Научная статья на тему 'АРРАЛИ ЖИН ИШЧИ КАМЕРАСИДАГИ ХОМАШЁ ВАЛИГИНИНГ ҲОЛАТИ'

АРРАЛИ ЖИН ИШЧИ КАМЕРАСИДАГИ ХОМАШЁ ВАЛИГИНИНГ ҲОЛАТИ Текст научной статьи по специальности «Технологии материалов»

CC BY
65
12
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Research Focus
Ключевые слова
Пахта / жин / чигит / тола / арра / колосник / иш камераси / хомашё валиги / тезлик / сифат / самарадорлик / босим / зичлик / куч. / Хлопок / джин / семя / волокно / пила / колосник / рабочая камера / сырье / скорость / качество / эффективность / давление / плотность / мощность.

Аннотация научной статьи по технологиям материалов, автор научной работы — Саримсаков Акрамжон Усманович, Қосимжонов Санжарбек Носиржон Ўғли

Муаллифлар томонидан жин ишчи камерасини геометрик параметрларидан келиб чиққан ҳолда пахта хом ашёсини миқдори, хом ашё валигида тўпланадиган чигитлар миқдори аниқланган. Секундига жинлаш камерасидан колосниклар орқали чиқадиган чигитлар сони, ишчи камера марказида йиғилиб қоладиган чигитлар сони аниқланган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ПОЛОЖЕНИЕ СЫРЬЕВОГО ВАЛА В РАБОЧЕЙ КАМЕРЕ ПИЛОРАМЫ

На основании геометрических параметров рабочей камеры джина авторами определено количество хлопкового сырья и количество семян, собранных в сырьевом колесе. Определяли количество семян, выходящих из проращивания через молозиво в секунду, и количество семян, скапливающихся в центре рабочей камеры.

Текст научной работы на тему «АРРАЛИ ЖИН ИШЧИ КАМЕРАСИДАГИ ХОМАШЁ ВАЛИГИНИНГ ҲОЛАТИ»

| VOLUME 1 | ISSUE 2 | 2022 ResearchBip (14) | Zenodo | Google Scholar | UIF (8.3)

АРРАЛИ ЖИН ИШЧИ КАМЕРАСИДАГИ ХОМАШЁ ВАЛИГИНИНГ

^ОЛАТИ Саримсаков Акрамжон Усманович

"Метрология, стандартлаштириш ва сифатни бошкариш" кафедраси доценти, PhD. ^осимжонов Санжарбек Носиржон ^ли

"Технологик машина ва жихозлар" кафедраси магистранти Наманган мухдндислик-технология институти https://doi.org/10.5281/zenodo. 7229130

Аннотация: Муаллифлар томонидан жин ишчи камерасини геометрик параметрларидан келиб чиццан %олда пахта хом ашёсини мицдори, хом ашё валигида тупланадиган чигитлар мицдори аницланган. Секундига жинлаш камерасидан колосниклар орцали чицадиган чигитлар сони, ишчи камера марказида йигилиб цоладиган чигитлар сони аницланган.

Калит сузлар: Пахта, жин, чигит, тола, арра, колосник, иш камераси, хомашё валиги, тезлик, сифат, самарадорлик, босим, зичлик, куч.

ПОЛОЖЕНИЕ СЫРЬЕВОГО ВАЛА В РАБОЧЕЙ КАМЕРЕ ПИЛОРАМЫ

Аннотация: На основании геометрических параметров рабочей камеры джина авторами определено количество хлопкового сырья и количество семян, собранных в сырьевом колесе. Определяли количество семян, выходящих из проращивания через молозиво в секунду, и количество семян, скапливающихся в центре рабочей камеры.

Ключевые слова: Хлопок, джин, семя, волокно, пила, колосник, рабочая камера, сырье, скорость, качество, эффективность, давление, плотность, мощность.

THE POSITION OF THE RAW MATERIAL SHAFT IN THE WORKING CHAMBER OF THE SAW GIN

Abstract: Based on the geometrical parameters of the gin working chamber, the amount of cotton raw material and the amount of seeds collected in the raw material wheel were determined by the authors. The number of seeds coming out of the germination chamber through the colostrums per second, and the number of seeds accumulating in the center of the working chamber were determined.

Keywords: Cotton, gin, seed, fiber, saw, colosnik, working chamber, raw material, speed, quality, efficiency, pressure, density, power.

КИРИШ

Маълумки, аррали цилиндр пахтани жинлаш жараёнида асосий ишчи органи х,исобланади. Жин ишчи камерасига келиб тушган пахта хомашёси айланиб турувчи арра тишлари билан учрашиши натижасида жинлаш жараёни содир булади. Ишчи камерада пахта хомашёси х,ам жин арраси каби айланма хдракат олиб, тулик туксизланган, кисман туксизланган чигитлардан иборат булган массали валик х,осил килади. Бу массали валикнинг ишчи камера маркази томон зичлиги ошиб боради. Натижада маълум вакт утиши билан ишчи камера ва колосниклар уртасида ёрик х,осил булиш х,исобига туксизланган чигитлар уз огирлиги таъсирида пастга томон хдракатланади ва жин машинасидан ажралиб чикади. Купгина х,олларда ишчи камерада массали валикни зичлиги ортиши х,исобига, аррали цилиндрларни айланиши секинлашади. Айрим х,олларда жинлаш жараёни тухтаб колиши х,ам мумкин. Бу х,олатларни физик-механик нуктаи назардан урганишга

| VOLUME 1 | ISSUE 2 | 2022 ResearchBip (14) | Zenodo | Google Scholar | UIF (8.3)

багишланган амалий, илмий ишларни булишига карамай, масала тулик х,ал килинмаган. Чунки, ишчи камерадаги жинлаш жараёни анча мураккаб, тажриба йули билан массали валик зичлигини узгариш конунияти етарлича урганилмаган. Тишли арраларни айланиш тезлиги Va = 12м / с булиб, массали валикни айланиш тезлиги эса тахминан V = 1.5м / с булиши адабиётларда курсатилиб утилган. [1,2].

Жинлаш жараёнини канчалик тулик кувват билан ишлаши ишчи камерадаги массали валикни зичлигини узгаришига катта богликдир. Ушбу маколада Норин пахта тозалаш заводи мисолида ва у ерда олинган маълумотлар асосида ишчи камерадаги жинлаш жараёнини назарий жихдтдан геометрик статик тах,лили келтирилган.

1-расмда курсатилган жин машинаси ишчи камерасини марказидан чап ва унг кисмини юзасини х,исоблаймиз:

1-расм. 1-ишчи камера, 2-аррали цилиндр, 3-чигит тароги, 4-колосниклар

2-расм. Хомашё валигининг уосил булиши ТАДЦЩОТ МАТЕРИАЛЛАРИ ВА МЕТОДОЛОГИЯСИ

RESEARCH FOCUS | VOLUME 1 | ISSUE 2 | 2022

ISSN: 2181-3833 ResearchBip (14) | Zenodo | Google Scholar | UIF (8.3)

^ = „Rx2 = 0.1963 м2; S2 = kR22 = 0.0886 м2

Ишчи камера узунлиги L = 2м хисобга олиб, ишчи камера хажмини хисоблаймиз: V = ф + S2) х L = 0.5698 м3

Пахта хомашёсини уртача зичлиги А = 80 кг / м хисобга олсак, ишчи камерадаги пахта хомашёсини уртача массаси:

то = Ро х v0 ~ 46кг тенг булади. Демак, ишчи камерага келиб тушган пахта микдори : m0 = 46 кг булар экан. Шу

холатдан келиб чикиб, жиннинг иш унумдорлигини хисоблаймиз.

Маълумки 1 соатда уртача 6т = 6000 кг пахта жинлаш жараёнидан утса, 1 минутда

100 кг, бир заправкада 46 кг пахта хомашёсини хисобига, 1 минутда пахта K =100 « 2.2

46

маротаба иш камерасида булар экан.

Жин машинаси ишчи камерасини маълум вактга тухтатилганда кундаланг кесимида толали чигитлар ва чигитлардан ташкил топган массали валик жойлашуви 2-расмдаги каби эканлиги маълум булда. Норин пахта тозалаш заводида жин машинаси тухтатилиб хомашё валигининг кундаланг кирким буйича толали чигитлар \ «70 -^100 мм калинликда жойлашиши, чигитли хом-ашё валик диаметри = 400мм — 2НХ = 26см эканлиги иш жараёнида улчаб олинди.

Ушбу холда, толали чигит жойлашган халка юзасини хисоблаймиз:

^ =лК2 — яг2 = я(я2 — r2 )= 0.0990 м2 Ишчи камерани тулик узунлиги буйича толали чигит жойлашган хажми куйидагича булади: V3 = х L = 0.198м3

Чигит тупланган массали валик хажмини хам хисоблаймиз:

S4 = яг2 = 0.0531м2; V = S4 х L = 0.1062м3 Агар бир дона чигитни уртача диаметри ё0=14мм деб олинса, унинг хджми:

V = 4 яг3 = 1.44см3 0 3

Бундан чигитли валик ичида жойлашган чигитлар сони N деб олинса, у куйидагича топилади:

N = = 18437; N = N0 — Ny = Vl — Ny = 55313 дона

1 ATZ 0 л V л

4V 0 V 0

Бир дона чигит массаси m0 = 0.131 гр хисобга олиб, хомашё валигидаги умумий чигитлар массасини топамиз: тчшит = N х т0 = 7.25 кг

Ишчи камерадаги пахта массаси зичлиги рп = 80-^ булгани учун, умумий пахта

м

массасини топамиз: Мп = рп х F..™ = 46кг

li ill иш.кам

ТАДЦЩОТ НАТИЖАЛАРИ ВА МУ^ОКАМА

Энди ишчи камерада жами массани 70% чигит, 30% тола ташкил этишини хисобга олсак: Мч = 70% хМя = 32кг - чигит, Мг = 30% хМя = 14кг - тола массалари ишчи камерада жойлашар экан.

| VOLUME 1 | ISSUE 2 | 2022 ResearchBip (14) | Zenodo | Google Scholar | UIF (8.3)

Колосник оркали ишчи камерадаги 100% чигитни 75% чикиб, 25% чигит кайта хомашё валик ичига кайтиб кетиши тажрибаларда кузатилган.

Шунинг учун Мкч = 75% хМч = 24кг микдорда чигит колосник оркали чикиб кетади. Хомашё валиги ичкарисида тупланадиган чигитлар микдори: Мс" = 25% х Мч = 8кг - микдордаги чигит кайта утади ёки 8 кг массадаги чигитлар хомашё валигида доим колади.

Маълумки, арраларни айланиш тезлиги V = 720 ай = 12-^, арралар сони иа = 130

мин сек

булса, иш унумдорлиги 1 соатда 6000 кг деб олинса, 1 минутда 100 кг ни ташкил этади. Яъни 720 айланишда 100 кг пахта жинланади. Бир айланишда жинланадиган пахта микдори

эса X =100 = 140 гр ни ташкил этиб, бундан 70% чигит, 30% толани х,исобга олсак, 720

70% х140гр = 98гр чигит, 30% х140гр = 42гр тола ажралади яъни, тч = 98гр, тт = 42гр .

m

Бир айланишда чигитлар сони 130 арра х,исобига n0 = = 748 дона, бир арра х,исобига эса

m0

n0 = 130 ~ 6 дона чигит толадан ажралиб чикар экан. Аррани 1 секундда 12 марта

айланишини х,исобга олсак, ишчи камера марказида 2244 дона чигит тупланиб, камерадан ташкарига 6732 дона чигит чикиб кетишини курамиз. ХУЛОСА

Бу таклиф этилаётган фикр-мулох,азалардан янги жин машинаси яратиш устида илмий изланишлар олиб борилаётган тадкикотчилар фойдаланишса максадга мувофик булади.

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР.

1. Sarimsakov A., Karimov A., Mardanov B. Ginning as an Aspect of the Technological Process //International Journal of Experimental Education. - 2015. - №. 11-6. - С. 948-951.

2. Mardonov B.M., Sulaymonov R. Sh., Sarimsakov A.U. Research Of Rotational Motion Of A Cylindrical Layer Of A Grain Medium // Materials Science. - 2015. - No. 3. - S. 36-41.

3. A.Sarimsakov, R.Muradov, B.Mardonov. Modeling Of the Process of Interaction of the Saw Cylinder with the Raw Material In The Process Of Ginning // TEST Engineering and Managemant (Scopus) May-June 2020 ISSN: 0193-4120 Page No. 27386- 27391 http://testmagzine.biz/index.php/testmagzine/article/view/12709

4. Sarimsakov, A. "Modeling the Process of Interaction of a Moving Mass of Raw Cotton with a Rotating Saw Cylinder" Journal of "Problems of Mechanics 2 (2014): 122-125.

5. A. Sarimsakov, K. Artikova, R. Muradov. (2020). The Effect Of The Speed Of The Seed Roller On The Efficiency Of The Gin Machine // technical.tadqiqot.uz, 4(3), 36-43. http://dx.doi.org/10.26739/2181-9696-2020-4-7

6. Sarimsakov A., Karimov A., Murodov R. Static calculation of processes in the roll box of the saw gin //Problems of Mechanics. - 2012. - №. 2. - С. 17-23.

7. А.У. Саримсаков, Д.М. Курбонов, Ш. Ш. Халиков. (2019) Изучение тигля вращения сырья с практическим путем // Экономика и социум.-2019.- №12(67).- URL: https://iupr.ru/domains_data/files/67/Sarimsakov.pdf

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.