Научная статья на тему 'Биостатистика ілімі - студенттердің ғылымға қызығушылығын қалыптастырудың бірден-бір жолы'

Биостатистика ілімі - студенттердің ғылымға қызығушылығын қалыптастырудың бірден-бір жолы Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

CC BY
589
68
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
дәлелді медицина / статистикалық талдау / биостатистика / статистикалық бағдарламалар пакеті. / evidence-based medicine / statistical analysis / biostatistics / Statistical Package for Social Science

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — А.А. Раманқулова, А.Ш. Аймаханова, М.М. Исмаилова

Мақалада медициналық деректерге статистикалық талдау жүргізудің қазіргі жағдайы мен болашағы жӛнінде сӛз болады. Заманауи медициналық ғылым дәлелді медицинаның талаптары мен принциптерін жүзеге асыруға бағытталған. Медициналық жоғарғы оқу орындары стуленттері мен бітірушілері биостатистиканың негізгі ұғымдарын және статистикалық талдау дағдыларын меңгерулері тиіс. Тек сонда ғана олар медицина саласындағы ғылыми зерттеу жұмысының мәнін түсіне алады. Медициналық биологиялық деректерді қолданбалы компьютерлік статистикалық бағдарламалар пакетінде ӛңдеу статистикалық талдауды меңгерудің негізі болып саналады.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по наукам о здоровье , автор научной работы — А.А. Раманқулова, А.Ш. Аймаханова, М.М. Исмаилова

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

BIOSTATISTICS IS ONE OF THE WAYS OF FORMATION OF SCIENTIFIC INTEREST OF STUDENTS

The article describes the state of affairs and prospects of studying the statistical analysis of medical data.Modern medical science focused on implementation of the principles and requirements of evidence-based medicine. Graduates and medical students should have the basic concepts of biostatistics and statistical analysis skills, only then they can understand the essence of research in the field of medicine. Processing of biomedical data in the packet of applied computer statistics programs is one of the necessary ways of mastering statistical education.

Текст научной работы на тему «Биостатистика ілімі - студенттердің ғылымға қызығушылығын қалыптастырудың бірден-бір жолы»

СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ

1 Государственный стандарт дополнительного образования Республики Казахстан // Специальность - психиатрия, 2009. - 219 с.

2 Государственный стандарт образования Республики Казахстан. Резидентура / / Специальность - психиатрия, 2009. - 279 с.

3 Типовая учебная программа.Неврология, психиатрия, наркология. По специальности 0513010. - Общая медицина, 2010. - 122 с.

4 Кондрашенко В.Т., Донской Д.И. Общая психотерапия. - Минск: 1998. - 463 с.

5 Шахметов Б.А., Алтынбеков С.А. Психическое здоровье , охрана и укрепление. - Алматы: 2008. - 100 с.

6 Шахметов Б.А. Психическое здоровье. Учебное пособие. - Алматы: 2014. - 152 с.

Б.А. ШАХМЕТОВ, К.Т. САРСЕМБАЕВ, И.Н. АХМЕТОВА

ПСИХИАТРИЯ ОКЫТУДАМЕНТАЛЬДЫ САНОЛОГИЯ

Туйш: Макалада психиатрия жэне наркология пэндер!нен сабак беру жогаргы оку мекемеде керсет!лген. Ауру мен саулыктьщ биопсихосоциальд! модель саноцентриялык парадигма жэне ментальды санология туйшктерд! жогары окуга енг!зу. Туйщд сездер: саноцентриялык парадигма , ментальды санология.

B.A. SHAKHMETOV, K.T. SARSEMBAYEV, I.N. AKHMETOVA

MENTAL SANOLOGY IN PSYCHIATRIC EDUCATION

Resume: The article examines the teaching of psychiatry and addiction in higher medical education. Formation biosocialof disease and health sanocentrical paradigmand mental sanologi. Keywords: sanocentrical paradigm, mental sanologi.

УДК 616-07:311.14

А.А. РАМАНЦ¥ЛОВА, А.Ш. АЙМАХАНОВА, М.М. ИСМАИЛОВА

С. Ж. Асфендияров атындагыЦазащ ¥лттыщ Медициналъщ Университетi, медицинамищ биофизика жэне биостатистика модул

БИОСТАТИСТИКА 1Л1М1 - СТУДЕНТТЕРДЩ FЫЛЫМFА ЦЫЗЫГУШЫЛЫГЫН КДЛЫПТАСТЫРУДЫЦ Б1РДЕН-Б1Р ЖОЛЫ

Мащалада медициналъщ деректерге статистикалыщ талдау ЖYргiзудiц щазiргi жагдайы мен болашагы жвншде свз болады. Заманауи медициналыщ гылым дэлелдi медицинаныц талаптары мен принциптерш ж^зеге асыруга багытталган. Медициналыщ жогаргы ощу орындары стуленттерi мен бiтiрушiлерi биостатистиканыц негiзгi ргышдарын жэне статистикалыщ талдау дагдыларын мецгерулерi тшс. Тек сонда гана олар медицина саласындагы гылыми зерттеу жрмысыныц мэнн тYсiне алады. Медициналыщ - биологиялыщ деректердi щолданбалы компьютерлiк статистикалыщ багдарламалар пакетнде вцдеу статистикалыщ талдауды мецгерудщ негiзi болып саналады.

TyüiHÖi сездер: дэлелдiмедицина, статистикалыщ талдау, биостатистика, статистикалыщ багдарламалар пакетi.

Гылым - бул уйымдастырылган бШм Герберт Спенсер, агылшын философы

бул пэнд бетен туашказ нэрсе ретшде кабылдап жэне бунын оларга болашакта не ушш кажет болатынын булдыр елестетш келдъ Алайда, медицинанын непз1 болып саналатын биология тмшщ ерекшелштер1мен, клиникага дешнп ¡ргелес пэндердщ мазмундарымен тыгыз байланыстыра отырып бершетш пэннщ непзп угымдары мен сурактары студенттер ушш ездершщ бш1м денгейлерш косымша сараптауларына септМн типзед! пэнд1 жетюшкп дурыс тусшулерше ыкпал етед! Пэннщ аныкталган мазмунына сэйкес студенттер медициналык басылымдардан алынган эртурл! клиникалык есептерге, мэселенщ койылуына байланысты статистикалык талдаулар журпзу аркылы пэнге деген кызыгушылыктарынын артатыны байкалды.Университетте студенттердщ гылыммен шугылдану мэселей каз1рп танда езект мэселелердщ б!р! болып отыр. вткен оку жылында Ресейге халыкаралык гылыми конференцияларга катысып келген жалпы медицина мамандыктарынын студенттер! олардын жумыстарында статистикалык талдаудын б1ршш1 кезекте турганын айтып тамсанып келген ед! Каз1рп танда дэлелд медицинанын принциптерше сэйкес, медициналык басылымдарда медициналык-биологиялык

взектшпт Fылыми нег!зделген медицинанын заманауи тужырымдамасы каз!рг! кездег! медицина жогары оку орындары студенттер! мен бтруш!лер!нщ алдына б!л!м мен гылымды уштастыра отырып, ертенг! куннщ жан-жакты, бэсекелест!кке каб!летт! маман болып шыгуын талап етед!. Республиканын б!л!м жуйесшщ Болондык б!л!м урд!с!не ену жогары медициналык оку орындарындагы оку урд!с!не едэу!р тын езгер!стер алып келд!. Ол оку жоспарларына б!л!мнщ жана мазмундарын, ягни жана пэндерд! енг!зу аркылы кер!нд!.Сондай пэндерд!н б!р! - биостатистика пэн!. Биостатистика !л!м!н буг!нг! студент, ертенг! болашак медицина саласынын мамандарынын кажетт! денгейде игеру! манызды мэселе.

Материалдар. Медициналык басылымдардагы макалалар, К^аз¥МУ студенттер!н!н оку урд!с!.

Болашак медицина саласынын кызметкерлер! уш!н аталган пэнн!н мазмунымен таныс болып кана коймай, оны менгеруд!н кажетт!л!г! дэлелд! медицинанын принциптер!не сэйкес талас тудырмайтын мэселе.Эрине, нег!з! математикалык статистика элементтер! болып саналатын пэнге деген кезкарас алгашкъ кезде студенттерд!н барлыгында б!рдей он болмаганы рас.Студенттерд!н кеб!с!

бакылаулар мен тэж1рибелердщ нэтижелер1 кел^ршетш макалаларла статистикалык талдаудьщ болуы талап етшедъ Мэселен, ресейлш жэне отандык гылыми-практикалык журналдарда басылган макалаларда кездесетш статистикалык талдауга катысты уз1нд1лер кел^ретк.

1.«Полученные данные были проверены на нормальность распределения и равенство генеральных дисперсий. Сравнение результатов проводилось с использованием параметрического t-критерия Стьюдента для зависимых выборок.» [3]

Эрине, 6i3 бул жерде тавдалынган статистикалык критерийдщ дурыс немесе бурыс колданылганы жвнiнде сез еткелi отырганымыз жок.Бiздiн максатымыз, осындай TYPДегi басылымдарды студенттер вз беттерiмен TYсiнiп, талдай бшсе екен деймiз.1-жаFдайда студент (сол сиякты кез-келген медицина саласынын кызметкерЦ Стьюдент критерийiнiн колданылу шекараларын жетш бiлулерi керек.

2.«При статистическом анализе достоверная корреляция (р<0,05) была отмечена между соотношением гемоглобин/эритроциты, тромбоциты/лейкоциты, тромбоциты/нейтрофилы (прямая зависимость).Обратная зависимость (р<0,05) - в группах лимфоциты/лейкоциты, нейтрофилы/лейкоциты. При оценке гомеостаза у большинства исследуемых больных (n=14) изменения в костно-суставной системе относились к 3 классу (в среднем степень по

вреждения =55%).» [4].

2-жаFдайда корреляциялык тэуелдШк, онын TYрлерi жэне корреляция коэффициентшщ мэндiлiгi жвнiндегi жорамалды тексере алу кажет жэне мэндiлiк денгейi р^а квнiл белу керек.

3.«Статистическая обработка данных проводилась с использованием программного пакета Statistica for Windows, Release 7.0. Количественные данные представлены в виде медианы и интерквартильного размаха (Mf}IQI). Качественные данные представлялись в виде абсолютных (n) и относительных значений (%). Достоверность различий количественных показателей определялась при помощи критерия Манна-Уитни (сравнение двух несвязанных групп), критерия Краскела-Уоллиса (сравнение трех и более групп). Результаты считались статистически достоверными при р<0,05. Статистическую значимость межгрупповых различий по качественным признакам оценивали с применением точного критерия Фишера и %2. Взаимосвязь количественных признаков изучалась в ходе корреляционного анализа с использованием коэффициента ранговой корреляции Спирмена. Проверка гипотез осуществлялась при уровне статистической значимости 0,05.» [5]

Бул жаFдаЙFа мукият кещл белу керек, себебi кептеген, тшл барлык десе де болады, басылымдарда орта мэн, стандарттык ауытку, стандарттык кате есептелед жэне Стьюдент критерийiнiн колданылFаны жвнiнде айтылады. Ал, мунда медиана, квартильаралык кулаш сиякты сандык сипаттамалар жэне Манн-Уитни мен Крускал-Уоллис критерийлершщ сол сиякты Фишердiн дэл критерий, %2.критериш колданылFаны айтылады. Корреляциялык тэуелдШкп Спирменнiн рангiлiк корреляция коэффициентi аркылы аныктаFан. ЯFни, бул зерттеуде цалыпты таралу

зацына багынбайтын деректер жешнде сез болып отырFанын TYсiнуiмiз кажет.

4. «Статистическая обработка включала вычисление средних величин и их ошибок, дисперсии. Достоверность отличий оценивалась при помощи t-критерия Стьюдента.» [6]

5. «Статистический анализ данных проводили с использованием пакета прикладной программы Statistica, проводили корреляционный анализ. Результаты по группам представлены в виде средней (М) ± стандартное отклонение (SD). Статистически значимыми считали различия при р < 0,05»

[ 7]

Инновациялык технологиялар заманында медициналык деректердщ бершу мен ЖYЙеленуi компьютерлш куралдар аркылы ЖYзеге асатындыктан дэр^ерлерге теориялык зерттеулермен катар практикалык кызметшде де медициналык деректердi статистикалык талдау мэдениетш жоFарылату кажеттiлiгi туып отыр.Элемде деректердi талдауFа баFытталFан колданбалы программалык жабдыктау белсендi дамып келедi, деректердi сактау жэне визуализациялау жэне оларды талдаудын нэтижелерiнстатистика теориясындаFы жетiстiктер ретшде беруде олар эралуан MYMкiндiктердi колданып келедi. Мундай программалык жабдыктаудын мысалы ретiнде статистикалык кэсiби SPSS, эмбебап Statistica пакеттерш айтуFа болады. Мунын бэрi дэлелдi медицинанын принциптерiне сэйкес деректердi талдаудын сандык денгейiн ескеретш Fылыми клиникалык зерттеулердегi логикалык непздеулерге жоFары талап кояды. Дэрiгерге статистикалык эдктермен таныс болу керек жэне заманауи басылымдардын тiлiн TYсiнулерi кажет. Одан баска, статистикалык ойлаудыннепз! калыптасуы керек, заманауи медицинанын методологиясын TYсiнулерi

кажет.Бакылауларды ЖYргiзудiн жэне олардын нэтижелерш ЖYЙелеудiн заманауи эдiстерiнiн ете кептМ дэр^ер-зерттеушiге аса биiк талаптар кояды.

Биостатистика пэнiн окыту маныздылы^ы жете TYсiнiктi болу Yшiн шетелдш басылымдарда жиi колданылатын деректердi ендеу жэне талдауFа арналFан SPSS - Statistical Package for Social Science пакетшде статистикалык талдау жасауды карапайым мысалдар аркылы кврсетейiк. Пакет деректерд талдауFа кажеттi барлык негiзгi белiмдердi камтиды, жэне кептеген шетелдiк жэне отандык жоFары оку орындарында студенттерге деректердi талдауFа окыту Yшiн непзп курал болып табыладь

Екi взара тэуелйз немесе тэуелдi жэне калыпты таралFан топтардын орта мэндерiн салыстыру аркылы, екi топ арасындаFы айырмашылыктын шынайылыFын тексеру Yшiн колданылатын кен тараFан статистикалык критерийлердiн бiрi Стьюденттщ сэйкес жуптаспаFан жэне жуптаскан t критерийiне мысал келтiрейiк.

1-мысал. К^ан тамырын кенейтетiн кврсетiлiмi бар нифедипин препаратынын тэждiк артериянын диаметрiне ыкпалын аныктау Yшiн ЖYргiзiлген тэжiрибенiн корытындысы твмендегi кестеде келтiрiлдi. Бул жаFдайда тексерiлетiн нвлдiк жорамал, екi топтын орта мэндерiнiн арасында статистикалык мэндi айырмашылык жок, яFни нифедипин тэждш артериянын диаметрiне эсер етпейдi деп уЙFарылады.

Тэждiк артериянын диаметра мм

Плацебо Нифедипин

2,5 2,5

2,2 1,7

2,6 1,5

2,0 2,5

1,8 1,4

2,4 1,9

2,3 2,3

2,7 2,0

2,7 2,6

1,9 2,3

2,1

2,2

Алынган деректерд десте парагына енг1зем1з.

ui 'Untitled 1 [DataSetOJ SPSS Data Editor

File Edit View Data Transform Analyze Graphs Utilities Add-o

QBE

шв a - ь,вщ? m 4i и; •

1 : плацебонифедипин Visible: 2 öl 2 Variables

плацебо нифеди номерагрупп va г va г

1 2,5 1 -

2 22 1

3 2,6 1

4 2,0 1

5 1,8 1

В 2,4 1

7 2,3 1

а 2,7 1

9 2,7 1

10 1,9 1

11 2,1 1

12 2,5 2

13 1,7 2

и 1,5 2

15 2,5 2

16 1,4 2

17 1,9 2

18 2,3 2

13 2,0 2

20 2,6 2

21 2,3 2

22 2,2 2

Variable View

г

SPSS Processor is ready

Нэтижел1 кестеден Kepin отырганымыздай, салыстырылып отырган екi топтын орта мэндершщ шамалары, стандарттык ауыткулар, орта мэндердщ сэйкес стандарттык кателерь бас

жиынтыктын дисперсияларынын бipтектiлiгiн тексеру YшiнFкpитеpийi, р мэндщк денгейi жeнiндегi мэлiметтеpдi статистикалык багдарлама кемепмен алдьщ.

T-Test

[DataSetO]

Group Statistics

номе Std. Error

па N Mean Std. Deviation Mean

плацебонифедипин 1 11 2,291 ,3177 ,0958

2 11 2,082 ,4143 ,1249

Independent Samples Test

Levene's Test for Equality of Variances t-testfor Edualitv of Means

95%

F Slq. t df Sid. (2-tailedl Mean Difference Std. Error Difference L

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

плацебоннфеднпнн Equal variances assumed 1,191 ,288 1,328 20 ,199 ,2091 ,1574

Equal variances not assumed 1,328 18,738 ,200 ,2091 ,1574

Бул кестеде ен маныздысы р мэндшж денгейi (6-шы батан). Кестеден керш отырганымыздай, плацебо мен нифедипиннщ арасында шынайы айырмашылык жок - р=0,199 > 0,05. Корытынды. Салыстырылып отырган ею топтын орта мэндершщ арасында статистикалык мэндi айырмашылык

жок, ягни нифедипин тэждiк артериянын диаметрше ыкпал етпейдi.

2-мысал.Тэуелдi тандамалар Yшiн Стьюденттiн жуптаскан t-кpитеpийiнiн колданылуын препаратты кабылдаганга дейiн жэне препаратты кабылдаганнан кейiн артериялык кысымнын

BecTHHK Ka3HMY, №2-2015

KepceTKimTepiHiH opTa MSHgepiHiH apacbiHgaFbi

afibipMambinbiKTbiH mbiHafibinbiFbiH TeKcepy apKbmbi KepceTefiiK. Agenb^aH npenapaTbiHbiH apTepuanbiK KueuMFa acepiH anTbi aypygaH TypaTbiH TonTa TeKcepgi. Taffiipuöe HSTHffieciHge

cHCTo^a^HK KbicbiMHbiH eKi BapuaHHanbiK KaTapbi ajHHgu: 1-KaTap - npenapaTTbi KaöbrngaFaHFa geöiHri KepceTKimTep, 2-KaTap - npenapaTTH KaöbrngaFaHHaH KeöiHri KepceTKimTep.

BaKbrnay Taffiipuöe

250 210

240 195

210 165

190 170

185 155

170 175

tdï *Untitled1 [DataSetO] - SPSS Data Editor

File Edit View Data Transform Analyze Graphs

m tu ^^ r*i

1 : nocjie 210

AO nocjie var

1 250,00 210,00

2 240,00 195,00

3 210,00 165,00

4 190,00 170,00

5 185,00 155,00

6 170,00 175,00

7

Byn œaFgafiga MiHgeTTi Typge OrbrogeHTTiH œynTacKaH t-KpHTepHfiiH KongaHy Ka®eT.Byn agicri «afibipManap agici» gen Te

aTafigbi. EcenTeyre TeK KaHa e3repicKe ymbipaFaH KepceTKimTep KongaHbmagbi.

U "Untitled 1 [DataSetO] - SPSS Data Editor

File Edit View Data Transform

Analyze Graphs Utilities Add-ons Window Help

- r* SMH-I Reports ► Descriptive Statistics ► Tables ►

1 :noo/ie 210

AO nocj '..■^tK

Compare Means ► IV1 Means... t One-Sample T Test... B*e Independent-Samples T Test...

1 250,00 2

2 240,00 1E General Linear Model ► Generalized Linear Models ►

3 210,00 1E

4 190,00 Mixed Models ► 'ti Paired-Samples T Test...

Correlate ► Fs One-Way ANOVA...

5 185,00

6 170,00 Regression ► Loglinear ► Neural Networks ► Classify ► Data Reduction ► Scale ► Nonparametrio Tests ► Time Series ► Survival ►

7

8

9

1D

11

12

[jEI Missing Value Analysis... Multiple Response ► Complex Samples ► Quality Control ► \£\ ROC Curve...

17

BecTHHK Ka3HMY, №2-2015

dit View Data Transform [nsert Format Analyze Graphs Utilities Add-ons Window Help

0- E ~= ^ * s- * +

■ 1

- H

T-TEST PAIRS=VAR00001 UITH VAR00002 (PAIRED) /CRITERIA=CI(.9500) /MISSING=ANALYSIS.

T-Test

[DataSetO]

Paired Samples Statistics

Mean N Std. Deviation Std. Error Mean

Pair 1 VAR00001 2,0750 E2 6 31,89828 13,02242

VAR00002 1,7833 E2 0 20,41241 8,33333

Paired Samples Correlations

N Correlation Sid.

Pair 1 VAR00001 &VAR00002 6 .814 ,049

Paired Samples Test

Paired Differences t df Sid. (2-talledl

Mean Std. Deviation Std. Error Mean 95% Confidence Interval of the Difference

Lower UDDer

Pair 1 VAR00001 - VAR00002 2,91667 E1 1 9,34339 7,89691 8,86703 49,46631 3,693 5 ,014

Eyn Kecrege en Manbi3flbicbi p M9HgmiK genrefii (9-mu 6aFaH). KecregeH Kepin 0TbipFaHbiMbi3flafi- p=0,014 < 0,05. KopbiTbiHgbi. Ca^wcTwpw^wn oTbipFaH eKi Taye^gi TonTbin gefiiHri ®9He KeöiHri KepceTKimTepimn opTa M9Hgepimn apacbmga cTaTHCTHKa^HK MaHgi afibipMambmbiK 6ap, hfhh

age^b^aH npenapaTH apTepna^biK KbicbiMFa Maau3flw acep eTegi.

^a3ipri Ke3ge Meg^HHa^biK yHHBepcHTeT 6iTipymi^epi MegHHHHa^HK gepercrepre cTaTHcTHKa^HK Ta^gay öoöbmma örniMgepi ®eTKi^iKci3 ®9He T9®ipn6eHi ®ocnap^ay

непздер1мен толык таныс емес, эдетте гылыми макалаларда бершетш статистикалык эдктер мен нэтижелер,щтшсшше багалай алмайды. Жогарыда айтып еткендей Казакстанньщ Болондык бтм уРД1С1не ену1 жакынарада дэр^ерлердщ биостатистика саласы бойынша бШмдершщ жеткткйз екендштерше кещл белше бастайды деп ойлаймыз. Осы уакытка дейш ездершщ медициналык бтмдерш Еуропа жэне А^Ш елдерше мойындату уш1н б1здщ бтрушшер арнайы емтихан тапсырылулары керек. Tirni жаксы бтрушшердщ e3i биостатистика пэшнен косымша дайындыксыз бул емтиханды тапсыра алмайды. Егер бiтiрушi эрi карай гылыми жумыспен шугылдануды жоспарласа, бул мэселе тшл eткiр койылуы MYMкiн. Fылыми конференцияларга катысатын студенттш гылыми когам MYшелерiнiн басым кепштп eздерiнiн зерттеулерiнде тек

сипаттама берумен шектеледь ал кейбiреулерi алынган нэтижелердi калай дурыс берудi, график тургызуды бiлмейдi.

Fылыми негiзделген медицинанын заманауи тужырымдамасы биометриялык зерттеулерсiз MYMкiн емес. взшщ зерттеу жумысын жазу жэне гылыми эдебиеттерде окылгандарды ой елепнен дурыс eткiзiп, TYсiнукандай-да бiр келемде статистикалык бШмнщ болуын кажет етедi.Бiздщ студенттерiмiз бен бiтiрушiлерiмiз накты колданбалы багдарламалар пакетiнде жумыс iстей алуга YЙренудiн жэне биостатистикадан ЖYЙелi бШм алудын болашакта олардын гылыми зерттеу жумыстарында колайлы статистикалык эдiстi сауатты тандауга, колдануга жэне алынган деректердi адекватты TYсiндiруге кажет екенiн TYсiнедi деп сенгiмiз келедi.

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 А.А.Раманкулова. Биологиялык статистика // Оку куралы. -Алматы: 2014. - Б. 54-100.

2 А.Ш.Аймаханова, А.А.Раманкулова. Анализ проблем использования методов биостатистики и некоторых грубых ошибок статистического анализа в клинических исследованиях // Морфология и доказательная медицина. - 2012. - №4. - С. 42-47.

3 Т.А.Ланг. М.Сесик. Как описывать статистику в медицине // Практическая медицина. - М.:-2014. - С.11-15.

4 Н.С.Андриуца. Влияние психоэмоциального стресса на показатели саморегуляции восприятия информации // Сеченовский вестник. - 2014. - №4(18). - Б. 48-53.

5 С.В.Смердин,Ю.А.Цыбульская и др. Поиск персонифицированного подхода в диагностике пациентов с туберкулезным спондилитом // Сеченовский вестник. - 2014. - №3(17). - Б. 41-47.

6 Ю.Н.Беленков, Е.В.Привалова и др. Нарушения микроциркуляции у больных ишемической болезнью сердца и сахарным диабетом 2 типа // Сеченовский вестник. - 2014. - №3(17). - Б. 27-33.

7 С.Ш.Исенова, З.А. Датхаева и др. Влияние индекса массы тела на течение беременности и родов // Вестник КазНМУ. - 2015. -№1. - Б. 11-12.

8 С.Жапарханова, А.Т.Алипова и др. Средние значения и показатели корреляции метаболических показателей у пациентов с сахарным диабетом 2 типа // Вестник КазНМУ. - 2015. - №1. - С. 119-120.

А.А. РАМАНКУЛОВА, А.Ш. АЙМАХАНОВА, М.М. ИСМАИЛОВА

Казахский Национальный Медицинский Университет имени С.Ж. Асфендиярова, модуль медицинской биофизики и биостатистики

БИОСТАТИСТИКА- ОДИН ИЗ ПУТЕЙ ФОРМИРОВАНИЕ НАУЧНОГО ИНТЕРЕСА СТУДЕНТОВ

Резюме: В статье излагается состояние дел и перспективы обучения статистическому анализу медицинских данных.Современная медицинская наука направлена на осуществление принципов и требований доказательной медицины. Выпускники и студенты медицинских вузов должны обладать основными понятиями биостатистики и навыками статистического анализа, только тогда они могут понять суть научно-исследовательской работы в области медицины. Обработка медико-биологических данных в пакетах прикладных компьютерных статистических программ является одним из необходимых путей освоения статистического анализа.

Ключевые слова: доказательная медицина, статистический анализ, биостатистика, пакет статистических программ.

A.A. RAMANKULOVA, A.SH. AIMAKHANOVA, M.M. ISMAILOVA

Kazakh National Medical University named after S.D. Asfendiyarov, module of Medical Biophysics and Biostatistics

BIOSTATISTICS IS ONE OF THE WAYS OF FORMATION OF SCIENTIFIC INTEREST OF STUDENTS

Resume: The article describes the state of affairs and prospects of studying the statistical analysis of medical data.Modern medical science focused on implementation of the principles and requirements of evidence-based medicine. Graduates and medical students should have the basic concepts of biostatistics and statistical analysis skills, only then they can understand the essence of research in the field of medicine. Processing of biomedical data in the packet of applied computer statistics programs is one of the necessary ways of mastering statistical education.

Keywords: evidence-based medicine, statistical analysis, biostatistics,Statistical Package for Social Science.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.