Научная статья на тему 'КИЧИК ТАДБИРКОРЛИК СУБЪЕКТЛАРИНИНГ ЭКСПОРТ САЛОҲИЯТИНИ ОШИРИШ'

КИЧИК ТАДБИРКОРЛИК СУБЪЕКТЛАРИНИНГ ЭКСПОРТ САЛОҲИЯТИНИ ОШИРИШ Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
кичик тадбиркорлик / экспорт салоҳияти / халқаро бозорлар / экспорт тўсиқлари / экспорт стратегияси

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Абдуқаҳҳоров Азизбек

Мақола кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт салоҳиятини ошириш масалаларига бағишланган. Тадқиқотда кичик бизнес субъектларининг халқаро бозорларга чиқишдаги асосий тўсиқлари ва уларнинг экспорт фаолиятини кенгайтириш имкониятлари таҳлил қилинади. Шунингдек, мақолада кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт салоҳиятини ошириш бўйича амалий тавсиялар ишлаб чиқилган

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по экономике и бизнесу , автор научной работы — Абдуқаҳҳоров Азизбек

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «КИЧИК ТАДБИРКОРЛИК СУБЪЕКТЛАРИНИНГ ЭКСПОРТ САЛОҲИЯТИНИ ОШИРИШ»

Central Asian Journal of

Education and Innovation

КИЧИК ТАДБИРКОРЛИК СУБЪЕКТЛАРИНИНГ ЭКСПОРТ САЛОХ,ИЯТИНИ ОШИРИШ

Абдук;ахдоров Азизбек

Президент Админстратцияси хузуридаги Ицтисодий тадцицотлар ва ислох,отлар

маркази етакчи илмий х,одими https://doi.org/10.5281/zenodo.10948748

ARTICLE INFO

ABSTRACT

Qabul qilindi: 02-April 2024 yil Ma'qullandi: 04- April 2024 yil Nashr qilindi: 09- April 2024 yil

KEY WORDS

кичик тадбиркорлик, экспорт салощяти, халцаро бозорлар, экспорт тусицлари, экспорт стратегияси.

Мацола кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт салощятини ошириш масалаларига багишланган. Тадцицотда кичик бизнес субъектларининг халцаро бозорларга чицишдаги асосий тусицлари ва уларнинг экспорт фаолиятини кенгайтириш имкониятлари та^лил цилинади. Шунингдек, мацолада кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт салощятини ошириш буйича амалий тавсиялар ишлаб чицилган.

Жах,он ицтисодиётининг глобаллашуви жараёнида, кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт салох,иятини ошириш масаласи алохдда ах,амият касб этмоцда. Кичик ва урта бизнес сектори ицтисодиётнинг локомотиви сифатида, мамлакатларнинг ицтисодий усиши ва барцарорлигини таъминлашда мух,им рол уйнайди. Шу билан бирга, глобал бозорларга чициш ва халцаро мицёсда рацобатбардошликни ошириш, кичик тадбиркорлик субъектлари учун янги имкониятлар х,амда чацирицларни юзага келтиради.

Кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт салох,иятини ошириш, уларнинг мах,сулотлари ва хизматларини халцаро бозорларда илгари суриш орцали мамлакатнинг ташци савдо салдосини яхшилаш, валюта тушумларини купайтириш ва янги иш уринлари яратиш имконини беради. Бироц, бу жараёнда кичик бизнес субъектлари турли тусицларга дуч келади, жумладан мах,сулотларини халцаро стандартларга мослаштириш, маркетинг ва логистика масалаларини х,ал этиш, шунингдек, молиявий ва маълумот ресурсларига чекланган кириш каби муаммолар мавжуд.

Ушбу мацолада, кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт салох,иятини оширишнинг асосий йуналишлари ва усуллари, халцаро тажрибалар ва мах,аллий шароитлар доирасида куриб чицилади. Шунингдек, мацолада кичик бизнес субъектлари учун халцаро бозорларга чицишда дуч келадиган асосий тусицлар ва уларни енгиб утиш стратегиялари, шунингдек, экспорт салох,иятини ошириш буйича амалий тавсиялар берилади. Бу тадцицот, кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт фаолиятини кенгайтириш ва уларнинг халцаро бозорлардаги рацобатбардошлигини оширишга царатилган стратегик ёндашувларни ишлаб

CENTRAL ASIAN JOURNAL OF EDUCATION AND INNOVATION SJIF = 5.281

чицишга царатилган.

Адабиётлар Шархи

Кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт салох,иятини ошириш буйича халцаро тажрибалар ва тадцицотлар куплаб мух,им масалаларни ёритиб беради.

Stoner ва Arora уз тадцицотларида экспорт савдо компанияларининг кичик бизнес субъектлари учун ах,амиятини таъкидлайдилар. Уларнинг тах,лилига кура, экспорт савдо компаниялари кичик фирмаларга халцаро бозор имкониятларидан фойдаланиш учун зарур булган кумакни тацдим этиши мумкин (Stoner & Arora, 1984).

Hennings Otoya Перудаги кичик саноат корхоналарининг экспорт салох,иятини ва кенгайтирилган бозорида но-тариф тусицларсиз фаолият юритиш имкониятларини тах,лил цилади. Тадцицот, кичик корхоналар учун халцаро бозорларга чицишнинг мух,имлигини ва уларнинг рацобатбардошлигини ошириш йулларини курсатиб беради (Hennings Otoya, 2014).

Delgadillo Portocarrero кичик ва микро корхоналарнинг экспорт стратегиясини ишлаб чициш ва халцаро бозорларда муваффациятли фаолият юритиш масалаларини мух,окама цилади. Унинг тадцицоти, кичик корхоналар учун халцаро бозорларда уз урнини топиш ва сацлаб цолишнинг мух,имлигини таъкидлайди (Delgadillo Portocarrero, 2016).

Gumede ва Rasmussen Жанубий Африкадаги кичик ишлаб чицариш корхоналарининг экспортга чициш эх,тимолини оширувчи омилларни тах,лил циладилар. Уларнинг тадцицоти шуни курсатадики, бизнес алоцалари, жумладан, тармоцлар, цушма корхоналар ва филиаллар кичик корхоналарнинг экспорт цилиш эх,тимолини оширишда мух,им рол уйнайди (Gumede & Rasmussen, 2002).

Таххлил ва Натижалар

Кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт салох,иятини ошириш буйича тах,лил ва натижалар, Узбекистон мисолида куриб чицилганда, бир цатор муаммолар ва уларнинг ечимлари аницланади.

1-жадвал. Кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт фаолиятидаги асосий муаммолар

Муаммо Муаммо тавсифи

Мах,сулотларни халцаро стандартларга мослаштириш Кичик корхоналар учун мах,сулотларини халцаро стандартларга мослаштириш мураккаб ва циммат.

Маркетинг ва логистика Халцаро бозорларда мах,сулотларни илгари суриш ва етказиб беришда муаммолар.

Молиявий ресурсларга чекланган кириш Экспорт фаолиятини кенгайтириш учун зарур булган молиявий ресурсларга чекланган кириш.

Маълумот ва таълимнинг етишмаслиги Экспорт бозорлари ва халцаро савдо цоидалари х,ацида етарли маълумот ва таълимнинг етишмаслиги.

Манба: муаллиф томонидан тайёрланди.

Юцоридаги жадвалда курсатилган муаммолар, кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт фаолиятини кенгайтириш йулидаги асосий тусицлардир.

Мах,сулотларни хал;аро стандартларга мослаштириш, маркетинг ва логистика стратегияларини ишлаб чи;иш, молиявий ресурсларга кенгро; кириш ва экспорт бозорлари х,а;ида таълим ва маълумотни ошириш каби чора-тадбирлар, ушбу муаммоларни х,ал ;илишнинг асосий йуллари х,исобланади.

2-жадвал: Кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт салох;иятини ошириш буйича потенциал таклифлар

Таклиф йуналиши Тавсифи

Халкаро стандартларга мослашув Мах,сулотларни хал;аро стандартларга мослаштириш буйича маслах,ат ва кумак курсатиш.

Маркетинг ва логистика стратегиялари Хал;аро бозорлар учун маркетинг ва логистика стратегияларини ишлаб чи;иш.

Молиявий ресурсларга киришни кенгайтириш Кичик корхоналар учун экспорт фаолиятини кенгайтириш учун зарур булган молиявий ресурсларга киришни кенгайтириш.

Таълим ва маълумотни ошириш Экспорт бозорлари ва хал;аро савдо ;оидалари х,а;ида таълим ва маълумотни ошириш.

Манба: муаллиф томонидан тайёрланди.

Ю;орида келтирилган тавсиялар, кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт салох,иятини ошириш ва уларнинг хал;аро бозорларда муваффа;иятли фаолият юритишларини таъминлаш учун зарур чора-тадбирлардир. Хал;аро стандартларга мослашув, маркетинг ва логистика стратегияларини ишлаб чи;иш, молиявий ресурсларга кенгро; кириш ва экспорт бозорлари х,а;ида таълим ва маълумотни ошириш каби тавсиялар, кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт фаолиятини кенгайтириш ва уларнинг хал;аро бозорлардаги ра;обатбардошлигини оширишга ёрдам беради. Хулоса

Кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт салох,иятини ошириш, Узбекистон и;тисодиётининг глобал бозорларда ра;обатбардошлигини ошириш ва мамлакатнинг таш;и савдо салдосини яхшилашда мух,им ах,амиятга эга. Ушбу ма;олада курсатилган тах,лил ва тавсиялар, кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт фаолиятини кенгайтириш ва уларнинг хал;аро бозорлардаги муваффа;иятини таъминлаш учун зарур чора-тадбирларни курсатиб беради. Шу билан бирга, давлат ва хусусий секторларнинг биргаликдаги х,аракатлари кичик тадбиркорлик субъектларининг экспорт салох,иятини оширишда мух,им рол уйнайди.

Фойдаланилган адабиётлар:

1. Stoner, C., & Arora, R. (1984). What Export Trading Companies Mean to Small Business. Entrepreneurship Theory and Practice, 8(4), 43-52. DOI: 10.1177/104225878400800407

2. Hennings Otoya, J. A. (2014). EXPORTACIONES Y DESARROLLO DE LA PEQUEÑA EMPRESA NACIONAL. Quipu, 18(35). DOI: 10.15381/QUIPU.V18I35.3708

3. Delgadillo Portocarrero, L. (2016). Plan estratégico de negocios para la exportación de pequeñas y microempresas. Horizonte Empresarial, 13. DOI: 10.31381/H0RIZ0NTE_EMPRESARIAL.V0I13.483

CENTRAL ASIAN JOURNAL OF EDUCATION AND INNOVATION SJIF = 5.281

4. Gumede, V., & Rasmussen, V. K. (2002). Small manufacturing enterprises and exporting in South Africa: a preliminary assessment of key export success factors. Journal of Small Business and Enterprise Development, 9(2), 162-171. DOI: 10.1108/14626000210427401

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.