контрольной группы, где применяли 1%-ную тетрациклиновую глазную мазь.
Значительных индивидуальных колебаний гематологических и биохимических показателей крови у лошадей опытной и контрольной групп за период опыта мы не отмечали, все показатели находились в пределах физиологических норм. На основании этого можно сделать вывод, что своевременное применение препаратов обеспечивает асеп-тизацию патологического процесса и используемые нами препараты не оказывают патологического влияния на органы и системы организма животных.
ЛИТЕРАТУРА
1. Бизунова, М.В. Конъюнктиво-кератиты у крупного рогатого скота (этиология, патогенез, клинические признаки, лечение): автореф. дис. ...канд. вет. наук: 16.00.05 / М.В. Бизунова. Витебск, 2009. 141 с.
2. Васильев, А.В. Гематология сельскохозяйственных животных / А.В. Васильев. М.: ОГИЗ-СЕЛЬХОЗГИЗ, 1948. 439 с.
3. Гюрджан, Т.А. Окуло-окулярные реакции в остром периоде проникающих ранений глаза и факторы, влияющие на их течение: автореф. дис. . канд. мед. наук: 14.00.08 / Т.А. Гюрджан. Л., 1988. 15 с.
4. Колин, Дж. Вогель. Ветеринарная помощь лошадям / Дж. Вогель Колин; пер. с англ. З. Зарифова [и др.]. М.: АКВАРИУМ ЛТД, 2003. 368 с.
5. Лебедев, А.В. Ветеринарная офтальмология / А.В. Лебедев, В.А. Черванев, Л.П. Трояновская. М.: Колос, 2004. 200 с.
6. Медведев, М.А. Клиническая ветеринарная лабораторная диагностика: справочник для вет. врачей / М.А. Медведев. М.: ООО «Аквариум-Принт», 2008. 416 с.
7. Новикова, И. А. Комплексная лабораторная оценка иммунного статуса: учеб.-метод. пособие / И.А. Новикова, Е.С. Афанасьева, Е.И. Скребло. Витебск: ВГМУ, 2003. 40 с.
8. Equine Ophthalmology / K.C. Barnett [et al.]. Saunders, London, 2005. 139 с.
УДК 636.4.053:612.015.3:616.36-008.64
ФУНКЦЫЯНАЛЬНЫ СТАН ПЕЧАН1 У ПАРСЮЧКОУ ПАСЛЯ АДЫМАННЯ I ВЫВУЧЭННЕ МАГЧЫМАСЦ1
ПРАФ1ЛАКТЫК1 ГЕПАТАДЫСТРАФ11 З ВЫКАРЫСТАННЕМ В1ТАМ1ННАГА КАНЦЭНТРАТУ
С.У. ПЯТРОУСК1, Н.К. ХЛЕБУС УА «Вщебская ордэна «Знак Пашаны» дзяржауная акадэмiя ветэрынарнай медыцыны» г. Вщебск, Рэспублжа Беларусь, 210026
(Паступша у рэдакцыю 05.01.2011)
Уводзшы. Вытворчасць свшшы займае вядучае месца у сусветнай вытворчасщ жывёлагадоучай прадукцьи. Прадукцыя свшагадоул1 -крынща б1ялапчна паунацэнных i высокаэнергетычных элементау харчавання, акрамя таго, яна здольна захоуваць свае высокiя харчовыя якасщ пры перапрацоуцы у кансерваваныя прадукты [9].
У гэтых умовах перад ветэрынарнай службай стаiць задача па заха-ванню здароуя свiней, iх колькасцi, пошуку эфектыуных сродкау i спосабау прафiлактыкi i лячэння хвароб жывёл.
168
Хваробы стрававальнай сютэмы у парасят наносяць вытворчасщ адчувальныя эканамiчныя страты i з'яуляюцца прычынай гiбелi ма-ладняку да 25%. Сярод распаусюджаных захворванняу значнае месца займаюць такачныя пашкоджанш печанi (таксiчныя гепатыты i гепа-тозы) [1, 2, 8, 10]. Захворванш печанi таксiчнага паходжання працяка-юць, як правiла, хранiчна i субклiнiчна i асноуным сiмпгомам маюць тольш зшжэнне прадукцыйнасщ. Найбольш шырокае распаусюджванне дадзеныя хваробы маюць месца сярод парасят пасля адымання ад свiнаматак [1, 8]. Гэта абумоулена зменамi кармлення i утрымання, якасцю кармоу, знiжэннем натуральнай рэзютэнтнасщ i г.д. Пры гэтым шэраг мехашзмау развiцця пячоначнай паталогii у парасят-ад'ёмышау патрабуе дадатковага вывучэння. Таму машторынгавыя доследы функцыянальнага стану печаш у парасят пасля адымання ад свшаматак з'яуляюцца важнымi, паколькi дазваляюць вызначаць кры-тычна небяспечныя узросты для узнiкнення гепатадыстрафii i своеча-сова распрацоуваць прафшактычныя мерапрыемствы.
Мэта працы - вывучыць функцыянальны стан печаш у парасят пасля адымання ад свшаматак i вызначыць прафшактычную эфектыунасць выкарыстання канцэнтрату вiтамiнау Е i F з рапсавага алею (КВРА) у парасят-ад'ёмышау пры такачнай дыстрафii печанi
(ТДП).
Матэрыял i методыка даследаванняу. Работа выканана на 54-тысячным свшагадоучым комплексе. Бiяхiмiчныя доследы праводзшся у аддзеле клiнiчнай бiяхiмii i iмунапаталогii жывёл НД1 прыкладной ветэрынарнай медыцыны i бiятэхналогii УА «ВДАВМ» (дзяржауная акрэдытацыя № BY/11202.1.0.087).
На першым (дыягнастычным) этапе работы был сфармiраваны 3 групы парасят (па 30 жывёл у кожнай): 1-я група - парсючш ва узросце 29-30 дзён, 2-я група - парсючш ва узросце 45-47 дзён, 3-я група - парсючш перад перадачай у цэх адкорму (узрост 60 -65 дзён). Падбор парсючкоу у склад кожнай групы ажыццяулялi па прынцыпу рандамiзацыi i праводзiлi клiнiчнае даследаванне кожнага парасяцi. У 10 клшчна здаровых жывёл з кожнай групы была атрыма-на кроу для бiяхiмiчнага даследавання, у якой вызначалася утрыманне агульнага бялку (АБ), альбумшу, агульнага халестэролу (АХ), глюкозы, трыглщэрыдау (ТГ), агульнага бiлiрубiну, малочнай шслаты (МК) i кетонавых целау (КЦ), актыунасцi аспартат- i аланшамшатрансфераз (АсТ i АлТ) [3, 4]. Таксама у плазме крывi быт вызначаны агульная антыакiсляльная актыунасць крыш (ААА) i канцэнтрацыя вiтамiна Е [5].
На друпм этапе доследау была вывучана прафшактычная эфектыунасць выкарыстання канцэнтрату вгтамшау Е i F з рапсавага алею (КВРА) пры ТДП парасят-ад'ёмышау.
На участку дарошчвання свшакомплексу былi сфармiраваны 2 групы парасят з адзнакаш пастнатальнай гшатрафп (па 20 парасят у кожнай), якя утрымлiвалiся ва умовах пiгбалiя. Парасятам доследнай гру-
169
пы у склад камбiкорму уключал! КВРА, як1 атрымл!ваюць метадам фiзiчнай рафшацьп i дэзадарацыi нерафiнаванага рапсавага алею (ТУ БУ 100050710.094-2005). Масавая доля вггашну Е у канцэнтраце складае не меней за 1,8 %, а масавая доля вггамшу Б - не меней за 20,0%. Канцэнтрат дадавауся у рацыён на працягу 30 дзён, да перада-чы парасят на участак дарошчвання. Пры разлiку дозы зыходзiлi з су-тачнай патрэбнасцi парсючкоу у такафероле (20-25 мг у сутш) i фак-тычнага утрымання яго у канцэнтраце. На працягу доследау намi былi ул!чаны клшчны статус i гаспадарчыя паказчыкi парсючкоу, а таксама некаторыя б!ях1м!чныя паказчык1 крыш (па заканчэнш доследау).
Вынiкi даследаванняу i iх абмеркаванне. На участку апаросау на групе парасят--сысуноу i на участку дарошчвання свшагадоучага комплексу намi было праведзена вывучэнне клiнiка-бiяхiмiчнага стану парсючкоу розных узростау з мэтай выяулення «крытычных» перыядау, як1я характарызуюцца развiццём паталогш печанi.
Да адымання ад свшаматак адзнак1 гастраэнтэрыту вызначалiся у асобных парсючкоу з выбарк1. У парсючкоу пасля адымання yзнiкалi клшчныя праяуленш страyнiкава-кiшэчнай i пячоначнай паталогii (зн1жэнне апетыту, эксiкоз, праяулялюя бол1 з боку страушка i тонкага шшэчшку, узмацненне перыстальтык1 страyнiка i шшок, дыярэя, шэра-вата-белае альбо тшстае адценне фекалiй, павелiчэнне i высокая ад-чувальнасць печанi). Максiмальнага праяулення гэтыя з'явы дасягалi на 30-ы дзень пасля адымання. Да спецыф!чных адзнак пячоначнай паталогii адносяць жаутушнасць скуры i слiзiстых абалонак. М1ж тым нiводнае парася дадзенага амптому не мела. Гэта абумоулена фiзiялагiчнымi асабл!васцям! свiней [7].
Трэба адзначыць, што для такачнай дыстрафп печаш уласщвы адзнак! гастраэнтэрыту, што у вялiкай ступенi ускладняе дiягностыку хваробы. Пры з'яyленнi сiмптомаУ гастраэнтэрыту парася змяшчаюць у санiтарнае стойла i праводзяць апрацоуку антыбактэрыяльныш прэпаратамi, яшя у той щ iншай ступеш валодаюць гепататаксiчным дзеяннем. 1х скарыстанне вядзе да далейшага развщця дыстраф!чных змяненняу у печаш.
Ацэнка функцыянальнага стану печаш у парсючкоу пасля адымання уключала таксама правядзенне б!ях!м!чных доследау, як1я ахопл!вал! групы жывёл розных узростау з мэтай вызначэння прэмарбвднай стадын развщця гепатадыстрафи (табл. 1).
Таблща 1. Б1ях1м1чныя паказчык крыв1 парсючкоу (Х±п)
Паказчыю Парсючта
1-я група 2-я група 3-я група
1 2 3 4
АБ, г/л 52,9±3,57р1-3<0,05 51,9±2,72р3-2<0,01 61,6±3,90
Альбумш, г/л 38,2±4,32 р1-3<0,05 32,3±2,59 30,9±2,17
Альбумш/АБ, % 72,10±3,395 р1-3<0,01 62,43±5,166 р1-2-°,05 50,30±3,908 р3"2<0,01
Агульны бшрубш, мкмоль/л 7,12±0,870 6,58±2,307 6,69±0,853
АХ, ммоль/л 3,00±1,853 1,85±0,455 1,38±0,401 р3"2<0,05
Заканчэнне табл.1
1 2 3 4
ТГ, ммоль/л 0,45±0,195 0,37±0,197 0,29±0,091
Глюкоза, ммоль/л 4,54±1,013 р1"3«0'01 4,61±0,760 2,17±0,182 рз"2<0-01
МК, ммоль/л 2,26±0,72 р1"2<0-01 4,36±0,90 5,99±1,22 р1"3<0-01
КЦ, ммоль/л 80,13±9,42 р1"2<0-01 134,82±18,46 166,05±25,97 р1"2<0-01
АсТ, 1Е/л 39,81±5,084 132,12±58,574 66,73±19,153
АлТ, 1Е/л 39,52±5,429 р1"3<0-05 46,35±7,091 р1"2<0-05 49,15±19,647
Пасля адымання у крыш парсючкоу адзначалася змяншэнне утрымання альбум^ (i абсалютнае, i адноснае). Да 30-га дня пасля адымання яго канцэнтрацыя паменшылася на 23,8% у параунанш з перыядам падсмоктвання. I хоць канцэнтрацыя альбум^ адпавядала фiзiялагiчным ваганням [6], гэтыя змяненнi сведчаць пра памяншэнне сштэтычнай функцыi печаш.
У дадзеным выпадку утрыманне АХ у крыш парсючкоу знаходзшася у межах рэферэнтных велчынь [6]. Аднак дынамша змяненняу канцэнтрацыi АХ адпавядала дынашцы змяненняу канцэнтрацш альбумiну: памяншэнне у 2,17 разы пасля адымання у параунанш з пе-рыядам падсмоктвання. Гэта абумоулена як змяншэннем паступлення халестэрола з малаком свшаматак, так i з памяншэннем яго сштэзу пячоначнай тканкай.
У крывi парсючкоу пасля адымання адбывалася памяншэнне утрымання глюкозы i ТГ. I калi да 10-га дня пасля адымання узровень глюкозы нязначна павялiчыуся у параунанш з перыядам падсмоктвання, то да 60-га дня жыцця яе канцэнтрацыя паменшылася у 2,1 разы. Гiпаглiкемiя характарызуе недастатковае энергетычнае забеспячэнне працэсау сiнтэзу у арганiзме i абумоУлiваецца як памяншэннем спажы-вання кармоу (у тым лiку i пры пячоначных паталогiях), так i знгжэннем iнтэнсiунасцi рэакцый глюканэагенезу, яшя праходзяць у печанi. Нарастанне стану энергадэфщыту у арганiзме парсючкоу на фоне развщця у печанi дыстрафiчных змен выяуляецца павелiчэннем у крыш канцэнтрацый МК i КЦ. 1х узровень павялiчыуся да 60-га дня жыцця адпаведна у 2,7 i 2,1 разы.
Трэба адзначыць i прагрэсiруючае змяншэнне канцэнтрацы1 ТГ у крыш парсючкоу пасля адымання. Гэта абумоулена шзкай шгэнаунасцю жоуцевыдзялення i засваення лшдау кармоу пры такачных пашкоджан-нях печанi. Акрамя гэтага у печанi змяншаецца сiнтэз лшапратэшау, што парушае вывядзенне трыглецэрыдау i вядзе да развiцця тлушчавай дыстрафп з адначасовым памяншэннем у крыш кан^нтрацып ТГ.
Ва усе перыяды назiранняу у парсючкоу выяулялюя гшербшру-бiнемiя, а таксама гiперферментамiя (для АсТ i АлТ) [6]. Актыунасць дадзеных ферментау была мiнiмальнай у парсючкоу-сысуноу, але i у гэтым узросце перавышала верхнюю фiзiялагiчную мяжу. Найвышэй-шай адзнак1 актыунасць АсТ дасягнула праз 15 дзён пасля адымання, а да 30-га дня паменшылася у 1,9 разы. Для АлТ было характэрна павелiчэнне ва усе перыяды назiранняу. Змены утрымання бшруб^ i
актыунасщ ферментау у крыв! сведчаць пра развщцё у тканках печан цыталггычных змяненняу, як1я у далейшым спалучаюцца са зн1жэннем сштэтычнай функцын печаш. Дадзеныя змяненн характарызуюць развщцё прэмарбщнай фазы ТДП.
Вызначаныя б!ях1м!чныя зрух1 у аргашзме парсючкоу, працякат на фоне змяншэння узроуню антыаксвдантнай абароны аргашзму (табл. 2).
Агульны штэгрыруючы паказчык антыакадантнай абароны аргашзму (ААА) з узростам парсючкоу памяншауся, што у значнай ступен было абумоулена шзшм утрыманнем такаферолу.
Таблща 2. Паказчык антыаксвдантнага стану арган1зму парсючкоу (Х±°)
Групы парсючкоу ААА, л/ млхвш В1тамш Е, мкмоль/л
1-я група 0,67±0,041 6,45±0,666
2-я група 0,60±0,053 5,33±0,360
3-я група 0,57±0,064 5,25±0,807
Недастатковы узровень такаферолу з'яуляецца «пускавым» меха-шзмам, актышзуючым працэсы перак1снага ак1слення лшщау, 1 у прыватнасщ, у парэнх!ме печаш. Змяненш будовы мембран, !х разбу-рэнне вядзе да развщця дыстраф!чных змяненняу у пячоначнай ткан-цы. Узшкаючыя пашкоджанн выкл1каюць узшкненне «заганнага кола». Пакольш падчас такс1чнай дыстрафи печан парушаюцца усе функцып печаш, у тым л!ку ! жоуцеутваральная, адбываецца змяншэн-не вывядзення жоущ, што парушае засваенне тлушчарасшчапляльных втамшау (гэта значыць, ! такаферолу). У далейшым гэта вядзе да шзкай супрацьакадантнай абароны аргашзму ! да далейшага развщця дыстраф!чных змен у печаш. У гэтай сувяз! прафшактыка ТДП павшна уключаць у сябе забеспячэнне аргашзма дастатковай колькасцю натуральных антыаксвдантау, яшя знаходзяцца у даступнай, лёгказасваяль-най форме.
У працэсе прафшактычнага выкарыстання канцэнтрату вггамшау Е 1 Б з рапсавага алею у парсючкоу доследнай групы адзначалася па-мяншэнне скурнай адчувальнасщ, сухасщ скуры, нармал!завауся апе-тыт, жывёлы рабшся больш рухавым!, а праз 10 дзён пасля пачатку выкарыстання канцэнтрату шяшх клшчных змяненняу, характэрных для прэмарбвднага перыяду ТДП, не рэпстравалася. У парсючкоу кан-трольнай групы падчас агляду ! пальпацып на працягу доследау был! выяулены: цыяноз вушных ракавш (16,7%), паносы (75%), балючасць брушной сценш (50%), шзш апетыт (у розныя перыяды доследау ад 40 да 75%), а таксама павел!чэнне ! высокая адчувальнасць печан (16,7%).
У дынам!цы доследу был! вызначаны змяненш б!ях!м!чных паказчыкау крыв! у парсючкоу кантрольнай ! доследнай груп (табл. 3).
Таблща 3. Бшхппчиын паказчыК крыв1 парсючкоу па закаичэииi доследау (Х±п)
Паказчыю Кантрольная група Доследная група
АБ, г/л 60,4±4,53 61,82±4,63
Альбумш, г/л 29,1±1,99 32,4±1,74*
Альбумш/АБ, % 48,5±4,33 52,7±4,98
Агульны бшрубш, мкмоль/л 7,0±0,547 5,01±1,312*
АХ, ммоль/л 1,28±0,317 1,74±0,250
ТГ, ммоль/л 0,25±0,59 0,43±0,118*
Глюкоза, ммоль/л 4,11±0,556 5,05±0,229*
МК, ммоль/л 4,38±1,131 3,04±0,561
КЦ, ммоль/л 114,81±16,245 92,38±4,940*
АсТ, 1Е/л 17,56±3,271 18,46±3,438
АлТ, 1Е/л 29,27±3,151 20,18±4,778*
*Узровень значнасд1 крытэрыю верагоднасц1 Р<0,05 у адносшах да кантрольнай групы.
Аналiз атрыманых вышкау паказвае на значныя адрозненнi б!ях1м!чных паказчыкау крыв! яшя характарызуюць функцымнальны стан печанi у парсючкоу-ад'ёмышау. У крывi жывёл доследнай групы адзначана павелiчэнне узроуню АБ, абсалютнага i адноснага утрымання альбумшу, а таксама высок! узровень глюкозы, ТГ i АХ. Гэта сведчыць пра стымуляц^хю сштэзу рэчывау парэнх1май печанi пры устараненнi у ёй дыстрафiчных з'яу.
Высок! узровень у крыв! ТГ i глюкозы, змяншэнне кан^н^а^и КЦ i МК паказвае таксама на больш высокае энергетычнае забеспячэнне сштэтычных рэакцый, што адбываюцца у аргатзме, ! устараненне энергадэф!цыту.
У парсючкоу кантрольнай групы да моманту заканчэння доследау была вызначана гшербшрубшем!я ! гшерфермешашя для АлТ, што сведчыць пра павел!чэнне прашкнення клетачных мембран ! гепата-пратэктарнае дзеянне КВРА пры яго выкарыстанш у парсючкоу дос-леднай групы.
У вышку выкарыстання КВРА у парсючкоу доследнай групы пас-пяхова устаранялюя клшчныя ! б!ях!м!чныя адзнак1, як1я характарызуюць развщцё ТДП, што сведчыць пра яго высокую прафшактычную эфектыунасць пры гэтай хваробе. Канцэнтрат вгтамшау з'уляецца крынщай натуральных антыаксвдантау, яшя перашкаджаюць павель чэнню утварэння свабодных радыкалау, спрыяюць узнауленню «выпа-даючых» пры гепатадыстрафи функцый печаш, асабл!ва супраць-такачнай ! сштэтычнай.
Побач са змяненням! клшчнага статусу ! б!ях!м!чных паказчыкау крыв!, у парсючкоу кантрольнай ! доследнай груп был! вызначаны адрозненш у паказчыках росту як пры утрыманш у саштарных стойлах тгбал!я, так ! пры пераводзе на агульнае утрыманне (табл. 4).
Таблща 4. Гаспадарчыя маказчык марсючкоу-ад'ёмышау
Групы Захаванасць, % Валавае прыбауленне у вазе, кг Кормадш Сярэднесутачнае прыбауленне у вазе, кг
Утрыманне у м^бали
Кантрольная 83,6 2974,1 14230 0,209
Доследная 77,2 3702,6 14870 0,249
Утрыманне на участку дарошчвання
Кантрольная 82,8 12861 28020 0,459
Доследная 88 14142 28340 0,499
Пасля заканчэння выкарыстання КВРА у шгбалл участка дарош-чвання был вызначаны больш высокая роставыя паказчыш у парсючкоу доследнай групы. Аднак захаванасць была больш высокай у жывёл кантрольнай групы. Трэба адзначыць, што асноунае непра-дукцыйнае выбыццё у парсючкоу доследнай групы адбылося у першыя дш пасля пастаноуш у шгбалш у пераважнасщ з-за х1рурпчных паталогш. Прыбауленш у вазе был больш высок1м1 у парсючкоу доследнай групы (у параунанш з кантролем). Высокая штэнаунасць росту была вызначана у парсючкоу i пасля пераводу ix у агульныя стойлы на участку дарошчвання (пасля заканчэння выкарыстання канцэнтрату).
Заключэнне. Клшчныя i бiяxiмiчныя змяненнi, якiя характарызу-юць развщцё таксiчнай дыстрафii печанi, нарастаюць у парсючкоу пасля адымання i дасягаюць максiмальнага развiцця ва узросце 6065 дзён. У парсючкоу ва узросце 30-45 дзён назiраецца прэмарбвдны стан гепатадыстрафп. Развiццё ТДП у парсючкоу характарызуецца памяншэннем узроуню супрацьаксщантнай абароны арганiзму i нарас-таннем энергадэфщытнага стану. Пры выкарыстанш канцэнтрату вiтамiнау Е i F з рапсавага алею адбываецца паляпшэнне клшчнага стану, нармалiзацыя бiяxiмiчныx паказчыкау крыв^ павелiчэнне шэра-гу гаспадарчых паказчыкау у парсючкоу.
Л1ТАРАТУРА
1. Емельянов, В.В. Токсический гепатит у поросят-отъемышей: автореф. дис.. ..канд. вет. наук / В. В. Емельянов. Витебск: ВГАВМ, 2002. 22 с.
2. Кондрахин, И.П. Диагностика и терапия внутренних болезней животных / И.П. Кондрахин, В. И. Левченко. М.: Аквариум-Принт, 2005. 830 с.
3. Методы ветеринарной клинической лабораторной диагностики: справочник / под ред. И.П. Кондрахина. М.: Колос, 2004. 520 с.
4. Петровский, С.В. Рекомендации по диагностике, лечению и профилактике кетоза животных / С. В. Петровский, А. П. Курдеко. Витебск: УО «ВГАВМ», 2006. 24 с.
5. Перекисное окисление липидов, его значение в патогенезе болезней животных, пути коррекции: монография / С.С. Абрамов [и др.]. Витебск: ВГАВМ, 2007. 154 с.
6. Рекомендации по клинико-биохимическому контролю состояния здоровья свиней: утв. Главным управлением ветеринарии МСХиП РБ 24 марта 2003 г. / А. П. Курдеко [и др.]. Витебск: УО «ВГАВМ», 2003. 56 с.
7. Телепнев, В. А. Основные симптомы и синдромы болезней животных: учеб.-метод. пособие для студ. ФВМ / В. А. Телепнев. Витебск: УО «ВГАВМ», 2002. 78 с.
8. Телепнев, В. А. Синдромная диагностика токсического гепатита, его осложнений и сопутствующих заболеваний у поросят-отъемышей / В.А. Телепнев, В.В. Емельянов // Ученые записки УО «ВГАВМ». Витебск, 2002. Т. 38. Ч. 2. С. 39-40.
9. Effects of dietary vitamin E and fat supplementation on pork quality/ Q. Guo [et al.] // J. Anim. Sci. 2006. Vol. 84. № 11. Р. 3089-3099.
10. Hepatotoxicity in Guinea Pigs Following Acute Inhalation Exposure to 1,1-Dichloro-2,2,2-Trifluoroethane / G.B. Marit [et al.] // Toxicologic Pathology. 1994. Vol. 22. № 4. P. 404-414.
УДК 636.2.082
МЕХАНИЗМЫ ИММУНОПАТОГЕНЕЗА И СТРУКТУРНО-МЕТАБОЛИЧЕСКИЕ ПРОЦЕССЫ ПРИ ПАТОЛОГИИ ПИЩЕВАРИТЕЛЬНОЙ СИСТЕМЫ
У ТЕЛЯТ
В.В. МАЛАШКО, И.П. ЛИШИК, Д.В. МАЛАШКО, А.Н. ПЕТУШОК, М.С. АСАНОВА, В.Т. БОЗЕР УО «Гродненский государственный аграрный университет» г. Гродно, Республика Беларусь, 230008
(Поступила в редакцию 05.01.2011)
Введение. Научное обеспечение ветеринарной медицины Республики Беларусь является основой, которая определяет успешное проведение ветеринарных мероприятий. В настоящее время в Республике Беларусь зарегистрировано около 100 инфекционных заболеваний, которые наносят огромный экономический ущерб. Причем болезни органов дыхания и пищеварения имеют сложную этиологическую проблему [1]. В хозяйствах довольно часто диагностируются клинические и, особенно, субклинические формы болезней животных, обусловленные дефицитом витаминов, макро- и микроэлементов [2]. Требуют дальнейшего решения вопросы расшифровки этиологической структуры желудочно-кишечных и респираторных болезней крупного рогатого скота и свиней. В настоящее время среди болезней крупного рогатого скота особую актуальность имеют вирусные инфекции молодняка, инфекционное бесплодие коров [5].
Удельный вес вирусных инфекций желудочно-кишечного тракта и респираторных органов телят из всей инфекционной патологии крупного рогатого скота занимает от 95 до 98%, непроизводительное выбытие по этим причинам в отдельных хозяйствах достигает 56-78% [6].
В связи с этим при исследованиях по отработке ведения животноводства, адаптации животных к условиям содержания, кормления, получения жизнеспособного и с высокой живой массой молодняка важное значение имеет объективная и полная характеристика особенностей обменных процессов в организме телят [4].
Необходимость в исчерпывающей информации о гематологических, биохимических, иммунологических особенностях и ростовых показателях животных раннего постнатального периода вызвана потребностью в разработке принципиально новых, нетрадиционных подходов к решению вопросов повышения жизнеспособности ослабленных животных, а также об организации физиологически обоснованного кормления и содержания беременных животных. Решение данной проблемы позволит существенно повысить продуктивность животных
175