Научная статья на тему 'ФОРМИРОВАНИЕ ЧУВСТВО ГУМАНИЗМА ШКОЛЬНИКОВ'

ФОРМИРОВАНИЕ ЧУВСТВО ГУМАНИЗМА ШКОЛЬНИКОВ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
42
11
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ГУМАНИЗМ / ДРУЖБА / УЧЕНИКИ / ПРИВЫЧКИ / ВОСПИТАНИЕ / НРАВСТВЕННОСТЬ / ОБУЧЕНИЕ / КОЛЛЕКТИВ / ФОРМИРОВАНИЕ

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Набиева Мукадас

Статья охватывает задачи воспитание гуманизма среди школьников. Цель гуманистического воспитания это не только воспитать школьников в духе сознательного и творческого мышления, а так же сознательно бороться с эгоизмом и правдолюбием. Духовность гуманизма является одним и значимых задач нравственного воспитания, которое охватывает нравственные качества таджикского народа, корни которого дошли до нас и являются национальными традициями. Источником гуманизма является произведения персидско-таджикских мыслителей, таких У. Кайкавус., А. Фирдоувси., С. Шерози., А. Джами, в которых восторжествовала ось дружбы людей, охватывающей единую дружбу и человеколюбие. Однако в своем стихотворении С. Шерози пишет о выборе друзей, которых разделил их на три группы. В первую группу он относит друзей, которые словами определяют дружбу. Во вторую группу относит друзей, которые сидя за столом показывают себя человеком, но не добываясь цель, а в третью группу людей, которые для друга не жалеют свою жизнь. Такие друзья воспринимают все ради своего друга. Тема дружбы и гуманизма является главной в нравственном воспитании, в котором описывается борьба между несправедливостью и враждебностью.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

EDUCATION SENSUAL OF HUMANISM AND FRIENDSHIP THE SCHOOLCHILDREN

The article covers the tasks of educating humanism among schoolchildren. The goal of humanistic education is not only to educate schoolchildren in a spirit of conscious and creative thinking, but also to consciously fight against selfishness and liking. Spirituality of humanism is one of the important tasks of moral education, which encompasses the moral qualities of the Tajik people, whose roots have reached us and are national traditions. The source of humanism is the works of Persian-Tajik thinkers, such as W. Kaikavus, A. Firdowsi, S. Sherozi., A. Jami. in which the friendship of the people, encompassing a single friendship and humaneness, triumphed. However, in his poem S. Sherozi wrote about the choice of friends, whom he divided into three groups. In the first group, he draws friends who define friendship in words. The second group includes friends who sit at the table show themselves as a person, but not getting a goal, but in a third group of people who do not spare their lives for a friend. Such friends perceive everything for the sake of their friend. The theme of friendship and humanism is paramount in moral education, which describes the struggle between injustice and hostility.

Текст научной работы на тему «ФОРМИРОВАНИЕ ЧУВСТВО ГУМАНИЗМА ШКОЛЬНИКОВ»

ORGANIZATION OF EDUCATIONAL PROCESS BASED ON THE PEDAGOGICAL MODEL OF

TEACHING EDUCATIONAL SUBJECT "SOCIOLOGY OF PHYSICAL EDUCATION AND SPORP'

In the article, the author explores sociology of physical culture and sports, factors of the development of the reality of students' cognitive activity in relation to the subject, which is an integralpart of physical andpedagogical education, as well as social work and sports activities in cooperation with participants, results of which reflect material for assessment and self-analysis and activities of students in the field of sports and education. Also, principles on the basis of which are laid governing laws of formation of the educational aspect of students in the development of sports, educational, social and cultural activities of students in the process of studying the sociology of sports and physical education in the conditions of the Tajik Institute of Physical Education named after S. Rakhimov. He used these principles as a basis for regulating activities of professional, research, sports, educational integration of students that she will conduct in the study of the sociology ofphysical education and sports at Tajik Institute of Physical Education named after S. Rakhimov.

Keywords: cognitive, pedagogical, principle, health care, motivation, skill, teacher, coach, community, students, sport activities.

Сведения об авторе:

Давлятбоева Сарвиноз Абдумаликовна - соискатель Института развития образования им. А. Джами Академии образования Таджикистана,Тел.: (+992) 918860731, E-mail: sarvinoztj@mail/ru

About the autor:

Davletboeva Sarvinoz AbdumaHkovna - applicant in the Research Institute for Education Development named after A. Jomi of the Academy of Education of the Republic of Tajikistan, Tel.: (+992) 918860731, E-mail: sarvinoz@mail.ru

ТАРБИЯИ ИНСОНДУСТЙ ВА ДУСГИЮ РАФЩЙ ДАР ХОНАНДАГОН

Набиева М.

Донишгоуи давлатии Кулоб ба номи А. Рудаки

Дар тарбияи ахлокии хонандагон рушди хиссиёти инсондусгй ва тарбия намудани сифатхои ахлокй яке аз рукнхои чомеаи имруза ба шумор меравад. Пешвои миллат Президента Чумхурии Точикистон Эмомалй Рахмон дар яке аз баромадхояш кайд намуда буд: «Ягона пойдори мустахкаме, ки халки моро аз нобудй эмин дошт, илму фарханги воло, шеъру сухани оламгир, суннату оинхои ачдодй ва албатта заковати азалию забони шевои мо буд».[6, c.120] Мактабу оила дар хисси хонандагон адолатнокй ва некиро бедор карда, айни замон онхоро ба оштинопазирй нисбати беадолатй, тахкир, пастзании арзандагии шахс парвариш намуда, дар замири хар як хонанда акидахои мусбатро зидди бадй, нохакй чой диханд.

Рушди хиссиёти инсондустй дар тарбияи ахлокии хонандагон яке аз чойхои намоёнро ишгол менамояд. Инсондустии хакикй ба хурмату эхтиром кардан, хукуку озодй ва арзандагии одам асос меёбад. Хднуз дар замони давтатдории Форсхои кадим чавононро аз 6-солагй барои тарбия ба мактаб медоданд. Илова бар дониши он вакта, мухимтар дар мактаб, парвариши ахлок дар чойи аввал меистод.[7, c.1] Инсондустй хамчун сифати мухими ахлокии одам дар хонандагон, дар рафти фаъолияти таълим, бозй ва мехнат дар раванди муносибат кардан бо хамсинфон, рафикон дар шароити талаботхои хайрхохона ва масъулиятнокии тарафайн ва зидди манфиатпарастию худпарастй, фаъолона мубориза бурдан, бо ёрии истифодабарии методхои гуногуни тарбия ташаккул меёбад. Леонид Сергеевич Василев тарбияи ахлокию маънавиро умуман дар чомеа хамчун яроки махфй номидааст. [2, с. 1]

Яке аз масъалахои мухиме, ки ба мазмуни тарбияи ахлокии хонандагон дохил аст, ин ташаккули хиссй дустию рафикй мебошад.

Ин меъёри ахлокй дар байни мардуми точик решахои хело чукур ва кадима дошта, ба анъанаи миллй табдил ёфтааст. Мардуми точик дусту рафикии хакикиро баробари бародарй кадр мекунанд. Дар ^«Кобуснома^»-и Кайковус гуфта шудааст:

-«Хркимеро гуфтанд, ки дуст бе^тар ё бародар?

-Гуфт: агар ба шарте бародар дуст бошад» [4, c.24].

Мутаффакирони гузаштаи мо, аз чумла Абулкосими Фирдавсй дустро сармояи аз хама пуркиматтар пиндоштааст.

Гаронмоятар кист аз дустон,

К-аз овози у дил шавад бустон [1, c. 191].

Мушохидахо нишон медиханд, ки на танхо хонандагони хурдсолу наврасон, балки одамони ба камолрасида низ дар интихоби дустон ва хар як одами ба худ наздикро дуст мешуморанд. Хело хуб мешавад, ки тарбиядихандагон, омузгорон дар ин кор бо хонандагон ёрии амалй расонанд ва аз порчахои шеърии бузургон, ба монанди Саъдии Шерозй истифода баранд.

Дило ёрон се цисманд гар бидони,

Зaбoнuaндy тяж/яду yom. Ба тнй тн быдеу аз èap бщюнеш, Haeü3um кун ба ëpom ^6oM. Встекын ëpu ypnupo ба öaem op, Ба урнаш урн быдеу, иметают [5, с.5б].

Anéana, бapoи xoнaндaи xypдcoл дypycг фaxммдaнy дapк кapдaни шзмуни ин пopчax,oи шeъpй дyшвop acт. Bane мyaллими тaчpибaнoк Ba мaxopaти xyби пeдaгoгй дошта, 6o ëpии cyxaнxoи coддaю дacтpac ce нaвъ 6yдaни дусгфо Ba 6a xap яки ощо чигущ мyнocи6aт кapдaнpo 6apoи мaктa66aчax,o фaxмoю дacгpac гapдoнидa мeтaвoнaд.

cy^ai^o нишoн мeдиx,aд, ки xoнaндaгoни xypдcoл нaтaнxo дap интиxo6и дусту paфик; xaтoй sox,Mp мeкyнaнд, 6aлки мoxияти о^о низ дypycт дapк кapдa нaмeтaвoнaнд. Одaтaн дуст ё paфик; 6aъзe xaмcaлoн ё xaмcинфoнepo мeшyмopaнд, ки xaмpoxaшoн 6oзй мeкyнaнд, яган чиз nypca^ мeдиx,aнд, xa^rpox caMpyFamx мeкyнaнд, кaм6yдиaшoнpo pymym мeкyнaнд Ba raMpa. Arap дap xoнaндa чунин тacaввypoгxo дaвoм кapдaн гиpaд, ornox, дap y хиссиёти xa^M^MM дустй, paфик;й тaшaккyл ëфтaнaш дyшвop мeгapдaд.

,3ap тaшaккyлë6ии хиссиёти дустию paфикй мyнocи6aт мш^и acocMpo ишгол мeнaмoяд. Оиди зapypияти мyнocи6aт Кaйкoвyc гyфтaacт: xap ки aз дустон нaaндeшaд, дустон низ aз вaй нaaндeшaнд, пac мapдyм xaмeшa 6e^d бyвaд Ba эдун гуянд, ки дуст дacтбoздopaндaи xeш 6yвaд.

Оиди мyнocибaт 6a дустон Фмpдaвcй чунин пaнди зapypии xaëra Iyфгaacт. ки иcтифoдaи oн 6apoи шaxc xeлo caмapaбaxш ad.

Xftмoн дрстй 6o касе кун бaлaнö, Ku бoшaö ба eaxmü тую ёpмaнö [1, с. 191].

Бo ëpMM дaлeлxoю мисо^ои дacгpacy диккщ'чaлбкyнaндa xoнaндaroнpo 6oBap кyнoнмдaн лoзим ad, ки дусту paфикм чонй дap xaëx xeлo зapypиcт Ba 6o м^^ди зиёд кapдaни oнxo кушидш лoзим ad. Оиди ин мacъaлa cyxaнxoи Сaъдии Шepoзй xeлo 6a мaвкeъ гуфтв шyдaacт: Дapaxmu дрстй бuншüн, кы komu дыл ба 6op opoö, Hщoлu душмани бapкaн, kupanyu бeшyмop opoö [3, с.31].

Хoнaндaгoнpo oдaт кунонмдш лозим ad, ки 6apoи 6aprçapop кapдaни мyнacи6aгxoи дустй, пeш aз xaivia кaм6yдии якдигappo кyшoдy paвшaн и6poз дopaнд Ba ин нишoнaи дустии xa^M^H ad. Дap ин 6opa 6a xoнaндaгaн дypycт шapx дoдaни cyxaнxoи Мycлмxмдцин Сaъдии Шфозй caмapa6axш ad. Дуст m башед, ku ciü6u ëpampo, Хцмчун тнаpy баpy гряд. На ku чун шэна 6op цaфo paфma, Ба xp3op rnop My ба My гуЯд.

,3ap т^биям axHo^ 6a oн шил гapдмдaн лозим ad, ки xoнaндaroн мoxияти acacMM дустию paфикмpo дypycт Ba бoшyypoнa дapк нaмoянд. Онxo фaxмaнд, ки ^crapo xaмдигapфaxмй, 6oвapии тapaфaйн, xaмкopии мaкcaди нeк донисга, кaм6yдмю мyвaффaк;иятxoи якдигappo фaxммдaн, чизepo пмнxoн нaдoштaн, дap 6opaи якдигap мyнтaзaм Faмxopй нaмyдaн, дap xypcaндмю Faмгмнй, мyвaффaк;иягy Ra]vi6y№xoM якцигap xaмpox 6yдaн, дap дyшвapмxo 6a якцигap дacти ëpй дapoз кapдaн, paфикpo aз poxи 6aд пac гapдoнмдaн, дap xypcaндии paфик; xypcaнд Ba дap raмraниaш гамгмн 6yдaн, xacraM xyдpo aз xaivraMrap дapeF нaдoштaн Ba доимо дap ёди xaдигap 6yдaн тяшкил мeдмxaд. Ё чй т-aBpe ки Сaъдй мeгyяд: Дуст MaMMop m ku öcp неъмат занад, Лüфu ё^ю бapüдapxüнöaгü Дуст m бoшaд, ku гыpaд дастн дуст. Дap пapeшüнxpлыю àapмoнöaгü.

,3ap т^бия Ba тaшaккyли xmcom дустию paфoкaт дap xoнaндaгaн 4apaë™ тaълим мaвкeи acocMpo ишFaл мeкyнaд. Дap кигo6xoи дapcии cинфxoи ибтмдой мaвзyъxoи зиëд чой дoдa шyдaacт, ки мaзмyни ощо мaxз 6a xaмин шкад бaxшидa шyдaacт. Бa тaшaккyлë6ии xmcom дустию paфик;й дap xoнaндaгaни cинфxoи ибтмдой xopxoM 6epyнaздapcй низ ëpMM xa^e мepacaнaд. Аз ин py, дap 6aйни xoнaндaгaн cyx6aтy Xикoяxoи 6a дустию paфикй 6axшмдaшyдa иcтифoдa бypдaни миcanxo, пaндx,o aз эчoдиëти мyтaффaкиpoни точмк Ba дигap ммnлaгxo, aз эчoдиëти дaxoнии xaлк; xeлo caмapaбaxш мe6oшaд.

MebëpxoM paфтopи мaънaвй дap кonлeкгив шaкnгмpaндa 6a тaшaккyли xMCëra дустию paфoкaти мaктa66aчaxoи xypдcaл тaъcиpи мyaйян мepacaнaд. XpccMëra ëpMM 6aйнмxaмдигapй Ba эxгиpoм, ки дap m^era^M мaктa6 тaшaккyл мeë6aд, 6a мyнocибaтxoи шaxcии ^crom Ba paфщoнaи бaчaxoи xaмин синнусол гyзapoнмдa мeшaвaд. Фapкxoи xapaктepи дустии мaктa66aчaxoи xypдcaли cинфxoи гуногун мapoкoвap ad. Мyнocи6aтxoи дустии 6aйнмxaмдигapии тaлa6axoи cинфxoи 1-2 6a дapaчaи кофй ydyBop шбуд^ rnpoivixoM дустй дypycт фaxммдa нaмeшaвaнд. Бaчaxoи ин синнусол 6Mcëp Ba^ дap acocM мapoмxoи тacaдyфй Ba 6eacoc дустони xyдpo ивaз мeкyнaнд. Шaвкy xaBacM умумй, ки 6eштap бо бозй Ba гyзapoнидaни Ba^ra xoлй aлoкaмaндaнд. Асоси дустии мaктa66aчaxoи xypдcoл мe6oшaд. Мaктa66aчaxoи xypдcaл 6eштap 6a дусг^ дap acocM он 6axoxoM мycбaт ë мaнфй мeдмxaд, ки дydaш шaxcaн 6apoM y

4rnop мeкyнaд. Бaчa тanaбoтxoepo, ки дap нaзди ^cram мeгyзopaд, нa xaмeшa бa xyд ниcбaт мeдиxaд y XOлo нaмeфaxмaд, ки дустй бoяд дap acocи бapoбapxyкyкй вa вaзифaxoи бaйниxaмдигapй caxтa мemaвaд. Бинoбap ин, бaчaи ин cиннycoл мacъyлияти ниго^ дoштaн ë кaт нaмyдaни мyнocибaтxoи бaйниxaмдигapии ^crornpo бa зиммaи ^cram мeгyзopaд.

MacanaE, бaëнaги зepинpo шунидш мумкин acт: Дyгoнaи мaн Гyлaндoм дyxтapи биcëp xyб мeбomaд, 6o мaн мyбoxиca нaмeкyнaд, y дoимo бa xaмaи гaпxoи мaн poзй acт. Ba^re ки мaн ypo бa бoзй ë caMpy гашт дaъвaт мeкyнaм, xe4 гox paA нaмeкyнaд. CaMëpa бomaд, дyгoнaи xyб нaбyд. Xaмaи чизpo мувофики xoxиши xyд кapдaн мexocг, бa гапи мaн нaмeдapoмaд. Maн aкнyн 6o вaй дустй нaдopaм. Чунин бaxoи яктapaфa вa cyбeктивию эмaгcиoнanй бa дусг 6o кифoя нaбyдaни paфтopи axnoк;ии бaчa дap кoлneктив mapx

дoдa мemaвaд. Бaчaxoи ин синнусол (cинфxoи 1-2 ) aкнyн бa xaërn кonneктив дoxиn шyдa мeиcтaнд. Orxo XOлo дap acoœ xypмaти якдигap бa pox мoндaни мyнocибaтxoи xyдpo ëд нaгиpифтaaнд. Macъyлият xhc кapдaн дap нaзди paфщoн, дap кonneктив, дap orxo xoлo сусг тapaкй кapдaacт, cифaтxoи axrao^ ниmoн дoдa myдa xoлo дap зинaи ибтидои тamaккyлëбй мeбomaд.

,3ap синни нaвpacй xox^m вa тaлaбoти мyнocибaт 6o xaмcoлoн, дустону paфщoн вa 6o кonneктиви xaмcoлoн, дустону paфщoн дoxиn myдaн paвmaн ифoдa мemaвaд. Хрссиети дустй, paфoкaт дap acocи xaвacxoи умумй мapoк; вa якчоя aмan кapдaн инкиmoф мeëбaд.Taдк;икaгxo ниmoн мeдиxaнд, ки кисми здади нaвpacoн бa мaктaб 6o xarnc мсоянд, зepo мaктaб мapкaзи вaceи мyomиpaт 6o xaмcoлoн вa дустону paфщoн мe6omaд. Maфxyми paфoкaт ш мaфxими дустй дap синни нaвpacй мaзмyни нaв пaйдo мeкyнaд. Maфxyми paфoкaт вa xиccи кoлneктивизм, ягoнaгй, paфoкaт, xaмкopй anoкaи зич дopaд. Maфxyми дустй дap синни xyy^ нaвpacй фaxмиmи мaxдyдтap дошга, дoиpaи мyaйяни oдaмoнpo дap бap г^ифта бa xaвacxoи maxœ, бoвapй иж^т бa maxcи нaздик вa raMpaxo ифoдa мeëбaд. Лeкин 6о тaFЙиp ëфтaни синнусол мaзмyни дустй вa paфoкaт пypмaзмyнгap мeгapдaд. Аз ин чиxaт нaвpacoн дap ин синнусол бapoи он дустй мeкyнaнд, ки дap як пapгa мeниmинaнд, якчоя бa мaктaб мepaвaнд вa aз як мaxannaaнд вa Faйpa. 3epo ки чунин maкnи дустй бa xoнaндaгoни синни xypди мaктaбй xoc ad. Дусгии овони нaвpacй дap зaминaи xaвacxoи умумй, par6aтxoи ягош фaъoлияти якчоя бypдaн вa xypмaтy эxтиpoми якдигap, бoвapинoк якдигappo фaxмидa тaвoниcтaн, aк;идaxoи ягoнa тamaккyл мeëбaд [2, с.201] .

Бapoи дap нacли нaвpacy чaвoнoн тapбия нaмyдaни xиccиëги бanaнди инсондустй он xoлaт фoидaoвap ad, ки xap як лaxзa cифaтxoи axлoкжи дap боло нoмбapшyдa дap oнxo мycгaxкaм гapдaнд вa бa xycycиятxoи xapaктepamoн тaбдил ëбaнд. Ин дap xoлaтe имкoнпaзиp мeгapдaд, ки aгap capчamмaи зoxиp гapдидaни лaxзaxo ë cифaтxoи axm^ нa тaнxo тanaбaгxoи пaдapy мoдapoн вa кanoнcoлoн бomaнд, бanки он тanaбaгxo мaйny pa^Da^ xaвac, xEO^ë!, эътщод ми^оми кyввaxoи дoxиnии бeдopкyнaндaи paфтоpи инcoндycгиpo бapoвapдa дap a^H зaмoн мaвoди coxтмoнии он cифaтxoи coxти maxcй

xa^H^Ë мeбoшaд.

Бa мо, бa xaмa пacгy бanaндиxoи зиндaгй нигox нaкapдa вoлидaйн, мyannимoн, мypaббиxo вa

xarn oнxoe, ки бa тaълимy тapбияи нacли нaвpacy чaвoнoн мaшFyлaнд, шбояд дap py^ инсондустй, дустию paфикй вa вaтaндycтй тapбия ëфтaни ornopo дaкжкae xaм фapoмyш кyнaнд. Ин зapypaт aз он бap мсояд, ки инсондустй вa дaъвaт 6a дустию paфикй якe aз aнъaнaxoи кaдимa вa бexтapини мapдyми точик бyдa, дap pyзxoи мо омили тaвoнoии тaъмин бyдaни вaxдaт, cynxy opoмй, ocoиштaгй вa мycгaxкaмy ycEyEop гapдидaни дaвnaти мycгaък;иny чaвoнaмoн мeбoшaд. Оиna xycycaн мoдap дap xap мaвpид дap тapбияи кyдaк чойи нaмoëнpo кacб мeнaмoяд. Macanaн paвoншинocи pyc Aндpeeвa M. кaйд нaмyдaacт: «Mqoap бyдaн - yxдaдopии с^да нecт, вaй бexгapин вaзифaи мacъyлиятнoк дap дyнë acn». [10, c.2] Xaмин тaвp бой гapдидaни oлaми pyxию мaънaвии нacли нaвpacy чaвoнoн, ки лaxзaxoи xene мyxими он x^O^ инсондустй вa дустию paфикй мe6omaд, вaзифaи мyкaддacи пaдapy мoдapoн, xaмaи кanoнcoлoн, мypaбиëн вa мyannимoн мe6omaд. Бa aк;идaвy aнъaнaxoи миллй, зиндaгии maxcии xyд иcгoдaгapи ^дш вa тaълим дoдaн ин гунга apзишxo дap нacли чaвoн вaзифaи axnи чoмea мe6omaд. [2, c.9]

Бa aндemaи мо, aгap пaдapy мoдapoн, мypaбиëн, oмyзгopoн вa xaмaи дигap maxcoнe, ки бa тapбияи нacли нaвpacy чaвoнoн capy raop дopaнд, пaндy xикмaтxoи мyтaфaккиpoн, мтазмуни эчoдиëги дaxoнии xa^, aнъaнaxo, pacмy oинxo, ки дap caxифaxoи боло бaëн гapдидaaнд, дap xaмпaйвacтaгй бо тaвcияxoи пeдaгoгикaи мyocиp иcтифoдa бapaнд, дap тapбия вa тamaккyли мyнocибaтxoи xa^ro^ дустии бaйни oнxo бa мyвaффaкжятxoи кanoн ноил гaштaн мумкин acn.

AДAБИЁТ

1. Абулкосими Ф^дев® Tox^m ^ymarfíe: ^«Адиб» - 1990. Чрлди-8 - 191 c.

2. Кэушенд Н. Пcиxoлoгия и c^nax Mocквa: Boeниздaт, 1991. - 9 с

3. Лвднид Cepгeeвич BacMbeb Иcropия Bocrora. Toivi-1; (Элек. Pecypc - 31 с.

4. Mycтaфoкynoв T., HaзpyJIлoeвa M. Acocxon пжологияи синнусолй вa ne®rorïi. Кулоб -1993. -24 c.

5. Pacyrob Д. Tap6ияи инсондусги дap n^iararan ниëгaни точик. - 2006, - 31 c.

6. Pacyrob Д. Инъикоси мacъaлaxoи тaьлимy тap6ия ««^ycnoi^a»- и Kaйкoвyc. - Кулоб: «Cana», 1996. С - 24-27

7. Caъдии Шepoзй. «Гулистон». -flyma^Se: «Hamp®™^», 1962. - 56 c.

S. ■T^ax^oN Tot^m дap oинaи тaъpиx. ^ymarfíe: «Mp^m», 1997 - 120 c.

9. «Ч,овидон rap^> CXa^i^a^m^. Caйг: https://fa.wikipedia.oig/wiki/

10. 100 ceperob вocпиIaния дeтeй/ M. A^peera - С.-Пб.: OWHa'TpMaR" - 2007 - 2c.

ФОРМИРОВАНИЕ ЧУВСТВО ГУМАНИЗМА ШКОЛЬНИКОВ

Статья охватывает задачи воспитание гуманизма среди школьников. Цель гуманистического воспитания это не только воспитать школьников в духе сознательного и творческого мышления, а так же сознательно бороться с эгоизмом и правдолюбием.

Духовность гуманизма является одним и значимых задач нравственного воспитания, которое охватывает нравственные качества таджикского народа, корни которого дошли до нас и являются национальными традициями. Источником гуманизма является произведения персидско-таджикских мыслителей, таких У. Кайкавус., А. Фирдоувси., С. Шерози., А. Джами, в которых восторжествовала ось дружбы людей, охватывающей единую дружбу и человеколюбие. Однако в своем стихотворении С. Шерози пишет о выборе друзей, которых разделил их на три группы.

В первую группу он относит друзей, которые словами определяют дружбу. Во вторую группу относит друзей, которые сидя за столом показывают себя человеком, но не добываясь цель, а в третью группу людей, которые для друга не жалеют свою жизнь. Такие друзья воспринимают все ради своего друга.

Тема дружбы и гуманизма является главной в нравственном воспитании, в котором описывается борьба между несправедливостью и враждебностью.

Ключевые слова: гуманизм, дружба, ученики, привычки, воспитание, нравственность, обучение, коллектив, формирование.

EDUCATION SENSUAL OF HUMANISM AND FRIENDSHIP THE SCHOOLCHILDREN

The article covers the tasks of educating humanism among schoolchildren. The goal of humanistic education is not only to educate schoolchildren in a spirit of conscious and creative thinking, but also to consciously fight against selfishness and liking.

Spirituality of humanism is one of the important tasks of moral education, which encompasses the moral qualities of the Tajik people, whose roots have reached us and are national traditions. The source of humanism is the works of Persian-Tajik thinkers, such as W. Kaikavus, A. Firdowsi, S. Sherozi., A. Jami. in which the friendship of the people, encompassing a single friendship and humaneness, triumphed. However, in his poem S. Sherozi wrote about the choice of friends, whom he divided into three groups.

In thefirst group, he drawsfriends who definefriendship in words. The second group includesfriends who sit at the table show themselves as a person, but not getting a goal, but in a third group ofpeople who do not spare their livesfor afriend. Suchfriends perceive everythingfor the sake oftheirfriend.

The theme of friendship and humanism is paramount in moral education, which describes the struggle between injustice and hostility.

Key words: humanism, friendship, pupils, habits, education, morality, training, collective, formation.

Сведения об авторе:

Набиева Мукадас - старшей проподаватель кафедры психологии Кулябского государственного университета имени Абуабдуллох Рудаки. Адрес: Кулябский государственный университет имени Абуабдуллох Рудаки. 734065, г. Куляб, улица С Сафаров 16. тел: (+992) 987222507 E-mail: ddssr@mail.ru

About the author:

Nabieva Muqadas - of Psihology, Law and Political Science, Kulyab State University named after Abuabdulloch Rudaki. Address: Kulob State University named after Abuabdulloh Rudaki. 734065, Kulob town, streetS. Safarov 16. Phone: (+992) 987222507

ХУСУСИЯТИ КАСБЙ ОМУЗГОРЙ, МАФ^УМ ВА СОХТОРИ ОН

Амиров СД.

Донишгоуи давлатии омузгории Тоцикистон ба номи С. Айнй

Мархилаи кунунии рушди чомеаи чахонй бо равандхои ташаккули босуръати илму техника ва инноватсия тавсиф меёбад ва хамзамон инноватсия (навоварихо) харчи бештар макоми нишондихандаи рушди маданиро пайдо мекунанд. Шарти пешрафт ин омодагии шуури чамьиятй ва шахсият ба татйирот дар тамоми сохахои чомеа ва кабули нав ба сифати арзиш мебошад.

Вокеьан дар навбати худ, дидгох ба чой ва накши инсон дар чомеае, ки навоварихои илмию техникй дар холи пешрафт хастанд тагир меёбад. Аз мавкеи парадигми нави ичтимоиву фархангй шахс субъекти фаьол хисобида мешавад, ки кодир аст ба рушди ичтимой таьсир расонад, фазои нави хаёт, чахони маьнавии илм, дин, фарханг, меьёрхои ахлокй ва муайян кардани самтхои нави рушди ичтимой дошта

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.