Научная статья на тему 'КИЧИК МАКТАБ ЁШДАГИ БОЛАЛАРГА БЕРИЛАДИГАН ҲАРАКАТЛИ ЎЙИНЛАР'

КИЧИК МАКТАБ ЁШДАГИ БОЛАЛАРГА БЕРИЛАДИГАН ҲАРАКАТЛИ ЎЙИНЛАР Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
5822
144
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Scientific progress
Область наук
Ключевые слова
Ҳаракатли ўйинлар / 7-8 ёшдаги (1-2 синф ўқувчилари билан) қизлар ва ўғил болалар / юрак ва қон томирлар / тезкорлик / тестларининг тахлили. / Moving games / 7-8 year old (with 1-2 grade students) girls and boys / cardiovascular / speed / analysis of tests.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Ғайратжон Абдухокимович Ғойназаров

Ҳаракатли ўйинлар бўйича айрим ёндашувлар тадқиқ қилинган, 7-8 ёшдаги болаларнинг кўп ўйинлари сюжетли-жонли таъсирчан характердаги холати, боланинг юрак қон – томир тизими катта ёшдагилардан фарқли ўлароқ қон томирларининг нисбатлари тадқиқ қилинган, ҳаракатли ўйинларнинг мазмуни, турлари ва шакллари ўрганилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по наукам об образовании , автор научной работы — Ғайратжон Абдухокимович Ғойназаров

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ACTION GAMES FOR SMALL SCHOOL – AGED CHILDREN

Some approaches to movement games have been explored, many games of 7-8 year olds have a plot-lively affective character, the child's cardiovascular system has different vascular ratios than adults, the content, types and forms of movement games have been studied.

Текст научной работы на тему «КИЧИК МАКТАБ ЁШДАГИ БОЛАЛАРГА БЕРИЛАДИГАН ҲАРАКАТЛИ ЎЙИНЛАР»

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 I ISSUE 1 I 2021

ISSN: 2181-1601

КИЧИК МАКТАБ ЁШДАГИ БОЛАЛАРГА БЕРИЛАДИГАН ХДРАКАТЛИ

УЙИНЛАР

Гайратжон Абдухокимович Гойназаров

Фаргона давлат университети жимоний маъданият кафедраси укитувчиси

gayrationgaynazarov@gmail.com

АННОТАЦИЯ

Харакатли уйинлар буйича айрим ёндашувлар тадкик килинган, 7-8 ёшдаги болаларнинг куп уйинлари сюжетли-жонли таъсирчан характердаги холати, боланинг юрак кон - томир тизими катта ёшдагилардан фаркли уларок кон томирларининг нисбатлари тадкик килинган, харакатли уйинларнинг мазмуни, турлари ва шакллари урганилган.

Калит сузлар: Хдракатли уйинлар, 7-8 ёшдаги (1-2 синф укувчилари билан) кизлар ва угил болалар, юрак ва кон томирлар, тезкорлик, тестларининг тахлили.

ACTION GAMES FOR SMALL SCHOOL - AGED CHILDREN

Gayratjon Abdukhokimovich Goynazarov

Teacher of the Department of Physical Culture, Fergana State University

gayratjongaynazarov@gmail.com

ABSTRACT

Some approaches to movement games have been explored, many games of 7-8 year olds have a plot-lively affective character, the child's cardiovascular system has different vascular ratios than adults, the content, types and forms of movement games have been studied.

Keywords: Moving games, 7-8 year old (with 1-2 grade students) girls and boys, cardiovascular, speed, analysis of tests.

КИРИШ

Президентимизнинг Республикада "Жисмоний тарбия ва оммавий спортни янада ривожлантириш чора-тугрисида"ги карорини кабул килиниши хам сохага берилаётган эьтиборнинг ёркин ифодасидир. Республикамизда барпо этилаётган жамият курилишининг асосий йуналишлари маънавий жихатдан мукаммал ривожланган инсонни тарбиялаш, таълим ва маорифни юксалтириш, юкори малакали кадрлар етиштиришга каратилган. Шу билан бирга жисмоний тарбия ва спорт согломлаштириш ишларини замон талаби даражасига кутаришга катта эътибор берилмокда.

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 I ISSUE 1 I 2021

ISSN: 2181-1601

Узбекистан Республикасининг келажакда буюк давлат даражасига кутаришда соглом авлодни тарбиялаш асосий омиллардан бири хисобланади. Хдракатли уйинларни узига хос фазилати уйинни мазмуни харакатни ролини ёркин ифода килиш хисобланади (югуриш, сакрашлар, улоктириш, отиш, тупни узатиш ва илиб олиш, каршилик курсатиш ва б.к). Бу харакатлантирувчи харакатланиш уни мазмунини асослаб беради (мавзу, гояси). У уйинда куйилган максадга эришиш йулида, турли-туман кийинчиликларни, тусикларни енгиб утишига йуналтирилади.

МАВЗУГА ОИД АДАБИЁТЛАРНИНГ ТАХЛИЛИ

Замондошларининг таъриф беришича, Сохибкирон Амир Темур алпкомат, баланд буйли, кучли ва овози жарангдор, карашлари утли, елкалари кенг, довюрак инсон булган. Жасур ва мард кишилар сухбатини хуш курган. Жисмоний машклар билан мунтазам шугулланган.

Хозирда биз "Спорт мусобакалари" - деб куллаб юрган ибора, Махмуд Кашгарий девонида "бахс" атамаси билан берилган. Бундай "бахслар"нинг турлари куп булган. Масалан, мерганликда бахс килмок, ук ёй отиб куш ва хайвонларни овламок, шунингдек, аркон тахтали сопконларда тош отмок бахси. Буни "Олтин ковок" уйини деб атаганлар. Девонда бундай бахсларнинг коида ва шартлари, хиллари, голибларга бериладиган совринлар, асбоб-анжомларнинг номлари бешфасил баён этилган Куриш бахси хам турлича булган, чунончи, богдоди, чалиш, енг силкиш, буйин iайтариш, балик ови, овчилик бахслари шулар жумласидандир.

ТАХЛИЛ ВА НАТИЖАЛАР

Болалар мактабга келиши билан диккати укишга каратилади. Мактабда укиш ёки таълим олиш унинг учун мустакил фаолияти тури булиб, унга кичкина укувчи мактабда хар куни турт соатни ва уйда камида 1,5-2 соатни багишлайди. Бирок кичик мактаб ёшидаги болалар укишдан буш вактларида жуда куп уйнайдилар. Уларнинг алохида кизикиши югуриш, сакраш, улоктириш ва бошка сунъий харакатлар билан уйинни жонлантириб юборади. Уйинни уйдан, мактабдан ташкари яна болалар жисмоний тарбия дарсларида, мактабда утказиладиган спорт секцяларида, синфдан ташкари бошка машгулотлар вактида уйнайдилар. Болалар билан уйинга оид машгулотларни кишки ва ёзги согламлаштириш майдонларида оромгохларда хам утказилади.

7-8 ёшдаги (1-2 синф укувчилари билан) кизлар ва угил болалар билан харакатли уйинларни айникса ана шу ёшда ураб турган мухитни организмга турли таъсирларга мойиллиги назарда тутган холда болани тез толикиб колишини хам хисобга олиш керак.

Бу ёшда танадаги тогайларнинг суякларга айланиш жараёни хали тугалланмаган. Кемирган тукиманинг бирмунча юпка катлами суякнинг катта эгилувчанлигига боглик булади. Айникса - умуртка поганаси. Мушаклар нисбатан кучсиз (айникса, бу орка мушаклар ва корин прессига тегишли). Шунинг учун харакатли уйинларнинг харакат мазмунлари (катта булмаган, мушаклар таранглашишининг узок давом этиши) катта ахамиятга эга.

Бу ёшдаги боланинг юрак кон - томир тизими катта ёшдагилардан фаркли уларок кон томирларининг кенглиги деворларнинг эластиклиги юрак мушакларининг ишлаши учун жуда кулай шароит яратиб беради. Бирок асаб аппаратларининг у юрак функциясини тартибга солиши хали етарли даражада такомиллашган эмас (бу юракнинг енгил кузгалувчанлиги халос).

Уйинда болалар катта харакат фаоллигини намоён килишга кодир. Айникса уларнинг сакрашда, югуришда ва бошка харакатларда катнашиши, катта куч ва энергияни сарф килиш билан бирга уларнинг киска вакт дам олиши ракиб томоннинг хам имкониятини характерлайди. Бирок улар, айникса маълум булган фаолиятнинг бир хиллигида тез чарчаб коладилар (булар купрок ухшаш уйин харакатларини куп марта такрорланишида намоён булади).

Болаларнинг (айникса, 7-8 ёшлик) диккати мустахкам эмас ва фикран таркок, бир буюмдан бошка буюмга тезда утувчан булади.

Бу ёшдаги болаларнинг харакатли уйинларидан узига хос хусусиятлари ривожланишида маълум даражада аксини топади. Одатда кичик мактаб ёшида узок давом этмайдиган харакатли уйинлар ва муайян хусусиятга эга булган уйинлар катнашчиларининг катта харакатчанлигини хисобга олган холда киска вакт дам олиш билан алмашланади; уйин эркин, турфа ва оддий харакатлардан ташкил топган булиб, бунинг устига ишлашга катта мушак гурухларини жалб килинади. 7-8 ёшдаги болалар диккатининг етарли даражада баркарор эмаслиги ва нисбатан иродавий сифатни кам ривожланганлиги уйин, унинг коидасининг камчилиги дея тушунтирилади. Шундай булсада, етти-саккиз ёшдаги болалари уйинларини мактабгача тарбия муассасаларида тарбияланувчиларнинг уйинлари билан таккослашда катнашчиларининг мураккаб харакатларни бажаришлари асосида ташкил этилади; жамоа олдида уйновчиларнинг жавобгарлиги ортиб боради, болаларни кизикувчанлиги, мустакиллилиги, фаоллиги ривожланишини уларнинг тез интилиши ва ташкил килинадиган уйинларга бир вактнинг узида киришиб кетиши билан тушунтириш мумкин. Уйинчи болалар нисбатан киска вакт ичида аник максадга эришишга харакат килади; уларга яъни, тиришкоклик, каътиятлилик, узини тута билишлик, вазминлик етишмайди. 7-8 ёшдаги болаларда узига хослиги тез-тез кайфиятларини узгартириб туришидир. Улар уйинда яхши уйнай олмасалар тезда жахллари чикади, лекин уйин билан овора булиб колганларида, уни тезда унутиб юборадилар.

7-8 ёшдаги болалар нимани кузатсалар, эшитганини, курганларини тезда кабул килади ва узлаштирадилар. Бирок, бу ёшда болада тасаввур килиш, кургазмали фикрлаши борган сари купрок бутун борликни ураб турган вокеа кургазмали билишдан фикрлаш тушунчасига урнини бушатиб беради. Уйин харакатларида купрок онгли равишда килинганлигини намоён килиши учун яхши таъсир киладиган имконият келиб чикади ва таассуротларни парчалаб ташлашни, кузатиладиган нарсаларни киёслаш ва таккослашни билишни ташкил этади. Болалар уйинда узларининг уртокларини кузатиб бориб, уйинчиларни хатти-харакатларига ва бажараётган ишларига купрок танкидий карай бошлайдилар. 7-8 ёшдаги болаларнинг куп уйинлари сюжетли-жонли таъсирчан характерда булиб, болаларни ижодий, уйлаб чикаришга уддабуронлик билан интилишига мос келади. Уйинда сюжет - жонли таъсирчан мазмуни мактабгача тарбия ёшидаги болаларнинг уйинлари билан таккосланганида мураккаблашиб боради. Бу шу билан богликки, бу ёшдаги болаларда уларнинг аклий билим даражаси кенгаяди; улар укиш ва ёзиш малакасини эгаллайдилар.

Болалар битта ва катта булмаган гурух булиб уйнайдилар, гохида куп сонли жамоа булиб, таркибида 30-40 киши катнашади (катталар рахбарлиги остида). Бу уйинлар аксарият холатда жамоани гурухларга ёки командаларга булмасдан уйналади.

Бирок, педагогика амалиётидан маълумки, 7-8 ёшдаги болаларни айрим оддий уйинларда алохида-алохида жамоа гурухларини узаро мусобакалашувлари, командаларнинг, хар бир уйинчининг харакат натижаларини аниклаш билан боланинг жисмоний тайёргарлик даражасини хамда унинг характерига мослигини хисобга олинади.

1. Сочилиб-чопиб бошка жойга утиб олиш, тугрига, доира буйлаб, йуналишни узгартириш билан чап бериб югуриб утиш билан уйналадиган уйинлар мухим урин эгаллайди. 2. Бир ёки икки оёкда шартли равишда чизилган

W Г-1 Г-1 Г I 1 W

тусиклар ва буюмлар устидан сакраш билан уйналадиган уйинлар. 3. Тупни узатиш, улоктириш, илиб олиш, узокка ва нишонга йуналтириш билан уйналадиган уйинлар, турли харакатлар, таклид килиш ёки ижодий ёндошувли уйинлар. Х,ар бир уйин асосан юкорида курсатиб утилган харакат турларидан ташкил топган булиб, одатда улар якка ёки навбат билан ва айрим холатда бирга кушиб кулланилади. Масалан, "Буш урин" уйини ("Ким тез"), ким узокка югуриш билан тузилган "Сакра бодом чумчуклар" уйини - сакрашга оид "Бури зовурда" уйини югуриш билан унга узунликка сакраш хам кушилган.

Болалар билан харакатли уйинларни кишда очик хавода ва шамол булиб турган вактда хам утказиш мумкин. Чунки, мактаб ёшидаги болалар организмининг узига хос хусусиятларидан бири - бу катта иссиклик ажратиши билан белгиланади.

III - IV синф укувчилари (угил ва киз болалар) харакатли уйинларини утказишда шу нарсани назарда тутиш керакки, улар организмнинг катта бардошлиги амалда намоён булади. Организмдаги барча жараёнлар осойишта утади - тананинг огирлигига нисбатан буйнинг усиши секин кузатилади.

Суяк-пай аппарати етарли даражада эгилувчан, мутаносиб эмас. Мускулларнинг усиши аста-секин боради ва болаларнинг кучи унча куп эмас, организм бир томонлама юкламага ва жисмоний зурикмаларга тайёрлиги етарли даражада эмас. Юрак ва кон томирларнинг текисланиш фаолияти тургун эмас. Шунинг учун узок давом этмайдиган югуриш ва сакрашлар хар хил кул, оёк, гавда харакатлари уйинида болаларнинг нормал жисмоний ривожланишига ёрдам берадиган кимматли ва фойдали машклар деб тан олинади.

Нафас олиш мушаги нисбатан бушлиги сабаби етарли даражада чукур нафас олмаслиги булиши мумкин. Шу сабабли уйинда фаол харакат килиш, нафас олиш аппаратига ёрдам берадиган чукур тулик нафас олиш билан бирга алохида ахамият касб этади.

Уйин гимнастик куринишда булиб, укувчилар онгли равишда иродани ишга солишни, тажрибани, машкларни талаб килади. Шунга карамай, иштирокчилар, анча-мунча харакатларни эгаллайдилар. Уларнинг уйинлари 7-8 ёшли укувчиларга нисбатан купрок давом этиб, уйин катнашчилари узок вакт давом этадиган узлуксиз харакатда булишлари мумкин ("Ок айиклар").

3-4 синфларда харакатли уйинларни дарснинг асосий ва якунловчи кисмларида утказиш тавсия этилади. Чунки дастурда дарснинг кириш кисмида саф машкларини утказиш белгиланган.

Уйинларда югуриш, сакраш, улоктириш ёки иргитиш каби харакатлар бажарилишига алохида эътибор бериш лозим. Агар болалар етарли даражада тайёрланган булса, яна мураккаброк, яъни жамоаларга булиниб ижро этиладиган уйинларни хам утказиш мумкин. Болалар бу уйинларда "Бир киши хамма учун, хамма бир киши учун" коидасига биноан биргаликда харакат килишни урганадилар. Бу хол бутун жамоанинг, унинг иштирокчиларнинг масъулиятини оширади.

Командали уйинлар етарли даражада чакконлик, хозиржавоблик, фаросатлилик ва жисмоний тайёргарлик талаб килиб, айни вактда бу хусусиятларни ривожлантиради.

Жисмоний тарбия дарслари купинча турли уйинлардан иборат булиб, улардан гимнастика хамда асосий спорт уйинлари - баскетбол, волейбол, футбол, кул тупи кабилар хам урин олади.

Укитувчи харакатли уйинлар ёрдамида жисмоний машгулотларни кизикарлирок утказади ва III-IV синф укувчиларида турли харакат куникмаларини хосил килади.

III-IV синф укувчилари харакатли уйинларда катнашганда улар харакатлари фаоллашиб, тартибли ва аникрок булиб боради. 9-10 ёшли болаларнинг уйинлари бирмунча мураккаблашади.

Укитувчи уз олдига укувчиларда спортнинг бирор тури буйича харакат куникмаларини хосил килиш вазифасини куяр экан, айрим дарслар шу вазифани бажаришга каратилган уйинлардан иборат булиши мумкин. Шуни хам назарда тутиш керакки, уйин дарсларини утказиш укувчилардан айрим уйин харакатлари куникмаларига эга булишни талаб килади.

^аракатли уйинлар III-IV синф дарсларидан хам анча кенг урин олади. Бу снифлардаги харакатли уйинлар жисмоний тарбия дарсларида хосил килинган харакат куникмаларини такомиллаштириб, уларни мустахкамлашга учун хизмат килади. Дарснинг асосий кисми муайян вазифани амалга оширишга, масалан, баскетбол уйинининг асосий элементларини ургатишга доир уйин материалларидан иборат булса, унинг кириш кисмида "Туплар найчаси" сингари харакатли уйинлардан фойдаланиш мумкин. Бундай холларда дарснинг асосий кисмига "Овчилар ва урдаклар", "Отишма" уйинлари киритилади.

Уйинларни утказишда баъзи элементларнинг накадар тез бажарилганлигини эмас, балки бажарилиш сифатини хам алохида хисобга олиш зарур. Харакатли уйинларни меъёрлаш, тадцицот натижалари. Жисмоний тарбия дарсларидаги нагрузкани меъёрлашда машкларнинг уртача муддати чегараланмайди. Машкларнинг сериялар буйича бажарилиши мухимдир.

7-8 ёшли болалар билан утказиладиган жисмоний тарбия дарсларида болалар харакатли уйинларни жуда кизикиб уйнашади.

^аракатли уйинлар пайтда олинган маълумотларга караганда, харакат аппарати, нафас олиш тизими ва кон айланиш тизимлари уртасида сезиларли богликлик бор ва уйин кайта-кайта такрорланганда, организм нагрузкага куникиб боради.

Педагогик тадкикот жараёнида олган натижаларни тахлил килиш шуни курсатадики, миллий харакатли уйинларни хамма фазилатлар, кобилятлар, сифатларни тарбиялаш билан бир каторда аклий ва харакат куникма хамда малакаларининг шаклланишида асосий уринларни эгаллайди. Миллий уйинлар 7 -8 ёшли болларга мулжалланган жисмоний тарбия дастуридаги машклар билан кушилиб борилганда жисмоний сифатлар ривожланиши аникланди. Тажриба халк миллий уйинларни жисмоний тарбия дарсларига киритиш учун: -уларни туркумларга булиш;

-жисмоний сифатларини ривожлантиришига караб танланишни; -йилнинг фаслларида кулланиладиган уйинларни аниклаш зарурлигини исботлади.

Тадкикотлар куйидаги услуб ва тест машклари ёрдамида утказилди: Педагогик тажриба. Тадкикот утказиш тартиби. Тадкикот 6 ой давомида икки гурух иштирокида амалга оширилди. Булар назорат ва тадкикот гурухлари.

Назорат гурухида иштирок этган болалар жисмоний тарбия дастури асосида утказилган машгулотларда шугулланган.

Тадкикот давомида икки гурухда хам 12 тадан 24 та текширувчи иштирок этди. Тадкикот машкларини уз таркибига киритмаган анъанавий (жисмоний тарбия асосида) ва шу машклар билан кулланиладиган машгулотлар самарадорлиги икки гурухда хам тадкикотдан олдин ва тадкикот якунида текшириш утказиш асосида аникланди.

Укувчиларда жисмоний тайёргарликни аниклаш учун 1-жадвалда келтирилган тестлар кулланилди:

1-жадвал

Бажариладиган тест синовлари

№ Тест номи Бажариш услубияти

1 3х10 метрга максимон югуриш. Тест мактаб майдончасида утказилди. Умум ривожлантирувчи машклардан сунг кузатилувчи бола уни 2-3 уринишда бажаради. Курсаткич секундамер ёрдамида олинади. Бу тестни кабул килишида ерга ун метр ораликда иккита параллел чизик чизилади.

2 Аргамчокдан сакраш (марта) Тест мактаб залида утказилади. УРМ машклардан сунг кузатилувчи бола икки оёкда аргамчидан сакрайди. Сакраш сони бир дакика давом этади.

3 Турган жойдан узунликка сакраш (см) Тест спорт залида ёки югуриш йулагида утказилади. Уларни ривожлантирувчи ва махсус йуналтирилган машклардан сунг кузатилувчи бола 2-3 марта уринишни бажаради. Сакраш узунлиги см билан улчанади.

4 Кичик тупни 1х1 м нишонга улоктириш, масофа 10 метр (5 имконият) 150 см баландликдаги 1х1 нишонга беш марта кичик тупни улоктирилади. Улар орасидаги масофа 10 метр.

Тадкикот гурухи машгулотлари жараёнида жисмоний тарбия дастури буйича бериладиган машклар кискартирилиб дарс таркибига жисмоний сифатларни тарбияловчи машклар ва миллий уйинлар мажмуаси киритилди.

Айрим миллий уйинлардан фойдаландик.

«Кувлашмачок», «Овчи ва урдаклар», «Аргимчок», «Баликчи ва баликлар», «Улок», «О; теракми кук терак», «40 тош», «Кук чопон», «Отиб кочар», «Отдан акдариш», «Дуппи киуишда ким голиб», «Хуроз-хуроз», «Алмаш кадамлар», «Оксок карга»

Тадцицот давомида икки гурууда уам 12 тадан 24 та текширувчи иштирок этди.

Тадкикот машкларини уз таркибига киритмаган анъанавий (жисмоний тарбия асосида) ва шу машклар билан кулланиладиган машгулотлар самарадорлиги икки гурухда хам тадкикотдан олдин ва тадкикот якунида текшириш утказиш асосида аникланди.

7-8 ёшли угил болларда тезкорлик, тестларининг дастлабки ва сунгги курсаткичлари. Назорат гурухи n=12

№ Ф.И.О Моксимон Аргамчида Кичик тупни Жойдан

югуриш сакраш (1 1х1м.ли туриб

3х10 м дакика) нишонга улоктр. 10м. узунликка сакраш (см)

1 Косимов А 10,0/9,8 40/45 1 / 2 70/74

2 Рахимов Д 10,3/10,0 40/46 1 / 2 76/78

3 Сулоймонов У 10,4/10,3 35/38 2 / 3 75/78

4 Хошимов Д 10,2/10,0 38/38 1 / 3 70/76

5 Солиев О 10,6/10,3 40/42 2 / 3 80/82

6 Нурматова Ш 10,8/10,4 44/44 1 / 3 82/84

7 Бердиев А 11,0/10,6 40/44 2 / 3 80/84

8 Юлдашева О 11,8/10,8 38/42 1 / 4 80/84

9 Каримов Н 11,8/10,8 8/42 1 / 2 75/80

10 Хусанова М 10,0/10,0 39/42 1 / 2 75/80

11 Кодирова Р 10,0/9,8 40/42 1 / 2 76/80

12 Махмудов А 10,0/9,8 40/42 1 / 2 76/80

E 116.9/201.8 42/507 15/31 915/960

X Хк9,7 Хк16,8 Х-39,3/42,3 Хк1,3 Хк2,6 Хк76,3 Хк80

ХУЛОСА ВА ТАКЛИФЛАР

Тадкикот натижалари.шуни курсатадики, миллий харакатли уйинларни хамма фазилатлар, кобилятлар, сифатларни тарбиялаш билан бир каторда аклий ва харакат куникма хамда малакаларининг шаклланишида асосий уринларни эгаллайди. Миллий уйинлар 7-8 ёшли болларга мулжалланган жисмоний тарбия

дастуридаги машклар билан кушилиб борилганда жисмоний сифатлар ривожланиши аникланди.

Тажриба халк миллий уйинларни жисмоний тарбия дарсларига киритиш

учун:

-уларни туркумларга булиш;

-жисмоний сифатларини ривожлантиришига караб танланишни; -йилнинг фаслларида кулланиладиган уйинларни аниклаш зарурлигини исботлади;

Дарснинг тайёрлов кисмида фойдаланиладиган уйинларга куйидаги талаблар куйилади:

а) жамоа булиб бажарилиши;

б) дарснинг асосий кисмига хамма тана-аъзоларини тайёрловчи;

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Битта дарсда одатда 2 та уйин ва уларнинг вариантларидан фойдаланиш максадга мувофик.

Дарснинг асосий кисмида дарс вактида урганиладиган куникма ва малакаларни мустахкамлаш учун, жисмоний тарбия дарсларининг зичлигини ошириш, укувчиларнинг фикрлаш кобилиятини ривжлантириш, жисмоний ва иродавий сифатларини тарбиялашга ёрдам берадиган уйинлар кулланилади.

Дарснинг якуний кисмида-диккатни бир жойга туплайдиган, юрак уришни бир меъёрига келтирадиган, кам харакатли уйинлардан фойдаланилади.

REFERENCES

1. Узбекистон Республикаси Президенти Ш.М.Мирзийиевнинг 2020-йил 24-январдаги "Узбекистон Республикасида жисмоний тарбия ва спортни янада такмиллаштириш ва оммалаштириш чора-тадбирлари тугрисида"ги ПФ-5942-сонли-фармони.

2. Рахимов, Д. Ш. (2021). САНОАТ ЩТИСОДИЁТИДА МАХДЯЛИЙЛАШТИРИЛАЁТГАН МАХДСУЛОТЛАРНИ ДИВЕРСИКАЦИЯЛАШ ОМИЛИ СИФАТИДА. Scientific progress, 7(6), 505-511.

3. Юлдашев, И. А. (2020). СОТРУДНИЧЕСТВО МАХАЛЛИ И КЕНГАША СХОДА СЕЛЬСКИХ ГРАЖДАН, ШКОЛЫ, СЕМЬИ В ПРОЦЕССЕ ФОРМИРОВАНИЯ У ПОДРОСТКОВ СОЦИАЛЬНОЙ АКТИВНОСТИ. Редакцгйна колеггя: АА Сбруева-доктор педагоггчних наук, професор (вгдповгдальнийредактор), 139.

4. Mirzakarimova, M. (2018). Issues of providing employment in Uzbekistan. International Journal of Research in Social Sciences, 8(1), 523-538.

5. Косимов, А. (2021). ИССЛЕДОВАНИЕ ФИЗКУЛЬТУРНО-ОЗДОРОВИТЕЛЬНОЙ РАБОТЫ В СИСТЕМЕ ШКОЛЬНОГО ОБРАЗОВАНИЯ. Наука сегодня: реальность и перспективы [Текст]: материа,

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 I ISSUE 1 I 2021

ISSN: 2181-1601

77.

6. Raximov, D. S. (2021). DIVERSIFIKATSIYA HUDUDLAR SANOATNI MUVOZANATLI STRATEGIK RIVOJLANTIRISh YO 'NALIShLARI. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 1(3), 199-207.

7. Юлдашев, И. (2010). ОИЛА, МАДАЛЛА, МАКТАБ ДАМКОРЛИГИДА ТАРБИЯВИЙ ИШЛАР САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ. Известия ВУЗов (Кыргызстан), (6), 112-113.

8. Рахимов, Д. (2019). Свободно-экономические зоны-расширение экспортного потенциала Узбекистана. Архивариус, (12 (45)).

9. Yuldashev, I. A. (2020). PEDAGOGICAL BASES OF FORMATION OF SOCIAL ACTIVITY IN PEDAGOGICAL SCIENCES. Теория и практика современной науки, (5), 67-69.

10. Хакимов, Д. Р. (2019). Стратегические задачи по развитию государственно -частного партнерства. Образование и наука в России и за рубежом, (16), 158-161.

11. Мирзакаримова, М. М. (2017). Прекаризация: концептуал асослари, омиллари ва бахрланиши. Экономика и финансы (Узбекистан), (7).

12. Рахимов, Д. Ш. (2020). ПЕРСПЕКТИВЫ РАЗВИТИЯ ОТРАСЛЕЙ ПРОМЫШЛЕННОСТИ УЗБЕКИСТАНА. In МИНТАКА ИКТИСОДИЁТИНИ ИНВЕСТИЦИЯЛАШНИНГ МОЛИЯВИЙ-ХУКУЩЙ ВА ИННОВАЦИОН ЖИ^АТЛАРИ (pp. 523-527).

13. Rahmonaliyevich, K. D. (2020). Choosing the optimal rule of monetary policy, taking into account changes in the main macroeconomic indicators. ACADEMICIA: AN INTERNATIONAL MULTIDISCIPLINARY RESEARCH JOURNAL, 10(12), 1351-1356.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.