Научная статья на тему 'Epydemiological analysis of the sharp intestine diseases Abstract'

Epydemiological analysis of the sharp intestine diseases Abstract Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

CC BY
98
12
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ЭТИОЛОГИЯ / МИКРООРГАНИЗМ / МЕХАНИК / РОТАВИРУС / ИЕРСИНОЗ / ИЕРСИНИОЗ / ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКАЯ СИТУАЦИЯ / ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ / IERSINOZ / EPYDEMIOLOGICAL SITUATION / EPYDEMIOLOGICAL ANALYSIS

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — Маматкулова М.Т.

В статье дан анализ эпидемиологической ситуации по острым кишечным инфекциям в г. Фергане за 2015-2016 г.г. На основе анализа полученных данных даются рекомендации по улучшения эпидемиологической обстановке по распространенности острых кишечных инфекций.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ ОСТРЫХ КИШЕЧНЫХ ЗАБОЛЕВАНИЙ

In article is given analysis to epydemiological situation on sharp intestine infection in Fergane for 2015-2016 g.g. On base of the analysis got given are given recommendations on improvements to epydemiological situation on распространенности sharp intestine infection.

Текст научной работы на тему «Epydemiological analysis of the sharp intestine diseases Abstract»

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2016 №2 (май)

УДК: 616.935-022.7 + 614.446.3

УТКИР ИЧАК КАСАЛЛИКЛАРИНИНГ ЭПИДЕМИОЛОГИК ТАХЛИЛИ.

МАМАТКУЛОВА МАХБУБАХОН ТОЖИАЛИЕВНА

Тошкент тиббиёт академияси Фаргона филиали Коммунал, мехнат гигиенаси ва эпидемиология кафедраси

fftma@mail.ru

АННОТАЦИЯ

^уйидаги ма^олада уткир ю^умли ичак инфекциялари буйича эпидемиологик вазиятга бахо берилган. Ахолини тиббий маданиятини ошириш ор^али бу инфекцияларини олдини олишда яхши натижаларга эришишимиз мумкинлиги курсатилган.

Калит сузлар: этиология, микроорганизм, механик, ротавирус, иерсиноз.

ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ ОСТРЫХ КИШЕЧНЫХ ЗАБОЛЕВАНИЙ

МАМАТКУЛОВА МАХБУБАХОН ТОЖИАЛИЕВНА - ассистентка, Ферганский филиал Ташкентской медицинской академии, кафедра "Коммунальной гигиены и эпидемиологии" Республика Узбекистан, г.

Фергана

АННОТАЦИЯ

В статье дан анализ эпидемиологической ситуации по острым кишечным инфекциям в г. Фергане за 2015-2016 г.г. На основе анализа полученных данных даются рекомендации по улучшения

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2016 №2 (май)

эпидемиологической обстановке по распространенности острых кишечных инфекций.

Ключевые слова: иерсиниоз, эпидемиологическая ситуация, эпидемиологический анализ

MAMATKULOVA MAHBUBAHON TOJALIYEVNA

Tashkent Medical Academy Fergana branch Chair: communal hygiene, hygiene of work and epidemiology

fftma@mail.ru

EPYDEMIOLOGICAL ANALYSIS OF THE SHARP INTESTINE DISEASES

ABSTRACT

In article is given analysis to epydemiological situation on sharp intestine infection in Fergane for 2015-2016 g.g. On base of the analysis got given are given recommendations on improvements to epydemiological situation on распространенности sharp intestine infection.

Key words: iersinoz, epydemiological situation, epydemiological analysis

Мавзунинг долзарблиги: Ю^умли ош^озон ичак касалликлари жахоннинг жуда куп мамлакатларида эпидемик холатда тар^алган булиб хар йили ер юзи ахолисининг 1/3 ^исми ушбу касалликлар билан касалланадилар. Ичак инфекциялари асосан ахолининг турмуш маданияти паст, санитария гигиена куникмалари яхши шаклланмаган, тоза ичимлик суви ва канализация билан таъминланмаган худудларида ю^орилигича ^олмовда. Х,ар ^андай ю^умли касалликка мавсумийлик хос. Уткир ю^умли ичак касалликларини келтириб чи^арувчи микроорганизмлар айнан исси^ шароитда тез купаяди.

Электронный научный журнал «<Биология и интегративная медицина» 2016 №2 (май)

Бу касалликларни турли микроорганизмлар келтириб чи^аради. ^узfатувчисининг турига ^араб, касалликлар ичтерлама, сальмонеллёз, ичбуру^ иерсиноз, ротовирус, энтеровирус ёз ойларида купро^ учрашига бир ^анча омиллар сабаб булади. Исси^ кунда инсоннинг ^айнатилмаган сувни куп мивдорда ичиши натижасида ош^озондаги хлорид кислотасининг концентрацияси пасайиб кетиши ва бунинг о^ибатида организмнинг иммунобиологик хусусияти пасайиши натижасида ю^иш тезлашади. Яхши са^ланмаган ов^атларни, хул меваларни яхши ювмасдан истеъмол ^илганда, ичак инфекциялари касалликлари билан оfриган бемор билан муло^отда булганда, очи^ сув х,авзаларида чумилган пайтларида сув билан микроблар организмга тушиши натижасида ва механик равишда пашшалар ор^али тар^алиши тезлашади.

Текширувдан максад. Уткир ичак касаликларининг мавсумийлик даврида баъзи бир турларининг эпидемиологик тахлили ва эпидемияга ^арши чора тадбирларни урганиш.

Текширув материаллари ва усуллари. Фарюна ша^ар худудида уткир ичак касаликларининг 2015-2016 йиллар учун 4 ойлик соилиштирма ахбороти. Эпидемиологик ва бактериологик усул.

2015-2016 йиллар давомида уткир ичак инфекцияларининг эпидемиологик солиштирма ахборотидан куриниб турибдики, уткир ичак касаликлари 2015 йилда жами абсолют курсаткичда 102, интенсив курсаккичда 35,6% шундан болалар абсолют курсаткичда 102, интенсив курсаткичда 141,7%

2016 йилда жами абсолют курсаткичда 108, интенсив курсаткичда 37,4% шундан болалар абсолют 108, интенсив 148,1%, бундан сальмонеллёзлар 2015 йилда жами абсолют курсаткичда 8, интенсив курсаккичда 2,8% шундан болалар абсолют курсаткичда 8, интенсив

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2016 №2 (май)

курсаткичда 11,1% 2016 йилда жами абсолют курсаткичда 5, интенсив курсаккичда 1,7% шундан болалар абсолют 2, интенсив 2,7%.

Этиологияси ани^ланган ичак инфекциялари (008) 2015 йилда жами абсолют курсаткичда 99, интенсив курсаккичда 98,0% шундан болалар абсолют курсаткичда 99, интенсив курсаткичда 99,0% 2016 йилда жами абсолют курсаткичда 108 интенсив курсаккичда 100,0% шундан болалар абсолют 108, интенсив 100,0%. Этиологияси ани^ланмаган ичак инфекциялари (009) 2015 йилда жами абсолют курсаткичда 2, интенсив курсаккичда 2% шундан болалар абсолют курсаткичда 2 интенсив курсаткичда 2%, 2016 йилда умуман учрамаган.

Дизентерия касаллиги 2015 йилда жами абсолют курсаткичда 1, интенсив курсаккичда 0,3% шундан болалар абсолют курсаткичда 1 интенсив курсаткичда 1,4% 2016 йилда умуман учрамаган.

Жами 2015 йилда уткир ичак инфекциялари -39,3%га, 2016 йилда -4,1% камайган.

Хулоса: Ю^оридаги 4 ойлик солиштирма ахборотдан куриниб турибдики ичак инфекциялари орасида этиологияси ани^ланган инфекциялар (008) 2016 йилда 2015 йилга Караганда касалик улуши озгина кутарилган. Ич терлама, паратифлар умуман учрамаган, сальмонеллёз, дизентерия ва бош^а ичак инфекциялари учраш фоизи камайиб бормовда.

Саломатликни асраш 10-15 фоиз тиббиёт ходимларининг хизматига, 60 фоиз лолларда эса, кундалик со^ом турмуш тарзимизга бо^и^. Шунинг борада уткир ю^умли ичак касалликларидан са^ланишда мавсумийлик ёз ойларига туfри келганлиги учун сувларни ^айнатилган х,олда ичиш, биринчи галда тозаликка риоя ^илиш, айни^са болаларда ^улларни ов^атдан олдин ва х,ожатдан кейин совунлаб ювиш куникмасини шакллантириш, жамоат жойларда шахсий гигиена ^оидаларига риоя ^илиш, х,ул меваларни ювиб истеъмол ^илиш, яхши са^ланмаган ва узо^ ва^т туриб долган ов^атларни

97

Электронный научный журнал «Биология и интегративная медицина» 2016 №2 (май)

истеъмол ^илмаслик, очи^ сув х,авзаларида чумилганда сувларнинг тозалигига ва чумилиш жараёнида сув ютмасликка эътибор бериш, атроф-мух,ит, яшаш хоналари ва ах,оли умумий фойдаланадиган жойларнинг доимо озода булишини таъминлаш керак. Шунинг билан бир ^аторда ахолининг тиббий маданиятини тар^бот ишлари билан янада ю^орига кутаришимиз ор^али уткир ичак инфекцияларини олдини олишга эришишимиз мумкин. Адабиётлар:

1.Zueva L.P., Yafaev R.X. Epidemiologiya. Sankt-Peterburg. Darslik. 2006g.

2.Usmanov M.K. Epidemiologiya. Toshkent Darslik. 1995g.

3.Mirtazaev O.M. Epidemiologiyadan amaliy mashg'ulotlar uchun qo'llanma T. 2003 y.

4.O'zbekiston Respublikasining «Fuqarolar sog'ligini saqlash» to'g'risidagi Qonuni. 1996y. 29.08.

5. Amaldagi qonuniy va me'yoriy hujjatlar: O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash Vazirligining yuqumli va parazitar kasalliklar epidemiologiyasi, profilaktikasi bo'yicha buyruqlar, uslubiy qullanmalar, sanitariya norma va me'yorlari.

6.Tibbiy-profilaktika fakulbteti talabalari uchun epidemiologiyadan uslubiy qullanmalar va metodik tavsiyanomalar.

7. Barker Dj. P., Rose G. Epidemiology in Medical Practice, 4nd edition. -Edinburgh: Churchill Livingstone, 1990. - 315 p.

8 Bonita R. et al. Basic epidemiology, 2nd edition. - WHO, Geneva: WHO Press, 2006. -

INTERNET RESURSbl: O'z.Res.SSV veb-sayt WWW.minzdrav.uz TTA sayti - WWW.tma.uz. htt://web.tma TMA Wi-Fizone ZiyONet va kafedra - E_mail: epidem @.ru da keltirilgan mavzular bo'yicha ma'ruzalardan foydalaniladi.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.