Научная статья на тему 'БМТ МИНБАРИДАГИ ҲАР БИР ТАШАББУС ЖАҲОН МАЙДОНИДА ЎЗБЕКИСТОН РЕЙТИНГИНИ МУСТАҲКАМЛАШГА ХИЗМАТ ҚИЛАДИ'

БМТ МИНБАРИДАГИ ҲАР БИР ТАШАББУС ЖАҲОН МАЙДОНИДА ЎЗБЕКИСТОН РЕЙТИНГИНИ МУСТАҲКАМЛАШГА ХИЗМАТ ҚИЛАДИ Текст научной статьи по специальности «Биологические науки»

CC BY
34
11
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Strategy of Uzbekistan
Область наук
Ключевые слова
жаҳон ҳамжамияти / БМТ / ЖАҲОН МАЙДОНИ / ЎЗБЕКИСТОН РЕЙТИНГИ / Ўзбекистон Республикаси / Элдор ТУЛЯКОВ / Орол бўйи / экологик инновациялар / Республика Узбекистан / Эльдар ТУЛЯКОВ / Аральское море / экологические инновации / мировое сообщество / оон / Элдор ТУЛЯКОВ
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «БМТ МИНБАРИДАГИ ҲАР БИР ТАШАББУС ЖАҲОН МАЙДОНИДА ЎЗБЕКИСТОН РЕЙТИНГИНИ МУСТАҲКАМЛАШГА ХИЗМАТ ҚИЛАДИ»

С* ★ * * * * * * * * * *

БМТ МИНБAРИДAГИ ХДР БИР ТAШAББУC ЖЛXОН МЛЙДОНИДA УЗБЕКИСТОН РЕЙТИНГИНИ МУCТAX1KAМЛЛШГA ХИЗМЛТ KИЛAДИ

Узбекистон Стратегияси №03 (2020) / ISSN 2181-2535 Журнал уй варакаси https://journal.strategy.uz

БОШ МАЩПА

Элдор ТУЛЯКОВ, «Тарак,к,иёт стратегияси» маркази ижрочи директори

Кутилганидек, Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош Ассамблеясининг 75-сессиясидаги нутки мазмун-мохиятига кура, кенг камровли ва мавжуд муаммолар ечимига кдратилган аник таклиф ва ташаббуслар илгари сурилгани билан нафакат халкимиз, балки жахон хамжамиятининг эътирофига сазовор булди. Уз навбатида, Давлат рахбарининг БМТ олий минбарида тарихимизда илк бор узбек тилида нутк сузлагани бутун юртимиз ахлига фахр-ифтихор бахш этди.

Шавкат Мирзиёев ушбу чикишида жахон хамжамияти эътиборини куплаб долзарб масалалар катори яна бир бор Оролбуйи минтакасидаги OFир экологик вазият, жумладан, Орол денгизи муаммоларига каратди.

Дархакикат, хозирги кунда энг йирик глобал экологик фалокатлардан бири, бу Орол денгизи фожиаси булиб, унинг экологик, ижтимоий-иктисодий ва гуманитар окибатлари туфайли минтака, соFликни саклаш, генофонд ва унда яшаётган одамлар келажагининг баркарор ривожланишига бевосита тахдид солмокда, шунингдек, глобал экотизимга салбий таъсир курсатмокда. Орол буйи инкироз зонаси бевосита KозоFистон, Туркманистон ва Узбекистон худудларини, билвосита эса, KlирFизистон ва Тожикистон худудларини камраб олади.

Мутахассисларнинг хисоб-китобларига кура, бугун Оролнинг куриган кисмида 5,5 млн. гектарга тенг худудда янги тузли чул пайдо булган. Бу худудларда йилига 90 кундан ортик давр мобайнида чанг буронлари содир булади ва 100 млн. тоннадан ортик чанг ва захарли тузларни атмосферага кутариб, минглаб километрларга ёйиб юборади.

Шунинг учун хам Орол инкирозининг атроф-мухит ва Оролбуйи

минтакаси ахолиси хаётига салбий таъсирини кискартириш, шунингдек, иклим таъсирининг янада ёмонлашишини юмшатиш ёки олдини олиш бугунги кундаги энг мухим вазифалардан саналади.

Узбекистон Республикаси Президенти БМТ Бош Ассамблеясининг 72-сессиясида сузлаган нуткида хам Орол денгизининг экологик фожиасига алохида эътибор каратганди. Чунки Орол денгизи куриши окибатларини бартараф этиш халкаро саъй-харакатларнинг фаол мустахкамланишини талаб килади. Шундан келиб чикиб, 2018 йилнинг 24 август куни Туркманбоши шахрида булиб утган Оролни куткариш халкаро жамFармаси таъсисчи давлатлари рахбарларининг саммитида Узбекистон рахбари томонидан Оролбуйи минтакасини экологик инновациялар ва технологиялар зонаси деб эълон килиш таклиф этилди.

Ушбу ташаббус экологик тоза технологияларни ишлаб чикиш ва жорий этишга хорижий инвестицияларни жалб килиш максадида шарт-шароитлар яратиш чора-тадбирларини ишлаб чикиш, яшил иктисодиёт тамойилларини, экологик тоза, энергия ва сувни тежайдиган замонавий технологияларни комплекс амалга ошириш, озик-

овкат хавфсизлигини таъминловчи технологияларни жорий этиш, чулланишнинг олдини олиш, экологик миграция ва экотуризмни ривожлантиришга каратилгани билан ахамиятлидир.

Президент Шавкат Мирзиёев БМТ Бош Ассамблеясининг 75-сессиясидаги нуткида анжуман иштирокчилари эътиборини яна бир бор Орол денгизи куришининг халокатли окибатларига каратгани бежиз эмас. Чунки хозирги кунга келиб Оролбуйи худуди чинакам экологик фожианинг марказига айланди. Узбекистан мавжуд ахволни яхшилаш учун бу ерда икки миллион гектар янги усимлик майдонлари ва дарахтзорлар яратиш, тупрок катламини шакллантириш буйича улкан ишларни амалга оширмокда.

Мамлакатимиз

ташаббуси билан Оролбуйи минтакаси учун Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг инсон хавфсизлиги буйича куп томонлама шериклик Траст фонди тузилгани, бу фонд OFир экологик худудда яшаётган ахолига амалий ёрдам курсатиш учун халкаро хамжамиятнинг таянч платформаси булиб хизмат килиши табиий.

Узбекистон рахбари 75-сессиядаги чикишида Оролбуйи минтакасини экологик инновация ва технологиялар худуди, деб эълон килиш хакида Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош Ассамблеясининг махсус резолюциясини кабул килиш хамда ушбу мухим хужжат тасдикланган санани Халкаро экологик тизимларни химоя килиш ва тиклаш куни сифатида нишонлаш таклифини билдирди.

БМТ махсус резолюциясини кабул

килиш FOяси 2019 йил 25 октябрда Нукус шахрида БМТ шафелигида булиб утган «Оролбуйи -экологик инновациялар ва технологиялар зонаси» деб номланган юкори даражадаги халкаро конференцияда куллаб-кувватланди. Конференция якунлари буйича БМТ Бош Ассамблеясининг Оролбуйи экологик инновациялар ва технологиялар зонасини эълон килиш тУFрисидаги махсус резолюцияси, шунингдек, Марказий Осиёда сув ресурсларидан окилона фойдаланиш буйича минтакавий Дастурни лойихаларга киритиш учун таклифлар такдим этилди.

БМТ резолюцияси инвестицияларни раFбатлантириш ва иклим узгариши, атроф-мухитнинг ёмонлашуви, баркарор урбанизация ва кишлок хужалиги, озик-овкат хавфсизлиги,

Узбекистон мавжуд ахволни яхшилаш учун бу ерда икки

кашшоклик ва тенгсизлик каби кенг камровли масалаларга эътибор бериш оркали асосий хавф омилларини бартараф этиш имкониятини беради.

Шу билан бирга, Марказий Осиё мамлакатлари халкаро, минтакавий ва миллий сиёсатларнинг

уйFунлигига эришиш, Орол денгизининг куриши билан боFлик экологик инкироз зонасида мавжуд хавф-хатарни хисобга олган холда, ижтимоий-иктисодий ва экологик заифликни янада чукур тизимли тушунишни раFбатлантиришга каратилган инновацион

Мазкур Халкаро кунни ташкил этиш ташаббусининг амалга ошиши мамлакатимиз учун куйидаги жихдтлар билан х,ам алох,ида ах,амиятга эга:

Узбекистоннинг минтакдвий ва глобал мик,ёсдаги экологик муаммолар ва ИК/1ИМ узгаришига кдрши курашишдаги мух,им х,иссаси;

минтакада баркарор усиш ва баркарорликни таъминлаш максадида Узбекистоннинг мух,им хаётий экотизимларни мухофаза килиш ва тиклаш масалаларида халкаро хамкорликка булган кдтъий иродасини намойиш этиш;

Марказий Осиё минтакасидаги экологик муаммоларни хал этишга кушимча ресурсларни фаол жалб этиш;

глобал майдонда

Узбекистоннинг ижобий халкдро нуфузини янада мустах,камлаш.

чора-тадбирлар учун кенг имкониятлар очади.

Мазкур резолюциянинг кабул килиниши минтакавий муаммоларни биргаликда хал этиш масалаларида Узбекистоннинг етакчи уринларда булиши, шунингдек, мамлакатнинг халкаро нуфузини яна бир бор намойиш этишга шарт-шароит яратади.

БМТ томонидан Халкаро экологик тизимларни х,имоя к,илиш ва тиклаш кунининг белгиланиши эса, глобал муаммоларни х,ал к,илишда сиёсий ирода ва ресурсларни сафарбар к,илиш, бу борадаги муаммоли масалалар буйича кенг жамоатчиликни хабардор к,илиш, шунингдек, инсоният ютукдарини мустах,камлаш имконини беради.

Умуман, Президент Шавкат Мирзиёевнинг ушбу ташаббуслари халкдро мик,ёсда тан олиниши мамлакатимизда экологик вазиятнинг яхшиланишига улкан х,исса кушиши баробарида, юртимизнинг жах,он майдонидаги имижи мустах,камланиши ва рейтинги юкррилашида х,ам алох,ида урин тутади.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.