Научная статья на тему 'ИНТЕРНАТУРАДА ИННОВАЦИЯЛЫҚ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІНІҢ ҚұЗІРЕТТІЛІГІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ҚұРАЛЫ.'

ИНТЕРНАТУРАДА ИННОВАЦИЯЛЫҚ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІНІҢ ҚұЗІРЕТТІЛІГІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ҚұРАЛЫ. Текст научной статьи по специальности «Фундаментальная медицина»

CC BY
105
12
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
медициналық білім беру / белсенді әдістер / компетентті бағдарланған оқыту / интернатура / медицинское образование / активные методы / компетентностно - личностное обучение / интернатура.

Аннотация научной статьи по фундаментальной медицине, автор научной работы — Смаилова Ф. К., Бердігүл М., Таіиаева А., Қалтай Н., Бекбатыров С.

Мақалада ішкі аурулар бойынша интернатурадағы оқыту тәсілдері қарастырылады, ол жаңадан жұмыс бастаған дәрігерлердің теориялық білімін, практикалық дағдыларын, ғылыми-зерттеуге қызығушылықтарын сақтап ары қарай дамытуға мүмкіндік береді. Инновациялық әдістер компетентті бағдарланған оқытуға, интерн терапевттердің және студенттердің өздерінің тұрғысынан зерттелетін материалды игеруге жақсы ықпал етеді. Бұл әсіресе жұмыс барысында өзнінің кәсіптік деңгейін заманауи технологияларға және медицинадағы инновацияларға сәйкес жоғарылатуға тиіс мединалық профильдегі мамандар үшін маңызды болып табылады.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по фундаментальной медицине , автор научной работы — Смаилова Ф. К., Бердігүл М., Таіиаева А., Қалтай Н., Бекбатыров С.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Инновационые методы обучения в интернатуре, как инструмент формирования компетенций.

В статье рассматриваются активные методы обучения в интернатуре по внутренним болезням, позволяющие формировать и закреплять у начинающих врачей теоретические знания, практические навыки, интерес к исследовательской работе. Инновационые методы направлены на компетентостно -ориентированное обучение интернов терапевтов и, с точки зрения самих обучающихся, способствуют более глубокому усвоению изучаемого материала. Особое значение это имеет для специалистов медицинского профиля, которые в течение трудовой деятельности обязаны повышать свой профессиональный уровень в соответствии с современными технологиями и инновациями в медицине.

Текст научной работы на тему «ИНТЕРНАТУРАДА ИННОВАЦИЯЛЫҚ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІНІҢ ҚұЗІРЕТТІЛІГІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ҚұРАЛЫ.»

Раздел III

СОВРЕМЕННЫЕ АСПЕКТЫ МЕДИЦИНСКОГО ОБРАЗОВАНИЯ

УДК 37.018.46: 371.3

Ф.К.Смаилова'% М.Берд1гул, А.Ташаева, Н.Килтип, С.Бекбатыров, А.Егемберд1, А.Султан, А.Танашцызы

'С. Ж. Асфендияров атындагы КазУМУ, Алматы № 2шла аурулар кафедрасы аралас пэндер курсымен Алматы к;., Казахстан

ИНТЕРНАТУРАДА ИННОВАЦИЯЛЬЩ ОЦЫТУ ОД1СТЕР1НЩ К,¥31РЕТТ1Л1Г1Н к;алыптастыру к;уралы

ТШН

Мак,алада ¡шю аурулар бойынша интернатурадагы ок,ыту тэстдор1 к,арастырылады, ол жанадан жумыс бастаган дэр1герлердщ теориялык 61л1м1н, практикалык дагдыларын, гылыми-зерттеуге кызыгушылыкта-рын сак,тап ары карай дамытуга мумк1нд1к бередк Инновациялык эдютер компетентл- багдарланган окытуга, интерн терапевттердщ жэне студенттердщ ездерЫц тургысынан зерттелетш материалды игеруге жаксы ы^пал етедк Бул эаресе ж¥мыс барысында езынщ кэш™ децгешн заманауи технологияларга жэне медицинадагы инновацияларга сэйкес жогарылатуга тию мединалык профильдеп мамандар уцлн мацызды болыл табылады.

Туй1нд1 сездер: медициналык бт1м беру, белсенд1 эдютер, компетенгп- багдарланган окыту, интернатура.

Мэселенщ езектиигк Жогары медициналык, 61 л ¡м беру уйымдардыц алдында турган мацызды мшдеттердщ б1р1 - окыту са-пасын арттыру болып табылады. Казакстан-дагы жогары медициналык бшм берудш к;аз1рг1 замангы жуйесч, медициналык; мамандык, бойынша теориялык, окыту денгеж жогары жас мамандарды даярлауга багытталган, ол жедел жэне тшмд1 эдюпен медициналык гылым еала-сындагы заманауи жеткт1ктерге жету. Буньщ негшнде медициналык; бшм беру жэне халыца-ралык, етандарттарга сэйксе жстшд1ру к,а-жетплт жатыр. Терапевт - дэр1герлерд1 ин-тернатурада окыту бул алдыцгы оку курста-рындагы алган базалык бтмд1 тсрсндстш гылыми жумыетын дагдыларын ныгайтуга, бЫктшк децгейж арттыруга жэне жаца кузы-реттердщ непзп бшмдерш терендетуге багыт-талган. Интерн- дэр1гсрдщ интернатура баета-лганга дешнп дагдылары мен кабшетш ендеп жэне сактап калуын. денсаулык еактау орнын-

дарында тэжфибеде кездесепн турл1 сирек кли-никалык, жагдайлармен бекиу талап ет1ледк Куцыкды*. деонтологиялыц немесе этикалык, аспект1лер1 бойынша ¡пш ауруларда кейб1р ма-нызды мэсслелер студсттермен тек теория жузшде к,арастырылады, ол бЫм практикалык, дагдыларды жет1лд1ру упнн жеткЫказ. Осы мэселсш шешу ушш инновациялык; эдктер пайдаланылады, ол студенттердщ ок,ыту урД1С1нде белсенд! айналысуга, олардыц ыцы-ласын жэне езш-вз1 талдауды арттыруга кемек-тсесдг Окыту эдктсмса студснттш назарын аудара отырып, клиникалык; жэне сын тургысынан ойлауын дамытуга шыгармашылыц жэне инновациялык тэж1рибссш калыптастыруга, кузырепн арттыруга мумкшд1к бередк Бул ок,ытудьщ белсенд! здктерж колданылуында студенттер ездер1 айтк,аныныц 80 % жэне ездер! жасаганынын 90 % сстсршде сактайты-ны атал ет1лд1.

Максаты: Интернатурадагы оку урд1сшде

96

* fliira-kerittiuiaintiil.ru

колданалатын белсенд1 окыту эдютерше шо-луды етюзу.

Материалдар мен эдктерд1 талцылау нэтижелерЬ № 2 imiri аурулар кафедрасында аралас пэндер курсымен еккжылдык, окыту ба-рысында пайдаланылган белсенд1 эдютерш талдау анализ! журпз1лд1.

Циклдардыц барысында мынадай эдютер колданылды: "case-study", ситуациялык релдш ойын дар, шагын топтарда жумыс, конференция журпзу, шыгармашылык, тапсырмалар, ми шабуылы (мозговой штурм) жэне т.б.

"Case studies" эдюшщ материалы ретшде накты наукастардыц ауру тарихы колданылды (этикалык ережелерге сэйкес наукастыц жеке деректер1 керсеплмейд1). "Case studies" дамы-ту уцпнмурагаттарда жумыс журпзшд1, жумыс материалы ретшде мурагатта талда-ньш жэне оцделт койган эр турл1 ауру агымы-мен жэне аск,ынулармен болтан наукастардыц сыркатнамалары алынды. Бул жумыска ете белсенд1 турде интерн-терапевттер к,атысты. Мэл!меттер электрондык, турде кафедрада талкыланып, мугал!мдермен "case-studies" жуйес1мен окыту журпзуге иемесе клиника-лык, талдау кезшде цосымша дидактикалык, материал репнде пайдаланылады. Акпараттык тфкелген файлдар мынадай акиарат кездерь мен коса бершедк этиологиясы, патогенезу дэлелд1 медицина жэне Казахстан Республи-касынын стандарттарына непзделген емдеу жэне диагностика тактикасыныц талдауы, осы такырыптар бойынша Халы карал ык нускаулар, клиникалык хатгамалар, шолу немесе мета -анализ алтемелер журпзшедь Ол сондай-ак клиникалык-кукыцтык, экономикалык, не-пздерш тана емес кукьщтык кузыретплжт1 де калыптастыруга ьщпал етед1. Сарапшы ретшде, кужаттаманы талдаудан кешн, интерн сактьгпен жэне жауапкерш1Л1кпен наукастыц ауру тарихына жетекштк етед1.

Ситуациялык, релд!к ойындебрифинг эд1С1мен (деловой игры с дебрифингом). Эдю клиникалык, жагдайды импровизация аркылы топтыц барлык мушелершщ катысуымен ой-налады, бул интернге адамдардьщ психологи-ясын жацсы тусшуге мумкшдж бередь соны-мен катар танымдык, коммуникативтж даг-дыларды да дамытады. Жагдай катысушыла-рга турл1 ролдерге цатысута мумкшдж беру ymiH кайталап ойнатылады. Ойынныц мшдегп кагидаларыныц 6ipi ол 6ipHeine аскынулары

бар наукасты алып сурастыру, тал*ылаудан кейш, ойын курделиппн арттыру аркылы 6ipHe-ше жагдайларды бейнежазбата Tycipy болып табылады. Ойын жагдайды максимальд! шын-дыкка жакын болады, сондыктан дебрифинг интерннin 03iHe сырттан бакылауга мумкшд1к беред1, езшщ кателисгерш тусшуге, THiciHine, езшщ дагдыларымен жумыс icreyre, жеке жэне ужымдык жатдайлардаты кдтынастарды да керуге мумюндш беред1. Медициналык симу-ляциядагы сценарийлер практикальщ дагдылар орталыгында, семинар-тренингте, журек -екпелж наукастыц "Имитатор К" симулятор ретшде пайдаланылып отырады. Эдктш тшмдшш тэж!рибел!к дагдыларды багалау кезшде, ятыни интерн-дэр1герлерд1 сертификат-тау нэтижелер! кезшде расталды.

Интерактивт1 эдю - Team - basedlearning (TBL) -"шатын топтарда" командалык жумыс icTey дегенд1 б1лд1ред1. Бул эдю мынаны кара-стырады: окытушы мен интерн дэр!гердш тшмду ынтымактаскан карым катынас орна-та отырып, интерн- дэр1герд! оку процесше бел-сенд1 тарту аркылы топтын эр MyuieciHiH командалык жумыс yrniH кажетп касиеттерш калыптастыру, ол ез кезепнде - жауапкершипк, езара тусшютж жэне карым-катынас дагды-ларын камтамасыз етед!. Эд!стш шартына сэйкес, букш топтыц адекватты жумыс icTeyi ymiH топтыц курылу кезшде жынысы мен окыту децгеш бойынша эргурл1 курылуы ке-рек. Интерндерд1 топтарга белу кезде мугал1м Колб шкаланы к,олданады. Эр 6ip топта мумюдк бойынша рационалист - converger, эмпирик - diverger, теоретик - assimilator, практик - accommodator болу керек, ол аркылыко-мандалык жумыс жасауын, ужымдагы м!ндет-TepiH белу, езара кемек керсетш, жауапкершь лжке алу дагдыландырады. Мугал1м eKi топтыц арасындаты бзсекелестжтщ салауатты рухын колдап, озара тусшюпеушьшкке келуге жол бермейдь Интерндерге алдын ала сабак-ты етюзу методикасы ескерплед1 жэне анык-тамалык,тарды пайдалану шектелмейд!. Сабак,тыц барысында студенттер тесттерд1 жэне ситуациялык есепгерд1 шешед1, лабора-ториялык жэне аспапты зерттеулерд!ц нэтиже-лер!н талкылайды. Бул окыту тзсш интерн-дерд! командалык жумыс icTeyre уйретедь

Окытудагы тагы 6ip тшмд! здю - инте-paKTHBTi конференция болып табылады. Эдю кез келген байланыскан такырыптарды мен-

*flura-kentau(cv,mail. ru

97

1 КАЗАХСКИЙ МЕДИЦИНСКИЙ IУНИВЕРСИТЕТ НЕПРЕРЫВНОГО ОБРАЗОВАНИЯ

Вестник АГИУВ № 1, 2017

геруге тшмд1, топтарды окыту арк,ылы e3ÍH-03¡ дамыту, 03ÍHÍH бшм кузыретш жогарлату жоне жогары танымдык; дагдыларын артыру ушш тандаулы эдютердщ 6ipi болыи табылады. Интерактивт1 конференцияда шыгармашылык; жумыстарым езара уштастыра отырьш, "студент мугал1м репнде" танылады. Ол интерн-дерден шыгармашылы* жумыс пен курдел1 дайындык,ты талап етедг Ок,ытушыныц жетек-шшгчмен интсрндср бслгш 6ip такырып бой-ынша презентация дайындайды. Op6ip презентация клиникалык, жагдайга нспздслгсн 6ip кос-алк,ы так,ырыпк,а арналады, аудиторияныц сурак,гарымен, мини- дэр1с формагында журпзшедь Мшдетт1 турде презентацияда суракка жауап талкыланады. Корермендер то-бымен Kepi байланыска Tycipy ушш баянда-маларга катысты сурактар дайындалады. Ба-яндамалар, сурактар, есептер мен бейнетас-палардагы керппстердщ элсктрондык нускала-ры кафедрада сакталады жэне семинарлар отк1зуге пайдаланылады.

Рсгиондарда ic-canap ету ксзшдс интерн-дердщ практикалык дагдылары мен теорияльпс 6üiímíh багалауга "3600 багалау" aaici к,олда-нылды. Медициналык бшм беру жуйесшде практикалык ic -сапар тэж1рибса интсрндср ушш ете мацызды inciuyini сэт болып табылады. Барлык; окыту жылдарыныц шннде олар алгаш рст тсрапсвтж саладагы бе.'ймдсрдс ез бетшше жумыс ¡стеуге мумкшд1ктер1 туады, паукастарды журпзу, курациялау, медициналык, есеп журпзу, интенсив™ терапия бел1мшде жоне кабылдау бел1мшдс, функционалдык; диагностика бел1мшде, консилиумдарга катысуга жэне клиникалык, талдауды жупзуге умтылады. Практика соцында интерн ксшснд1 тскссру -TÍ3ÍMÍH кафедрага алып келед^ олардыц кыз-mctíh тек жауапты дэр1герлер гана емес, со-нымен к,атар медбикелер мен наук,астарда багалайды. Бул TCKCcpy-TÍ3¡MÍ олардыц танымдык, практикалык жэне коммуникативтж даг-дыларына сипаттама береди сонымен катар интерннщ 6úiímíh жэне дагдыларын багалайтын ец шынайы к ужат болып табылады.

Интерндер тарапынан "блиц-ойын" эдюнщ колданылуымсн ететш окыту кызыцты журедк Аталган эдш "ми шабуылы" жэне шагын топ-тардагы окыту белсещц эдктерш 6ipiicripeTÍH ¡скерлж ойынныц 6ip Typi болып табылады. Бул

эдю нак,гы кершктермен сипатталады: тез етюзшу1, ойынныц онай эр1 кызыкты болуы, барльщ топ мушелершщ мшдетп турдс к,аты-суы, команд алык; жумыс. Окытудыц непзвде индивидуальны жумыс жэне то парады к бэсс-келест1к жатыр. Жинал-ган упай саны мен сонгы нэтиже эр топ мушеспнц жагдайды тез эр! накты талдап бггуше, жэне топтыц кандай шеилмге келуше байланысты. Осы эдк езш "Наукас каушаздпз" элективт1 пэншщ "Кдгемен жумыс" так,ырыбында жак;сы керсегп. Осы ойынныц мысалында интерн терапевгер ужым-даса отырып дэр1гсрлсрл!к катсл1ктсрд1 анык-тауга уйренш, оларды дурыстауга жэне алдын алуга уйренедь Бул алынган бипмд1 практикалык ¡с журпзуде колдануга мумкшдне беред1, мысалы: станлартты емес клиникалык, жагдай ксзшдс кыска уакыт ¡шшдс дифференциальды диагностиканы етсазш, ги1сг1 емдеу жоспары мен науцаеты журпзу тактикасын тандау. Ин-терндердщ ец улкен кызыгушылыгын - анали-тикалык матрица алады, ол инновациялык фар-маттагы жобамен о»ыту эд1а болып табылады. Сарапшы ретшде аурудыц тарихымен жумыс ютегенде, интерн нозология туралы терешрек бшм алып, ез бетшше дифференци-алдык, диагноз к,ойып, жазбаларды дурыс журпзуд1 уйренш, медициналык жэне гылыми эдсбистгсрмсн ез бетшше жумыс ютеуге даг-дыланады (себеб1 к;ател1кпен жэне курдел1 аскынган клиникалык, жагдаймен жумыс 1стсйд1).

Корытынды. Интернатурада инновация-лыц технологияны колдану-теориялык бш1мд1 тсрецдстзп ныгайтуга, комуникативты дагды-ларды дамытуга, кукыкгык б!л1м алуга, топта жумыс жасаудыц мамандандырылган дагдыларын ныгайтуга, талкылауларды дэлелдеп журпзуге, ез кезкарастарын дэлслд1 медицина принциптерше нег1здеп дэлелдеуге, сонымен катар жаца 61л1м алуга мумк!нд1к бсрсд1. Интсрндср ортур.;м танымдык ойындармсн жэне ез1нд1к м1нез кулык аркылы сешмдшп мен ез1н ез1 багалауыи жогарлата алады. Инновациялык; окыту эд1с1 - дэрп~ер терапевтерд1ц б1л1м беру сапасын жогарлатады. Бул рсспубликалык денсаулык сактау уйымдастырушыларымен тэж1рибе жуз1ндс КазУМУ тулектер1мен дэлел-дснд1.

98

* flura-kentau@maH.ru

ЭДЕБИЕТТЕР

1 Артюхина А.И., Чумаков В.И. Интерактивные методы обучения в медицинском вузе. -Волгоград, 2011. - С. 5-11.

2 Шамов И.А., Гаджшв Г.Э. Деловая игра в медицинском вузе: пособие для преподавателей. - Махачкала: ИПЦ ДГМА, 2008. - С. 15-18.

3 Современные образовательные технологии: учебное пособие / под.ред. Н.В.Бордовской: 2-е изд. - М.:КНОРУС, 2011. - С. 50-56.

4 Шеметова Г.Н., Рябошапко А.И., Губанова Г.В., Красникова Н.В., Беляева Ю.Н. Профилактическая работа терапевта: формирование компетенций // Фундаментальные исследования. - 2014. - № 7-1. - С. 166-169.

АННОТАЦИЯ

В статье рассматриваются активные методы обучения в интернатуре по внутренним болезням, позволяющие формировать и закреплять у начинающих врачей теоретические знания, практические навыки, интерес к исследовательской работе. Инновационые методы направлены на компетентостно-ориентированное обучение интернов-терапевтов и, с точки зрения самих обучающихся, способствуют более глубокому усвоению изучаемого материала. Особое значение это имеет для специалистов медицинского профиля, которые в течение трудовой деятельности обязаны повышать свой профессиональный уровень в соответствии с современными технологиями и инновациями в медицине.

Ключевые слова: медицинское образование, активные методы, компетентностно-личностное обучение, интернатура.

SUMMARY

The article includes the methods of internship training in internal diseases, which forms and consolidates theoretical knowledge, practical skills and interests in making researches of interns. The innovational methods are directed to competence-oriented education of interns-therapists, and according to the students consideration those methods give deeper comprehension in absorption studying materials. This is very importante for medical specialists, who are required to improve their professional level in accordance with modern technologies and innovations.

Key words: medical education, active methods, competence-based and personal training, internship.

*flura-kentau@,mail. ru

99

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.