CC BY
1
УДК 378.147:004
ЦАШЬЩТЬЩТАН ОЦЫТУДЬЩ ЖЕЛ1Л1К ТЕХНОЛОГИЯСЫНЬЩ САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУЫ (ЦАЗАЦСТАН ЖЭНЕ ШЕТЕЛД1К ТЭЖ1РБИЕ МЫСАЛЫНДА)
1БРАШ Н¥РДЭУЛЕТ БАЙБОЛАТ¥ЛЫ
^оркыт ата атындагы ^ызылорда университетшщ 2 курс магистранты
^ызылорда к, ^азакстан
АЙТИМОВ М¥РАТ ЖОЛДАСБЕКОВИЧ
PhD, ^оркыт Ата атындагы ^ызылорда университетшщ ага окытушысы
^ызылорда к, ^азакстан
Abstract: This article presents a comparative analysis of Kazakhstan and international educational platforms. The study analyzes the purpose, user and consumer experience of the platforms. The results revealed the peculiarities of the platforms in the context of local needs and the global education system. Kazakhstani platforms are adapted to the needs of the local audience, while international platforms are focused on professional training and broad educational goals.
Keywords: Distance learning, educational platforms, user experience, consumer experience, digital education.
Аннотация: Бул мацалада цазацстандыц жэне халыцаралыц б1л1м беру платформаларыныц салыстырмалы талдауы усынылады. Зерттеу барысында платформалардыц мацсаты, пайдаланушы жэне тутынушы тэж1рибес1 талданады. Нэтижелер платформалардыц жерг1л1кт1 цажеттшктер мен жаhандыц б1л1м беру ЖYйесiндегi ерекшелттерт аныцтады. Цазацстандыц платформалар жерг1л1кт1 аудиторияныц цажеттiлiктерiне бешмделген, ал халыцаралыц платформалар кэЫби оцыту жэне кец ауцымды бшм беру мацсаттарына багытталган.
Клт свздер: Цашыцтыцтан оцыту, бшм беру платформалары, пайдаланушы тэжiрибесi, тутынушы тэжiрибесi, цифрлыц бшм.
кашыктыктан окыту - к;аз1рп заманауи бшм беру жуйесшдеп мацызды багыттардьщ 6ipi. Бул эдю интернет пен желшк технологиялардьщ кемепмен бшм алуга мумкшдш бередi жэне элемнщ эртYрлi елдершде эртYрлi децгейде дамыган. ^азакстан мен шетелдш тэж1рибеш салыстыру барысында олардыц эркайсысына тэн ерекшелiктердi байкауга болады.
^азакстанда кашыктыктан окыту 2020 жылгы пандемия кезшде ерекше езект болды. Бул кезецде барлык децгейдеп бiлiм беру мекемелерi цифрлык форматка жаппай ауысты. Bilimland, Kundelik.kz сиякты отандык платформалар мен Zoom, Microsoft Teams сиякты халыкаралык куралдар белсендi пайдаланылды. Дегенмен, елiмiзде интернеттщ колжет1мдшп мен сапасы Yлкен мэселеге айналды. Ауылдык жерлерде байланыс жылдамдыгыныц темендш мен курылгылардыц жетiспеушiлiгi кашыктыктан окыту сапасын темендеттi. Сонымен катар, муFалiмдер мен окушылардыц цифрлык сауаттылык децгей эртYрлi болды, бул да окыту процесше керi эсерiн тигiздi.[1]
Шетелдш тэжiрибе бул салада элдекайда шгерь Мысалы, А^Ш пен Еуропа елдершде кашыктыктан окыту кептеген жылдар бойы колданылып келедi жэне технологиялык инфракурылымы жаксы дамыFан. Бул елдерде Google Classroom, Moodle, Blackboard сиякты платформалар бшм беру процесшщ непзп белЫне айналды. Эсiресе, виртуалды зертханалар мен жасанды интеллекттщ кемегiмен жекелендiрiлген окыту эдiстерi кещнен колданылады. Сонымен катар, кептеген елдерде Yкiмет мектептер мен студенттерге кажеттi курылFыларды тегiн усынады немесе каржылай колдау керсетедi.
^ашьщтьщтан окытудагы тагы 6ip мацызды айырмашылык - бшм беру мазмуныныц колжет1мдшп мен сапасы. ^азакстанда контент элi де дамып келе жаткандыктан, ресурстардыц шектеулш байкалады. Ал шетелде Khan Academy, Coursera, EdX сиякты платформалар сапалы видеоматериалдар, тесттер жэне интерактивтi тапсырмаларды усына отырып, 6iлiм алушылардыц кызыгушылыгын арттырады. [2]
Эл-Фараби атындагы ^азак улттык университетi Open edX платформасында жаппай ашык онлайн курстарды немесе MOOCs енгiзу бойынша ^азакстандагы жогары бшмнщ кешбасшысы болып табылады. Бул курстар университеттщ жетекшi окытушыларынан ыцгайлы форматта сапалы 6iлiм алуга бiрегей мYмкiндiк 6ередi.
Жаппай ашык онлайн курстардыц негiзгi артыкшылыктары олардыц букаралык сипаты, ашыктыгы, онлайн колжетiмдiлiгi жэне окудыц карапайымдылыгы болып табылады. ЖYЗдеген жэне мыцдаган студенттер 6iр уакытта 6iр курска катыса алады, бул процест аукымды жэне кец аудиторияга колжетiмдi етедi. Материалдарга ашык колжетсмдшк географиялык орналасуына карамастан барлыгына бшм алуга мYмкiндiк 6ередi. Онлайн окыту режимi уакыт пен кещспк шектеулершен тэуелсiздiктi камтамасыз етедi, ал платформаныц икемдiлiгi эр6iр катысушыга езшщ оку каркынын тацдауга мYмкiндiк 6ередi.[3]
Bilimland - мектеп окушылары мен муFалiмдерiне арналган ^азакстандагы жетекшi онлайн бшм беру платформаларыныц 6iрi. Платформа елдщ мектеп багдарламасына 6ейiмделген интерактивтi оку материалдарыныц Yлкен келемiне кол жеткiзудi усынады. Оныц басты максаты - эаресе шалгайда немесе ауылдык жерде окитындар Yшiн оку YДерiсiн KOлжетiмдi жэне кызыкты ету. Платформаны колданушылар саны 5-6 миллионды курайды. Платформа тек ^азакстан аумагын емес, Ресей, Эзбекстан, А^Ш камтиды.
Bilimland непзп артыкшылыктарыныц 6iрi мультимедиялык контенттi жасау Yшiн заманауи технологияларды пайдалану болып табылады. Сабактар анимация, интерактивтi тапсырмалар, тесттер жэне бейнероликтермен сYЙемелденедi, бул студенттерге материалды жаксы тYсiнуге кемектеседь Платформаныц казак, орыс жэне агылшын тiлдерiнде де KOлжетiмдiлiгi аудиториясын кецейтедь
Bilimland мемлекеттщ колдауыныц аркасында ^азакстанныц кептеген мектептерiнде 6елсендi тYPде колданылады. Платформага iшiнара колжетiмдiлiк тегiн, ал непзп ресурстар бшм беру багдарламалары аркылы камтамасыз етiледi. Бул тэсш мыцдаган окушылар мен муFалiмдерге платформамен косымша шыгындарсыз жумыс iстеуге мYмкiндiк 6ередi. Платформа мугашмдерге ыцгайлы куралдарды, соныц iшiнде студенттердiц Yлгерiмiн бакылау жэне онлайн сабактарды еткiзу мYмкiндiгiн усынады. Бул оны оку YДерiсiне цифрлык технологияларды енгiзудiц мацызды куралына айналдырады.[4]
Daryn Online - ^азакстандагы мектеп окушылары Yшiн жасалган, улттык 6iрыцFай тестiлеу (¥БТ) сиякты мацызды емтихандарга дайындалу Yшiн сапалы оку материалдары мен куралдарына ыцгайлы колже^мдшкп усынатын заманауи 6iлiм беру платформасы. Платформаныц басты максаты - елiмiздiц тYкпiр-тYкпiрiндегi мектеп окушылары Yшiн оку Yдерiсiн колжетiмдi, интерактивтi жэне тиiмдi ету.
Платформада эртYрлi пэндер, соныц шшде математика, физика, химия, шет тiлдерi жэне мектеп багдарламасына енпзшген баска да пэндер бойынша бейнелекциялар, интерактивт тапсырмалар мен тесттер бар. Оку материалдарын тэжiри6елi муFалiмдер эзiрлейдi, бул олардыц ^азакстанныц 6iлiм беру стандарттарына сэйкестiгiне кепiлдiк 6ередi.
Daryn Online-ныц басты артыкшылыктарыныц 6iрi - колже^мдшк: платформадагы материалдардыц кепшiлiгi тепн 6ерiледi, бул оны мектеп окушылары мен олардыц ата-аналары арасында танымал етедi. Акылы курстар косымша ресурстарды жэне жеке колдауды камтамасыз ететш терецдетiлген окуга жэне тестшеуге дайындалуга багытталган.
Платформаныц интерфейсi ыцгайлы жэне интуитивт^ бул оны iрi калаларда да, шалгай аймактарда да пайдалануды жецiлдетедi. Daryn Online сонымен катар муFалiмдерге 6елсендi
турде колдау керсетед^ оларга студенттердщ Yлгерiмiн бак;ылауга жэне онлайн сабактарды етюзуге арналган куралдарды усынады.[5]
iSpring - корпоративтш сектор мен оку орындарында кещнен колданылатын eLearning жэне курстарды курудьщ куатты платформасы. Бул муFалiмдер мен жаттьщтырушыларга интерактивтi оку материалдарын, тесттерд^ симуляцияларды жэне презентацияларды эзiрлеyге мYмкiндiк бередi, оларды онлайн жэне аралас окытуда колданyFа болады.
iSpring непзп артыкшылыктарыныц бiрi оныц Microsoft PowerPoint сиякты танымал куралдармен интеграциясы болып табылады. Пайдаланушылар бар презентацияларды толыкканды онлайн кyрстарFа тез жэне оцай тYрлендiре алады. Платформа бейне сабактарды, симyляцияланFан диалогтарды жэне эртYрлi тест тYрлерiн куруды колдайды, бул оны окудыц эмбебап куралына айналдырады.
Платформа сонымен катар казiргi заманFы LMS (Окытуды баскару жYЙелерi) кепшiлiгiмен Yйлесiмдi, бул курылFан курстарды таратуды жэне студенттердщ Yлгерiмiн бакылауды жецiлдетедi. iSpring SCORM, AICC жэне xAPI стандарттарын колдайды, бул оныц эртYрлi бшм беру жэне кэаби орталарда икемдшп мен колданылуын камтамасыз етедi.
iSpring корпоративтш окыту Yшiн белсендi колданылады, ейткенi ол кызметкерлердi жылдам окытyFа жэне заманауи материалдарFа кол жетюзуге мYмкiндiк бередi. Бiлiм беру уйымдарында платформа оку YДерiсiне жоFары сапалы колдау керсете отырып, дэрiстер, интерактивт тапсырмалар мен тесттер куру Yшiн колданылады.
Ы^айлылы^ымен, фyнкционалдыFымен жэне Yйлесiмдiлiгiмен iSpring окуды цифрландыруды жэне оныц тшмдшгш арттыруды калайтын уйымдар Yшiн танымал тацдаyFа айналуда.
Moodle(Modular Object-Oriented Dynamic Learning Environment) - кашыктыктан жэне аралас окыту Yшiн дYние жузшде колданылатын ец танымал ашык бастапкы окытуды баскару жYЙелерiнiц (LMS) бiрi. Ол 2002 жылы эзiрлендi жэне содан берi оку орындарында, корпоративт1к тренингтерде жэне тiптi мемлекеттiк органдарда белсендi тYPде колданылып келедi.
Moodle баFдарламасыныц негiзгi артыкшылыктарыныц бiрi оныц икемдшп болып табылады. Платформа толы^ымен тецшеуге болады жэне тецшелетiн курстарды жасаyFа, мультимедиялык материалдарды бiрiктiрyге, тесттер мен тапсырмаларды уйымдастырyFа жэне катысyшыларFа керi байланыс беруге мYмкiндiк береди Moodle кептеген тiлдердi, соныц шшде казак жэне орыс тiлдерiн колдайды, бул оны ^азакстанда колдану Yшiн ерекше тартымды етедi.
Платформа езшщ колже^мдшгше байланысты университеттерде де, мектептерде де белсендi колданылады. Оны орнату жэне пайдалану тегш жэне оныц ашык бастапкы коды пайдаланyшыларFа жуйеш ездерiнiц арнайы кажеттiлiктерiне бейiмдеyге мумкшдш бередi. Moodle SCORM жэне xAPI сиякты негiзгi электрондык окыту стандарттарын колдайды, бул оны баска бшм беру жYЙелерiмен жэне ресурстарымен Yйлесiмдi етедi.
Moodle эсiресе муFалiмдер Yшiн ете кунды, ейткенi ол оку процесш уйымдастырудыц куралдарын усынады: электронды журналдар, студенттер тобын баскару, автоматтандырылFан баFалаy жэне курстарды тецшеу мумкшдш. Студенттер, ез кезегiнде, кез келген уакытта жэне кез келген жерден Интернетке кол же^мдшкпен материалдармен эрекеттесе алады, тапсырмаларды орындай алады жэне талкылаyларFа катыса алады.
Эзiнiц эмбебапты^ы мен кец фyнкционалдылыFыныц аркасында Moodle 240-тан астам елде колданылады жэне 260 миллионнан астам пайдаланушысы бар. Ол окытуды цифрландыру жаFдайында бшм беру YДерiстерiн колдаудыц жетекшi платформаларыныц бiрi болып калуда.
Coursera — 2012 жылы негiзi каланFан элемдеп ец iрi онлайн бiлiм беру платформаларыныц бiрi. Ол Стэнфорд, Гарвард, Google, IBM жэне т.б. сиякты жетекшi университеттер мен компаниялардыц курстарын, мамандыктарын жэне баFдарламаларын усынады. Платформа 7000-нан астам кyрстарFа колжетiмдiлiктi камтамасыз ететш
ОФ "Международный научно-исследовательский центр "Endless Light in Science"
багдарламалау, экономика, енер, медицина жэне гуманитарлык гылымдарды коса алганда, пэндердщ кец аукымын камтиды.
Coursera-ныц Heri3ri артыкшылыктарыныц 6ipi - оныц галамдык колжетсмдшп. Платформаныц эртYрлi елдерден 120 миллионнан астам тсркелген пайдаланушылары бар жэне оныц курстары субтитрлердi коса, бiрнеше тшде колжетсмдь Кептеген курстар тегiн, бiрак сертификаттар немесе арнайы багдарламалар телемдi кажет етедi. Coursera сертификаттары халыкаралык децгейде мойындалган жэне академиялык жэне кэаби ортада багаланады, бул платформаны мансаптык есудi калайтын студенттер мен кэсшкойлар арасында танымал етедi.
Coursera заманауи бшм беру технологияларын, соныц iшiнде бейiмдi окытуды, тэлiмгерлiк жобаларды жэне Google мансап сертификаттары жэне IBM деректер гылымыныц кэсiби сертификаты сиякты кэсiби сертификаттау багдарламаларын белсендi тYPде енгiзедi.
Платформа корпоративтiк окытуга да жарамды, компаниялар оны деректердi талдау, кешбасшылык жэне жобаларды баскару сиякты салаларда кызметкерлердщ бiлiктiлiгiн арттыру Yшiн пайдаланады. Университеттер бYкiл элем бойынша студенттерге бетпе-бет катысудыц кажетшаз сапалы бiлiм алуга мYмкiндiк беретш ездершщ онлайн магистрлiк багдарламаларын жасау Yшiн Coursera-мен серiктестiк орнатуда.[6]
ÖPTYP^ б1л1м беру платформаларыныц пайдаланушылар тэж1рибес1 ^азакстандык платформалар
Bilimland мектепте бшм беруге арналган жэне казак жэне орыс тiлдерiндегi мектеп багдарламасына сэйкес материалдарды усынады. Платформа карапайым интерфейс мен интуитивтi дизайнымен багаланады. Сауалнамаларга сэйкес платформа Yшiн орташа Net Promoter Score (NPS) +35 курайды. Бул пайдаланушылардыц усыныстарыныц жогары децгешн керсетедi. Кейбiр мазмунга тек акылы жазылым аркылы кол жеткiзуге болады, бул табысы темен ауылдык жерлерде танымалдылыкты шектеуi мYмкiн.
Daryn Online мектеп окушыларын ¥БТ сынды емтихандарга дайындауга багытталган. Пайдаланушылар оны ыцгайлы мобильдi интерфейсi жэне материалдардыц кец тацдауы Yшiн мактайды. Кейбiреулер кYPделi оку тапсырмалары Yшiн технологиялык куралдардыц шектеулерiн атап етедi. Дегенмен, платформаны Yкiмет белсендi тYPде колдап отыр, бул оныц KOлжетiмдiлiгiн арттырады.
MOOCs Al-Farabi университет студенттерiне арналган. Оныц басты артыкшылыгы -аудиторияга курстардыц ашыктыгы мен колжетiмдiлiгi. Пайдаланушылардыц орташа жасы 18-25 жас жэне олар жш ыцгайлы уакытта Yйрену мYмкiндiгiн багалайды. Мобильдi косымшаныц жэне одан да кYPделi интерфейстiц болмауы киын болуы мYмкiн.[3, 4, 5] Халыкаралык платформалар
Coursera 25-45 жас аралыгындагы аудиторияга, эаресе ез бiлiктiлiгiн арттыргысы келетiн мамандарга кол жеткiзу Yшiн икемдi оку мYмкiндiктерiн усынады. Артыкшылыктардыц катарында мазмунныц сапасы мен сертификаттардыц беделi бар, бiрак орташа NPS +27, бул бэсекелестерге караганда темен. Сертификаттардыц жогары куны жэне пайдаланушылардыц кейбiр санаттары Yшiн интерфейстiц ^рделшпн атап еткен жен.
Moodle курстарды куру жэне баскару Yшiн университеттер мен компанияларда колданылады. Ашык бастапкы код платформаны жеке кажеттiлiктерге бешмдеуге мYмкiндiк бередi. Интерфейстiц кYPделiлiгi оныц тэж1рибеа аз пайдаланушылар арасында тартымдылыгын азайтады.
iSpring курсты дамыту куралы ретiнде оныц куатты мYмкiндiктерi Yшiн багаланады. Бул тiкелей студенттер Yшiн онша ыцгайлы емес, ейткенi ол курсты жасаушылардан алдын ала дайындыкты талап етедi. Пайдаланушылардыц пiкiрлерi платформаныц корпоративтш сегментке кебiрек багытталганын керсетедЦб]
ЭртYрлi б1л1м беру платформаларыныц тутынушы тэж1рибес1
Тутынушы тэжiрибесi, тутынушылардыц канагаттану керсеткiшi (CSAT), тутынушы кYшiнiц багасы (CES) жэне сиякты керсеткiштер аркылы елшенедь ^азакстандык жэне халыкаралык платформалардыц тутынушылар тэжiрибесiнiц ерекшелiктерiн карастырайык.
ОФ "Международный научно-исследовательский центр "Endless Light in Science"
Казакстандык платформалар
Daryn Online. Платформа тутынушылардыц жоFары канаFаттанy децгейiн (CSAT) 85% керсетед^ бул мектеп окушылары Yшiн, эсiресе ¥БТ-Fа дайындык кезiнде тегш непзп курстардыц болуымен байланысты. Пайдаланушылар мазмунды локализациялауды, мектеп окушыларына назар аударуды жэне мобильдi косымшаныц колжетiмдiлiгiн оц баFалайды. Тутынушылар Интернет жылдамдыFы темен аймактарда кол жеткiзy киындыктарын атап етед^ бул платформаны пайдалану кYш-жiгерiн арттырады (CES 65%).
Bilimland. CSAT Bilimland мектептер арасында жоFары танымалдылыFыныц аркасында 78% жетедi. Ауылдык жерлердегi интернетке колжет1мдшк пен косымша материалдарFа акылы жазылу мэселесi тутынушылар Yшiн басты кедерп болып табылады. Customer Effort System (CES) техникалык акаyларFа жэне платформаныц туракты жумысына байланысты бэсекелестерден жоFары.
MOOCs Al-Farabi. Платформа 73% CSAT алды, бул университет курстарына тепн кол жеткiзyге байланысты. Мобильдi нусканыц болмауы жэне курстарды жекелендiрyдiц шектеyлi нускалары тутынушылар Yшiн косымша кYш-жiгердi тудырады (CES 68%). Тутынушылар интерактивт мазмунды жэне эртYрлi курстарды кутедЦЗ, 4, 5]
Халыкаралык платформалар
Coursera. Coursera компаниясыныц CSAT керсетк^ 75% курайды, бул осы елшемдеп платформалар Yшiн кYткеннен темен. Клиенттер жетекшi yниверситеттердiц курстарына кол жеткiзyдi жэне сертификаттардыц беделiн баFалайды. Сертификаттар мен жеке баFдарламалардыц жоFары баFасы терiс пiкiрлер тудырады. Тутынушы ^шшщ децгейi (CES) орташадан темен, ейткеш платформаны пайдалану оцай, бiрак техникалык акаулар тyындаFан жаFдайда пайдаланушыны колдау жеткшказ.
Moodle. Moodle жYЙесiнде CSAT 78% бар. Тутынушылар, эаресе оку орындарында, ашык бастапкы жуйенщ эмбебапты^ы мен еркiн колжетiмдiлiгiн жоFары баFалайды. Платформаны орнатудыц кYPделi процесi айтарлыктай кYш салуды талап етедi (CES 70%). Бул жеке пайдаланушылар мен шаFын уйымдар Yшiн оны азырак ыцFайлы етедi.
iSpring. iSpring тутынушы тэж1рибеа белгiлi бiр аyдиторияFа ие. CSAT платформаны интерактивт курстарды курyFа арналFан куатты куралдары Yшiн баFалайтын кэсiпорын тутынушыларыныц арасында шамамен 80% курайды. Бiлiм беру мекемелерi Yшiн кызметкерлердi борттаyFа жэне окытyFа ^ш салу айтарлыктай жоFары, бул пайдалылык туралы жалпы кабылдауды азайтады.[6]
Корытынды
^азакстандык жэне халыкаралык бiлiм беру платформаларыныц максаттары мен тэжiрибесiн салыстыра отырып, олардыц тYрлi бiлiм беру кажеттшктерш калай канаFаттандыратыны аныкталды. ^азакстандык платформалар жергiлiктi жаFдайларFа бейiмделген, окушылар мен стyденттердiц цифрлык бiлiмге кол жетюзуш жецiлдетyге баFытталFан. Мысалы, MOOCs Al-Farabi мен Daryn Online студенттердщ бшмш жетiлдiрyде айтарлыктай рел аткарады. Бул платформалар оку YДерiсiн колже^мд^ ыцFайлы жэне интерактивтi етуде мацызды кадам жасаFан. Ал Bilimland мектеп окушыларына интерактивт контент усыну аркылы бiлiм беру саласында кеш бастап келедь
Сонымен катар, халыкаралык платформалардыц тэжiрибесi жаhандык бiлiм беру стандарттарына сай келетiн кец аукымды мYмкiндiктердi усынады. Мысалы, Coursera элемнiц тYкпiр-тYкпiрiндегi бiлiм алyшыларFа жоFары сапалы курстар мен халыкаралык децгейде мойындалFан сертификаттар алyFа мYмкiндiк бередi. Moodle платформасы ашык бастапкы кодымен ерекшеленiп, бшм беру жуйелершде икемдi колданyFа жол ашады. Ал iSpring корпоративт1к окытyFа баFытталып, интерактивтi курстар мен окыту материалдарын эзiрлеyде тиiмдi курал болып табылады.
Зерттеу нэтижелерi керсеткендей, казакстандык платформалар элi де дамуды кажет етедi. Атап айтканда:
1.Интернет инфракурылымын жаксарту: Ауылдык аймактарда интернет жылдамдыгыныц темендiгi жэне колжетiмдiлiк мэселелерi шешiлуi тиiс. Бул эсiресе шалгай жерлердеп окушылар мен муFалiмдер Yшiн мацызды.
2.Цифрлык сауаттылыкты арттыру: МуFалiмдер мен окушылардыц жаца технологияларды мецгеруi Yшiн арнайы кэсiби дайындык баFдарламалары кажет. Бул кашыктыктан окыту сапасын арттырады.
3.Халыкаралык тэжiрибенi бейiмдеу: Жетекшi платформалардыц табысты эдiстерiн енгiзу аркылы жергшкт бiлiм беру жYЙесiн жаксарту мYмкiндiгi бар. Бул эсiресе интерактивтi тапсырмалар мен жекелендiрiлген окыту эдiстерiне катысты.
4.Бiлiм беру мазмунын жетiлдiру: ^азакстандык платформалардаFы контенттi байыту, мультимедиялык материалдар мен интерактивт тапсырмаларды кецейту кажет.
Халыкаралык платформалардыц жетпспктерш ескере отырып, ^азакстанныц бiлiм беру жYЙесi олардан алыетан озык тэжiрибелердi енгiзу аркылы жаца децгейге кетерше алады. Бул бшм беру сапасын арттырып кана коймай, цифрлык технологияларды енгiзу аркылы инклюзивтшкт камтамасыз етуге мYмкiндiк береди
^ашыктыктан окыту цифрлык дэуiрде бшм алуFа шексiз мYмкiндiктер ашады. Элемдш жэне жергiлiктi платформалардыц бiрiккен тэжiрибесi бiлiм беру саласындаFы мацызды мэселелердi шешiп, болашак урпак Yшiн тиiмдi жэне колжетiмдi бiлiм беру жYЙесiн куруFа ыкпал етедi.
1. Молдатаева А. С. ^ашыктыктан окудыц артыкшылыктары мен кемшiлiктерi // Педагогическая наука и практика. 2022. №3 (37). URL: https://cyberleninka.ru/article/n/ashy-ty-tan-o-udy-arty-shyly-tary-men-kemshilikteri
2. Обзор 15 платформ и сервисов для онлайн-обучения: возможности и решаемые бизнес-задачи. [Электронды ресурс] URL: https://www.ispring.ru/elearning-insights/platforma-onlain-obucheniya
3. Массовые открытые онлайн курсы. [Электронды ресурс] URL: https://www.kaznu.kz/RU/18122/page/
4. Bilimland. [Электронды ресурс] URL: https://bilimland.kz/ru
5. Daryn Online. [Электронды ресурс] URL: https://daryn.online/ru
6. Coursera vs. iSpring Learn vs. Moodle. [Электронды ресурс] URL: https://www.trustradius.com/compare-products/coursera-vs-ispring-learn-vs-moodle#pricing
ПАИДАЛАНЫЛГАН ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1:
