Научная статья на тему 'ИҚТИСОДИЙ БАРҚАРОРЛИКНИ ИФОДАЛОВЧИ КЎРСАТКИЧЛАР ТИЗИМИ ВА УЛАРНИНГ ЎЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ'

ИҚТИСОДИЙ БАРҚАРОРЛИКНИ ИФОДАЛОВЧИ КЎРСАТКИЧЛАР ТИЗИМИ ВА УЛАРНИНГ ЎЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
137
21
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
иқтисодий барқарорлик / техник – технологик даражасига кўра барқарорлик / кадрлар таркиби барқарорлиги / ишбилармонлик даражасининг барқарорлиги / молиявий ҳолатнинг мутлақ барқарорлиги / оддий барқарорлик / беқарор молиявий ҳолат. / economic stability / stability at the technical and technological level / stability of the personnel structure / stability of the business level / absolute stability of the financial situation / simple stability / unstable financial situation

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Abdullaeva Sevarakhon Khasanovna

Иқтисодий барқарорликни ифодаловчи кўрсаткичлар тизими турли туман бўлиб, уларнинг ҳар бири маҳсулот ишлаб чиқариш жараёнини ташкил этиш билан боғлиқ бўлган ташкилий-техник ва молиявий ҳолатларни эътиборга олган ҳолда корхонанинг хўжалик юритиш фаолиятига атрофлича баҳо бериш имкониятини шакллантиради. Ушбу кўрсаткичларнинг катталиги ёки ҳолати корхонанинг иш фаоллиги ва рентабеллик даражаси ҳақида хулосани беради. Замонавий шароитларда корхона иқтисодий барқарорлиги молиявий ҳолатни ифодаловчи кўрсаткичлар тизими билан баҳоланиши унинг салоҳиятини аниқ тасаввур қилиш имкониятини беради. Чунончи, ҳар қандай корхонанинг ташкилий-техник шароитларини етарли таъминланиши молиявий ресурслардан фойдаланиш даражасига бевосита боғлиқ ҳисобланади.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

A SYSTEM OF INDICATORS REFLECTING ECONOMIC STABILITY AND THEIR DISTINCTIVE FEATURES

The system of indicators representing economic stability is diverse, each of which forms the possibility of a thorough assessment of the economic activity of the enterprise, taking into account the organizational, technical and financial circumstances associated with the organization of the production process of the product. The value or condition of these indicators gives a conclusion about the level of business activity and profitability of the enterprise. In modern conditions, the assessment of the economic stability of an enterprise according to a system of indicators reflecting the financial situation makes it possible to clearly present its potential. In particular, adequate provision of organizational and technical conditions of any enterprise is directly related to the level of use of financial resources.

Текст научной работы на тему «ИҚТИСОДИЙ БАРҚАРОРЛИКНИ ИФОДАЛОВЧИ КЎРСАТКИЧЛАР ТИЗИМИ ВА УЛАРНИНГ ЎЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ»

International journal of theoretical and practical research

Scientific Journal

Year: Issue: 11 Volume: 2 2022

Published: 30.11.2022

http://alferganus.uz

Ci ta tion:

Abdullaeva, S. K.(2022). A system of indicators reflecting economic stability and their distinctive features. SJ

International journal of theoretical and practical research, 2 (11), 85-93.

Aögy^aeBa, C.X. (2022). HRTHCOAHH 6apKapop^HKHH H^oganoBHH RypcaTKHH^ap th3HMH Ba y^apHHHr y3Hra xoc xycyCHHT^apn. Nazariy va amaliy tadqiqotlar xalqaro jurnali, 2 (11), 85-93.

Doi:

https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.7390981

T. 2 №11. 2022

ISJIF 2022:5.962 QR-Article

Abdullaeva, Sevarakhon Khasanovna

PhD, Senior Lecturer, Department "Accounting and

audit",

Fergana Polytechnic Institute E-mail: sevarikabdullayeva@mail. ru

UDC 330.101

A SYSTEM OF INDICATORS REFLECTING ECONOMIC STABILITY AND

THEIR DISTINCTIVE FEATURES

Abstract. The system of indicators representing economic stability is diverse, each of which forms the possibility of a thorough assessment of the economic activity of the enterprise, taking into account the organizational, technical andfinancial circumstances associated with the organization of the production process of the product. The value or condition of these indicators gives a conclusion about the level of business activity and profitability of the enterprise. In modern conditions, the assessment of the economic stability of an enterprise according to a system of indicators reflecting the financial situation makes it possible to clearly present its potential. In particular, adequate provision of organizational and technical conditions of any enterprise is directly related to the level of use of financial resources.

Key words: economic stability, stability at the technical and technological level, stability of the personnel structure, stability of the business level, absolute stability of the financial situation, simple stability, unstable financial situation.

Абдуллаева, Севарахон Хасановна

PhD, катта уцитувчи "Бухгалтерия уисоби ва Аудит " кафедраси Фаргона политехника институти

© ®

85

T. 2 №11. 2022

ISJIF 2022:5.962

щтисодий барцарорликни ифодаловчи курсаткичлар

тизими ва уларнинг узига хос хусусиятлари

Аннотация. Ицтисодий барцарорликни ифодаловчи курсаткичлар тизими турли туман булиб, уларнинг уар бири маусулот ишлаб чицариш жараёнини ташкил этиш билан боглиц булган ташкилий-техник ва молиявий уолатларни эътиборга олган уолда корхонанинг хужалик юритиш фаолиятига атрофлича бауо бериш имкониятини шакллантиради. Ушбу курсаткичларнинг катталиги ёки уолати корхонанинг иш фаоллиги ва рентабеллик даражаси уацида хулосани беради. Замонавий шароитларда корхона ицтисодий барцарорлиги молиявий уолатни ифодаловчи курсаткичлар тизими билан бауоланиши унинг салоуиятини аниц тасаввур цилиш имкониятини беради. Чунончи, уар цандай корхонанинг ташкилий-техник шароитларини етарли таъминланиши молиявийресурслардан фойдаланиш даражасига бевосита боглиц уисобланади.

Калит сузлар: ицтисодий барцарорлик, техник - технологик даражасига кура барцарорлик, кадрлар таркиби барцарорлиги, ишбилармонлик даражасининг барцарорлиги, молиявий уолатнинг мутлац барцарорлиги, оддий барцарорлик, бецарор молиявий уолат.

Абдуллаева, Севарахон Хасановна

PhD, Старший преподавтель Кафедра «Бухгалтерский учет и аудит» Ферганский политехнический институт

СИСТЕМА ПОКАЗАТЕЛЕЙ, ОТРАЖАЮЩИХ ЭКОНОМИЧЕСКУЮ СТАБИЛЬНОСТЬ, И ИХ ОТЛИЧИТЕЛЬНЫЕ ОСОБЕННОСТИ

Аннотация. Система показателей, представляющих экономическую стабильность, разнообразна, каждый из которых формирует возможность тщательной оценки экономической деятельности предприятия с учетом организационных, технических и финансовых обстоятельств, связанных с организацией процесса производства продукта. Величина или состояние этих показателей дает заключение об уровне деловой активности и прибыльности предприятия. В современных условиях оценка экономической устойчивости предприятия по системе показателей, отражающих финансовое положение, дает возможность четко представить его потенциал. В частности, адекватное обеспечение организационно-технических условий любого предприятия напрямую связано с уровнем использования финансовых ресурсов.

Ключевые слова: экономическая стабильность, стабильность по технико -технологическому уровню, стабильность кадровой структуры, стабильность уровня бизнеса, абсолютная стабильность финансового положения, простая стабильность, нестабильное финансовое положение.

© ®

86

T. 2 №11. 2022

RESEARCH_,

ISJIF 2022:5.962

Кириш

Узбекистан 2030 йилгача булган давр ичида саноати ривожланган мамлакатларга хос булган турмуш даражаси стандартларига (хаёт даражасига) эга мамлакат даражасига чикиш вазифасини уз олдига максад килиб куйди. Белгиланган максадга эришишдаги муваффакият курсаткичларидан бири ахоли жон бошига туFри келадиган ЯИМнинг усиши хисобланади, ушбу курсаткич бугунги кунда ахолининг уртача даромади юкори булган уртача статистик мамлакат даражасига тенг булиб, 2030 йилда истеъмолчиларнинг харид паритети, халкаро доллар ва жорий нарх даражаси каби курсаткичларни эътиборга олган холда хисобланганда 10600 АКЩ долларни ташкил этиши белгиланган. Бунинг учун эса, ЯИМнинг йиллик 8 фоизга тенг булган усиш суръатини таъминлаш зарур.1

Сунги 10 йиллик макроиктисодий курсаткичларнинг жорий тахлилига кура мамлакат ялпи ички махсулотининг уртача йиллик усиш суръати 108 фоизга тенг. Ялпи ички махсулот таркибида саноат алохида уринга эга булган холда, мамлакатда иктисодий баркарорликни таъминловчи асосий драйвер хисобланади. Хусусан, озик-овкат саноати, тукимачилик саноат, машинасозлик ва метални кайта ишлаш каби саноат тармоклари ривожланишнинг асоси сифатида белгиланган. Мамлакатни ривожлантиришшнинг кейинги боскичига утиш таркибий узгаришларни ва инновацион ривожланишни талаб этади, буларни амалга ошириш билан эса Узбекистонни ривожланган мамлакатлар гурухига кириб боришига замин яратилади.

Замонавий шароитларда саноат корхоналарининг иктисодий баркарорлигини таъминлаш масаласи янада долзарб булиб колокда. Чунки унинг баркарор иктисодий фаолияти дастлаб сарфланган харажатларни коплаш ва узига макбул булган фойдага эришиш хамда ракобатчилар орасида уз мавкеини саклаб колиш шароитини яратади

Мавзуга оид адабиётларнинг та^лили

"Иктисодий баркарорлик" тушунчаси ва уни ифодаловчи курсаткичлар тизимини аниклаштириш масаласи турли иктисодчи олимлар томонидан тавсифланган. Хусусан, Бараненко С.П., Шеметов В.В ва бошка олимларнинг илмий тадкикот ишларида [4] корхона баркарорлигининг замонавий ёндашувлари шакллантирилган. Улар томонидан "баркарорлик" тушунчаси, илк бор, иктисодий тизим сифатида куриб чикилган. Хусусан, баркарорлик сохасидаги асосий натижаларни шакллантириш учун бозор мувозанати ва унга таъсир этувчи омиллар хамда мувозанатга эришиш шароити урганилган.

А. Богданов, И.Евенко, Т.Парсон, ва бошкалар умумий ташкилот назариясига асос солиш билан корхона баркарорлиги атамасининг замонавий ёндашувини шакллантиришга улкан хисса кушганлар [5]. Шунингдек, улар томонидан амалга оширилган илмий ишлар натижасига кура корхоналарнинг самарали фаолият юритиши билан баркарорлик уртасидаги боFликлик хамда молиявий ва иктисодий

1 Узбекистон Республикаси Президенти Ш.М. Мирзиёевнинг 2016-йилда мамлакатни ижтимоий-иктисодий ривожлантириш якунлари ва 2017-йилга мулжалланган иктисодий дастурнинг енг мухим устувор йуналишларига багишланган Вазирлар Махкамасининг кенгайтирилган мажлисидаги маърузаси. 2017-йил 14-январ. https://nrm.uz

87

Т. 2 №11. 2022

RESEARCH_,

ISJIF 2022:5.962

баркарорлик тушунчаларининг фарклари аниклаштирилган. Ишлаб чикариш баркарорлигини аниклаш учун асосий воситалар ва ускуналарни тавсифловчи курсаткичлардан фойдаланиш таклиф этилади. Ушбу курсаткичлар асосида асосий фондларнинг холатига бахо берилсада, лекин хужалик субъекти ишлаб чикариш потенциалининг асосий ташкил этувчиси хисобланган саноат-ишлаб чикариш ходимларининг малакаси ва тажрибасини бахолаш зарурати эътиборга олинмайди [7; 9].

Хужалик юритувчи субъектнинг иктисодий баркарорлик холатини бахолаш усулларини тахлил этиш асосида баркарорликни ифодаловчи курсаткичлар тизимини шакллантириш ва уларни гурухлаш буйича умум кабул килинган ёндашув мавжуд эмаслиги аникланди.

Тадкикот методологияси

Маколада мантикий фикрлаш, индукция ва дедукция, мантикий тахлил усулларидан фойдаланилган булиб, назарий ва методологик асосини тадкикот мавзусига оид илмий-методологик адабиётлар ташкил этади.

Ахборот базаси сифатида Узбекистан Республикаси Статистика кумитасининг маълумотларидан фойдаланилди.

Тахлил ва натижалар

Тукимачилик саноати корхоналарини ривожлантириш ва хужалик фаолиятини самарали ташкил этиш масалалари доирасида юзага келиши мумкин булган потенциал таъсирларни бахолашда бир катор иктисодий баркарорлик курсаткичларидан фойдаланиш максадга мувофик.

Техник - технологик даражасига кура баркарорлик. Ушбу баркарорлик даражаси техник-технологик даражани ифодаловчи коэффициентни (Кт.т.д.) хисоблаш оркали ифодаланади. Уз навбатида бу курсаткич яроклилик коэффициенти (Кя) ва янгиланиш коэффициентлари (Кя) йиFиндисини аниклаш билан топилади.

Техник-технологик даража коэффициенти тукимачилик корхонаси асосий фондларининг техник холатини ва техник кайта жихозлаш жадаллигини бахолаш имкониятини беради. Шундай булсада, таклиф этилаётган коэффициент факат асосий фондларнинг техник холатини бахолаш учун куллашга мулжалланган булиб, ишлаб чикариш жараёнида фойдаланилаётган технологиянинг ракобатбардошлигини бахолаш имконини бермайди [8; 10].

Кадрлар таркиби баркарорлиги. Кадрларнинг турFунлик коэффициентини (Кт) аниклаш асосида кадрлар таркиби баркарорлик курсаткичи аникланилиб, бунинг асосида мехнатга хак тулаш ва мехнат килиш учун яратилган шарт-шароитлардан коникиш даражасига бахо берилади. Аммо, фикримизча, ушбу курсаткичдан фойдаланиш ходимлар малакасининг сифатига, ушбу турдаги ресурс учун хужалик юритувчи субъектнинг ракобатбардошлигига бахо бериш имкониятини бермайди.

Ишбилармонлик даражасининг баркарорлиги бозор улушидаги узгариш, буюртмалар билан таъминланганлик ва ишлаб чикариш кувватларидан фойдаланиш даражалари кабилар билан ифодаланади. Ушбу курсаткичлар

88

Т. 2 №11. 2022

RESEARCH_,

ISJIF 2022:5.962

тизимининг айнан бир соха хужалик фаолиятини бахолаш учун мулжалланилмаганлиги хар кандай соха учун фойдалани имконини берган холда, фаолиятнинг ишбилармонлик холатини турли томондан, яъни товарлар бозорида харакатланиш, ишлаб чикариш ва махсулотларни реализация килиш жараёнларининг узлуксизлигини таъминлай олиш кобилиятининг корхонада мавжудлигини аниклаш учун шароит яратади.

Рентабеллик даражасининг баркарорлиги (Рд). Ушбу баркарорлик даражаси биринчидан, барча хужалик фаолиятининг натижавийлигини бахолаш, тукимачилик корхонасида ишлаб чикариш жараёнини турFун ошириб бориш имкониятининг мавжудлигини аниклаш учун фойдаланилса, иккинчидан эса, кенгайтирилган ишлаб чикариш учун захирани ташкил этиш шарт-шароитларининг мавжудлигини бахолашда кулланилади.

Фикримизча, иктисодий баркарорликни бахолашда молиявий тахлилдан фойдаланиш максадга мувофикдир. Замонавий шароитларда корхонанинг иктисодий баркарорлигини аниклашда молиявий тахлилга, молиявий тахлил натижаларини ифодаловчи курсаткичларга алохида урFу бериш зарур. Чунки хар кандай инвестор корхонанинг молиявий холатини ургангандан сунгина аник карор кабул килади. Шунинг учун фикримизча, иктисодий баркарорликни бахолашда молиявий тахлилдан фойдаланиш максадга мувофикдир.

Молиявий тахлил - бу корхонанинг бухгалтерия хисоботларига асосланиб унинг молиявий холатини бахолаш ва прогноз (башорат) килиш усули хамда корхона томонидан ишлаб чикарилаётган махсулотларнинг бозордаги кийматини янада ошириш максадида унинг молиявий холатини ва ушбу фаолият натижаларини тадкик этиш жараёни булиб хисобланади. Молиявий тахлил маълум бир максадга йуналтирилган булиб, ишлаб чикариш, жамFариш ва молиявий хулкдаги маълумотни ишлатиш усули сифатида эътироф этилиши мумкин [11]. Молиявий тахлил вазифаларини (функцияларини) куйидагича ифодалаш мумкин:

1-чизма. Молиявий тахлил вазифалари

89

T. 2 №11. 2022

RESEARCH_,

ISJIF 2022:5.962

Корхонанинг молиявий холатини тахлил килишнинг асосий усулларига куйидагилар киради:

- горизонтал (вактга асосланган) - хар бир хисобот моддасини олдинги давр билан таккослаш. Горизонтал тахлил бир ёки бир нечта аналитик жадвалларни тузишдан иборат булиб, унда мутлок баланс курсаткичлари нисбий усиш (пасайиш) суръатлари билан тулдирилади;

- вертикал (тузилмавий) - хар бир хисобот моддасининг умуман натижага таъсирини аниклаган холда молиявий курсаткичлар таркибини аниклаш. Бундай тахлил хар бир баланс моддасининг умумий йотиндисидаги улушини куриш имконини беради;

- тенденция тахлили - хар бир хисобот элементини бир катор олдинги даврлар билан таккослаш ва тенденцияни аниклаш, яъни курсаткичлар динамикасининг асосий тенденсиясини таъсодифий таъсирлардан ва алохида даврларнинг индивидуал хусусиятларидан бартараф этган холда аниклаш. Тренд ёрдамида курсаткичларнинг мумкин булган кийматлари шаклланади ва шу сабабли истикболли, башоратли тахлил амалга оширилади;

- коэффициентли тахлил - хисобот муносабатларини хисоблаш, курсаткичларнинг узаро муносабатларини аниклаш;

- киёсий (фазовий) тахлил - шуба корхоналар, булинмалар, цехларнинг алохида молиявий курсаткичларини тахлил килиш, шунингдек, молиявий курсаткичларни ракобатчи корхоналар курсаткичлари билан, уртача саноат ва уртача умумий иктисодий маълумотлар билан таккослаш;

- омилли тахлил - алохида омиллар (сабаблар) нинг натижавий курсаткичга таъсирини тахлил килиш. Омилли тахлил хам бевосита (тугридан тугри), яъни натижавий курсаткични унинг таркибий кисмларига булиш асосида амалга оширилиши, хам аксинча (синтез), яъни унинг алохида элементларини умумий натижавий курсаткичга бирлаштириш билан амалиётда кулланилиши мумкин.

Корхонанинг иктисодий баркарорлигини бахолашда ишончлилик, етарлилик, самарадорлик, устуворлик, ресурс хавфсизлиги каби тамойилларга асосланиш лозим.

Фикримизча, иктисодий баркарорликни молиявий тахлил асосида урганишда куйидаги асосий турт турни фарклаш зарур:

1. Молиявий холатнинг мутлак баркарорлиги уз айланма маблаFлари, киска муддатли кредитлар ва карз маблаFлари микдори захираларга булган эхтиёждан ортик булганда кузатилади хамда куйидаги формула ёрдамида хисоблаш тавсия этилади:

ЭЗ < Ма + КкК (1)

Бу ерда, ЭЗ - захирага булган эхтиёж,

Ма-уз айланма маблаFлари,

К-кК - киска муддатли кредитлар ва карз маблаFлари.

Шу билан бирга, куйидаги формулада ифодаланган шарт захираларни маблаFлар манбалари билан таъминланиш коеффициенти учун бажарилиши лозим:

Ко = (Ма + КкК) / ЭЗ > 1 (2)

90

T. 2 №11. 2022

Ко

SJIF 2022:5.962

захираларни маблаFлар манбалари билан таъминланиш

Бу ерда коеффициенти.

2. Оддий баркарорлик, унинг киймати корхонанинг туловлилик кобилиятини кафолатлайди. Ушбу курсаткични куйидаги формула ёрдамида аникланиш тавсия этилади:

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

ЭЗ = Ма + КкК, бунда Ко = (Ма + КкК) / ЭЗ = 1 (3)

Захиралар микдори киска муддатли кредитлар ва карзларни коплаш хамда уз айланма маблаFларига эга булиш имконини беради.

3. Бекарор молиявий холат, бунда корхонанинг тулов баланси бузилади, аммо вактинча буш булган маблаFлар манбаларини ташкилот айланма фаолиятига жалб этиш оркали тулов манбалари ва тулов мажбуриятлари уртасидаги узаро тенгликни тиклаш имконияти сакланиб колади [12]. Бекарор молиявий холатни куйидаги тартибда аниклаш мумкин:

ЭЗ = Ма + КкК + Мв.б, бунда Кбекарорлик = (Ма + КкК + Мв.б) / ЭЗ =1 (4) Бу ерда, Мв.б - вактинча буш булган маблаFлар манбалари

4. Жорий тулов кобилияти учдан юкори булган инкирозли молиявий холат, яъни ушбу холатга кура пул маблаFлари, киска муддатли молиявий куйилмалар ва дебиторлик карзлари корхонанинг кредиторлик карзларини хамда муддати утган карз маблаFларини копламайди. Ушбу холатни куйида ифодаланган формула асосида аниклаш мумкин:

ЭЗ > Ма + КкК + Мв.б, бунда Кинкироз = (Ма + КкК + Мв.б) / ЭЗ < 1 (5)

Бундай вазиятда тулов балансининг мувозанати иш хаки, банк кредитлари ва карз маблаFлари, таъминотчилар, солик ва й^имлар буйича муддати утган туловлар билан таъминланилиши мумкин.

Шунингдек, корхоналарнинг иктисодий баркарорлигини ифодаловчи курсаткичлар тизимига ташкилий баркарорлик курсаткичини хам киритиш максадга мувофик хисобланади [13-15]. Унинг афзаллиги улардан фойдаланиш асосида ташкилий тузилма ва унинг таркиби буйича сифатли хамда куп томонлама тавсифни шакллантирилиши билан белгиланади. Ташкилий баркарорлик тавсифлаш учун куйидаги бахолашларни амалга ошириш таклиф этилади:

а) хужалик субъектини ривожлантиришга йуналтирилган максад ва вазифаларга мавжуд ташкилий тузилманинг мослиги;

б) ташкилий маданият мавжудлиги, хусусан хусусий ташаббус, ташкилотчилик, узвий алокада фаолият курсатиш, бошкарувни куллаб-кувватлаш, мукофотлаш тизими каби параметрларнинг хужалик фаолиятида жорий этилганлиги.

Хулоса

Хулоса килш мумкинки, иктисодий баркарорлик корхонанинг нафакат иктисодий мувозанат холатини ушлаб колиши, бакли ташки жараёнлар таъсири остида хам уз ривожланишини давом эттиришини ифодалайди. Фикримизча, замонавий шароитларда корхонанинг иктисодий баркарорлигини аниклашда молиявий тахлилга, молиявий тахлил натижаларини ифодаловчи курсаткичларга

91

T. 2 №11. 2022

RESEARCH_,

ISJIF 2022:5.962

алохида урFу бериш зарур. Чунки хар кандай инвестор корхонанинг молиявий холатини ургангандан сунгина аник карор кабул килади. Иктисодий баркарорликни ифодаловчи курсаткичлар тизими турли туман булиб, уларнинг хар бири махсулот ишлаб чикариш жараёнини ташкил этиш билан боFлик булган ташкилий-техник ва молиявий холатларни эътиборга олган холда корхонанинг хужалик юритиш фаолиятига атрофлича бахо бериш имкониятини шакллантиради. Ушбу курсаткичларнинг катталиги ёки холати корхонанинг иш фаоллиги ва рентабеллик даражаси хакида хулосани беради. Лекин бизнинг фикримизча, замонавий шароитларда корхона иктисодий баркарорлиги молиявий холатни ифодаловчи курсаткичлар тизими билан бахоланиши унинг салохиятини аник тасаввур килиш имкониятини беради. Чунончи, хар кандай корхонанинг ташкилий-техник шароитларини етарли таъминланиши молиявий ресурслардан фойдаланиш даражасига бевосита боFлик хисобланади.

Фойдаланилган адабиётлар руй^ати:

1. Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги "20172021 йилларда Узбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йуналиши буйисха Хдракатлар стратегияси" ПФ-4947-сонли Фармони.

2. Узбекистон Республикаси Президентининг 2016 йил 21 декабрдаги "2017 — 2019 йилларда тукимачилик ва тикув-трикотаж саноатини янада ривожлантириш чора-тадбирлари дастури туFрисида"ги ПК-2687-сонли Карори.

3. Узбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 5 майдаги "Тукимачилик ва тикув-трикотаж саноатини куллаб-кувватлашга доир кесхиктириб булмайдиган чора-тадбирлар туFрисида"ги ПФ-5989-сонли фармони.

4. Бараненко С.П., Шеметов В.В. Стретегическая устойчивость предприятия. -М.: ЗАО Центрполиграф, 2004. - 493 с.

5. Богданов А.А Текстология. Всеобщая организационная наука. - М: Финансы, 2003. -367 с

6. Abdullayeva, S.K, Davlyatova, G.M. Тукимачилик саноати корхоналарининг иктисодий баркарорлигини инновацион ривожлантириш масалалари // Назарий ва амалий тадцицотлар халцаро журнали. Том 2. 6-8. 2022 https://cyberleninka.ru/article/n/t-imachilik-sanoati-korhonalarining-i-tisodiy-bar-arorligini-innovatsion-rivozhlantirish-masalalari

7. Абдуллаева С.Х. Тукимачилик саноати корхоналарида иктисодий баркарорликни таъминлаш масалалари // Ицтисодиёт ва таълим журнали -Тошкенит. 2021 йил №1 11-15 бетлар. http://cedr.tsue.uz/index.php/journal/article/download/57/53

8. Абдуллаева С.Х. Тукимачилик махсулотлари бозорларининг халкаро ва худудий конъюнктураси: жорий холат тахлили // Иктисодиёт ва таълим журнали -Тошкент. 2021 йил №2 96-100 бетлар. (08.00.00 №11). http://cedr.tsue.uz/index.php/journal/article/view/96

9. Абдуллаева С.Х. Issues of ensuring economic stability in the textile industries // Journal of NX - A Multidisciplinary Peer Reviewed Journal -

92

SJIF 2022:5.962

2020 December Volume 6, Issue 12. ISSN No: 2581-4230. 67-72 pages. (№ 23 Impact Factor - 7.223.) https://elibrary.ru/item.asp?id=43954484

10. Davlyatova G.M., Abdullaeva S.H. Iqtisodiyotda tarmoqlararo munosabatlarni rivojlantirish asosida to'qimachilik korxonalarining iqtisodiy barqarorligini ta'minlash // Nazariy va amaliy tadqiqotlar xalqaro jurnali - OOO «AL-FERGANUS». 2022 yil. 1829 betlar. https://cyberleninka.ru/article/n/iqtisodiyotda-tarmoqlararo-munosabatlarni-rivoilantirish-asosida-to-qimachilik-korxonalarining-iqtisodiy-barqarorligini-ta-minlash

11. Abdullaeva S. Kh. Analysis of the current state of the textile industry of Uzbekistan // International Journal on Orange Technologies - 2021. Volume 3, Issue 3. 217-222 pages. https://www.neliti.com/publications/344305/analysis-of-the-current-state-of-the-textile-industry-of-uzbekistan

12. Давлятова Г. To'qimachilik korxonalarining iqtisodiy barqaror rivojlantirish istiqbollari: https://doi.org/10.55439/ECED/vol23 iss3/a41 //Экономика и образование. - 2022. - Т. 23. - №. 3. - С. 270-274.

13. Курпаяниди, К.И. (2022). Факторы и направления развития институтов в сфере малого предпринимательства. Проблемы современной экономики, 3 (83). С.142-147.

14. Ivanovich, K. K. (2020). About some questions of classification of institutional conditions determining the structure of doing business in Uzbekistan. South Asian Journal of Marketing & Management Research, 10(5), 17-28. Doi: https://doi.org/10.5958/2249-877X.2020.00029.6

15. Mamurov D.E. Management of innovative activity of business entities in industry: monograph. - Fergana polytechnic institute. AL-FERGANUS, 2022. - 200 c.

93

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.