languages. Eurasian Journal of Learning and Academic Teaching, 4, 117-121. Retrieved from https: //geniusj o urnal s.org/index .php/ejl at/articl e/vi ew/417

4. Kenjayeva, M., &Yusupova, S. (2022). SEMANTIC ROLES AND FEATURES. Modelsandmethodsinmodernscience, 1(17), 60-67.

5. Erne, Lukas, (2005) "Biography, Mythography, and Criticism: The Life and Works of Christopher Marlowe, " Modern Philology, Vol. 103, No. 1, University of Chicago Press (August 2005), pp. 28-50.

6. For a full transcript, see Peter Farey's Marlowe page (Wayback Machine saytida 2015-06-22 sanasida arxivlangan) (Retrieved 30 April 2015).

782

April 23-24, 2024

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.