Научная статья на тему 'ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ МАШИНА ВА МЕХАНИЗМЛАРНИ ЛОЙИҲАЛАШДА MSC ADAMS ДАСТУРИДАН ФОЙДАЛАНИШ'

ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ МАШИНА ВА МЕХАНИЗМЛАРНИ ЛОЙИҲАЛАШДА MSC ADAMS ДАСТУРИДАН ФОЙДАЛАНИШ Текст научной статьи по специальности «Механика и машиностроение»

CC BY
20
3
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
КАРТОШКА КОВЛАШ МАШИНАСИ / ЛОЙИҲАЛАШ / ДАСТУРЛАШ / МЕХАНИЗМ / МОДЕЛЬ / МОТОБЛОК / ЭКСПЕРИМЕНТ

Аннотация научной статьи по механике и машиностроению, автор научной работы — Гойипов У.Г., Алиханов А.А., Акбаров Ш.Б.

Ушбу мақолада машина ва механизмларини моделлаштириш дастурий махсулоти MSCAdams ва ундан қишлоқ хўжалиги машина ва механизмларини яратишда фойдаланиш бўйича маълумотлар картошка ковлаш машинаси модели мисолида баён қилинган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по механике и машиностроению , автор научной работы — Гойипов У.Г., Алиханов А.А., Акбаров Ш.Б.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

USE OF MSC ADAMS SOFTWARE IN DESIGN OF AGRICULTURAL MACHINERY AND MECHANISMS

This article describes the software product modeling machine MSCAdams and data on its use in the creation of agricultural machinery and equipment on the example of a model of potato digging machine.

Текст научной работы на тему «ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ МАШИНА ВА МЕХАНИЗМЛАРНИ ЛОЙИҲАЛАШДА MSC ADAMS ДАСТУРИДАН ФОЙДАЛАНИШ»

DOI 10.46566/2225-1545_2021_1_91_921 УДК 635.135

Гойипов У.Г. докторант

кафедра «Транспортная логистика»

Алиханов А.А. докторант

кафедра «Транспортная логистика»

Акбаров Ш.Б. докторант

кафедра «Транспортная логистика» Наманганский инженерно-строительный институт

КИШЛОК ХУЖАЛИГИ МАШИНА ВА МЕХАНИЗМЛАРНИ ЛОЙИХДЛАШДА MSC ADAMS ДАСТУРИДАН ФОЙДАЛАНИШ

Аннотация. Ушбу мацолада машина ва механизмларини моделлаштириш дастурий махсулоти MSCAdams ва ундан цишлоц хужалиги машина ва механизмларини яратишда фойдаланиш буйича маълумотлар картошка ковлаш машинаси модели мисолида баён цилинган.

Калит сузлар: картошка ковлаш машинаси, лойщалаш, дастурлаш, механизм, модель, мотоблок, эксперимент.

Goyipov U. G. doctoral student department "Transport logistics"

Alixanov A.A, doctoral student department "Transport logistics"

Akbarov Sh.B doctoral student department "Transport logistics" Namangan Engineering -Construction Institute

USE OF MSC ADAMS SOFTWARE IN DESIGN OF AGRICULTURAL

MACHINERY AND MECHANISMS

Annotation. This article describes the software product modeling machine MSCAdams and data on its use in the creation of agricultural machinery and equipment on the example of a model ofpotato digging machine.

Key words: potato digger, design, programming, mechanism, model, walk-behind tractor, experiment.

Кириш: Мамалакатимизда кишлок хужалигини

механизациялаштириш, импорт урнини босадиган янги технологиялар яратиш ва шу оркли иктисодиётимизни баркарорлигини таъминлаш бугунинг долзарб масалаларидан хисобланади.

Х,ар кандай техникани яратишда уни лойихалаштириш ва дастлабки синовдан утказиш жуда мухим боскичдир. Мухандислар дунёнинг ривожланган малакатларида лойихалаш дастурий воситаларидан фойдаланиш оркали саноатнинг ишлаб чикариш тармоFига катта хисса кушмокдалар.

Ушбу маколада машина ва механизмларни моделлаштириш дастурий махсулоти MSCAdams хамда ундан кишлок хужалиги машина ва механизмларини яратишда фойдаланиш буйича маълумотлар картошка ковлаш машинаси модели мисолида келтириб утилган.

Илмий-тадкикот методлари: MSCAdams дастури MSC Software Corporation компаниясининг махсулоти булиб, машина ва механизмларни моделлаштиришнинг кулай воситаси хисобланади. MSCAdams харакатланувчи кисмларга эга булган хар кандай механизмлар тизимнинг харакатларини симуляция килиш учун ишлатилади. У хакикий махсулот билан бир хил шароитда моделни синаш имкониятини беради. Моделни экспериментал маълумотлар билан таккослаш ва уни мослашувчан кисмлар, реал геометрик ва бошкарув элементлари ёрдамида такомиллаштириш мумкин. Махсулот дизайнига таъсир килувчи мухим параметрларни топиш ва энг яхши махсулот дизайнини олиш учун оптимал комбинацияни аниклаш мумкин булади[4].

Маколада ахоли томоркалари ва кичик майдонлардаги картошкани ковлаб олиш учун бир каторли, ихчам ва ресурстежамкор картошка ковлаш курилмасини MSCAdams дастури ёрдамида лойихалаш куриб чикилган. Мотоблок билан агрегаталанадиган ковлагич учун эловчи ишчи кисм сифатида тебранма харакат килувчи кепчигичли ишчи кисмдан фойдаланамиз.

Мотоблок учун мулжалланаган бир каторли ихчам картошка ковлаш курилмасининг технологик схемаси 1-расмда курсатилган.

1-рама; 2-кривошип; 3-шатун; 4- узатма; 5-илгич стержен; 6-галвир(элак); 7-лемех; 8-стержен, 9-учбурчак стержен. 1-расм. Бир цаторли тебранма-кепчигичли картошка ковлагичнинг

технологик схемаси

Тузилиши. Курилма рама (1), унга стерженлар (5,8,9) ёрдамида горизонтал эркин тебранма харакат кила оладиган (6), мотоблок

кувват олиш вали (КОВ)га уланадиган узатма (4) ва унга бириктирилган айланма харакатни тебранма харакатга айлантириб берувчи кривошип (2) дан иборат. Шатун лемех (7) ва учбурчак стержен (9) бир учига, учбурчак стержен иккинчи учи - Fалвирга (6) ва учинчи учи рамага (1) эркин хдракат кила оладиган килиб бириктирилган.

Ишлаш принципи. Курилма рама илгичи ёрдамида мотоблокка урнатилади, узатма (4) мотоблок КОВга бириктирилади. КОВдан олинган харакат оркали лемех ва Fалвир тебранма харакат килади. Лемех тугунак ва тупрокли аралашмани маълум чукурликда ковлаб олади ва Fалвирга узатади. Галвир ёйсимон тебранма харакатланиб аралашмани элайди. Майда тупрок ва жисмлар эланиб, Fалвир тешикларидан тушиб колади. Сараланган тугунаклар ковлагич оркасидан тупрок юзасига туплаб кетилади. Тугунаклар кулда териб олинади.

Ушбу курилманинг нукталаридаги кинематик ва динамик жараёнларни ва узаро алокадорлигини аниклаш учун MSCAdams дастуридан фойдаланамиз. Дастурни ишга туширамиз ва Bodies ускуналари ёрдамида тегишли ишчи кисм деталларини ясаймиз (2 -расм).

2-pacM. MSC Adams dacmypu umhu ounacu

,3,eTamap ypTacugaru SoF^aHHm^apHH Connectors ycKyHarapu epgaMuga aManra omupaMH3(3-pacM). FixedJoint ycKyHacu 3BeHO^apHHH Ky3FanMac kh^hS MaxKaM^amga, RevoluteJoint ycKyHacu эсa an^aHMa, TranslationalJoint TyFpu hh3hk Syn^aS x,apaKaT KH.ra o^aguraH kh^hS Ma^KaM^amga KynnaHuragu. Max,KaM.raHHmHHHr SomKa Typ^apu x,aM SynuS, C03JiaHMa opKajiH y3rapTHpHin MyMKHH.

Bodies Connectors Motions

© # ¥ & >

Create a Fixed Joint >

-^p-^-r—'

Joints

3-pacM. Connections ycKynampu

K,ucM^ap y3apo anoKagop^uru ypHaTH^ran Motions MeHro SynuMH epgaMuga Supop x,apaKarau Sepum MyMKHH Syragu(4-pacM). Muco^HMroga 6npnKnni 6yHHLia afijiaHMa x,apaicaT Sepmn KypcamnraH.

4-pacM. Motions ycKyuanapu

Kypu^Magaru SoF^aHum^ap Ba x,apaKaT HyHamm^apH Se^ru^aHuS, aManra omupu^ran Simulation ycKyHarap naHe^u ^ao^^amTupu^agu(5 -pacM).

5-расм. Simulation Control панели.

Натижалар: Simulation Control панелидан Plotting тугмасини босилади. AdamsPostprocessor ойнаси очилади. Бу ойнада тегишли созланмалар бажарилгач курилма элементлари танланиб уларнинг кинематик ва динамик х,олатлари графикини куриш мумкин булади.

6-расм. Элагич модели.

Натижада, картошка ковлагичнинг 3D модели (7-расм) ясалади ва унинг асосий параметрлари аникланади.

7-расм. Картошка ковлагич 3D модели.

Хулоса: Хулоса килиб айтадиган булсак, механизмларни лойих,алаш жараёнларида компьютер технологиялари ва уларнинг дастурий таъминотидан кенг фойдаланиш хисоблашлардаги аниклик ортишига, ортикча вакт ва ресурслар тежалишига хдмда ишлаб чикариш сифатининг ошишига хдзмат килади.

Фойдаланилган адабиётлар:

11. Шипов Д.Н. Начальные шаги работы с MSC.Adams/View.- Москва: [б.н.], 2003.

12. Bayboboev N G, Goyipov U G, Nishonov X X 2020 Justification Of The Cinematic Parameters Of The Oscillating Lattice Of Potato Harvesters The American Journal of Engineering and Technology 2 08 7-18

13. Sh.B.Akbarov N.G.Bayboboev, G.K.Rembalovich, A.A Tursunov, U.G. Goipov 2019 Theoretical Substantiation of Parameters of Elastic Intensifiers of Separating Working Bodies of Potato Harvesting Machines International Journal of Advanced Research in Science, Engineering and Technology 6 12 12211-12217

14. Bayboboev N G, Goyipov U G, Hamzayev A X, Akbarov Sh B, Tursunov A A 2021 Substantiation and calculation of gaps of the separating working bodies of machines for cleaning the tubers, IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, IOP Publishing. 659

15. Bayboboev N. G., Goyipov U.G. et al. Calculation of the chain drum with elastic fingers of potato harvesting machines //IOP Conference Series: Earth and Environmental Science. IOP Publishing, 2021. - Т. 845. - №. 1. - С. 012133.

16. Байбобоев Н. Г., Темиров С. У., Гойипов У. Г. ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ УСОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ АГРЕГАТА ДЛЯ ПОДГОТОВКИ ПОЧВЫ ПЕРЕД ПОСАДКОЙ КЛУБНЕЙ КАРТОФЕЛЯ //АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ СОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ ТЕХНИЧЕСКОЙ ЭКСПЛУАТАЦИИ МОБИЛЬНОЙ ТЕХНИКИ. - 2020. - С. 7-12.

17. Бойбобоев Н. Г., Хамракулов А. К., Хамзаев А. А. АНАЛИЗ НОВОГО НАПРАВЛЕНИЯ СОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ КОНСТРУКЦИИ ЭЛЕВАТОРОВ КОРНЕКЛУБНЕУБОРОЧНЫХ КОМБАЙНОВ //Science Time. - 2016. - №. 2 (26). - С. 63-69

18. Байбобоев, А. Н., Кодиров, С. Т., Акбаров, Ш. Б., Гоипов, У. Г. и Хамзаев, А. А. РАСЧЁТ ТЕХНОЛОГИЧЕСКОГО ПРОЦЕССА СЕПАРАЦИИ ПОЧВЫ С РЫХЛИТЕЛЬНЫМ БАРАБАНОМ //Комплексный подход к научно-техническому обеспечению сельского хозяйства. - 2019. - С. 60-64.

19. Байбобоев Н. Г., Гойипов У. Г., Акбаров Ш. Б. СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ КОНСТРУКЦИИ СЕПАРИРУЮЩИХ РАБОЧИХ ОРГАНОВ КАРТОФЕЛЕКОПАТЕЛЯ-КТН-2В //Решение проблем инновационного развития сельскохозяйственной техники Российский государственный аграрный заочный университет.-Балашиха: Изд-во ФГБОУ ВО РГАЗУ, 2021.-172 с. - С. 5.

20. Рембалович Г.К., Акбаров Ш.Б., Байбобоев А.Н., Абдуллаев К.Х., Гойипов У.Г. РАСЧЕТ ТЯГОВОЙ ХАРАКТЕРИСТИКИ КАРТОФЕЛЕУБОРОЧНЫХ КОМБАЙНОВ// Ресурсосберегающие и экологически безопасные технологии и оборудование в апк Балашиха, 1819 апреля 2019 г.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.