Научная статья на тему 'БАЛИҚЧИЛИК ХЎЖАЛИКЛАРИНИНГ АСОСИЙ ВОСИТАЛАР БИЛАН ТАЪМИНЛАНИШ ДАРАЖАСИ ВА УЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ САМАРАДОРЛИГИНИНГ ҲОЗИРГИ ҲОЛАТИ'

БАЛИҚЧИЛИК ХЎЖАЛИКЛАРИНИНГ АСОСИЙ ВОСИТАЛАР БИЛАН ТАЪМИНЛАНИШ ДАРАЖАСИ ВА УЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ САМАРАДОРЛИГИНИНГ ҲОЗИРГИ ҲОЛАТИ Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
13
4
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ҳовуз балиқчилиги / асосий воситалар билан таъминланиш / асосий воситалардан фойдаланиш самарадорлиги таҳлили. / pond fisheries / supply of fixed assets / analysis of efficiency of use of fixed assets.

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Аитимбетов Амирбек Қоишибекович

Ушбу мақолада ҳовуз балиқчилиги хўжаликларининг асосий воситалар билан таъминланиши масалалари ёритилган. Қорақалпоғистон Республикаси тўрткўл тумани «Супер балиқлар» фер­ мер хўжалигида асосий воситалардан фойдаланиш самарадорлиги таҳлили кел тирилган. Ҳовуз балиқчилиги хўжаликларининг асосий воситалар билан таъминланиши самарадорлигини ошириш йўллари кўрсатиб берилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по экономике и бизнесу , автор научной работы — Аитимбетов Амирбек Қоишибекович

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

CURRENT STATE OF FISHERIES FACILITIES PROVIDED WITH BASIC ASSETS AND EFFICIENCY OF THOSE USE

In the article is considered the issues of providing pond fisheries with basic equipment. The analysis of the efficiency of the basic tools implementation in the farm «Super fish» of Tortkol district of the Republic of Karakalpakstan is given. Ways to increase the efficiency of basic tools supply to pond fisheries are discussed.

Текст научной работы на тему «БАЛИҚЧИЛИК ХЎЖАЛИКЛАРИНИНГ АСОСИЙ ВОСИТАЛАР БИЛАН ТАЪМИНЛАНИШ ДАРАЖАСИ ВА УЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ САМАРАДОРЛИГИНИНГ ҲОЗИРГИ ҲОЛАТИ»

Аитимбетов Амирбек Коишибекович,

иктисод фандари буйича фалсафа доктори (PhD), ALFRAGANUS UNIVERSITY Иктисодиёт факультети "Молия" кафедраси доценти, Тошкент кимё халкаро университети мустакил изланувчиси

БАЛИКЧИЛИК ХУЖАЛИКЛАРИНИНГ АСОСИЙ ВОСИТАЛАР БИЛАН ТАЪМИНЛАНИШ ДАРАЖАСИ ВА УЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ

САМАРАДОРЛИГИНИНГ ДОЗИРГИ ^ОЛАТИ

УУК: 338.984

DOI: 10.34920/EIF/VOL_2023_ISSUE_9_5

АИТИМБЕТОВ А.Ц. БАЛИЦЧИЛИК ХУЖАЛИКЛАРИНИНГ АСОСИЙ ВОСИТАЛАР БИЛАН ТАЪМИНЛАНИШ ДАРАЖАСИ ВА УЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ САМАРАДОРЛИГИНИНГ ХОЗИРГИ ЦОЛАТИ

Ушбу маколада х,овуз баликчилиги хужаликларининг асосий воситалар билан таъминланиши масалалари ёритилган. K1оракалпоFистон Республикаси Турткул тумани «Супер баликлар» фермер хужалигида асосий воситалардан фойдаланиш самарадорлиги тах,лили келтирилган. Ховуз баликчилиги хужаликларининг асосий воситалар билан таъминланиши самарадорлигини ошириш йуллари курсатиб берилган.

Калит сузлар: х,овуз баликчилиги, асосий воситалар билан таъминланиш, асосий воситалардан фойдаланиш самарадорлиги тах,лили.

АИТИМБЕТОВ А.К. СОВРЕМЕННОЕ СОСТОЯНИЕ ОБЕСПЕЧЕННСТИ ОСНОВНЫМИ СРЕДСТВАМИ ОБЪЕКТОВ РЫБОЛОВСТВА, И ЭФФЕКТИВНОСТЬ ИХ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ

В данной статье освещены вопросы обеспечения прудового рыболовства основным оборудованием. Приведен анализ эффективности использования основных инструментов в фермерском хозяйстве «Суперфиш» Турткульского района Республики Каракалпакстан. Показаны пути повышения эффективности поставок основных орудий прудового рыболовства.

Ключевые слова: прудовое рыболовство, обеспеченность основными средствами, анализ эффективности использования основных средств.

AITIMBETOV A.Q. CURRENT STATE OF FISHERIES FACILITIES PROVIDED WITH BASIC ASSETS AND EFFICIENCY OF THOSE USE

In the article is considered the issues of providing pond fisheries with basic equipment. The analysis of the efficiency of the basic tools implementation in the farm «Super fish» of Tortkol district of the Republic of Karakalpakstan is given. Ways to increase the efficiency of basic tools supply to pond fisheries are discussed.

Key words: pond fisheries, supply of fixed assets, analysis of efficiency of use of fixed assets.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2023, 9 (169)

Кириш. Иклим узгаришлари таъсирида сув ресурсларининг такчиллиги, озука таъминоти-даги узилишлар ва уларнинг ба,осининг усиб бориши мамлакатимиз иктисодиёти тармоклари, хусусан баликчилик тармоFини модернизация-лаш, ишлаб чик,ариш жараёнини асосий восита-лар билан ,амда айланма маблаFлар билан таъ-минлаш, мавжуд ресурслардан окилона фой-даланишини такозо этмокда. Шу боис, аграр ислох,отларининг асосий негизида хужаликларни айланма маблаFлар билан баркарор таъминла-ган ,олда уларнинг такрор ишлаб чикаришига кумаклашишга урFу каратилмокда. Жумладан, "Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 1 майдаги "Баликчилик тармоFини бошкариш тизимини такомиллаштириш чора-тадбирлари туFрисида"ги ПК,-2939-сонли карорида ,ам баликчилик тармоFидаги ташки-лотларнинг айланма маблаFларини тулдириш ва купайтиришга кумаклашиш"1 масаласи му,им вазифалар сифатида белгиланди.

Илмий муаммонинг цуйилиши.

Асосий воситалардан фойдаланиш самара-дорлигини оширишга баFишланган жа,он ва мамлакатимиз ик,тисодчилари тарафидан куплаб тадк,ик,отлар амалга оширилган. Бу тадк,ик,отлар деярли барча тармоклар асосий воситалари, уларнинг таркиби, усиш тезлиги, уларни амор-тизацияси ва бошка улардан фойдаланиш самарадорлигини ошириш борасида куплаб жи,атларини камраб олган.

Мазкур тадк,ик,от мамлакатамиз баликчилиги со,асига доир, тармокда кечаётган умумий иктисодий жараёнлар динамикасини ёритиш билан, KоракалпоFистон Республикаси Турткул тумани «Супер балик,лар» фермер хужалигидаги жараёнларга тухталган. Тадкикотларда эъти-роф этилишича, классик иктисодиёт намоёнда-лари (Д. Рикардо, К. Маркс, ва бошка мутафак-кирлар) эътироф этган, маълум даврда асосий капиталга фойдадорлик нисбий пасайиш хусу-сияти иктисодий конуни мазкур хужаликда хам узини намойиш этганини та,лиллар асосида тасдикланганлиги куришимиз мумкин. Мазкур иктисодий конун салбий таъсирини бар-тараф этиш борасида асосий капиталнинг тех-

1 Узбекистан Республикаси Президентининг 2017 йил

1 майдаги «Баликчилик тармоFини бошкариш тизимини такомиллаштириш чора-тадбирлари туFрисида»ги ПК 2939 -сонли Карори. - «Халк сузи», 2017 й., 87 (6781).

ник ва органик тузилишини такомиллаштириш мо,иятини амалий мисолда намоён этиш маълум илмий а,амият касб этади.

Тадцицот методологияси. Маколада диалектик, тизимли, иктисодий, мантикий, илмий абстракция, та,лил ва синтез, индукция ва дедукция, киёслаш, умумлаштириш, гуру,лаш ва жад-вал усулларидан фойдаланилади.

Асосий та^лил ва натижалар.

Маълумки, баликчилик хужаликларида асосий воситалар сифатида ,овуз майдони ,исобланиб, балик, бокишнинг асосий манбала-ридан бири ,овуз саналади. Ховуз баликчилиги тулик тизимли ва туликсиз тизимли баликчилик хужаликларидан иборат булиб, икки ва уч йил-лик оборотга асосланган илик сувли ,овуз хужаликлари ,амда хонбалик (камалаксимон форель) ва дарё форели етиштиришга ихтисос-лашган совук сувли ,овуз хужаликларидан иборат булади.

Узбекистон Республикасида ,овуз фонди 2022 йил 1 январь ,олатига кура урчитиш ,овузлари майдони 107 гектар, биринчи тар-тибли устириш ,овузлари 3365 гектар, иккинчи тартибли устириш х,овузлари 3327 гектар, кишлов ,овузлари 337 гектар ва яйлов ,овузлари 12830 гектарни ташкил этади (1-расм).

Ушбу курсаткичлар КоракалпоFистон Республикасида ,ам умумий курсаткичларига кура ухшаш булсада, уларнинг фойдаланиш даври ,амда баликчиликни ташкил этиш шаклига кура бир-биридан фарк килади. Айникса шимолий минтакаларда ,овуз баликчилиги улуши юкорилиги шароитида бу фаркни яккол куришимиз мумкин.

Хусусан, карпсимон баликларини ярим интенсив усулда етиштирадиган тулик тизимли икки йиллик оборотдаги ,овуз баликчилиги хужаликларида яйлов ,овузлари энг катта улушни (90-95 %) ташкил этади. Уч йиллик оборотда эса, уларнинг улуши 30 фоиз-пунктгача камайиши ва 55-60 фоизни ташкил этиши мумкин (1-жадвал).

Асосий тоифа ,овузлар майдонларининг юкорида келтирилган нисбати ,ар хил оборот (2, 3 ва йиллик) ва тизимли (тулик ёки туликсиз) баликчилик хужаликлари учун наму-навий ,исобланади.

Баликчилик хужаликларида асосий воситалар сони ва уларнинг ,олатини ижобий узгариши ма,сулот етиштириш ,ажмига ,ам бевосита таъ-

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2023, 9 (169)

1-расм. Узбекистон Республикасида ^овуз фонди 2022 йил 1 январь ^олатига1.

14000

Урчитиш ховузлари майдони

Биринчи тартибли устириш хрвузлари

Иккинчи тартибли устириш х,овузлари

Кишлов ховузлари

Яйлов ховузлари

1-жадвал. Кора^алпотистон Республикаси ^овуз фондининг тузилмаси2, %

Х,овузларнинг тоифалари Тулик тизимли хужаликлар Питомниклар

икки йиллик оборот уч йиллик оборот

Урчитиш ховузлари 0,1- 0,3 0,15 - 0,30 2-3

Устириш хрвузлари: биринчи тартибли 5-8 12-15 70-85

учинчи тартибли 20-25

Кишлов ховузлари 3,5-4 0,3 - 0,4 1,5-3,0

Яйлов ховузлари 90-95 55-60 -

сир курсатади. KоракалпоFистон Республикасида баликчилик хужаликларида мавжуд асосий воси-талар киймати ва холатига эътибор каратадиган булсак, 2017 йилда KоракалпоFистон Республикасида жами 342 та баликчилик хужаликлари мавжуд булса, уларда 21888 млн. сум кийматидаги жами 1094 та техникалар мавжуд булган. Ушбу техникаларнинг 22 таси ёки 3 фоизининг фойда-ланиш муддати 1-3 йилни, 131 таси ёки 12 фоизи 3-5 йилни, 306 таси ёки 27 фоизи 5-10 йилни ташкил этган булса, 10 йилдан купрок муддат-дан буён фойдаланилаётган техникалар сони 635 тани ёки 58 фоизни ташкил этган (2-жадвал).

Ушбу курсаткич 2021 йилга келиб эса, баликчилик хужаликлари сони 401 тани хамда

1 K1оракалпоFистон Республикаси Статистика бошкармаси маълумотлари асосида тузилган.

2 Статистик маълумотлар асосида муаллиф томонидан хисоб-китоб килинди.

уларда 38736,6 млн. сум кийматидаги жами 1684 та техникалар мавжуд. Ушбу техникаларнинг 168 таси ёки 9 фоизининг фойдаланиш муддати 1-3 йилни, 219 таси ёки 13 фоизи 3-5 йилни, 455 таси ёки 28 фоизи 5-10 йилни ташкил этган булса, 10 йилдан купрок муддатдан бери фойдаланилаётган техникалар сони 842 тани ёки 50 фоизни ташкил этган.

Алохида тадкикотлар KоракалпоFистон Республикаси Турткул туманидаги «Супербаликлар» фермер хужалигининг балик етиштириш иктисодий самарадорлиги, уларнинг асосий воситалардан фойдаланиш холати тахлил этилди.

Тахлил килинаётган давр оралиFида, яъни 2017-2021 йилларда «Супер баликлар» фермер хужалигида балик махсулдорлиги ва жами балик ишлаб чикариш хажми буйича усиш тенденци-яси кузатилди. Масалан 2021 йилда 2017 йилга нисбатан мос равишда балик махсулдорлиги 15,4

ИК.ТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2023, 9 (169)

3-жадвал. Коракалпо^стон Республикаси Турткул тумани «Супер баликлар» фермер хужалигининг х,овуз фонди билан таъминланганлиги ва ундан фойдаланиш самарадорлиги2

2-жадвал. К,орак,алпо™стон Республикасида баликчилик хужаликларида мавжуд асосий

воситалар киймати ва ^олати1

Курсаткичлар Йиллар 2021 йил 2017 йилга нисбатан, % да

2017 йил 2019 йил 2021 йил

Баликчилик хужаликлари сони, дона 342 358 401 117,3

Хужаликлар балансидаги техникалар сони, дона 1094 1396 1684 153,9

Хужаликлар балансидаги техникалар киймати, млн. сум 21888 27924 38736,6 177,0

Хужаликлар балансидаги техникаларнинг фойдаланиш муддати 22 28 168 769,5

131 168 219 166,7

306 391 455 148,4

635 810 842 132,7

Курсаткичлар Йиллар 2021 йил 2017 йилга нисбатан, %да

2017 2018 2019 2020 2021

Жами ер майдони, га 238,6 238,6 615,4 670,6 670,6 281,1

Ховузлар майдони, га 120 120 140 145 160 133,3

Асосий воситалар киймати, минг сум 112400 78680 3176862 3176862 1217350 1083,1

ш.ж: бино ва иншоотлар 76432 48782 2287341 2382646 949533 1242,3

Иншоотларнинг асосий воситалар умумий кийматидаги улуши, (%) 25 31 46 51 59 236,0

Ишлаб чикарилган балик, тонна 184,8 200 238 270 299,2 161,9

Балик мах,сулдорлиги, ц/га 15,4 16,6 17 18,6 18,7 121,4

Фойда, минг сум 384714 737438 880124 1036996 946582 246,0

1 га х,овуз майдонига туFри келадиган ялпи фойда, минг сум. 3206,0 6145,3 6286,6 7151,7 5916,1 184,5

ц/га ва 18,7 ц/га ва жами балик ишлаб чикариш х,ажми эса 184,8 тонна ва 299,2 тоннани ташкил этган (3-жадвал).

Тах,лилларга кура, ушбу фермер хужалигига ажратилган ер майдони, 2021 йилда 2017 йилга нисбатан 432 гектарга, ёки 181,1 фоизга ошган. 2021 йилда «Супер баликлар» фермер хужалигининг умумий ер майдони 670,6 га.ни ташкил этади, шундан х,овузлар майдони 160 гек-тарни, асосий воситаларнинг йил охирига колдик киймати 1 217 350,0 минг сумни ташкил этган.

1 K1оракалпоFистон Республикаси Статистика бошкармаси маълумотлари асосида хисобланган.

2 «Супер баликлар» фермер хужалигининг йиллик моли-явий хисоботлари, статистик хисоботлари ва жорий бухгалтерия хисоби маълумотлари асосидан диссертант томонидан хисобланган.

Баликчилик хужалигида иншоотларнинг асосий воситалар умумий кийматидаги улуши 59,0 фоизни ташкил этган. Баликчилик хужалигида балик мах,сулдорлиги 18,7 ц/га, иншоотлар кийматининг бир-бирлигига туFри келадиган баликлар микдори эса 0,101 ц/га.ни ташкил этган. Мах,сулот таннархи 4367210,0 минг сумни ташкил этган булса, фойда 946582,0 минг сумни ташкил этган. Шунингдек, хужаликда 1 га х,овуз фон-дига туFри келадиган тушум 5916,1 минг сум/ га.ни ташкил этган.

Лекин шунга карамасдан, х,овуз фондидан фойдаланиш самарадорлигини тавсифловчи асосий курсаткичлар пасайиш тенденциясига эга. Бунинг асосий сабабларидан бири умумий ялпи

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2023, 9 (169)

4-жадвал. К,орак,алпо™стон Республикаси Турткул туманидаги «Супер бали^лар» фермер хужалигида асосий воситалардан фойдаланиш самарадорлиги1

Курсаткичлар Йиллар 2021 йил 2017 йилга

2017 2019 2021 нисбатан, %да

Жами асосий воситалар киймати, минг сум 112400 3176862 1217350 1083,1

Бино ва иншоотлар 76432 2287341 949533 1242,3

го Узатувчи курилмалар 15712 324654 123120 783,6

а м Машиналар ва асбоб-ускуналар 2846 152000 43842 1540,5

£ Транспорт воситалари 17410 412867 100855 579,3

Инструментлар, инвентарлар ва бошка жихозлар 0 0 0 0,0

Айланма маблаFларнинг йиллик киймати, минг сум 79850 191924,5 330871,3 414,4

Ишчиларнинг йиллик уртача сони, киши 30 42 50 166,7

Ховузлар майдони, га 120 140 160 133,3

Фонд билан таъминланганлик, минг сум 936,7 22691,9 7608,4 812,3

Фонд билан куролланганлик, минг сум 3746,7 75639,6 24347,0 649,8

Ховузларнинг балик махсулдорлиги, ц/га 15,4 17 18,7 121,4

Фонд кайтими, минг сум 16,9 1,3 4,4 25,9

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Фонд сиFими, минг сум 0,1 0,8 0,2 386,8

Махсулот сотишдан ялпи фойда, минг сум 384714 880124 946582 246,0

Ишлаб чикариш кувватларидан фойдаланиш коэффициенти 1,2 1,1 1,3 110,1

фойда ва 1 га ховуз майдонига тyFри келадиган ялпи фойданинг камайиши хисобланади.

Корхона капитали уз кийматини янгидан яра-тилаётган махсулот (иш, хизмат) лар таннархига утказиш усулига кура куйидагиларга булинади:

1) асосий восита (асосий капитал);

2) айланма маблаF (айланма капитал).

Баликчилик хужалигида ишлатилаётган

озука-таркатгич жисмоний куринишда асосий восита, киймат ифодасида эса асосий капитал Хисобланади.

Демак, хужаликда ховуз фондидан фойдаланиш самарадорлигини ошириш учун балик махсулдорлигини ошириш билан бирга, асосий воситалардан фойдаланиш самарадорлигини ошириш, сотиш бахосини ва хажмини ошириш чора-тадбирларини хам куриш зарур.

Хулоса ва таклифлар. Хулоса килиб айтганда, Ховуз фондининг жих,озланганлиги ва ундан фойдаланиш самарадорлиги курсаткичларини аниклаш услуби таклиф килинди. Хусусан,

1 «Супер баликлар» фермер хужалигининг йиллик моли-явий хисоботлари, статистик хисоботлари ва жорий бухгалтерия хисоби маълумотлари асосидан муаллиф томо-нидан хисобланган.

Ховуз фондидан фойдаланиш самарадорлигини тавсифловчи асосий курсаткичлар: балик махсулдорлиги, 1 гектар ховуз майдонига тyFри келадиган: асосий ва айланма капитал, ялпи фойда хисобланади. Демак, хужаликда ховуз фондидан фойдаланиш самарадорлигини ошириш учун балик махсулдорлигини ошириш билан бирга, асосий воситалардан фойдаланиш самарадорлигини ошириш, сотиш бахосини ва хажмини ошириш чора-тадбирларини хам куриш зарур.

Тадкикотлар тасдикладики, баликчилик тармоFи корхоналарида асосий ишлаб чикариш фондларидан фойдаланишнинг иктисодий самарадорлигини ошириш ялпи махсулот, мехнат унумдорлиги ва фонд кайтими курсаткичларининг усишида намоён булади. Хусусан, тармок корхоналарида асосий воситалардан фойдаланишнинг иктисодий самарадорлигини оширишнинг асосий йуналишлари куйидагилар хисобланади:

- балик махсулдорлигини ошириш, махсулот сифатини яхшилаш ва ассортимен-тини купайтириш, инновацион технологияларни куллаш, баликлар зотдорлигини яхшилаш, ишлаб чикариш жараёнларини комплекс механизация-

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2023, 9 (169)

лаш ва автоматлаштириш, х,овузлар тубидан фой-даланишни яхшилаш ва б.;

- яратилган ишлаб чикариш салох,иятидан фойдаланишни яхшилаш: машиналарнинг сме-налик ва йиллик унумдорлигини ошириш, баликларни озиклантириш режими ва сифа-тини яхшилаш, асосий воситалар тузилма-сини такомиллаштириш, уларнинг айланма маблаFлар билан макбул нисбатини таъмин-лаш, мах,сулотлар материал сиFимини пасайти-риш, ишлаб чикариш захираларидан окилона фойдаланиш ва б.;

- техникалар ва моддий-техник воситалар сифатини яхшилаш, асосий воситаларни янги-лаш, ишлаб чикаришнинг барча боскичларида йукотишларни бартараф этиш, мах,сулотларни саклаш ва сотиш жараёнларини яхшилаш ва б.;

Асосий воситалардан фойдаланишнинг ик,тисодий самарадорлигини оширишда уларнинг тузилмасини такомиллаштириш мух,им ах,амиятга эга. Улар таркибида машиналар, курилмалар ва транспорт воситалари улушининг ошиши, одатда, фонд кайтимининг усишига олиб келади.

Фойдаланилган адабиёт руйхати:

1. Узбекистан Республикасининг Ер Кодекси, 1998 йил 1 июль https://lex.uz/docs/152653 [26.09.2022 й.]

2. Узбекистан Республикаси Президентининг 2017 йил 1 майдаги «Баликчилик тармоFини бошкариш тизимини такомиллаштириш чора-тадбирлари тутрисида»ги ПК.-2939-сон Карори. - https://lex.uz/docs/3188263 [26.09.2022 й.]

3. Камилов Б.Г., Курбанов Р.Б., Салихов Т.В. Баликчилик (Узбекистонда карп баликларини купайтириш). - Тошкент: «Чинор» ЭНК, 2003. - 88 б.

4. Хусенов С.К., Ниёзов Д.С., Сайфуллаев F.М. Баликчилик асослари (Олий укув юртлари талаблари учун укув кулланма). - «Бухоро» нашриёти: 2010. - 291 б.

5. Yusupov Е.6., Islamov F.R., Islamov А. Baliqchilik xo'jaligini tashkil etishning huquqiy asoslari [Matn] / - к^Ь-Ьшпаг kollejlari o'quvchilari uchun o'quv qo'llanma. O'zbekiston Respublikasi ОПу va o'гta maxsus ta'lim vaziгligi O'гta maxsus, kasb-hunaг ta'limi markazi. - Toshkent: Noshiг, 2017. - 280 Ь.

6. Эргашев Р.Х., Халиков С.Р., Беглаев У.Х.. Баликчилик ик,тисодиёти. Дарслик. - Т.: «Navroчz» нашриёти, 2020. - 298 б.

7. Узбекистонда баликчилик тармоFининг амалдаги х,олати охирги йилларда Узбекитонда баликчилик тармоFида олиб борилган ислох,отлар ва тармокни ривожланиши буйича маъ-лумотлар. - Ы^: //uz/com/economy/2017/html.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2023, 9 (169)

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.