Научная статья на тему 'ФИТНЕС ВА АЭРОБИК ГИМНАСТИКА МАШҚЛАРИ ОРҚАЛИ ТАЛАБА ЁШЛАРНИНГ ЖИСМОНИЙ РИВОЖЛАНИШТИРИШ МЕТОДИКАСИ'

ФИТНЕС ВА АЭРОБИК ГИМНАСТИКА МАШҚЛАРИ ОРҚАЛИ ТАЛАБА ЁШЛАРНИНГ ЖИСМОНИЙ РИВОЖЛАНИШТИРИШ МЕТОДИКАСИ Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

197
14
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
фитнес / аеробик машқлар / функсионал тайёргарлик / ортиқча вазн / тана / юклама / замонавий технология / жисмоний тарбия / талаба / қизлар. / fitness / aerobics / functional training / overweight / physique / load / modern technologies / physical education / female students

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — Озод Ибрагимович Хасанов

Ушбу мақолада “Фитнес ва аеробик гимнастика машқлари орқали талаба ёшларнинг жисмоний ривожлаништириш методикаси” мавзуси кенг ёритилган. Фитнес ва аеробик гимнастика машқлари орқали талаба ёшларнинг жисмоний эхтиёжларини замонавий ёндашувлар асосида тана вазнини меъёрга келтитиш, жисмоний ва функсионал тайёргарликни ошириш усуллари ёритилган

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по наукам о здоровье , автор научной работы — Озод Ибрагимович Хасанов

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

In this article, "Methods of physical development of students through fitness and aerobic gymnastics" are studied. Fitness and aerobic gymnastics discuss the physical needs of students in order to normalize body weight based on modern approaches, improve physical and functional fitness.

Текст научной работы на тему «ФИТНЕС ВА АЭРОБИК ГИМНАСТИКА МАШҚЛАРИ ОРҚАЛИ ТАЛАБА ЁШЛАРНИНГ ЖИСМОНИЙ РИВОЖЛАНИШТИРИШ МЕТОДИКАСИ»

ФИТНЕС ВА АЭРОБИК ГИМНАСТИКА МАШЦЛАРИ ОРЦАЛИ ТАЛАБА ЁШЛАРНИНГ ЖИСМОНИЙ РИВОЖЛАНИШТИРИШ

МЕТОДИКАСИ

Озод Ибрагимович Хасанов

Урганч давлат университети sharqs80@mail.ru

АННОТАТЦИЯ

Ушбу маколада "Фитнес ва аеробик гимнастика машкдари оркали талаба ёшларнинг жисмоний ривожлаништириш методикаси" мавзуси кенг ёритилган. Фитнес ва аеробик гимнастика машклари оркали талаба ёшларнинг жисмоний эхтиёжларини замонавий ёндашувлар асосида тана вазнини меъёрга келтитиш, жисмоний ва функсионал тайёргарликни ошириш усуллари ёритилган.

Калит сузлар: фитнес, аеробик машклар, функсионал тайёргарлик, ортикча вазн, тана, юклама, замонавий технология, жисмоний тарбия, талаба, кизлар.

ABSTRACT

In this article, "Methods of physical development of students through fitness and aerobic gymnastics" are studied. Fitness and aerobic gymnastics discuss the physical needs of students in order to normalize body weight based on modern approaches, improve physical and functional fitness.

Keywords: fitness, aerobics, functional training, overweight, physique, load, modern technologies, physical education, female students.

КИРИШ

Х,аёт гузаллиги, мазмуни инсон саломатлиги оркали теран идрок этилади. Жисмонан согломлик-бебахо неъмат. Соглом турмуш тарзи шакллантириш, тана ва рухиятни согломлаштиришни кундалик юмушга айлантириш - аввало, кишида жисмоний маданиятни таркиб топтириш, юксалтириш оркали амалга оширилади.

Жисмоний согломлик хам интеллектуал салохият ва маънавий етуклик каби комиллик жихатларининг таркибий, ажралмас булагидир. Халкимизнинг ижтимоий-иктисодий ва маданий тараккиётида жисмоний маданият ва спорт сохаси энг

April, 2022

620

мухим урин эгаллайди. Жисмоний маданият ва спорт ижтимоий соха сифатида инсонларни жисмонан, маънан ва рухан етук, комил шахс этиб тарбияласа, иктисодий жихатдан эса ишлаб чикарувчи субъектлар, яъни инсонларни саломатликларини хамда юкори иш кобилиятларини тиклаш ва мустахкамлаш оркали мамлакатимизнинг ишлаб чикаришини хамда иктисодиётини ривожланишига уз хиссасини кушади. Бизга тарихдан маълумки, жисмоний тарбия ва спорт сохаси хар бир жамиятда шу жамиятнинг мафкурасига хизмат килади хамда шу жамиятнинг мафкураси таъсири остида ривожланиб боради. Давлатимиз томонидан мустакилликнинг дастлабки кунларидан баркамол авлод тарбиясининг асосий омили сифатида жисмоний тарбия ва спорт сохасига катта эътибор берилди ва давлат сиёсатининг устивор йуналишларининг бирига айланиб, бугунги кунда хам давлатимиз томонидан улкан ислохатлар олиб борилмокда.

Шунинг учун хам, бугун инсон хаётида, жамиятда соглом турмуш тарзини шакллантириш, жисмоний маданиятни юксалтириш, болалар спорти, хотин-кизлар спорти ва оммавий спортни ривожлантириш ва таргиб килиш, спортнинг хар бир шахс ижтимоий хаёти, хар бир оилага кириб боришини таъминлаш йуналишида чикарилган Президент фармонлари, Вазирлар Махкамасининг карорлари, мутасадди вазирликлар курсатмалари ижросини таъминлаш йуналишида юртимизда кенг куламли ишлар амалга оширилмокда, конун, фармон ва карорлар кабул килиниб, ижроси таъминланмокда.

Республикамизда олий таълим тизимини модернизация килиш янги сиёсий ва ижтимоий-иктисодий шароитларда амалга оширилмокда ва унинг олдига ракобатбардош, жисмонан ва маънан етук, кенг доирадаги интеллектуал салохиятга ва юкори ишчанлик кобилиятига эга малакали кадрларни тайёрлаш вазифасини куймокда. Шу билан бирга, олий таълим муассасаларида жисмоний тарбияга ажратилган соатларнинг мунтазам камайиб бориши кузатилмокда, вахоланки жисмоний тарбия дарслари купчилик талабалар учун харакат фаоллигини саклаб колишнинг ягона йулидир. Ундан ташкари, олий таълим муассасаларида жисмоний тарбия буйича машгулотларнинг ягона услубияти йук, талаба-ёшларнинг жисмоний ривожланиш даражаси ва саломатлигида огишлари булган узига хос хусусиятлари инобатга олинмаган. Жисмоний тарбия воситалари ёрдамида талаба-ёшлар организмининг ички захираси даражасини анча ошириш, саломатлигида учрайдиган турли узгаришларни олдини олиш ёки ривожланиш суръатини камайтириш масалалари долзарб муаммолардан бири хисобланади.

April, 2022

621

Узбекистон Республикасининг 2020 йил 30 октябрдаги ПФ-6099-сон «Соглом турмуш тарзини хаётга кенг тадбик этиш ва оммавий спортни янада ривожлантириш чора-тадбирлари тугрисида»ги фармони, 2017 йил 3 июндаги П^-3031-сон "Жисмоний тарбия ва оммавий спортни янада ривожлантириш чора-тадбирлари тугрисида"ги карори хамда мазкур сохага тегишли бошка меъёрий-хукукий хужжатларда белгиланган вазифаларни амалга оширишга ушбу диссертация тадкикоти муайян даражада хизмат килади.

АДАБИЁТЛАР ТАХДИЛИ ВА МЕТОДОЛОГИЯ

Олий таълим муассасаларида жисмоний тарбиянинг энг мухим вазифаларидан бири Р.Г.Узянбаева, Ю.М.Юров, О.А.Мельникова, О.А.Козлова, С.Г.Оболочков, И.Н.Юрченя, Н.А.Барташевич, Н.А.Саркисова, В.А.Абаев, Т.В.Барышникова, Е.Ю.Кизиляеваларнинг фикрича, саломатлигида огишлари булган талабалар билан ишлаш хисобланади, бундай талабалар контингенти уртача 5% дан 20%гача атрофида. Е.Н.Максимова, Е.К.Гильфанова, М.Ассекретов, О.Н.Кривощекова, С.Е.Бабинов, Т.И.Крылов, С.Н.Якименко, И.Н.Григорьеваларнинг маълумотларига кура, олий таълим муассасалари битирувчиларини 42% да сурункали касалликлар, 50% да морфофункционал патология учрайди. В.К.Спирин, Л.А.Семенов, С.П.Миронова, Д.А.Беляеваларнинг маълумотларига асосан талабаларнинг саломатлигидаги огишлар, нозологик тузилишига кура, аксарият таълим муассасаларида куйидагича таксимланган: таянч-харакат аппарати касалликлари 34%, юрак-кон томир тизими касалликлари 22%, куриш аъзолари касалликлари 12%. В.А.Лаптев (2003), Панков ва бошкалар томонидан нафакат жисмоний тайёргарлик даражасининг пасайиши, балки саломатлик холатига кура махсус тиббий гурухга тааллукли булган талабалар сони ошганлиги аникланган.

Т.С.Усманходжаев, И.А.Кошбахтиев., Р.И.Нуримов, И.В.Бабичева, О.Л.Эрдонов каби олимлар томонидан талаба-ёшларнинг саломатлигига салбий таъсир килувчи куйидаги омиллар аникланган: укув машгулотлари ва дам олиш учун вактнинг ноокилона таксимланиши, тикланиш учун дам олишдан самарасиз фойдаланиш, пассив дам олиш шаклларининг куп кулланилиши, зарарли одатларга берилиш, хонада мунтазам узок вакт булиш окибатида кислород етишмаслиги (гипоксия). Булар талаба ёшларни асабийлашган холатга, эмоционал ва психик зурикишига ва нохуш, баъзан эса,саломатлигида мукаррар нуксонларнинг пайдо булишига олиб келади.

April, 2022

622

Саломатлик холатида аникланган хусусиятларни инобатга олган холда, талабалар орасида соглом турмуш тарзи тамойилларига амал килишни таргиб этиш узини оклайди ва илмий асосланган хисобланади.Вазифа шундан иборатки, хар бир инсонга саломатлик холати ва ёшга хос хусусиятларига мос келадиган жисмоний машклар мажмуи, айникса, согломлаштирувчи гимнастика турлари тавсия килиниши зарур. Шу сабабдан Ю.В.Менхен, А.В.Менхенлар олий мактабнинг вазифаси назарий билимлар, касбий куникма ва малакаларни шакллантириш билан биргаликда талабалар саломатлигини саклаш ва мустахкамлашдан иборат, деб хисоблашади. Таъкидлаш жоизки, талаба-ёшлар жисмоний тарбияни касалликларни олдини олиш, жисмоний ишчанлик холатини, жисмоний тайёргарлик даражасини саклаш ва мустахкамлаш, "мослашувчанлик узагини" хосил килишдаги, ташки мухитнинг нокулай омиллари таъсирига нисбатан юкори мослашувчанлик имкониятларини таъминлашдаги ахамиятини тулик англаб етишмайди.

НАТИЖАЛАР

Талаба-ёшларнинг "Фитнес ва аэробик гимнастика машклари оркали талаба ёшларнинг жисмоний ривожлаништириш методикаси" ритмик гимнастика, жумладан, классик аэробика ва фитнес-аэробика буйича хар хил жадалликдаги дастурларни ортикча вазнга эга булган талаба кизларнинг тана тузилиши, жисмоний ишчанлик кобилияти ва функционал холати курсаткичларига таъсири урганилди.

Согломлаштирувчи аэробика буйича жисмоний машкларнинг узок вакт ва мунтазам таъсири тажриба гурухи кизларида хамда назорат гурухи кизлари организмининг функционал холатини яхшилашга имкон берди. ТГ да Ю^С курсаткичи тажриба бошида минутига 83,5±1,1 зарбани ташкил килган булса, тажриба охирида 76,7±0,91 зарбага тенг булди. Назорат гурухида хам ЮК^С нинг минутига 83,1±1,77 зарбадан минутига 78,2±1,74 зарбагача камайиши кузатилди. УТС курсаткичининг ижобий ишончли усиш динамикаси аникланди, бу классик аэробика билан шугулланувчи кизлар гурухида нафас олиш тизими иши яхшиланганлигидан далолат беради. Тажриба гурухида УТС нинг дастлабки даражаси 2232,3±1,9 мл ни ташкил килди, тажрибадан кейин эса УТС киймати 2575,0±1,5 гача етди (р<0,001). Назорат гурухида хам УТС киймати 2206,0±1,4 дан 2455,0±1,3 мл гача ошди.

КМУ курсаткичи НГ учун тажриба бошида 18,85±1,2 мл/мин/кг ни ташкил этди, классик аэробика

April, 2022

623

машгулотларидан сунг ушбу курсаткич кийматлари 20,67±0,46, мл/мин/кг гача ортди, ТГ эса КМУ кийматлари 18,89±0,66 мл/мин/кг дан 21,52±1,1 мл/мин/кг гача кутарилди, бу ортикча вазнга эга кизларнинг аэроб имкониятлари ошганлигидан далолат беради.

Агар тажриба бошида ТГ да ГСТИ буйича жисмоний ишчанлик кобилияти курсаткичлари паст булган булса, утказилган согломлаштирувчи аэробикадан кейин НГ кизларида ишчанлик кобилияти 50,7±1,4 дан 58,7±1,7 гача, ТГ да эса 50,9±1,6 дан 60,4±1,8 гача ошди, бу ушбу кизлар контингенти учун ижобий силжиш хисобланади.

Олинган жисмоний ишчанлик кобилияти курсаткичлари динамометрия маълумотлари билан хам тасдикланади. Улар хам унг, хам чап кул панжа кучининг ошганлигидан далолат беради. Чап кул панжа кучи НГ да 1,2 кг га, ТГ да эса 1,8 кг ортди. Эътироф этиш лозимки, гавда кучи курсаткичлари буйича хам натижалар ТГ да НГ га нисбатан юкорирок. Гавда кучи киймати усиши 3,49 кг ни ташкил килди, яъни ТГ да дастлабки курсаткичлар 38,6±1,21 дан 42,09±1,07 гача етди, НГ да эса усиш 2,4 кг ни ташкил килди. Утказилган хисоб-китобларнинг курсатишича, ТГ да гавда кучи 14,02% га усди, НГ да эса усиш 11,2% ни ташкил килди. Эхтимол ТГ да куч сифатларининг усиши мушак тукимасининг ривожланиши билан богликдир. Бу иккала текширилувчи кизлар гурухларида хам кайд килинди. Шунингдек, ТГ да эгилувчанлик курсаткичининг ишончли ошганлиги аникланди: тажриба бошида тик турган холатдан пастга эгилишда курсаткич 9,3±0,7 см ни ташкил килган булса, тажриба охирида унинг киймати 13,6±0,9 см га етди, эгилувчанлик сифатининг усиши 4,3 см ни ташкил килди.

Тажриба гурухида купрок куч сифатларининг усиши кузатилди, бу нафакат гавда кучи хамда кул панжалари динамометрияси курсаткичлари оркали тасдикланади, балки тана мушак таркибининг ошиши билан хам тасдикланади: тажриба гурухида усиш 1,01 кг га тенг булган булса, назорат гурухида 0,6 кг тенг. Жисмоний ишчанлик кобилиятини таъминловчи интегратив тизим хисобланган кардиореспиратор тизим курсаткичларини куллаб туриши учун куйидаги мухим жихатни эътироф этиш зарур: АБ курсаткичлари хам классик аэробика, хам фитнес-аэробика машгулотлари вактида машгулот юкламаларига тугридан-тугри боглик холда ошиб борди. Машгулот вактида юракнинг кон хайдаши ошиши ДБ га караганда купрок СБ га таъсир курсатди.

Машгулот вактида ишлаётган мушак томирларнинг

April, 2022

624

дархол кенгайиши содир булади, хар кандай иш бошида эса бутун киска муддатли иш давомида тери томирларининг кенгайиши кузатилади. Бу шуни англатадики, вакт бирлиги ичида артериялардан кенгайган мушак (ва тери) артериялари хамда капиллярларига тинч холатдагидан кура купрок кон хайдалади. Бирок жисмоний юкламалар СБ (систолик босим) ва ДБ (диастолик босим) реакциялари тажриба гурухи кизларида назорат гурухи кизлариникига нисбатан кучлирок ифодаланди. Демак, ТГ кизларида юрак-кон томир тизимининг (ЮТТ)жисмоний юкламага булган мослашиш имкониятлари НГ га нисбатан юкорирок, бу ДБ кийматининг пасайишида намоён булди. Машгулот юкламаси вактида ПБ нинг узгариши аникланди.

Натижада талаба ёшларнинг саломатлик курсаткичларида гимнастика воситалари оркали боскичма-боскич узлаштириш учун замин яратилган ва талаба-ёшларнинг жисмоний ривожланиш, функционал холати 16-18% яхшиланган;

фитнес аэробика машгулотларни мазмуни ва хусусиятлари организмни толикиш ва кайта тикланиш вактини узгариши хисобига оптималлаштирилиб, Натижада талаба-ёшларнинг жисмоний ривожланиш даражасини аниклаш самарадорлиги 14% ошган;

талаба-ёшларнинг жисмоний ривожланиш ва саломатлик даражасини акс эттирувчи курсаткичлар асосида экспресс бахолашнинг янги шкаласи ёрдамида тезкор ахборот олиш имконияти буйича Урганч давлат университети тарих факультетида тахсил олувчи талаба ёшларни жисмоний ривожлантириш ва согломлаштириш дастурига киритилган. Натижада талаба-кизлар кулларининг мушак кучи 7,7%га ошган;

талаба-ёшларнинг фитнес аэробика машгулотларини утказиш ва уни ташкил этишда жисмоний ривожланиш ва саломатлик даражасини яхшилаш асосида Натижада тадкикот гурухларидаги талаба-кизларда тана вазн индекси камайиши (6.18%), куч сифатларини 14.02%, тезлик-куч сифатини 11.4% га, эгилувчанлик сифатини 4.1% га усиши кузатилган.

ХУЛОСАЛАР

1. Илмий-услубий адабиётлар ва нашрий ишларни тахлил килиш, уларни аксарияти талабаларнинг соглом турмуш тарзи асосларига багишланганлигини, спортга ихтисослашмаган олий таълим муассасаларида тахсил олувчи талабаларнинг саломатлик холатини максадли мониторинг килишга йуналтирилган тадкикотлар деярли

April, 2022

625

йуклигини курсатди. Хрзирги вактда, талаба-ёшларнинг саломатлик холатини умумий жисмоний ривожланиш мезонлари билан боглик холда мажмуавий бахолашга каратилган тадкикотлар мавжуд эмас.

Университетида тахсил олувчи талабаларнинг жисмоний тарбияга жалб килинганлиги ва унга муносабатини яхшилаш зарурати мавжудлиги аникланди.

3. Морфологик ва функционал тавсифларни инобатга олган холда индексларни хисоблаш усулидан фойдаланиш оркали талабаларнинг соматик саломатлиги даражаси аникланди. Урганч Давлат Университети Табиий фанлар факультети талабаларида паст ва уртадан паст даражадаги саломатлик холат 60% кизларда, урта, уртадан юкори ва юкори даражалар 40.0% кизларда аникланди. Урганч Давлат Университети Математика факультетида тахсил олувчи талаба кизларда салбий курсаткичларга эга саломатлик холати даражаси 54.0% ни, саломатлик холатида баркарор ижобий узгаришлар булганлар 46%ни ташкил килди. Урганч Давлат Университети Табиий фанлар факультети талаба кизларининг 36.3% да салбий холатлар, 63.7% да ижобий холатлар билан ифодаланган саломатлик даражаси кузатилди. Урганч Давлат Университети тарих факультети кизларининг 53.0% да уртадан паст даражадаги, 33.3% да урта, 13.7% да юкори даражадаги саломатлик холати аникланди.

4. Жисмоний тайёргарлик курсаткичлари буйича Урганч Давлат Университети талабаларида Мартини синови утказилганда кизларда 42.0% ноадекват реакция аникланди, бу Ю^Ч ва АБ курсаткичларининг ошишида хамда организмни кеч (5 минутдан купрок вакт ичида) тикланишида намоён булди. Бу холат юрак-кон томир тизимининг ушбу юкламани бажаришга булган мослашувчанлик имкониятлари паст эканлигидан далолат беради. Жисмоний ишчанлик кобилиятини янада ишончли бахолаш учун Гарвард степ-тести буйича синовдан утказилган кизларда ГСТИ киймати меъёрга нисбатан паст (44,7±0,36) курсаткичлар аникланди, бу ишчанлик кобилиятининг паст даражада эканлигидан далолат беради.

5. ^изларнинг жисмоний ривожланиш даражасини бахолаш шкаласи ишлаб чикилди. Унга асосан 4 та жисмоний сифат ва 2 та физиологик курсаткич - жисмоний ишчанлик ва организмни тикланишини намоён этадиган Гарвард степ тести ва Мартине синови танланди. Х,ар бир

тестга оид улчов бирликлари ва уларни бахолаш

2. Утказилган анкета-суров натижаларига кура Урганч Давлат

курсаткичлари жисмоний ривожланиш "аъло", "яхши" ва

April, 2022

"коникарли" бахоланган талаба ёшлар учун алохида ишлаб чикилди ва мураббийлар томонидан укув жараёнида нозологик холати жихатидан бир хил булган талаба кизларни комплектация килишда кулланилиши максадга мувофик.

6. Турт ой давом этган тажрибадан сунг, ортикча вазнга эга иккала гурух кизларида вазннинг камайиши кузатилди. Классик аэробика билан шугулланган НГ кизларида тана вазнининг камайиши 4.35 кг.ни, фитнес-аэробика билан шугулланган ТГ кизларида 3.46 кг.ни ташкил килди (p<0.05), бу НГ курсаткичларидан паст. Назорат ва тажриба гурухлари кизларида тана массасининг таркибий кисмлари нисбатларида фарклар аникланди. Классик аэробика билан шугулланган НГ кизларида тана ёг таркибининг камайиши 3.67 кг ни, фитнес-аэробика билан шугулланган ТГ кизларида 3.23 кг ни ташкил этди, иккала гурухда хам ишончлилик даражаси бир хил - р<0.01. Бирок мушак таркибининг микдорида узгаришлар хар хил булди. Мушак массасининг усиши НГ да 0.6 кг ни, ТГ да эса 1.09 кг ни (р<0.05) ташкил этди.

7. Жисмоний ривожланиш даражаси буйича тажриба гурухида купрок куч ва тезлик-куч сифатларининг усиши аникланди: гавда кучининг юкори кийматлари (усиш 14.02% ни ташкил килди, НГ да эса - 12.2%), шунингдек, кул панжа кучи курсаткичларида аникланди, бу назорат гурухи мушак таркибининг (1.09 кг га) ошиши натижасидир. Турган жойидан узунликка сакраш тестида курсаткичларнинг усиши ТГ да 11.4% ни, НГ да 9.3% ни ташкил килди. Иккала гурухда эгилувчанлик курсаткичининг ишончли усиши аникланди: ТГда усиш 4.1 см.ни, НГда эса - 4.3 см.ни ташкил этди. Согломлаштирувчи аэробика турларининг кулланилиши натижасида жисмоний ишчанлик кобилияти НГ кизларида 50.7±1.4 дан 58,7±1,7 гача, ТГ кизларида эса 50,9±1,6 дан 60.4±1,8 гача ошди, бу тажриба гурухи кизларида жисмоний тайёргарлик юкори даражада ошганлигидан далолат беради.

Талаба ёшларнинг саломатлик холати буйича олинган натижалар харакат фаоллигини етишмаслигини курсатади ва бу саломатлик холатида турли огишларни пайдо булишига сабаб булади. Бундай холатни бартараф килиш максадида барча олий таълим муассасаларида жисмоний тарбия кафедраларини кайта тиклаш, жисмоний тарбия буйича соатлар хажмини хафтасига 6 соатгача купайтириш ва укув режа жадвалига киритиш, мустакил таълимни самарали ташкил килиш максадга мувофик.

April, 2022

REFERENCES

1. Узбекистан Республикаси Президенти Ш.Мирзиёевнинг "Жисмоний тарбия ва спорт сохдсини ривожлантириш масаларига багишланган йигилишда" ги нут;и, 2018 йил 21 сентябрь, "Хал; сузи газетаси", 1-2 бет.

2. Узянбаева Р.Г. Комплексный подход к формированию культуры здоровья студентов //Теория и практ. физ. культ., 2007, №5, с. 49-51.

3. Юров Ю.М. - Кластерно - модульный подход в физическом воспитании студентов с ослабленным здоровьем. / Учебно - методическое пособие по физической культуре. Тамбов, 2008, стр. 3-10, стр.66.

4. Мельникова О.А. - Дифференцированный подход в физическом воспитании студентов специальной медицинской группы с дисплазией соединительной ткани. // Теор. и практ.физ.культуры, № 2, 2009, стр.

5. Козлова О.А. - Дифференцированная методика физического воспитания студенток с учетом их нозологии и психофизического состояния. // Теория и практика физической культуры, № 9, 2010, стр. 69.

6. Оболочков С.Г. Программно-методическое обеспечение занятий с девушками специальной медицинской группы на младших курсах педагогического вуза. //Теория и практ.физ.культуры,2010,№2,48 с.

7. Юрченя И.Н., Барташевич О.Н., Саркисова Н.А. В.А.Абаев, Т.В.Барышникова, Е.Ю.Кизиляева Оценка состояния здоровья студенческой молодёжи,обучающейся в неспортивных вузах.// Сб. материалов Всероссийской научно-практической конференции с межд.участием, Инновационные технологии в системе спортивной подготовки, массовой физической культуры и спорта,-17-18 октября 2019г. С-Петербург.,стр.221-223.

8. Максимова Е.Н.Индивидуальный ориентированный подход к физкультурному образованию студентов специальной медицинской группы аграрного вуза. / Диссертация кандидата педагогических наук Смоленск, 2006.,181с.

9. Гильфанова Е.К., Аглеев В.Ф.Применение фитнес-йоги в физическом воспитании студентов специальных медицинских групп в педагогическом вузе //Теория и практика физической культуры, 2009.-№8.-с.-18.

10.Ассекретова М. А. Инновации в системе физической культуры /В сб. Физическое развитие студентов в современном мире Материалы межд. Научно-практической конференции, с-Петербург, 2019, с. 359-361.

11.Кривощекова О.Н., Бебинов С.Е., КрыловаТ.И., Якименко С.Н.,-Динамика физического развития и заболеваемости

April, 2022

628

обучающихся вуза, /О.Н. Кривощекова,// Ученые записки университета имени П.Ф.Лестгафта.-2018.- №10 с. 145-147.

12. Якименко С.Н. - Дифференцированный подход к использованию физических средств восстановления. //Теория и практика физической культуры, 2005, №10, с. 46-48.

13. Григорьева И.Н. Распространение Вич-инфекции как следствие падения нравственных ценностей.//материалы межд. научно-практической конференции 11-12 апреля 2019 г. С-петербург.,с. 190-193.

April, 2022

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.