Научная статья на тему 'Ерлі-зайыптылардың бірлесіп жазатын өсиетінің құқықтық табиғаты'

Ерлі-зайыптылардың бірлесіп жазатын өсиетінің құқықтық табиғаты Текст научной статьи по специальности «Право»

CC BY
170
28
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ЕРЛі-ЗАЙЫПТЫЛАРДЫң БіРЛЕСіП ЖАЗАТЫН өСИЕТі / ОРТАқ БіРЛЕСКЕН МЕНШіК / МұРАГЕРЛіК құқЫқ / өСИЕТ БОЙЫНША МұРАГЕРЛіК / ЛАЙЫқСЫЗ МұРАГЕРЛЕР / МіН-ДЕТТі үЛЕСКЕ құқЫғЫ БАР МұРАГЕРЛЕР / КәМЕЛЕТКЕ ТОЛМАғАН ЖәНЕ ЕңБЕККЕ ЖАРАМСЫЗ БАЛАЛАР / МұРА қАЛДЫРУШЫНЫң ЕңБЕККЕ ЖАРАМСЫЗ АТА-АНАСЫ
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «Ерлі-зайыптылардың бірлесіп жазатын өсиетінің құқықтық табиғаты»

УДК 347.67

ЕРЛ1-ЗАЙЫПТЫЛАРДЫЦ Б1РЛЕС1П ЖАЗАТЫН ЭСИЕТШЩ Б;¥ЦЬЩТЬЩ ТАБИГАТЫ

¥лбала Ерзатцызы Кудиярова

«M.S. Narikbaev atyndagy KAZGUU Universiteti» АК, Жеке цуцыц департаментШц доцентг, з.г.к., Астана ц., Казацстан Республикасы; e-mail: y_kudiyarova@kazguu.kz

Tyuih свздер: ерлг-зайыптылардыц бгрлест жазатын всиетг, ортац бгрлескен меншж, мурагерлж цуцыц, всиет бойынша мурагерлж, лайыцсыз мурагерлер, мш-детт1 Yлеске цуцыгы бар мурагерлер, кэмелетке толмаган жэне ецбекке жарамсыз балалар, мура цалдырушыныц ецбекке жарамсыз ата-анасы.

Аннотация. Бул мацалада Казацстан Республикасыныц цуцыцтыц цатынасына жат, шет елдгк цолданыстагы ерлг-зайыптылардыц бгрлест жазатынвсиет ере-жесшщ цуцыцтыц табигаты мен зацнамалыцреттелуше талдау жасалган.Казгргг тацда, взге мемлекеттердщ тэжгрибесше уцтсек, всиеттг тек тулганыц взг емес, всиеттг бгрлест те жазатын жагдайлар царастырылган. Нацты айтсац, «ерлг-за-йыптылардыц бгрлест жазатын всиетг».

Эсиет —бгржацты мэмше, ягни бгр тараптыц еркш бглдгруг. Осы тургыда Эси-етт1 нотариалды куэландырган тулга цайтыс болганнан кейш, всиет цалдырушыныц цалдырган всиетг, жэне всиет бойынша мурагерлердщ цуцыцтарын тугызады. Ал ерлг-зайыптылардыц бгрлест жазатын всиетшде некеде турган, ягни некелерш мемлекеттгк тгркеуде зацдастырган тулгалар, взара келгсе отырып, вздершщ ортац меншгктергн жэне ерл1-зайыптылардыц эрцайсысыныц меншшндегг мYлiк-тердг бiрлесе отырып всиет жазады. Егер ерл^зайыптылар тiрi кезшде некелерш тоцтатса, не сотшешiмi неггзшде некелерi жарамсыз деп танылса, ерл^зайып-тылардыц бiрлесiп жазатын всиетi кушш жоятын мэн-жайлар царастырылган. Сондай-ац, егер ерлизайыптылардыц бiрi цайтыс болган жагдайда, бiрлесiп жазган всиеттi взгертуге цуцыгы бар, егер де артында цалган всиет цалдырушыныц бiрi взшщ жеке менштне цатысты взгерте алады . Эсиет-всиет цалдырушыныц взше тиесiлi мYлiктi юмге, цандай Yлесте беру туралы вкiмi болып табылады. Бiрлескен всиетте де бул устаным бар. Ягни, егер де ерлизайыптылардыц бiрлесiп жазатын всиетшде мiндеттi Yлеске цуцыгы бар тулгалардыц цуцыцтарын ескертмесе,мш-деттi Yлеске цуцыгы бар тулгалар вз цуцыцтарын даулай алады. Сонымен цатар ерл^зайыптылар бiрлесiп жазган всиетшде зацды мурагер болып табылатын тулгаларды жанама не тжелей шеттетуге цуцыгы бар.

Сонымен цатар, мацалада ерлизайыптылардыц бiрлесiп всиет жазу ережесшщ шетелдж тэжiрибелердегi алатын орны мен теориялыц мэш царастырылды.

ПРАВОВАЯ ПРИРОДА СОВМЕСТНОГО ЗАВЕЩАНИЯ СУПРУГОВ

Кудиярова Улбала Ерзатовна

Доцент Департамента частного права АО «Университет КАЗГЮУ имени М.С. Нарикбаева», к.ю.н., г. Астана, Республика Казахстан; e-mail.y_kudiyarova@kazguu.kz

Ключевые слова: совместное завещание супругов, право наследования, наследование по завещанию, недостойные наследники, право на обязательную долю в наследстве, несовершеннолетние или нетрудоспособные дети наследодателя, нетрудоспособные родители наследодателя.

Аннотация. В данной статье анализируются правовая природа и особенности правового регулирования института совместного завещания супругов, неизвестного правовой системе Республики Казахстан. В настоящее время опыт зарубежных государств предусматривает условия, при которых завещание может иметь не толь-

ко индивидуальный, но и совместный характер. В частности, речь идет о совместном завещании супругов.

Завещание - это односторонняя сделка, основанная на свободе волеизъявления. В связи с этим, после смерти лица, завещание которого было нотариально заверено, на основе волеизъявления наследодателя определяются права наследников по оставленному завещанию. В совместном завещании супруги, брак которых узаконен государственной регистрацией, по взаимному соглашению распоряжаются совместно нажитым ими имуществом, а также имуществом, принадлежащим каждому из супругов. В случае расторжения брака супругамилибо признания судом брака недей-ствительным,законодательством предусмотрены правила признания совместного завещания недействительным. Кроме того, в случае смерти одного из супругов, переживший супруг вправе изменить завещание только в отношении принадлежащего ему имущества.

Гражданин может завещать все свое имущество или часть его любому лицу по собственному усмотрению. Данное положение также распространяется и на совместное завещание.

Если в совместном завещании не обеспечены права лиц, имеющих право на обязательную долю в наследстве, то такие лица могут оспорить свои права. Кроме того, супруги в совместном завещании имеют право косвенно или прямоограничивать круг лиц, являющихся законными наследниками.

Наряду с этим, в статье рассматриваются теоретические аспекты и роль совместного завещания супругов в зарубежной практике.

THE LEGAL NATURE OF THE JOINT TESTAMENT OF THE SPOUSES

Kudiyarova Ulbala Erzatovna

Associate Professor of the Department of Private Law of KAZGUU University named after M.S. Narikbaev, Candidate of Laws, Astana, Republic of Kazakhstan; e-mail: y_kudiyarova@kazguu.kz

Keywords: joint testament of spouses, the right of inheritance, inheritance under the will, unworthy heirs, the right to an obligatory share in the inheritance, minor or disabled children of the testator, disabled parents of the testator.

Abstract. This article analyzes the legal nature and features of the legal regulation of the institution of the joint testament of spouses, not known to the legal system of the Republic of Kazakhstan. At present, the experience of foreign countries provides for the conditions under which a will can be not only individual, but also joint. In particular, we are talking about the joint testament of the spouses.

A will is a one-sided transaction based on free will. In this regard, after the death of a person whose will has been notarized, the rights of heirs under the will are determined by the testator s will. In a joint will, spouses whose marriage is legally regulated by the state registration shall, by mutual agreement, manage the property they have jointly acquired, as well as property owned by each of the spouses. In the event of the dissolution of the marriage by the spouses or the court recognizing the marriage as invalid, the law provides for the rules for recognizing the joint will to be invalid. In addition, in the event of the death of one of the spouses, the surviving spouse is entitled to change the will only in respect of the property belonging to him.

A citizen may bequeath all his property or part of it to any person at his own discretion. This provision also applies to the joint will.

If the joint will does not secure the rights of persons entitled to a compulsory share of the inheritance, such persons may challenge their rights. In addition, spouses in a joint will have the right to indirectly or directly limit the circle of persons who are the legal heirs.

Along with this, the article discusses the theoretical aspects and the role of the joint testament of spouses in foreign practice.

^укык нормаларыньщ ecKipyi кукык кол-дану тэж1рибесшде коллизияныц пайда бо-луына экеп согатыны жэне ic жYзiнде жеке тулгалардыц мYДделерiн толык келемде жYзe-ге асыруын жэне оны камтамасыз eTyiHe Kepi эcepiн типзепш жасырын емес. Осыган орай, мурагерлш кукык ережелершщ езгepyi мен толыктырылуы тарихына кез жYгipтceк.Айта кeтeтiн жагдай, егер 28.12.1963 жылгы ^а-зак КСР-нщ АК-нщ VIII «Мурагерлш право» белiмi 35 баптан турса1, казipгi ^Р-ныц АК-нщ VI «Мурагерлш кукык» белiмi 48 баптан астам норманы камтиды2. Ягни, мурагерлш кукык epeжeлepiнe жаца заман талабына сэй-кес бipнeшe жаца баптар енпзшд1.М¥рагерлш мYлiктiк катынастарды к¥кыктык реттеу кон-ституциялык, азаматтык-к¥кыктык нормасы бойынша азаматтыц езiнe тиeciлi мYлкiн мура калдыру мYмкiндiгiн жэне ол азаматтыц кай-тыс болган жагдайда ез ыктиярымен билiк ету бойынша есиет ету^ не болмаса зацды мурагерлш бойынша мурагерлштщ жYзeгe асуы, сонымен катар осы мэселелер бойын-ша езге де тулгалардыц мYлiккe кол сугуынан кукыктык коргау тэciлдepi бeкiтiлгeн.

^азакстан Республикасында мурагерлш-тiц eкi нeгiзi карастырылган. Бipiншici - есиет бойынша, eкiншici - зац бойынша мурагерлш.

Эсиет бойынша мурагерлш ^азакстан Ре-спубликасыныц Азаматтык кодeкciнiц 10461059 баптар аралыгында камтылган. Ендi «есиет» угымын саралайтын болсак, «есиет» агылшын тшнен (last will and testament) ау-дарганда - азаматтыц кайтыс болуына бай-ланысты езiнe тиeciлi мYлiктi зац тэpтiбiнe сэйкес билiк eтyi дeгeндi бiлдipeдi [1; 194 б.]. Эсиет, бул - бipжакты мэмше. Эсиет жазба-ша нысанда, нотариалды куэландыруы тиic. Эсиет калдырушыныц тшелей езiмeн тыгыз байланысты, ягни есиет екш аркылы немесе ceнiмдi тулга аркылы жYзeгe асырылмайды. Эсиет калдырушы тiкeлeй езi, зац ереже-лepiмeн сэйкес куру кажет. Екiншiдeн, есиетп толык эрекет кабiлeттiлiккe ие тулга куруга кукылы.

^sipri тацда, езге мемлекеттердщ тэж1ри-бeciнe Yцiлceк, еcиeттi тек тулганыц езi емес, еcиeттi бipлeciп те жазатын жагдайлар кара-

стырылган. Накты айтсак, «ерльзайыптылардыц бiрлесiп жазатын есиеп» жэне «мурагер-лш туралы шарт» деген мурагерлердiц мураны алудыц тагы бiр негiздерi не тэсш ретiнде ка-растыратын нормалар бар.

Ерльзайыптылардыц бiрлескен eсиетi -ерльзайыптылардыц некеге турганнан кейiн меншшне алган мYлiктерге билiк ету кужаты.

Неке (ерлi-зайыптылык) жасы еркектер мен эйелдер Yшiн он сегiз жас болып белгше-недi3.

Азербайджан Республикасыныц Азаматтык кодексiнiц 1169 бабына сэйкес, бiрлесiп жазган есиет тек ерльзайыптылардыц езара мура калдыруы жайлыкурылуы тиiс, сонымен катар ерлi-зайыптылардыц талаптары бойынша мундай есиет екеушщ тiрi кезiнде ез-гертiлуi мYмкiн деп керсеткен4.

ТYрiкменстан елiнiц Азаматтык кодексшщ 1106 бабына сэйкес,бiрлесiп жазган есиет тек ерльзайыптылардыц езара мурагерлiктерi туралы курылуы мYмкiн, сонымен катар ерльзайыптылардыц бiрiнiц талаптары бойынша мундай есиет екеушщ тiрi кезшде eзгертiлуi мYмкiн деп карастырылган5.

^рым Республикасы мен Севостополь ка-ласында ерлi-зайыптылардыц бiрлесiп жазатын есиет туралы норма карастырылган. Онда келес сипаттар мен мэн-жайлар орын алган:

- ерлi-зайыптылардыц некелерi мшдетл тYPде АХАТ бeлiмiнде тiркелуi тшс;

- есиетте ерлi-зайыптылардыц ортак бiр-лескен меншiгiне катыскан eкiм болуы тиiс, сонымен катар жеке мYлiкке де eкiм камтылуы тиiс;

- мундай есиет ^шш жояды, егер де ерльзайыптылардыц бiрi кайтыс болганга дейiн некелерiн токтатса не болмаса неке жарамсыз деп танылса;

- ерльзайыптылардыц бiрiнiц жаца есиет-тi куру непзшде бiрлесiп жазган eсиеттi нотариус екiншi зайыбына бул туралы хабарлауы тиiс, деп керсеткен6.

Ерльзайыптылардыц бiреуi кайтыс болганнан кейiн ерльзайыптылардыц бiрлесiп жазган eсиетi жойылуы немесе eзгеруi мYм-кiн емес, деп керсетедксАВТ Консалтинг» зац компаниясыныц баскарушы серiктесi Алек-

стырылган. Накты айтсак, «ерлi-зайыпты. дыц бiрлесiп жазатын есиеп» жэне «мура лiк туралы шарт» деген мурагерлердщ мур алудыц тагы бiр негiздерi не тэсiлi ретшде растыратын нормалар бар.

Ерлi-зайыптылардыц бiрлескен есие ерлi-зайыптылардыц некеге турганнан к< меншiгiне алган мYлiктерге билiк ету куж<

Неке (ерлi-зайыптылык) жасы ерке! мен эйелдер Yшiн он сепз жас болып белг недi3.

Азербайджан Республикасыныц Аза тык кодексшщ 1169 бабына сэйкес, б1рл< жазган есиет тек ерльзайыптылардыц е: мура калдыруы жайлыкурылуы тшс, соны катар ерльзайыптылардыц талаптары б ынша мундай есиет екеушщ тiрi кезшде гертiлуi мYмкiн деп керсеткен4.

ТYрiкменстан елiнiц Азаматтык кодекс 1106 бабына сэйкесДрлесш жазган есиет ерлi-зайыптылардыц езара мурагерлштер1 ралы курылуы мYмкiн, сонымен катар ерл] йыптылардыц бiрiнiц талаптары бойы: мундай есиет екеуiнiц тiрi кезiнде езгерт мYмкiн деп карастырылган5.

^рым Республикасы мен Севостополь ласында ерлi-зайыптылардыц бiрлесiп ж тын есиет туралы норма карастырылган. С келес сипаттар мен мэн-жайлар орын алг;

- ерльзайыптылардыц некелерi мiнд турде АХАТ бeлiмiнде тiркелуi тиiс;

- есиетте ерльзайыптылардыц ортак лескен меншшне катыскан еюм болуы т сонымен катар жеке мYлiкке де еюм камты тиiс;

- мундай есиет ^шш жояды, егер де льзайыптылардыц бiрi кайтыс болганга д< некелерш токтатса не болмаса неке жарам деп танылса;

- ерльзайыптылардыц бiрiнiц жаца ес: тi куру негiзiнде бiрлесiп жазган есиетп н риус екiншi зайыбына бул туралы хабарл тшс, деп керсеткен6.

Ерльзайыптылардыц бiреуi кай болганнан кешн ерлi-зайыптылардыц бiрлl жазган есиеп жойылуы немесе eзгеруi м кш емес, деп кeрсетедi«АВТ Консалтинг» компаниясыныц баскарушы серштеа А.

1 Цазац КСР-нщ АК-а, Цазац КСР Жогаргы Кецес 1963 жылы 28 желтоцсанда цабылдаган // Ведомости Верховного Совета и Правительства Казахской ССР. - 1964. - № 2.

2 Цазацстан Республикасыныц Азаматтыц кодека. Цазацстан Республикасыныц Парламентi // Ведомости Парламента Республики Казахстан. - 1999. - № 16-17.

3 «Неке (ерл^зайыптылыц) жэне отбасы туралы» Цазацстан Республикасыныц 2011 жылгы 26 желтоцсан-дагы №518-IVКодека /http://adilet.zan.kz/kaz/docs/K1100000518#z25.

4 Гражданский кодекс Азербайджанской Республики (утвержден Законом Азербайджанской Республики от 28 декабря 1999 года № 779-10 (с изменениями и дополнениями по состоянию на 03.04.2018 г^йр://оп1те^аЫп. kz/document/?doc_id

5 Гражданский кодекс Туркменистана от 17 июля 1998 года №294-1 (с изменениями и дополнениями по состоянию на 22.12.2012 г.)

6 Составление совместного завещания. http://nam-pokursu.ru/covmestnoe-zaveshhanie-suprugov/

сандр Тарасов. «Егер ерльзайыптылардыц бiрi кайтыс болган жагдайда, екiншiсi жаца есиет жазса, жазган есиет бiрлесiп жазган есиетке кайшы келмеуi тшс», - дейдi зацгер. -Егер кайтыс болган ерльзайыбыныц артында калган екiншiсi бiрлесiп жазган есиетке кара-ма-карсы жазса, ол белш жарамсыз болады, ейткеш бiрлесiп жазган есиет басымдыкка ие. Сондыктан кейiнгi кужатты даулауга болады»7.

«Мура калдырушыныц кэмелетке тол-маган немесе ецбекке жарамсыз балалары, сондай-ак оныц ецбекке жарамсыз жубайы мен ата-анасы, есиеттiц мазмунына кара-мастан, зац бойынша мурагерлж кезшде олар-дыц эркайсысына тиесiлi болатын Yлестiц (мiндеттi Yлес) кемiнде жартысын мурага алады.Осылайша, кез келген жагдайда, мура калдырушыга материалдык жагынан тэуел-дi адамдар мурагерлшке шакырылады. [Тек кана] егер жок болса, мура есиет бойынша мурагерге толыктай ауысады», - дедi Александр Сагин.

Ерлi-зайыптылардыц бiрлесiп жазган еси-етi, екеуiнiц бiрiнiц 18 жаска дейiнгi балалар мен ецбекке жарамсыз ата-анасыныц мурага деген кукыгын шектемейдi«Мiндеттi Yлеске кукыгы бар тулгалар мураны ала алады», - деп керсетедi Сагин. - Тэжiрибе ерльзайыптылар-дыц бiрлесiп жазган есиеттi камтитын норманы колданатын елдерде, мысалга, Германия мен Украинада кездесетiндiктен, ерльзайып-тылардыц бiрлесiп жазган есиеттi бойынша соттык даулар эдеттегiден элдекайда жогары. Бiрлесiп есиет жазган ерльзайыптылардыцар-тында калган мурагерлерiнiц кеп жагдайда кукыктары бузылуда8.

Ерлi-зайыптылардыц бiрлесiп жазган еси-еттi камтитын институты шет елдерде сэт-тi жYзеге асырылды. Мурагерлж бойынша мYлiктiц ауысу механизмi ец алдымен, олар-дыц бiрiнiц кайтыс болганнан кейiнгi екiншi жубайына, ал содан кейш тшелей мурагерге кешудi камтиды.

Осылайша, Англияда осындай есиеттер келiсiм-шарт болып табылады. Осы келiсiмге сэйкес, ерлi-зайыптылар бiреуi мYлiктi мYлiк-тiк мYДделер Yшiн карастырылганнан езгеше тYPде билiк етпеуге мшдеттенедь Ерльзайып-тылар тiрi кезiнде осы келiсiмшарттыц шарт-тарын езгерте алады. Сот ерльзайыптылар-

дыц 6ipiHÏ4 кайтыс болганнан кейш екiншiсiн - болашак мyрагерлердiц игiлiгi Yшiн заттарды пайдаланатын сенiмдi баскарушыны таниды.

Германияда ерльзайыптылардыц 6iрлесiп жазган eсиетi «Берлиндш» деп аталады. Осы кужатка сэйкес, ерльзайыптылар 6iр-6iрiн мурагерлер ретiнде кeрсетедi. Yшiншi тарап кейiнгi мурагер ретiнде эрекет етедь Егер ер-лi-зайыптылардыц мYлкiнен бас тартса, 6iр-лесiп жазган есиет кYшiн жойыладыФран-цияда езара немесе 6iрлесiп жазган есиет жасауга тыйым салынады9.

«Неке (ерльзайыптылык) жэне отбасы туралы» ^азакстан Республикасыныц ко-дексiнiц 39 бабына сэйкес, некеге отыратын (ерлi-зайыпты болатын) адамдардыц келiсiмi немесе ерлi-зайыптылардыц некедегi (ерльза-йыптылыктагы) жэне (немесе) ол бузылган жагдайдагы мYлiктiк кукыктары мен мшдет-терш айкындайтын келiсiм неке шарты деп танылады. Неке шартында некеде (ерльзай-ыптылыктан) туган немесе асырап алынган балалардыц мYлiктiк кукыктары кeзделуi мYм-кiн10. Егер ерлi-зайыптылар некеде турганнан кейiн неке шартын жасаган жагдайда да, олар 6iрлесiп есиет жазуга кукыктары бар.Ягни 6iрлескен есиетте ерльзайыптылардыц ортак меншiктерiмен катар , олардыц эркайсысыла-рыныц жеке меншiгiнде калдыруга кукылы.

Ерлi-зайыптылардыц 6iрлесiп жазган еси-етi жарамды болу Yшiн жэне нотариустыц ез жумысын толык орындауы Yшiн кажеттi бес шартты камтамасыз ету кажет: ерльзайыпты-лар ресми тYPде некеге туруы керек; ерльзайыптылар бiрлескен eсиеттi жазуга етшш берген кезде, ерлi-зайыптылардыц екеуi де ез ю-эрекеттерш тYсiнуi керек; ерльзайыптылар бiрлескен есиетке кез-келген eзгерiстер жасау Yшiн 6iр-6iрiнiц келiсiмiн талап етшедцегер келiсiм болмаган жагдайда eзгерiссiз калады, ягни езгертуге болмайды; ерлi-зайыптылар некелерш токтаткан жагдайда, 6iрлесiп жа-зылган есиет кYшiн жояды; Ерльзайыпты-лар 6iрлесiп жазган есиетшде ортак мYлiктен баска, eздерiнiц эркайсысыныц жеке мYлкiн-де кукылы11.

Ерлi-зайыптылардыц некелерiн токтаткан жагдайда не некелерi жарамсыз деп танылган жагдайда, 6iрлесiп жазылган есиет ^шш жо-яды.

7 Совместное завещание супругов: как изменилось наследование недвижи мости. https://realty.rbc.ru/ news/5989bc179a794726ab40d053

8 Совместное завещание супругов: как изменилось наследование недвижимости. https://realty.rbc.ru/ news/5989bc179a794726ab40d053

9 Составление совместного завещания. http://nam-pokursu.ru/covmestnoe-zaveshhanie-suprugov/

10 «Неке (ерл^зайыптылыц) жэне отбасы туралы» Цазацстан Республикасыныц 2011 жылгы 26 желтоцсан-дагы №518-IVКодека /http://adilet.zan.kz/kaz/docs/K1100000518#z25.

11 Завещание на совместную собственность супругов http://pravonanasledstvo.ru/zaveshhanie/zaveshhanie-na-sovmestnuyu-sobstvennost-suprugov.htmlhttp://pravonanasledstvo.ru/zaveshhanie/zaveshhanie-na-sovmestnuyu-sobstvennost-suprugov.html

Осы тургады Рулькованыц айтуынша, жалпы ереже бойынша, ерльзайыптылар ^i кезiнде бiрлесiп жазган eсиеттiц кYшiн кез келген уакытта жоя алады. Ерльзайыптылар-дыц эркайсысы 6iрлесiп жазган есиет курса-да, eздерi жеке есиет калдыра алады, 6iрак 6iрлесiп жазган есиетке кайшылык тугызбауы тиiс. Егер бiрлескен есиетке мазмунына ка-тысты кайшылык тугызган жагдайда, соцгы-сы ^шш жогалтады. Ерлi-зайыптылардыц 6iрi 6iрлесiп жазган есиетп курганнан кейiн кайтыс болса, артында калган екiншi зайыбы, бiрлесiп жазган eсиеттi езгерте алмайды12.

Сонымен, шет мемлекеттердегi 6iрлесiп есиет жазуды зерттей келе, келесiдей коры-тындыгы келуге болады:

- 6iрлесiп есиет жазу, егер ерлi - зайып-тылар езара келiссе, жYзеге асырады;

- ерлi-зайыптылардыц 6iрлесiп жазган

есиетп эрекет ка6iлеттiлiгi толык, есi дурыс азаматтар жасауы тиiс;

- ерльзайыптылардыц бiрлесiп жазган есиетке eкiлдерi аркылы жол 6ерiлмейдi;

- ерлi-зайыптылардыц бiрлесiп жазган eсиетi жазбаша нысанда, нотариалды куэлан-дырылуы тиiс;

- ерльзайыптылар ездерше тиесiлi мYлiктi кез келген тулгаларга бере алады;

- ерльзайыптылардыц бiрлесiп жазган есиет бойынша мурагерлш массага сэйкес, мурагерлерге Yлестерiн накты керсете алады;

- ерлi-зайыптылар бiрлесiп жазган еси-етiнде зацды мурагер болып табылатын тулга-ларды жанама не пкелей шеттетуге кукыгы

бар;

- ерльзайыптылар бiрлесiп жазган есиетшде мшдетп Yлеске кукыгы бар тулгалар-дыц кукыктарын ескередi.

ЭДЕБИЕТТЕР

1. Гражданское право/ Под ред. Суханов Е.А. - М.: БЕК, 1998. - Т.1. - 632 с.

12Могут ли супруги составлять совместное завещание? https://aqparat.info/news/2018/06/08/8874108

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.